Mô hình cơ sở dữ liệu đối tượng mờ dựa trên ngữ nghĩa đại số gia tử

Nội dung text: Mô hình cơ sở dữ liệu đối tượng mờ dựa trên ngữ nghĩa đại số gia tử

1. T¤p ch½ Tin håc v i·u khiºn håc, T.28, S.3 (2012), 284296 MÆ HœNH CÌ SÐ DÚ LI›U H×ÎNG ÈI T×ÑNG MÍ DÜA TR–N NGÚ NGHžA „I SÈ GIA TÛ∗ NGUY™N CÆNG H€O1, TR×ÌNG THÀ Mß L–2 1Trung t¥m cæng ngh» thæng tin, ¤i håc Hu¸ 2Tr÷íng ¤i håc Quang Trung, Qui Nhìn Tóm tắt. Trong thíi gian g¦n ¥y, mæ h¼nh cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí ¢ ÷ñc nhi·u t¡c gi£ quan t¥m nghi¶n cùu theo nhi·u c¡ch ti¸p cªn kh¡c nhau nh÷ lþ thuy¸t tªp mí, lþ thuy¸t kh£ n«ng. Tuy nhi¶n, c¡c c¡ch ti¸p cªn n y v¨n cán nhi·u h¤n ch¸ trong biºu di¹n v èi s¡nh dú li»u. V¼ vªy, trong b i b¡o n y, chóng tæi sû döng mët h÷îng ti¸p cªn mîi câ thº kh­c phöc ÷ñc c¡c h¤n ch¸ cõa c¡c c¡ch ti¸p cªn kh¡c â l düa tr¶n ¤i sè gia tû º x¥y düng mæ h¼nh cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí. Mët sè ph²p to¡n ¤i sè ÷ñc · xu§t phò hñp vîi mæ h¼nh mîi n y. Cuèi còng, chóng tæi ÷a ra mët ph÷ìng ph¡p mîi xû lþ truy v§n h÷îng èi t÷ñng mí mët c¡ch linh ho¤t. Abstract. In recent times, fuzzy object-oriented databases model has been studied in many different approaches such as fuzzy set theory, possibility theory, However, the mentioned approaches are still limited in data performance and matching. In this paper, we propose a new approach to overcome the limitations of the approach that is based on hedge algebra structure for building fuzzy object-oriented databases model. Some operators fuzzy object-oriented relation algebra are proposed corresponding with the model. Finally,we propose a method of fuzzy object-oriented query processing flexibly. 1. T V‡N — Mæ h¼nh cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí ÷ñc c¡c t¡c gi£ trong v ngo i n÷îc quan t¥m nghi¶n cùu v ¢ câ nhi·u k¸t qu£ ¡ng kº [5,6,7,9]. C¡c mæ h¼nh cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí ¢ ÷ñc nghi¶n cùu chõ y¸u düa theo c¡ch ti¸p cªn lþ thuy¸t tªp mí, quan h» t÷ìng tü v lþ thuy¸t kh£ n«ng Tuy ¢ câ nhi·u c¡ch ti¸p cªn º xû lþ thæng tin mí nh÷ng vi»c t½nh to¡n, xû lþ v èi s¡nh c¡c èi t÷ñng mí trong mæ h¼nh nh¬m x¥y düng c¡c thao t¡c dú li»u v¨n cán phùc t¤p, khâ kh«n v h¤n ch¸. H¦u h¸t vi»c biºu di¹n v èi s¡nh dú li»u v¨n phùc t¤p v mang t½nh chõ quan, phö thuëc v o nhi·u y¸u tè l m £nh h÷ðng ¸n hi»u qu£ cõa vi»c thao t¡c dú li»u. Ch¯ng h¤n nh÷ theo c¡ch ti¸p cªn lþ thuy¸t tªp mí, y¸u tè £nh h÷ðng v o vi»c biºu di¹n ngú ngh¾a l vi»c x¥y düng h m thuëc v chån ng÷ïng l¡t c­t α cõa tªp mí, theo c¡ch ti¸p cªn quan h» t÷ìng tü l vi»c chån ng÷ïng t÷ìng tü giúa hai gi¡ trà, ng÷ïng cõa méi thuëc t½nh v ng÷ïng cõa bë dú li»u V¼ vªy, c¦n câ mët c¡ch ti¸p cªn ∗Nghi¶n cùu n y ÷ñc ho n th nh d÷îi sü hé trñ tø Quÿ ph¡t triºn khoa håc v Cæng ngh» quèc gia (NAFOSTED)
2. MÆ HœNH CÌ SÐ DÚ LI›U H×ÎNG ÈI T×ÑNG MÍ DÜA TR–N NGÚ NGHžA „I SÈ GIA TÛ 285 º xû lþ thæng tin mí mët c¡ch hi»u qu£ hìn, ìn gi£n v trüc quan hìn. Vîi ÷u iºm cõa ¤i sè gia tû (SGT) trong qu¡ tr¼nh x¥y düng mæ h¼nh cì sð dú li»u mí [1], chóng tæi sû döng c¡ch ti¸p cªn mîi n y º º x¥y düng mæ h¼nh cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí. Tr÷îc h¸t mët sè kh¡i ni»m cì b£n trong cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng nh÷ èi t÷ñng, lîp, quan h» lîp èi t÷ñng, lîp con, lîp cha, v a thøa k¸ ÷ñc mð rëng trong cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí. Ti¸p theo, mët sè ph²p to¡n v thao t¡c dú li»u ÷ñc · xu§t hi»u qu£, phò hñp vîi mæ h¼nh mîi. B i b¡o gçm 5 möc. Möc 2 tr¼nh b y mët sè ki¸n thùc cì b£n; Möc 3 tr¼nh b y mæ h¼nh cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí v mët sè ph²p to¡n; Möc 4 tr¼nh b y ph÷ìng ph¡p xû lþ truy v§n; V cuèi còng l mët sè nhªn x²t k¸t luªn cho b i b¡o. 2. CC KHI NI›M CÌ SÐ 2.1. ¤i sè gia tû Cho mët SGT tuy¸n t½nh ¦y õ X = (XX, G, H, Σ, Φ, ≤), trong â Dom(X) = X l mi·n c¡c gi¡ trà ngæn ngú cõa thuëc t½nh ngæn ngú X ÷ñc sinh tü do tø tªp c¡c ph¦n thû sinh G = {1, c+, W, c−, 0} b¬ng vi»c t¡c ëng tü do c¡c ph²p to¡n mët ngæi trong tªp H, Σ v Φ l hai ph²p t½nh vîi ngú ngh¾a l cªn tr¶n óng v cªn d÷îi óng cõa tªp H(x), tùc l Σx = supremumH(x) and Φx = infimumH(x), trong â H(x) l tªp c¡c ph¦n tø sinh ra tø x, cán quan h» ≤ l quan h» s­p thù tü tuy¸n t½nh tr¶n X c£m sinh tø ngú ngh¾a cõa ngæn ngú. V½ dö, n¸u ta câ thuëc t½nh Luong l L÷ìng thu nhªp cõa nh¥n vi¶n trong mët th¡ng, th¼ Dom(Luong) = {high, low, veryhigh, morehigh, possiblyhigh, verylow, possiblylow, lesslow, },G = {1, high, W, low, 0},H = {very, more, possibly, less} v ≤ mët quan h» thù tü c£m sinh tø ngú ngh¾a cõa c¡c tø trong Dom(Luong), ch¯ng h¤n ta câ veryhigh > high, morehigh > high, possiblyhigh 1. Kþ hi»u fm : X → [0, 1] l ë o t½nh mí cõa SGT X. Khi â ta câ: ành ngh¾a 2.1. Vîi méi x ∈ X, ë d i cõa x ÷ñc kþ hi»u |x| v x¡c ành nh÷ sau: (a) N¸u x = c+ ho°c x = c− th¼ |x| = 1. (b) N¸u x = hx0 th¼ |x| = 1 + |x0|, vîi måi h ∈ H. M»nh · 2.1. ë o t½nh mí fm v ë o t½nh mí cõa gia tû µ(h), ∀h ∈ H, câ c¡c t½nh ch§t sau: (a) fm(hx) = µ(h)fm(x), ∀x ∈ X; (b) fm(c−) + fm(c+) = 1; − + (c) Σ−q≤i≤p,i6=0fm(hic) = fm(c) trong â c ∈ {c , c }; (d) Σ−q≤i≤p,i6=0fm(hix) = fm(x), x ∈ X; (e) Σ{µ(hi): −q ≤ i ≤ −1} = α v Σ{µ(hi) : 1 ≤ i ≤ p} = β, trong â α, β > 0 v α + β = 1.
