Nâng cao hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Gò Công Đông tỉnh Tiền Giang

Nội dung text: Nâng cao hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Gò Công Đông tỉnh Tiền Giang

1. NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN HUYỆN GÒ CÔNG ĐÔNG TỈNH TIỀN GIANG Lê Quang Dũng - học viên ngành giáo dục học ĐHSPKT_TPHCM Abstract Industrialization and urbanization have made the redundant of agricultural labour quantity and made the demand of non-agricultural labour. This situation has effected to the work and the production of famers. In this background, Our Party and Government have determined that technical training for rural labours is the duty and mission of Party and Government from the central to the local, and society to meet the demand of industrialization, modernization of agriculture and rural. 1. Chính sách hỗ trợ đào tạo nghề cho LĐNT từ những năm trước đây và đề án số 1956/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 27 tháng 11 năm 2009 về “đào tạo nghề cho cho lao động nông thôn đến năm 2020” thể hiện rõ quan điểm và tính chất quan trọng của công tác đào tạo nghề cho đối tượng LĐNT (1) Hiệu quả đào tạo là kết quả do quá trình hoạt động đào tạo nhân lực của các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề mang lại so với yêu cầu đặt ra trong những điều kiện xác định. Hiệu quả đào tạo không thể được coi là cao khi tỷ lệ ra trường hàng năm rất cao, nhưng số người từ chối công việc và chuyển ngành, chuyển nghề lại quá đông, điều này gây lãng phí trong công tác đào tạo nhân lực. Để có hiệu quả đào tạo cao cơ sở đào tạo phải cung cấp những sản phẩm có chất lượng đáp ứng với yêu cầu của các nhà sử dụng lao động đồng thời phải bám sát nhu cầu lao động kỹ thuật của thị trường lao động, tránh tình trạng thừa vẫn thừa mà thiếu vẫn thiếu. Một những vấn đề quan trọng của kinh tế giáo dục là mối quan hệ giữa chi phí các nguồn lực với kết quả đạt được do đào tạo mang lại. Hiệu quả đào tạo nhân lực là cơ sở quan trọng để xây dựng cơ cấu chi phí, hoàn thiện tổ chức hoạt động cơ sở đào tạo nhằm nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ nhân lực các cấp trình độ, phù hợp với nền sản xuất theo cơ chế thị trường, đẩy mạnh công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Mục tiêu đào tạo nghề nông thôn (NT) là trang bị cho người học các kiến thức, kỹ năng nghề nhất định về các ngành nghề NT, giúp họ tạo việc làm mới, phát triển làng nghề, phát triển các điểm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ, đưa công nghệ sơ chế và chế biến về vùng NT và vùng nguyên liệu, phát triển lĩnh vực dịch vụ 1
2. cung ứng vật tư kỹ thuật, tăng nhanh việc làm cho lao động (LĐ) khu vực phi nông nghiệp. Người đi học trong khi phấn đấu đạt mục tiêu trên đây, học còn mong muốn tìm được việc làm tại các khu công nghiệp, tự tạo việc làm, học nghề mà bản thân thích. 2. Nông thôn huyện Gò Công Đông tỉnh Tiền Giang có vai trò và vị trí rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh, nhìn chung tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế và LĐ còn chậm, công nghệ sản xuất lạc hậu, chất lượng sản phẩm không cao. Hằng năm, căn cứ kế hoạch phân bổ chỉ tiêu dạy nghề, phòng Lao động – Thương binh và Xã hội ký hợp đồng đào tạo với Trung tâm Giáo dục thường xuyên – Hướng nghiệp và Trung tâm Dạy nghề huyện Gò Công Đông, ký kết liên tịch với Ban chấp hành Hội nông dân huyện về việc phối hợp tổ chức dạy nghề cho LĐNT. Đối tượng học chính là người dân NT, thanh niên NT trên đường tìm kiếm cho mình một nghề để lập nghiệp, nông dân học nghề để nâng cao trình độ nghề nghiệp, học để tìm việc làm trong thời gian nhàn rỗi. Do đó ngành nghề đào tạo là những nhóm