›
›

Bài giảng Thống kê doanh nghiệp - TS. GVC Phạm Xuân Giang

pdf 62 trang phuongnguyen 2380
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Thống kê doanh nghiệp - TS. GVC Phạm Xuân Giang", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_thong_ke_doanh_nghiep_ts_gvc_pham_xuan_giang.pdf

Nội dung text: Bài giảng Thống kê doanh nghiệp - TS. GVC Phạm Xuân Giang

  1. TröôøngÑH CoângnghieäpTP. HoàChíMinh KhoaQuaûntròkinhdoanh Moânhoïc:THOÁNG KEÂ DOANH NGHIEÄP GV: TS. GVC PhaïmXuaânGiang Thôøilöôïng: 30 tieát Thong ke doanh nghiep 1 Moânhoïc: THOÁNG KEÂ DOANH NGHIEÄP l Muïctieâumoânhoïc: l Trangbònhöõngkieánthöùccaênbaûn, caànthieátveà thoángkeâdoanhnghieäpchovieäcquaûnlyùneànkinh teáthòtröôøngtheoñònhhöôùngXHCN ôûnöôùcta! Thong ke doanh nghiep 2 Moânhoïc: THOÁNG KEÂ DOANH NGHIEÄP l *Giaùotrình: l Thoángkeâdoanhnghieäp, khoaKinhteá, ÑH CoângnghieäpTP. HCM, 2005. l *Taøilieäuthamkhaûo: l 1. GiaùotrìnhvaøbaøitaäpThoángkeâDN, ÑH kinhteáTP. HCM, Nhaøin ÑH kinhteá, 2005. l 2. GiaùotrìnhThoángkeâkinhdoanh, ÑH kinh teáquoácdaânHaønoäi, NXB Thoángkeâ, 2004! l Thong ke doanh nghiep 3 1
  2. Moânhoïc: THOÁNG KEÂ DOANH NGHIEÄP l Tieåuluaänmoânhoïc: l 1. Trìnhbaøyvaøphanâ tíchnguyenâ taéc, phöôngphaùp tínhchætieâugiaùtròSX cuûangaønhcoângnghieäp, minh hoaïbaèngcaùchtínhgiaùtròSX cuûaDN ôûbaøitaäp10! l 2. Trìnhbaøyvaøphanâ tíchnguyenâ taéc, phöôngphaùp tínhchætieâugiaùtròSX cuûangaønhxayâ döïng, minh hoaïbaèngcaùchtínhgiaùtròSX cuûaDN ôûbaøitaäp9! l 3. Trìnhbaøyvaøphanâ tíchnguyenâ taéc, phöôngphaùp tínhchætieâugiaùtròSX cuûangaønhvaäntaûi, khobaiõ , minhhoaïbaèngcaùchtínhgiaùtròSX cuûaDN ôûbaøitaäp 11! Thong ke doanh nghiep 4 Tieåuluaänmoânhoïc: l 4. Moätsoábieänphaùpnaângcaohieäuquaûsöûduïngtaøi saûncoáñònhcuûaDN l 5. Moätsoábieänphaùpnaângcaohieäuquaûsöûduïngtaøi saûnlöuñoängcuûaDN l 6. Moätsoábieänphaùpsöûduïnghôïplyùlöïclöôïnglao ñoängcuûaDN l 7. Moätsoábieänphaùpnaângcaonanê gsuaátlaoñoäng cuûaDN l 8. Toùmtaétnoäidung cuûachöông2 vaøtrìnhbaøy nhönõ gthuhoaïchsaukhinghieâncöùuchöôngnaøy. Thong ke doanh nghiep 5 Tieåuluaänmoânhoïc: l 9. Toùmtaétnoäidung cuûachöông3 vaøtrìnhbaøy nhönõ gthuhoaïchsaukhinghieâncöùuchöôngnaøy. l 10. Toùmtaétnoäidung cuûachöông4 vaøtrìnhbaøy nhönõ gthuhoaïchsaukhinghieâncöùuchöôngnaøy. l HEÁT Thong ke doanh nghiep 6 2
  3. Moânhoïc: THOÁNG KEÂ DOANH NGHIEÄP l Noäidung moânhoïc: l Chöông1. Ñoáitöôïngnghienâ cöùucuûathoángkeâDN l Chöông2. ThoángkeâkeátquaûSXKD cuûaDN l Chöông3. Thoángkeâlaoñoängvaøtieànlöông l Chöông4. ThoángkeâTSCÑtrongDN l Chöông5. ThoángkeâNguyeânvaätlieäu l Phaànbaøitaäp l Tieåuluaän l Kieåmtragiöõamoânhoïcvaøheátmoânhoïc. Thong ke doanh nghiep 7 Chöông1. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA THOÁNG KEÂ DOANH NGHIEÄP l 1.1 ÑoáitöôïngnghieâncöùucuûaTK DN l 1.2 Phaïmvi nghieâncöùucuûaTK DN l 1.3 ToåchöùchoaïtñoängSX trongcaùcDN saûnxuaát! l Thong ke doanh nghiep 8 Chöông1. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA THOÁNG KEÂ DN 1.1 ÑoáitöôïngnghieâncöùucuûaTK DN lLaømaët löôïng gaénlieànvôùimaët chaát cuaûcaùc hieäntöôïngvaøsöïkieänlienâ quanñeánHÑKD cuûaDN. Baogoàm: l-Caùch/töôïngthuoäcnguoànlöïcbenâ trong l-Caùchieäntöôïngbenâ ngoaøi l-Caùchieäntöôïngthienâ nhienâ taùcñoängñeán tìnhhìnhvaøkeátquaûhoaïtñoängkinhdoanh cuûaDN ! Thong ke doanh nghiep 9 3
  4. Chöông1. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA THOÁNG KEÂ DN l 1.1 ÑoáitöôïngnghieâncöùucuûaTK DN l 1.2 Phaïmvi nghieâncöùucuûaTK DN l Laøcaùchieäntöôïngvaøsöïkieänxaåyratronghoaëc ngoaøiphaïmvi DN, coùlieânquantröïctieáphoaëcgiaùn tieápñeánHÑKD cuûaDN qua töøngthôøikyønghieân cöùunhaátñònh! Thong ke doanh nghiep 10 Chöông1. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA THOÁNG KEÂ DN l1.3 ToåchöùchoaïtñoängSX trongcaùcDN saûn xuaát lÑeåtieánhaønhhoaïtñoängSX saûnphaåmhoaëc dòchvuï, DN caàntoåchöùccaùcboäphaänSX sau: l-CaùcboäphaänSX chính l-CaùcboäphaänSX phuïtrôï, phuïthuoäcvaøphuï l-Caùcboäphaänhoaïtñoängkinhdoanhkhaùc ngoaøiHÑKD saûnxuaátchính. Thong ke doanh nghiep 11 Chöông1. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA THOÁNG KEÂ DN l 1.3 ToåchöùchoaïtñoängSX trongcaùcDN saûnxuaát l Thíduï: TrongnhaømaùyMíaÑöôøngcoùcaùcphaân xöôûng: l -SX ñöôøng: PX saûnxuaátchính l -Loøhôi: PX saûnxuaátphuïtrôï l -SX röôïu: PX saûnxuaátphuïthuoäc l -SX phaânboùn: PX saûnxuaátphuï l -SX vaùneùp: PX saûnxuaátphuï l -ÑoäiXDCB (nhaø, xöôûng): SXKD ngoaøiSX chính. Thong ke doanh nghiep 12 4
  5. Chöông1. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA THOÁNG KEÂ DN l Caâuhoûioântaäpchöông1 l1. ÑoáitöôïngnghieâncöùucuûaTK DN laøgì? l 2. Trìnhbaøyphaïmvi nghieâncöùucuûaTK DN? l 3. CôcaáutoåchöùchoaïtñoängSX trongcaùcDN saûn xuaátbaogoàmnhöõngboäphaännaøo? Chöùcnaêng nhieämvuïcuûatöøngboäphaännaøy? Trongñoùboä phaännaøoquantroïngnhaát? Thong ke doanh nghiep 13 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSAÛN XUAÁT KINH DOANH CUÛA DN l 2.1 YÙnghóavaønhieämvuïcuûathoángkeâkeátquaûSX KD cuûaDN l 2.2 HeäthoángchætieâuthoángkeâkeátquaûSXKD cuûa DN l 2.3 PhöôngphaùptínhkeátquaûSXKD cuûaDN l 2.4 ÑaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänkeáhoaïchSX theo maëthaøng! Thong ke doanh nghiep 14 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.1 YÙnghóavaønhieämvuïcuûathoángkeâKQSXKD l (Töïnghieâncöùu) l 2.1.1 YÙnghóacuûathoángkeâKQSXKD trongDN l KQSXKD cuûaDN laøchætieâutoånghôïpphaûnaùnh toaønboäthaønhquaûlaoñoäng, do laoñoängDN vaø ngöôøilaømthueâchoDN ñoùlaømratrongmoätthôøi giannhaátñònh(nhö: thaùng, quyù, naêm) l 2.1.2 NhieämvuïcuûathoángkeâKQSXKD l Thong ke doanh nghiep 15 5
  6. Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.2 HeäthoángchætieâuthoángkeâKQSXKD cuûaDN l ÑeåñaùnhgiaùkeátquaûSXKD, theoquyñònhNN caùc DN phaûitínhcaùcchætieâu: l (1) KhoáilöôïngSP vaätchaátSX trongnaêm l (2) GiaùtròSX cuûaDN (GO-Gross Output) l (3) GiaùtrògiataêngcuûaDN (VA-Value Added) l (4) ToångdoanhthucuûaDN l (5) Lôïinhuaänkinhdoanh Thong ke doanh nghiep 16 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l2.3 PhöôngphaùptínhKQSXKD cuûaDN l2.3.1 P2 tínhchætieâukhoáilöôïngSP vaätchaát l KhoáilöôïngSP vaätchaáttheåhieänquymoâcuûa löôïngSP vaätchaáttöøngloaïimôùiSX trongkyøcuûaDN, ñöôïctheåhieänbaèng: ñônvòhieänvaät töïnhieân hoaëc ñônvòhieänvaät quyöôùc l -Ñônvòhieänvaättöïnhieânlaøñônvòtínhtoaùnphuøhôïp vôùitínhchaátvaätlyùcôbaûncuûatöøngloaïiSP, nhö: Caùi, con, chieác, meùt, lít, kg ! Thong ke doanh nghiep 17 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3 PhöôngphaùptínhKQSX cuûaDN l 2.3.1 P2 tínhchætieâukhoáilöôïngSP vaätchaát l Ñônvòhieänvaättöïnhieâncoùnhöôïcñieåmlaøkhoâng toånghôïpñöôïccaùcloaïiSP coùcuøngconâ gduïngkinhteá l -Ñônvòhieänvaätquyöôùcñöôïcquyñoåitöøñônvòhieän vaättöïnhieânbaèngcaùchcanê cöùvaøo ñônvòtieâuchuaån nhaèmtoånghôïpcaùcloaïi SP khaùcnhauveàquycaùch, chaátlöôïngthaønhmoätdaïngSP quyöôùc! l Thong ke doanh nghiep 18 6
  7. Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3.1 P2 tínhchætieâukhoáilöôïngSP vaätchaát l Saûnlöôïngquyöôùc(Qqö) ñöôïctínhbaèngconâ gthöùc: l Qqö = ∑qihi l Trongñoù: l qi -saûnlöôïnghieänvaättöïnhienâ theotöøngloại(nhöng coùcuøngcoângduïngkinhteá) l hi - heäsoáquyñoåi l hi= ÑaëctínhcuûaSP caànquyñoåi l ÑaëctínhcuûaSP ñöôïcchoïnlaømñônvòtieuâ chuaån! Thong ke doanh nghiep 19 Baøitaäp1. CoùsoálieäuveàtìnhhìnhSX cuûanhaømaùy Ñieäncôtrongthaùngbaùocaùonhösau: Loaïiñoängcô Keáhoaïch Thöïchieän Coângsuaát3 kw 110 110 Coângsuaát6 kw 42 33 Coângsuaát18 kw 24 25 Coângsuaát54 kw 10 11 Yeâucaàu: TínhtyûleähoaønthaønhKH saûnlöôïngñoängcôñieän cuûanhaømaùytheohaiP2: *Hieänvaättöïnhieân *Hieänvaätquyöùôc, vôùiñoängcô ñieäncoùcoângsuaátnhoûnhaátlaømtieâuchuaån. Chonhaänxeùtveàhaikeátquaûñaõtínhñöôïc. Thong ke doanh nghiep 20 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3.2 PhöôngphaùptínhchætieâugiaùtròSX (GO) l GO cuûaDN laøtoaønboägiaùtròcuûacaùcSP vaät chaátvaødòchvuïhöõuíchdo laoñoängcuûaDN ñoù laømratrong1 thôøikyønhaátñònh(thaùng, quyù, naêm ) l XeùtveàcaáutruùcGO=C+V+M Thong ke doanh nghiep 21 7
  8. Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3.2 PhöôngphaùptínhchætieâugiaùtròSX (GO) l a. NguyeântaéctínhgiaùtròSX cuûaDN l * PhaûiphaûnaùnhñuùngvaøñuûgiaùtròSP. GO cuûaDN baèngGO caùcngaønhcoùtrongDN coänglaïi. l *Chætínhkeátquaûñaõhoaønthaønhtrongkyøbaùocaùo. Nghóalaøkeátquaûcuûathôøikyønaøotínhchothôøikyøñoù l * ÑöôïctínhtoaønboäKQ do DN taïoratrongkyøbaùo caùo. KeåcaûSP chínhvaøphuïcoùsöûduïng. l * ChætínhnhöõngSP ñaïttieâuchuaånchaátlöôïng! Thong ke doanh nghiep 22 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN 2.3.2 PhöôngphaùptínhchætieâugiaùtròSX (GO) l a. NguyeântaéctínhgiaùtròSX cuûaDN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh (i) GiaùtròSX noâng, laâmnghieäp * Nguyenâ taéctính: -Giá tròSX noâng, lamâ nghieäpbaogoàmgiaùtròSX cuûa 3 ngaønhcaápII: Troàngtroït, Chaênnuoiâ (tröønuoâitroàng thuyû, haûisaûn) vaølamâ nghieäp. -Ñöôïcpheùptínhtruøng. -Söûduïnggiaùbaùnsaûnphaåmbìnhquaâncuûanamê baùo caùoñeåtính. Thong ke doanh nghiep 23 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh (i) GiaùtròSX noâng, laâmnghieäp * Noäidung GTSX: (1+2+3+4+5+6) (1)GiaùtròSP troàngtroït (2)GiaùtròSP chaênnuoâi (3)GiaùtròSP laâmnghieäp (4)Cheânh leächgiaùtròSP dôûdang cuoáikyøso ñaàukyø (5)Giaùtròh/ñoängSX NN laømthueâchobeânngoaøi (6)Tieàn chothueâthieátbò, maùymoùcNN cuûaDN! Thong ke doanh nghiep 24 8
