Bài giảng Quản trị logistics kinh doanh - Chương 2: Quản trị các hoạt động logistics cơ bản

Nội dung text: Bài giảng Quản trị logistics kinh doanh - Chương 2: Quản trị các hoạt động logistics cơ bản

1. QUẢN TRỊ LOGISTICS KINH DOANH
2. CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC • Chương 1. Tổng quan môn học Quản trị Logistics kinh doanh • Chương 2. Quản trị các hoạt động logistics cơ bản • Chương 3. Quản trị các hoạt động logistics hỗ trợ • Chương 4 . Tổ chức và kiểm soát logistics
3. CHƯƠNG 2: QUẢN TRỊ CÁC HOẠT ĐỘNG LOGISTICS CƠ BẢN • 2.1 Dịch vụ khách hàng • 2.2 Quản trị vận chuyển hàng hóa • 2.3 Quản trị dự trữ hàng hóa
4. 2.1 DỊCH VỤ KHÁCH HÀNG
5. Người tiêu dùng / Khách hàng Marketing / Logistics
6. 2.1.1 Dịch vụ khách hàng Khái niệm • Theo các nhà quản trị marketing • Theo các nhà quản trị dịch vụ • Theo quan điểm ngành logistics
7. 2.1.1 Dịch vụ khách hàng Khái niệm • DVKH là tât cả những gì mà doanh nghiệp cung cấp cho khách hàng - người trực tiếp mua hàng hoá và dịch vụ của công ty • DVKH là quá trình sáng tạo và cung cấp những lợi ích gia tăng trong chuỗi cung ứng nhằm tối đa hoá tổng giá trị tới khách hàng
8. 2.1.1 Dịch vụ khách hàng Khái niệm • Trong phạm vi một DN, DVKH đề cập đến một chuỗi các hoạt động đặc biệt nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm của khách hàng thường băt đầu bằng hoạt động đặt hàng và kết thúc bằng việc giao hàng cho khách. Trong một số trường hợp có thể tiếp tục với các dịch vụ vận tải, bảo dưỡng và các kỹ thuật hỗ trợ khác. Mô tả quá trình đặt hàng và dịch vụ khách hàng Quá trình đặt hàng của khách hàng MUA KHO BAO VC DT BÌ Nơi duy trì dự trữ hay Khách hàng cung cấp Quá trình cung cấp dịch vụ hàng Chuẩn bị hàng, tính toán dự trữ, di Trao chuyển, bao gói, Giao đơn giấy tờ . hàng hàng
9. Đặc trưng của DVKH • DVKH có đầy đủ đặc trưng của dịch vụ nói chung. • Đặc thù: – Gắn liền với sự vận động của sp hữu hình, tạo ra giá trị bổ sung cho sp hữu hình đó. – Đặc trưng chu kỳ
10. Các nhân tố cấu thành Độ tin cậy Tính đa dạng, Thời gian đáp trong giao sẵn có ứng đơn hàng hàng Tính linh hoạt Tính thông tin
11. Tính đa dạng về chủng loại, sẵn có trong dự trữ Yêu cầu của dịch vụ logistics: cung ứng đúng số lượng, cơ cấu, chất lượng => cơ cấu hàng hóa phải đa dạng, phong phú, luôn có đủ hàng dự trữ
12. Thời gian đáp ứng đơn hàng Khoảng thời gian đơn hàng được thiết lập cho đến khi KH nhận được lô hàng theo yêu cầu • Thời gian xử lý đơn hàng và xuất hàng • Thời gian chờ hàng do dự trữ thiếu • Thời gian giao hàng
13. Mức độ tin cậy trong giao hàng Giao hàng thường xuyên và ổn định, ít dao động về thời gian, chất lượng hh, thực hiện đơn hàng chính xác • Dao động thời gian giao hàng • Sửa chữa đơn hàng • Phân phối an toàn
14. Tính linh hoạt Khả năng thich nghi của dịch vụ logistics với những đòi hỏi đa dạng và hay thay đổi của KH Tính thông tin Doanh nghiệp cần cung cấp thông tin đầy đủ và kịp thời tới KH trong toàn bộ quá trình logistics bán hàng
15. Các chỉ tiêu đo lường DVKH Mức tiêu chuẩn DVKH • Tần số thiếu hàng • Tỷ lệ đầy đủ hàng hóa • Tỷ lệ hoàn thành các đơn hàng • Tốc độ cung ứng • Độ ổn định thời gian đặt hàng • Tính linh hoạt • Khả năng sửa chữa các sai lệch • Độ tin cậy dịch vụ
16. Vai trò của DVKH Ảnh hưởng đến thói quen mua hàng (lòng trung thành của tập khách hàng hiện tại)
