Bài giảng môn Tài chính doanh nghiệp - Phạm Hoàng Ân
17 trang
2620
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng môn Tài chính doanh nghiệp - Phạm Hoàng Ân", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_mon_tai_chinh_doanh_nghiep_pham_hoang_an.pdf
Nội dung text: Bài giảng môn Tài chính doanh nghiệp - Phạm Hoàng Ân
- TRƯ NG TRUNG C P KINH T CÔNG NGH ð I VI T KHOA KINH T PH M HOÀNG ÂN BÀI GI NG MÔN TÀI CHÍNH DOANH NGHI P (LƯU HÀNH N I B ) TP.H Chí Minh 2011
- Chương 1 Nh ng v n ñ chung v Tài chính (1) Trong r t nhi u các cơ h i ñ u tư thì DN s ph i ñưa ra quy t ñ nh l a ch n cơ h i ñ u tư doanh nghi p nào ?. Các chuyên gia tài chính c a m t doanh (2) Doanh nghi p nên dùng nh ng ngu n tài tr nghi p luôn ph i ñ i m t v i 3 câu h i nào ñ tài tr cho nhu c u v n ñ u tư ñã ñư c quan tr ng, ñó là: ho ch ñ nh ñó ?. (3) Doanh nghi p nên th c hi n chính sách c t c như th nào ?. 1 2 Các lo i hình doanh nghi p Câu h i th nh t liên quan ñ n vi c chi tiêu ti n. Câu h i th hai liên quan ñ n huy ñ ng v n. Doanh nghi p tư nhân Và câu h i th ba liên quan ñ n s k t h p gi a hai quy t ñ nh (1) và (2) Là doanh nghi p do m t cá nhân làm ch và t ch u trách nhi m b ng toàn b tài s n c a mình v m i ho t ñ ng c a doanh nghi p. Thu nhËp tõ ho¹t ®éng kinh doanh ®−îc tÝnh v o thu nhËp chÞu thuÕ thu nhËp c¸ nh©n cña 3 chñ doanh nghiÖp 4 Doanh nghiÖp t− nh©n Công ty TNHH M t thành viên Ưu ñi m Như c ñi m §¬n gi¶n, gän nhÑ Tr¸ch nhiÖm v« h¹n Là doanh nghi p do m t t ch c ho c m t Chi phÝ th nh lËp Ýt Khã huy ®éng vèn bæ sung cá nhân làm ch s h u ch u trách nhi m Th nh lËp nhanh Khã chuyÓn quyÒn së h÷u v các kho n n và các nghĩa v tài chính ThuÕ tÝnh trªn thuÕ thu Quy m« vèn giíi h¹n khác c a doanh nghi p trong ph m vi s nhËp c¸ nh©n v n ñi u l c a doanh nghi p. 5 6 1
- Công ty TNHH nhi u thành viên C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n Ưu ñi m Như c ñi m (1) Thành viên có th là t ch c, cá nhân • Tr¸chnhiÖmh÷uh¹n • Khã chuyÓn quyÒn së và s lư ng không quá 50. • DÔ huy®éngvènh¬n h÷u. • Kh«ng ®−îc ph¸t (2) Thành viên ch u trách nhi m v các • Th nh lËp ®¬n gi¶n, chi phÝ th nh lËp thÊp h nh cæ phiÕu kho n n và các nghĩa v tài s n khác trong ph m vi s v n cam k t góp. 7 8 Công ty H p danh C«ng ty hîp danh (1) Ph i có ít nh t 3 TV h p danh, có th Ưu ñi m Như c ñi m có TV góp v n. • Gän, cã thÓ ®¬n gi¶n • Tr¸ch nhiÖm v« h¹n ®èi víi th nh viªn v« h¹n (2) TV h p danh ph i là cá nhân, có trình • Chi phÝ th nh lËp thÊp, cao ñ và uy tín, ch u trách nhi m b ng toàn h¬n doanh nghiÖp t− nh©n • Khã huy ®éng vèn bæ sung, b tài s n c a mình v các nghĩa v c a • Thñtôcnhanhgän nh−ng dÔ h¬n doanh nghiÖp t− nh©n công ty. • Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n ®èi víi • Khã chuyÓn nh−îng quyÒn (3) TV góp v n ch u trách nhi m trong c¸c th nh viªn h÷u h¹n së h÷u ph m vi s v n góp vào công ty. 9 10 Công ty C ph n Công ty C ph n (1)V n ñi u l ñư c chia thành nhi u (3) C ñông có quy n t do chuy n ph n b ng nhau c ph n. như ng c ph n c a mình cho ngư i khác, tr trư ng h p c ñông n m gi (2) C ñông ch ch u trách nhi m v n và c ph n ưu ñãi và c ñông sáng l p các nghĩa v tài s n khác trong ph m vi trong 3 năm ñ u. s v n góp. 11 12 2