3. 286 NGUY™N CÆNG H€O, TR×ÌNG THÀ Mß L– ành ngh¾a 2.2. (h m PN-d§u Sgn) Sgn : X → {−1, 0, 1} l h m d§u ÷ñc x¡c ành nh÷ sau, ð ¥y h, h ∈ H, v c ∈ {c−, c+}: (a) Sgn(c−) = −1, Sgn(c+) = +1; (b) Sgn(h0hx) = 0, n¸u h0hx = hx, cán ng÷ñc l¤i ta câ Sgn(h0hx) = −Sgn(hx), n¸u h0hx 6= hx v h0 l ¥m t½nh èi vîi h (ho°c c, n¸u h = I v x = c); Sgn(h0hx) = +Sgn(hx), n¸u h0hx 6= hx v h0 d÷ìng t½nh èi vîi h (ho°c c, n¸u h = I v x = c). ành ngh¾a 2.3. Gi£ sû X l mët SGT tuy¸n t½nh ¦y õ, fm(x) v µ(h) t÷ìng ùng l c¡c ë o t½nh mí cõa ngæn ngú x v cõa gia tû h thäa m¢n c¡c t½nh ch§t trong M»nh · 2.1. Khi â, ta nâi ν l ¡nh x¤ c£m sinh bði ë o t½nh mí fm cõa ngæn ngú n¸u nâ ÷ñc x¡c ành nh÷ sau: (a) ν(W ) = κ = fm(c−), ν(c−) = κ − αfm(c−) = βfm(c−), ν(c+) = κ + αfm(c+); (b) j ν(hjx) = ν(x) + Sgn(hjx){Σi=Sgn(j)µ(hi)fm(x) − ω(hjx)µ(hj)fm(x)}, trong â 1 vîi måi v ω(hjx) = 2 [1 + Sgn(hjx)Sgn(hphjx)(β − α)] ∈ {α, β} j, −q ≤ j ≤ p j 6= 0; (c) ν(Φc−) = 0, ν(Σc−) = κ = ν(Φc+), ν(Σc+) = 1, v vîi måi j, −q ≤ j ≤ p v j 6= 0, ta câ j−1 ν(Φhjx) = ν(x) + Sgn(hjx){Σi=Sgn(j)µ(hi)fm(x)} v j ν(Σhjx) = ν(x) + Sgn(hjx){Σi=Sgn(j)µ(hi)fm(x)}. 2.2. èi t÷ñng mí C¡c thüc thº trong th¸ giîi thüc hay c¡c kh¡i ni»m trøu t÷ñng th÷íng l c¡c èi t÷ñng phùc t¤p. C¡c èi t÷ñng n y chùa mët tªp nh§t ành c¡c thæng tin v· èi t÷ñng v c¡c h nh vi düa tr¶n c¡c thæng tin â. Thæng tin v· èi ÷ñc gåi l thuëc t½nh èi t÷ñng v ÷ñc x¡c ành bði gi¡ trà cö thº, gi¡ trà n y câ thº l gi¡ trà rã ho°c v¼ mët lþ do n o â m ta khæng x¡c ành ÷ñc gi¡ trà ch½nh x¡c cõa nâ. Ch¯ng h¤n, thuëc t½nh tuêi cõa mët èi t÷ñng ÷ñc cho l kho£ng 18, tø 20 ¸n 22, ho°c câ thº l mët gi¡ trà ngæn ngú r§t tr´. Ho°c trong mët ngú c£nh kh¡c, thuëc t½nh l÷ìng cõa mët èi t÷ñng l cao, kh£ n«ng th§p, kho£ng 5.000.000, Nhúng thæng tin khæng ch½nh x¡c, khæng rã r ng nh÷ vªy gåi l thæng tin mí. Nh÷ vªy, mët èi t÷ñng l mí v¼ câ mët ho°c nhi·u thuëc t½nh câ chùa thæng tin mí (gåi l thuëc t½nh mí). Khæng m§t t½nh têng qu¡t, v· m°t h¼nh thùc, èi t÷ñng câ ½t nh§t mët thuëc t½nh mí gåi l èi t÷ñng mí. 2.3. Lîp mí C¡c èi t÷ñng câ nhúng thuëc t½nh gièng nhau ÷ñc ÷a v o c¡c lîp v tê chùc th nh h» thèng ph¥n c§p. V· m°t lþ thuy¸t, mët lîp câ thº ÷ñc xem x²t tø hai quan iºm kh¡c nhau:
4. MÆ HœNH CÌ SÐ DÚ LI›U H×ÎNG ÈI T×ÑNG MÍ DÜA TR–N NGÚ NGHžA „I SÈ GIA TÛ 287 thù nh§t, mët lîp mð rëng ÷ñc ành ngh¾a bði danh s¡ch c¡c èi t÷ñng cõa nâ. Thù hai, mët lîp kh¡i ni»m, ÷ñc x¡c ành bði mët tªp c¡c thuëc t½nh v c¡c gi¡ trà ch§p nhªn ÷ñc cõa nâ (v c¡c ph÷ìng thùc º thao t¡c tr¶n c¡c thuëc t½nh n y). Ngo i ra, mët lîp con ÷ñc x¡c ành tø lîp cha b¬ng c¡ch thøa k¸ trong cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng (CSDL HT) câ thº ÷ñc xem nh÷ l tr÷íng hñp °c bi»t cõa tr÷íng hñp thù hai. V¼ vªy, mët lîp ÷ñc xem l mí v¼ nhúng lþ do sau: Thù nh§t, mët sè èi t÷ñng cõa mët lîp ÷ñc x¡c ành l èi t÷ñng mí, khi â, nhúng èi t÷ñng n y thuëc v· lîp vîi ë thuëc nh§t ành. Thù hai, khi mët lîp ÷ñc ành ngh¾a, mi·n trà cõa mët thuëc t½nh n o â câ thº l mí v nh÷ vªy mët lîp mí ÷ñc h¼nh th nh. V½ dö, mët lîp H¼nh £nh l mí v¼ mi·n gi¡ trà thuëc t½nh n«m cõa nâ sû döng y¸u tè thíi gian l mët tªp hñp c¡c gi¡ trà mí nh÷ l¥u, r§t l¥u v kho£ng 50 n«m. Thù ba, mët lîp con ÷ñc k¸ thøa mët ho°c nhi·u lîp cha, trong â câ ½t nh§t mët lîp cha l lîp mí. Sü kh¡c bi»t ch½nh giúa c¡c lîp mí v c¡c lîp rã â l ranh giîi cõa c¡c lîp mí khæng rã r ng. Sü thi¸u ch½nh x¡c trong ranh giîi giúa c¡c lîp mí l do sü mì hç cõa nhúng gi¡ trà trong mi·n trà thuëc t½nh. Trong CSDL HT mí, c¡c lîp l mí v¼ mi·n trà thuëc t½nh cõa chóng chùa c¡c gi¡ trà mí. Mët èi t÷ñng mí thuëc v· mët lîp x£y ra v¼ lîp ho°c èi t÷ñng â câ thº l mí. T÷ìng tü nh÷ vªy, mët lîp l lîp con cõa mët lîp kh¡c vîi ë thuëc k(k ∈ Z+) n o â v¼ â l lîp mí. Do vªy, c¡c ¡nh gi¡ cõa mèi quan h» lîp èi t÷ñng mí v ph¥n c§p thøa k¸ mí l quan trång cõa mæ h¼nh CSDL HT mí. 2.4. Quan h» lîp èi t÷ñng mí Theo [6], trong CSDL HT mí, bèn tr÷íng hñp sau ¥y câ thº ÷ñc dòng º ph¥n bi»t cho c¡c mèi quan h» lîp èi t÷ñng: (a) Lîp rã v èi t÷ñng rã: tr÷íng hñp n y gièng nh÷ trong CSDL HT, ngh¾a l èi t÷ñng thuëc hay khæng thuëc lîp mët c¡ch ch­c ch­n; (b) Lîp rã v èi t÷ñng mí: lîp ÷ñc x¡c ành ch½nh x¡c v câ ranh giîi ch½nh x¡c, cán èi t÷ñng l mí v¼ gi¡ trà thuëc t½nh cõa nâ câ thº mí. Trong tr÷íng hñp n y, èi t÷ñng câ thº l th nh vi¶n cõa lîp vîi ë thuëc n o â; (c) Lîp mí v èi t÷ñng rã: gièng nh÷ tr÷íng hñp ð (b), c¡c èi t÷ñng câ thº thuëc v· lîp vîi mùc ë thuëc k. V½ dö mët èi t÷ñng håc vi¶n cao håc v mët lîp sinh vi¶n tr´; (d) Lîp mí v èi t÷ñng mí: trong tr÷íng hñp n y, èi t÷ñng công thuëc v· lîp vîi mùc ë thuëc k. C¡c mèi quan h» lîp èi t÷ñng trong (b), (c) v (d) tr¶n ¥y ÷ñc gåi l quan h» lîp èi t÷ñng mí. Trong thüc t¸, tr÷íng hñp (a) câ thº ÷ñc xem nh÷ l tr÷íng hñp °c bi»t cõa mèi quan h» lîp èi t÷ñng mí, vîi ë thuëc cõa èi t÷ñng v o lîp l 1. Rã r ng sü ¡nh gi¡ mùc ë th nh vi¶n khæng ch­c ch­n cõa c¡c èi t÷ñng v o lîp l r§t quan trång trong quan h» lîp èi t÷ñng mí. Theo [1], èi vîi méi gi¡ trà ngæn ngú mí x, ta s³ ành ngh¾a mët biºu di¹n kho£ng cho x. Trong thüc t¸, sè gia tû trong c¡c gi¡ trà ngæn ngú l húu h¤n n¶n tçn t¤i mët sè nguy¶n d÷ìng k∗ sao cho 0 < |x| ≤ k∗, ∀x ∈ X. Vîi b§t ký x ∈ X, °t j = |x|, vîi méi sè nguy¶n k ∗ cho tr÷îc vîi 1 ≤ k ≤ k , l¥n cªn tèi thiºu k cõa x kþ hi»u l Omin,k(x) ÷ñc ành ngh¾a nh÷ sau:
5. 288 NGUY™N CÆNG H€O, TR×ÌNG THÀ Mß L– - Tr÷íng hñp k = j : Omin,k(x) = I(h−1x) ∪ I(h1x). - Tr÷íng hñp 1 ≤ k 1. °t H1 l tªp c¡c gia tû y¸u, H2 l tªp c¡c gia tû m¤nh theo ngh¾a khi t¡c ëng nâ s³ l m thay êi ngh¾a m¤nh hìn sè gia tû trong H1, tùc l c¡c tªp H1 v H2 gçm: H1 = {hi, h−j|1 ≤ i ≤ [p/2], 1 ≤ j ≤ [q/2]}, H2 = {hi, h−j|[p/2] ≤ i ≤ p, [q/2] ≤ j ≤ q}. °t Pk+1(Hn) = {I(hiy)|y ∈ Xk, hi ∈ Hn}, vîi n = 1, 2. Hai kho£ng I(x) v I(y) trong Pk+1(Hn) ÷ñc gåi l li¶n thæng vîi nhau n¸u tçn t¤i c¡c kho£ng thuëc Pk+1(Hn) li¶n ti¸p nhau x¸p tø I(x) ¸n I(y). Quan h» n y s³ ph¥n Pk+1(Hn) th nh c¡c th nh ph¦n li¶n thæng. Ta l¤i câ, vîi méi y ∈ X k,Pk+1(H1) ÷ñc ph¥n th nh c¡c cöm câ d¤ng {I(hiy)|hi ∈ H1}. Hìn núa, do I(h−1y) ≤ ν(y) ≤ I(h1y) ho°c l I(h1y) ≤ ν(y) ≤ I(h−1y) n¶n bao gií ta công câ ν(y) ∈ {I(hiy)|hi ∈ H1}. B¥y gií ta ph¥n cöm c¡c kho£ng mí cõa Pk+1(H2). Gi£ sû X k = {xs|s = 0, , m − 1} gçm m ph¦n tû ÷ñc s­p th nh mët d¢y sao cho xi ≤ xj khi v ch¿ khi i ≤ j. Kþ hi»u − − v + +. º þ r¬ng − v +. C¡c cöm ÷ñc sinh ra H2 = H2 ∩ H H2 = H2 ∩ H h−q ∈ H2 hp ∈ H2 tø c¡c kho£ng mí thuëc Pk+1(H2) câ ba lo¤i sau ¥y: (a) Cöm n¬m b¶n tr¡i + x0 : {I(hix0)|hi ∈ H2 }.
