›
›

Bài giảng Phát triển hệ thống thông tin kinh tế - Chương 5: Mô hình dữ liệu khái niệm

pptx 30 trang phuongnguyen 1490
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Phát triển hệ thống thông tin kinh tế - Chương 5: Mô hình dữ liệu khái niệm", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptxbai_giang_phat_trien_he_thong_thong_tin_kinh_te_chuong_5_mo.pptx

Nội dung text: Bài giảng Phát triển hệ thống thông tin kinh tế - Chương 5: Mô hình dữ liệu khái niệm

  1. PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN KINH TẾ • Phân tích hệ thống Phần 2 Chương 3: Xác định yêu cầu hệ thống Chương 4: Mô hình nghiệp vụ Hướng cấu trúc Chương 5: Mô hình dữ liệu khái niệm
  2. MÔ HÌNH DỮ LIỆU KHÁI NIỆM ▪ Giới thiệu mô hình thực thể quan hệ (ERM) ▪ Các thành phần của ERM ▪ Quy trình xây dựng ERM ▪ Các bước phát triển ERM cho ứng dụng ▪ Ví dụ Phân tích & thiết kế HTTT 2
  3. Giới thiệu mô hình thực thể quan hệ ❖ERM = Entity Relationships Model ❖Biểu diễn đồ thị của các lớp dữ liệu và mối quan hệ ngữ nghĩa giữa chúng ❖Các thành phần của ERM: ▪ Thực thể ▪ Mối quan hệ giữa các thực thể ▪ Thuộc tính của thực thể Phân tích & thiết kế HTTT 3
  4. Thực thể (entity) ❖Là một khái niệm để chỉ: ▪ Một lớp • Các đối tượng của thế giới thực, hoặc • Các khái niệm độc lập (không bao chứa cái khác) có cùng đặc trưng chung ❖Tên thực thể: danh từ ❖Ký pháp: Tên thực thể Phân tích & thiết kế HTTT 4
  5. Ví dụ: thực thể Phân tích & thiết kế HTTT 5
  6. Bản thể (instance) ❖Là một đối tượng cụ thể của thực thể ❖Phân biệt thực thể và bản thể Phân tích & thiết kế HTTT 6
  7. Thuộc tính (attribute) ❖Là đặc trưng của thực thể mà ta quan tâm (có thể không phải tất cả) ❖Tên thuộc tính: danh từ ❖Các loại thuộc tính: ▪ Thuộc tính tên gọi: tên gọi cho một bản thể ▪ Thuộc tính định danh: xác định tính duy nhất của bản thể ▪ Thuộc tính mô tả: các thuộc tính còn lại ▪ Thuộc tính lặp: với 1 bản thể có thể nhận nhiều giá trị khác nhau Phân tích & thiết kế HTTT 7
  8. Thuộc tính – ký pháp ❖Thuộc tính của thực thể gắn với thực thể bằng 1 đoạn thẳng Phân tích & thiết kế HTTT 8
  9. Biểu diễn thực thể ▪ Tên thực thể: viết chữ IN ▪ Thuộc tính: chữ thường ▪ Định danh: gạch chân Phân tích & thiết kế HTTT 9
  10. Mối quan hệ (relationships) ❖Là khái niệm phản ánh mối quan hệ ngữ nghĩa vốn có giữa các bản thể của các thực thể trong thế giới thực ❖Tên mối quan hệ: mệnh đề động từ ❖Ký pháp Tên mối quan hệ Phân tích & thiết kế HTTT 10