- C«ng ty cæ phÇn B n ch t c a Tài chính doanh nghi p Ưu ñi m Như c ñi m Tài chính doanh nghi p là ho t ñ ng liên quan • Tr¸chnhiÖnh÷uh¹n • Khãth nhlËph¬n ñ n vi c huy ñ ng hình thành nên ngu n v n và • DÔ chuyÓn nh−îng quyÒn së • Chi phÝ th nh lËp v duy s d ng v n ñó ñ tài tr cho vi c ñ u tư vào tài h÷u tr× ho¹t ®éng lín s n c a doanh nghi p nh m ñ t m c tiêu ñ ra. • C¬cÊutæchøcchÆtchÏ • DÔ huy ®éng khèi l−îng vèn lín Xét v ph m vi ho t ñ ng, các m i quan h thu c ph m trù TCDN bao g m: 13 14 V i Nhà nư c: Trong n i b doanh nghi p: 1. N p thu , phí, l phí 1.V i các phân xư ng, phòng, ban, b ph n trong 2. ð u tư v n ho c h tr tài chính. vi c s d ng tài s n, ti n v n c a DN. 3. Chi tr l i t c CP ho c l i nhu n t hñ liên doanh. 2.V i Cán b , CNV trong vi c tr công lao ñ ng, V i th trư ng: tr trư ng, tr lãi c ph n ho c thu các kho n ti n ph t, ti n b i thư ng c a ngư i lao ñ ng. 1. V i NH và các TCTD thông qua huy ñ ng v n và tr n vay. 2. V i các Công ty tài chính, t ch c b o hi m. 3. V i ngư i mua, ngư i bán trên th trư ng. 4. V i các DN khác. 15 16 Xét v n i dung, các m i quan h thu c ph m trù TCDN bao g m: N V n c ph n Quy t ñ nh ñ u tư: Tính ñáo h n Ko có tính ñáo h n L i nhu n, r i ro Tính trái quy n Ko cóTính trái quy n Chính sách c a nhà nư c Ít r i ro R i ro cao Quy t ñ nh tài tr : T su t sinh l i th p T su t sinh l i cao T b v n L i ích t m ch n thu Ko có t m ch n thu Huy ñ ng 1 ngu n tài tr Không ñư c quy n ðư c quy n ñi u hành ñi u hành DN DN 17 18 3
- Quy t ñ nh phân ph i: Ch c năng c a Tài chính doanh nghi p Doanh thu – CP ho t ñ ng = EBIT C t c ∑ TN c a 1. T ch c v n và luân chuy n v n Lãi vay Thu ưu ñãi c ñông Ph i có ñ y ñ v n ñ th a mãn nhu c u chi tiêu c n thi t Các nghĩa v tài chính theo h p ñ ng S d ng LN gi l i s có l i h n: Cân ñ i gi a nhu c u và kh năng v v n. Ít chi phí s d ng v n hơn. B trí, khai thác h p pháp, h p l , h p lý m i Ít c ñông hơn. ngu n v n Loãng giá, m t quy n ki m soát c a c ñông (khi phát hành c phi u m i) 19 20 Ch c năng c a Tài chính doanh nghi p Ch c năng c a Tài chính doanh nghi p 2. Phân ph i thu nh p b ng ti n 2. Phân ph i thu nh p b ng ti n Ti n thu bán hàng 100 Ý nghĩa: Chi phí SXKD 90 Tích lũy ti n t 10 (1) ð m b o bù ñ p nh ng hao phí v lao ñ ng, Giá v n CP bán CP qu n N p thu Tr c hàng bán hàng lý DN t c, trích ñ m b o ngu n v n cho quá trình kinh doanh l p qu liên t c. 75 7 8 3 7 (2) Phát huy ñư c vai trò ñòn b y c a tài chính doanh nghi p. K t h p ñúng