  9. Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh (ii) GiaùtròSX ngaønhthuyûsaûn: (1+2+3+4+5) (1)GiaùtròSP ñaùnhbaét, khaithaùctreânbieånvaøaohoàtöï nhieân (2)GiaùtròSP thuyûsaûnnuoâitroàngôûcaùcvuøngnöôùc (3)Giaùtròcaùccoângvieäcsôcheáthuyûsaûn: öôùp, phôi (4)Giaùtròcaùccoângvieäcöôm, nhaângioángthuyûsaûn (5)Cheânh leächgiaùtròSP dôûdang cuoáikyøso ñaàukyø! Thong ke doanh nghiep 25 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh l (iii) GiaùtròSX coângnghieäp l * Nguyeântaéctính: l -Tínhtheophöôngphaùpconâ gxöôûng, laáyñônvòcoù haïchtoaùnñoäclaäplaømñônvòñeåtínhtoaùn l -Chæñöôïctínhkeátquaûdo chínhHÑSX cuûaDN taïo ravaøchæñöôïctínhmoätlaàntrong noäiboä ngaønhCN l -KhoângñöôïctínhnhöõngSP muavaøoroàilaïibaùnra maøkhoângqua cheábieángìtheâmôûDN! Thong ke doanh nghiep 26 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh l (iii) GiaùtròSX coângnghieäp l * Noäidung GTSX Coângnghieäpbaogoàm:(1+2+3+4+5) l (1)GiaùtròthaønhphaåmcuûaDN vaøgiaùtrògiacoânghaønghoùa chokhaùchtrongkyø l (2)GiaùtròbaùnTP, baobì, phuïtuøngñöôïcxuaátbaùnrangoaøi DN hoaëcchuyeånchoboäphaän khaùckhoângphaûiHÑcoâng nghieäpcuûaDN nhöngcoùhaïchtoaùnrieâng vaønhöõngpheá phaåm, pheálieäuñaõtieâuthuïtrongkyø l (3)Cheânh leächbaùnTP, SP dôûdang cuoáiso vôùiñaàukyø l (4)GiaùtròcaùccoângvieäccoùtínhchaátCN laømthueâchobeân ngoaøi l (5)Doanh thuchothueâM2, thieátbòtrongdaâychuyeànSX coângnghieäp! Thong ke doanh nghiep 27 9
  10. Thíduï: TínhgiaùtròSX cuûaPhanâ xöôûngcôñieäntrong DN coù: PX côñieän, PX sôïivaødeät, nhaøaên l PX cơđiện: (Tínhtheogiácốđịnh–ÑVT: Tr.đ) l -Giátrị sửachữaMMTB chocácPX sợivàdệt:160 l -Giátrị sửachữaMMTB chocácDN khác: 70 l -Giátrịđiệnđãsảnxuất: 90 l Trong đó: l + Dùngchohoạt độngsảnxuấtcôngnghiệp: 60 l + Dùngchonhà ăn: 30 Thong ke doanh nghiep 28 Bàitập. TìnhhìnhSX củamộtXN cơ khíX trongtháng7 và8 như sau: Chỉ tiêu Tháng Tháng 7 8 1.Giátrị thànhphẩmlàmbằngNVL củaXN 1000 1200 2.Giátrị thànhphẩmlàmbằngNVL củak.hàng 300 400 Trong đó: Giátrị nguyênvậtliệu 150 200 3.Gía trị bánthànhphẩm đãSX 500 600 Trong đó: 400 500 -Dùng để chế biếnthànhphẩmcủaXN -Bánrangoài 100 100 4.Giátrị SP củacácP/xưởngphụ SX bánrangoài 100 120 5.Gía trị bánthànhphẩmvàSP dở dang cònlại: -Đầukỳ 120 130 -Cuốikỳ 130 140 6.G.trị côngviệccóT/chấtCN đãlàmchobênngoài 10 20 Yêucầu: Tínhgiátrị SX côngnghiệpcủaXN trongtừngthángvà đánhgiátìnhhìnhtănggiảmcủatừngchỉ tiêutháng8 so tháng7? Thong ke doanh nghiep 29 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh l (iv) GiaùtròSX ngaønhxaâydöïng l * Nguyeântaéctính: l -Chætínhnhönõ gkeátquaûtröïctieáp, coùíchcuûaSX taïo ratrongquaùtrìnhthöïchieänhôïpñoàngnhaänthaàu. Neáulaépñaëtthieátbòthìchætínhgiaùtròlaépñaët. l -Chætínhkeátquaûthicoângxaâylaéptheothieátkeácuûa hôïpñoàngnhaänthaàuphuøhôïpvôùidöïtoaùnñaõduyeät. Neáuvöôït, phaûicoùsöïthoaûthuaäncuûabenâ A môùitính vaøogiaùtròSX! Thong ke doanh nghiep 30 10
  11. Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh l (iv) GiaùtròSX ngaønhxaâydöïng l * Noäidung GTSX ngaønhxaâydöïnggoàm:(1+2+3+4+5+6+7) l (1)Doanh thutieâuthuïSP xaâylaép l (2)Cheânh leächsoádöCkyøso Ñkyøveàchi phíxaâylaépdôû dang l (3)Khoaûn thudo baùnphuï, pheáphaåm, SP hoûngcuûaXD (4)Khoaûn thutöøvieäcchothueâphöôngtieänXD coùngöôøi ñieàukhieånñitheo; khoaûnthucheânhleächdo chiathaàu. l (5)GiaùtròSX caùch/ñoängkhaûosaùt, thieátkeácuûangaønhXD l (6)GiaùtròSX cuûacoângtaùcsöûachöõanhaø,vaätkieántruùc l (7)Doanh thuphuïkhoângcoùñieàukieänboùctaùch! Thong ke doanh nghiep 31 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh l (v) GiaùtròSX ngaønhthöôngnghieäp: laøphaàngiaùtrò cuûahaønghoùataêngleântrongquaùtrìnhluanâ chuyeåntöø nôiSX ñeánnôisöûduïngcuoáicuøng(khoângkeåcaùcchi phívaäntaûi) vaøñöôïctínhtheo1 trong2 P2: l (1) GiaùtròSX Doanhsoá Giaùvoán l hoaïtñoäng= baùnra - haøngbaùn l thöôngmaïi trongkyø ratrongkyø l (2) GiaùtròSX Chi phí Keátquaû l hoaïtñoäng= löuthoâng + saûnxuaát+ Thueá l thöôngmaïi thöïchieän (laõi, loã) Thong ke doanh nghiep 32 Baøitaäp: l CoùtaøilieäucuûamoätConâ gtythöôngmaïitrongkyø: l 1.Toång doanhsoábaùnratrongkyø880 tr.ñ l 2.Toång giaùvoáncuûasoáhaøngbaùnratrongkyø800 l 3.Toång chi phílöuthonâ gtrongkyø35 l 4.Toång soálôïinhuaänkinhdoanhtrongkyø25 l 5.Toång soáthueáhaønghoaùphaûinoäptrongkyø20 l Yeâucaàu: TínhgiaùtròSX thöôngmaïitrongkyøcuûa Coângtytreân! Thong ke doanh nghiep 33 11
  12. Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN b. PhöôngphaùptínhgiaùtròSX cuûatöøngngaønh l(vi) GiaùtròSX ngaønhvaäntaûi, khobaõi: l(vii) GiaùtròSX caùcngaønhcoønlaïi(ngaân haøng, taøichínhtínduïng, khaùchsaïn, dulòch, baûohieåm ) Thong ke doanh nghiep 34 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3.3 P2 tínhchætieâugiaùtrògiataêngcuûaDN (VA) l * VA laøtoaønboägiaùtròcaùcSP vaätchaátvaødòchvuïdo DN môùisaùngtaïoravaøkhaáuhaoTSCÑtrongtöøng thôøikyøSX. Veàmaëtgiaùtrò: VA=C1+V+M l * Ñöôïctínhbaèng2 phöôngphaùp: l (1) PhöôngphaùpSX: l VA= GiaùtròSX(GO)-Chi phítrunggian(IC) Trongñoù: Chi phítrunggian=chi phívaätchaát(khoânggoàm khaáuhaoTSCÑ)+chiphídòchvuïmuangoaøiduøngchoSX Thong ke doanh nghiep 35 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3.3 P2 tínhchætieâugiaùtrògiataêngcuûaDN (VA) l (1) PhöôngphaùpSX l (2) Phöôngphaùpphaânphoái l VA = TN laànñaàu + TN laànñaàu + Khaáuhao l cuûangöôøiSX cuûaDN TSCÑtrongkyø l -TN laànñaàucuûangöôøiSX, goàm: löôngvaøcaùckhoaûncoù tínhchaátlöông, traûcoângchongöôøilaømthueâ, trích BHXH, thunhaäpkhaùc, nhö: aêntröa, boàidöôõngca 3, löu truù, phuïcaápñiñöôøng, phongbao l -TN laànñaàucuûaDN, goàm: thueá; traûtieànvay; laõicoønlaïi cuûaDN; chi traûlôïitöùclieândoanh, coåtöùc, laõivay; chi noäp caáptreân; chi traûtieànthueâñaátvaøtaøinguyeânkhaùc! Thong ke doanh nghiep 36 12
  13. l BT. Giá tròsaûnxuaátcuûamoätDN coângnghieäpnaêm 2007 laø1000 trñ, chi phísaûnxuaátgoàm: l NVL chính, phuïvaøphuïtuøngthaytheá 400 trñ l Nhieânlieäuvaøñoänglöïc 50 trñ l KhaáuhaoTSCÑ 30 trñ l Löôngvaøbaûohieåmxaõhoäi 200 trñ l Chi phíbaèngtieànkhaùc 120 trñ l Trongñoù: l -Chi phídòchvuïmuangoaøi 70 trñ l -Chi phíñöôïctínhvaøoTN cuûacoângnhaân 50 trñ. l Tínhgiá trògiataêng(VA) cuûadoanhnghieäp? Thong ke doanh nghiep 37 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3.4 P2 tínhtoångdoanhthucuûaDN l *ToångDT cuûaDN laøtoångsoátieànmaøDN thöïcteáñaõ thuñöôïchoaëcseõthuñöôïctrongkyø, goàm: l -DT tieâuthuïSP cuûahoaïtñoängKDSX chính; phuï, doanhthubaùnhaøngnoäiboätrongDN l -Thu töøhoaïtñoänglienâ doanh, lieânkeát l -Thu töøhoaïtñoängtaøichính l -Thu khaùc: tieànbaùnpheáphaåm, pheálieäu, caùckhoaûn doâithöøa l * ToångDT cuûaDN= DT cuûacaùchoaïtñoängcoïnglaïi l * Phanâ tíchbieánñoängcuûatoångDT theo5 nhaântoá! Thong ke doanh nghiep 38 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3.4 P2 tínhtoångdoanhthucuûaDN l * PhaântíchbieánñoängcuûatoångDT theo5 nhaântoá: l SöïbieánñoängcuûadoanhthuTH so KH (D1-Dk) hoaëcdoanh thuthựchiệnkyønaøyso kyøtröôùc(D1-D0) chòuAÛH cuûa5 nhaântoá, AÛH tuyeätñoáicuûa5 nhaântoánaøy đượctính: l(1)AÛH cuûakhoáilöôïngSP(q): ∆q=∑pk(q1-qk) l (2)AÛH cuûagiaùbaùnSP(p): ∆p=∑q1(p1-pk) l (3)AÛH cuûagiaùthaønhSP(z): ∆z=∑q1(z1-zk) l (4)AÛH cuûamöùcthueá/ñônvòSP(t): ∆t=∑q1(t1-tk) l (5)AÛH cuûakeátcaáuSP(q/∑q): ∆k= (D1-Dk)-(∆q + ∆p + ∆z + ∆t) l % möùcñoäAÛH cuûatöøngnhaântoáñöôïctínhbaèngcaùchlaáy möùctaêng(giaûm) tuyeätñoáivöøatínhôûtreânchiachoDk! Thong ke doanh nghiep 39 13
  14. Baøitaäpï: CoùtìnhhìnhbaùnhaøngtrongnaêmcuûamoätDN Loaïi LöôïngSP Giaùbaùn Giaùthaønh Möùcthueá/ SP baùn baùnra (tr.ñ) SX (tr.ñ) SP (tr.ñ) ra KH TH KH TH KH TH KH TH qk q1 pk p1 zk z1 tk t1 A(taán) 400 500 4 3,8 2,5 2,4 0,06 0,05 B(lít) 800 720 3 3,45 2,6 2,3 0,04 0,02 -D1-Dk= (500*3,8 +720*3,45)-(400*4 +800*3)=384 tr.ñ, laødo: -∆q=∑pk(q1-qk)=4(500-400)+3(720-800)=160 tr.ñ -∆p=∑q1(p1-pk)= 500(3,8-4)+720(3,45-3)=224 tr.ñ -∆z=∑q1(z1-zk)= 500(2,4-2,5)+720(2,3-2,6)=-266 tr.ñ -∆t=∑q1(t1-tk)= 500(0,05-0,06)+720((0,02-0,04)=-19,4 tr.ñ -∆k= (D1-Dk)-(∆q+∆p+ ∆z+ ∆t)=384-(160+224-266-19,4)=285,4 tr.ñ! Thong ke doanh nghiep 40 l Keátluaän: l DoanhthuTH so KH taêng384 tr.ñ, töôngöùngtaêng (4384/4000)-1=0,096 9,6% laødo: l (1)Löôïng SP baùnrataênglaømchodoanhthuTH so KH taêng160 tr.ñ, töôngöùngdoanhthutaêng: 4% l (2)GiaùbaùnSP taênglaømchodoanhthuTH so KH taêng 224 tr.ñ, töôngöùngtaêng5,6% l (3)GiaùthaønhSP baùnragiaûmlaømchodoanhthuTH so KH giaûm266 tr.ñ, töôngöùnggiaûm6,65% l (4)Möùc thueá/SP baùnragiaûmlaømchodoanhthuTH so KH giaûm19,4 tr.ñ, töôngöùnggiaûm0,485% l (5)Keát caáuSP baùnracoùlôïi(töùcSP coùgiaùbaùncaohôn taêng) laømchodoanhthuTH so KH taêng285,4 tr.ñ, töông öùngtaêng7,135%! Thong ke doanh nghiep 41 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.3.5P2tínhlôïinhuaänkinhdoanhcuûaDN LôïinhuaänKD laøchætieâuphaûnaùnhphaàngiaùtrò thaëngdömaøDN thuñöôïctöøcaùchoaïtñoängKD. Lôïinhuaän = Doanhthu - Chi phí l kinhdoanh kinhdoanh kinhdoanh l LôïinhuaänkinhdoanhcuûaDN goàm3 boäphaän: l -LôïinhuaänthutöøkeátquaûtieâuthuSP, dòchvuï l -Lôïinhuaänthutöøhoaïtñoängtaøichính l -Lôïinhuaänthutöøhoaïtñoängbaátthöôøng Thong ke doanh nghiep 42 14
  15. Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.4. KieåmtratìnhhìnhTH keáhoaïchSX theomaët haøng l ÑaùnhgiaùnaøyñöôïcaùpduïngchonhöõngDN saûn xuaáttheoñônñaëthaøngcuûaNhaønöôùchoaëctheo hôïpñoàngvôùikhaùchhaøngmaøñaõñöôïckyùkeáttöø tröôùc. l Trongtröôønghôïpnaøyvieäctuaânthuûvaøhoaøn thaønhSX caùcmaëthaøngtheohợpđồnglaøbắtbuộc. Thong ke doanh nghiep 43 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.4. KieåmtratìnhhìnhthöïchieänkeáhoaïchSX theomaëthaøng l - ÑoáivôùiSP tínhbaènghieänvaät = Qh1 X 100 l Qhk l Möùctaêng(giaûm) tuyeätñoáitöôngöùng= Qh1-Qhk l ChæsoánaøyñöôïctínhrieângchotöøngloaïiSP hieänvaätvaø möùchoaønthaønhchungñöôïcñaùnhgiaùthoângqua möùchoaøn thaønhcuûaloaïiSP coùmöùchoaønthaønhthaápnhaát. l Thíduï: TrongkyøDN saûnxuaátbaloaïiSP theoñônhaøng: l SP A, H.Ñoàng: 200, TH: 240; TyûleähoaønthaønhKH:120% l SP B, H.Ñoàng: 80, TH: 80;TyûleähoaønthaønhKH:100% l SP C, H.Ñoàng: 300, TH: 294; TyûleähoaønthaønhKH:98%ï l MöùchoaønthaønhchungcuûacaûDN ñöôïctínhlaø98%! Thong ke doanh nghiep 44 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l 2.4. KieåmtratìnhhìnhTH keáhoaïchSX theomaëthaøng l - ÑoáivôùiSP tínhbaènghieänvaät l - ÑoáivôùiSP tínhbaènggiaùtrò = Qg1 X 100 = ∑p1q1X 100 l Qgk ∑pkqk l Möùctaêng(giaûm) tuyeätñoáitöôngöùng= Qg1-Qgk l Chæsoánaøycoùtheåtínhchocaùcchætieâu: GO, VA, doanh thuhoaëcchi phítrunggianvaøkhiñaùnhgiaùmöùcñoähoaøn thaønhKH maëthaøngcaàndöïatreânnguyeântaéc khoânglaáy maëthaøngvöôïtKH buøchomaëthaøngkhoânghoaønthaønh KH. NeáucoùmaëthaøngnaøoñoùvöôïtmöùcKH cuõngchælaáy baèngmöùcKH l Thong ke doanh nghiep 45 15
