Xây dựng chính sách bổ sung tài liệu truyền thống tại thư viện Đại học Hà Nội

Nội dung text: Xây dựng chính sách bổ sung tài liệu truyền thống tại thư viện Đại học Hà Nội

1. Nghiïn cûáu - Trao àöíi XÊY DÛÅNG CHÑNH SAÁCH BÖÍ SUNG TAÂI LIÏÅU TRUYÏÌN THÖËNG TAÅI THÛ VIÏÅN ÀAÅI HOÅC HAÂ NÖÅI ThS Nguyïîn Thõ Ngaâ Thû viïån Trûúâng Àaåi hoåc Haâ Nöåi Toám tùæt: Trònh baây àöi neát vïì cöng taác böí sung vöën taâi liïåu taåi Thû viïån Àaåi hoåc Haâ Nöåi (TVÀHHN) hiïån nay. Nghiïn cûáu, khaão saát ngûúâi duâng tin, nhu cêìu tin, thûåc traång cöng taác böí sung vöën taâi liïåu, thaânh phêìn vöën taâi liïåu truyïìn thöëng hiïån coá taåi TVÀHHN. Àïì xuêët viïåc xêy dûång chñnh saách böí sung vöën taâi liïåu truyïìn thöëng taåi TVÀHHN vaâ àûa ra möåt söë khuyïën nghõ nhùçm triïín khai chñnh saách vaâo thûåc tïë hoaåt àöång cuãa Nhaâ trûúâng. Tû â khoaá : Thû viïnå àaiå hoc;å chñnh sachá bö í sung; cöng tacá bö í sung; Thû viïnå Àaiå hocå Ha â Nöi.å Developing acquisition policy for traditional collections at Hanoi University Library Summary: Briefs acquisition of collection at Hanoi University Library (HUL) presently; studies and investigates information users, information need, the state of the art of acquisition work, composition of traditional collection, available at HUL; suggests formulation of an acquisition policy for this collection and sets forth some recommendations on developing this policy in practical activity of the University. Keywords: University library, acquisition policy; acquisition work; Hanoi University Library. 1. Àùåt vêën àïì ûngá ngayâ cangâ cao nhu cêuì cuaã xa ä höiå vïì Trong thúiâ àaiå khoa hocå va â cöng nghï å phatá nguönì nhên lûc,å nha â trûúngâ àa ä thûcå hiïnå cöng triïní nhû vu ä baoä va â sû å bungâ nö í thöng tin, möiî cuöcå àöií múiá chûúng trònh àaoâ taoå tû â chuyïn ca á nhên àïuì co á thï í tû å mònh xuêtë ban,ã cöng böë nganhâ ngoaiå ngû ä sang àa nganh,â àa lônh vûcå vaâ thöng tin qua nhiïuì hònh thûcá khacá nhau. Àùcå co á phatá huy thï ë manhå ngoaiå ngû.ä Tû â nhûngä biït,å nhú â nhûngä ûngá dungå cuaã Internet va â mangå thay àöií noiá trïn, Thû viïnå cênì chu á trongå hún xa ä höiå nhû: Facebook, Twitter, Worldpress, trong qua á trònh bö í sung taiâ liïuå va â xêy dûngå Flickr, Hi5, tagged, bebo, Y!36, Wikipedia cho mònh mötå chñnh sachá phu â húpå nhùmç taoå sûå viïcå phö í biïnë thöng tin trú ã nïn dï î dangâ vaâ cên bùngç giûaä sö ë lûúngå va â chêtë lûúngå cuaã nhanh chong.á Tû â thûcå tï ë nay,â vênë àï ì kiïmí soat,á nguönì taiâ liïuå àöngì thúiâ tiïtë kiïmå chi phñ vaâ àanhá gia á va â sû ã dungå thöng tin trú ã thanhâ thachá àapá ûngá nhu cêuì cuaã ngûúiâ dungâ tin. thûcá lúná àöië vúiá möiî ca á nhên, cú quan, tö í chûcá Baâi viïët naây laâ kïët quaã cuãa möåt cöng trònh TT-TV. Möiî ca á nhên muönë chu ã àöngå trong nghiïn cûáu viïåc xêy dûång chñnh saách böí sung viïcå sû ã dungå thöng tin phucå vu å hocå têpå vaâ taâi liïåu truyïìn thöëng (taâi liïåu in trïn giêëy) taåi nghiïn cûuá cênì trang bõ cho mònh cacá ky ä nùng TVÀHHN vaâ àïì xuêët caác kiïën nghõ cuå thïí nhênå diïnå vênë àï,ì àõnh võ thöng tin, tiïpë cênå vaâ nhùçm triïín khai chñnh saách vaâo thûåc tïë hoaåt chonå locå va â àanhá gia á thöng tin tòm àûúcå trûúcá àöång cuãa Nhaâ trûúâng. khi sû ã dung.