ngành nông nghiệp như: trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản hay một số ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, nghề truyền thống đặc trưng cho từng địa phương. Đặc điểm của người học là nông dân nên trình độ văn hóa thấp, thường chỉ đạt phổ cập tiểu học hoặc trung học cơ sở, do đó nội dung chương trình đào tạo cũng như phương pháp giảng dạy phải được chú trọng sao cho phù hợp với đối tượng này. Là những nông dân trong quá trình chuyển đổi cơ cấu vật nuôi, cây trồng theo định hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế của huyện có những trở ngại do chưa được đào tạo, ứng dụng những tiến bộ khoa học vào mô hình sản xuất mới nên họ chưa mạnh chuyển đổi, từ đó Nhà nước có quy hoạch đào tạo, vận động nông dân, thanh niên NT tham gia học nghề. - Thực trạng về đào tạo nghề cho LĐNT: do Trung tâm Dạy nghề huyện đang trong giai đoạn xây dựng, hiện nay đội ngũ giáo viên tham gia chủ yếu dạy nghề cho LĐNT hợp đồng từ giáo viên dạy nghề phổ thông của Trung tâm Giáo dục thường xuyên- Hướng nghiệp huyện Gò Công Đông, ngoài ra một số nghề truyền thống thì hợp đồng các nghệ nhân trong và ngoài huyện tham gia giảng dạy. Do đặc điểm địa lý của NT huyện Gò Công Đông tỉnh Tiền Giang là hệ thống kênh rạch chằn chịt, dân cư phân bố không tập trung thường cất nhà ở dọc bờ kênh hoặc trục lộ, nên điều kiện sinh hoạt văn hóa tập trung không thuận lợi, thông tin tuyên truyền còn hạn chế, do đó việc nhận thức về học nghề chưa cao. Trên cơ sở khảo sát nhu cầu học nghề của người lao động và cán bộ quản lý cơ sở đào tạo về mô hình đào tạo nghề lưu động cho LĐNT 2
3. thì tất cả đều cho rằng rất phù hợp với điều kiện của NT huyện Gò Công Đông tỉnh Tiền Giang hiện nay, làm gia tăng rất lớn cơ hội học nghề, để cho công tác đào tạo nghề LĐNT đáp ứng kịp với nhu cầu của xã hội, cần có mô hình hoạt động đạt hiệu quả cao với những chính sách đồng bộ và những giải pháp tốt. Người nghiên cứu đề xuất mô hình đào tạo nghề lưu động cho LĐNT cùng với những giải pháp thực hiện mô hình như sau: CƠ QUAN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DẠY NGHỀ HUYỆN CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG CƠ SỞ DẠY NGHỀ NGƯỜI HỌC NGHỀ Vận động Bố trí địa Hỗ trợ Khả Chương Phương Trình Mục tuyển sinh điểm mở giáo viên Đội ngũ năng trình đào tiện dạy độ văn tiêu học theo hệ lớp và và nghệ giáo viên tài tạo học hóa nghề thống thực tập nhân chính Lớp học nghề Lớp học nghề Lớp học nghề lưu động lưu động lưu động - Giải pháp thực hiện: là loại hình đào tạo nghề cho LĐNT còn rất mới cho nên hoạt động quản lý nhà nước về đào tạo nghề NT còn nhiều bất cập nhất là về công tác tổ chức đội ngũ cán bộ quản lý. Để công tác đào tạo nghề được quản lý thống nhất, đồng thời phát huy tính năng động của mô hình, người nghiên cứu xin đề xuất một số giải pháp sau: 1. Nâng cao nhận thức về dạy nghề. Cần tăng cường phát huy vai trò của từng tổ chức, các ban ngành đoàn thể của huyện như: Hội nông dân, Hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, Hội khuyến học đẩy mạnh phổ biến rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân về lợi ích, quyền lợi, các chế độ chính sách hỗ trợ người học nghề của Nhà nước nhằm tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập trong những lúc nông nhàn để cải thiện cuộc sống bản thân và gia đình, góp phần xóa đói giảm nghèo ngày thêm bền vững và đồng thời đáp ứng phù hợp với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế địa phương trong quá trình xây dựng NT mới của huyện nhà. 2. Nội dung chương trình đào tạo. Xây dựng nội dung chương trình cho phù hợp, các nội dung của nghề thật sự phù hợp với nhu cầu, tình hình thực tiễn và hướng phát triển của xã hội để định hướng nghề học và tổ chức đào tạo cho LĐNT góp phần tăng hiệu quả đào tạo. Giáo trình cần biên soạn ngắn gọn, rõ ràng, chọn lọc những nội dung thật sự cần thiết, bổ ích, tạo cho người học hứng thú và tích cực tham gia lớp học đầy đủ hơn nhằm mang lại hiệu quả cao trong công tác đào tạo nghề LĐNT hiện nay trên địa bàn huyện. 3
