Luận văn Áp dụng bài giảng ñiện tử nhằm nâng cao chất lượng dạy học cho môn Công nghệ 10 tại trường THPT Trịnh Hoài ðức tỉnh Bình Dương (Phần 1)

Nội dung text: Luận văn Áp dụng bài giảng ñiện tử nhằm nâng cao chất lượng dạy học cho môn Công nghệ 10 tại trường THPT Trịnh Hoài ðức tỉnh Bình Dương (Phần 1)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN THỊ TRANG ANH ÁP DỤNG BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC CHO MƠN CƠNG NGHỆ 10 TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG TRỊNH HỒI ĐỨCS K C 0 0 0 2 8 1 TỈNH BÌNH DƯƠNG NGÀNH : GIÁO DỤC HỌC - 60 14 01 S K C 0 0 3 7 8 7 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, 2012
2. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TR ƯNG ð I H C S Ư PH M K THU T THÀNH PH H CHÍ MINH LU N V ĂN TH C S Ĩ NGUY N TH TRANG ANH ÁP D NG BÀI GI NG ðIN T NH M NÂNG CAO CH T L ƯNG D Y H C CHO MƠN CƠNG NGH 10 TI TR ƯNG TRUNG H C PH THƠNG TR NH HỒI ðC T NH BÌNH D ƯƠ NG NGÀNH: GIÁO D C H C - 601401 Hưng d n khoa h c TS. ðNG TH PH ƯƠ NG PHI Tp. H Chí Minh, tháng 10/2012
3. CƠNG TRÌNH ðƯC HỒN THÀNH T I TR ƯNG ð I H C S Ư PH M K THU T TP.HCM Cán b h ưng d n khoa h c: TS. ðNG TH PH ƯƠ NG PHI Cán b ph n bi n 1 Cán b ph n bi n 2 Lu n v ăn th c s ĩ đưc b o v HI ð NG CH M LU N V ĂN TH C S Ĩ TR ƯNG ð I H C S Ư PH M K THU T Ngày .tháng .n ăm 2012
4. Lý l ch khoa h c Lu n v ăn th c s ĩ LÝ L CH KHOA H C I. LÝ L CH S Ơ L ƯC H và tên: Nguy n Th Trang Anh Gi i tính: N Ngày, tháng, n ăm sinh: 05/02/1986 N ơi sinh: Hà Nam Quê quán: Bình ðnh Dân t c: Kinh Ch riêng ho c đ a ch liên l c: 15/24A, An Bình, D ĩ An, Bình D ươ ng ðin tho i cá nhân: 01285298995 ðin tho i nhà riêng: 06503953352 E-mail: nptranganhca@gmail.com II. QUÁ TRÌNH ðÀO T O ði h c: H đ o t o: Chính quy Th i gian đào t o: t tháng 9/2005 - 6/2009 Nơi h c: Tr ưng ð i h c Nơng lâm Tp. H Chí Minh Ngành h c: S ư ph m K thu t Nơng Nghi p Ngày b o v lu n v ăn t t nghi p: Tháng 6/2009 Nơi t t nghi p: Tr ưng ð i h c Nơng lâm Tp. H Chí Minh III. QUÁ TRÌNH CƠNG TÁC CHUYÊN MƠN T KHI T T NGHI P ð I H C Th i gian Nơi cơng tác Cơng vi c đ m nhi m Tr ưng THPT Tr nh Hồi ðc, 2009 - 2012 Giáo viên Thu n An, t nh Bình D ươ ng i
5. Li cam đoan Lu n v ăn th c s ĩ LI CAM ðOAN Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên c u c a tơi. Các s li u, k t qu nêu trong lu n v ăn là trung th c và ch ưa t ng đưc ai cơng b trong b t k ỳ cơng trình nào khác. Tp. H Chí Minh, ngày 10 tháng 10 n ăm 2012 Nguy n Th Trang Anh ii
6. Li c m ơn Lu n v ăn th c s ĩ LI C M ƠN Xin chân thành c m ơn phịng Qu n lý khoa h c – Quan h Qu c t - Sau đi hc, khoa S ư ph m k thu t và tr ưng ð i h c S ư ph m K thu t thành ph H Chí Minh đã t o điu ki n cho tơi đưc h c t p và cĩ m t mơi tr ưng h c t p lý t ưng đ hc t p và tr ưng thành, đc bi t là quý Th y, Cơ tr c ti p gi ng d y l p cao h c khĩa 18B đã t n tình d y d và truy n l i cho chúng tơi nh ng kinh nghi m, lịng say mê khoa h c đ cho tơi cĩ ni m tin vào tri th c và hành trang b ưc vào cu c s ng. Xin trân tr ng g i l i cám ơn sâu s c t i cơ h ưng d n TS. ðng Th Ph ương Phi đã t n tình ch b o, đ ng viên, khuy n khích tơi trong su t quá trình nghiên c u đ hồn thành đ tài này. Xin chân thành c m ơn TS. Nguy n V ăn Tu n, Trưng khoa S ư Ph m K Thu t; TS. Võ Th Xuân c v n h c t p đã t n tình giúp đ, gi ng d y và ch bo đ tơi hồn thành đ tài này. Xin chân thành c m ơn TS. Nguy n Tr n Ngh ĩa, Hi u tr ưng tr ưng Cao đ ng Ngh Tp.HCM; TS. Dươ ng Th Kim Oanh gi ng viên khoa S ư Ph m K Thu t là ng ưi đã ph n bi n cho đ tài c a tơi đưc hồn thi n h ơn. Xin chân thành c m ơn t t c các đ ng nghi p t i các tr ưng trung h c ph thơng t nh Bình D ươ ng đã t o điu ki n thu n l i cho tơi cĩ đưc nh ng thơng tin quý báu đ hồn thành đ tài này. Xin chân thành c m ơn các em h c sinh tr ưng THPT Tr nh Hồi ðc t nh Bình Dươ ng đã giúp tơi th c hi n điu tra kh o sát và th c nghi m. Cm ơn t t c các thành viên trong l p Giáo d c h c 18B đã t o điu ki n cho tơi nh ng c ơ h i h c t p. Cu i cùng tơi xin g i đ n gia đình tơi lịng bi t ơn vơ h n đã sinh thành và nuơi dưng giáo d c tơi nên ng ưi. Trân tr ng! iii
7. Tĩm t t đ tài nghiên c u Lu n v ăn th c s ĩ TĨM T T ð TÀI NGHIÊN C U Hi n nay, ph ươ ng pháp d y h c các tr ưng h c nĩi chung và các tr ưng trung hc ph thơng nĩi riêng đưc đi m i theo h ưng tích c c hĩa cho ng ưi h c, giúp hc sinh h c t p m t cách tích c c, n ăng đng, sáng t o. Tuy nhiên, hi n nay vì điu ki n v ph ươ ng ti n d y h c nh ư máy chi u, máy vi tính và các ph ươ ng ti n truy n thơng đa ph ươ ng ti n khác các tr ưng h c nh t là kh i trung h c ph thơng cịn thi u nhi u. ðc bi t, đi v i mơn cơng ngh lp 10 thì hu nh ư các tr ưng trung hc ph thơng đu khơng cĩ phịng máy chi u riêng và ph i đă ng ký dùng chung vi các b mơn khác, nh ư hĩa, sinh, lý Riêng m t điu đáng m ng là tr ưng trung h c ph thơng Tr nh Hồi ðc vào đu n ăm h c 2011-2012 cĩ m t s lp h c kh i 10 đưc trang b 1 máy chi u và mt máy vi tính và đn đu n ăm 2012-2013 c kh i đu đưc trang b . Do đĩ, vi c ng dng cơng ngh thơng tin theo s ch đo c a b giáo d c và đào t o c ũng nh ư c a s giáo d c và đào t o t nh BD và c a nhà tr ưng đưc th c hi n. vì v y, ng ưi nghiên cu đã ti n hành thi t k mt s bài gi ng đin t , c th là “ Áp d ng bài gi ng đin t nh m nâng cao ch t l ưng d y h c cho mơn Cơng ngh 10 t i tr ưng THPT Tr nh Hồi ðc t nh Bình D ươ ng”. Ni dung đ tài đưc tri n khai trên ba ch ươ ng chính: Ch ươ ng 1: C ơ s lý lu n c a đ tài, trình bày nh ng v n đ c ơ b n, các khái ni m c ơ b n liên quan đn thi t k bài gi ng đin t , ph ươ ng pháp d y h c c a giáo viên. Trên c ơ s đĩ, đ nh h ưng v n d ng cách thi t k bài gi ng đin t trong d y h c mơn Cơng ngh l p 10. Ch ươ ng 2: Kh o sát và phân tích th c tr ng mơn Cơng ngh 10 ti m t s tr ưng THPT trên đa bàn tnh Bình D ươ ng nĩi chung và tr ưng THPT Tr nh Hồi ðc nĩi riêng. Ch ươ ng 3: Thi t k bài gi ng đin t mơn Cơng ngh l p 10 và ti n hành th c nghi m trên các bài gi ng biên so n. Cu i cùng, k t lu n và ki n ngh , ng ưi nghiên c u đim l i m t s k t qu đã đt đưc, đưa ra m t s ki n ngh c n thi t thơng qua quá trình th c hi n đ tài và hưng phát tri n đ tài. iv
8. Research Summary Lu n v ăn th c s ĩ RESEARCH SUMMARY Current, teaching methods in the schools in general and secondary education in particular is in the direction of positive innovation to the school, to help students learn in a positive, dynamic and creative. However, this is because the conditions of teaching facilities such as projectors, computers and other multimedia media in schools especially secondary schools lack many blocks. Special for technologies grades 10, almost in the middle schools do not have separate projector and register used in conjunction with other disciplines, such as chemistry, biology, physics Private school is a good thing high school Trinh Hoai ðuc at the beginning of the 2011-2012 school year with a class of block 10 is equipped with one computer and a projector, and to the beginning of the year 2012-2013 are the mass equipped. Therefore, the application of information technology under the direction of education and training as well as education and training Binh Duong province and the school is done. Therefore, the study was carried out to design a number of e-lectures. Content subject to be deployed on three main chapters: Chapter 1: Rationale of the project, presented the basics, the basic concepts related to electronic design lectures, teaching methods of teachers. On that basis, use- oriented design of electronic lectures by Microsoft office frontpage software in teaching subjects in grade 10 high school technology. Chapter 2: Survey and analysis of the situation Technology 10 subjects at some high schools in the area of Binh Duong provides schools generally and in particular Trinh Hoai Duc. Chapter 3: Designing electronic lecture subjects in Year 10 Technology Software Microsoft office Lecture Maker and conduct experiments on a compilation of lectures Finally, conclusions and recommendations, the research review some results have been achieved, give some necessary proposals through the process of implementing the financial and development topics. v
9. Mc l c Lu n v ăn th c s ĩ MC L C Lý l ch khoa h c i Li cam đoan ii Li c m ơn iii Tĩm t t đ tài nghiên c u iv Mc l c vi Nhng t vi t t t dùng trong lu n v ăn x Danh m c các b ng xi Danh m c các bi u đ xii PH N M ðU 1 1. Lý do ch n đ tài 1 2. M c tiêu nghiên c u và nhi m v nghiên c u 2 3. ði t ưng nghiên c u và khách th nghiên c u 2 4. Phm vi nghiên c u 2 5. Gii h n đ tài 2 6. Gi thuy t nghiên c u 3 7. Phươ ng pháp nghiên c u 3 8. Giá tr đĩng gĩp c a lu n v ăn 3 PH N N I DUNG 5 Ch ươ ng I. CƠ S LÝ LU N 5 1.1. T ng quan v v n đ nghiên c u 5 1.1.1. Trên th gi i 5 1.1.2. T i Vi t Nam 6 1.2. M t s khái ni m 7 1.2.1. Bài gi ng đin t 7 1.2.2. Giáo án đin t 8 1.2.3. Giáo trình đin t 8 1.2.4. ðnh ngh ĩa biên so n bài gi ng đin t 9 1.2.5. Ph ươ ng pháp d y h c s d ng bài gi ng đin t 9 1.3. Ph ươ ng ti n d y h c 10 1.3.1. Khái ni m v ph ươ ng ti n d y h c 10 vi
10. Mc l c Lu n v ăn th c s ĩ 1.3.2 Phân lo i ph ươ ng ti n d y h c 10 1.3.3. Vai trị c a ph ươ ng ti n d y h c 11 1.3.4. L a ch n ph ươ ng ti n d y h c 12 1.3.5. Thi t k ph ươ ng ti n d y h c 14 1.3.6. S d ng ph ươ ng ti n d y h c 15 1.4. ng d ng Cơng ngh thơng tin và truy n thơng trong d y h c 16 1.4.1. Các hình th c ng d ng cơng ngh thơng tin trong d y h c 16 1.4.2. Ph ươ ng ti n cơng ngh thơng tin và truy n thơng ng d ng cho bài gi ng trên l p 17 1.4.3. Thi t k bài gi ng đin t theo h ưng tích c c 18 1.5. Quy trình c ơ b n xây d ng m t bài gi ng 21 1.6. Quy trình thi t k bài gi ng đin t 21 1.6.1. Xác đnh m c tiêu bài h c 21 1.6.2. L a ch n ki n th c c ơ b n, xác đ nh đúng nh ng n i dung tr ng tâm 22 1.6.3. Multimedia hố ki n th c 22 1.6.4. Xây d ng các th ư vi n t ư li u 23 1.6.5. L a ch n ngơn ng ho c các ph n m m trình di n đ xây d ng ti n trình dy h c thơng qua các ho t đ ng c th 23 1.6.6. Ch y th ch ươ ng trình, s a ch a và hồn thi n 24 1.7. C ơ s lý lu n thi t k bài gi ng đin t trên Lecture Maker 24 1.7.1. Gi i thi u 24 1.7.2. M t s khái ni m 24 1.7.3. Ưu đim c a ph n m m LectureMaker 25 1.8. Quy trình áp d ng bài gi ng đin t đưc t ch c trên l p 25 1.9. ðc đim c a s phát tri n trí tu h c sinh THPT 27 Kt lu n ch ươ ng 1 29 Ch ươ ng II. CƠ S TH C TI N V VI C D Y VÀ H C MƠN CƠNG NGH 10 T I TR ƯNG THPT TR NH HỒI ðC T NH BÌNH D ƯƠ NG 30 2.1. M c đích, yêu c u đ i m i ph ươ ng pháp d y h c tr ưng THPT 30 2.1.1. M c đích đ i m i ph ươ ng pháp d y h c tr ưng THPT 30 2.1.2. Yêu c u đ i m i ph ươ ng pháp d y h c tr ưng THPT 30 vii
11. Mc l c Lu n v ăn th c s ĩ 2.2. M c tiêu ch ươ ng trình mơn Cơng ngh 10 32 2.3. Yêu c u chung khi gi ng d y mơn Cơng ngh lp 10 38 2.3.1. ði v i m c tiêu d y h c 38 2.3.2. ði v i n i dung, ch ươ ng trình h c 38 2.3.3. ði v i ho t đng gi ng d y 39 2.3.4. ði v i vi c ki m tra, đánh giá k t qu hc t p 39 2.4. C u trúc sách giáo khoa mơn cơng ngh lp 10 39 2.5. Gi i thi u n i dung ch ươ ng trình mơn cơng ngh 10 40 2.6. Th c tr ng v d y h c mơn Cơng ngh 10 các tr ưng Trung h c ph thơng trên đa bàn t nh Bình D ươ ng 40 2.6.1. V n i dung 40 2.6.2. V ph ươ ng pháp d y h c 42 2.6.3. V ph ươ ng ti n d y h c 43 2.7. Th c tr ng v vi c hc mơn Cơng ngh 10 t i tr ưng THPT Tr nh Hồi ðc, Bình D ươ ng 45 2.7.1. V m c đ ti p thu c a h c sinh 45 2.7.2. V vi c ng dng cơng ngh thơng tin trong h c t p t i nhà tr ưng 47 Kt lu n ch ươ ng 2 48 Ch ươ ng III. THI T K M T S BÀI GI NG ðIN T CHO MƠN CƠNG NGH 10 50 3.1. Các nguyên t c khi thi t k bài gi ng đin t 51 3.2. Các nguyên t c s ư ph m khi thi t k bài gi ng đin t 52 3.3. S d ng ph n m m Lecture Maker thi t k bài gi ng đin t mơn Cơng ngh 10. 