å 2. Àöi neát vïì cöng taác böí sung taâi liïåu Thû viïnå Àaiå hocå Ha â Nöiå àa ä va â àang trïn truyïìn thöëng taåi TVÀHHN hiïån nay con àûúngâ àöií múi.á Vúiá cú sú ã vêtå chêtë khang trang, nguönì taiâ liïuå phong phu á va â àa dangå 2.1. Quy trònh böí sung taâi liïåu truyïìn gömì trïn 30 nghòn biïuí ghi thû mucå àa ä gopá thöëng taåi TVÀHHN phênì nêng cao chêtë lûúngå àaoâ taoå va â nghiïn Taâi liïåu truyïìn thöëng taåi TVÀHHN bao cûuá khoa hocå cuaã nha â trûúng.â Hiïnå nay, àï í àapá göìm: Giaáo trònh, saách tham khaão caác thûá 28 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015
2. Nghiïn cûáu - Trao àöíi tiïëng, baáo caáo kïët quaã caác nhiïåm vuå khoa hoåc lûúåc cuãa taâi liïåu); cöng nghïå (caác àïì taâi/àïì aán caác cêëp); luêån - Thû viïån cûã caán böå nhêån taâi liïåu tûâ khoa vùn, luêån aán, khoáa luêån töët nghiïåp; taâi liïåu höåi vaâ lêåp danh muåc taâi liïåu cuå thïí (coá xaác nhêån nghõ, höåi thaão khoa hoåc vaâ êën phêím àõnh kyâ. giûäa Thû viïån vaâ khoa). Hiïån nay, TVÀHHN chûa coá möåt vùn baãn 2.2. Möåt söë nhêån xeát vïì cöng taác böí sung mang tñnh hïå thöëng vaâ cuå thïí laâm cùn cûá cho taâi liïåu taåi TVÀHHN hoaåt àöång böí sung taâi liïåu. Haâng nùm, Thû - Chûa coá chñnh saách böí sung laâm cùn cûá viïån xêy dûång kïë hoaåch böí sung dûåa trïn cho cöng taác böí sung cuäng nhû àõnh hûúáng chûúng trònh giaãng daåy cuãa Nhaâ trûúâng vaâ phaát triïín nguöìn taâi liïåu. Àiïìu naây aãnh hûúãng thûåc hiïån theo quy trònh nhû sau: nghiïm troång túái viïåc àaãm baão chêët lûúång Àöëi vúái taâi liïåu phaãi traã tiïìn cuäng nhû söë lûúång cuãa nguöìn taâi liïåu vaâ sûå - Thû viïån gûãi danh muåc/catalog giúái thiïåu àaáp ûáng nhu cêìu cuãa ngûúâi duâng tin. taâi liïåu túái tûâng khoa àïí yïu cêìu lûåa choån taâi - Nguöìn böí sung chuã yïëu dûåa vaâo phûúng liïåu trong danh muåc hoùåc Thû viïån khaão saát thûác khöng phaãi traã tiïìn: quaâ tùång, lûu chiïíu, nhu cêìu cuãa caác khoa àïí coá danh muåc taâi liïåu tiïëp quaãn aãnh hûúãng lúán túái chêët lûúång cuãa hoå cêìn laâm cùn cûá böí sung; nguöìn taâi liïåu. - Cùn cûá vaâo kinh phñ cuãa nùm, Thû viïån - Quy trònh bö í sung conâ hanå chï,ë chûa co á sûå lêåp danh muåc böí sung trònh Ban giaám hiïåu; gùnæ kïtë chùtå che ä giûaä Thû viïnå va â khoa/giaoá - Ban giamá hiïuå duyïtå danh mucå va â kinh phñ; viïn anhã hûúngã àïnë viïcå lûaå chonå taiâ liïuå phuâ - Thû viïån trûåc tiïëp liïn hïå vúái nhaâ cung húpå vúiá nhu cêuì va â chûúng trònh giangã day.å cêëp àïí àùåt mua. - Khöng coá sûå phöëi húåp àïí theo doäi quaá Àöëi vúái taâi liïåu khöng phaãi traã tiïìn trònh sûã duång taâi liïåu cuäng nhû kñch thñch nhu cêìu sûã duång taâi liïåu trong hoåc têåp, nghiïn cûáu. Nguöìn nöåp lûu chiïíu: Thûåc hiïån theo “Quy àõnh vïì viïåc quaãn lyá vaâ khai thaác nguöìn taâi - Chûa co á nhûngä nghiïn cûu,á theo doiä qua á trònh sû ã dungå taiâ liïu,å gêy kho á khùn lúná trong viïcå xêy liïåu nöåi sinh” àûúåc thû viïån vaâ nhaâ trûúâng ban dûngå qui trònh thanh loc,å thanh ly á taiâ liïu.å haânh nùm 2013. - Chûa coá caán böå chuyïn traách àïí thûåc hiïån Nguöìn quaâ tùång: Tiïëp nhêån taâi liïåu daång cöng taác böí sung. quaâ tùång dûåa trïn sûå phuâ húåp vúái caác chuyïn ngaânh àaâo taåo cuãa Nhaâ trûúâng. Tuy nhiïn, do - Chûa thûåc hiïån viïåc phöëi húåp böí sung chûa coá quy àõnh cuäng nhû tiïu chñ lûåa choån nhùçm àaåt àûúåc tiïu chñ àaáp ûáng töëi àa nhu cêìu cuå thïí vaâ caán böå chuyïn traách nïn viïåc tiïëp cuãa ngûúâi duâng tin trong àiïìu kiïån kinh phñ vaâ nhêån taâi liïåu quaâ tùång coân nhiïìu haån chïë laâm cú súã vêåt chêët coân haån chïë. aãnh hûúãng túái chêët lûúång cuãa nguöìn taâi liïåu. 3. Khaái quaát vïì ngûúâi duâng tin vaâ nguöìn Nguönì tiïpë quan:ã Nguönì bö í sung tiïpë quanã taâi liïåu hiïån coá taåi TVÀHHN àûúcå thûcå hiïnå chu ã yïuë tû â viïcå nhênå taiâ liïuå tûâ Cùn cûá vaâo thûåc tïë TVÀHHN, coá thïí chia cacá khoa, àún võ trong trûúngâ chuyïní vï ì Thû ngûúâi duâng tin laâm caác nhoám: Sinh viïn, hoåc viïn.å Nguönì taiâ liïuå nayâ chu ã yïuë la â qua â tùngå tûâ viïn; Caán böå giaãng daåy, nghiïn cûáu; Caán böå cacá tö í chûc,á cú quan, àaiå sû á quaná hay cacá caá laänh àaåo, quaãn lyá. nhên co á quan hï å húpå tacá vúiá Nha â trûúng.â Quy 3.1. Söë lûúång ngûúâi duâng tin taåi trònh nhênå taiâ liïuå tiïpë quanã thûcå hiïnå nhû sau: TVÀHHN - Khoa liïn hïå vúái Thû viïån àïí thöng baáo Theo thöëng kï trong phêìn mïìm quaãn lyá thû vïì viïåc muöën chuyïín taâi liïåu vïì Thû viïån (coá viïån tñch húåp Libol 6.0, söë lûúång baån àoåc theo thöng baáo vïì tònh traång cuäng nhû nöåi dung sú khoa àûúåc thïí hiïån trong Hònh 1: THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015 29
3. Nghiïn cûáu - Trao àöíi Hònh 1: Söë lûúång ngûúâi duâng tin theo khoa - 2013 Töíng söë ngûúâi duâng tin cuãa TVÀHHN doanh - Du lõch, tiïëng Trung Quöëc vaâ khoa theo thöëng kï laâ khoaãng 9.438 ngûúâi Cöng nghïå Thöng tin. thuöåc 17 khoa àaâo taåo khaác nhau vaâ nhoám 3.2. Lûúåt ngûúâi duâng tin sûã duång caác kho ngûúâi duâng tin laâ caán böå, giaáo viïn, hoåc viïn taâi liïåu cuãa TVÀHHN sau àaåi hoåc vaâ sinh viïn thuöåc hïå àaâo taåo taåi Theo thöëng kï trong phêìn mïìm quaãn lyá thû chûác. Söë liïåu thïí hiïån tûâ Hònh 1 cho thêëy, söë viïån Libol 6.0 cuãa Thû viïån, lûúåt ngûúâi duâng lûúång ngûúâi duâng tin têåp trung chuã yïëu vaâo tin sûã duång saách cuãa caác kho taåi thû viïån nùm caác khoa nhû: tiïëng Anh, Quaãn trõ kinh 2013 trònh baây trong Hònh 2: Hònh 2: Lûúåt NDT sûã duång kho saách cuãa Thû viïån - 2013 Thöng qua Hònh 2 coá thïí thêëy ngûúâi duâng traång taâi liïåu truyïìn thöëng cuãa Thû viïån laâ àïí tin sûã duång taâi liïåu têåp trung vaâo hai kho taâi tòm hiïíu vïì cú cêëu cuãa nguöìn taâi liïåu truyïìn liïåu chñnh laâ tiïëng Anh vaâ tiïëng Viïåt. Trong thöëng, caác nguöìn böí sung vaâ möåt söë àùåc trûng nùm 2013 