Luận văn Phát triển môi trường học tập thân thiện - Học sinh tích cực tại trường Trung học phổ thông Tây Ninh (Phần 1)

Nội dung text: Luận văn Phát triển môi trường học tập thân thiện - Học sinh tích cực tại trường Trung học phổ thông Tây Ninh (Phần 1)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔ THỊ THƠ PHÁT TRIỂN MÔI TRƯỜNG HỌC TẬP THÂN THIỆN - HỌC SINH TÍCH CỰC TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TÂY NINH NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 S KC 0 0 4 0 4 5 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 06 năm 2013
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔ THỊ THƠ PHÁT TRIỂN MÔI TRƯỜNG HỌC TẬP THÂN THIỆN - HỌC SINH TÍCH CỰC TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TÂY NINH NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC – 601401 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 6 năm 2013
3. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔ THỊ THƠ PHÁT TRIỂN MÔI TRƯỜNG HỌC TẬP THÂN THIỆN - HỌC SINH TÍCH CỰC TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TÂY NINH NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 Hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN NGỌC DŨNG Tp. Hồ Chí Minh, tháng 6 năm 2013
4. LÝ LỊCH KHOA HỌC I. LÝ LỊCH SƠ LƢỢC Họ & tên: NGÔ THỊ THƠ Giới tính: Nữ Ngày, tháng, năm sinh: 03 – 06 - 1982 Nơi sinh: Tây Ninh Quê quán: Long An Dân tộc: Kinh Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: Tổ 6, ấp Thạnh Lợi, xã Thạnh Tân, thị xã Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh Điện thoại di động: 0979.481.823 E-mail: ngotieutho2004@yahoo.com II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO: 1. Đại học Hệ đào tạo: Chính quy tập trung Thời gian đào tạo từ: Tháng 9 năm 2001 đến tháng 3 năm 2006 Nơi học: Trƣờng Đại học Sƣ phạm Tp. HCM Ngành học: Giáo dục chính trị III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC: Thời gian Nơi công tác Các công việc đã đảm nhiệm Tháng 9 / GV giảng dạy môn Giáo dục Trƣờng THPT Tây Ninh 2006 đến nay công dân. i
5. LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2013 Ngô Thị Thơ ii
6. LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn: 1. TS. Nguyễn Ngọc Dũng – ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn, chỉ bảo tôi trong suốt quá trình nghiên cứu luận văn 2. Quý thầy cô giảng dạy lớp cao học giáo dục 19B và quý thầy cô trƣờng ĐH Sƣ phạm kỹ thuật Tp. HCM, là những ngƣời đã tận tình giảng dạy và truyền thụ những kinh nghiệm quý báu cho tôi trong suốt khóa đào tạo sau đại học 3. Ban giám hiệu và quý thầy cô trƣờng THPT Tây Ninh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện việc nghiên cứu của tôi và tích cực hỗ trợ tôi trong quá trình khảo sát và thực nghiệm tại trƣờng. 4. Gia đình, bạn bè và ngƣời thân đã giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Xin trân trọng cảm ơn! iii
