Luận văn Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại thành phố Hồ Chí Minh (Phần 1)

Nội dung text: Luận văn Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại thành phố Hồ Chí Minh (Phần 1)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN ĐÌNH TIẾP GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH IN TẠI THÀNH PHỐ S K HỒC 0 0 3 9 5 9 CHÍ MINH NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 S KC 0 0 3 8 2 1 Tp. Hồ Chí Minh, 2012
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN ĐÌNH TIẾP GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH IN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2012
3. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN ĐÌNH TIẾP GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH IN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 Hướng dẫn khoa học : TIẾN SĨ NGUYỄN TIẾN DŨNG Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2012
4. LÝ LỊCH KHOA HỌC I. LÝ LỊCH SƠ LƯỢC: Họ & tên: NGUYỄN ĐÌNH TIẾP Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 01-10- 1956 Nơi sinh: Quảng Nam Quê quán: Quảng Nam Dân tộc: Kinh Địa chỉ liên lạc: 71/2/18 Nguyễn Bặc, P.03, Q. Tân Bình, Tp HCM Điện thoại cơ quan: 08 - 39310798 Điện thoại nhà riêng: 08- 38460311 – DĐ : 0903881588 E-mail: dinhtiepng@vnn.vn II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO: 1. Trung học chuyên nghiệp: Hệ đào tạo: Thời gian đào tạo từ / đến / Nơi học (trường, thành phố): Ngành học: 2. Đại học: Hệ đào tạo: Chính quy Thời gian đào tạo từ 1974 đến 1979 Nơi học (trường, thành phố): Trường Đại học Tổng Hợp Tp. HCM Ngành học: Vật Lý Lưu Quyển Tên đồ án, luận án hoặc môn thi tốt nghiệp: Vật Lý Lưu Quyển Ngày & nơi thi tốt nghiệp: Trường Đại học Tổng Hợp Tp. HCM – Năm 1979 III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC: Thời gian Nơi công tác Công việc đảm nhiệm 1981 – 1985 Trường THPT Lý Thường Kiệt Giảng dạy 1985 – 1989 Trường THPT Phan Đăng Lưu Giảng dạy Trường Trung cấp Nghề Tư Thục 2006 - nay Giảng dạy Kỹ Thuật – Kinh Tế Sài Gòn 3 Học Cao học giáo dục tại trường 2010 - 2012 ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật Tp.HCM (lớp 18B) i
5. LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tp. Hồ Chí Minh, ngày 01 tháng 04 năm 2012 NGUYỄN ĐÌNH TIẾP ii
6. LỜI CẢM ƠN Luận văn này đã được hoàn thành với sự giúp đở của nhiều thầy, cô giảng dạy và hướng dẫn cũng như của các trường , công ty có mối quan hệ, các đồng nghiệp và những người bạn chân tình. Người viết gởi lời cảm ơn chân thành đến: - Phòng Đào Tạo (Sau Đại Học), Khoa Sư Phạm Kỹ Thuật Trường ĐHSPKT Tp Hồ Chí Minh - Quý Thầy, Cô đã giảng dạy lớp Cao Học Giáo Dục khóa 18B – 2010 -2012. - Giảng viên hướng dẫn, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Dũng đã tận tình hướng dẫn hoàn thành luận văn này. - Tiến sĩ Võ Thị Xuân, Trường ĐHSPKT Tp.HCM, Tiền sĩ Võ Văn Nam, Trường ĐHSP Tp.HCM, Phó Giáo Sư Tiến sĩ Võ Văn Lộc, Trường ĐH Sài gòn, Tp.HCM đã nhận xét, sửa sai để hoàn thành luận văn này. - Quý tác giả của các tài liệu mà người viết đã sử dụng để làm tài liệu tham khảo trong quá trình viết