4. 3. Nâng cao năng lực giáo viên. Hàng năm cần mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cho các giáo viên hợp đồng từ các cơ sở, các nghệ nhân. Thường xuyên phối hợp với Trung tâm đào tạo cung ứng lao động thuộc Ban quản lý các khu công nghiệp đưa giáo viên tham quan, học tập tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất để nắm bắt tình hình thực tế, tích lũy kinh nghiệm về kiến thức chuyên môn nghề. Đồng thời tổ chức học tập kinh nghiệm giữa các cơ sở dạy nghề ở các huyện lân cận về công tác dạy nghề, đặc biệt là dạy nghề cho đối tượng LĐNT có những đặc thù riêng, để giảng dạy đạt hiệu quả cao nhất. 4. Cơ sở vật chất, thiết bị giảng dạy. Đối với mô hình dạy nghề lưu động, những nghề thuộc lĩnh vực nông nghiệp, chế biến, tiểu thủ công nghiệp thì có thể tận dụng các cơ sở sản xuất tại địa phương. Đối với nghề thuộc lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ thì thiết bị máy móc phục vụ giảng dạy phải trang bị đầy đủ, hiện đại, tránh tình trạng máy quá lạc hậu. Các lớp tại những địa phương thường mở trong khoảng thời gian nông nhàn nên thời điểm mở lớp trùng nhau, đòi hỏi thiết bị đầu tư nhiều, đây là vấn đề nan giải nhất của đào tạo nghề LĐNT, Nhà nước cần tăng cường đầu tư trang thiết bị, vật tư thực hành cho dạy nghề NT. Để công tác đào tạo nghề cho LĐNT đạt hiệu quả cao nhất, cần tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự phối hợp của các ban ngành đoàn thể. Sau khi người LĐ được học nghề, tùy theo tình hình từng địa phương nên có giải pháp tổ chức hướng cho người LĐ biết áp dụng các nghề đã học vào mô hình kinh tế hộ, đẩy mạnh phát triển ngành nghề phù hợp, ổn định được đầu ra để người LĐ an tâm sản xuất, tăng thu nhập gia đình góp phần xóa đói giảm nghèo, thoát nghèo, trở nên giàu có. 4
5. Tài liệu tham khảo (1) Quyết định số 1956/QĐ-TTg ngày 27/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt đề án “Đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020” (2) Quyết định số 841/QĐ-UBND ngày 24/3/2011 Quyết định phê duyệt đề án “Đào tạo nghề cho lao động nông thôn tỉnh Tiền Giang đến năm 2020” (3) Chương trình số 31/ CTr-UBND ngày 27/4/2007 của Ủy ban nhân dân Tỉnh “Về đào tạo nghề, giải quyết việc làm đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020” (4) Kế hoạch số 50/KH-UBND ngày 12/7/2010 của UBND huyện Gò Công Đông. Kế hoạch triển khai thực hiện quyết định 1956/QĐ-TTg ngày 27/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ (5) Kế hoạch số 171/KH-UBND ngày 24/12/2008 của Ủy ban nhân dân Tỉnh “Thực hiện chương trình hành động của Tỉnh ủy về nông nghiệp, nông dân, nông thôn” XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC 5
6. BÀI BÁO KHOA HỌC THỰC HIỆN CÔNG BỐ THEO QUY CHẾ ĐÀO TẠO THẠC SỸ Bài báo khoa học của học viên có xác nhận và đề xuất cho đăng của Giảng viên hướng dẫn Bản tiếng Việt ©, TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH và TÁC GIẢ Bản quyền tác phẩm đã được bảo hộ bởi Luật xuất bản và Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Nghiêm cấm mọi hình thức xuất bản, sao chụp, phát tán nội dung khi chưa có sự đồng ý của tác giả và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh. ĐỂ CÓ BÀI BÁO KHOA HỌC TỐT, CẦN CHUNG TAY BẢO VỆ TÁC QUYỀN! Thực hiện theo MTCL & KHTHMTCL Năm học 2016-2017 của Thư viện Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh.