Luận văn Biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin cho giáo viên bậc trung học phổ thông tại thành phố Cần Thơ (Phần 1)

Nội dung text: Luận văn Biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin cho giáo viên bậc trung học phổ thông tại thành phố Cần Thơ (Phần 1)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ HUỲNH THANH DANH BIÊN SOẠN BỘ CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN CHO GIÁO VIÊN BẬC TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TẠI THÀNH PHỐ CẦN THƠ NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 S KC 0 0 4 0 4 9 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 07 năm 2013
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ HUỲNH THANH DANH BIÊN SOẠN BỘ CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN CHO GIÁO VIÊN BẬC TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TẠI THÀNH PHỐ CẦN THƠ NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC – 601401 Hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN VĂN Y Tp. Hồ Chí Minh, tháng 7/ 2013
3. LÝ LỊCH KHOA HỌC I. LÝ LỊCH SƠ LƯỢC Họ & tên: Huỳnh Thanh Danh Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 09/09/1986 Nơi sinh: Sóc Trăng Quê quán: Thạnh Trị - Sóc Trăng Dân tộc: kinh Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: Lô B392, khu dân cư 91B, Phường An Khánh Quận Ninh Kiều Thành phố Cần Thơ Điện thoại cơ quan: (0710)3840.666 Điện thoại nhà riêng: 01213988893 E-mail: huynhthanhdanhcntt@yahoo.com II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO: 1. Đại học Hệ đào tạo: Chính quy tập trung Thời gian đào tạo từ: năm 2005 đến năm 2010 Nơi học: Trường Đại học Cần Thơ Ngành học: Tin học III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC: Thời gian Nơi công tác Các công việc đã đảm nhiệm Tháng 1/2010 Trường đại học Tây Đô GV giảng dạy môn Tin học đến nay
4. LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2013 Huỳnh Thanh Danh
5. LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện luận văn, em xin chân thành gởi lời cảm ơn đến: - TS. Nguyễn Văn Y – Giảng viên hướng dẫn đã tận tình hướng dẫn từng bước và giúp đỡ về những tri thức và những kinh nghiệm quý báu mà thầy đã truyền đạt lại để em hoàn thành luận văn. - Phòng Đào tạo trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật Tp. HCM đã tạo điều kiện tốt nhất cho người nghiên cứu trong thời gian học tập. - Ban giám hiệu và quý thầy cô trường các THPT tại thành phố Cần Thơ đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện việc nghiên cứu của tôi và tích cực hỗ trợ tôi trong quá trình khảo sát và thực nghiệm. Xin chân thành cảm ơn!
6. TÓM TẮT Với sự phát triển của khoa học công nghệ nói chung và công nghệ thông tin nói riêng, giáo dục đào tạo đang gặp phải những thách thức vô cùng lớn.Do sự chuyển đổi sang một xã hội mang nhiều thông tin cùng với xu thế toàn cầu hoá, vừa hợp tác vừa cạnh tranh làm cho giáo dục phải thích nghi vào quá trình thay đổi đó, nhắm bắt kịp với biến đổi của xã hội, đáp ứng yêu cầu phát triển và để tránh khỏi tụt hậu.Vì vậy, yêu cầu có tính bức xúc đặt ra là đội ngũ giáo viên phải nhanh chóng tăng cường năng lực nhất là năng lực công nghệ thông tin (CNTT) để tiếp cận với sự thay đổi của thời đại mới nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội. Trong những năm qua, thành phố Cần Thơ đã chú ý đến việc đổi mới trong giáo dục, kiểm tra đánh giá thường xuyên nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên của địa phương.Với đề tài “Biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin cho giáo viên bậc trung học phổ thông tại thành phố Cần Thơ ” người nghiên cứu lựa chọn với mong muốn đi sâu tìm hiểu, đánh giá phân tích thực trạng cũng như biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin của giáo viên, nhằm góp phần đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục nói chung cũng như nâng cao trình độ giảng dạy của giáo viên, nhất là giáo viên THPT tại thành phố Cần Thơ hiện nay. Luận văn gồm 3 phần: Phần mở đầu: Nêu rõ lý do, mục tiêu, nhiệm vụ, đối tượng nghiên cứu, giới hạn nội dung và phương pháp nghiên cứu. Phần nội dung: Trình bày theo3 chương, tập trung vào những vấn đề sau: Tìm hiểu cơ sở lý luận về kiểm tra đánh giá năng lực công nghệ thông tin của giáo viên; phân tích thực trạng năng lực công nghệ thông tin của giáo viên bậc trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Cần Thơ nhằm xác định nhu cầu cần thiết của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và đánh giá các mức độ ứng dụng năng lực công nghệ thông tin của giáo viên bậc trung học phổ thông; biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin của giáo viên bậc trung học phổ thông tại thành phố Cần Thơ