luận văn. - Tiến sĩ Ngô Anh Tuấn, Tiến sĩ Nguyễn Văn Ngôn, Trường ĐHSPKT Tp.HCM đã có nhận xét góp ý cho luận văn. - Phó Giáo Sư Tiến sĩ Nguyễn Hoài Sơn, Trường ĐHSPKT Tp.HCM, Thạc sĩ Đinh Quang Thùy, Công ty TNHH SXTM Sài gòn3, đã động viên và giúp đở trong học tập. - Xin chân thành cảm ơn các anh chị học viên lớp Cao Học Giáo Dục khóa 18B – 2010 -2012 đã có nhiều ý kiến quý báu đóng góp cho nội dung luận văn. - Xin chân thành cảm ơn lãnh đạo, giảng viên, sinh viên và công nhân các công ty in như Công ty TNHH SX-TM Sài gòn 3, Công ty TNHH Ngọc Hoan, Trường Trung cấp nghề tư thục kỹ thuật – kinh tế Sài gòn 3, , đã tận tình giúp đở, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành luận văn này. Trân trọng Nguyễn Đình Tiếp iii
7. TÓM TẮT NỘI DUNG Đào tạo nguồn nhân lực luôn đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển của một quốc gia.Trong nhiều năm qua, nền kinh tế Việt Nam đã có nhiều tiến triển vượt bậc, việc đào tạo nguồn nhân lực tại VN cũng có những thay đổi đáng kể. Ngành in là một trong các ngành nghề phát triển nhanh chóng tại VN. Tuy nhiên, việc đào tạo nguồn nhân lực của ngành chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động cả về số lượng lẫn chất lượng. Đề tài “ Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại thành phố Hồ Chí Minh” được thực hiện nhằm nghiên cứu thực trạng đào tạo ngành in tại Tp.HCM và giới thiệu các giải pháp để nâng cao chất lượng đào tạo. Đề tài này gồm các phần sau: . Nghiên cứu lý thuyết về đào tạo nguồn nhân lực. . Giới thiệu thực trạng đào tạo nguồn nhân lực tại Việt Nam. . Giới thiệu thực trạng đào tạo nguồn nhân lực ngành In tại Tp. HCM. . Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực ngành In tại Tp.HCM. Trong điều kiện kinh tế đang gặp nhiều khó khăn và cạnh tranh gay gắt, ngành in Việt Nam; đặc biệt là tại Tp.HCM; cần có những phương thức sửa đổi phù hợp để phát triển. Nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp. HCM là một trong những vấn đề cần được ưu tiên thực hiện. Qua nghiên cứu tham khảo, nhiều chuyên gia, giảng viên, giáo viên, doanh nghiệp cũng bày tỏ sự đồng tình. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng đào tạo, cần thiết phải có một chiến lược lâu dài và các biện pháp thích hợp. Các cơ quan quản lý có thẩm quyền, các cơ sở đào tạo, các doanh nghiệp, người học sẽ là các yếu tố quyết định để mang lại thành quả. iv
8. Đề tài chỉ là sự đóng góp nhỏ của người viết, một vài giải pháp đề nghị đã được thực hiện tại trường Trung cấp nghề tư thục kỹ thuật – kinh tế Sài gòn 3; nơi người viết đang tham gia đào tạo; và đã có được một số hiệu quả ban đầu. Nếu các đề nghị được thực hiện trên quy mô rộng rãi , kết quả sẽ tốt hơn. v
9. ABSTRACT Human resources training always occupies an important role in the development of a nation. During the past years, the economy of Viet Nam has grown wonderfully, so the training of human resources has increased considerably. Printing industry; one of light industry sectors; has grown rapidly. However, both quantity and quality of human resources training have not had to meet the requirement of the labor market yet. The thesis “ Solutions enhance the human resources training quality of printing sector in Ho Chi Minh city” was researched in the real situation of the training quality of printing sector in HCM city, and to introduce solutions to the growth of training quality. This thesis contains : . To study the theory of human resources training. . To introduce the real situation of human resources training in Việt Nam. . To introduce the real situation of human resources training of printing sector in HCM city. . To propose solutions to grow the human resources training quality of printing sector in HCM city. In the economics crisis and violent trade competitions are happening in world - wide, printing industry in Viet Nam; especially in HCM city; must propose suitable solutions to improve, that is very necessary and rapid to grow the human resources training quality of printing sector in HCM city. During studying terms, most of experts, senior lecturers, businessmen, who are advisers, expressed to agree about the necessary for the growth of human resources training quality . However, it is important to design a long-term strategy and suitable solutions to receive good results . Authority organizations, universities, schools, enterprises and learners are important sectors in success. vi
10. This thesis includes tiny ideas, which the writer contributes suggestions. Some solutions have implemented in the Sai gon 3 techonolgy- economy vocational private school; where the writer is teaching; initial results were accepted. If suggestions implement in large scale, the results will be better. vii
11. MỤC LỤC Trang Trang trong Quyết định giao đề tài Xác nhận của cán bộ hướng dẫn Lý lịch cá nhân i Lời cam đoan ii Lời cảm ơn iii Tóm tắt nội dung iv Abstract vi Mục lục viii Danh sách chữ viết tắt xiii Danh sách các hình, sơ đồ xiv Danh sách các bảng xv Phần Mở Đầu 1 1 – Sơ lược về lịch sử nghiên cứu chất lượng đào tạo 1 1.1 – Tại các nước trên thế giới 2 1.2 – Tại Việt Nam 3 1.3 – Những vấn đề còn tồn tại 4 2 – Lý do chọn đề tài 4 2.1 – Lý do khách quan 4 2.2 – Lý do chủ quan 6 3 – Mục tiêu của đề tài 6 4 – Nhiệm vụ nghiên cứu 6 viii
12. 5 – Đối tượng và khách thể nghiên cứu 6 5.1 – Đối tượng nghiên cứu 6 5.2 – Khách thể nghiên cứu 7 6 – Giả thuyết nghiên cứu 7 7 – Giới thiệu nội dung và giới hạn đề tài 7 7.1 – Tên đề tài 7 7.2 – Nội dung đề tài 7 7.3 – Giới hạn đề tài 7 8 – Phương pháp nghiên cứu 8 8.1 – Phương pháp nghiên cứu lý luận 8 8.2 – Phương pháp phân tích tổng hợp kinh nghiệm 8 8.3 - Phương pháp tổng kết thực tiển 8 8.4 - Phương pháp chuyên gia 8 9 – Giới thiệu về cấu trúc luận văn 8 10 – Kế hoạch thực hiện 9 Phần Nội Dung 10 Chương 1 : Cơ sở lý luận về đào tạo nguồn nhân lực 10 1.1 – Các khái niệm 10 1.1.1. Đào tạo 10 1.1.2. Nguồn nhân lực 10 1.1.3. Chất lượng 12 1.2 – Chất lượng in 13 1.2.1. Theo quan niệm chung 13 1.2.2. Theo quan niệm rộng 14 1.3 – Chất lượng đào tạo 15 1.3.1. Theo tổ chức đảm bảo chất lượng GDĐH quốc tế 15 1.3.2. Chất lượng đào tạo là mức độ đạt được mục tiêu đề ra 15 ix
13. 1.3.3. Chất lượng đào tạo theo quan niệm tương đối 16 1.3.4. Chất lượng đào tạo dựa vào nhiều thành tố 17 1.3.5. Chất lượng đào tạo thể hiện qua năng lực 18 1.4 – Nâng cao chất lượng đào tạo 18 1.4.1. Lý do phải nâng cao chất lượng đào tạo 18 1.4.2. Nâng cao chất lượng đào tạo 19 1.5 – Đánh giá chất lượng đào tạo 22 1.5.1. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng đầu vào 22 1.5.2. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng đầu ra 22 1.5.3. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng giá trị gia tăng 22 1.5.4. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng giá trị học thuật 23 1.5.5. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng văn hóa tổ chức 23 1.5.6. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng kiểm toán 23 1.5.7. Các cấp độ đánh giá chất lượng 24 1.5.8. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo 25 1.5.9. Phương thức đánh giá chất lượng đào tạo 29 1.5.10 Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo 29 1.6 – Quản lý chất lượng đào tạo 31 1.6.1. Khái niệm về quản lý chất lượng sản phẩm 31 1.6.2. Chức năng quản lý chất lượng 32 1.6.3. Các phương pháp quản lý chất lượng 32 1.6.4. Các mô hình đảm bảo chất lượng 37 1.6.5. Sự cần thiết phải thực hiện quản lý chất lượng 40 1.6.6. Quản lý chất lượng đào tạo trong giáo dục 41 1.6.7. Vận dụng mô hình vào quản lý chất lượng đào tạo tại VN 46 1.7 – Kiểm định chất lượng giáo dục 48 1.7.1. Khái niệm 48 x
14. 1.7.2. Các đặc trưng của kiểm định chất lượng 48 1.7.3. Mục đích của kiểm định chất lượng 49 1.7.4. Quy trình tiến hành kiểm định chất lượng 49 1.8 – Nguồn nhân lực 50 1.8.1. Các yếu tố chủ yếu của nguồn nhân lực 50 1.8.2. Phương pháp đánh giá nguồn nhân lực 50 1.8.3. Phát triển nguồn nhân lực 53 1.8.4. Đào tạo nguồn nhân lực trong nền kinh tế VN 54 1.8.5.Phương pháp dự báo nguồn nhân lực 56 Chương 2 : Thực trạng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp HCM 57 2.1 – Sơ lược về lịch sử ngành in 57 2.1.1. Lịch sử ngành in thế giới 57 2.1.2. Lịch sử ngành VN 59 2.2 – Nguồn nhân lực Việt Nam 60 2.2.1 Thực trạng nguồn nhân lực Việt Nam 60 2.2.2. Phương hướng phát triển 62 2.2.3 – Những hạn chế trong đào tạo nguồn nhân lực tại Việt Nam 63 2.3 - Nguồn nhân lực tại Tp.HCM 65 2.4 – Sơ lược về hoạt động ngành in 68 2.4.1. Thực trạng ngành in VN 68 2.4.2. Thực trạng ngành in tại Tp. HCM 70 2.5 – Khái quát về nguồn nhân lực ngành in 71 2.6 – Thực trạng đào tạo nguồn nhân lực ngành in 72 2.7 – Những nguyên nhân của sự thiếu hụt số lượng trong đào tạo nhân lực ngành in 73 2.7.1. Nguyên nhân khách quan 73 2.7.2. Nguyên nhân chủ quan 74 xi
15. 2.8 – Đánh giá chất lượng đào tạo ngành in 74 2.8.1.Chất lượng một số yếu tố đầu vào 76 2.8.2. Chất lượng một số yếu tố quá trình 77 2.8.3. Chất lượng một số yếu tố đầu ra 78 2.8.4. Kết luận 78 Chương 3 : Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp.HCM 80 3.1 – Phân tích kết quả tham khảo ý kiến 80 3.1.1. Phân tích kết quả tham khảo ý kiến HSSV nghề in 80 3.1.2. Phân tích kết quả tham khảo ý kiến công nhân ngành in 86 3.1.3. Phân tích kết quả tham khảo ý kiến giảng viên, chuyên gia 88 3.1.4. Phân tích kết quả tham khảo ý kiến doanh nghiệp ngành in 90 3.2 - Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp.HCM 93 Phần Kết Luận 100 1 – Kết luận chung 100 2 – Tự đánh giá kết quả và các đóng góp của đề tài 102 2.1. Những đóng góp của đề tài về mặt lý luận 103 2.2. Những đóng góp của đề tài về mặt thực tiễn 103 3 – Kiến nghị 103 4 – Hướng phát triển của đề tài 104 TÀI LIỆU THAM KHẢO 105 PHỤ LỤC - Phụ lục 1: Phiếu thăm dò ý kiến sinh viên 107 - Phụ lục 2: Phiếu thăm dò ý kiến công nhân ngành in 112 - Phụ lục 3: Phiếu tham khảo ý kiến giảng viên 115 - Phụ lục 4: Phiếu tham khảo ý kiến doanh nghiệp 117 xii
16. DANH SÁCH CHỮ VIẾT TẮT Bộ GD &ĐT : Bộ Giáo dục và Đào tạo Bộ LĐTB & XH : Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội CĐ : Cao Đẳng CN : Công nhân ĐH : Đại Học ĐCSVN : Đảng Cộng Sản Việt Nam ĐHSPKT : Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật ĐT : Đào tạo GD : Giáo dục GV : Giảng viên HN : Hà Nội HS : học sinh NV : Nhân viên QLGD : Quản lý giáo dục SV : Sinh viên Tp.HCM : Thành phố Hồ Chí Minh TCN : Trung cấp nghề TCCN : Trung cấp chuyên nghiệp VN : Việt Nam xiii
17. DANH SÁCH CÁC HÌNH & SƠ ĐỒ Số Hình ảnh, Sơ đồ Trang TT 1 Hình 1.1 Sơ đồ Quá trình kiểm soát chất lượng. 33 2 Hình 1.2 Sơ đồ Đảm bảo chất lượng. 35 3 Hình 1.3 Mô hình TQM. 37 4 Hình 1.4 Chu trình Deming ( 1950). 38 5 Hình 1.5 Sơ đồ minh họa hệ thống tổ chức của nhà trường. 44 6 Hình 1.6 Sơ đồ về các tác động qua lại của các cơ cấu. 55 7 Hình 2.1 Máy in Typo. 60 8 Hình 2.2 Máy in Offset. 60 9 Hình 2.3 Biểu đồ tỉ lệ nội dung cần đào tạo lại cho NV mới 64 10 Hình 2.4 Máy in nhiều màu hiện đại 71 11 Biểu đỗ 3.1 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về thông tin nghề 81 12 Biểu đỗ 3.2 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về hứng thú nghề 81 13 Biểu đỗ 3.3 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về chương trình 82 14 Biểu đỗ 3.4 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về phương pháp 83 15 Biểu đỗ 3.5 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về nổ lực học tập 83 16 Biểu đỗ 3.6 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về cơ sở vật chất 84 17 Biểu đỗ 3.7 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về chọn nghề 84 18 Biểu đỗ 3.8 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về sự phù hợp cv 85 19 Biểu đỗ 3.9 Kết quả thăm dò ý kiến CN về kinh nghiệm 86 20 Biểu đỗ 3.10 Kết quả thăm dò ý kiến CN về hứng thú nghề 86 21 Biểu đỗ 3.11 Kết quả thăm dò ý kiến CN về đào tạo 87 22 Biểu đỗ 3.12 Kết quả thăm dò ý kiến GV về trình độ hs,sv 88 23 Biểu đỗ 3.13 Kết quả thăm dò ý kiến GV về chương trình 88 24 Biểu đỗ 3.14 Kết quả thăm dò ý kiến GVvề kiếnthứccung cấp 89 25 Biểu đỗ 3.15 Kết quả thăm dò ý kiến GV về thiết bị 89 26 Biểu đỗ 3.16 Kết quả thăm dò ý kiến DN về thích ứng cv 90 27 Biểu đỗ 3.17 Kết quả thăm dò ý kiến DN về chất lượng ĐT 91 28 Biểu đỗ 3.18 Kết quả thăm dò ý kiến DN về nâng cao nghề 91 29 Biểu đỗ 3.18 Kết quả thăm dò ý kiến DN về liên kết 92 xiv
18. DANH SÁCH CÁC BẢNG Số Bảng biểu Trang TT 1 Bảng 1 : Kế hoạch thực hiện. 9 2 Bảng 1.1 : Số liệu thống kê số lượng của Bộ GD & ĐT. 19 3 Bảng 1.2 : Tóm tắt tỉ lệ các yếu tố tác động & yếu tố đầu ra. 26 4 Bảng 2.1 : Thống kê số lượng trường &sinh viên. 61 5 Bảng 2.2 : Tóm lược các chỉ tiêu giáo dục. 62 6 Bảng 2.3 : Tỉ lệ ngành đăng ký dự thi ĐH năm 2011. 65 7 Bảng 2.4 : Số lượng sản phẩm in ( 2008 – 2010). 69 xv
19. PHẦN MỞ ĐẦU Đào tạo nguồn nhân lực là một trong ba mục tiêu chủ yếu của giáo dục Việt Nam; bao gồm: nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài. Trong điều kiện phát triển nhanh chóng về lĩnh vực khoa học kỹ thuật hiện nay trên thế giới, cũng như sự tăng trưởng và cạnh tranh của nền kinh tế toàn cầu ngày càng hướng về nền kinh tế tri thức với các sản phẩm mang hàm lượng tri thức cao.Vai trò đào tạo nguồn nhân lực trong các ngành nghề càng trở nên cấp thiết đối với Việt Nam; một quốc gia đang nổ lực phát triển và hòa nhập vào xu hướng chung của thế giới; để có thể trở thành một quốc gia công nghiệp vào những năm 20 của thế kỷ XXI. Ngành in tại Việt Nam nói chung, tại thành phố Hồ Chí Minh cũng như các tỉnh phía Nam nói riêng, là một trong những ngành nghề phát triển nhanh và áp dụng nhiều thành tựu của khoa học kỹ thuật vào trong sản xuất. Tuy vậy, cho đến nayviệc đào tạo và đáp ứng nguồn nhân lực lao động chưa tương xứng với sự phát triển của ngành, cũng như chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động và sản xuất kinh doanh. Đề tài “Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại thành phố HCM” được người học lựa chọn làm luận văn báo cáo tốt nghiệp của lớp Cao học ngành Giáo Dục Học khóa 18B (2010 – 2012). Trong đó bao gồm các nghiên cứu cơ sở lý thuyết về chất lượng đào tạo vàthực trạng nguồn nhân lực ngành in trong cả nước và đặc biệt tại Tp. HCM để đưa ra các gỉải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực để đáp ứng yêu cầu lao động trong ngành in tại Tp. HCM 1 – SƠ LƯỢC VỀ LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO. Đã từ lâu, chất lượng đào tạo nguồn nhân lực luôn là mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia và là đề tài thu hút được nhiều nhà khoa học quan tâm nghiên cứu. Tại nhiều nước trên thế giới, nhiều chính phủ, cơ quan, tổ chức khoa học đã đưa ra các đạo luật, quy chế hay các hệ thống tiêu chuẩn, tiêu chí, vv để đánh giá chất lượng đào 1
20. tạo nguồn nhân lực. Tại VN, trong thời gian gần đây, nhiều đề tài nghiên cứu về chất lượng đào tạo nguồn nhân lực cũng đã được thực hiện nhằm đưa ra các giải pháp để cải tiến và nâng cao chất lượng đào tạo trong giáo dục và đào tạo ngành nghề. Sơ lược một số nghiên cứu đã được thực hiện tại các nước và VN nhu sau: 1.1 – Tại các nước trên thế giới. Tại các nước châu Âu, việc nghiên cứu nguồn nhân lực, quản lý chất lượng nguồn nhân lực đã được tiến hành từ thời Phục hưng với các mô hình quản lý chất lượng đào tạo trong trường đại học theo mô hình của Pháp và Anh. Trãi qua suốt thời gian dài, nhiều nhà khoa học về chất lượng đã có nhiều công trình nghiên cứu, xây dựng các mô hình quản lý, nâng cao chât lượng đào tạo. Ngày nay, vai trò của chất lượng