  16. Baøitaäpï: Tìnhhìnhthöïchieänhôïpñoàngcuûa1 coângtytrongquyù2 LoaïiSP LöôïngSP Giaù(tr.ñ) baùnra Theo HÑ TH Theo HÑ TH X (caùi) 50 45 2 2,3 Y (meùt) 800 800 0.8 0,7 Z (kg) 400 440 3 3.1 % hoaønthaønh= 45*2,3+800*0,7+400*3,1 x100 = 98,12% KH maëthaøng 50*2+800*0,8+400*3 1,88% Soátuyeätñoái: Qg1-Qgk =1903,5-1940 = -36,5 tr.ñ Thong ke doanh nghiep 46 Chöông2. THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛSXKD CUÛA DN l *Caâuhoûioântaäpchöông2 l1. TrìnhbaøynhieämvuïcuûathoángkeâKQSXKD? l 2. HeäthoángchætieâuthoángkeâKQSXKD cuûaDN baogoàmnhöõngchætieâunaøo? l 3. Trìnhbaøyphöôngphaùptínhchætieâukhoáilöôïng SP vaätchaát, chætieâugiaùtròSX, chætieâugiaùtrògia taêng, chætieâudoanhthuvaøchætieâulôïinhuaänkinh doanhcuûaDN? l 4. Noäidung cuûaphöôngphaùpñaùnhgiaùtìnhhình thöïchieänkeáhoaïchSX baènghieänvaätvaøgiaùtrò? l *Baøitaäpchöông2 (1-11) Thong ke doanh nghiep 47 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.1 YÙnghóa, taùcduïngcuûalaoñoäng, tieànlöôngvaø nhieämvuïcuûathoángkeâ (töïnghieâncöùu) l 3.2 ThoángkeâsoálöôïnglaoñoängcuûaDN l 3.3 ThoángkeânaêngsuaátlaoñoängcuûaDN l 3.4 Thoángkeâtieànlöông l -Kieåmtragiöõakyø. Thong ke doanh nghiep 48 16
  17. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.1 YÙnghóa, taùcduïngcuûaLÑvaøtieànlöôngvaønhieämvuï cuûathoángkeâ l 3.1.1 YÙnghóa, taùcduïngcuûaLÑvaøtieànlöông l Lao ñoänglaøyeáutoáquyeátñònhcuûamoïiquaùtrình XH, trongñoùcoùquaùtrìnhSXKD. Söïphaùttrieåncuûa moätDN tuyøthuoäcvaøovieäcsöûduïngcoùhieäuquaûlöïc löôïnglaoñoäng. l ÑeåtaùiSX söùclaoñoäng, DN caànchuùyùñeánmöùctieàn löông, tieànthöôûngvaøñaâycuõnglaømuïctieâuquan troïngnhaátkhingöôøilaoñoänglaømvieäctrongDN! Thong ke doanh nghiep 49 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.1 YÙnghóa, taùcduïngcuûaLÑvaøtieànlöôngvaø nhieämvuïcuûathoángkeâ l 3.1.2 Nhieämvuïcuûathoángkeâlaoñoängvaøtieànlöông l -Nghieâncöùusoálöôïng, caáuthaønh, söïbieánñoängvaø tìnhhìnhsöûduïnglaoñoäng l -Nghieâncöùubieánñoängnaêngsuaátlaoñoängvaøcaùc nhanâ toáaûnhhöôûng l -Nghieâncöùutieànlöôngtrongcaùcñônvòkinhdoanh! Thong ke doanh nghiep 50 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2 ThoángkeâsoálöôïnglaoñoängcuûaDN l 3.2.1 Phaânloaïilaoñoäng l a. Caêncöùvaøovieäcquaûnlyùvaøtraûlöông, laoñoängcuûaDN ñöôïcphaânthaønhhailoaïi: l -LÑtrongdanhsaùch(côhöõu) l -Lao ñoängngoaøidanhsaùch(hôïpñoàngngaénhaïn) b.Caêncöùvaøomuïcñíchtuyeånduïngvaøthôøigiansöûduïng, LÑtrongdanhsaùchcuûaDN ñöôïcphaânthaønh: l -Lao ñoänglaâudaøi l -Lao ñoängtaïmthôøi Thong ke doanh nghiep 51 17
  18. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2 ThoángkeâsoálöôïnglaoñoängcuûaDN l 3.2.1 Phaânloaïilaoñoäng l c.Caêncöùvaøongaønhhoaïtñoäng, LÑtrongdanh saùchñöôïcphaânthaønh: l -Lao ñoängthuoäcngaønhCoângnghieäp l -Lao ñoängthuoäcngaønhXDCB l -Lao ñoängthuoäcngaønhNonâ gnghieäp l -Lao ñoängthuoäccaùcngaønhkhaùc l Chuùyù: PhaânloaïiLÑtheongaønhlaøphaûicanê cöùvaøo toåchöùcSX hoaëcdòchvuïcoùhaïchtoaùnrieângvaøcoù Q/löôngrieâng, neáukhonâ gthìtínhvaøongaønhchính! Thong ke doanh nghiep 52 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2 ThoángkeâsoálöôïnglaoñoängcuûaDN l 3.2.1 Phaânloaïilaoñoäng l d. Caêncöùvaøomoáiquanheäñoáivôùiquaùtrìnhsaûn xuaát, laoñoängtrongdanhsaùchñöôïcphaânthaønh: l -Lao ñoängquaûnlyùsaûnxuaát l -Lao ñoängtröïctieápSXKD l -Lao ñoängphuïcvuïSXKD ! Thong ke doanh nghiep 53 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2 ThoángkeâsoálöôïnglaoñoängcuûaDN l 3.2.1 Phaânloaïilaoñoäng l e. Caêncöùvaøochöùcnaêngcuûangöôøilaoñoäng, laoñoäng trongdanhsaùchñöôïcphaânthaønh: l -Coângnhaân l -Nhaânvieânkyõthuaät l -Nhaânvieânquaûnlyùkinhteá l -Nhaânvieânhaønhchính l Ngoaøira, coùtheåphaânloaïilaoñoängtheocaùcloaïitieâu thöùckhaùcnöõavaøthöôøngphaântoåkeáthôïptheonhieàutieâu thöùc ! l Thong ke doanh nghiep 54 18
  19. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2 ThoángkeâsoálöôïnglaoñoängcuûaDN l 3.2.2 Caùcchætieâusoálöôïnglaoñoäng l CuûaDN ñöôïcphaûnaùnhbaènghaichætieâu: l a. Soálaoñoänghieäncoù l LaøsoáLÑhieäncoùtaïimoätthôøiñieåmnhaátñònhcuûa DN. ThoángkeâthöôøngXÑ2 loaïichætieâu: l -SoálöôïngLÑhieäncoùtrongdanhsaùchcuûaDN l -SoáLÑhieäncoùmaëttaïiDN! Thong ke doanh nghiep 55 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2.2 Caùcchætieâusoálöôïnglaoñoäng l a. Soálaoñoänghieäncoù l b. Soálaoñoängbìnhquaân l Laøsoálaoñoängcoùtrongmoätthôøikyønhaátñònhcuûa DN, nhö: trong1 thaùng, 1 quyù, 1 namê . . l Thong ke doanh nghiep 56 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2.2 Caùcchætieâusoálöôïnglaoñoäng l *Tínhsoálaoñoängbìnhquaântrongdanhsaùch l -Neáutheodoiõ ñöôïcsöïbieánñoänghaøngngaøycuûasoá löôïngLÑtrongdanhsaùch, tínhtheoconâ gthöùc: l SoáLÑtrong= ToångsoángaøyngöôøiLÑtrongkyø l danhsaùchBQ Toångsoángaøytheolòchtrongkyø l Hoaëc: T= ∑Titi l ∑ti l -Ti laøsoálaoñoängtoàntaïitrongkhoaûngthôøigianti l-∑ti laøtoångthôøigiantheolòchtrongkyø Thong ke doanh nghiep 57 19
  20. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2.2 Caùcchætieâusoálöôïnglaoñoäng l a. Soálaoñoänghieäncoù l b. Soálaoñoängbìnhquaân l Baøitaäp: Tìnhhìnhsoálöôïnglaoñoängtrongthaùng11 cuûamoätcoângty: l -Töø1/11 ñeánheát10/11: Coù300 ngöôøi l -Töø11/11 ñeánheát25/11: Tuyeånthemâ 10 ngöôøi l -Töø26/11 ñeánheát30/11: Cho thoâivieäc5 ngöôøi l Tínhsoálaoñoängbìnhquanâ thaùng11 l Thong ke doanh nghiep 58 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2.2 Caùcchætieâusoálöôïnglaoñoäng l b. Soálaoñoängbìnhquaân l *Tínhsoálaoñoängbìnhquaântrongdanhsaùch l - Neáuchæcoùtaøilieäuvaøocaùcthôøiñieåmnhaátñònhmaøkhoaûng caùchthôøigian baèngnhau, thìsoálaoñoängtrongdanhsaùch BQ ñöôïctínhtheoconâ gthöùc: l T= 1/2T1 + T2 + . . .+ 1/2 Tn l n -1 l-Neáucoùtaøilieäuvaøoñaàuvaøcuoáimoiã kyø, thìsoáLÑtrong danhsaùchBQ trongkyøñöôïctínhtheoconâ gthöùc: l T= Tñ + Tc l 2 l -SoáLÑbìnhquanâ thaùngñöôïctínhtheo: T=(T1+T15+Tc):3 Thong ke doanh nghiep 59 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l Baøitaäp: CoùsoálöôïnglaoñoängcuûamoätDN vaøo caùcngaøyñaàuthaùng: l Thaùng: 1 2 3 4 5 6 7 l SoáLÑcoùngaøyñ.thaùng:500 510 510515 520 520530 l -Tínhsoálaoñoängbìnhquaântöøngthaùng l -TínhsoálaoñoängbìnhquaânquyùI l-TínhsoálaoñoängbìnhquaânquyùII l -Tínhsoálaoñoängbìnhquaân6 thaùngñaàunaêm Thong ke doanh nghiep 60 20
  21. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l b. Soálaoñoängbìnhquaân l *Tínhsoálaoñoängbìnhquaânngoaøidanhsaùch l KeátquaûSX cuûaDN, coùkhilaødo LÑngoaøid/saùch cuøngthamgiataïora. Do ñoù, ñeåphaûnaùnhchínhxaùc soáLÑñaõthamgiataïoneânkeátquaûñoù, caànphaûitính caûsoáLÑbìnhquaânngoaøidanhsaùchtrongkyø(T). l Coùtheåtínhbaèngmoättrong2 caùchsau: l K/löôïngconâ gvieäcdo LÑngoaøid/saùch l T = hoaønthaønhtrongkyø l NSLÑBQ trongkyøcuûamoätLÑtrongd/saùch Thong ke doanh nghiep 61 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l a. Soálaoñoänghieäncoù l b. Soálaoñoängbìnhquaân l *Tínhsoálaoñoängbìnhquaântrongdanhsaùch l *Tínhsoálaoñoängbìnhquaânngoaøidanhsaùch l Hoaëc: l ToångthuølaoñöôïchöôûngcuûaLÑngoaøi l T = danhsaùchtrongkyø l T/löôngBQ cuûamoätLÑtrongd/saùchkyøñoù l l NSLÑhoaëctieànlöôngBQ ñöôïcXÑtheonhöõng coângnhaâncuûañônvòlaømconâ gtaùctöôngtöï Thong ke doanh nghiep 62 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l Baøitaäp: KeátquaûSX vaøthuølaolaoñoängtrongquyù II cuûamoätCoângty: l 1.Lao ñoängtrongdanhsaùch: l -Soálaoñoängtrongdanhsaùchbìnhquaân: 200 ngöôøi l -KhoáilöôïngSP saûnxuaát : 400 taán l -Toångtieànlöông : 300 trieäu l 2.Lao ñoängngoaøidanhsaùch: l -Soálaoñoängngoaøidanhsaùchbìnhquaân: 16 ngöôøi l -KhoáilöôïngSP saûnxuaát : 24 taán l -Thuølaoñöôïctraû : 18 trieäu Thong ke doanh nghiep 63 21
  22. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2 ThoángkeâsoálöôïnglaoñoängcuûaDN l 3.2.3 ThoángkeâbieánñoängsoálöôïngLÑcuûaDN l SoálöôïngLÑcuûaDN thöôøngxuyenâ taêng, giaûm; Ñeå phaûnaùnhtìnhhìnhñoù, thoángkeâtínhcaùcchætieâu l Heäsoátaêng= Soálaoñoängtaêngtrongkyø l LÑtrongkyø SoálaoñoängBQ trongkyø l Heäsoágiaûm= Soálaoñoänggiaûmtrongkyø l LÑtrongkyø SoálaoñoängBQ trongkyø Thong ke doanh nghiep 64 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l Toácñoätaêng = Soálaoñoängcuoáikyø -1 l LÑtrongkyø Soálaoñoängñaàukyø l Toácñoätaêng = SoálaoñoängBQ kyønghieâncöùu -1 l LÑqua haikyø SoálaoñoängBQ kyøgoác l TyûleägiaûmLÑdo bò = SoáLÑbòthaûihoài, töïyùboûvieäc l thaûihoài, töïyùboûvieäc SoálaoñoängBQ trongkyø l TyûleägiaûmLÑ Soálaoñoängdoâirakhoângcoù l khoângcoùnhu = nhucaàusöûduïngcuoáikyø l caàusöûduïng Soálaoñoängcuoáikyø Thong ke doanh nghiep 65 Baøitaäp: Tínhcaùcchætieâuphaûnaùnhbieánñoänglaoñoängcuûa moätDN vôùisoálieäunhösau: l *Ñaàunamê coù180 laoñoäng l *Bieánñoänglaoñoängtrongnamê nhösau: l Tuyeånduïng50 ngöôøi, chuyeånsang DN khaùc25 ngöôøi, chuyeånconâ gtaùcñeán20 ngöôøi, caáptreânñieàu ñoängveà10 ngöôøi, chonghævieäcdo vi phaïmkyûluaät3 ngöôøi, chonghæhöu7 ngöôøi, töïyùboûvieäc5 ngöôøi, trongnamê toåchöùclaïiSX coù6 ngöôøitrìnhñoäthaáp, DN chochuyeåncoângtaùcnhöngkhonâ gchuyeånñöôïc l *Soálaoñoängbìnhquaâncuûanamê tröôùclaø160 ngöôøi. Thong ke doanh nghiep 66 22