7. TÓM TẮT Hiện nay, môi trƣờng học tập của trƣờng THPT Tây Ninh và nhiều trƣờng trung học phổ thông trên cả nƣớc đang chƣa thân thiện hoặc có thân thiện mức độ thân thiện còn hạn chế. Với mong muốn phát triển môi trƣờng học tập thân thiện ở các trƣờng THPT, ngƣời nghiên cứu đã tiến hành khảo sát môi trƣờng học tập tại trƣờng THPT Tây Ninh nhằm thiết kế và tổ thức để phát triển môi trƣờng học tập thân thiện – học sinh tích cực tại trƣờng THPT Tây Ninh nói riêng và các trƣờng THPT nói chung. Để phát triển môi trƣờng học tập thân thiện, học sinh tích cực tại trƣờng THPT Tây Ninh, ngƣời nghiên cứu đã: 1. Tổng hợp cơ sở lí luận về môi trƣờng học tập thân thiện – học sinh tích cực 2. Khảo sát thực trạng phát triển môi trƣờng học tập thân thiện – học sinh tích cực tại trƣờng THPT Tây Ninh 3. Thiết kế các hoạt động nhằm phát triển môi trƣờng học tập thân thiện – học sinh tích cực tại trƣờng THPT Tây Ninh 4. Xin ý kiến chuyên gia về tính cần thiết và khả thi của các nhóm hoạt động. 5. Tổ chức thực nghiệm 3 nội dung trong các nhóm hoạt động. iv
8. ABSTRACT Currently, learning environment in Tay Ninh high school and many others across the country is not friendly enough or at low limited level. Having a desire to develop the friendly learning environment, we conducted an analysis at TayNinh high school so as to organize, build up friendly learning – active studentenvironmentand thus making progresses at here as well as all others high school. In order to make developments in friendly learning – active studentenvironmentin TayNinh high school, we had performed these following activities: 1. Synthesizing theoretical frameworks about friendly learning – active student environment. 2. Analyzing current developing case of TayNinh high school friendly learning – active student environment. 3. Designing activities so as to improve friendly learning – active student environment in here. 4. Consulting experts’advises on necessity and feasibility of group activities. 5. Organizing empirical trials for 3 sections in group activities. v
9. MỤC LỤC Lý lịch khoa học i Lời cam đoan ii Lời cảm ơn iii Tóm tắt luận văn iv Mục lục vi Danh mục các chữ viết tắt trong luận văn xi Danh mục các bảng xii Danh mục sơ đồ - biểu đồ xii Danh mục phụ lục xv PHẦN MỞ ĐẦU 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1 2. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI 3 3. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU 3 4. ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU 3 5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 3 6. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 4 7. CẤU TRÚC LUẬN VĂN 5 PHẦN NỘI DUNG CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN MÔI TRƢỜNG HỌC TẬP THÂN THIỆN HỌC SINH TÍCH CỰC 6 1.1. Tổng quan chung về lĩnh vực nghiên cứu 6 1.1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 6 1.1.2. Các kết quả nghiên cứu về trƣờng học thân thiện đã công bố 9 1.1.3. Ý nghĩa lí luận và ý nghĩa thực tiễn của đề tài 10 vi
10. 1.2. Một số thuật ngữ liên quan 10 1.2.1. Môi trƣờng học tập 10 1.2.2. Trƣờng học thân thiện 10 1.2.3. Môi trƣờng học tập thân thiện 10 1.2.4. Tính tích cực 11 1.2.5. Tính tích cực nhận thức 12 1.2.6. Học sinh tích cực 12 1.3. Một số vấn đề lí luận về trƣờng học thân thiện 14 1.3.1. Những nội dung cơ bản của môi trƣờng học tập thân thiện 14 1.3.2 Đặc điểm của trƣờng học thân thiện 15 1.3.3 Tính chất của môi trƣờng học tập thân thiện 16 1.3.4. Tác động của môi trƣờng học tập thân thiện đến tính tích cực học tập của học sinh 17 1.3.5. Các bƣớc xây dựng môi trƣờng học tập thân thiện 19 1.3.6. Các tiêu chí đánh giá “Trƣờng học thân thiện – học sinh tích cực” 19 1.4. Đặc trƣng của sự phát triển tâm lý lứa tuổi thanh thiếu niên 21 1.4.1. Đặc trƣng của lứa tuổi thanh thiếu niên 21 1.4.2. Sự phát triển nhận thức của tuổi thanh thiếu niên 23 1.4.3. Đặc điểm về sự hứng thú của lứa tuổi thanh thiếu niên 23 Kết luận chƣơng 1 24 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG MÔI TRƢỜNG HỌC TẬP THÂN THIỆN – HỌC SINH TÍCH CỰC TẠI TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TÂY NINH 25 2.1. Đặc điểm chung của trƣờng Trung học phổ thông Tây Ninh 25 2.1.1. Lịch sử nhà trƣờng 25 2.1.2. Đội ngũ giáo viên – cán bộ - viên chức 25 2.1.3. Cơ sở vật chất 25 vii