ñ n gi a các l i Tái t o l i v n nh m ñ m b o tái Chi các qu ích. SXKD doanh nghi p21 22 Ch c năng c a Tài chính doanh nghi p V trí c a Tài chính doanh nghi p 3. Giám ñ c 1. Xét trong h th ng tài chính qu c gia (1) Là kh năng ki m tra, giám sát b ng ñ ng Tài chính doanh nghi p là khâu cơ s , có quan ti n ñ i v i toàn b các ho t ñ ng kinh doanh h v i các khâu trong h th ng tài chính m t c a doanh nghi p. cách tr c ti p ho c gián ti p thông qua th trư ng tài chính. (2) Phát hi n nh ng ñi m m nh, ñi m y u, t ñó có bi n pháp thúc ñ y DN c i ti n t ch c nh m ñ t hi u qu cao nh t. 23 24 4
- V trí c a Tài chính doanh nghi p H th ng tài chính Tài chính Nhà nư c ðơn v th a (thi u) v n Phân b v n Th trư ng Tài chính Th trư ng Các khâu trung H gia ñình Tài chính và Doanh nghi p Tài chính gian tài chính Các nhà ñ u tư Các ñ nh ch (th nhân và pháp tài chính nhân) trong và trung gian Huy ñ ng v n Tài chính H ngoài nư c gia ñình và các t ch c xã h i Chính ph 25 26 Th trư ng tài chính (1) Ngân hàng thương m i Th trư ng ti n t và Th trư ng sơ c p TT có t ch c và TT (2) T ch c ti t ki m th trư ng v n và th c p không có t ch c Th trư ng ti n t TT sơ c p TT có t ch c Giao d ch v n ng n Phát hành và giao Giao d ch t p trung (3) Công ty tài chính h n (th i gian ≤ 1 d ch CK m i phát s giao d ch năm) hành TT không có t ch c Các t ch c tài chính (4) Qu ñ u tư TT liên NH, TT các Cung c p v n cho Giao d ch không t p công c n ng n h n, nhà phát hành CK trung, giao d ch ngoài TT h i ñoái TT th c p s giao d ch (5) Công ty ch ng khoán Th trư ng v n Giao d ch các CK ñã Giao d ch v n trung phát hành và dài h n (> 1 năm) (6) Công ty b o hi m Cung c p thanh TT cho thuê tài chính, kho n cho nhà ñ u tư TT vay th ch p, TTCK 27 (7) Qu hưu b ng (qu BHXH)28 V trí c a Tài chính doanh nghi p (1) Trái phi u 2. Xét trong ph m vi doanh nghi p (2) C phi u Là công c quan tr ng ñ qu n lý toàn b ho t ñ ng kinh doanh c a DN. Các công c tài chính (3) Tín phi u kho b c (4) Ch ng ch ti n g i (5) Thương phi u 29 30 5
- Vai trò c a Tài chính doanh nghi p M c tiêu qu n tr tài chính doanh nghi p 1. ð m b o ñ ngu n v n cho doanh nghi p ð i v i DN Công ích ho t ñ ng. T i ña hóa giá tr DN 2. Huy ñ ng v n v i chi phí th p nh t. M c Th c hi n t t nhi m v tiêu T i ña hóa LN phân ph i KT –XH v i CP th p nh t 3. S d ng có hi u qu các ngu n tài tr . T i ña hóa LNST 4. Giám sát và hư ng d n các ho t ñ ng, chi tiêu phù h p v i tình hình tài chính doanh nghi p. ð i v i 31 Doanh nghi p khác32 Môi trư ng ho t ñ ng tài chính T ch c b máy tài chính doanh nghi p Nhà qu n tr tài chính xem xét nhi u tác ñ ng c a n n kinh t như là Ban Giám ñ c • L m phát • Thái ñ ngư i tiêu • Th t nghi p dùng và các nhà • T c ñ tăng trư ng GDP ñ u tư Phòng T ch c Phòng Tài chính • Môi trư ng c nh tranh Phòng • Tình hình th Hành chính K toán • Xu t nh p