  23. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.2 ThoángkeâsoálöôïnglaoñoängcuûaDN l 3.2.4 Kieåmtrathöïchieänkeáhoaïchlaoñoäng l Coùhaicaùchkieåmtra: l a. Phöôngphaùpkieåmtrañôngiaûn: l T1 l F = ; Soátuyeätñoáitöôngöùng: T1­ Tk l Tk l PhaûnaùnhsoálöôïngLÑthöïcteáSD nhieàuhay ítso vôùiKH ñeàramaøchöabieátnhövaäylaøtoáthay xaáu. Thong ke doanh nghiep 67 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l b.Phöôngphaùpkieåmtracoùlieânheävôùitìnhhìnhthöïchieän keáhoaïchsaûnlöôïng: l T1 l F = ; Soátuyeätñoáitöôngöùng: T1­TkxQ1 l TkxQ1 Qk l Qk l Trongñoù: l *T1 ,Tk laøsoálöôïngLÑhoaëcthôøigianLÑthöïcteávaøKH l *Q1 , Qk : laøsaûnlöôïng(hoaëcgiaùtròSL) TH vaøKH l *TkxQ1: laøsoálöôïngLÑhoaëcthôøigianLÑkeáhoaïch l Qk ñöôïcñieàuchænhtheotyûleähoaønthaønhKH SL l NeáuF 1 laølaõngphílaoñoäng Thong ke doanh nghiep 68 Baøitaäp: l Tìnhhìnhsửdụnglao độngcủamộtcôngty trongquýI/2007 (côngtychỉ SX 1 loạiSP): l Kỳ KH TH l1. Số lao độngsửdụng 200 240 l2. KhốilượngSP SX 400 600 l ĐánhgiátìnhhìnhthựchiệnKH lao độngcủa côngtytheo2 phươngpháp Thong ke doanh nghiep 69 23
  24. Baøitaäp: l Tìnhhìnhsöûduïnglaoñoängcuûamoätcoângtytrong quyùI/2007 (conâ gtySX 2 loaïiSP): l Kyø KH TH Giaùbaùn(tr.ñ) l 1. Soálaoñoängsöûduïng 200 240 l 2. KhoáilöôïngSP SX l -SaûnphaåmA (taán) 400 410 8,0 l -SaûnphaåmB (meùt) 800 788 5,0 l ÑaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänKH laoñoängcuûacoâng tytheo2 phöôngphaùp. Chokeátluaän Thong ke doanh nghiep 70 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.3 Thoángkeânaêngsuaátlaoñoäng(NSLÑ) l 3.3.1 Khaùinieäm l NSLÑlaøchætieuâ phaûnaùnhhieäuquaûhay möùchieäuquaûcuûa laoñoängtrongmoätñônvòthôøigianlaoñoängnhaátñònh. l 3.3.2 CaùcloaïiNSLÑ l a. CaêncöùvaøophöôngphaùptínhNSLÑ, tacoù: l * NSLÑthuaän(W): phaûnaùnhkeátquaûñaïtñöôïctínhcho moätñônvòlaoñoänghaophí. l W = Q = 1 l T t Thong ke doanh nghiep 71 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l a. CaêncöùvaøophöôngphaùptínhNSLÑ l * NSLÑthuaän(W) l * NSLÑnghòch(t): phaûnaùnhlöôïnglaoñoänghaophíñeå taïoramoätñônvòkeátquaû l t = T = 1 l Q W l Trongñoù: l Q: keátquaûcuûaquaùtrìnhlao ñoäng l T: löôïngLÑhaophí, ñöôïcbieåuhieänbaèngthôøigianLÑ haophíhoaëcsoálöôïnglao ñoängsöûduïngbìnhquaân Thong ke doanh nghiep 72 24
  25. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l a. CaêncöùvaøophöôngphaùptínhNSLÑ l b. Caêncöùvaøoñônvòbieåuhieänk/quaûcuûaq/trìnhSX: l * NSLÑhieänvaät l * NSLÑgiaùtrò l c. Caêncöùvaøophaïmvi cuûalao ñoäng: l * NSLÑtínhchomoätngöôøiLÑ, moätñônvòthôøi gianLÑ noùichung cuûaDN l * NSLÑtínhchomoätngöôøiLÑ, moätñônvòthôøi gianLÑ tröïctieáp SXKD cuûaDN Thong ke doanh nghiep 73 Chöông3. THOÁNG KE Â LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l d. Caêncöùvaøobieåuhieäncuûalao ñoänghaophí, ta coù: l - NSLÑgiôø = Q l Soágiôø-ngöôøilaømvieäcthöïcteátrongkyø l l - NSLÑngaøy = Q l Soángaøy-ngöôøilaømvieäcthöïcteátrongkyø l Hoaëc= NSLÑgiôøx SoágiôølaømvieäcthöïcteáBQ 1 ngaøy l - NSLÑthaùng = Q l (quyù, naêm) SoáLÑbìnhquaânthaùng, quyù, naêm l Hoaëc= NSLÑ x Soángaøylaømvieäcthöïc l ngaøy teáBQ thaùng, quyù, naêm l Thong ke doanh nghiep 74 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l3.3 Thoángkeânaêngsuaátlaoñoäng(NSLÑ) l3.3.2 CaùcchætieâuNSLÑ le. ChætieâuNSLÑ tínhchomoätngöôøi ñöôïcgoïilaøNSLÑcaùnhaân, tínhcho nhieàungöôøi-NSLÑtaäptheå Thong ke doanh nghiep 75 25
  26. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l3.3 Thoángkeânanê gsuaátlaoñoäng(NSLÑ) l3.3.3 CaùcchæsoáNSLÑ lÑeåñaùnhgiaùbieánñoängNSLÑ, ngöôøita duøng P2 chæsoá: l Thong ke doanh nghiep 76 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l a. ChæsoáNSLÑbìnhquaân(Iw) l NghieâncöùubieánñoängNSLÑcuûacaûhieäntöôïng: l Iw = W1 vôùiW=∑WT vaøsoátuyeätñoái=W1 -W0 l W0 ∑T Trongñoù: W1 vaøW0 laøNSLÑbìnhquaânkyøb/caùovaøkyøgoác! Chæsoánaøytaênghaygiaûmchòuaûnhhöôûngcuûahainhaântoá: (1) (1) BaûnthaânNSLÑcuûatöøngboäphaän(wi), bôûivaäychæ soábaûnthaânNSLÑcoùdaïng: I w = ΣW1T1 ΣW0T1 (1) (2) Keátcaáucoângnhaânhoaëcthôøigianlao ñoäng (Ti/∑T)coùmöùcnaêngsuaátkhaùcnhau. Thong ke doanh nghiep 77 Baøitaäp1: TìnhhìnhNSLÑvaøsoálöôïnglaoñoängcuûa1 DN qua 2 naêm: Loaïilao Naêm2000 Naêm2005 ñoäng Soálao NSLÑcuûa1 Soálao NSLÑcuûa1 ñoäng ngöôøi(trñ) ñoäng ngöôøi(trñ) T0 W0 T1 W1 Nam 40 150 50 200 Nöõ 80 200 130 300 TínhchæsoáNSLÑbìnhquaân(IW) vaøchæsoábaûnthaân NSLÑ(IW) cuûaDN? Thong ke doanh nghiep 78 26
  27. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l b. ChæsoáNSLÑtoånghôïp l NghieâncöùubieánñoängNSLÑcuûa nhieàuloaïi SP khaùc nhautrongphaïmvi DN vaøtínhtheolöôïngthôøigianLÑ haophí: l I = Σ t0q1 ; Soátuyeätñoái: Σ t0q1-Σ t1q1 l Σ t1q1 l Vôùi Σ t0q1: Laøtoångthôøigianlao ñoänghaophíñeåSX ra SP kyøbaùocaùotínhtheothôøigianhaophíkyøgoác l - Σ t1q1: LaøtoångthôøigianLÑhaophíkyøbaùocaùo l -Keátquaûcoùdaáu(+): löôïngth/giantieátkieämñöôïcdo NSLÑtaêng, daáu(-): löôïngth/gianlaõngphído NSLÑgiaûm l Thong ke doanh nghiep 79 Baøitaäp2. Nanê gsuaátlaoñoängvaøkhoáilöôïngSP SX cuûamoätDN qua haiquyùnhösau: LoaïiSP QuyùI QuyùIV SX Khoái Thôøigiancaàn Khoái Thôøigiancaàn löôïng thieátSX 1 SP löôïng thieátSX 1 SP SP (ngaøycoâng) SP (ngaøycoâng) A 200 10 400 9 B 300 8 500 8 TínhchæsoáNSLÑtoånghôïp? I = ∑t0q1 vaøkeátluaän? ∑ t1q1 Thong ke doanh nghiep 80 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.3.4PhaântíchbieánñoängNSLÑbìnhquaântheo nhaântoábaèngheäthoángchæsoá(SD laïithíduï1) l Tacoùheäthoángchæsoá: l Σ W1 T1 Σ W1T1 Σ WoT1 l W Σ T Σ T Σ T 1 = 1 = 1 1 l Wo Σ WoTo Σ W0T1 Σ WoTo l Σ To Σ T1 Σ To l (1) (1) (2) (3) Thong ke doanh nghiep 81 27
  28. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l Trongñoù: l (1) BieánñoängcuûaNSLÑbìnhquanâ kyøb/caùoso kyøgoác l (2) Bieánñoängcuûabaûnthanâ NSLÑcuûacaùcboäphaän l (3) Bieánñoängcuûakeátcaáuhaophíthôøigianlaoñoäng (hoaëcsoálaoñoängsöûduïng) giöõacaùcboäphaän l Soátuyeätñoáitöôngöùng: l ΣW1T1 - ΣW0T1 + ΣWoT1 - ΣW0T0 W1-W0= [ ] [ ] l ΣT1 ΣT1 ΣT1 ΣTo Thong ke doanh nghiep 82 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.3.5 PhaântíchbieánñoängcuûachætieâugiaùtròSX l Ta coù: l GiaùtròSX = NSLÑ X SoálöôïngLÑhoaëcthôøigian l (G) BQ (w) gianlaoñoänghaophí(ΣT) l Phaântíchbieánñoängtheophöôngphaùpchæsoá: l G1 = w1 x ΣT1 vaøsoátuyeätñoái: l G0 w0 ΣT0 lG1-G0=(W1-W0)ΣT1+(ΣT1- ΣT0)w0 Thong ke doanh nghiep 83 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG Thídụ: Có NSLĐ bìnhquânvàgiátrị SX của mộtDN qua 2 tháng NSLĐ BQ Số lao động Giátrị SX Tên (trđ/người) (người) (trđ) PX Tháng Tháng Tháng Tháng Tháng Tháng trước này trước này trước này 1 20 25 200 250 4000 6250 2 18 17 100 120 1800 2040 Thong ke doanh nghiep 84 28
  29. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4 Thoángkeâtieànlöông l 3.4.1 Khaùinieämveàtoångmöùctieànlöông l Quyõtieànlöôngcoøngoïilaøtoångmöùctieànlöông (TMTL) cuûañônvòtrongmoätthôøigiannhaátñònhlaø taátcaûcaùckhoaûntieànlöôngmaøñônvòtraûchongöôøi LÑtheokeátquaûLÑcuûahoïkhoângphaânbieätthuoäc hìnhthöùctieànlöôngnaøovaøcaùckhoaûnphuïcaáptheo quyñònhhieänhaønh. l Ñayâ laønguoànthunhaäpchínhcuûangöôøilao ñoäng, ñoàngthôøilaøboäphaänchi phíquantroïngcuûaDN. Thong ke doanh nghiep 85 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4 Thoángkeâtieànlöông l 3.4.1 Khaùinieämveàtoångmöùctieànlöông l Canê cöùvaøomoáiquanheävôùiquaùtrìnhSX, quyõtieàn löôngñöôïcphaânthaønh: l -Löôngchính l -Phuïcaápcoùt/chaátlöông-laøphuïcaápcoùtínhchaát thöôøngxuyeân, nhö: phuïcaápkhuvöïc, thamâ nieân, ñoäc haïi, traùchnhieäm Thong ke doanh nghiep 86 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4 Thoángkeâtieànlöông l 3.4.1 Khaùinieämveàtoångmöùctieànlöông l ÑeåphaûnaùnhTN cuûamoätLÑtöøquyõlöôngcuûaDN, ngöôøita tínhcaùcchætieâu: l Tieànlöôngbìnhquaân = Toångmöùctieànlöông l thaùngcuûamoätLÑ SoáLÑbìnhquanâ thaùng TieànlöôngBQ moät = Toångmöùctieànlöông ngaøy(giôø) laømvieäc T/soángaøy(giôø) laømvieäcthöïcteá Thong ke doanh nghiep 87 29
  30. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4.2 ÑaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänKH quyõlöông l Coùhaiphöôngphaùpñaùnhgiaù l a. Phöôngphaùpñôngiaûn: Phaûnaùnhbieánñoängcuûa quyõlöôngthöïcteásovôùikeáhoaïch l -Tyûleähoaønthaønhkeáhoaïchquyõlöông = F1 l Fk -Cheânhleächtuyeätñoái: F1-FK lPhöôngphaùpnaøychæchobieátquyõlöôngthöïcteá(F1) chi nhieàuhayíthônquyõlöôngkeáhoaïch(Fk) Thong ke doanh nghiep 88 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4.2 ÑaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänKH quyõlöông l a. Phöôngphaùpñôngiaûn l b. Phöôngphaùpcoùlieânheävôùikeátquaûsaûnxuaát l -Tyûleähoaønthaønhkeáhoaïchquyõlöông = F1 l FKXQ1 l QK l-Chenâ hleächtuyeätñoái: F1 -FKX Q1 l QK l Trongñoù: -F1 , FK laøquyõlöôngthöïcteávaøkeáhoaïch l -Q1,QK laøkeátquaûSX thöïcteávaøKH l Keátquaû>1 laølanõ gphí; <1 laøtieátkieämquyõlöông. Thong ke doanh nghiep 89 Baøitaäp: l Tìnhhìnhsöûduïngquyõlöôngcuûamoätconâ gtytrong quyùI/2008 (conâ gtychæSX 1 loaïiSP): l Kyø KH TH l 1. Quyõ löông(trñ) 300 360 l 2. KhoáilöôïngSP SX 400 600 l ÑaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänKH quyõlöôngcuûa coângtytheo2 phöôngphaùp Thong ke doanh nghiep 90 30