11. 2.2.Khảo sát môi trƣờng học tập tại trƣờng Trung học phổ thông Tây Ninh 26 2.2.1. Mục tiêu khảo sát 26 2.2.2. Nội dung khảo sát 26 2.2.3. Đối tƣợng khảo sát 26 2.2.4. Phƣơng pháp khảo sát 26 2.2.5. Phƣơng pháp xử lý 27 2.2.6. Kết quả khảo sát 27 2.2.6.1. Sơ lược về tình hình học sinh khảo sát 27 2.2.6.2. Kết quả khảo sát thực trạng về sự cần thiết phát triển môi trường học tập thân thiện – học sinh tích cực trong giai đoạn hiện nay 28 2.2.6.3.Kết quả khảo sát thực trạng về nắm bắt tình hình học sinh và việc dạy học của giáo viên 29 2.2.6.4. Kết quả khảo sát thực trạng về tâm tư tình cảm, tình hình học tập và các kỹ năng phòng tránh tai nạn của học sinh 31 2.2.6.5. Đánh giá mức độ thực hiện một số nội dung theo tiêu chí của phong trào thi đua “Xây dựng môi trường học tập thân thiện – học sinh tích cực” trong năm học 2012 – 2013 41 Kết luận chƣơng 2 43 CHƢƠNG 3: TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN MÔI TRƢỜNG HỌC TẬP THÂN THIỆN – HỌC SINH TÍCH CỰC TẠI TRƢỜNG THPT TÂY NINH 44 3.1. Cơ sở khoa học để tổ chức các hoạt động phát triển môi trƣờng học tập thân thiện – học sinh tích cực 44 3.1.1. Cơ sở pháp lí 44 3.1.2. Cơ sở thực tiễn 44 3.2. Thiết kế các hoạt động để phát triển môi trƣờng học tập thân thiện – học sinh tích cực tại trƣờng THPT Tây Ninh 45 3.2.1. Nhóm các hoạt động giúp tạo dựng không khí học tập tƣơi vui trong nhà trƣờng 45 3.2.1.1. Tổ chức giờ sinh hoạt đầu tuần của học sinh có chất lượng 45 3.2.1.2. Tổ chức các tiết Hoạt động ngoài giờ lên lớp có hiệu quả 46 viii
12. 3.2.2. Nhóm các hoạt động tạo dựng sự an toàn cho học sinh trong nhà trƣờng 49 3.2.2.1. Xây dựng trường học đảm bảo an toàn về an ninh trật tự 49 3.2.2.2. Nâng cao ý thức chấp hành nội quy của học sinh 52 3.2.3. Nhóm các hoạt động phát huy tính tích cực học tập của học sinh 53 3.2.3.1. Dạy học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm học sinh, giúp các em tự tin trong học tập 53 3.2.3.2. Đánh giá học sinh đảm bảo tính chính xác, toàn diện, khách quan 56 3.2.4. Nhóm các hoạt động phát huy tính sáng tạo, sự tự tin trong giao tiếp và mở rộng hiểu biết về lịch sử văn hóa địa phƣơng cho học sinh 58 3.2.4.1. Tích cực tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao, các trò chơi tập thể, các trò chơi dân gian 58 3.2.4.1 Tổ chức cho học sinh tham quan, tìm hiểu các căn cứ cách mạng, các di tích văn hóa - lịch sử tại Tây Ninh. 61 3.2.5. Nhóm các hoạt động tăng cƣờng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh 62 3.2.5.1. Tổ chức cho học sinh học bơi vào các giờ thể dục tại hồ bơi tỉnh Tây Ninh 62 3.2.5.2. Tập huấn Sơ cấp cứu và tổ chức cuộc thi Sơ cấp cứu trong học đường 63 3.2.5.3. Lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào các môn học, các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp, sinh hoạt chủ nhiệm và các giờ ngoại khóa 65 3.3 Khảo sát ý kiến chuyên gia về các hoạt động phát triển môi trƣờng học tập thân thiện – học sinh tích cực tại trƣờng Trung học phổ thông Tây Ninh 67 3.4 Thực nghiệm tổ chức các hoạt động phát triển môi trƣờng học tập thân thiện – học sinh tích cực tại trƣờng Trung học phổ thông Tây Ninh 71 3.4.1 Mục đích của việc thực nghiệm 71 3.4.2 Nhiệm vụ của mỗi hoạt động 71 3.4.3 Đối tƣợng tổ chức hoạt động 72 3.4.4 Thời gian thực hiện 72 3.4.5 Tiến hành thực nghiệm tổ chức các hoạt động 72 ix