kh u trư ng tài chính • Dòng v n ñ u tư nư c ngoài • S thay ñ i chính sách c a nhà T k toán T k toán • T giáh iñoái T T tài v • S thay ñ i công ngh nư c Công n V t tư • VVV 33 34 H i ñ ng Qu n tr T ng Giám ñ c Giám ñ c Giám ñ c Giám ñ c Nhân s Tài chính K thu t . Phòng Tài chính Phòng K toán Ho ch ñ nh ñ u tư v n L p, ki m tra ch ng t Qu n tr v n c ñ nh S sách k toán Qu n tr v n lưu ñ ng K toán tài chính Quan h giao d ch v i NH K toán qu n tr Phân ph i l i nhu n Ki m soát n i b Qu n tr BH và r i ro L p các báo cáo tài Phân tích và ho ch ñ nh chính 35 tài chính 6
- I. TÀI S N C ð NH VÀ V N C ð NH 1. Tài s n c ñ nh và ñ c ñi m 1.1. Tài s n c ñ nh: là phương ti n lao ñ ng ch y u có giá tr l n, và th i gian s d ng dài. 1.2. ð c ñi m: Tham gia vào nhi u chu kỳ kinh doanh. Hình thái v t ch t và ñ c tính s d ng ban ñ u không thay ñ i. 1 2 1.2. ð c ñi m: 2.2. ð c ñi m: Ch hao mòn m t ph n giá tr và ñư c Tham gia vào nhi u chu kỳ kinh doanh. chuy n vào chi phí g i là kh u hao. Ch hoàn thành m t kỳ luân chuy n sau 2. V n c ñ nh và ñ c ñi m nhi u chu kỳ kinh doanh. 2.1. Khái ni m: là bi u hi n v m t giá tr (ti n) D ch chuy n d n, t ng ph n giá tr vào chi c a toàn b tài s n c ñ nh thu c s h u c a phí kinh doanh qua các kỳ kinh doanh. Hoàn DN. thành 1 vòng luân chuy n khi TSCð h t th i Bao g m: giá tr TSCð, chi phí xây d ng d h n s d ng dang. 3 4 3. Phân lo i TSCð 2.3. Vai trò v n c ñ nh: 3.1. Phân lo i theo hình thái bi u hi n Quy t ñ nh quy mô TSCð c a DN, quy t ñ nh a. TSCð h u hình t i trình ñ trang b k thu t, công ngh và Là nh ng tài s n có hình thái v t ch t như: năng l c kinh doanh c a DN. nhà xư ng, máy móc, thi t b qu n lý, 2.4. Nhân t nh hư ng: phương ti n v n t i ð c ñi m kinh t k thu t c a ngành. b. TSCð vô hình Quy mô kinh doanh. Là nh ng tài s n không có hình thái v/c như: CP thành l p, QSDð, CP mua b ng phát minh, sáng ch , l i th kinh doanh . 5 6 1
- 3.2. Phân lo i theo hình thái s h u 3.3. Phân lo i theo công d ng kinh t a. TSCð thu c s h u c a DN Nhà c a, v t ki n trúc Là nh ng TSCð DN ñã xác l p quy n s Máy móc thi t b h u ñ y ñ ñ i v i tài s n: quy n s h u, Phương ti n v n t i, thi t b truy n d n quy n ñ nh ño t, quy n qu n lý s d ng. Thi t b d ng c qu n lý b. TSCð thuê tài chính Vư n cây lâu năm, súc v t làm vi c ho c Là nh ng TSCð DN ñang có quy n qu n lý cho s n ph m và s d ng nhưng không có quy n s h u. Các lo i TSCð khác b. TSCð thuê ho t ñ ng Là nh ng TSCð DN thuê ng n h n c a các DN khác 7 8 Hao mßn t i s¶n cè ®Þnh Hao mßn h÷u h×nh TSC§ Hao mßn vÒ hiÖn tr¹ng vËt – Kh¸i niÖm chÊt TSC§ do t¸c ®éng ma VÒ vËt chÊt Hao mßn t i s¶n cè ®Þnh l sù gi¶m dÇn s¸t, t¶i träng, nhiÖt ®é, ho¸ gi¸ trÞ và gi¸ trÞ sö dông cña t i s¶n cè chÊt ®Þnh do tham gia v o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. L sù gi¶m sót vÒ chÊt VÒ gi¸ trÞ sö dông l−îng, tÝnh