  31. Baøitaäp: l Tìnhhìnhsöûduïngquyõlöôngcuûamoätconâ gtytrong quyùI/2008 (conâ gtySX 2 loaïiSP): l Kyø KH TH Giaùbaùn l 1. Quyõ löôngsöûduïng 300 360 (trñ) l 2. KhoáilöôïngSP SX l -SaûnphaåmA (taán) 400 410 8,0 l -SaûnphaåmB (meùt) 800 788 5,0 l ÑaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänKH quyõlöôngcuûa coângtytheo2 phöôngphaùp Thong ke doanh nghiep 91 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4.1 Khaùinieämveàtoångmöùctieànlöông l 3.4.2 ÑaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänKH quyõlöông l 3.4.3 Phaântíchbieánñoängquyõtieànlöông l TMTL thaùnghoaëcngaøy, giôøchòuAÛH cuûahainhanâ toá: l TMTL(F)=TieànlöôngBQ (f) x LöôïngLÑ(∑T) l Trongñoù: l T coùtheåùlaøsoáLÑbìnhquanâ hoaëcsoángaøy, giôølaømvieäc thöïcteá, ñöôïcxaùcñònhtheotieànlöôngBQ töôngöùng. l Thong ke doanh nghiep 92 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4.1 Khaùinieämveàtoångmöùctieànlöông l 3.4.2 ÑaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänKH quyõlöông l 3.4.3 Phaântíchbieánñoängquyõtieànlöông l Töøñoù, ta coùheäthoángchæsoáphanâ tíchbieánñoäng: l F1 = f1 X ∑T1 l FK fk ∑Tk l Löôïngtanê g(giaûm) tuyeätñoáitöôngöùng: l F1 - FK = (f1 -fk)∑T1+ (∑T1 -∑Tk)fk Thong ke doanh nghiep 93 31
  32. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4.3 Phaântíchbieánñoängquyõtieànlöông l Neáuñieàuchænh TMTL vaølöôïnglao ñoänghaophí theomöùcñoähoaønthaønhkeáhoaïchsaûnlöôïng: l F1 = f1 X ∑T1 l FKXQ1 fk ∑TkX Q1 l QK QK l Löôïngtanê g(giaûm) tuyeätñoáitöôngöùng: l F1 -FKXQ1=(f1 -fk)∑T1+(∑T1-∑TkXQ1)fk l QK QK Thong ke doanh nghiep 94 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG Thídụ: Cótiềnlươngbìnhquânvàsốlao độngcủa mộtDN trongnăm2007 Tiềnlương Số lao Tổngquỹ Loạilao bìnhquân động lương động (trđ/người) (người) (trđ) KH TH KH TH KH TH Nam 40 50 200 250 8000 12500 Nữ 36 45 100 120 3600 5400 Toànbộ - - 300 370 11600 17900 Hãyphântíchbiến độngquỹ lươngtheohaiphươngpháp. Biếtgiá trị sảnxuấtthựchiệnso vớiKH tăng10% Thong ke doanh nghiep 95 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4.4 PhaântíchcaùcnhaântoáAÛH ñeántieànlöôngBQ l TieànlöôngBQ cuûamoätñônvòthôøigianlaømvieäc (hoaëcmoätLÑ) cuûaDN (f) ñöôïctínhtheocoângthöùc: l f = Σ fiTi l ΣTi l Vôùi: -filaøtieànlöôngcuûamoätñônvòthôøigianhoaëc cuûa1 lao ñoängôûboäphaänthöùi l -Ti haophíthôøigianLÑ(haysoáLÑ) cuûaboä phaänthöùi Thong ke doanh nghiep 96 32
  33. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4.4 PhaântíchcaùcnhaântoáAÛH ñeántieànlöôngBQ l Heäthoángchæsoásosaùnhkyøbaùocaùo(1) vôùikyøgoác(0): l Σ f1 T1 Σ f1T1 Σ foT1 l f1 = Σ T1 = Σ T1 X Σ T1 l f0 Σ foTo Σ f0T1 Σ f0TO l Σ To Σ T1 Σ To l (1) (1) (2) (3) l Trongñoù: l (1) Bieánñoängcuûatieànlöôngbìnhquaân l (2) Bieánñoängcuûabaûnthanâ tieànlöôngcuûacaùcboäphaän l (3) Bieánñoängcuûakeátcaáulöôïngthôøigianlaoñoänghaophí (hoaëcsoálaoñoäng) Thong ke doanh nghiep 97 Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l 3.4.4 PhaântíchcaùcnhaântoáAÛH ñeántieànlöôngBQ l Soátuyeätñoáitöôngöùng: l f1-f0= [ Σf1T1 - Σf0T1] + [ΣfoT1 - ΣfoTo] l Σ T1 Σ T1 Σ T1 Σ To l l 3.4.5 MoáiquanheägiöõatieànlöôngBQ vôùiNSLÑBQ l TrongDN tieànlöôngBQ vaøNSLÑBQ coùmoáiquanheävôùi nhau: caûithieäntieànlöôngphaûitrenâ côsôûtanê gNSLÑvaøquy luaätchunglaøtoácñoätanê gtieànlöôngBQ phaûinhoûhôntoácñoä tanê gNSLÑBQ. Chætrenâ côsôûñoù, DN môùicoùñieàukieäntích luyõñeåtaùiñaàutö, môûroängSXKD, töùclaø: l f1 < w1= t0 l f0 w0 t1 Thong ke doanh nghiep 98 Baøi taäp Tieànlöôngbìnhquaân1 thaùngvaøsoálöôïnglaoñoängtöøng phaânxöôûngcuûaDN qua 2 naêm: Loaïilao Naêm2000 Naêm2005 ñoäng Soálao T/ löôngthaùng Soálao T/ löôngthaùng ñoäng BQ (trñ/ng) ñoäng BQ (trñ/ng) T0 f0 T1 f1 Nam 40 1,5 50 2,0 Nöõ 80 2,0 130 3,0 PhaântíchbieánñoängtieànlöôngBQ theohainhaântoá, cho keátluaän? Thong ke doanh nghiep 99 33
  34. Chöông3. THOÁNG KEÂ LAO ÑOÄNG VAØTIEÀN LÖÔNG l Caâuhoûioântaäpchöông3 l1. Trìnhbaøycaùcnhieämvuïcuûathoángkeâlaoñoäng vaøtieànlöôngtrongDN? l 2. Caùcnoäidung cuûathoángkeâsoálöôïnglaoñoäng trongDN laøgì? l 3. Trìnhbaøynoäidung thoángkeânaêngsuaátlaoñoäng trongDN? l 4. ThoángkeâtieànlöôngtrongDN baogoàmnhöõng noäidungnaøo? l * Baøitaäpchöông3 Thong ke doanh nghiep 100 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN l 4.1 YÙnghóavaønhieämvuïcuûathoángkeâTSCÑ l (töïnghieâncöùu) l 4.2 PhaânloaïiTSCÑ (töïnghieâncöùu) l 4.3 Thoángkeâsoálöôïng, keátcaáu, hieäntraïngTSCÑ l 4.4Thoángkeâtìnhhìnhbieánñoäng, trangbòvaøhieäu quaûsöûduïngTSCÑ. l Thong ke doanh nghiep 101 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN lTaøisaûntrongDN: l-Theo hìnhthöùchieänvaät: TSCÑvaøTS löu ñoäng l-Theo hìnhthöùcgiaùtrò:VoánCÑvaøVoánlöu ñoäng l4.1 YÙnghóavaønhieämvuïcuûathoángkeâTSCÑ l *ThoángkeâTSCÑnhaèmphaûnaùnhquymoâvoánñaàu töcuûaDN, thöïctraïngnaênglöïcsaûnxuaát, tìnhhình trangbòkyõthuaät, tìnhhìnhsöûduïngvaøhieäuquaûsöû duïngTSCÑ. Thong ke doanh nghiep 102 34
  35. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN l 4.1 YÙnghóavaønhieämvuïcuûathoángkeâTSCÑ l * Moättaøisaûnñöôïccoi laøTSCÑneáuthoaõmanõ ñoàng thôøiboántieâuchuaånsau: l -Chaécchaénthuñöôïclôïiíchkinhteátrongtöônglai l -Nguyenâ giaùphaûiñöôïcxaùcñònhmoätcaùchtin caäy l -Coùthôøigiansöûduïngtöømoätnamê trôûleân l -Coùgiaùtròtöø10 trieäuñoàngtrôûleân. Thong ke doanh nghiep 103 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN l 4.1 YÙnghóavaønhieämvuïcuûathoángkeâTSCÑ l * ÑieàukieäncuûaTSCÑvoâhình l Moïikhoaûnchi phíthöïcteámaøDN ñaõchi ra thoaû manõ ñoàngthôøicaû4 tieâuchuaånnhötreânmaøkhoâng hìnhthaønhTSCÑhöõuhìnhthìñöôïccoi laøTSCÑvoâ hình l Nhöõngkhoaûnchi phímaøkhoângthoaûmanõ 1 trong4 tieâuchuaåntrenâ thìñöôïchaïchtoaùntröïctieáphoaëc ñöôïcphaânboådaànvaøochi phíkinhdoanhcuûaDN. Thong ke doanh nghiep 104 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN 4.1 YÙnghóavaønhieämvuïcuûathoángkeâTSCÑ * ThoángkeâTSCÑtrongDN coùnhieämvuï: l -Tínhcaùcchætieâuthoángkeâkhoáilöôïng, keátcaáu, hieäntraïngTSCÑ l -Thoángkeâtìnhhìnhbieánñoäng, tìnhhìnhtrangbò TSCÑchongöôøilao ñoäng l -Thoángkeâtìnhhìnhsöûduïngvaøhieäuquaûsöûduïng TSCÑ, qua ñoùñeàra bieänphaùpsöûduïngcoùhieäuquaû hônTSCÑcuûaDN. Thong ke doanh nghiep 105 35
  36. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN l4.2 PhaânloaïiTSCÑ l4.2.1 Caêncöùvaøotínhchaát, TSCÑcuûa DN ñöôïcphaânthaønh: l (1) TSCÑduøngchomuïcñíchkinhdoanh la. TSCÑhöõuhình lb. TSCÑvoâhình l Thong ke doanh nghiep 106 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN l 4.2 PhaânloaïiTSCÑ l 4.2.1 Caêncöùvaøotínhchaát, TSCÑcuûaDN ñöôïc phaânthaønh: l (1)TSCÑduøngchomuïcñíchkinhdoanh l(2)TSCÑduøngchomuïcñíchphuùclôïi, söï nghieäp, an ninh, quoácphoøng l (3)TSCÑbaûoquaûnhoä, giöõhoä, caátgiöõhoächo NhaønöôùchoaëcDN khaùc Thong ke doanh nghiep 107 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN l 4.2 PhaânloaïiTSCÑ l 4.2.2 Caêncöùvaøoquyeànsôûhöõu, TSCÑcuûaDN phaânthaønh: l (1) TSCÑtöïcoùlaønhöõngTSCÑñöôïchìnhthaønhtöø nguoànvoáncuûaDN l (2) TSCÑñithueâcuûacaùcDN khaùchoaëcthueâcuûa CoângtyTaøichính l 4.2.3 Caêncöùvaøotraïngthaùi, TSCÑcuûaDN phaânthaønh: l (1) TSCÑñanghoaïtñoängchomuïcñíchSXKD l (2) TSCÑngöønghoaïtñoäng l (3) TSCÑdöïtröõñeåñaûmbaûochoSX ñöôïclieântuïc. Thong ke doanh nghiep 108 36
  37. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN l 4.3 Thoángkeâsoálöôïng, keátcaáu, hieäntraïngTSCÑ l 4.3.1 ThoángkeâsoálöôïngTSCÑ: theo2 chætieâu l (1) TSCÑhieäncoùcuoáikyø l Ñöôïctínhtheohaiphöôngphaùp: l -Döïavaøotaøilieäukieåmkeâtröïctieápvaøocuoáikyø l -Tínhgiaùntieápdöïavaøotaøilieäuthoángkeâveàsöïbieán ñoängTSCÑtrongkyøtheonguyenâ taéccanâ ñoái: l TSCÑhieäncoù = TSCÑcoù + TSCÑtangê - TSCÑgiaûm l cuoáikyø ñaàukyø trongkyø trongkyø Thong ke doanh nghiep 109 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH CUÛA DN l 4.3 Thoángkeâsoálöôïng, keátcaáu, hieäntraïngTSCÑ l 4.3.1 ThoángkeâsoálöôïngTSCÑ l (2) TSCÑcoùbìnhquaântrongkyø(Φ): l Cho bieátkhoáilöôïngTSCÑcoùBQ trongmoätkyønhaát ñònh l Coângthöùctính: l TSCÑBQ = TSCÑcoùÑkyø+TSCÑcoùCkyø l trongkyø 2 l l Thong ke doanh nghiep 110 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l Hoaëc: Φ = ∑Φi ti Vôùi:-Φi laøTSCÑcoùtaïith.ñieåmi l ∑ti -ti thôøigiantoàntaïicuûa Φi l Baøitaäp:QuymoâTSCÑcuûamoätDN trongthaùng11 l -Töø1/11 ñeánheát10/11: toånggiaùtròlaø3000 trieäu l -Töø11/11 ñeánheát25/11: muavaøomoätsoáTSCÑtrò giaù1000 trieäu l -Töø26/11 ñeánheát30/11: thanhlyùvaøbaùnmoätsoáTSCÑtrò giaù500 trieäu l TínhgiaùtròTSCÑbìnhquaânthaùng11 cuûaDN. l Thong ke doanh nghiep 111 37
  38. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.3 Thoángkeâsoálöôïng, keátcaáu, hieäntraïngTSCÑ l4.3.2 ThoángkeâkeátcaáuTSCÑ l Keátcaáu= Giaùtròtöøngloaïi(hoaëcnhoùm) TSCÑ x 100 l TSCÑ ToånggiaùtròtoaønboäTSCÑ lThonâ gquakeátcaáuTSCÑcoùtheåthaáyñöôïc tínhhôïplyùtrongtrangbòvaøcoùtheåñieàuchænh chocoùhieäuquaûhôn. Thong ke doanh nghiep 112 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN Thíduï: TínhkeátcaáuTSCÑcuûaDN LoaïiTSCÑ Giaùtrò Keátcaáu (tr.ñ) (%) 1. Nhaøxöôûng 2000 50 2. Vaätkieántruùc 600 15 3. Maùymoùc, thieátbò 1400 35 Toångcoäng 4000 100 Thong ke doanh nghiep 113 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.3.3 ThoángkeâhieäntraïngTSCÑ l a. XaùcñònhnguyeângiaùTSCÑ l Nguyenâ giaùTSCÑbaogoàmtoaønboächi phíthöïcteáñaõchi ra ñeåcoùTSCÑchotôùikhi ñöavaøohoaïtñoängbìnhthöôøng l (1) Nguyenâ giaùTSCÑhöuõ hình l -Xaùcñònhnguyenâ giaùTSCÑmua saém l -Xaùcñònhnguyenâ giaùTSCÑñaàutöxayâ döïng l -Xaùcñònhnguyenâ giaùTSCÑñöôïccaáp, ñöôïcñieàuñeán l -Xaùcñònhnguyenâ giaùTSCÑñöôïccho, ñöôïctaëng, nhaänvoán goùplienâ doanh, nhaänlaïivoángoùp, do phaùthieänthöøa Thong ke doanh nghiep 114 38
  39. ThíduïveàxaùcñònhnguyeângiaùTSCÑmuasaém l TSCÑmôùinguyenâ coùgiaùmualaø500 tr.ñ, chieát khaáumuahaønglaø10 tr.ñ, chi phívaänchuyeånveàDN heát20 tr.ñ, chi phílaépñaëtheát30 tr.ñ, chi phíhuaán luyeännhaânvieânsöûduïng15 tr.ñ, bìnhquanâ moät thaùngTSCÑnaøysöûduïngdaàu, nhôùtheát5 tr.ñ, caû namê laø60 tr.ñ. Thong ke doanh nghiep 115 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.3.3 ThoángkeâhieäntraïngTSCÑ l a. XaùcñònhnguyeângiaùTSCÑ l(1) Nguyenâ giaùTSCÑhöuõ hình l(2) Nguyenâ giaùTSCÑvoâhình, goàm: l -Chi phísöûduïngñaát l -Chi phíthaønhlaäpDN l -Chi phíbaèngphaùtminh, baèngsaùngcheá, baûnquyeàntaùcgiaû, mua baûnquyeàn l -Chi phíveàlôïitheákinhdoanh Thong ke doanh nghiep 116 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.3 Thoángkeâsoálöôïng, keátcaáu, hieäntraïngTSCÑ l 4.3.3 ThoángkeâhieäntraïngTSCÑ lb. XaùcñònhmöùckhaáuhaoTSCÑ l Khaáuhaolaøvieäctínhtoaùnvaøphanâ boåmoät caùchcoùheäthoángnguyenâ giaùcuûaTSCÑvaøo chi phíSXKD canê cöùvaøothôøigiansöûduïng hoaëcmöùcñoäsöûduïng. Coù3 P2 tínhkhaáuhao: Thong ke doanh nghiep 117 39