17. Vai trò của DVKH Ảnh hưởng đến doanh số bán Vùng chuyển giao Vùng chuyển giao Doanh thu Vùng ngưỡng Vùng d/thu suy giảm Vùng d/thu cận biên giảm dần Tiêu chuẩn dịch vụ ➔ 100%
18. Các phương pháp xác định tiêu chuẩn DVKH • Phương pháp phân tích mối quan hệ Chi phí/Doanh thu (Xác định mức dịch vụ tối ưu) • Phương pháp phân tích các phương án chi phí thay thế • Phương pháp ưu tiên (Phân tích ABC) • Phương pháp dựa trên chi phí thiếu hàng dự kiến (Phản ứng của khách hàng khi hết hàng trong kho) Tiêu chuẩn hóa DVKH (xác định mức dịch vụ tối ưu)
19. Tối ưu hóa DVKH Qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh Kh¸i niÖm tr×nh ®é dÞch vô KH ®Ó ®¹t ®îc kh¶ n¨ng lîi nhuËn tèi ®a Møc DV tèi u ko ph¶i lµ Møc DV cao nhÊt Lµ møc DV ®ãng gãp nhiÒu nhÊt ✓ Doanh thu - chi phÝ cho lîi nhuËn cña DN ✓ Tr×nh ®é DV KH
20. Tối ưu hóa DVKH Quan hÖ gi÷a • DÞch vô rÊt kÐm DT & DVKH doanh thu cùc thÊp • Ngìng dvô hîp lÝ doanh thu t¨ng nhanh • khã ®¹t ®îc - chÊt lîng dvô 100% DT ®¸p øng ®ßi hái cña mäi KH - KH khã chÞu v× sù ch¨m sãc qu¸ ®¸ng cña DN ChÊt lîng dÞch vô ➔ 100%
21. Tối ưu hóa DVKH Quan hÖ gi÷a Cã quan hÖ tû lÖ thuËn CF & DVKH Chi phí F
22. Tối ưu hóa DVKH X§ tr×nh ®é DV tèi u DT, CF, LN DT ®ãng gãp F lîi nhuËn . d* LN ChÊt lîng dÞch vô ➔ 100%
23. 2.1.2 Phân loại DVKH Theo các giai đoạn trong quá trình giao dịch Trước khi bán Trong khi bán Sau khi bán Mô tả quá trình đặt hàng và dịch vụ khách hàng Quá trình đặt hàng của khách hàng MUA KHO BAO VC DT BÌ Nơi duy trì dự trữ hay Khách hàng cung cấp Quá trình cung cấp dịch vụ hàng Chuẩn bị hàng, tính toán dự trữ, di Trao chuyển, bao gói, Giao đơn giấy tờ . hàng hàng
24. Dịch vụ khách hàng Các yếu tố Các yếu tố Các yếu tố trước giao dịch trong giao dịch sau giao dịch - Bản báo cáo về các - Mức hết hàng trong kho - Lắp đặt, bảo hành, sửa chính sách - Thông tin đặt hàng chữa - Sổ tay tuyên bố - Thời gian đặt hàng - Theo dõi, giám sát sản phẩm khách hàng - Chi phí đặt hàng - Cung cấp sản phẩm hỗ - Cơ cấu tổ chức - Mức độ thuận tiện của trợ tạm thời đơn hàng - Sự linh động của - Giải quyết các kiến hệ thống - Cụ thể hóa các thành nghị, phản hồi từ phía phần của đơn hàng - Dịch vụ quản lý khách hàng - Các sản phẩm thay thế Các yếu tố tạo nên dịch vụ khách hàng
25. • Theo mức độ quan trọng – DVKH chính yếu – Dịch vụ phụ • Theo đặc trưng tính chất – DV kỹ thuật – DV tổ chức kinh doanh – DV bốc xếp, vận chuyển, gửi hàng
26. 2.1.3 Chu kỳ đơn hàng với chất lượng DVKH • Quá trình đơn hàng Hình thành TruyÒn tin vÒ ®¬n hµng ®¬n hµng Xử lý đơn hàng B¸o c¸o Thùc hiÖn tr¹ng th¸i ®¬n hµng
27. 2.1.3 Chu kỳ đơn hàng với chất lượng DVKH • Hình thành đơn hàng: thu thập những yêu cầu về hàg hóa hoặc dịch vụ của khách hàng. • Truyền tin về đơn hàng : truyền tải yêu cầu đặt hàng từ nơi tiếp nhận tới nơi xử lý đơn hàng. • Xử lý đơn hàng : – Kiểm tra độ chính xác của các thông tin đặt hàng – Kiểm tra tính sẵn có của sản phẩm – Chuẩn bị văn bản từ chối đơn đặt hàng, nếu cần – Kiểm tra tình trạng tín dụng của khách hàng; – Sao chép lại thông tin đặt hàng – Viết hóa đơn
28. 2.1.3 Chu kỳ đơn hàng với chất lượng DVKH • Thực hiện đơn hàng – Tập hợp hàng hóa trong kho, sản xuất hoặc mua – Đóng gói để vận chuyển – Xây dựng chương trình giao hàng – Chuẩn bị chứng từ vận chuyển • Thông báo về tình trạng thực hiện đơn đặt hàng – theo dõi đơn hàng trong toàn bộ chu kỳ đặt hàng – thông tin tới khách hàng tiến trình thực hiện đơn đặt hàng