7. Phần kết luận và khuyến nghị: Trình bày những kết quả đạt được của quá trình nghiên cứu như: Kiểm tra đánh giá năng lực CNTT của giáo viên nhằm giúp đổi mới phương pháp giảng dạy và khắc phục những điểm yếu của đội ngũ giáo viên. Hiện trạng đội ngũ GV THPT thành phố Cần Thơ còn nhiều bất cập. Với kết quả nghiên cứu nêu ra trong luận văn người nghiên cứu nhận thấy rằng bộ câu hỏi kiểm tra đánh giá năng lực CNTT của giáo viên thành phố Cần Thơ hiện nay là một yêu cầu bức thiết từ thực tiễn phát triển giáo dục của thành phố.Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp giúp chocông tác kiểm tra đánh giá năng lực công nghệ thông tin được triển khai một cách hợp lý, có cơ sở khoa học và có tính khả thi để góp phần cải thiện chất lượng giáo dục và nâng cao chất lượng giáo viên.
8. ABSTRACT With the development of science and technology in general and the Information Technology in particular, today education & training system is facing a lot of big challenges. Because of the transition to a fulfilled information society along with the trend of globalization, cooperation and competition, education system must adapt into all above processes in order to grasp the social changes firmly, meet the need of development and avoid lagging behind. As a matter of fact, an urgent requirement arises, teachers have to increase their professional and working capacity with a concentration to Information Technology (IT) proficiency immediately so as to approach and to meet the needs of modern developments for new era. In those years, Can Tho city has been taking lots of attention to educational innovations, checking and evaluating them regularly in order to improve the local teaching quality. With the selected research: “Compiling IT academic proficiency evaluation test bank for high school teachers in Can Tho city” we want to take a deep analysis, evaluation to current situation and to compile a test bank contributing to a qualification of the educational development as well as teaching quality improvement, particularly with current high school teachers in Can Tho city. Research Contents Part 1: Introduction Clearly states reasons, goals, missions, objects, content scope and methodology of the research. Part 2: Main contents Presented in 3 chapters with a concentration on these following issues: Understanding the theoretical framework for the teachers‟ IT academic proficiency evaluation; Analyzing current situation on( reality of) high school teachers‟ IT academic proficiency in Can Tho city to determine the necessity of IT application to high school teaching and to assess the extent application of teachers‟ IT academic proficiency; Compiling IT academic proficiency evaluation test bank for high school teachers in Can Tho city.
9. Part 3: Conclusion and Recommendation: Presenting achievements of the research: examining and evaluating the teachers‟ IT academic proficiency in order to improve teaching methods as well as making good the teachers „weaknesses. Currently, Can Tho teachers „ conditions are still in insufficient point. From these results raised in our research, we recognize that IT academic proficiency evaluation test bank for high school teachers in Can Tho is an urgent request basing on the practical education development of the city. And thus, we make a proposal for numbers of solutions to help logically, scientifically, feasibly and effectively implement IT academic proficiency evaluation so as to make contributions to ameliorating education and teachers‟ quality.
10. MỤC LỤC MỞ ĐẦU i 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI i 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU iii 3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU iv 4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC iv 5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU iv 6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU iv 7. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU iv 8. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN v CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN CHO GIÁO VIÊN BẬC TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 1 1.1. Tổng quan về vấn đề 1 1.1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề: 1 1.1.2. Sự phát triển của lí luận đo lƣờng và đánh giá trong giáo dục 2 1.1.3. Sự phát triển của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học 4 1.2. Các khái niệm cơ bản 6 1.2.1. Đánh giá 6 1.2.2. Công nghệ thông tin và ứng dụng công nghệ thông tin 7 1.2.3. Năng lực và năng lực thực hiện 9 1.2.4. Năng lực công nghệ thông tin 11 1.2.5. Đánh giá theo năng lực 11 1.2.6. Đội ngũ giáo viên trung học phổ thông 12 1.2.7. Bộ câu hỏi 12 1.3. Cơ sở lý luận về kiểm tra đánh giá 13 1.3.1. Chức năng của kiểm tra và đánh giá: 13 1.3.2. Mục đích của việc kiểm tra - đánh giá 13 1.3.3. Các tiêu chuẩn của một bài kiểm tra 14 1.3.4. Các nguyên tắc để đánh giá kết quả học tập 15 1.3.4.1. Đánh giá khách quan 15
11. 1.3.4.2. Đánh giá dựa vào mục tiêu dạy học 15 1.3.4.3. Đánh giá toàn diện 15 1.3.4.4. Đánh giá thƣờng xuyên và c kế hoạch 15 1.3.4.5. Đánh giá nh m cải tiến phƣơng pháp giảng dạy hoàn ch nh chƣơng tr nh 15 1.3.5. Ý nghĩa và vai trò của việc kiểm tra - đánh giá 15 1.3.6. Các lãnh vực đánh giá trong đào tạo 17 1.3.6.1. Quá tr nh đánh giá 17 1.3.6.2. Các quan điểm đánh giá truyền thống và đánh giá hiện đại 18 1.3.6.3. Đánh giá kiến thức 19 1.3.6.4. Đánh giá kỹ năng 23 1.3.6.5. Đánh giá thái độ 28 1.4. Cơ sở lý luận về năng lực công nghệ thông tin của giáo viên trong dạy học 29 1.4.1. Cấu trúc năng lực công nghệ thông tin của giáo viên 29 1.4.2. Chuẩn năng lực giáo viên - yếu tố cơ bản quyết định chất lƣợng giáo dục 31 1.4.3. Những yếu tố tác động đến ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học hiện nay 37 1.4.3.1. Đỗi mới phƣơng pháp dạy học 37 1.4.3.2. Sử dụng các phƣơng tiện công nghệ trong giảng dạy 39 1.4.3.3. Phát triển khoa học công nghệ 40 1.4.3.4. Tăng cƣờng hạ tầng cơ sở công nghệ thông tin trong trƣờng học 41 1.5. Kết luận chƣơng I 43 CHƢƠNG II: CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN CHO GIÁO VIÊN BẬC TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 44 2.1. Khái quát về tình hình kinh tế văn hoá - xã hội của thành phố Cần Thơ 44 2.2. Hệ thống giáo dục và đào tạo thành phố Cần Thơ 45 2.2.1. Quy mô trƣờng lớp 45 2.2.2. Số lƣợng giáo viên sinh viên 47 2.2.3. Chất lƣợng hiệu quả giáo dục và đào tạo 48 2.3. Hệ thống giáo dục trung học phổ thông thành phố Cần Thơ 50 2.3.1. Giáo dục trung học phổ thông của thành phố Cần Thơ 50 2.3.2. Khái quát về đội ngũ giáo viên cán bộ trƣờng trung học phổ thông 50 2.3.3. Các điều kiện đảm bảo cho giáo dục trung học phổ thông phát triển 52
12. 2.4. Thực trạng đánh giá năng lực công nghệ thông tin giáo viên trung học phổ thông thành phố Cần Thơ 56 2.4.1. Mục đích khảo sát 56 2.4.2. Thiết kế và chọn mẫu khảo sát 56 2.4.3. Đối tƣợng khảo sát 56 2.4.4. Xử lý và đánh giá kết quả khảo sát 58 2.4.5. Nhận xét chung kết quả khảo sát 72 2.5. Kết luận chƣơng II 74 CHƢƠNG III: BIÊN SOẠN BỘ CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN CHO GIÁO VIÊN BẬC TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 75 3.1. Những định hƣớng có tính nguyên tắc 75 3.1.1. Tính khoa học 75 3.1.2. Tính phát triển toàn diện 75 3.2. Thiết kế đánh giá năng lực 75 3.3. Quy trình xây dựng bộ câu hỏi kiểm tra đánh giá 77 3.4. Giới thiệu chung về bộ câu hỏi 78 3.4.1. Đặc điểm của môn tin học 78 3.4.2. Yêu cầu kiến thức và kỹ năng: 79 3.4.3. Mục tiêu cụ thể từng module 80 3.5. Lập dàn bài cho bộ câu hỏi 83 3.6. Tiêu chuẩn và cách thức đánh giá 85 3.7 Bộ tiêu chí đánh giá của bộ câu hỏi 86 3.8. Biên soạn bộ câu hỏi 86 3.9. Xin ý kiến chuyên gia 87 3.9.1. Mục đích 87 3.9.2. Nội dung 87 3.9.3. Đối tƣợng 87 3.9.4. Các bƣớc trƣng cầu ý kiến 87 3.10.Kết quả xin ý kiến chuyên gia 88 3.10.1. Phân tích kết quả 88
13. 3.10.2. Nhận xét chung kết quả xin ý kiến chuyên gia 96 3.10.3. Phân tích ý kiến trong buổi tọa đàm 97 3.11. Rà soát điều ch nh câu hỏi 99 3.12. Kết luận chƣơng III 100 KẾT LUẬN 101 1. KẾT LUẬN 101 2. KIẾN NGHỊ 101 3. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI 103 4. HƢỚNG PHÁT TRIỂN CỦA ĐỀ TÀI 103 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 105
14. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1 So sánh các quan điểm đánh giá 18 Bảng 1.2: Các mức độ mục tiêu về nhận thức theo S. Bloom 20 Bảng 1.3: Các mẫu bảng kiểm dùng trong đánh giá kỹ năng 24 Bảng 1.4 Bảng phân loại mục tiêu giáo dục 27 Bảng 1.5: Thang đánh giá sự thực hiện 28 Bảng 1.6: Các mức độ mục tiêu dạy học về thái độ 29 Bảng 2.1 Thống kê số trƣờng THPT công lập 45 Bảng 2.2 Thống kê số lớp học 46 Bảng 2.3 Thống kê số giáo viên THPT giảng dạy trực tiếp 47 Bảng 2.4 Thống kê số học sinh trƣờng THPT công lập 48 Bảng 2.5 Thống kê số trƣờng THPT đƣợc khảo sát 57 Bảng 2.6 : Mức độ cần thiết về năng lực CNTT của giáo viên theo từng bộ môn 58 Bảng 2.7: Mức độ cần thiết về năng lực CNTT theo thâm niên công tác của GV 60 Bảng 2.8: Bảng thống kê các câu hỏi về kiểm tra đánh giá năng lực CNTT của các giáo viên THPT 61 Bảng 2.9: Giá trị trung b nh về mức độ ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy học của các giáo viên THPT 69 Bảng 2.10: Phân tích hồi quy 71 Bảng 3.1: Mục tiêu cụ thể cho từng module kiểm tra 80 Bảng 3.2: Nội dung module và các công việc 83 Bảng 3.3: Mức độ phù hợp của bộ câu hỏi c phù hợp với các nội dung đƣợc bồi dƣỡng của giáo viên THPT 89 Bảng 3.4: Mức độ thực hiện của các bƣớc công việc trong bảng kiểm tra 90 Bảng 3.5: Mức độ thuận lợi của giáo viên THPT Cần Thơ đối với bộ bảng câu hỏi đã đƣợc xây dựng và công việc kiểm tra đánh giá 90 Bảng 3.6: Mức độ về các kiến thức yêu cầu của các câu trắc nghiệm trong bộ câu hỏi 91 Bảng3.7: Mức độ phù hợp về phƣơng pháp xây dựng bộ câu hỏi với quy tr nh xây dựng bộ công cụ đánh giá kỹ năng 92
15. Bảng 3.8: Mức độ đạt đƣợc của bộ câu hỏi 93 Bảng 3.9: Mức độ khả thi thực hiện bộ câu hỏi 94 Bảng 3.10: Mức độ khả thi của từng công việc khi thực hiện bộ câu hỏi 94 Bảng 3.11: Những vấn đề khi xây dựng bộ câu hỏi cần quan tâm 95
16. DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH , BIỂU ĐỒ H nh 1.1. Cấu trúc năng lực CNTT của giáo viên 30 Hinh 1.2. Mô hình TPACK 38 Hình 2.1: Mức độ cần thiết về năng lực CNTT của GV theo từng bộ môn 59 H nh 2.2: Mức độ cần thiết về năng lực CNTT theo thâm niên công tác của giáo viên 60 H nh 2.3: Mức độ cần thiết nâng cao năng lực công nghệ thông tin ở giáo viên 64 H nh 2.4: Các đợt kiểm tra đánh giá các giáo viên đã tham gia 64 H nh 2.5: Các kiến thức các giáo viên đánh giá là cần tham gia bồi dƣỡng 65 Hình 2.6: Các h nh thức tổ chức kiểm tra năng lực giáo viên 65 H nh 2.7: Mục đích của các giáo viên khi tham gia các kỳ thi 66 H nh 2.8: Mức độ cần thiết của việc ứng dụng tin học hiện nay trong dạy học 66 Hình 2.9 : Các yếu tố ảnh hƣởng đến h nh thành năng lực công nghệ thông tin của giáo viên 67 H nh 2.10: Mức độ quan trọng của việc nâng cao năng lực công nghệ thông tin của giáo viên 68 H nh 3.1: Tỷ lệ thâm niên công tác của các giáo viên qua khảo sát 88 H nh 3.2: Tr nh độ học vấn của các giáo viên qua cuộc khảo sát 88 H nh 3.3: Tỷ lệ mức độ phù hợp của bộ câu hỏi c phù hợp với các nội dung đƣợc bồi dƣỡng của giáo viên THPT 89 Hình 3.4: Mức độ thực hiện của các bƣớc công việc trong bảng kiểm tra 90 Hình 3.5: Mức độ thuận lợi của giáo viên THPT Cần Thơ đối với bộ câu hỏi đã đƣợc xây dựng và công việc kiểm tra đánh giá 91 Hình 3.6: Mức độ các kiến thức yêu cầu của các câu trắc nghiệm trong bộ câu hỏi 92 Hình 3.7: Tỷ lệ phù hợp về phƣơng pháp xây dựng bộ câu hỏi với quy tr nh xây dựng bộ công cụ đánh giá kỹ năng 93 Hình 3.8: Tỷ lệ % giá mức độ khả thi trong khi thực hiện bộ câu hỏi 95 Hình 3.9: Tỷ lệ % các vấn đề cần quan tâm khi xây dựng bộ câu hỏi 96
17. CÁC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN STT Kí hiệu, chữ viết tắt Viết đầy đủ 1 CBGV Cán bộ, giáo viên 2 CBQL Cán bộ quản lý 3 CNTT Công nghệ thông tin 4 CSVC Cơ sở vật chất 5 CT – SGK Chƣơng tr nh sách giáo khoa 6 ĐHSPKT Đại học sƣ phạm kỹ thuật. 7 ĐNGV Đội ngũ giáo viên 8 GD – ĐT Giáo dục đào tạo 9 GD Giáo dục. 10 GV Giáo viên 11 HDDH Hoạt động dạy học 12 KTĐG Kiểm tra đánh giá 13 NLTH Năng lực thực hiện 14 THCS Trung học cơ sở 15 THPT Trung học phổ thông. 16 TPCT Thành phố Cần Thơ 17 XH Xã hội
18. MỞ ĐẦU 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Nghị quyết Đại hội X của Đảng khẳng định mục tiêu giáo dục là: "Phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, chấn hƣng nền giáo dục Việt Nam làm cho giáo dục cùng với khoa học và công nghệ thực sự là quốc sách hàng đầu." Với sự phát triển của khoa học công nghệ nói chung và công nghệ thông tin nói riêng, giáo dục đào tạo đang gặp phải những thách thức vô cùng lớn. Do sự chuyển đổi sang một xã hội mang nhiều thông tin cùng với xu thế toàn cầu hoá, vừa hợp tác vừa cạnh tranh làm cho giáo dục phải thích nghi vào quá tr nh thay đổi đ nh m bắt kịp với biến đổi của xã hội đáp ứng yêu cầu phát triển và để tránh khỏi tụt hậu.Vì vậy, yêu cầu có tính bức xúc đặt ra là đội ngũ giáo viên phải nhanh chóng tăng cƣờng năng lực nhất là năng lực công nghệ thông tin (CNTT) để tiếp cận với sự thay đổi của thời đại mới nh m đáp ứng nhu cầu của xã hội. Hƣớng đến sự nghiệp phát triển giáo dục thì cần phát triển giáo dục Trung học Phổ thông vì nó có vai trò rất quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân nói chung và giáo dục phổ thông nói riêng. Mục tiêu giáo dục Trung học Phổ thông nhƣ Điều 27 Luật giáo dục 2005 đƣợc Quốc hội nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XI, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14 tháng 