6. MÆ HœNH CÌ SÐ DÚ LI›U H×ÎNG ÈI T×ÑNG MÍ DÜA TR–N NGÚ NGHžA „I SÈ GIA TÛ 289 (b) Cöm n¬m b¶n ph£i + xm−1 : {I(hixm−1)|hi ∈ H2 }. (c) C¡c cöm n¬m giúa xs v xs+1 vîi s = 0, , m − 2 phö thuëc v o Sgn(hpxs) v Sgn(hpxs+1) nh÷ sau: (c1) 0 + 0 − , P = {I(hixs),I(hjxs+1)|hi ∈ H2 , hj ∈ H2 } n¸u Sgn(hpxs) = +1 v Sgn(hpxs+1) = +1. (c2) 0 + 0 + , P = {I(hixs),I(hjxs+1)|hi ∈ H2 , hj ∈ H2 } n¸u Sgn(hpxs) = +1 v Sgn(hpxs+1) = −1. (c3) 0 − 0 − , P = {I(hixs),I(hjxs+1)|hi ∈ H2 , hj ∈ H2 } n¸u Sgn(hpxs) = −1 v Sgn(hpxs+1) = +1. (c4) 0 − 0 + , P = {I(hixs),I(hjxs+1)|hi ∈ H2 , hj ∈ H2 } n¸u Sgn(hpxs) = −1 v Sgn(hpxs+1) = −1. Tªp t§t c£ c¡c cöm ÷ñc kþ hi»u l C v ta ành ngh¾a kho£ng t÷ìng tü mùc k nh÷ sau: ành ngh¾a 2.5. [1] Méi P thuëc C, ta gåi kho£ng t÷ìng tü mùc k ùng vîi P l Sk(P ) = ∪{I(u)|I(u) ∈ P }. Vîi c¡ch ành ngh¾a n y, méi kho£ng Sk(P ) s³ khæng qu¡ lîn º phõ b§t ký mët kho£ng I(u) thuëc Pk nh÷ng l¤i khæng qu¡ nhä º n¬m gån trong mët kho£ng I(u) thuëc Pk+1 n o. V¼ {Sk(P )|P ∈ C} l mët ph¥n ho¤ch tr¶n mi·n trà tham chi¸u n¶n nâ x¡c ành mët quan h» t÷ìng ÷ìng v ta s³ gåi l quan h» t÷ìng tü mùc k. Do t½nh ch§t cõa ph¥n ho¤ch n¶n vîi méi gi¡ trà x cõa thuëc t½nh, tçn t¤i duy nh§t mët cöm P sao cho ν(x) ∈ Sk(P ). V¼ vªy, ta câ thº ành ngh¾a Sk(x) = Sk(P ). M»nh · 2.2. [1] Cho X l SGT tuy¸n t½nh ¦y õ, trong â H+ v H− câ ½t nh§t hai ph¦n tû. Khi â: (a) Vîi méi k, {Sk(u)|u ∈ X ∪ C} ÷ñc x¡c ành duy nh§t v l mët ph¥n ho¤ch cõa o¤n [0,1]. (b) Vîi måi x, u ∈ X ∪ C, n¸u ν(x) ∈ Sk(u) th¼ l¥n cªn b² nh§t mùc k cõa x n¬m trong Sk(u), tùc l Omin,k(x) ∈ Sk(u). ành ngh¾a 2.6. Cho mët èi t÷ñng b§t ký o tr¶n tªp thuëc t½nh {A1,A2, , An} cõa lîp ∗ C,XX l mët SGT tuy¸n t½nh ¦y õ, vîi méi k, 1 ≤ k ≤ k ,Sk l quan h» t÷ìng tü mùc k tr¶n mi·n trà thuëc t½nh Ai cõa lîp C. Khi â, vîi måi u ∈ X, gi¡ trà o(Ai) v u ÷ñc gåi l b¬ng nhau mùc k, kþ hi»u o(Ai) =k u, khi v ch¿ khi Omin,k(o(Ai)) ∈ Sk(u). ành ngh¾a 2.7. Cho hai èi t÷ñng b§t ký o1, o2 tr¶n tªp thuëc t½nh {A1,A2, , An} cõa ∗ lîp C,XX l mët SGT tuy¸n t½nh ¦y õ, vîi méi k, 1 ≤ k ≤ k ,Sk l quan h» t÷ìng tü mùc k tr¶n mi·n trà thuëc t½nh Ai cõa lîp C. Khi â: (a) Hai gi¡ trà o1(Ai) v o2(Ai) ÷ñc gåi l b¬ng nhau mùc k, kþ hi»u o1(Ai) =k o2(Ai), khi v ch¿ khi tçn t¤i mët lîp t÷ìng ÷ìng Sk(u) cõa quan h» t÷ìng tü Sk sao cho Omin,k(o1(Ai)) ∈ Sk(u) v Omin,k(o2(Ai)) ∈ Sk(u). (b) Hai gi¡ trà o1(Ai) v o2(Ai) ÷ñc gåi l kh¡c nhau mùc k, kþ hi»u o1(Ai) 6=k o2(Ai), n¸u khæng tçn t¤i mët lîp t÷ìng ÷ìng Sk(u) cõa quan h» t÷ìng tü Sk sao cho Omin,k(o1(Ai)) ∈
7. 290 NGUY™N CÆNG H€O, TR×ÌNG THÀ Mß L– Sk(u) v Omin,k(o2(Ai)) ∈ Sk(u). Bê · 2.1. [1] Quan h» b¬ng nhau theo mùc k(=k) l mët quan h» t÷ìng ÷ìng. H» qu£ 2.1. Cho o1, o2 l hai èi t÷ñng b§t ký tr¶n tªp thuëc t½nh {A1,A2, , An} cõa lîp ∗ C, Sk l quan h» t÷ìng tü mùc k(0 k. 3. MÆ HœNH CÌ SÐ H×ÎNG ÈI T×ÑNG MÍ V€ MËT SÈ THAO TC 3.1. ành ngh¾a lîp mí C¡c lîp trong CSDL HT mí câ thº mí. Theo â, mët èi t÷ñng thuëc mët lîp tòy theo mùc k v mët lîp l lîp con cõa mët lîp kh¡c công theo mùc k(k ∈ Z+). Trong CSDL HT, mët lîp ÷ñc ành ngh¾a bao gçm mèi quan h» k¸ thøa, thuëc t½nh v ph÷ìng thùc. º x¡c ành mët lîp mí, c¦n thi¸t bê sung th¶m mët sè ành ngh¾a, khi khai b¡o mèi quan h» k¸ thøa c¦n ch¿ ra mùc m lîp n y l lîp con cõa lîp cha. V trong ành ngh¾a cõa mët lîp mí, c¡c thuëc t½nh mí câ thº ÷ñc ch¿ ra mët c¡ch rã r ng. V· m°t h¼nh thùc, ành ngh¾a cõa mët lîp mí ÷ñc thº hi»n nh÷ sau: CLASS t¶n lîp INHERITES t¶n lîp cha thù 1 WITH LEVEL OF mùc_1 t¶n lîp cha thù n WITH LEVEL OF mùc_n ATTRIBUTES t¶n thuëc t½nh thù 1 : [FUZZY] DOMAIN dom_1: TYPE OF kiºu_1 t¶n thuëc t½nh thù m: [FUZZY] DOMAIN dom_m: TYPE OF kiºu_m METHODS END V½ dö 3.1. Cho mët lîp Nh¥n vi¶n tr´ nh÷ sau: Class NhanVienTre { Oid: allID Hå t¶n : string Tuêi : [fuzzy] domain [18 60]: int Qu¶ qu¡n : string H» sè l÷ìng: [fuzzy] domain [0 7,5]: float Sè l÷ñng s£n ph©m: [fuzzy] domain [0 30]: int }
8. MÆ HœNH CÌ SÐ DÚ LI›U H×ÎNG ÈI T×ÑNG MÍ DÜA TR–N NGÚ NGHžA „I SÈ GIA TÛ 291 Cho c¡c èi t÷ñng tr¶n tªp thuëc t½nh cõa lîp Nh¥n vi¶n tr´: o1(oid1, H£i, 27, Hu¸, 2.67, 15), o2(oid2, Nam, kho£ng 30, Phó Y¶n, ½t th§p, r§t cao), o3(oid3, th¡i, kh¡ tr´, C¦n Thì, kh£ n«ng ½t th§p, kh£ n«ng cao), o4(oid4, Quèc, ½t kh¡ tr´, H Nëi, kho£ng 3.0, kho£ng 17). Khi c¦n x¡c ành mùc ë thuëc cõa c¡c èi t÷ñng v o lîp th¼ ta ch¿ c¦n x¡c ành mùc trong quan h» b¬ng nhau cõa thuëc t½nh tuêi. Tr÷îc h¸t, ta s³ xem mi·n trà cõa thuëc t½nh Tuêi l mët ¤i sè gia tû v ÷ñc x¡c ành nh÷ sau: G = { tr´, gi }, H− = { g¦n, ½t} v H+ = { kh¡, r§t}. C¡c tham sè mí: fm(tr´) = 0.42; fm(gi ) = 0.58; µ(r§t) = 0.2; µ(kh¡) = 0.28; µ(g¦n) = 0.27; µ(½t) = 0.25. Gi£ sû k∗ = 3. Gi£ sû mi·n trà tham chi¸u cõa bi¸n Tuêi cõa nhúng ng÷íi ang cæng t¡c l cdom(Tuêi) = [18, 60], n¶n ta s³ dòng h» sè r = 42 º chuyºn êi tø [0,1] qua [18,60], c¡c k½ hi»u câ k±m r ch¿ cho sü chuyºn êi n y. Vîi k = 1, ta câ: Omin,1(kh¡ tr´) = Ir(kh¡ tr´) = (21.5280, 26.4672], Omin,1(½t kh¡ tr´) = Ir(½t kh¡ tr´) = (25.2324, 26.4672]. Vîi k = 2, ta câ: Omin,2(½t kh¡ tr´) = Ir(½t kh¡ tr´) = (25.2324, 26.4672] Omin,2(kh¡ tr´) = Ir(kh¡ kh¡ tr´) ∪Ir(g¦n kh¡ tr´) = (22.51584, 25.2324] Vîi k = 3, ta câ: Omin,3(kh¡ tr´) = Ir(½t kh¡ kh¡ tr´) ∪Ir(r§t g¦n kh¡ tr´) = (23.55308, 24.16554]. Omin,3(½t kh¡ tr´) = Ir(kh¡ ½t kh¡ tr´) ∪Ir(g¦n ½t kh¡ tr´) = (25.4794, 26.1585]. Nh÷ vªy, IRp(kh¡ tr´) = {(21.5280, 26.4672], (22.51584, 25.2324], (23.55308, 24.23222]} IRp(½t kh¡ tr´) = {(25.2324, 26.4672], (25.2324, 26.4672], (25.4794, 26.1585]} ∗ èi vîi gi¡ trà thuëc t½nh èi t÷ñng o1(Tuêi) = 26, ta câ Omin,k(27) = [27, 27], ∀1 ≤ k ≤ k v IRp(27) = {[27, 27]}. Cán o2(Tuêi)= `kho£ng 30' ÷ñc biºu di¹n b¬ng kho£ng [29, 31], n¶n ∗ Omin,k([29, 31]) = [29, 31], ∀1 ≤ k ≤ k v IRp([29, 31]) = {[29, 31]}. Vîi u=tr´ , ta câ c¡c lîp t÷ìng ÷ìng Sk(tr´ ) cõa quan h» t÷ìng tü Sk nh÷ sau: S1,r(tr´) = Ir(kh¡ tr´) ∪Ir(g¦n tr´) = (21.5280, 26.4672]∪(26.4672, 31.23] = (21.5280, 31.23] S2,r(tr´) = Ir(½t kh¡ tr´) ∪Ir(r§t g¦n tr´) = (25.2324, 27.91476]. S3,r(tr´) = Ir(½t ½t kh¡ tr´) ∪Ir(r§t r§t g¦n tr´) = (26.1585, 26.2767] Nh÷ vªy, sû döng c¡c ành ngh¾a tr¶n ta ÷ñc c¡c èi t÷ìng thuëc v o lîp Nh¥n vi¶n tr´  nh÷ sau: Khi k = 1, c¡c èi t÷ñng o1, o2, o3 v o4 ·u thuëc lîp Nh¥n vi¶n tr´  v¼: Omin,1(o1(tuêi))= [27, 27] ⊆ S1,r(tr´),Omin,1(o2(tuêi))= [29, 31] ⊆ S1,r(tr´ ), Omin,1(o3(tuêi)) = (21.5280, 26.4672] ⊆ S1,r(tr´ ), v Omin,1(o4(tuêi)) = (25.2324, 26.4672] ⊆ S1,r(tr´). Khi k = 2, ch¿ câ c¡c èi t÷ñng o1 v o4 thuëc lîp Nh¥n vi¶n tr´  v¼ Omin,2(o1(tuêi)) = [27, 27] ⊆ S2,r(tr´ ), Omin,2(o4(tuêi)) = (25.2324, 26.4672] ⊆ S2,r(tr´ ). V khi k = 3, khæng câ èi t÷ñng n o thuëc lîp Nh¥n vi¶n tr´ .