52 3.3.1. Gi i thi u 52 3.3.2. T ng quan v Lecture Maker 53 3.3.3. Các b ưc thi t k bài gi ng đin t b ng ph n m m Lecture Maker 56 3.4. Gi i thi u m t s ph n m m h tr và thi t k bài gi ng đin t 68 3.5. Biên so n m t s giáo án cho bài gi ng đin t mơn Cơng ngh 10 68 3.5.1. Giáo án bài 6 68 3.5.2. Giáo án bài 7 73 3.5.2. Giáo án bài 24 77 viii
12. Mc l c Lu n v ăn th c s ĩ 3.5.2. Giáo án bài 36 77 3.6. Xây d ng th ư vi n t ư li u 77 3.7. M t s s n ph m bài gi ng đin t 78 3.7.1. S n ph m 1 79 3.7.2. S n ph m 2 79 3.7.3. S n ph m 3 79 3.7.4. S n ph m 4 79 3.8. Quy trình áp d ng bài gi ng đin t đ d y bài 6 và bài 7 79 3.8.1. Quy trình áp d ng bài gi ng đin t đ d y bài 6 79 3.8.2. Quy trình áp d ng bài gi ng đin t đ d y bài 7 80 3.9. Th c nghi m s ư ph m 82 3.9.1. M c đích th c nghi m 82 3.9.2. Ph ươ ng pháp th c nghi m 82 3.9.3. ði t ưng th c nghi m 82 3.9.4. K ho ch th c nghi m 82 3.9.5. N i dung th c nghi m 82 3.9.6. Phân tích và đánh giá k t qu th c nghim 83 Kt lu n ch ươ ng 3 94 PH N K T LU N 95 1. K t lu n 95 2. Ki n ngh 98 TÀI LI U THAM KH O 100 PH L C 1 ix
13. Nh ng t vi t t t dùng trong lu n v ăn Giáo d c h c NH NG T VI T T T DÙNG TRONG LU N V ĂN T vi t t t ðưc vi t là BG ðT Bài gi ng đin t CN Cơng ngh CNTT Cơng ngh thơng tin ðG ðánh giá GA ðT Giáo án đin t GV Giáo viên HS Hc sinh KT Ki m tra LT Lý thuy t ƠT Ơn t p PP Ph ươ ng pháp PPDH Ph ươ ng pháp d y h c PTDH Ph ươ ng ti n d y h c SGK Sách giáo khoa TH Th c hành THPT Trung h c ph thơng TK Th ng kê TC Tiêu chí TS Tng s x
14. Danh m c các b ng Giáo d c h c DANH M C CÁC B NG Bng 2.1. Chu n ki n th c, k ĩ n ăng l p 10 Nơng, Lâm, ng ư nghi p và t o l p doanh nghi p 33 Bng 2.2. Bng s li u th ng kê v m c đ phù h p mơn Cơng ngh v i trình đ và la tu i h c sinh 37 40 Bng 2.3. Bng s li u th ng kê v m c đ ng d ng mơn Cơng ngh 10 vào th c ti n 41 Bng 2.4. Bng th ng kê v m c đ s d ng các PPDH. 42 Bng 2.5. Mc đ s d ng các ph ươ ng ti n d y h c c a GV khi gi ng d y mơn Cơng ngh 10 43 Bng 2.6. Bng th ng kê v s đáp ng c ơ s v t ch t, thi t b 44 Bng 2.7. Bng s li u th ng kê m c đ khĩ kh ăn khi h c mơn Cơng ngh 45 Bng 2.8. Mc đ h ng thú c a HS khi h c mơn Cơng ngh 10 v i các ph ươ ng ti n dy h c khác nhau 46 Bng 3.1. Mc đ h ng thú c a HS khi h c mơn Cơng ngh 10 đưc t ch c d y h c vi các bài gi ng đưc thi t k b ng Lecture Maker so v i ph n b ng 85 Bng 3.2. Nh ng n ăng l c h c sinh đt đưc sau khi h c mơn Cơng ngh 10 86 Bng 3.3. Th ng kê đim s ki m tra l n 1 87 Bng 3.4. Tn su t đim ki m tra l n 1 88 Bng 3.5 . Th ng kê đim trung bình, mode, ph ươ ng sai, đ l ch chu n l n 1 88 Bng 3.6. Th ng kê đim s ki m tra l n 2 89 Bng 3.7. Tn su t đim ki m tra l n 2 90 Bng 3.8 . Th ng kê đim trung bình, mode, ph ươ ng sai, đ l ch chu n l n 2 90 xi