13. 3.4.5.1.Hoạt động 1 - Tổ chức giờ sinh hoạt đầu tuần của học sinh có chất lượng 72 3.4.5.2.Hoạt động 2 - Tổ chức các tiết Hoạt động ngoài giờ lên lớp có hiệu quả 74 3.4.5.3.Hoạt động 3 - Tổ chức dạy ngoại khóa với chủ đề “An toàn giao thông đường bộ” cho học sinh lớp 12 76 3.4.6 Kết quả tổ chức các hoạt động 77 Kết luận chƣơng 3 83 PHẦN KẾT LUẬN 84 1. Tóm tắt công trình nghiên cứu 84 2. Tự nhận xét và đánh giá mức độ đóng góp của đề tài 84 3. Hƣớng nghiên cứu tiếp theo 85 4. Kiến nghị 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO 86 x
14. DANH MỤC CÁC KÍ KIỆU VÀ TỪ VIẾT TẮT STT Kí hiệu, chữ viết tắt Viết đầy đủ 1 ANTT An ninh trật tự 2 ATGT An toàn giao thông 3 BCH Ban chấp hành 4 BGH Ban giám hiệu 5 GD & ĐT Giáo dục và đào tạo 6 GVCN Giáo viên chủ nhiệm 7 HSTC Học sinh tích cực 8 MTHTTT Môi trƣờng học tập thân thiện 9 TNGT Tai nạn giao thông 10 THPT Trung học phổ thông xi
15. DANH MỤC CÁC BẢNG STT NỘI DUNG TRANG 1 Bảng 2.1: Thống kê về giới tính và số HS tham gia khảo sát của từng khối 28 2 Bảng 2.2: Thống kê về học lực của học sinh tham gia khảo sát 28 3 Bảng 2.3: Mức độ tham gia xây dựng bài của HS 34 Bảng 2.4: Mức độ hiểu biết của HS về sơ cứu khi thấy ai đó bị tai nạn giao 4 38 thông hoặc tai nạn trong sinh hoạt Bảng 2.5: Ý kiến của học sinh về thời điểm học sinhthích tham gia văn 5 39 nghệ, thể thao 6 Bảng 2.6: Cách thức góp ý với nhà trƣờng của HS 40 Bảng 2.7: Đánh giá mức độ thực hiện một số nội dung theo tiêu chí của 7 41 phong trào thi đua “ Xây dựng MTHTTT – HSTC” 8 Bảng 3.1: Phân phối chƣơng trình Hoạt động ngoài giờ lên lớp hệ THPT 48 Bảng 3.2: Tổng hợp ý kiến chuyên gia về mức độ cần thiết và khả thi cuả 9 68 các hoạt động đề xuất Bảng 3.3. So sánh mức độ trả lời các câu hỏi trắc nghiệmvề cuộc đời và sự 10 79 nghiệp Bác Hồ của HS trƣớc và sau thực nghiệm Bảng 3.4. So sánh mức độ nhận biết của học sinh về các hành vi vi phạm an 11 82 toàn giao thông xii
16. DANH MỤC SƠ ĐỒ - BIỂU ĐỒ STT NỘI DUNG TRANG 1 Sơ đồ 1.1: Các yếu tố của trƣờng học thân thiện 17 Biểu đồ 2.1: So sánh nhận định của GV và HS về sự cần thiết phát triển 2 28 MTHTTT – HSTC 3 Biểu đồ 2.2: Cách thức để GV nắm bắt tình hình HS 29 4 Biểu đồ 2.3: Mức độ sử dụng các phƣơng tiện dạy học của GV 30 5 Biểu đồ 2.4: Ý kiến HS về phƣơng pháp thầy cô truyền đạt trên lớp 31 6 Biểu đồ 2.5: Cảm nhận học sinh về mức độ an toàn khi đến trƣờng 32 Biểu đồ 2.6: Nhận định của HS về số trƣờng hợp đánh nhau của HS 7 33 trƣờng THPT Tây Ninh 8 Biểu đồ 2.7: Tâm trạng của học sinh khi đến trƣờng 33 Biểu đồ 2.8: Đánh giá GV và HS về cơ sở vật chất phục vụ học tập cho 9 34 HS Biểu đồ 2.9: So sánh nhận xét của GV và kết quả tự đánh giá của về thái 10 35 độ của HS khi phát biểu 11 Biểu đồ 2.10: Đánh giá của GV về tinh thần tự học của HS 36 Biểu đồ 2.11: Mức độ hiểu biết của HS trong phòng tránh TNGT, tai nạn 12 37 trong sinh hoạt xiii