9. 292 NGUY™N CÆNG H€O, TR×ÌNG THÀ Mß L– 3.2. Mët sè ph²p to¡n ¤i sè quan h» Do x¥y düng mæ h¼nh cì sð dú li»u theo ngú ngh¾a mîi n¶n c¡c thao t¡c trong mæ h¼nh ∼ n y c¦n ÷ñc nghi¶n cùu. B i b¡o · xu§t c¡c ph²p to¡n ¤i sè cì b£n: ph²p chån mí (δ), ∼ ∼ ∼ ∼ ph²p chi¸u mí (Π), ph²p t½ch mí (×), k¸t nèi mí ( ) v ph²p hñp mí (∪). Cho C1 v C2 l c¡c lîp mí, Attr(C1) v Attr(C2) l c¡c tªp thuëc t½nh1 t÷ìng ùng cõa chóng. Gi£ sû mët lîp mîi C ÷ñc t¤o ra b¬ng c¡ch k¸t hñp C1 v C2. Khi â, ∼ C = C1 × C2, n¸u Attr(C1) ∩ Attr(C2) = φ, C = C1 C2, n¸u Attr(C1) ∩ Attr(C2) 6= φ v Attr(C1) 6= Attr(C2), ∼ C = C1 ∪1C2, n¸u Attr(C1) = Attr(C2). ∼ 3.2.1. Ph²p chån mí (Π) Cho lîp C gçm tªp c¡c thuëc t½nh {A1,A2, An}, f = (Ai =k fvaluei) l mët biºu thùc i·u ki»n m méi èi t÷ñng cõa lîp C câ thº thäa m¢n ho°c khæng. Khi â, ph²p chån tr¶n ∼ C c¡c èi t÷ñng thäa m¢n i·u ki»n f, kþ hi»u δ f (C), ÷ñc x¡c ành nh÷ sau: ∼ δ f (C) = {o|o(Ai) =k fvaluei} ∼ 3.2.2. Ph²p chi¸u mí (Π) Cho lîp C gçm tªp thuëc t½nh Attr(C) = {A1,A2, An} v tªp c¡c èi t÷ñng O(Attr(C)) = + {o1, o2, , om},X ⊆ Attr(C), α ∈ Z l mùc cho tr÷îc. Khi â, ph²p chi¸u tr¶n tªp X cõa ∼ 0 lîp C, kþ hi»u αX (C), s³ cho ra mët lîp mîi C câ tªp thuëc t½nh l X v c¡c èi t÷ñng ÷ñc x¡c ành nh÷ sau: ∼ 0 Q 0 C = (C) = {oi|oi ∈ O(X) ∧ ∀oi, oj ∈ C , i 6= j, ∀At ∈ X : oi(At) 6=α oj(At)}. α X ∼ 3.2.3. Ph²p hñp mí (S) Ph²p hñp mí cõa C1 v C2 s³ cho ra mët lîp mîi C. Khi â c¡c èi t÷ñng cõa lîp C gçm ba lo¤i èi t÷ñng nh÷ sau: Hai lo¤i ¦u ti¶n l c¡c èi t÷ñng trüc ti¸p ¸n tø c¡c lîp th nh ph¦n (lîp C1,C2) kh¡c nhau theo mùc cho tr÷îc. Lo¤i thù ba bao gçm c¡c èi t÷ñng l k¸t qu£ cõa vi»c k¸t hñp c¡c èi t÷ñng cán l¤i tø hai lîp b¬ng nhau theo mùc cho tr÷îc. Vîi α ∈ Z+ l mùc cho tr÷îc, ta câ: ∼ S 00 00 0 C = C1 C2 = {o|(∀o ∈ C2 ∧o ∈ C1 : o(C1) 6=α o (C2))∨(∀o ∈ C1 ∧o ∈ C2 : ((o(C2) 6=α α 00 o (C1))) 0 00 0 00 0 00 ∨(∃o ∈ C1 ∧ ∃o ∈ C2 : o (C1) =α o (C2) ∧ o = Ψ(o , o ))}. Ð ¥y, Ψ l mët thao t¡c hñp nh§t hai èi t÷ñng cán l¤i º t¤o th nh mët èi t÷ñng 0 00 mîi cõa lîp. Cho o v o l hai èi t÷ñng cõa lîp C1 v C2, o l èi t÷ñng mîi cõa lîp 0 00 0 00 C, o = Ψ(o , o ). Khi â, o(C) = o (C1) ho°c o(C) = o (C2). ∼ 3.2.4. Ph²p t½ch mí (×) Ph²p t½ch mí cõa hai lîp C1 v C2 s³ cho k¸t qu£ l mët lîp mîi C câ c¡c thuëc t½nh bao gçm c¡c thuëc t½nh cõa C1,C2 v bê sung th¶m mët thuëc t½nh ành danh mîi. C¡c èi t÷ñng
10. MÆ HœNH CÌ SÐ DÚ LI›U H×ÎNG ÈI T×ÑNG MÍ DÜA TR–N NGÚ NGHžA „I SÈ GIA TÛ 293 cõa lîp C ÷ñc t¤o ra bði c¡c èi t÷ñng cõa lîp C1 v C2 nh÷ sau: ∼ 0 00 0 00 C = C1 × C2 = {o|∀o ∈ C1 ∧ ∀o ∈ C2 : o(Attr(C1)) = o (C1)) ∧ o(Attr(C2)) = o (C2)}. Gi£ sû c¡c èi t÷ñng thuëc v o lîp C1 theo mùc k1 v c¡c èi t÷ñng thuëc v o lîp C2 theo mùc k2. Khi â, theo Bê · 2.1, c¡c èi t÷ñng n y thuëc v· lîp mîi C vîi mùc k = min{k1, k2}. ∼ 3.2.5. Ph²p k¸t nèi mí ( ) 1 Cho hai lîp C1 v C2, vîi Attr(C1) ∩ Attr(C2) 6= φ v Attr(C1) 6= Attr(C2). Khi â, ph²p k¸t nèi mí cõa C1 v C2 cho k¸t qu£ l mët lîp mîi C, câ tªp thuëc t½nh l Attr(C1) ∪ (Attr(C2) − (Attr(C1) ∩ Attr(C2))) v bê sung th¶m mët thuëc t½nh ành danh mîi. Cán c¡c èi t÷ñng cõa C ÷ñc t¤o ra bði c¡c th nh ph¦n èi t÷ñng tø C1 v C2, trong â, gi¡ trà cõa c¡c èi t÷ñng tr¶n c¡c thuëc t½nh chung ph£i b¬ng nhau theo mùc α cho tr÷îc, α ∈ Z+. Khi â, ∼ 0 00 C = C1 C2 = {o|∃o ∈ C1 ∧ ∃o ∈ C2 : α 0 00 o (Attr1 (C1) ∩ Attr(C2)) =α o (Attr(C1) ∩ Attr(C2)) 0 ∧o(Attr(C1)) = o (C1) 00 ∧o(Attr(C2) − (Attr(C1) ∩ Attr(C2))) = o (Attr(C2)˘(Attr(C1) ∩ Attr(C2)))}. C¡c èi t÷ñng n y thuëc v· lîp mîi C vîi mùc k = min{k1, k2}. Düa v o ¤i sè quan h», ng÷íi ta câ thº x¥y düng c¡c biºu thùc ¤i sè quan h» º tr£ líi c¡c c¥u truy v§n. V½ dö 3.2. Cho bi¸t oid, hå t¶n v tuêi cõa c¡c èi t÷ñng thuëc lîp Nh¥n vi¶n tr´ câ h» sè l÷ìng ½t th§p vîi mùc 2. Sû döng c¡c ph²p to¡n ¤i sè tr¶n, ta câ thº tr£ líi cho c¥u häi n y: ∼ ∼ QOid, Hå t¶n, Tuêi(δH» sè l÷ìng =2 ½t th§p (Nh¥n vi¶n tr´)). 