n¨ng kü thuËt Hao mßn h÷u h×nh ban ®Çu cña TSC§ Hao mßn v« h×nh L sù gi¶m dÇn vÒ mÆt gi¸ trÞ cña TSC§ (do ® dÞch chuyÓn dÇn, VÒ gi¸ trÞ 9 tõng phÇn v o gi¸ trÞ s¶n phÈm)10 Hao mßn v« h×nh TSC§ KhÊu hao t i s¶n cè ®Þnh L hao mßn TSC§ do xuÊt Hao mßn hiÖn TSC§ cïng tÝnh n¨ng, Khái ni m: v« h×nh lo¹i 1 t¸c dông nh−ng gi¸ b¸n thÊp Kh u hao TSCð là vi c tính toán phân b m t h¬n. cách có h th ng nguyên giá TSCð vào chi phí L hao mßn TSC§ do xuÊt Hao mßn v« kinh doanh qua th i gian s d ng c a TSCð. hiÖn TSC§ cã cïng gi¸ trÞ h×nh lo¹i 2 trao ®æi nh−ng tÝnh n¨ng, kü thuËt ho n thiÖn h¬n. Hao mßn v« L sù hao mßn do s¶n phÈm h×nh lo¹i 3 m TSC§ t¹o ra ® chÊm døt chu kú sèng. 11 12 2
- KhÊu hao t i s¶n cè ®Þnh Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh khÊu hao Các – TÝnh to¸n v x¸c ®Þnh chÝnh x¸c sè hao mßn Giá kho n Chi phí liên quan cña TSC§ trong mçi kú kinh doanh. mua thu tr c ti p (lãi vay – C¬ së trÝch khÊu hao ph¶i dùa trªn nguyªn th c t (không ñ u tư XDCB, Nguyên = + bao + giá ph i chi phí v n gi¸ TSC§: bao gåm to n bé c¸c chi phÝ mua tr g m chuy n b c d , s¾m, h×nh th nh v ®−a t i s¶n cè ®Þnh v o (hóa thu nâng c p l p ñ t ñư c ho¹t ®éng. ñơn) ch y th , l phí hoàn trư c b ) 13 l i) 14 Các Giá kho n Trao ñ i tương t là trao ñ i TSCð có công d ng mua thu Chi phí liên quan tương t trong cùng 1 lĩnh v c kinh doanh và có tr ti n (không tr c ti p trư c Nguyên = + bao + giá ngay khi ñưa vào s giá tr tương ñương. t i th i g m d ng ñi m thu mua ñư c Nguyên giá = Giá tr còn l i c a TSCð hoàn ñem trao ñ i l i) 15 16 Ví d 1: DN X mua 1 TSCð h u hình dư i hình th c trao ñ i không tương t c a DN A như sau (ñvt: 1.000 ñ) + Biên b n giao nh n TSCð, giao cho DN A 1 ôtô 4 ch ng i: Giá tr Các Nguyêngiá: 400.000 h p lý kho n Chi phí liên ðãkh uhao: 80.000 Nguyên = c a + thu + quan tr c giá TSCð (không ti p trư c Giátr cònl i: 320.000 h u hình bao g m khi ñưa vào Giá tr h p lý 2 bên ñã xác ñ nh: 330.000 nh n v thu s d ng + Gi y nh n n c a DN A xác ñ nh s n trao ho c ñem ñư c trao ñ i hoàn l i) ñ i TSCð trên: 17 18 3
- Giág c: 330.000 Yêu c u: Xác ñ nh nguyên giá TSCð (máy Thu GTGT: 33.000 công c ) c a DN (DN và DN A áp d ng Giáthanhtoán: 363.000 phương pháp tính thu GTGT kh u tr ) + Biên b n giao nh n 1 máy công c sx do DN A ñ i ôtô: Tr giá công c sx 2 bên xác ñ nh: 260.000 Thu GTGT: 26.000 Giáthanhtoán: 286.000 + Phi u thu ti n m t, nh n s ti n chênh l ch do trao ñ i TSCð c a DN A: 77.000 19 20 Giá quy t toán Chi phí liên quan Giá tr còn l i Chi phí bên nh n công trình ñ u tr c ti p khác và c a ñơn v c p, Nguyên giá = + Nguyên giá = + chi ra trư c khi tư XDCB duy t lê phí trư c b ñơn v chuy n l n cu i (n u có) ñ n s d ng Giá thành Chi phí liên th c t c a Chi phí quan tr c Giá th c t do Chi phí bên nh n ti p khác Nguyên giá = + Nguyên = TSCð t + l p ñ t, + H i ñ ng giao chi