  40. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN lCaùcphöôngphaùpkhaáuhao: l(1) KhaáuhaotheoP2ñöôøngthaúng: lMöùctríchkhaáuhaoBQ = Nguyenâ giaùTSCÑ l haøngnamê cuûaTSCÑ Thôøigiansöûduïng lVaø: Tyûleäkhaáuhao= 1 l haøngnaêm ThôøigiansöûduïngTSCÑ Thong ke doanh nghiep 118 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l Thíduï: TSCÑcoùnguyenâ giaùlaø200 trñ, thôøigiansöû duïnglaø5 naêm. TínhkhaáuhaotheoP2ñöôøngthaúng lMöùctríchkhaáuhaoBQ = 200 = 40 TRñ lhaøngnamê cuûaTSCÑ 5 lVaø: Tyûleäkhaáuhao= 1 = 0,2=20%= 40 l haøngnaêm 5 200 l Ghichuù: MoätsoáloaïiTSCÑ, tyûleäkhaáuhaoñöôïc BTC quyñònh. Thong ke doanh nghiep 119 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.3.3 ThoángkeâhieäntraïngTSCÑ l b. XaùcñònhmöùckhaáuhaoTSCÑ l (2)P2 khaáuhaotheosoádögiaûmdaàncoùñieàuchænh l Möùctríchkhaáuhao = Giaùtròcoønlaïi X Tyûleäkhaáu l haøngnaêmcuûaTSCÑ cuûaTSCÑ haonhanh l Tyûleäkhaáu= Tyûleäkhaáuhaotheo X Heäsoá l haonhanh P2 ñöôøngthaúng ñieàuchænh l HeäsoánaøyñöôïcBoäTaøichínhquyñònh: l ThôøigianSD cuûaTSCÑtöø: 1-4 naêm, coùheäsoá:1,5 l : treân4 ñeán6 naêm, heäsoá:2 l : treân6 naêm, heäsoá: 2,5. Thong ke doanh nghiep 120 40
  41. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l (2)P2 khaáuhaotheosoádögiaûmdaàncoùñieàuchænh l Chuùyù: l Theo phöôngphaùpnaøy, hainamê khaáuhaocuoái cuøngkhoângtínhtheotyûleäkhaáuhaonhanhmaøchia ñoâiphaàngiaùtròTSCÑcoønlaïichöakhaáuhaoheátvaø moãinamê chòu½. Thong ke doanh nghiep 121 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l Baøitaäp l CoângtyA muamoätthieátbòsaûnxuaátcaùclinhkieän ñieäntöûvôùinguyenâ giaùlaø100 tr.ñ, thôøigiansöûduïng laø5 nam.ê Tínhmöùctríchkhaáuhaotheophöông phaùpsoádögiaûmdaàncoùñieàuchænh. l -Tyûleäkhaáuhaohaøngnamê cuûaTSCÑtheophöông phaùpñöôøngthaúnglaø: (1/5)100=20% l -Heäsoáñieàuchænh: 2 l -Tyûleäkhaáuhaonhanh: 20%*2=40% Thong ke doanh nghiep 122 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN Naêmthöù Möùckhaáuhao LuõykeáKH GT coønlaïi 1 100*40%=40 trñ 40 trñ 60 trñ 2 60*40%=24 trñ 64 trñ 36 trñ 3 36*40%=14,4 trñ 78,4 trñ 21,6 trñ 4 21,6:2 = 10,08 trñ 89,2 trñ 10,08 trñ 5 21,6:2 = 10,08 trñ 100 trñ 0 trñ Thong ke doanh nghiep 123 41
  42. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l (3) P2 khaáuhaotheosoálöôïng, khoáilöôïngSP l Möùctríchkhaáuhao = SoálöôïngSP X Möùctríchkhaáuhao l haøngnaêmcuûaTSCÑSX trongnaêm BQ/moätñônvòSP l Möùctríchkhaáuhao= NguyeângiaùTSCÑ l BQ/moätñônvòSP Saûnlöôïngtheocoângsuaátthieátkeá l Baøitaäp: CoângtyA muamoätmaùyuûiñaátcoùnguyeângiaù 450 tr.ñ. Coângsuaátthieátkeálaø30 m3 giôø. Saûnlöôïngtheo coângsuaátthieátkeácuûamaùyuûilaø2.400.000 m3 l Tínhmöùctríchkhaáuhao: l -Cuûanaêm1, neáusaûnlöôïngcaûnaêmlaø250.000 m3 l -Cuûanaêm2, neáusaûnlöôïngcaûnaêmlaø280.000 . Thong ke doanh nghiep 124 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.3.3 ThoángkeâhieäntraïngTSCÑ l a. XaùcñònhnguyeângiaùTSCÑ l b. XaùcñònhmöùckhaáuhaoTSCÑ l c. CaùcchætieâuphaûnaùnhhieäntraïngsöûduïngTSCÑ l (1) HeäsoáhaomoønTSCÑ; Coùbacaùchtính: l -Tínhtheomöùckhaáuhaoluyõkeávaønguyenâ giaù TSCÑ l Heäsoáhao = Luyõkeákhaáuhaoñaõtríchtínhñeánkyøb/caùo l moønTSCÑ Nguyenâ giaùTSCÑ Thong ke doanh nghiep 125 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.3.3 ThoángkeâhieäntraïngTSCÑ l c. CaùcchætieâuphaûnaùnhhieäntraïngsöûduïngTSCÑ l (1) HeäsoáhaomoønTSCÑ l -TínhtheomöùckhaáuhaoluyõkeávaønguyeângiaùTSCÑ l -Tínhtheothôøigiansöûduïngthöïcteávaøñònhmöùc l Heäsoáhao = ThôøigianthöïcteáñaõSD TSCÑñeánkyøb/caùo l moønTSCÑ ThôøigianSD ñònhmöùccuûaTSCÑñoù l -TínhtheokhoáilöôïngSP ñaõSX l Heäsoáhao = KhoáilöôïngSP thöïcteáñaõSX cuûaTSCÑ l moønTSCÑ KhoáilöôïngSP ñònhmöùccaûñôøiTSCÑ l l Thong ke doanh nghiep 126 42
  43. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.3 Thoángkeâsoálöôïng, keátcaáu, hieäntraïngTSCÑ l 4.3.3 ThoángkeâhieäntraïngTSCÑ l c. CaùcchætieâuphaûnaùnhhieäntraïngsöûduïngTSCÑ l (1) HeäsoáhaomoønTSCÑ l(2) HeäsoácoønsöûduïngñöôïccuûaTSCÑ l HeäsoánaøychobieátnaênglöïcSX hieäntaïicuûaTSCÑ l HeäsoácoønSD ñöôïccuûaTSCÑ= 1–HeäsoáhaomoønTSCÑ Thong ke doanh nghiep 127 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.4Thoángkeâtìnhhìnhbieánñoäng, trangbòvaøhieäu quaûsöûduïngTSCÑ l 4.4.1 ThoángkeâtìnhhìnhbieánñoängTSCÑ l TSCÑcuûaDN thöôøngxuyenâ bieánñoäng(thayñoåi) theothôøigian. Ñeåtheodoõitìnhhìnhnaøy, thoángkeâ laäpbaûngcanâ ñoáiTSCÑ! l Thong ke doanh nghiep 128 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN Baûngcanâ ñoáiTSCÑ Loaïi TSCÑ Tanê gtrongkyø Giaûmtrongkyø TSCÑ TSCÑ coù Toång Trongñoù: Toång Trongñoù: coùcuoái ñaàu soá Ng.nhaân soá Ng.nhaân kyø kyø taêng giaûm Toångsoá Trongñoù: -Ñaátñai -Nhaøxöôûng -Vaätk.truùc -Ñoängcô Thong ke doanh nghiep 129 43
  44. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.4Thoángkeâtìnhhìnhbieánñoäng, trangbòvaøhieäuquaûsöû duïngTSCÑ l 4.4.1 ThoángkeâtìnhhìnhbieánñoängTSCÑ l Töøbaûngcaânñoáicoùtheåtínhñöôïcmoätsoáchætieâu phaûnaùnhtìnhhìnhbieánñoängTSCÑcuûaDN l Heäsoátaêng = GiaùtròTSCÑtanê gtrongkyø TSCÑtrongkyø GiaùtròTSCÑBQ trongkyø l Heäsoágiaûm GiaùtròTSCÑgiaûmtrongkyø TSCÑtrongkyø= GiaùtròTSCÑBQ trongkyø HaiheäsoátreânphaûnaùnhtìnhhìnhbieánñoängchungTSCÑ Thong ke doanh nghiep 130 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.4Thoángkeâtìnhhìnhbieánñoäng, trangbòvaøhieäuquaûsöû duïngTSCÑ l 4.4.1 ThoángkeâtìnhhìnhbieánñoängTSCÑ l Ñeåthaáyroõhôntìnhhìnhtaêngcöôøngaùpduïngkyõthuaät môùivaøloaïiboûkyõthuaätcuõ, caàntínhcaùcchætieâu: l HeäsoáñoåimôùiTSCÑ GiaùtròTSCÑmôùi, taêngtrongkyø l (Hay heäsoáhieänñaïi= (keåcaûchi phíhieänñaïihoaù) l hoaùTSCÑ) GiaùtròTSCÑcoùôûcuoáikyø l GiaùtròTSCÑloaïiboûtrongkyø l Heäsoáloaïiboû= (do höhoûng, söïcoáhoaëcheáthaïnSD) l TSCÑ GiaùtròTSCÑcoùôûñaàukyø Thong ke doanh nghiep 131 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.4Thoángkeâtìnhhìnhbieánñoäng, trangbòvaøhieäuquaûsöû duïngTSCÑ l 4.4.2 ThoángkeâmöùctrangbòTSCÑcholaoñoäng l KhoáilöôïngTSCÑtrangbòchongöôøilaoñoängphaûnaùnh côsôûVCKT cuûaDN. Ñayâ laøñieàukieänñeåtanê gNSLÑ. Chætieâusauñayâ phaûnaùnhtìnhhìnhtrangbòTSCÑchoLÑ: l Möùctrangbò ToångnguyeângiaùTSCÑduøngvaøo l taøisaûncoáñònh= saûnxuaátkinhdoanhtrongkyø l cholaoñoäng Soálaoñoängôûca lôùnnhaáttrongkyø l Mauã soátínhôûca lôùnnhaát, ñeåthaáyñöôïcmöùcñoätrangbò TSCÑtaïithôøiñieåmSX caêngthaúngnhaát Thong ke doanh nghiep 132 44
  45. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONGDN l 4.4Thoángkeâtìnhhìnhbieánñoäng, trangbòvaøhieäuquaûsöû duïngTSCÑ l 4.4.3 ThoángkeâhieäuquaûsöûduïngTSCÑ l HieäuquaûSD TSCÑbieåuhieänôûmoáiquanheäso saùnhgiöõalöôïngTSCÑsöûduïngvôùiKQ ñöôïctaïora l a. CaùcchætieâuñaùnhgiaùhieäuquaûsöûduïngTSCÑ l (1) ChætieâuhieäunaêngsöûduïngTSCÑ l Hieäunaêng = KeátquaûSX trongkyø(chætieâugiaùtròSX) l söûduïngTSCÑ GiaùtròTSCÑbìnhquanâ trongkyø Thong ke doanh nghiep 133 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.4.3 ThoángkeâhieäuquaûsöûduïngTSCÑ l a. CaùcchætieâuñaùnhgiaùhieäuquaûsöûduïngTSCÑ l (1)ChætieâuhieäunaêngsöûduïngTSCÑ l (2)Chætieâuchi phíTSCÑtínhchomoätñ/vòGTròSX l Chi phíTSCÑcho = GiaùtròTSCÑbìnhquanâ trongkyø l 1 ñônvògiaùtròSX Giaùtròsaûnxuaáttrongkyø l Haichætieâunaøylaønghòchñaûocuûanhau l (3)ChætieâumöùcsinhlôøicuûaTSCÑ l Möùcsinhlôøi = Lôïinhuaänthuñöôïctrongkyø l cuûaTSCÑ GiaùtròTSCÑbìnhquaântrongkyø Thong ke doanh nghiep 134 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l 4.4.3 ThoángkeâhieäuquaûsöûduïngTSCÑ l b. PhaântíchcaùcnhaântoáAÛH ñeánhieäunaêngSD TSCÑ l TSCÑduøngvaøoSXKD cuûaDN ñöôïcchiathaønhhai loaïi: loaïitröïctieáptaïoraSP vaøloaïiphuïcvuïSXKD. Ta coùtheåthieátlaäpñöôïcmoáiquanheägiöõachuùng: l Q Q Ф’ x l H = Ф = Ф’ Ф l (H’) (d) l H = H’ x d Thong ke doanh nghiep 135 45
  46. Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l4.4.3 ThoángkeâhieäuquaûsöûduïngTSCÑ l a. Caùcchætieâuñaùnhgiaùhieäuquaûsöûduïng TSCÑ l b. PhaântíchcaùcnhaântoáAÛH ñeánhieäunaêngSD TSCÑ lTöøH =H’xd tacoùheäthoángchæsoá: lH1 = H'1 x d1 l H0 H'0 d0 lSoátuyeätñoái: H1-H0=(H'1-H'0)d1 + (d1–d0)H'0 Thong ke doanh nghiep 136 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN Vôùi: -H laøhieäunanê gSD TSCÑnoùichungtrongkyø l -H’laøhieäunanê gSD TSCÑloaïitröïctieápSX l (H’=Q/Ф’) l -Q laøgiaùtròSX trongkyø l - Ф laøgiaùtròTSCÑBQ trongkyø l - Ф’laøgiaùtròTSCÑtröïctieápSX saûnphaåmBQ trongkyø l -d laøtyûtroïnggiaùtròTSCÑtröïctieápSX trongtoång giaùtròTSCÑcuûaDN (d= Ф’/Ф) Thong ke doanh nghiep 137 Thíduï: TìnhhìnhsöûduïngTSCÑcuûa1 coângtyqua 2 naêm Chætieâu 2002 2005 1.GiaùtròSX (tr.ñ): Q 800(Q0) 1012(Q1) 2.GiaùtròTSCÑBQ (tr.ñ):Ф 2000(Ф0) 2300(Ф1) Trongñoù: , , , -TSCÑtröïctieápSX (tr.ñ):Ф 1400 (Ф 0) 1725(Ф 1) -Tyûtroïng: d 0,7(d0) 0,75(d1) -H=Q/Ф 0,40(H0) 0,44(H1) , , , , -H =Q/Ф 0,57(H 0) 0,59(H 1) H1=1= H'1 x d1 0,44 = 0,59 x 0,75 110%=103,51%x107,14% H0 H'0 d0 0,40 0,57 0,70 ’ ’ H1-H0=(H 1-H 0)d1+(d1–d0)H'0 0,04=0,015+0,0285 Thong ke doanh nghiep 138 46