6 năm 2005 đã nêu: “Giáo dục Trung học Phổ thông nh m giúp ngƣời học củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục Trung học cơ sở, hoàn thiện học vấn phổ thông và có những hiểu biết thông thƣờng về kỹ thuật và hƣớng nghiệp c điều kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hƣớng phát triển, tiếp tục học đại học cao đẳng, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động” [24-Tr21]. Và để đáp ứng nhu cầu này đòi hỏi đội ngũ giáo viên trong nhà trƣờng phải thƣờng xuyên học tập, bồi dƣỡng, rèn luyện, từ đ mới c đủ khả năng thực hiện sứ mệnh và nhiệm vụ của mình. Đảng ta xác định mục tiêu cơ bản của giáo dục nâng cao dân trí đào tạo nhân lực, bồi dƣỡng nhân tài đào tạo con ngƣời Việt Nam có tri thức, có kỷ năng c thái độ ứng xử đáp ứng đƣợc công cuộc đổi mới hiện nay. Muốn thực hiện đƣợc điều trên đội ngũ giáo viên đ ng vai trò quan trọng quyết định chất lƣợng giáo dục. Điều i
19. này đã đƣợc khẳng định tại văn kiện hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành TW khóa 8: “Giáo viên là nhân tố quyết định chất lƣợng của giáo dục”. Thầy giáo, cô giáo là lực lƣợng trực tiếp thực hiện chƣơng tr nh của cấp học nh m phát triển toàn diện cho ngƣời học. Chất lƣợng giáo dục của nhà trƣờng trực tiếp do đội ngũ giáo viên quyết định do đ phát triển đội ngũ vừa là mục tiêu vừa là động lực phát triển nhà trƣờng. Theo Quyết định số 698/QĐ-TTg ngày 01/6/2009 của Thủ tƣớng Chính phủ: “Đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT trong trƣờng phổ thông nh m đổi mới phƣơng pháp dạy và học theo hƣớng giáo viên tự tích hợp CNTT vào từng môn học thay vì học trong môn tin học. Giáo viên các bộ môn chủ động tự soạn và tự chọn tài liệu và phần mềm (mã nguồn mở) để giảng dạy ứng dụng CNTT”. Ch thị 29/2001/CT-BGD&ĐT của Bộ trƣởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nêu rõ “Đối với giáo dục và đào tạo, công nghệ thông tin c tác động mạnh mẽ, làm thay đổi phƣơng pháp phƣơng thức dạy và học. Công nghệ thông tin là phƣơng tiện để tiến tới một xã hội học tập”. Ch thị 40/CT-TW của Ban bí thƣ Trung ƣơng Đảng về xây dựng, nâng cao chất lƣợng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đƣợc chuẩn hoá, đảm bảo chất lƣợng đủ số lƣợng đồng bộ về cơ cấu đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất lối sống lƣơng tâm tay nghề của nhà giáo. Thông qua việc quản lý phát triển đúng định hƣớng và có hiệu quả sự nghiệp giáo dục để nâng cao chất lƣợng đào tạo đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc. Hiện nay, giáo dục Việt Nam muốn phát triển hƣớng đến một nền giáo dục c năng lực công nghệ thông tin chất lƣợng cao và phổ biến, có nhiều cơ hội giáo dục cho đông đảo dân số.Vì vậy việc nâng cao năng lực giáo viên nhất là năng lực công nghệ thông tin cho giáo viên các trƣờng THPT là nhiệm vụ cấp thiết trong huy động nguồn lực phát triển của các nhà trƣờng. Trong những năm qua thành phố Cần Thơ đã chú ý đến việc đổi mới trong giáo dục, kiểm tra đánh giá thƣờng xuyên nh m nâng cao chất lƣợng đội ngũ giáo viên của địa phƣơng. ii