đã được đặt tại vị trí quan trọng, và là mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia. Nhiều quốc gia, tổ chức quốc tế, hiệp hội chuyên ngành,vv đã xây dựng các hệ thống tiêu chuẩn làm cơ sở cho việc đánh giá và nâng cao chất lượng.Nhiều nhà khoa học vẫn tiếp tục lựa chọn chất lượng là đề tài nghiên cứu với nhiều mô hình, lý thuyết được giới thiệu với mục tiêu là làm cho việc quản lý chất lượng ngày càng trở nên tốt hơn để tạo ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu của xã hội. Một vài hệ thống chất lượng, tiêu chuẩn, mô hình,vv của các nhà nghiên cứu được giới thiệu để minh họa như: - Hệ thống chất lượng của Viện tiêu chuẩn Anh quốc (British Standards Institution). - Tiêu chuẩn Cộng Hòa Pháp (NFX 50)- ISO (International Standards Organization). - Hiệp hội châu Âu với các tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá chất lượng cơ bản (European Foundation for Quality Management – EFQM) - Edwards Deming,“Mô hình đảm bảo chất lượng” gồm hệ thống 14 điểm và chu trình PDCA nổi tiếng). - Flegenbao (1950),“ Total Quality Management” -Terry Richarson (1970), “Total Quality Management” - Konosuke Matsushita (1991), “ Total Quality Management for Senior Executive ” 2
21. - Joseph M. Juran và Philip B. Crosby với các mô hình quản lý chất lượng đặc trưng của riêng mỗi người, . 1.2 – Tại Việt Nam Ở Việt Nam, do đòi hỏi cấp bách của việc phát triển giáo dục đểtheo kịp đà phát triển kinh tế của đất nước. Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu giáo dục VN có nhiều nổ lực nghiên cứu về nâng cao chất lượng đào tạo, đào tạo nghề nghiệp với mong muốn đưa ra được các phương hướng nhằm nâng cao chất lượng đào tạo tại VN ngang tầm với khu vực. Nhiều đề tài nghiên cứu cấp Bộ do các cá nhân hay tập thể thực hiện đã được các cơ quan hữu quan thẩm định như: - Nghiên cứu về đào tạo nghề ngắn hạn tại VN: Thực hiện trong các năm 1980 đến các năm 1990 của các tác giả: Nguyễn Minh Đường, Đặng Danh Ánh, Bùi Sỹ, Nguyễn Viết Sự, Nguyển Đức Trí, Trần Khánh Đức, Nguyễn Đăng Trụ, Đỗ Huân,vv - “ Hệ thống đào tạo kỹ thuật thực hành” - Nguyển Đức Trí (2002). - “ Cơ cấu trình độ GD &ĐT sau trung học ở nước ta trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa ” – Vũ Ngọc Hải (2003). - Sách chuyên khảo “ Hệ thống giáo dục hiện đại trong những năm đầu thế kỷ XXI – VN và thế giới” – Vũ Ngọc Hải – Nhà xuất bản Giáo dục (2003). - Đề tài: “Nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo dùng cho các trường đại học Việt Nam” - Nguyễn Đức Chính (tháng 3 năm 2002) - Đề tài: “Thực trạng và giải pháp đào tạo lao động kỹ thuật đáp ứng nhu cầu chuyển dịch cơ cấu lao động trong nền kinh tế thị trường, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế” – Nguyễn Minh Đường (2005). - “ Quản lý và kiểm định chất lượng đào tạo nhân lực theo ISO & TQM ” – Trần Khánh Đức – Nhà xuất bản Giáo dục (2004) - Cho đến nay nhiều đề tài về mô hình đào tạo, tiêu chuẩn, phát triển chương trình dạy học,vv cũng được các nhà giáo dục VN nghiên cứu. (theo “ Giáo dục và nghề nghiệp – Một số vấn đề thực tiển” – Nguyễn Đức Trí -2010) 3