  11. Mối quan hệ (tiếp) ❖Có 2 loại: ▪ Mối quan hệ tương tác: mô tả sự tác động của một thực thể lên thực thể khác ▪ Mối quan hệ sở hữu/phụ thuộc: mô tả sự phụ thuộc giữa 2 thực thể Phân tích & thiết kế HTTT 11
  12. Mối quan hệ (tiếp) ❖Mối quan hệ cũng có thuộc tính ❖Trả lời cho các câu hỏi của động từ: ▪ Bằng cách nào? ▪ Khi nào? ▪ Bao nhiêu? ▪ Như thế nào? Phân tích & thiết kế HTTT 12
  13. Mối quan hệ (tiếp) ❖Bậc của mối quan hệ: ▪ Số thực thể tham gia vào mối quan hệ ▪ Các loại bậc Phân tích & thiết kế HTTT 13
  14. Mối quan hệ (tiếp) ❖Bản số của quan hệ ▪ Số bản thể tham gia vào mối quan hệ ▪ Chỉ quan tâm đến bản số nhỏ nhất và lớn nhất Phân tích & thiết kế HTTT 14
  15. Mối quan hệ (tiếp) ❖Biểu diễn ▪ Thực thể yếu ▪ Mối quan hệ bậc thấp ▪ Mối quan hệ bậc cao Phân tích & thiết kế HTTT 15
  16. Quy trình xây dựng ERM ❖Cách 1: thực hiện đồng thời Phân tích & thiết kế HTTT 16
  17. Quy trình xây dựng ERM ❖Cách 2: thực hiện từng hồ sơ rồi tích hợp Xác định Xác định mối Liệt kê Vẽ mô hình Chuẩn hóa thực thể quan hệ Phân tích & thiết kế HTTT 17
  18. Các bước xây dựng ERM Bước 1: Liệt kê ❖Quy tắc: ▪ Chính xác hóa • Mỗi mục chỉ một đối tượng duy nhất • Hai mục khác nhau chỉ hai đối tượng khác nhau ▪ Chọn lọc • Mỗi mục là chung cho mỗi lớp hồ sơ được xét • Mỗi mục là sơ cấp (không được suy trực tiếp từ các mục khác) • Mỗi mục được chọn 1 lần Phân tích & thiết kế HTTT 18
  19. Các bước xây dựng ERM Bước 2: Xác định thực thể ▪ Dữ liệu vào: bảng từ điển dữ liệu ▪ Dữ liệu ra: các thực thể và thuộc tính của nó ▪ Quy tắc: • Tìm các thuộc tính tên gọi: mỗi thuộc tính tên gọi xác định một thực thể tương ứng • Xác định thuộc tính còn lại • Xác định định danh của thực thể • Loại đi thuộc tính đã sử dụng trong bảng Phân tích & thiết kế HTTT 19
  20. Các bước xây dựng ERM Bước 3: xác định mối quan hệ ▪ Dữ liệu vào: bảng từ điển dữ liệu còn lại ▪ Dữ liệu ra: các mối quan hệ và thuộc tính của chúng ▪ Quy tắc: • Xác định mối quan hệ tương tác Phân tích & thiết kế HTTT 20
  21. Các bước xây dựng ERM Bước 3: xác định mối quan hệ (tiếp) ❖Quy tắc: ▪ Xác định mối quan hệ ràng buộc • Xét từng cặp thực thể, tìm mối quan hệ phụ thuộc/ràng buộc và tìm thuộc tính của nó Phân tích & thiết kế HTTT 21
  22. Các bước xây dựng ERM Bước 4: vẽ mô hình ▪ Trước hết vẽ các thực thể ▪ Vẽ mối quan hệ ▪ Sắp xếp lại cho cân đối, dễ nhìn ▪ Bổ sung thuộc tính, gạch chân thuộc tính định danh ▪ Xác định bản số Phân tích & thiết kế HTTT 22
  23. Các bước xây dựng ERM Bước 5: chuẩn hóa ▪ Mục đích: • Loại bỏ thuộc tính lặp, nhóm lặp, thuộc tính phụ thuộc thời gian • Đảm bảo quy tắc nghiệp vụ ▪ Rút gọn mô hình nếu có thể ▪ Xác định lại bản số, nếu cần Phân tích & thiết kế HTTT 23