  47. Keátluaän: lHieäunanê gSD TSCÑcuûaconâ gtynamê 2005 so 2002 tanê g10% töôngöùnglaøtanê g0,04 laø do hainhanâ toá: l-Do hieäunaêngSD TSCÑtröïctieápSX tangê laømchohieäunanê gSD TSCÑnoùichungtangê 3,51% töôngöùnglaø0,015 l-Do tyûtroïnggiaùtròTSCÑloaïitröïctieápSX tanê glaømchohieäunanê gSD TSCÑnoùichung tanê g7,14% töôngöùnglaø0,0285 Thong ke doanh nghiep 139 Chöông4. THOÁNG KEÂ TAØI SAÛN COÁÑÒNH TRONG DN l *Caâuhoûioântaäpchöông4 l1. VaitroøcuûaTSCÑñoáivôùiSXKD cuûaDN? l 2. ThoángkeâTSCÑcuûaDN coùnhöõngnhieämvuïgì? l 3. CaùctieâuthöùcphaânloaïiTSCÑcuûaDN laøgì? l 4. Trìnhbaøycaùcnoäidungcuûathoángkeâsoálöôïng, keátcaáu, hieäntraïngTSCÑtrongDN? l 5.Thoángkeâtìnhhìnhbieánñoäng, trangbòvaøhieäu quaûsöûduïngTSCÑbaogoàmnhöõngnoäidung naøo? l * Baøitaäpchöông4. Thong ke doanh nghiep 140 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l NVL laøboäphaänquantroïngnhaátcuûaTSLÑ, bôûivaäy thoángkeâNVL khoângtaùchrôøithoángkeâTSLÑcuûaDN. l 5.1 YÙnghóavaønhieämvuïthoángkeâTSLÑ (töïnghieân cöùu) l 5.2 PhaânloaïiTSLÑ (töïnghieâncöùu) l 5.3 ThoángkeâkeátcaáuTSLÑ l 5.4 ThoángkeâphaântíchtìnhhìnhchuaånbòNVL ñaûm baûochoquaùtrìnhSX lieântuïc l 5.5 ThoángkeânghieâncöùusöûduïngNVL trongDN l 5.6 PhaântíchAÛH cuûacaùcnhaântoácaáuthaønhtrong möùctieâuhaoNVL ñeåSX moätñônvòSP l 5.7 ThoángkeâhieäuquaûsöûduïngNVL (töïnghieâncöùu)! Thong ke doanh nghiep 141 47
  48. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.1 YÙnghóavaønhieämvuïthoángkeâTSLÑ l * TSLÑlaøhìnhthöùchieänvaätcuûavoánlöuñoängñöôïc SD vaøoquaùtrìnhSXKD, baogoàmnhöõngtaøisaûn khonâ gñaïttieâuchuaåncuûaTSCÑ l *ThoángkeâTSLÑcuûaDN coùnhieämvuï: l -Phanâ loaïi, XÑkeátcaáuTSLÑ l -Tínhcaùcchætieuâ phaûnaùnhtìnhhìnhdöïtröõ, cung caápNVL phuïcvuïSX l -Phanâ tíchtìnhhìnhSD vaøphanâ tíchcaùcnhanâ toá AÛH ñeánbieánñoängsöûduïngNVL cuûaDN ! Thong ke doanh nghiep 142 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.1 YÙnghóavaønhieämvuïthoángkeâTSLÑ l 5.2 PhaânloaïiTSLÑ l 5.2.1 Phanâ loaïitheo caùcgiaiñoaïn cuûaquaùtrình SXKD, coù: l -TSLÑtrongkhaâudöïtröõ: laønhöõngTSLÑñaõñöôïc muasaémchuaånbòñöavaøoSX l -TSLÑtrongkhaâuSX: laønhönõ gchi phíchoSP trunggiancoønnaèmtronggiaiñoaïnSX l -TSLÑtrongkhaâulöuthoâng: laønhöõngchi phíSX vaøtieâuthuïSP, tieànmaët! l Thong ke doanh nghiep 143 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.1 YÙnghóavaønhieämvuïthoángkeâTSLÑ l 5.2 PhaânloaïiTSLÑ l 5.2.2 PhaânloaïitheotraïngthaùitoàntaïicuûaTSLÑ: l -Caùckhoaûntieànnaèmtrongquyõhay nganâ haøng l -Giaùtrònhöõngchöùngkhoaùnñaàutöngaénhaïn l -Caùckhoaûnphaûithu l -Caùckhoaûnöùngvaøtraûtröôùc l -Haøngtoànkho! l Thong ke doanh nghiep 144 48
  49. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.2.3 PhaânloaïitheohìnhthaùibieåuhieäncuûaTSLÑ l -Tieàn, ngaânphieáu, caùcchöùngkhoaùnvaøchöùngtöøcoù giaù l -Giaùtròvaøngbaïc, kimcöông, ñaùquyù l -Coângcuï, duïngcuï l -Nguyenâ nhieânvaätlieäu l -Haïtgioáng, cayâ gioáng, con gioáng l -Phanâ boùn, thuoáctröøsaâu, thuoácthuùy l-SP dôûdang, nöûathaønhphaåm l -Thaønhphaåm l -Haønghoaù! Thong ke doanh nghiep 145 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.3 ThoángkeâkeátcaáuTSLÑ l Töøvieäcphanâ loaïiTSLÑtacoùtheåxaùcñònhñöôïckeát caáu(côcaáu) TSLÑ Keátcaáu= Giaùtròtöøngloaïi(hoaëcnhoùm) TSLÑ x 100 TSLÑ GiaùtròtoaønboäTSLÑ l Thonâ gquakeátcaáuTSLÑtathaáyñöôïctyûtroïngcuûa töøngloaïiTSLÑchieámtrongtoångsoá, vaitroøvaøñaëc ñieåmcuûatöøngloaïi. Töøñoùcoùbieänphaùpkhaécphuïc tìnhtraïngöùñoïnghoaëcthieáuvoán! Thong ke doanh nghiep 146 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l5.4 Thoángkeâphaântíchtìnhhìnhchuaånbò NVL ñaûmbaûochoquaùtrìnhSX lieântuïc l. ÑeåSX ñaïthieäuquaûcaovaølienâ tuïcñoøihoûi conâ gtaùccungcaápNVL phaûi ñaàyñuû, kòpthôøi vaø ñuùngheïn. Vìvaäycaànphaûikieåmtra, ñaùnh giaùtìnhhìnhthöïchieänKH cungcaápNVL cuûaDN! Thong ke doanh nghiep 147 49
  50. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.4 ThoángkeâphaântíchtìnhhìnhchuaånbòNVL ñaûmbaûochoquaùtrìnhSX lieântuïc l 5.4.1 Kieåmtra, ñaùnhgiaùthöïchieänKH cungcaáp khoáilöôïngNVL theoyeâucaàuñaàyñuû l (1)TyûleähoaønthaønhKH cungcaápNVL choSX l M1 x 100 l Mk M1, Mk: KhoáilöôïngNVL cungcaáptheothöïcteávaøKH Thong ke doanh nghiep 148 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.4.1 Kieåmtra, ñaùnhgiaùthöïchieänKH cungcaápkhoái löôïngNVL theoyeâucaàu ñaàyñuû l (2)Möùc thôøigianñaûmbaûochoSX cuûakhoáilöôïng NVL cungcaáp l T = M1 l ∑mq l T: soángaøyñemâ ñaûmbaûocoùñuûNVL choSX l M1: löôïngNVL cungcaápthöïcteá l m: möùchaophíNVL bìnhquaân/1 SP l q: khoáilöôïngSP saûnxuaátBQ trongmoätngaøyñem!â Thong ke doanh nghiep 149 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.4 ThoángkeâphaântíchtìnhhìnhchuaånbòNVL ñaûmbaûochoquaùtrìnhSX lieântuïc l 5.4.2 Kieåmtra, ñaùnhgiaùtìnhhìnhthöïchieänKH cungcaápNVL theoyeâucaàukòpthôøivaøñeàuñaën l * VieäccungcaápNVL trongkyøcuûaDN, thöôøng ñöôïcTH nhieàulaàntheoyeâucaàucuûaSX vaøkhaû naêngcungcaáp. Do vaäy, vieäccungcaápphaûiñaûmbaûo kòpthôøivaøtheoñuùngtieánñoäñeåSX khoângbòngöng treävaøkhoânggayâ öùñoïngNVL. l * Ñeåkieåmtravaøñaùnhgiaùtìnhhìnhnaøy, thoángkeâlaäp baûngtheodoõisoálöôïngvaøthôøiñieåmnhaäpNVL trongkyø! Thong ke doanh nghiep 150 50
  51. BaûngtheodoõicungcaápNVL trongthaùng4 (mỗingaøySD 300 taánsaét) Loaïi Ñôn Soátoàn Theo doõicungcaápNVL trong Soá NVL vò kho thaùng ngaøy tính ñaàu Theo KH Theo thöïcteá ñ/baûo thaùng SX lieân Ngaøy SL Ngaøy SL tuïc Saét10 taán 1500 4-4 3000 10-4 4000 5 14-4 3000 14-4 3000 24-4 4000 24-4 3000 20 Coäng 10.000 10.000 Ciment Thong ke doanh nghiep 151 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l PhaântíchbaûngtheodoõicungcaápNVL trongthaùng4 (maãu) ôûSLIDE beân l Töøbaûngbeântieánhaønhphanâ tích: l -CungcaápNVL (tröôønghôïpnaøylaøSaét) coùñuûvaø kòpthôøi(theoyùnghóathôøigian) hay khoâng? l -Caùcthieäthaïi(neáucoù) choDN: l +CuûatöøngloaïiSP l +CuûataátcaûcaùcloaïiSP (töùccuûacaûDN) l +Caùcthieäthaïilieânquando thieáuNVL! Thong ke doanh nghiep 152 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.5 ThoángkeânghieâncöùusöûduïngNVL trongDN l SöûduïngtieátkieämNVL laømoättrongnhöõngbieän phaùpquantroïngñeåhaïgiaùthaønhSP l 5.5.1 KieåmtravaøphaântíchtìnhhìnhsöûduïngNVL l Coùhaiphöôngphaùp l a. P2 so saùnhñoáichieáu l b. Phöôngphaùpchæsoáphaântíchnhanâ toáAÛH ñeán vieäctieâuhaoNVL choSX! Thong ke doanh nghiep 153 51
  52. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.5 ThoángkeânghieâncöùusöûduïngNVL trongDN l 5.5.1 KieåmtravaøphaântíchtìnhhìnhsöûduïngNVL l a. P2 so saùnhñoáichieáu l (1) Phöôngphaùpñôngiaûn l -Soátöôngñoái: M1 x 100 l MK l -Soátuyeätñoái: M1-MK l M1, MK: KhoáilöôïngNVL thöïcteávaøKH söûduïng l Qua ñoùchobieátlöôïngNVL thöïcteáSD nhieàuhôn hay íthônso vôùiKH ñeàra! Thong ke doanh nghiep 154 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.5.1 KieåmtravaøphaântíchtìnhhìnhsöûduïngNVL l a. P2 so saùnhñoáichieáu l (2) P2 coùlieânheävôùitìnhhìnhthöïchieänKH saûnlöôïng l -Soátöôngñoái = M1 l MK x Q1 l QK l NeáuKQ 1 laølaõng phí l -Soátuyeätñoái: M1 -MKx Q1 l QK l Vôùi: Q1, QK laøkhoáilöôïngSP saûnxuaátthöïcteávaøKH! Thong ke doanh nghiep 155 Baøitaäp: l Tìnhhìnhsöûduïngloaïinguyeânlieäuchínhtrongquyù I/2008 cuûaDN A: l Kyø KH TH l 1. KhoáilöôïngnguyeânlieäuSD (taán) 200 240 l 2. KhoáilöôïngSP 400 600 l ÑaùnhgiaùtìnhhìnhsöûduïngnguyeânlieäutheoKH cuûaDN theo2 phöôngphaùp. Thong ke doanh nghiep 156 52
  53. Baøitaäp: l Tìnhhìnhsöûduïngnguyeânlieäucuûamoätconâ gty trongquyùI/2008 (coângtySX 2 loaïiSP): l Kyø KH TH Giaùñônvò l 1. KhoáilöôïngnguyeânlieäuSD (trñ) l -NguyeânlieäuX (kg) 200 190 3,0 l -NguyeânlieäuY (lít) 300 320 7,0 l 2. KhoáilöôïngSP SX l -SaûnphaåmA (SP) 400 410 8,0 l -SaûnphaåmB (meùt) 800 788 5,0 l Ñaùnhgiaùtìnhhìnhsöûduïngnguyeânlieäucuûacongâ tytheo2 phöôngphaùp. Thong ke doanh nghiep 157 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.5.1 KieåmtravaøphaântíchtìnhhìnhsöûduïngNVL l b. PhöôngphaùpchæsoáphaântíchnhaântoáAÛH ñeánvieäc tieâuhaoNVL choSX l (1)Tröôøng hôïpphaântíchchomoätloaïiNVL: l KhoáilöôïngNVL = MöùchaophíNVL x KhoáilöôïngSP l ñaõsöûduïng(M) chomoätSP(m) ñaõñöôïcSX(q) l Hay: M =∑(m . q) Vieátthaønhheäthoángchæsoá: l M1 = ∑m1q1 = ∑m1q1 X ∑ mkq1 l MK ∑ mkqk ∑ mkq1 ∑ mkqk l Cheânhleächtuyeätñoái: M1–Mk=∑m1q1 -∑mk qk = (∑m1q1­∑mkq1)+(∑mkq1-∑mkqk) Thong ke doanh nghiep 158 Thídụ: DN SX hailoaïiSP vaøchæduøngmoätloaïiNVL LoạiSản Mứchaophínguyên KhốilượngSP sản phẩm liệu để SX một đơn xuất vị SP (kg) (SP) KH Thựctế KH Thựctế A 15 13 400 600 B 10 9 500 500 ∑m1q1 = ∑m1q1 X ∑mkq1= ∑ mkqk ∑mkq1 ∑mkqk Cheânhleächtuyeätñoái: ∑m1q1-∑mk qk= (∑m1q1­∑mkq1) + (∑mkq1-∑mkqk) = Thong ke doanh nghiep 159 53
  54. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l b. PhöôngphaùpchæsoáphaântíchnhaântoáAÛH l (2) TröôønghôïpphaântíchchonhieàuloaïiNVL: l M =∑(s.m.q); Trongñoù: l -M: khoáilöôïngNVL ñaõsöûduïngtínhbaènggiaùtrò l -s: ÑôngiaùtöøngloaïiNVL l -m: MöùchaophítöøngloaïiNVL bìnhquaân/1ñôn vòSP l -q: KhoáilöôïngtöøngloaïiSP ñöôïcSX l Heäthoángchæsoáduøngñeåphaântích: l M1 = ∑s1m1q1 = ∑s1m1q1 x ∑skm1q1 x ∑skmkq1 l Mk ∑skmkqk ∑skm1q1 ∑skmkq1 ∑skm kqk l (1) (1) (2) (3) (4)! Thong ke doanh nghiep 160 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l Trongñoù: l (1) laøbieánñoängchungcuûatoånggiaùtròNVL thöïcteá so vôùikeáhoaïch. l (2) laøbieánñoängcuûagiaùNVL ñeánbieánñoängchung l (3) laøbieánñoängcuûamöùchaophítöøngloaïiNVL bìnhquaân/1 ñônvòSP ñeánbieánñoängchung l (4)laøbieánñoängcuûalöôïngSP ñeánbieánñoängchung Cheânhleächtuyeätñoái: (töûsoá-maãusoá) l M1–MK=∑s1m1q1-∑sKmKqK= (∑s1m1q1­∑skm1q1)+(∑skm1q1-∑skmkq1)+(∑skmkq1-skmkqk)! Thong ke doanh nghiep 161 Thíduï: DN SX hailoaïiSP vaøphaûiduøngbaloaïiNVL Loaïi Loaïi Giaù Haophí Thöïcteáhao saûn nguyeân nguyeân nguyeân phínguyeân phaåm lieäusöû lieäu lieäu/SP theo lieäu/SP (1000ñ) KH (m ) duïng k (m1) A X (kg) Sk :400; 200 190 qk :500 S1: 420 q1 :600 Y (lít) Sk :500 120 124 S1:550 B Z (taán) Sk :900 18 18 qk :800 S1 :900 q1 :820 Thong ke doanh nghiep 162 54