20. Tuy nhiên, việc đổi mới trong giáo dục cũng còn nhiều bất cập chƣa c sự đồng nhất và giải pháp cụ thể. Nhận thức của một số giáo viên còn hạn chế, một số giáo viên cao tuổi còn ngại đổi mới. Đội ngũ giáo viên chƣa hợp lý về cơ cấu: có bộ môn thừa quá nhiều, có bộ môn quá thiếu. Thực tế cho thấy, có một số giáo viên hiện nay chƣa đáp ứng đầy đủ một số yêu cầu giảng dạy do trƣớc đây không đƣợc đào tạo chuẩn mực hoặc nội dung đào tạo không thích ứng với tình hình mới. Nếu không đƣợc kiểm tra đánh giá và nâng cao tr nh độ thì số giáo viên này không đủ năng lực đảm đƣơng nhiệm vụ. Bên cạnh đ chất lƣợng dạy học và giáo dục của đội ngũ giáo viên nhìn chung chƣa đáp ứng với nhu cầu phát triển ngày càng cao của xã hội. Có thể nói việc đánh giá năng lực đội ngũ giáo viên trƣờng phổ thông nói chung và ở trƣờng THPT ở thành phố Cần Thơ n i riêng đã trở thành một nhiệm vụ cấp thiết để nâng cao chất lƣợng đào tạo. Hiện nay, có không ít những công trình nghiên cứu về công tác đào tạo, bồi dƣỡng đào tạo nâng chuẩn tr nh độ giáo viên, dự báo về giáo viên nhƣng để đánh giá đƣợc năng lực giáo viên thì vẫn còn rất hạn chế nhất là năng lực công nghệ thông tin của giáo viên THPT đặc biệt là trên địa bàn Thành phố Cần Thơ. V vậy đề tài “Biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin cho giáo viên bậc trung học phổ thông tại thành phố Cần Thơ ” ngƣời nghiên cứu lựa chọn với mong muốn đi sâu t m hiểu đánh giá phân tích thực trạng cũng nhƣ biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin của giáo viên, nh m góp phần đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục n i chung cũng nhƣ nâng cao tr nh độ giảng dạy của giáo viên, nhất là giáo viên trung học phổ thông tại thành phố Cần Thơ hiện nay. 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Tiến hành biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin cho giáo viên nh m nâng cao chất lƣợng giáo dục của các trƣờng THPT tại thành phố Cần Thơ. iii
21. 3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu : Bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin giáo viên THPT. 3.2. Khách thể nghiên cứu: - Năng lực công nghệ thông tin giáo viên THPT ở thành phố CầnThơ - Nội dung bồi dƣỡng ứng dụng công nghệ thông tin. - Giáo viên bậc THPT ở thành phố CầnThơ 4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC Chất lƣợng giáo dục của trƣờng THPT ở thành phố CầnThơ còn nhiều hạn chế chƣa đáp ứng đƣợc nhu cầu phát triển của xã hội hiện nay. Nếu biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin một cách c cơ sở khoa học, hợp lý và có tính khả thi vào việc kiểm tra đánh giá năng lực công nghệ thông tin của giáo viên bậc trung học phổ thông thì sẽ để góp phần cải thiện chất lƣợng giáo dục và nâng cao chất lƣợng giáo viên. 5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 5.1. Nghiên cứu hệ thống h a cơ sở lý luận về kiểm tra đánh giá năng lực công nghệ thông tin giáo viên bậc THPT. 5.2. Khảo sát thực trạng kiểm tra đánh giá năng lực công nghệ thông tin giáo viên bậc THPT ở một số trƣờng THPT tại thành phố Cần Thơ 5.3. Biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin cho giáo viên bậc trung học phổ thông tại thành phố Cần Thơ và tiến hành lấy ý kiến chuyên gia để hoàn thiện bộ câu hỏi. 6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU Đề tài tập trung biên soạn bộ câu hỏi đánh giá năng lực công nghệ thông tin cho giáo viên bậc trung học phổ thông tại thành phố Cần Thơ. 7. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 7.1. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu lý luận Sử dụng các phƣơng pháp phân tích khái quát hoá các tài liệu khoa học có liên quan để xác định hệ thống khái niệm công cụ và khung lý thuyết phục vụ cho iv