2 èi vîi thuëc t½nh H» sè l÷ìng: gåi l mët SGT vîi = { th§p, cao}, += XHSL G H { r§t, kh¡}, H− ={ kh£ n«ng, ½t}, r§t > kh¡, ½t > kh£ n«ng. Chån w = 0.4, fm(th§p) = 0.4; fm(cao)= 0,6; µ(r§t)= 0.3; µ(kh¡) = 0.25; fm(kh£ n«ng) = 0,2; µ(½t) = 0.25; cdomHSL = [0, 7.5]. Omin,2(2.67) = [2.67, 2.67]; S Omin,2(½t th§p)= Ir(kh£ n«ng ½t th§p) Ir(kh¡ ½t th§p) = (3.55, 3.963]; Omin,2(kh£ n«ng ½t th§p)= Ir(kh£ n«ng ½t th§p) = (3.55, 3.775]; Omin,2(kho£ng 3.0) = [2.67,3.33]; S S2,HSL,r(½t th§p) = Ir(kh£ n«ng ½t th§p) Ir(kh¡ ½t th§p) = (3.55, 3.963]; K¸t qu£ nhªn ÷ñc: o2(oid2, Nam, kho£ng 30), o3(oid3, Th¡i, kh¡ tr´). 4. XÛ LÞ TRUY V‡N TRONG CÌ SÐ DÚ LI›U Xû lþ truy v§n düa tr¶n · xu§t mæ h¼nh cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí li¶n quan ¸n thao t¡c lüa chån c¡c èi t÷ñng thuëc lîp theo mët mùc nh§t ành v ¡p ùng c¡c i·u ki»n truy v§n công theo mët mùc x¡c ành. Nh÷ vªy, truy v§n trong cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng
11. 294 NGUY™N CÆNG H€O, TR×ÌNG THÀ Mß L– mí câ li¶n quan ¸n sü lüa chån c¡c mùc, v v¼ vªy, mët c¥u l»nh truy v§n trong cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí câ c§u tróc nh÷ sau: SELECT FROM WHERE Ð ¥y, l mët i·u ki»n mí ho°c li¶n k¸t c¡c i·u ki»n mí câ sû döng c¡c ph²p to¡n tuyºn v hëi. T§t c£ c¡c mùc thuëc sè nguy¶n d÷ìng. Sû döng c¥u l»nh truy v§n h÷îng èi t÷ñng mí, chóng ta câ thº l§y ÷ñc c¡c èi t÷ñng thuëc v· c¡c lîp theo c¡c mùc cho tr÷îc v çng thíi ¡p ùng c¡c i·u ki»n truy v§n theo mùc cho tr÷îc. Theo ph¥n t½ch tr¶n ð möc 2.4 v· mèi quan h» lîp èi t÷ñng mí, ta ¢ x¡c ành ÷ñc c¡c èi t÷ñng thuëc v o lîp theo mùc x¡c ành. Nh÷ vªy, v§n · quan trång cán l¤i trong c¥u truy v§n h÷îng èi t÷ñng mí ch½nh l x¡c ành c¡c èi t÷ñng thäa i·u ki»n mí theo mùc cho tr÷îc. Thuªt to¡n. Xû lþ truy v§n h÷îng èi t÷ñng mí V o: - Lîp C còng vîi c¡c thuëc t½nh {A1,A2, , An}, tªp c¡c èi t÷ñng thuëc lîp C : {ot, t = 1, , m}. - C¥u truy v§n d¤ng select from where (Ai =k fvaluei ϕ Aj =k fvaluej), trong â, fvalue l gi¡ trà mí, ϕ l ph²p to¡n hëi (and) ho°c tuyºn (or). Ra: Tªp c¡c èi t÷ñng O = {ot : ot(Ai) =k fvaluei ϕ ot(Aj) =k fvaluej} Ph÷ìng ph¡p: (1) X¥y düng c¡c SGT cho c¡c thuëc t½nh câ trong i·u ki»n truy v§n:  X¡c ành , chån ë o t½nh mí cho c¡c ph¦n tû sinh v gia tû GAi ,HAi  X¡c ành chån ë o t½nh mí cho c¡c ph¦n tû sinh v gia tû GAj ,HAj , (2) X¡c ành mi·n trà kinh iºn: v DAi = [minAi , maxAi ] DAj = [minAj , maxAj ] (3) O = φ. (4) X¥y düng l¥n cªn tèi thiºu mùc k cõa gi¡ trà thuëc t½nh Ai v Aj cõa méi èi t÷ñng, kþ hi»u l Omin,k(ot(Ai)),Omin,k(ot(Aj)). (5) X¥y düng lîp t÷ìng ÷ìng Sk(fvaluei) v Sk(fvaluej) Duy»t l¦n l÷ñt c¡c èi t÷ñng ban ¦u cõa lîp º t¼m c¡c èi t÷ñng thäa i·u ki»n mí: (6) For each ot(t = 1, , m) do (7) If Omin,k(ot(Ai)) ⊆ Sk(fvaluei)ϕOmin,k(ot(Aj)) ⊆ Sk(fvaluej) then S (8) O = O ot (9) Return O V½ dö 4.1. Cho c¡c èi t÷ñng cõa lîp Nh¥n vi¶n tr´ theo V½ dö 3.1: Y¶u c¦u truy v§n mí: T¼m nhúng nh¥n vi¶n thuëc lîp Nh¥n vi¶n tr´ vîi mùc α = 1, câ h» sè l÷ìng ½t th§p v sè l÷ñng s£n ph©m kh£ n«ng cao vîi mùc k = 1.