  24. Phân tích & thiết kế HTTT 24
  25. PHIẾU NHẬP KHO Số: xxxxxx Họ và tên người giao hàng: Địa chỉ: Lý do nhập kho: Nhập tại kho: STT Tên hàng ĐVT Số lượng Đơn giá Thành tiền . . . . Tổng tiền hàng . Thuế VAT PHIẾU XUẤT KHO Tổng cộng Số: xxxxxx Họ và tên người mua hàng: Địa chỉ: Lý do xuất kho: Xuất tại kho: STT Tên hàng ĐVT Số lượng Đơn giá Thành tiền . . . . Tổng tiền hàng . Thuế VAT Tổng cộng Phân tích & thiết kế HTTT 25
  26. Ví dụ ❖Bước 1: Liệt kê PHIẾU NHẬP KHO PHIẾU NHẬP KHO Từ trong HS Viết gọn Từ trong HS Viết gọn Số SoHD Số SoHD ĐƠN ĐẶT HÀNG Họ và tên người Ten NGH Họ và tên người Ten KH Từ trong Viết gọn giao hàng mua hàng HS Địa chỉ DiaChi Địa chỉ DiaChi Số SoHD Lý do nhập kho LyDo Lý do xuất kho LyDo Người đặt TenKH hàng Nhập tại kho TenKho Xuất tại kho TenKho Ngày đặt NgayDat STT SoTT STT SoTT Số TT SoTT Tên hàng TenHang Tên hàng TenHang Tên hàng TenHang Đơn vị DVT Đơn vị DVT Đơn vị DVT Đơn giá DonGia Đơn giá DonGia Số lượng SoLuong Thành tiền ThanhTien Thành tiền ThanhTien Đơn giá DonGia Tổng tiền hàng TongTienHang Tổng tiền hàng TongTienHang Thành tiền ThanhTien Thuế VAT VAT Thuế VAT VAT Tổng cộng TongCong Tổng cộng TongCong Phân tích & thiết kế HTTT 26
  27. Ví dụ ❖Bước 2: Xác định thực thể và thuộc tính ▪ KHÁCH HÀNG ( TenKH, DiaChiKH) → Bổ sung: MaKH ▪ HÀNG ( TenHang, DVT, DonGia) → Bổ sung: MaHang ▪ KHO (TenKho) → Bổ sung: MaKho ▪ NGƯỜI GIAO HÀNG (Ten nguoi GH, DiaChi) → Bổ sung: MaNGH Phân tích & thiết kế HTTT 27
  28. Ví dụ ❖Bước 1: Liệt kê PHIẾU NHẬP KHO PHIẾU NHẬP KHO Từ trong HS Viết gọn Từ trong HS Viết gọn Số SoHD Số SoHD ĐƠN ĐẶT HÀNG Họ và tên người Ten NGH Họ và tên người Ten KH Từ trong Viết gọn giao hàng mua hàng HS Địa chỉ DiaChi Địa chỉ DiaChiKH Số SoHD Lý do nhập kho LyDo Lý do xuất kho LyDo Người đặt TenKH hàng Nhập tại kho TenKho Xuất tại kho TenKho Ngày đặt NgayDat STT SoTT STT SoTT Số TT SoTT Tên hàng TenHang Tên hàng TenHang Tên hàng TenHang Đơn vị DVT Đơn vị DVT Đơn vị DVT Đơn giá DonGia Đơn giá DonGia Đơn giá DonGia Thành tiền ThanhTien Thành tiền ThanhTien Thành tiền ThanhTien Tổng tiền hàng TongTienH Tổng tiền hàng TongTienH Thuế VAT VAT Thuế VAT VAT Tổng cộng TongCong Tổng cộng TongCong Phân tích & thiết kế HTTT 28
  29. Ví dụ ❖Bước 3: xác định quan hệ ▪ KHÁCH ĐẶT HÀNG ▪ NGƯỜI GIAO HÀNG NHẬP HÀNG TẠI KHO ▪ KHO XUẤT HÀNG CHO KHÁCH Phân tích & thiết kế HTTT 29
  30. Phân tích & thiết kế HTTT 30