ra trư c khi ch y trư c khi giá xây d ng, nh n ñánh giá s d ng th ñưa vào s t ch d ng 21 22 Các phương pháp kh u hao TSCð Các phương pháp kh u hao TSCð 1. Phương pháp kh u hao theo ñư ng 1. Phương pháp kh u hao theo ñư ng th ng NG th ng M = kh N 2. Phương pháp kh u hao theo s n lư ng sd M : M c trích kh u hao trung bình hàng năm 3. Phương pháp t ng s kh NG: Nguyên giá c a TSCð 4. Phương pháp s dư gi m d n Nsd : Th i gian s d ng TSCð 23 24 4
- Các phương pháp kh u hao TSCð Các phương pháp kh u hao TSCð 1. Phương pháp kh u hao theo ñư ng th ng 1. Phương pháp kh u hao theo ñư ng th ng Mkh năm Mkh tháng = S ti n KH hàng năm 12 T l KH (%) = x 100 NG Trư ng h p thay ñ i nguyên giá hay th i gian s d ng NG 1 = x100 = x100 NGxN sd N sd Giá tr còn l i M = kh Th i gian s d ng còn l i Hay: Mkh = NG x T l kh u hao 25 26 Ví d 1: Ví d 2: Doanh nghi p có TSCð nguyên giá 20.000tr, Công ty A mua TSCð có giá 155 tri u ñ ng, chi th i gian s d ng 4 năm. Tính m c kh u hao, t phí v n chuy n 2 tri u ñ ng, l p ñ t ch y th 3 l kh u hao tri u, th i gian s d ng 8 năm. Trong năm s d ng th 4, công ty nâng c p v i t ng chi phí 16 tri u ñ ng th i gian s d ng ñánh giá l i 6 năm. 27 28 Ví d 3: Công ty A mua m t TSCð (m i 100%) Các phương pháp kh u hao TSCð v i giá ghi trên hoá ñơn là 119 tri u ñ ng, chi t kh u mua hàng là 5 tri u ñ ng, chi phí v n Phương pháp kh u hao theo t l bình quân n ∑M chuy n là 3 tri u ñ ng, chi phí l p ñ t, ch y th = k x 100 KHbq% ∑Ti Ni Hay: KH bq% = là 3 tri u ñ ng. i=1 ∑NG a. Bi t r ng TSCð có th i gian s d ng d ki n KH bq%: T l kh u hao bình quân là 10 năm. Ti: T tr ngc at nglo i TSCð b. Sau 5 năm s d ng, doanh nghi p nâng c p Ni: T l kh uhaom ilo is nph m TSCð v i t ng chi phí là 30 tri u ñ ng, th i gian i: Lo itàis nc ñ nh s d ng ñư c ñánh giá l i là 6 năm (tăng 1 năm M : S ti n kh u hao TSCð so v i th i gian s d ng ñã ñăng ký ban ñ u) k 29 30 5
- Ví d 4: Toàn TSCð c a doanh nghi p A ñư c Ví d 5: Toàn TSCð c a doanh nghi p B ñư c chia thành các nhóm sau: chia thành các nhóm sau: Stt NG TSCð T tr ng giá tr T l KH (N i) Stt Lo i TSCð NG TSCð trong T l KH (N i) trong m i nhóm m i nhóm(%) T i % m i nhóm % 1 1.000 10% 11% 1 Nhà xư ng 1.000 11% 2 2.000 20% 12% 2 Máy móc, thi t 2.000 12% b 3 3.000 30% 10% 3 Phương ti n 3.000 10% v n t i 4 4.000 40% 14% 4 V t ki n trúc 4.000 14% T ng 10.000 100% 31 T ng 10.000 32 * Ưu ñi m: Các phương pháp kh u hao TSCð ðơn gi n, d làm, chính xác ñ/v t ng lo i TSCð 2. Phương pháp kh u hao theo s n lư ng M c KH ñư c phân b vào giá thành, chi phí NG = x M c s n lư ng th c t ñ u ñ n T ng m c s n lư ng ư c tính * Như c ñi m: Ví d 6: Công ty A mua máy i ñ t (m i 100%) Kh năng thu h i v n ch m v i nguyên giá 450 tri u ñ ng. Công su t thi t k Không tính ñ n năng l c ho t ñ ng th c t c a c a máy i này là 30m 3/gi . S n lư ng theo công TSCð su t