  55. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.5.1 KieåmtravaøphaântíchtìnhhìnhsöûduïngNVL l 5.5.2 Phaântíchtìnhhìnhthöïchieänmöùctieâuhao NVL chomoätñônvòSP baèngP2chæsoá l (1) TröôønghôïpduøngmoätloaïiNVL ñeåSX moätloaïiSP l Chæsoá: im = m1 ; Soátuyeätñoái: m1 -mk l mk l Vôùim1, mk laømöùchaophíNVL cho1 ñônvòSP thöïchieänvaøKH! Thong ke doanh nghiep 163 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.5.1 KieåmtravaøphaântíchtìnhhìnhsöûduïngNVL l 5.5.2 PhaântíchtìnhhìnhthöïchieänmöùctieâuhaoNVL chomoätñônvòSP baèngP2chæsoá l (2) TröôønghôïpduøngmoätloaïiNVL ñeåSX nhieàu loaïiSP l Chæsoá: im = ∑m1q1 ; Soátuyeätñoái:∑m1q1-∑mkq1 l ∑mkq1 l Vôùim1, mk laømöùchaophíNVL cho1 ñônvòSP töøngloaïithöïchieänvaøKH l q1: khoáilöôïngtöøngloaïiSP thöïcteá ! Thong ke doanh nghiep 164 Thíduï: DN saûnxuaáthailoaïiSP vaøchæduøngmoätloaïiNVL LoaïiSP Möùchaophí Möùchaophíthöïc Khoáilöôïng NVL/SP KH(kg) teáNVL/SP (kg) SP SX thöïcteá (q ) (mk) (m1) 1 A 100 95 800 saûnphaåm B 120 132 500 kgï im = ∑m1q1 = (95.800)+(132.500) = 142.000 = 1,014 101,4% ∑mk q1 (100.800)+(120.500) 140.000 Soátuyeätñoái:∑m1q1-∑mk q1= 142.000-140.000=2000 kg KL: Möùchaophínguyenâ lieäuthöïcteáso KH ñeåSX hai loaïiSP taêng1,4% töôngöùngtaêng2000 kg! Thong ke doanh nghiep 165 55
  56. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.5.1 KieåmtravaøphaântíchtìnhhìnhsöûduïngNVL l 5.5.2 PhaântíchtìnhhìnhthöïchieänmöùctieâuhaoNVL chomoätñônvòSP baèngP2chæsoá l (3) TröôønghôïpduøngnhieàuloaïiNVL ñeåSX moät loaïiSP l Chæsoá: im=∑skm1 ; Soátuyeätñoái:∑skm1- ∑skmk l ∑skmk l Sk laøgiaùkeáhoaïchcuûatöøngloaïiNVL l m1, mk laømöùchaophítöøngloaïiNVL thöïcteávaø KH treânmoätñônvòSP ! l l Thong ke doanh nghiep 166 l l Thíduï: DN saûnxuaátmoätloaïiSP vaøphaûiduønghailoaïiNVL Loaïi Giaùnguyeân Möùchaophí Möùchaophí nguyenâ lieäu lieäuKH nguyenâ lieäukeá nguyenâ lieäu söûduïng (1000ñ/kg) hoaïch/SP (kg) thöïcteá/SP (kg) (sk) (mk) (m1) A 100 30 27 B 150 50 51 im=∑skm1= ∑skmk ∑skm1-∑skmk= Thong ke doanh nghiep 167 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.5.1 KieåmtravaøphaântíchtìnhhìnhsöûduïngNVL l 5.5.2 PhaântíchtìnhhìnhthöïchieänmöùctieâuhaoNVL chomoätñônvòSP baèngP2chæsoá l (4)Tröôøng hôïpduøngnhieàuloaïiNVL ñeåSX nhieàu loaïiSP l Chæsoá: im= ∑skm1q1 ; Soátuyeätñoái:∑skm1q1 - ∑skmkq1 l ∑skmkq1 l -Sk laøgiaùkeáhoaïchtöøngloaïiNVL l -m1, mk laømöùchaophítöøngloaïiNVL thöïcteávaø KH tínhchomoätñônvòSP töøngloaïi l -q1 laøkhoáilöôïngtöøngloaïiSP thöïcteá! Thong ke doanh nghiep 168 56
  57. Thíduï: DN saûnxuaáthailoaïiSP vaøphaûiduøngbaloaïiNVL Loaïi Loaïi Giaùng. Möùchaophí Thöïcteáhao saûn nguyeân lieäuKH nguyeân phínguyeân phaåm lieäusöû (1000ñ) lieäu/SP lieäu/SP duïng (sk) (mk) (m1) A:500 X (kg) 400 200 190 (q1) Y (lít) 500 120 124 B:800 Z (taán) 900 18 18 (q1) im= ∑skm1q1 ∑skmkq1 ∑skm1q1-∑skmkq1= Thong ke doanh nghiep 169 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.6 PhaântíchAÛH cuûacaùcnhaântoácaáuthaønhtrong möùctieâuhaoNVL ñeåSX moätñônvòSP l * KhoáilöôïngNVL tieâuduøngtrongquaùtrìnhSX, goàm: l -MoätphaànlôùntaïothaønhthöïctheåSP (troïnglöôïngtònh) l -Phaànbieánthaønhpheálieäu(maïtcöa, daêmbaøo, saétvuïn ) l -PhaàntieâuhaovìSP hoûng(pheáphaåm) maø1 ñônvòSP toát phaûigaùnhchòu l * Do vaäy, möùctieâuhaoNVL/1 saûnphaåmtoátxeùtveà côcaáu, goàm: Thong ke doanh nghiep 170 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.6 PhaântíchAÛH cuûacaùcnhaântoácaáuthaønhtrongmöùc tieâuhaoNVL ñeåSX moätñônvòSP l -TroïnglöôïngtònhcuûamoätñônvòSP (kyùhieäu: g) l -TroïnglöôïngpheálieäutínhBQ chomoätñônvòSP (f) l f= KhoáilöôïngpheálieäusinhratrongquaùtrìnhSX-SP l Soálöôïngsaûnphaåm l -LöôïngNVL tieâuhaochoSP hoûngtínhbìnhquaânmoät ñônvòSP toátphaûigaùnhchòu(h) l h= LöôïngNVL tieâuhaochovieäcSX-SP hoûng = (g+f)q’ l Soálöôïngsaûnphaåmtoát(q) q l q’: laøsaûnphaåmhoûng! Thong ke doanh nghiep 171 57
  58. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l5.6 PhaântíchAÛH cuûacaùcnhaântoácaáuthaønh trongmöùctieâuhaoNVL ñeåSX moätñônvòSP l* Nhövaäy, möùctieâuhaoNVL (m) ñeåSX 1 ñônvòSP thöïcteágoàm: m=g+f+h l*Vaødo ñoù, khoáilöôïngtoaønboäNVL duøng choSX saûnphaåmnhösau: l M=∑mq=∑(g+f+h)q ! Thong ke doanh nghiep 172 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.6 PhaântíchAÛH cuûacaùcnhaântoácaáuthaønhtrongmöùc tieâuhaoNVL ñeåSX moätñônvòSP l 5.6.1 Phaântíchcaùcnhaântoácaáuthaønhmöùchaophí NVL cho1 ñônvòSP (m) TH so KH l - Cheânhleächtuyeätñoái: l m1 –mk= (g1 –gk) + (f1 –fk) + (h1 –hk) l-Toácñoätaêng, giaûm: l m1 –mk= (g1 –gk) + (f1 –fk) + (h1 –hk) l mk mk mk mk l (1) (2) (3) (4) ! Thong ke doanh nghiep 173 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l Trongñoù: l (1)Toác ñoätaêng, giaûmmöùchaophíNVL cho1 ñônvò SP thöïchieänso vôùikeáhoaïch l (2)Toác ñoätaêng, giaûmtroïnglöôïngtònhcuûa1 ñônvò SP l (3)Toác ñoätaêng, giaûmpheálieäutínhBQ treân1 ñônvò SP l (4)Toác ñoätaêng, giaûmlöôïngNVL tieâuhaochoSP hoûngtínhBQ chomoätñônvòSP toátphaûigaùnhchòu! Thong ke doanh nghiep 174 58
  59. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN Baøitaäp23. CoùtìnhhìnhsöûduïngNVL cuûaDN saûnxuaátcheùnsöù: Chætieâu Kyøgoác Kyøbaùocaùo -ÑaátñöavaøoSX (kg): M 312.294 310.300 -Thaønhphaåm(1000 caùi): q 941,16 950,16 -Saûnphaåmhoûng(1000 caùi):q , 128,34 119,84 -Troïnglöôïngtònh(kg/1000 caùi): g 270,00 280,00 Yeâucaàu: -Phaântíchtìnhhìnhbieánñoängmöùchaophíñaátcho1000 cheùn -PhaântíchtìnhhìnhbieánñoängkhoáilöôïngñaátSD aûnhhöôûngbôûi caùcnhaântoácaáuthaønh? Thong ke doanh nghiep 175 Baøitaäp23. Phaântíchtìnhhìnhbieánñoängmöùchaophíñaátcho1000 cheùn l -MöùchaophíNL ñaátñeåSX 1000 cheùntoát: l m0 =312.294 = 331,8kg vaø m1= 310.300 = 326,58 kg/1000 cheùn l 941,16 950,16 l -MöùchaophíNL ñaátñeåSX 1000 cheùnnoùichung: l Kyøgoác: 312.294 = 292 kg l 941,16+128,34 l Kyøbaùocaùo: 310.300 = 290 kg l 950,16+119,84 l -PheálieäuBQ/1 SP toát: l Kyøgoác: 292-270=22kg (f 0) l Kyøbaùocaùo: 290-280=10kg (f1) ! l Thong ke doanh nghiep 176 Baøitaäp23 Phaântíchtìnhhìnhbieánñoängmöùchaophíñaátcho1000 cheùn l -LöôïngNL ñaáttieâuhaochocheùnhoûngtínhBQ cho1000 cheùntoátphaûigaùnhchòu(h) l h0= 292*128,34 = 39,82 kg l 941,16 l h1= 290*119,84 = 36,58 kg/1000cheùn! l 950,16 lTheo baøiratañaõcoù: lg0 =270 vaø g1=280/1000 cheùn Thong ke doanh nghiep 177 59
  60. Baøitaäp23 Phaântíchtìnhhìnhbieánñoängmöùchaophíñaátcho1000 cheùn l PhaântíchcaùcnhaântoácaáuthaønhmöùchaophíNL ñaátcho1000 cheùn l - Cheânhleächtuyeätñoái(theobaøitaäplaøkyøbaùocaùo so kyøgoác, neânphaûiñoåikyøKH baèngkyøgoác): l m1 –m0= (g1 –g0) + (f1 –f0) + (h1 –h0) l326,58-331,8=(280-270)+ (10-22)+(36,58-39,82) l -5,24 kg/1000 cheùn=10kg -12kg -3,24kg l - Toácñoätaêng, giaûm: l m1 –m0= (g1 –g0) + (f1 –f0) + (h1 –h0) l m0 m0 m0 m0 l -1,58% = 3,01% - 3,62% - 0,98% ! Thong ke doanh nghiep 178 Chöông 5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.6 PhaântíchAÛH cuûacaùcnhaântoácaáuthaønhtrongmöùc tieâuhaoNVL ñeåSX moätñônvòSP l 5.6.2 Phanâ tíchcaùcnhanâ toácaáuthaønhkhoáilöôïngNVL (M) l Ta ñaõcoùôûphaàntröôùc: M=∑mq l Trongñoù:-m: möùchaophíNVL/1ñôn vòSP l -q: khoáilöôïngSP saûnxuaát l Cheânhleächtuyeätñoái: l M1-Mk=∑m1q1-∑mkqk = l (∑m1q1-∑mkq1)+(∑mkq1-∑mkqk)= l ∑(m1-mk)q1+∑(q1-qk)mk= Thong ke doanh nghiep 179 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l M1-Mk= ∑(g1-g k)q1 + ∑(f1-fk)q1 + ∑(h1-hk)q1 + ∑(q1-qk)mk l Toácñoätaêng, giaûm: l M1-Mk= ∑(g1-g k)q1+ ∑(f1-fk)q1 + ∑(h1-hk)q1 + ∑(q1-qk)mk l Mk Mk Mk Mk Mk l TreânñaâylaøTH so vôùiKH. Neáukyøbaùocaùoso kyøgoácthì trongcaùccoângthöùctreâncaànthaykyøKH (k) baèngkyøgoác (0) l Cuïtheåkeátquaûcuûacaâu2 baøitaäp22 laø: l M1-M0=310.300 -312.294= -1994 kg l ∑(g1-g0)q1=(280-270)950,16=9501,6 kg l ∑(f1-f0)q1= (10-22)950,16 =-11401,92 kg! Thong ke doanh nghiep 180 60
  61. -PhaântíchtìnhhìnhbieánñoängkhoáilöôïngñaátSD aûnhhöôûng bôûicaùcnhaântoácaáuthaønh? (Caâu2, baøitaäp23) l ∑(h1-h0)q1=(36,58-39,82)950,16=-3078,52 kg l ∑(q1-q0)m0 =(950,16-941,16)331,8= 2986,2 kg. l Cuïtheå: l -1994 kg= 9501,6 -11401,92 -3078,52 + 2986,2 l (coùcheânhleächlaødo ñaõboûbôùtsoáleûñi) l Số tương đối: l -0,64%= 3,04%-3,65%-0,99%+0.96%! Thong ke doanh nghiep 181 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.7 ThoángkeâhieäuquaûsöûduïngNVL l Tínhcaùcchætieâu: l 5.7.1 HieäunaêngsöûduïngNVL (HM) l HM = KhoáilöôïngSP (Q) l Chi phíNVL chính, phuï, nhieânlieäu (M) l 5.7.2 Möùcchi phíNVL BQ ñeåSX moätSP (SM) l SM = 1 = Chi phíNVL chính, phuï, nhienâ lieäu (M) l HM KhoáilöôïngSP (Q) ! Thong ke doanh nghiep 182 Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l 5.7 ThoángkeâhieäuquaûsöûduïngNVL l 5.7.3 Möùctieátkieäm(hoaëcvöôïtchi) chi phíNVL l ∆M = M1 -MK.Iq; Vôùi Iq= Q1/ Qk l Q1; Qk :khoáilöôïngSP thöïchieänvaøKH l * ÑoáivôùimoätsoáNVL chính, chieámtyûtroïngcao tronggiaùthaønhSP nenâ phanâ tíchcaûbaènghieänvaät l * Trongcaùccoângthöùctrenâ coùtheåthaykyøKH baèng kyøgoác(0), hoaëcbaèngñònhmöùc(ñ) vaønhövaäykeát luaänseõlaøkyøbaùocaùo(1) so vôùikyøgoác(0) hoaëcso vôùiñònhmöùc(ñ)! Thong ke doanh nghiep 183 61
  62. Chöông5. THOÁNG KEÂ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRONGDN l * Caâuhoûioântaäpchöông5: l 1. TrìnhbaøynhieämvuïthoángkeâTSLÑtrongDN? l 2. CaùctieâuthöùcphaânloaïiTSLÑlaøgì? l 3. P2 xaùcñònhkeátcaáuTSLÑvaøyùnghóacuûakeátcaáuTSCÑ? l 4. Trìnhbaøycaùcnoäidung thoángkeâphaântíchtìnhhình chuaånbòNVL ñaûmbaûochoquaùtrìnhSX lieântuïc? l 5. Noäidung vaøyùnghóacuûathoángkeânghieâncöùusöûduïng NVL trongDN laøgì? l 6. Trìnhbaøynoäidung phaântíchAÛH cuûacaùcnhaântoácaáu thaønhtrongmöùctieâuhaoNVL ñeåSX moätñônvòSP? l 7. Trìnhbaøycaùchtínhcaùcchætieâuphaûnaùnhhieäuquaûsöû duïngNVL trongDN l *Baøitaäpchöông5! Thong ke doanh nghiep 184 Thong ke doanh nghiep 185 62