29. Tổng thời gian đáp ứng đơn hàng Tập hợp và xử lý đơn đặt hàng Chuyển đơn đặt hàng của KH Chuyển ĐĐH chuyển tiếp tới nguồn hàng Đại lý bán Giao hàng lẻ Giao hàng trực tiếp từ nhà Tập hợp, xử lý đơn đặt sản xuất hàng từ kho hoặc nhà sx nếu không còn dự trữ Tổng thời gian đặt hàng Đặt hàng Xử lý đđh, chuẩn bị Thời gian bổ Thời gian giao h2 sung DT hàng a. Kiểm tra ĐH a. Chuẩn bị chứng từ Đặt hàng từ nhà máy a. Thời gian vận chuyển vận chuyển để bổ sung dự trữ từ kho b. Chuyển ĐH tới kho b. Kiểm tra khả năng b. Thời gian vận chuyển thanh toán từ nhà máy c. Tập hợp đơn hàng c. Quá trình giao hàng tại kho cho khách
30. Đặc trưng các hệ thống thực hiện đơn hàng Cấp Hình thức Tốc độ Chi phí thực Hiệu Độ độ của hệ thống hiện/duy trì quả chính Xác Thực hiện bằng 1 Chậm Thấp Thấp Thấp tay Thưc hiện bằng Trung Trung 2 Trung bình Tốt điện thoại Bình bình Nối mạng điện Đầu tư cao, 3 tử Nhanh chi phí hoạt Rất tốt Cao trực tuyến động thấp
31. 2.2 QUẢN TRỊ DỰ TRỮ
32. 2.2.1 Khái niệm, phân loại dự trữ • Dự trữ là các hình thái kinh tế của sự vận động các sản phẩm hữu hình – vật tư, nguyên liệu, bán thành phẩm, Khái niệm sản phẩm, - trong hệ thống logistics nhằm thỏa mãn nhu cầu của sản xuất và tiêu dùng với chi phí thấp nhất • Cân đối cung – cầu Chức năng • Điều hòa biến động • Giảm chi phí • Mất cân đối cung-cầu về số lượng, không gian, thời gian • Sản xuất, vận chuyển phải đạt quy mô nhất định thì Nguyên nhân mới mang lại hiệu quả hình thành • Yêu cầu phục vụ khách hàng tốt hơn •
33. Phân loại dự trữ Theo vị trí trong hệ thống logistics Dự trữ Dự trữ Dự trữ sản Dự trữ nguyên bán phẩm sản phẩm vật liệu thành trong sản trong lưu xuất thông phẩm Theo hình thái vận động của SP trong hệ thống logistics -Dự trữ tại các cơ sở logistics -Dự trữ hàng hóa trên đường vận chuyển
34. Phân loại theo các yếu tố cấu thành dự trữ 1. DT chu kỳ m : mức bán/ sử dụng hàng đảm bảo hàng hóa bán cho D = m * t hoá bình quân 1 ngày đêm hoạt động bán ra giữa hai ck t : thời gian thực hiện việc kỳ nhập hàng ké tiếp mua hàng / chu kỳ đặt hàng 1. DT bảo hiểm : độ lệch tiêu chuẩn để khắc phục những biến chung Z Z: hệ số tương ứng với động của nhu cầu hoặc chu Db = . xác suất có sẵn sp để kỳ nhập hàng tiêu thụ 1. DT trên đường m : mức tiêu thụ sp bình dự trữ trong quá trình vận D = m.t quân 1 ngày chuyển hàng hóa của v v t : thời gian trung bình hàng hóa trên đường doanh nghiệp
35. • Phân loại theo mục đích dự trữ – Dự trữ thường xuyên – Dự trữ thời vụ • Phân loại theo giới hạn dự trữ • Dự trữ tối đa • Dự trữ tối thiểu • Dự trữ bình quân
36. 2.2.1 Các quyết định trong QTDT a. Yêu cầu của QTDT hàng hóa • Yêu cầu – Yêu cầu về trình độ DVKH – Yêu cầu về chi phí dự trữ • Chi phí vốn • Chi phí nghiệp vụ kho • Chi phí bảo hiểm • Chi phí hao mòn vô hình • Chi phí thuế
37. b. Phân loại hàng hóa dự trữ • Phương pháp: Quy tắc Pareto – Lập bảng phân loại sp – Sắp xếp sp theo thứ tự từ doanh số cao đến thấp. Tính tỉ trọng doanh số từng mặt hàng – Tính tỉ trọng cộng dồn – Tiến hành phân nhóm hàng hóa • Sử dụng kết quả – Xác định mục tiêu và chính sách dự trữ – Kế hoạch hóa vốn dự trữ
38. c. Quyết định hệ thống dự trữ • Hệ thống “kéo”: Là hệ thống dự trữ trong đó, các đơn vị của doanh nghiệp hoạt động độc lập, việc hình thành và điều tiết dự trữ do từng đơn vị đảm nhiệm (kéo hút sản phẩm vào dự trữ tại đơn vị) • Đây là hệ thống dự trữ phân tán thích hợp với các doanh nghiệp hoạt động độc lập trên các thị trường rộng lớn, hoặc việc tập trung quản trị dự trữ sẽ gây nhiều tốn kém và không hiệu quả • Các quyết định trong hệ thống “kéo” • Quyết định mô hình kiểm tra dự trữ • Quyết định qui mô lô hàng nhập • Quyết định dự trữ bảo hiểm