thi t k c a máy i này là 2.400.000 m 3. Kh i lư ng s n ph m ñ t ñư c trong năm th nh t c a Không ph n ánh ñúng lư ng hao mòn th c t , máy i này là: hi n tư ng hao mòn vô hình 33 34 Các phương pháp kh u hao TSCð * Ưu ñi m: Tháng Kh i lư ng s n ph m Tháng Kh i lư ng s n Chi phí kinh doanh ñư c tính toán phù h p v i hoàn thành (m 3) ph m hoàn m c ñ s n ph m ñư c t o ra thành (m 3) 1 14.000 7 15.000 * Như c ñi m: 2 15.000 8 14.000 Không ph n ñư c các lo i hao mòn vô hình và 3 18.000 9 16.000 4 16.000 10 16.000 hao mòn h u hình 5 15.000 11 18.000 6 12 14.000 18.000 35 36 6
- Ví d 7: Công ty A mua m t thi t b s n xu t Các phương pháp kh u hao TSCð m i v i nguyên giá là 100 tri u ñ ng. Th i gian 3. Phương pháp kh u hao t ng s s d ng c a TSCð xác ñ nh là 5 năm. Mkt = Tkt x NG Mkt : S ti n kh u hao năm th t (t = 1,n) Tkt : T l kh u hao TSCð năm th t S năm ph c v còn l i T = x 100 kt T ng s th t năm s d ng 37 38 Ví d 8: Doanh nghi p D mua m t máy s n xu t m i v i nguyên giá là 45 tri u ñ ng. Th i gian * Ưu ñi m: s d ng h u ích là 5 năm. Thu h i v n nhanh. T p trung v n ñ ñ i m i máy móc, gi m b t t n th t hao mòn vô hình * Như c ñi m: Giá thành s n ph m nh ng năm ñ u ch u chi phí kh u hao l n s g p b t l i trong c nh tranh 39 40 Các phương pháp kh u hao TSCð Các phương pháp kh u hao TSCð 4. Phương pháp kh u hao theo s dư gi m d n 4. Phương pháp kh u hao theo s dư gi m d n Tkh = Tk x H s Tk: T l kh u hao theo phương pháp tuy n tính Mkt = Tkh x Gdi Hs: H s Mkt : S ti n kh u hao năm th i (i = 1,n) Th i gian s d ng TSCð H s ð n 4 năm 1,5 Tkh : T l kh u hao c ñ nh hàng năm Trên 4 năm ñ n 6 năm 2,0 Gdi : Giá tr còn l i ñ unămth i 41 Trên 6 năm 2,5 42 7
- Ví d 9: Doanh nghi p mua TSCð nguyên giá * Ưu ñi m: là 45 tri u, th i gian s d ng h u ích là 5 năm. Bi t h s ñi u ch nh là 2 Kh năng thu h i v n nhanh tránh ñư c hi n tư ng m t giá do hao mòn vô hình * Như c ñi m: S kh u hao lũy k cu i năm không ñ bù ñ p giá tr ban ñ u c a máy móc 43 44 Các phương pháp kh u hao TSCð Ví d 10: Công ty A mua m t thi t b s n xu t các linh ki n ñi n t m i v i nguyên giá là 100 Phương pháp kh u hao theo s dư gi m d n k t tri u ñ ng. Th i gian s d ng c a tài s n c h p phương pháp ñư ng th ng ñ nh xác ñ nh là 5 năm. Phương pháp này tính s dư gi m d n nh ng năm ñ u. Nh ng năm cu i, khi m c kh u hao năm xác ñ nh theo phương pháp s dư gi m d n nói trên b ng (ho c th p hơn) m c kh u hao tính bình quân gi a giá tr còn l i và s năm s d ng còn l i c a tài s n c ñ nh, thì k t năm ñó m c kh u hao ñư c tính b ng giá tr còn l i c a tài s n c ñ nh chia cho s năm s d ng còn l i c a tài s n c ñ nh. 45 46 L p k ho ch kh u hao TSCð L p k ho ch kh u hao TSCð Bư c 1: Bư c 2: Xác ñ nh NG bình quân tăng, NG bình Xác ñ nh nguyên giá TSCð ñ u kỳ k quân gi m c a TSCð trong kỳ k ho ch ___ 1 ___ 1 ho ch ph i tính kh u hao. Trong t ng s NGt = ∑(NGt *Tsd ) NGg = ∑NGg (n −Tsd ) n n TSCð hi n có ñ u kỳ c a doanh nghi p n: S tháng trong kỳ có th có m t s tài s n không thu c NG t: NG t ng TSCð ph i tính KH tăng năm k ho ch di n ph i tính kh u hao, s này ph i lo i NG g: NG t ng TSCð ph i tính KH gi m năm k ho ch tr ra khi tính nguyên giá TSCð ñ u kỳ Tsd : S tháng s d ng trong năm k ho ch k ho ch ph i tính kh u hao. 47 48 8