17. Biểu đồ 2.12: So sánh nhận xét của GV và HS về ý thức vệ sinh trƣờng 13 38 lớp, chăm sóc cảnh quan môi trƣờng của HS 14 Biểu đồ 3.1. Tâm trạng của học sinh trƣớc và sau khi thực nghiệm 78 Biểu đồ 3.2. So sánh kết quả kiểm tra của học sinh trƣớc và sau khi thực 15 80 nghiệm Biểu đồ 3.3. So sánh thái độ của học sinh đối với giờ sinh hoạt đầu tuần 16 81 trƣớc và sau khi thực nghiệm Biểu đồ 3.4. So sánh thái độ của học sinh đối với giờ HĐNGLL trƣớc và 17 81 sau khi thực nghiệm xiv
18. DANH MỤC PHỤ LỤC Nội dung trang Phụ lục 1: Các phiếu khảo sát và danh sách chuyên gia 1 Phiếu khảo sát dành cho giáo viên 2 Phiếu khảo sát dành cho học sinh 3 Phiếu khảo sát chuyên gia 10 Danh sách chuyên gia 12 Phụ lục 2: Các bảng thống kê và một số bảng thống kê xuất ra từ SPSS 14 Các bảng thống kê phục vụ vẽ biểu đồ 15 Một số bảng thống kê xuất ra từ SPSS 18 Phụ lục 3: Một số tài liệu tập huấn và tổ chức các hoạt động 33 Tổ chức một số trò chơi và các bài hát tập thể 34 Các bài hát sinh hoạt cộng đồng 38 Một số nội dung về Ngày của mẹ 41 Tài liệu tập huấn Sơ cấp cứu 44 Phụ lục 4: Chỉ thị và kế hoạch 48 Phục lục 5: Hình ảnh minh họa 61 xv
19. PHẦN MỞ ĐẦU 1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1.1. Lí do khách quan Theo điều 28.2 của Luật giáo dục (2005) “Yêu cầu nội dung, phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ động và sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc nhóm, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”. Thực hiện cuộc vận động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục”, “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, để tiếp tục tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác giáo dục toàn diện cho học sinh, ngày 22 tháng 7 năm 2008 Bộ Giáo dục và Đào tạo ra chỉ thị 40/2008/CT- BGDĐT phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ thông giai đoạn 2008- 2013, ngoài ra Bộ còn ban hành kế hoạch triển khai số 307/KH-BGDĐT chỉ đạo các Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn các trường phổ thông xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện theo các yêu cầu và nội dung được nêu trong chỉ thị. Ngày 19/8/2008, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thống nhất ban hành Kế hoạch liên ngành số: 7575/KHLN/BGDĐT-BVHTTDL-TƯĐTN triển khai phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ thông năm học 2008-2009 và giai đoạn 2008-2013 với một trong những nội dung cơ bản: “Ngành Giáo dục và Đào tạo, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh huy động lực lượng và hệ thống cơ sở vật chất của mình để phối hợp thực hiện và huy động sự tham gia, đóng góp của toàn xã hội triển khai phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các nhà trường, qua đó ngành Giáo dục và Đào tạo, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có điều kiện hoàn thành toàn diện và hiệu quả hơn nhiệm vụ của ngành mình, tổ chức mình”. 1