39. Quyết định mô hình kiểm tra dự trữ • Mô hình kiểm tra thường xuyên dự trữ: Đây là mô hình phải thường xuyên kiểm tra tình trạng và các thông số dự trữ. Mô hình này thường áp dụng đối với những sản phẩm thuộc nhóm A, có tốc độ chu chuyển nhanh D® = m Th + Db D® §iÓm t¸i ®Æt hµng m Møc tiªu thô h2 b×nh qu©n/ngµy Th Thêi gian t.b×nh thùc hiÖn mét §§H Db Dù tr÷ b¶o hiÓm
40. Quyết định mô hình kiểm tra dự trữ • Mô hình kiểm tra định kỳ thông thường: sau một thời gian nhất định thì lại tiến hành kiểm tra dự trữ và xác định các thông số dự trữ. Mô hình này thừơng áp dụng đối với những sản phẩm thuộc nhóm C, có chu kỳ kiểm tra dài ngày. L D = m Th + + Db ® 2 L Chu k× kiÓm tra dù tr÷ (ngµy)
41. Quyết định mô hình kiểm tra dự trữ • Các mô hình kiểm tra biến dạng – Mô hình hệ thống chu kỳ đặt hàng cố định – Hệ thống 2 mức dự trữ (hệ thống min-max)
42. Xác định quy mô lô hàng Qui m« l« hµng kinh tÕ Quy m« (EOQ: Economic Oder Quantity) l« hµng mµ t¹i ®ã • X§ qui m« l« hµng trong TH ®¬n gi¶n tæng chi • X§ qui m« l« hµng trong TH c¸c bµi to¸n ®iÒu chØnh phÝ dù tr÷ lµ thÊp ✓ Trêng hîp gi¶m gi¸ mua & vËn chuyÓn v× lîng nhÊt ✓ Trêng hîp h¹n chÕ vèn ®Çu t & diÖn tÝch b¶o qu¶n h2 ✓ Trêng hîp ®· biÕt chi phÝ thiÕu hµng
43. Xác định quy mô lô hàng Bµi to¸n: + F (Ft = 0) Trêng hîp Fdt = Fb + F® t ®¬n gi¶n Q M d Min Fdt = f(Q®) = kd p + f h 2 Qd 2Mf h Chi phÝ phÝ Chi  F Qo = Qo kd p Fb 2 Fmin M Tæng møc tiªu thô h k× kÕ ho¹ch f CF mét lÇn ®Æt hµng . h k TØ lÖ CF ®¶m b¶o dù tr÷ F® d p Gi¸ phÝ h2 nhËp kho Qo Qui m« ®Æt hµng
44. Xác định quy mô lô hàng X©y dùng dùa trªn c¸c gi¶ thiÕt sau: Trêng hîp • Ph¶i ®¶m b¶o tho¶ m·n mäi nhu cÇu KH (Ft = 0) ®¬n gi¶n • Nhu cÇu cã tÝnh liªn tôc, æn ®Þnh víi c¬ cÊu ®· x¸c ®Þnh • Thêi gian thùc hiÖn chu k× nhËp hµng æn ®Þnh • Gi¸ mua h2 & CP vËn chuyÓn ko thay ®æi theo qui m«, thêi vô • Ko tÝnh vËn chuyÓn trªn ®êng • Ko bÞ giíi h¹n vÒ vèn & diÖn tÝch b¶o qu¶n h2 Ph¸t sinh c¸c bµi to¸n ®iÒu chØnh
45. Xác định quy mô lô hàng ChÝnh s¸ch MKT cña Trêng hîp gi¶m gi¸ nguån hµng & §V vËn t¶i mua & vËn chuyÓn khi DN mua hoÆc vËn chuyÓn v× lîng víi qui m« lín C/s¸ch gi¶m gi¸ v× lîng toµn phÇn C/s¸ch gi¶m gi¸ v× lîng tõng phÇn
46. Xác định quy mô lô hàng ChÝnh s¸ch gi¶m gi¸ v× Gi¶m gi¸ cho tÊt c¶ c¸c ®v hµng ho¸ lîng toµn phÇn khi qui m« l« hµng vît qu¸ giíi h¹n Qui m« (Qi) Gi¸ (pi) Chi phÝ khi 0 < Q < Q p i 1 1 0 < Qi < Q1 Qi Q1 p2 Tæng chi Tæng phÝ Qi Qui m« l« hµng cÇn mua Chi phÝ khi Q1 Giíi h¹n qui m« l« hµng Q Q cã møc gi¸ p1 i 1 2 P2 Gi¸ h khi qui m« l« hµng vît qu¸ giíi h¹n Q1 Q1 Qui m« l« hµng §êng cong x¸c ®Þnh (hiÖn thùc) §êng cong ko x¸c ®Þnh (ko hiÖn thùc) §å thÞ Tæng chi phÝ trong chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ v× lîng toµn phÇn
47. Xác định quy mô lô hàng Khi qui m« l« hµng vît qu¸ giíi h¹n ChÝnh s¸ch gi¶m gi¸ v× x¸c ®Þnh chØ ®îc gi¶m gi¸ mua cho l- lîng tõng phÇn îng h2 vît qu¸ giíi h¹n Qui m« (Qi) Gi¸ (pi) Chi phÝ khi Qi < Q1 p1 0 < Qi < Q1 Qi Q1 p1 cho Q1 Tæng chi chi phÝTæng p cho Q = Q – Q 2 2 i 1 Chi phÝ víi Qi Q1 Q1 Qui m« l« hµng §å thÞ Tæng chi phÝ trong chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ v× lîng tõng phÇn
48. Xác định quy mô lô hàng Trêng hîp h¹n chÕ vèn ®Çu t & diÖn tÝch b¶o qu¶n X¸c ®Þnh qui m« l« hµng ®iÒu chØnh ®èi víi tõng mÆt hµng b»ng c¸ch thªm hÖ sè ®iÒu chØnh vµo c«ng thøc tÝnh qui m« l« hµng kinh tÕ 2Mf Q = h p(kd + )
49. Xác định quy mô lô hàng Trêng hîp biÕt chi phÝ thiÕu hµng X¸c ®Þnh qui m« l« hµng ®iÒu chØnh ®èi víi tõng mÆt hµng b»ng c¸ch thªm ft vµo c«ng thøc tÝnh qui m« l« hµng kinh tÕ 2M ( f + f ) Q = h t pkd
50. c. Quyết định hệ thống dự trữ • Hệ thống “đẩy”: Là hệ thống do một trung tâm điều tiết dự trữ chung (quyết định “đẩy” sản phẩm dự trữ vào các đơn vị) • Hệ thống này khá phức tạp nhằm tối ưu dự trữ cho cả hệ thống, trong điều kiện hiện nay do phát triển thông tin, hệ thống này càng được áp dụng rộng rãi • Mô hình điều tiết dự trữ trong hệ thống “đẩy” – Mô hình phân phối sản phẩm dự trữ vượt yêu cầu theo tỷ lệ nhu cầu dự báo – Mô hình bổ sung sản phẩm dự trữ theo ngày dự trữ chung
51. Thông số dự trữ: Hệ thống “đẩy” Ph¬ng ph¸p theo tØ lÖ nhu cÇu • B1: X® nhu cÇu cña tk× kd cho tõng c¬ së HC (kho) • B2: X® lîng h2 dù tr÷ hiÖn cã ë mçi c¬ së • B3: X® x¸c suÊt ®¶m b¶o dù tr÷ ë mçi kho • B4: X® lîng h2 cÇn thiÕt (lîng h2 dù b¸o + dù tr÷ b¶o hiÓm) • B5: X® lîng h2 bæ sung dù tr÷ (gi÷a lîng cÇn thiÕt & hiÖn cã) • B6: X® lîng h2 ph©n phèi vît qu¸ yªu cÇu • B7: X® lîng h2 ph©n phèi cho tõng ®.dù tr÷ (B5+B6) • Mçi kho sÏ duy tr× lîng dù tr÷ bao nhiªu? • Ph©n phèi lîng h2 mua ®îc cho mçi ®.dù tr÷ lµ bn?
52. Thông số dự trữ: Hệ thống “đẩy” Ph¬ng ph¸p theo tØ lÖ ngµy dù tr÷ • B1: X® lîng h2 hiÖn cã, cÇn dù tr÷ & cÇn ph©n phèi ë t¹i nguån tËp trung • B2: X® lîng h2 dù tr÷ hiÖn cã & møc tiªu thô b×nh qu©n/ngµy ë tõng c¬ së HC • B3: X® sè ngµy dù tr÷ chung cho c¶ hÖ thèng n nd Sè ngµy dù tr÷ chung cña c¶ hÖ thèng Qt +  Di 2 Qt Tæng lîng h ph©n phèi tõ nguån tËp trung n = i=1 d n D Sè lîng h2 dù tr÷ hiÖn cã ë tõng c¬ së hËu cÇn m i  i 2 i=1 mi Møc tiªu thu h trung b×nh ngµy ë tõng c¬ së hËu cÇn • B4: X® lîng h2 ph©n phèi cho tõng ®.dù tr÷ (B5+B6) Di Qi = nd − mi mi
53. d. Các giải pháp nhằm cải tiến QTDT • Một số chỉ tiêu đánh giá quản trị dự trữ – Chỉ tiêu về dịch vụ của dự trữ – Chỉ tiêu kinh tế-tài chính • Các giải pháp nhằm cải tiến quản trị dự trữ
54. 2.3 QUẢN TRỊ VẬN CHUYỂN
55. 2.3.1 Khái niệm, vai trò, vị trí • Là sự di chuyển hàng hoá trong không gian bằng sức người hay phương tiện vận tải nhằm thực hiện các yêu cầu của mua bán, dự trữ trong quá trình sản xuất-kinh doanh
56. Vai trò • Đối với nền kinh tế – Đóng góp đáng kể vào GDP – Khắc phục sự cách biệt ngày càng lớn về không gian giữa sản xuất và tiêu dùng • Đối với doanh nghiệp – Nằm trong khâu mua và bán hàng hoá của doanh nghiệp thương mại – Ảnh hưởng lớn đến chi phí của cả hệ thống logistics ThiÕt kÕ m¹ng líi c¬ së logistics DÞch vô / Chi phÝ Qu¶n trÞ Qu¶n trÞ dù tr hµng ư vËn chuyÓn ho¸
57. Vai trò • Đối với thương mại quốc tế – Chuyên chở khối lượng hàng hoá xuất nhập khẩu ngày càng tăng trong thương mại quốc tế – Thay đổi cơ cấu hàng hoá và cơ cấu thị trường trong buôn bán quốc tế – Vận tải quốc tế ảnh hưởng trực tiếp đến cán cân thanh toán của một nước
58. Chức năng • Chức năng di chuyển hàng hóa: chức năng cơ bản và chủ yếu của hoạt động vận chuyển. • Chức năng dự trữ – Dự trữ trên đường – Dự trữ thay kho