- L p k ho ch kh u hao TSCð L p k ho ch kh u hao TSCð Bư c 3: Xác ñ nh nguyên giá bình quân TSCð Bư c 4: Xác ñ nh s ti n ph i tính kh u hao kỳ c n tính kh u hao trong kỳ k ho ch ___ ___ M kh = NGkh xTkh NGkh = NGñ + NGt − NGg Tkh : T l kh u hao bình quân t ng h p NG kh : NG bình quân TSCð c n tính kh u hao NG ñ: NG TSCð ñ u năm k ho ch c n tính kh u hao Bư c 5: Ph n ánh k t qu tính toán vào b ng k ho ch kh u hao 49 50 Ví d 11: Theo tài li u công ty A có tình hình + Tháng 4, thanh lý nhà kho 120 TSCð như sau: (ñvt: tri u ñ ng ) + Tháng 6, DN mua TSCð nguyên giá 108 Năm báo cáo: + Tháng 8, DN thanh lý TSCð h ng nguyên giá + T ng giá tr ph i kh u hao 1.800. 90 + Trong quý 4 mua thêm thi t b m i nguyên T l KH bình quân 10% giá 300, thanh lý TSCð có nguyên giá 100 Năm k ho ch: + Tháng 3, DN ñưa TSCð vào s d ng phân xư ng s n xu t nguyên giá 400, trong ñó 40 là TSCð không ph i tính kh u hao 51 52 Ví d 12: T i m t doanh nghi p X có tài li u liên II Tài li u năm k ho ch quan sau: Căn c vào k ho ch xây d ng, mua s m, thanh lý I Tài li u năm báo cáo d ki n có tình hình sau: 1.T ng giá tr tài s n c ñ nh ñ n 30/9: 1. Ngày 01/2, ñưa m t dây chuy n công ngh m i 12.000.000.000ñ vào ho t ñ ng, nguyên giá: 120.000.000ñ. tài s n Trong ñó: c ñ nh này mua s m b ng v n ngân sách c p. Giátr QSDð lâudài: 1.000.000.000ñ 2. Ngày 01/3, thanh lý m t nhà làm vi c nguyên giá: Giá tr TSCð không c n kh u hao: 500.000.000ñ 600.000.000ñ ñã kh u hao ñ , giá tr thanh lý ư c 2. D ki n trong quí 4 năm báo cáo: tính: 2.500.000ñ. Tháng 11 mua m t s TSCð dùng cho SXKD v i 3. Ngày 01/5, xây d ng xong bàn giao ñưa vào s nguyên giá: 500.000.000ñ. d ng m t phân xư ng s n xu t, giá d toán ñư c Tháng 12 thanh lý m t s TSCð phân xư ng s n duy t 720.000.000ñ, công trình này ñư c mua xu t chính nguyên giá: 455.000.000ñ ñã kh u hao 53 s m b ng ngu n v n ngân sách c p. 54 450.000.00 0ñ 9
- 4. Ngày 01/7, thanh lý ô tô v n t i b ph n bán Yêu c u: Tính và l p k ho ch kh u hao TSCð (ghi hàng nguyên giá: 400.000.000ñ ñã kh u hao ñ . c t ch tiêu k ho ch) 5. Ngày 01/11, mua m t thi t b qu n lý dùng cho Bi t r ng: văn phòng doanh nghi p nguyên giá: Nguyên giá tài s n c ñ nh có ñ n ñ u năm k 180.000.000ñ, tài s n c ñ nh này mua s m b ng ho ch c n kh u hao ñ u thu c ngu n v n ngân v n vay dài h n ngân hàng. sách c p; 7. T l kh u hao t ng h p bình quân 10%. Kh u hao tài s n c ñ nh thu c v n tín d ng ñư c dùng ñ tr n vay. 55 56 10