20. 1.2. Lí do chủ quan Hiện nay, môi trường trường học đang xảy ra nhiều hiện trạng báo động như tiêu cực trong thi cử, bạo lực học đường Việc học căng thẳng và đôi khi những đòi hỏi từ cha mẹ, giáo viên làm cho học sinh không thấy việc học là hứng thú mà tạo cho học sinh một áp lực rất lớn khiến một bộ phận không nhỏ học sinh bị trầm cảm và nhiều học sinh không chịu đựng được những áp lực đó nên đã từ bỏ cuộc sống của chính mình để lại cho người lớn, trong đó có các thầy cô giáo, một niềm đau vô hạn. Học sinh tìm đến cái chết đã là một vấn nạn chung của toàn xã hội, theo báo Giáo dục (Thứ ba, ngày 03 tháng 4 năm 2012), chỉ trong vòng tháng 3 năm 2012 cả nước đã có hơn 10 vụ học sinh tự tử, trong đó có nguyên nhân do học sinh mặc cảm học kém hoặc do bị giáo viên la mắng. Tại trường Trung học phổ thông (THPT) Tây Ninh cũng có rất nhiều học sinh đến trường nhưng chưa cảm thấy vui thích và hứng thú, một số học sinh thấy rằng em bị áp lực bài vở khi đến trường. Trước những thực tế như trên, người nghiên cứu thấy rằng chưa bao giờ việc xây dựng môi trường học tập thân thiện lại bức xúc như lúc này, dù hiện tại chúng ta vẫn đang tiến hành xây dựng trường học thân thiện ở khắp các trường học trong cả nước, nhưng với hiện trạng trên thì vấn đề đặt ra là liệu trường học đã thực sự thân thiện với học sinh? Đó là chưa kể một bộ phận giáo viên còn gây áp lực điểm số, áp lực tâm lí ép buộc học sinh đi học thêm tại nhà để tăng thêm thu nhập. Giải pháp nào để xây dựng một môi trường học tập thân thiện đang làm đau đầu những nhà giáo dục tâm huyết với nghề. Là một giáo viên đang giảng dạy ở một trường trung học phổ thông, người nghiên cứu thấy rằng việc phát triển môi trường học tập thân thiện – học sinh tích cực là vô cùng bức thiết, chính vì thế, người nghiên cứu đã chọn đề tài: “PHÁT TRIỂN MÔI TRƢỜNG HỌC TẬP THÂN THIỆN – HỌC SINH TÍCH CỰC TẠI TRƢỜNG THPT TÂY NINH” nhằm mục đích giúp cho học sinh cảm thấy mỗi ngày đến trường là một ngày vui, làm cho học sinh cảm nhận một môi trường giáo dục tốt đẹp, không áp lực và tạo cho học sinh một không khí học tập tuyệt vời. 2
21. 2. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI 2.1. Mục tiêu nghiên cứu Tổ chức các hoạt động phát triển môi trường học tập thân thiện – học sinh tích cực cho học sinh trường THPT Tây Ninh. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lí luận về môi trường học tập thân thiện. Nghiên cứu thực trạng môi trường học tập tại trường THPT Tây Ninh. Tổ chức các hoạt động phát triển môi trường học tập thân thiện tại trường THPT Tây Ninh. 3. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU Hiện nay, việc tổ chức các hoạt động phát triển môi trường học tập thân thiện tại trường THPT Tây Ninh có thân thiện nhưng mức độ thân thiện còn hạn chế. Nếu tổ chức thực hiện được các hoạt động phù hợp thì sẽ phát triển môi trường học tập thân thiện tại trường THPT Tây Ninh, phát huy tính tích cực học tập của học sinh và giúp học sinh cảm thấy mỗi ngày đến trường là một ngày vui. 4. ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Môi trường học tập thân thiện và tính tích cực học tập của học sinh tại trường THPT Tây Ninh. 4.2. Khách thể nghiên cứu Hoạt động học tập và sinh hoạt của học sinh trường THPT Tây Ninh. Hoạt động giảng dạy và giáo dục của giáo viên trường THPT Tây Ninh. Hoạt động quản lý của các cán bộ lãnh đạo trường THPT Tây Ninh. 5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU Môi trường học tập thân thiện bao gồm các yếu tố vật chất lẫn tinh thần, cả mối quan hệ trong nhà trường và giữa nhà trường với cộng đồng và gia đình. Trong phạm vi đề tài này, người nghiên cứu chỉ tập trung vào các yếu tố thuộc phạm vi nhà trường để thiết kế các hoạt động phát triển môi trường học tập thân thiện và thực nghiệm 3 hoạt động cụ thể trong các nhóm hoạt động đã thiết kế. 3