59. Đặc trưng của vận chuyển hàng hóa Vận chuyển hàng hoá là sản phẩm dịch vụ • Dịch vụ vận chuyển hàng hoá có tính vô hình • Chất lượng dịch vụ vận chuyển hàng hoá thường không ổn định • Dịch vụ vận chuyển không thể lưu kho được • => vận chuyển tạo ra một phần GTGT cho sp: đúng nơi, đúng lúc
60. Các yếu tố tác động đến chi phí vận chuyển Nhóm yếu tố thuộc về sản phẩm • Khối lượng hàng hoá vận chuyển • Trọng khối (độ chặt) • Hình dạng hàng hoá • Điều kiện bảo quản và xếp dỡ hàng hoá • Trách nhiệm pháp lí
61. Khối lượng hàng hoá vận chuyển • Khối lượng vận chuyển tăng thì chi phí bình quân trên một đơn vị khối lượng hàng hoá vận chuyển giảm. • Gộp các lô hàng nhỏ thành các lô hàng lớn hơn. Giá/đvị khối lượng Khối lượng v.c
62. Trọng khối (độ chặt) • Sự tương quan giữa khối lượng và dung tích chiếm chỗ của hàng hoá. • Hàng hoá có độ chặt càng cao thì vận chuyên càng hiệu quả. • Bao gói, đóng kiện và sử dụng các loại bao bì được tiêu chuẩn hoá . Giá/đvị khối lượng Độ chặt sản phẩm
63. Hình dạng hàng hoá • Hàng hoá cồng kềnh, hình dạng không thống nhất làm tăng chi phí vận chuyển • Khi vận chuyển đường dài, có thể vận chuyển hàng hoá dưới dạng đóng hộp linh kiện, sau đó lắp ráp tại khu vực tiêu thụ
64. Điều kiện bảo quản và xếp dỡ hàng hóa - Hàng hóa đòi hỏi điều kiện bảo quản đặc biệt thì sẽ có chi phí vận chuyển cao hơn - Các sản phẩm đồng nhất về hình khối, hoặc đóng thành kiện vuông vắn sẽ góp phần giảm tổng chi phí vận chuyển Trách nhiệm pháp lý - Giá trị của hàng hoá càng cao, xác xuất rủi ro càng lớn thì chi phí càng nhiều. - Cải tiến bao bì vận chuyển , vận chuyển bằng côngtenơ có thể giảm đáng kể những rủi ro.
65. Các yếu tố tác động đến chi phí vận chuyển Nhóm yếu tố thuộc về thị trường • Khoảng cách vận chuyển • Sự phân bố cân đối giữa nguồn hàng và các khu vực thị trường. • Mức độ cạnh tranh giữa các đơn vị vận tải.
66. Khoảng cách vận chuyển • Khoảng cách là chiều dài của quãng đường vận chuyển. • Khoảng cách vận chuyển càng lớn thì tổng chi phí vận chuyển càng cao. Giá cước Khoảng cách
67. Sự phân bố cân đối giữa nguồn hàng và các khu vực thị trường Sự phân bố giữa nguồn hàng và các khu vực thị trường càng cân đối sẽ tận dụng được hành trình không tải (hành trình ngược), từ đó có thể giảm được chi phí vận chuyển. Mức độ cạnh tranh giữa các đơn vị vận tải mức độ cạnh tranh giữa các đơn vị vận chuyển càng cao thì giá cước vận chuyển càng hạ
68. 2.3.2 Phân loại • Theo đặc trưng con đường /loại phương tiện vận tải Đường Đường Đường Đường Đường Các chỉ tiêu sắt thuỷ bộ hàng ống không 1. Tốc độ 3 4 2 1 5 2. Tính liên tục 4 5 2 3 1 3. Độ tin cậy 3 5 2 4 1 4. Năng lực vận chuyển 2 1 3 4 5 5. Tính linh hoạt 2 4 1 3 5 6. Chi phí 3 1 4 5 2 Điểm tổng hợp 17 20 14 20 19 Xếp hạng: 1 là tốt nhất, nhanh nhất, và rẻ nhất; 5 là tồi nhất, chậm nhất, và đắt nhất
69. 2.3.3 Phân loại • Theo đặc trưng sở hữu và mức độ điều tiết của nhà nước Vận chuyển riêng (private carrier. các doanh nghiệp sản xuất-kinh doanh có phương tiện vận tải và tự cung cấp dịch vụ vận chuyển cho riêng mình Vận chuyển hợp đồng (contract carrier) Người vận chuyển hợp đồng cung cấp dịch vụ vận tải cho khách hàng có chọn lọc. Có 3 loại: dài hạn, ngắn hạn, từng chuyến. Vận chuyển công cộng (common carrier). Các công ty vận chuyển công cộng có trách nhiệm cung cấp dịch vụ vận chuyển phục vụ công dân và nền kinh tế quốc dân với mức giá chung do nhà nước quy định mà không có sự phân biệt đối xử. Đây là loại hình chịu sự kiểm soát nhiều nhất từ phía chính quyền và công chúng.