12. MÆ HœNH CÌ SÐ DÚ LI›U H×ÎNG ÈI T×ÑNG MÍ DÜA TR–N NGÚ NGHžA „I SÈ GIA TÛ 295 Theo V½ dö 3.1, c¡c èi t÷ñng cõa lîp Nh¥n vi¶n tr´  ¢ cho ·u thuëc lîp theo mùc 1. B¥y gií chóng ta s³ düa v o thuªt to¡n tr¶n º x¡c ành c¡c èi t÷ñng thäa i·u ki»n truy v§n mí. Tr÷îc h¸t, ta xem mi·n trà cõa thuëc t½nh Tuêi, H» sè l÷ìng v Sè l÷ñng s£n ph©m l c¡c ¤i sè gia tû ÷ñc x¡c ành nh÷ c¡c v½ dö tr¶n: èi vîi thuëc t½nh H» sè l÷ìng: ∗ Omin,k(kho£ng 3.0) = [2.67,3.33]; Omin,k(2.67)=[2.67, 2.67], vîi måi k ≤ k Omin,1(kh£ n«ng th§p)= Ir(kh£ n«ng th§p) = (2.35, 3.25] Omin,1(½t th§p) = Ir(½t th§p) = (3.25, 4] Omin,1(kh£ n«ng ½t th§p)= Ir(kh£ n«ng ½t th§p) = (3.55, 3.775] S1,r(½t th§p) = Ir(r§t th§p) ∪Ir(½t th§p) = [0.4]; èi vîi thuëc t½nh Sè l÷ñng s£n ph©m, Gåi l mët SGT cõa thuëc t½nh sè l÷ñng X SLSP s£n ph©m (SLSP), vîi G= {th§p, cao}, H+ = {r§t, kh¡}, H− ={kh£ n«ng, ½t}, r§t > kh¡, ½t > kh£ n«ng. Chån w = 0.4, fm(th§p) = 0.4; fm(cao) = 0,6; µ(r§t)= 0.2; µ(kh¡) = 0.3; µ(kh£ n«ng) = 0,3; µ(½t )=0.2. Cho Dom(Sè l÷ñng SP) = [0,30], n¶n ta s³ dòng h» sè r = 30 º chuyºn êi tø [0,1] qua [0,30]. ∗ Omin,k(kho£ng 17) = [16,18] v Omin,k(15) = [15, 15], vîi måi k ≤ k . Omin,1(r§t cao) = Ir(r§t cao) = (26.4,30]; Omin,1(kh£ n«ng cao) = Ir(kh£ n«ng cao) = (15.6,21]. S1,SLSP,r(kh£ n«ng cao) = Ir(kh£ n«ng cao) ∪Ir(kh¡ cao) = (15.6,21]∪(21, 26.4] = (15.6, 26.4] Duy»t l¦n l÷ñt c¡c èi t÷ñng nh÷ b÷îc (6), ta ÷ñc c¡c èi t÷ñng thäa i·u ki»n truy v§n: o2(oid2, Nam, kho£ng 30, Phó Y¶n, ½t th§p, r§t cao), o3(oid3, th¡i, kh¡ tr´, C¦n Thì, kh£ n«ng ½t th§p, kh£ n«ng cao), o4(oid4, Quèc, ½t kh¡ tr´, H Nëi, kho£ng 3.0, kho£ng 17). V½ dö 4.2. N¸u mùc truy v§n tr¶n ÷ñc sûa l¤i th nh k = 2, khi â: èi vîi thuëc t½nh H» sè l÷ìng: Omin,2(kh£ n«ng th§p) = Ir(kh£ n«ng kh£ n«ng th§p) ∪Ir(kh¡ kh£ n«ng th§p) = (2.62, 2.845]∪ (2.845, 3.115] = (2.62, 3.115] Omin,2(½t th§p)= Ir(kh£ n«ng ½t th§p) ∪Ir(kh¡ ½t th§p) = (3.55, 3.963] Omin,2(kh£ n«ng ½t th§p)= Ir(kh£ n«ng ½t th§p) = (3.55, 3.775] S2,HSL,r(½t th§p) = Ir(kh£ n«ng ½t th§p) ∪Ir(kh¡ ½t th§p) = (3.55, 3.963]. èi vîi thuëc t½nh Sè l÷ñng s£n ph©m, ta câ: Omin,2(r§t cao) = Ir(kh£ n«ng r§t cao) ∪Ir(kh¡ r§t cao)=(27.12, 28.2]∪ (28.2, 29.28]=(27.12, 29.28]; Omin,2(kh£ n«ng cao) = Ir (kh£ n«ng kh£ n«ng cao) ∪Ir(kh¡ kh£ n«ng cao) = (16.68, 18.3] ∪ (18.3, 19.92] = (16.68, 19.92]. S2,SLSP,r(kh£ n«ng cao) = Ir(kh£ n«ng kh£ n«ng cao) ∪Ir(kh¡ kh£ n«ng cao) = (16.68, 18.3] ∪ (18.3, 19.92] =(16.68, 19.92]
13. 296 NGUY™N CÆNG H€O, TR×ÌNG THÀ Mß L– C¡c èi t÷ñng thäa i·u ki»n truy v§n ch¿ cán: o3(oid3, Th¡i, kh¡ tr´, C¦n Thì, kh£ n«ng ½t th§p, kh£ n«ng cao) 5. K˜T LUŠN B i b¡o · xu§t mët mæ h¼nh mîi cho cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí düa tr¶n c§u tróc ành l÷ñng cõa SGT. Möc ½ch ch½nh l biºu di¹n dú li»u b¬ng tªp c¡c kho£ng tr¶n khæng gian tham chi¸u cõa mi·n trà thuëc t½nh cõa èi t÷ñng o. C¡c quan h» èi s¡nh b¬ng nhau theo mùc k ÷ñc t÷ìng tü nh÷ trong cì sð dú li»u truy·n thèng. Mët sè ph²p to¡n ¤i sè quan h» ÷ñc tr¼nh b y phò hñp vîi mæ h¼nh mîi. Vi»c thüc hi»n truy v§n º t¼m ki¸m c¡c èi t÷ñng trong cì sð dú li»u h÷îng èi t÷ñng mí b÷îc ¦u ÷ñc nghi¶n cùu. C¡c d¤ng truy v§n phùc t¤p nh÷ sû döng truy v§n lçng nhau, sû döng c¡c l÷ñng tø mí v c¡c d¤ng phö thuëc dú li»u s³ ÷ñc nghi¶n cùu trong nhúng cæng tr¼nh sau. T€I LI›U THAM KHƒO [1] Nguy¹n C¡t Hç, L¶ Xu¥n Vinh, Nguy¹n Cæng H o, Thèng nh§t dú li»u v x¥y düng quan h» t÷ìng tü trong cì sð dú li»u ngæn ngú b¬ng ¤i sè gia tû, T¤p ch½ Tin håc v i·u khiºn håc 25 (4) (2009) 314332. [2] N.C. Ho, A Topological completion of refined Hedge algebras and a model of fuzziness of linguistic terms, Fuzzy Sets and Systems 158 (4) (2007) 436451. [3] S. Al-Hamouz and R. Biswas, Fuzzy functional dependencies in relational databases, intern. J. of Computational Cognition ( Vol. 4 (1) (2006) 3943. [4] T.K. Bhattaharjee, A.K. Mazumdar, Axiomatisation of fuzzy multivalued dependencies in a fuzzy relational data model, Fuzzy Sets and Systems 96 (1998) 343352. [5] Z. M. MA+ AND LI YAN, A Literature overview of fuzzy database models, Journal of Infor- mation Science and Engineering 24 (2008) 189202. [6] Cristina-Maria Vladarean, Extending object-oriented databases for fuzzy information modeling, ROMAI J. 2 (1) (2006) 225237. [7] Zongmin Ma, Advances in fuzzy object-oriented databases: modeling and appilcations, Published in the United States of America by Idea Group Publishing, 2005. [8] [8] R.De Caluwe, N. Van Gyseghem,V. Cross, Basic notions and rationale of the integration of un- certainty management and object-oriented databases, Fuzzy and Uncertain Object-Oriented Databases (1997) 120. [9] T.H. Cao, J.M. Rossiter, T.P. Martin and J.F. Baldwin, Inheritance and Recognition in Uncertain and Fuzzy Object-Oriented Models, IEEE, 2001 (23172322). Ng y nhªn b i 10 - 8 - 2011 Nhªn l¤i sau sûa ng y 22 - 8 - 2012