70. 2.3.3 Phân loại • Theo khả năng phối hợp các phương tiện vận tải Vận chuyển đơn phương thức Cung cấp dịch vụ sử dụng một loại phương tiện vận tải. : Vận chuyển đa phương thức: Một công ty vận tải sẽ cung ứng dịch vụ phối hợp ít nhất hai loại phương tiện vận tải, sử dụng một chứng từ duy nhất và chịu trách nhiệm hoàn toàn về quá trình vận chuyển hàng hoá. Vận tải đứt đoạn: Là loại dịch vụ vận chuyển hàng hóa từ nơi đi đến nơi đến bằng hai hay nhiều phương thức vận tải, sử dụng hai hay nhiều chứng từ vận tải và nhiều nhà vân chuyển phải chịu trách nhiệm về hàng hóa trong một hành trình vận chuyển.
71. Các thành phần tham gia C«ng chóng ChÝnh phñ Ngêi göi Ngêi nhËn vËn t¶i Dßng hµng Dßng chøng Dßng ho¸ tõ / th«ng tin thanh to¸n
72. 2.3.4 Các quyết định cơ bản • a. Xác định mục tiêu chiến lược – Mục tiêu chi phí: Là một trong những mục tiêu hàng đầu của vận chuyển. Nhà quản trị phải đưa ra những quyết định vận chuyển nhằm giảm đến mức thấp nhất chi phí của cả hệ thống logistics – Mục tiêu chất lượng dịch vụ khách hàng: Thể hiện năng lực đáp ứng nhu cầu khách hàng về thời gian, địa điểm, qui mô và cơ cấu mặt hàng trong từng lô hàng vận chuyển. Thể hiện ở 2 khía cạnh: thời gian và độ tin cậy.
73. b. Thiết kế mạng lưới và tuyến đường vận chuyển • Vận chuyển thẳng đơn giản (direct shipment network) • Vận chuyển thẳng gom/rải hàng theo tuyến (direct shipping with milk runs) • Vận chuyển qua trung tâm phân phối (all shipments via distribution center) • Vận chuyển qua trung tâm phân phối và gom/rải hàng theo tuyến (shipping via DC using milk runs) • Vận chuyển đáp ứng nhanh (tailored network)
74. Vận chuyển thẳng đơn giản • Tất cả các lô hàng được chuyển trực tiếp từ từng nhà cung ứng tới từng địa điểm của khách hàng. • Quản lý đơn giản, xóa được các khâu trung gian • Nếu quy mô lô hàng không đủ lớn sẽ làm cước phí vận chuyển tăng cao. Nhà cung ứng Địa điểm khách hàng
75. Vận chuyển thẳng gom/rải hàng theo tuyến • Xe tải sẽ giao hàng từ một nhà cung ứng tới lần lượt nhiều khách hàng hoặc gộp các lô hàng từ nhiều nhà cung ứng tới một khách hàng. Cụng ứng Khách hàng Cung ứng Khách hàng
76. Vận chuyển qua trung tâm phân phối • Các nhà cung ứng không vận chuyển trực tiếp tới địa điểm của khách hàng, mà vận chuyển thông qua một trung tâm phân phối (TTPP) trong một khu vực địa lí nhất định Sau đó, trung tâm phân phối này chuyển những lô hàng tương ứng đến từng khách hàng trên địa bàn hoạt động của mình. Cung ứng Khách hàng TT phân phối
77. Vận chuyển qua trung tâm phân phối và gom/rải hàng theo tuyến • Để vận chuyển từ trung tâm phân phối đến các khách hàng khi lô hàng theo nhu cầu của khách hàng tương đối nhỏ, không chất đầy xe tải. Trung tâm phân phối được sử dụng để tập hợp các lô hàng lớn được vận chuyển từ các nhà cung ứng ở khoảng cách xa tới và dự trữ tại đó Cung øng Kh¸ch hµng TT ph©n phèi
78. c. Lựa chọn nhà cung cấp Chỉ tiêu • Chi phí vận chuyển – Cước vận chuyển – Chi phí tại bến (xe, cảng, tàu) – Phí bảo hiểm • Thời gian vận chuyển – Tốc độ: đối với những quãng đường dài (500 km trở lên) thì tốc độ của phương tiện vận chuyển quyết định lớn nhất đến thời gian giao nhận hàng – Thời gian bốc dỡ và chất xếp hàng hoá sang phương tiện vận tải khác • Độ tin cậy (reliability): thể hiện qua tính ổn định về thời gian và chất lượng dịch vụ chuyên chở hàng hoá trong những điều kiện xác định. • Năng lực vận chuyển (capability): cho biết khối lượng hàng hoá và địa bàn hoạt động mà đơn vị vận tải có thể chuyên trở được trong một khoảng thời gian nhất định thể hiện qua số lượng phương tiện vận tải và các thiết bị đi kèm. • Tính linh hoạt (flexibility): khả năng đáp ứng nhanh chóng và kịp thời của đơn vị vận tải trong những tình huống ngoài kế hoạch và hợp đồng vận chuyển • An toàn hàng hoá (cargo safety)
79. c. Lựa chọn nhà cung cấp Quy trình lựa chọn  Xác định các tiêu thức và tầm quan trọng của mỗi tiêu thức Phải phân tích các tiêu thức đánh giá nhà cung cấp theo định hướng người nhận hàng. Hai khía cạnh chính cần xem xét là dịch vụ và chi phí.Tầm quan trọng của mỗi tiêu thức được xác định theo hệ số phù hợp với quan điểm của người nhận hàng. Có thể xếp hạng mức độ quan trọng theo thứ tự: hệ số 1 là quan trọng nhất, hệ số 3 là ít quan trọng nhất.  Lựa chọn đơn vị vận tải Với những đơn vị vận tải mà doanh nghiệp đã từng kí hợp đồng vận chuyển thì có thể đánh giá thực lực chất lượng dịch vụ và chi phí cụ thể .( Mô hình)  Giám sát và đánh giá dịch vụ lựa chọn Công tác giám sát và đánh giá là hết sức cần thiết sau một khoảng thời gian nhất định (1 tháng/3 tháng/6 tháng) để rút kinh nghiệm và nâng cao chất lượng dịch vụ hoặc lựa chọn dịch vụ vận tải khác phù hợp hơn.
80. c. Lựa chọn nhà cung cấp Mức độ Kết quả đánh giá Các tiêu thức quan trọng Đơn vị vận tải A Đơn vị vận tải B đánh giá của từng tiêu thức Khả năng Điểm Khả năng Điểm vận hành đánh giá vận hành đánh giá (1) (2) (3) (4) = (5) (6) = (2)*(3) (5)*(3) 1. Chi phí 1 1 1 2 2 2. Thời gian 3 2 6 3 9 3. Độ tin cậy 1 3 3 1 1 4. Năng lực vc 2 2 4 1 2 5. Tính linh hoạt 2 2 4 2 4 6. Tính an toàn 2 2 4 3 6 Tổng số điểm đánh giá 22 24
81. d. Phối hợp trong vận chuyển hàng hóa • Phối hợp vận chuyển căn cứ theo mật độ khách hàng và khoảng cách • Phối hợp vận chuyển theo qui mô khách hàng • Phối hợp vận chuyển và dự trữ hàng hoá
82. •Phương án vận chuyển căn cứ theo mật độ khách hàng và khoảng cách Khoảng cách Mật độ Ngắn Trung bình Lớn Vận chuyển qua trung tâm Vận chuyển qua trung tâm Vận chuyển riêng với Dày ( Cao) phân phối, từ đó chuyển phân phối, từ đó chuyển tuyến đường vòng tải theo tuyến đường vòng tải theo tuyến đường vòng Vận chuyển không đầy Vận chuyển hợp đồng với Vận chuyển không đầy Trung bình thùng tải / Vận chuyển tuyến đường vòng thùng tải bưu kiện Vận chuyển hợp đồng với Vận chuyển không đầy tuyến đường vòng/ Vận Thấp ( Thưa) thùng tải / Vận chuyển Vận chuyển bưu kiện chuyển không đầy thùng bưu kiện tải
83. •Phối hợp vận chuyển theo nhu cầu thị trường và giá trị sản phẩm Khoảng cách Mật độ Ngắn Trung bình Lớn Vận chuyển qua trung tâm Vận chuyển qua trung tâm Vận chuyển riêng với Dày ( Cao) phân phối, từ đó chuyển phân phối, từ đó chuyển tuyến đường vòng tải theo tuyến đường vòng tải theo tuyến đường vòng Vận chuyển không đầy Vận chuyển hợp đồng với Vận chuyển không đầy Trung bình thùng tải / Vận chuyển tuyến đường vòng thùng tải bưu kiện Vận chuyển hợp đồng với Vận chuyển không đầy tuyến đường vòng/ Vận Thấp ( Thưa) thùng tải / Vận chuyển Vận chuyển bưu kiện chuyển không đầy thùng bưu kiện tải
84. 2.3.4 Hệ thống chứng từ • Vận đơn (bill of lading = B/L) • Hoá đơn vận chuyển (freight bill) Chứng từ nội • Khiếu nại vận chuyển (freight điạ claim) • Chứng từ nhập khẩu: thông báo đến; giấy khai báo hải quan; giấy yêu cầu giao nhận Chứng từ XNK • Chứng từ xuất khẩu: vận đơn, hóa đơn cảng, hướng dẫn giao hàng