coá hún 107.000 lûúåt baån àoåc sûã cuãa taâi liïåu vïì ngön ngûä, vïì tñnh cêåp nhêåt cuãa duång taâi liïåu cuãa kho tiïëng Anh vaâ hún 115.000 lûúåt sûã duång taâi liïåu kho tiïëng Viïåt. taâi liïu,å söë lûúång taâi liïåu trung bònh cho möîi 3.3. Nguöìn taâi liïåu truyïìn thöëng hiïån coá sinh viïn vaâ caác chuyïn ngaânh àaâo taåo múái taåi TVÀHHN nhû: cöng nghïå thöng tin, taâi chñnh kïë toaán, Muåc àñch cuãa viïåc thöëng kï, khaão saát thûåc quaãn trõ kinh doanh - du lõch vaâ quöëc tïë hoåc 30 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015
4. Nghiïn cûáu - Trao àöíi Hònh 3: Nguöìn taâi liïåu theo kho lûu trûä - Nguöìn taâi liïåu theo kho lûu trûä Ngoaâi ra coá kho taâi liïåu nghiïn cûáu khoa hoåc, Qua thöëng kï trong phêìn mïìm Libol thïí kho giaáo trònh vaâ tiïëng Haân Quöëc cuäng coá söë hiïån qua Hònh 3 cho thêëy, taâi liïåu têåp trung lûúång taâi liïåu tûúng àöëi lúán trong töíng söë taâi vaâo kho tiïëng Anh vaâ tiïëng Viïåt laâ chuã yïëu. liïåu cuãa Thû viïån. Baãng 1: Thaânh phêìn taâi liïåu theo nguöìn böí sung Theo nguöìn böí sung Söë àêìu tïn Tó lïå Söë Tó lïå taâi liïåu (%) baãn (%) Nöåp lûu chiïíu 602 2,82 1.370 3,88 Mua theo HÀ + Mua leã 1.645 7,70 5.414 15,35 Sûu têìm + Quaâ tùång + Tiïëp quaãn + Àoáng goáp + 18.829 88,16 28.211 79,99 Trao àöíi + Khaác Sao chuåp 282 1,32 274 0,78 Töíng söë 21.358 100,00 35.269 100,00 - Thaânh phêìn taâi liïåu theo nguöìn böí sung vaâ khoáa luêån töët nghiïåp. Bïn caånh thaânh phêìn taâi liïåu theo kho lûu - Tñnh cêåp nhêåt cuaã nguöìn taâi liïåu trûä chûa àûúåc àöìng àïìu, sûå khöng cên àöëi coân Nguöìn taâi liïåu cuãa Thû viïån coá tñnh cêåp thïí hiïån qua nguöìn böí sung taâi liïåu. Tñnh theo nhêåt chûa cao, söë taâi liïåu xuêët baãn trûúác söë àêìu tïn taâi liïåu thò taâi liïåu coá nguöìn böí sung nùm 2000 chiïëm hún 42%, vaâ söë lûúång taâi liïåu laâ quaâ tùång, sûu têìm, trao àöíi, àoáng goáp vaâ xuêët baãn tûâ nùm 2000 túái 2005 laâ gêìn 34%. tiïëp quaãn chiïëm hún 88%. Chó coá gêìn 8% taâi liïåu thûåc hiïån qua nguöìn böí sung mua baán Töíng söë lûúång taâi liïåu xuêët baãn trong hai giai theo húåp àöìng vaâ mua leã vaâ gêìn 3% taâi liïåu böí àoaån naây chiïëm hún 70%. Söë lûúång taâi liïåu tûâ sung qua nguöìn lûu chiïíu. Nguöìn lûu chiïíu nùm 2006-2010 chiïëm hún 16% vaâ söë lûúång chuã yïëu göìm caác taâi liïåu laâ giaáo trònh, cöng taâi liïåu àûúåc böí sung gêìn àêy chó chiïëm trònh nghiïn cûáu khoa hoåc, luêån aán, luêån vùn gêìn 8% (Baãng 2). THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015 31
5. Nghiïn cûáu - Trao àöíi Baãng 2: Tñnh cêåp nhêåt cuãa taâi liïåu Nùm xuêët baãn Söë lûúång taâi liïåu Tyã lïå % Trûúác 2000 14.964 42,42 2000-2005 11.827 33,53 2006-2010 5.719 16,21 2011 - 2014 2.759 7,82 Töíng söë baãn taâi liïåu 35.269 100,00 Trong àiïìu kiïån khoa hoåc vaâ cöng nghïå duâng tin, mûác àöå sûã duång vaâ thûåc traång nguöìn phaát triïín nhû hiïån nay, tñnh cêåp nhêåt cuãa taâi liïåu hiïån coá cuãa Thû viïån, taác giaã àïì xuêët thöng tin, taâi liïåu cêìn àûúåc chuá troång àïí àaáp viïåc xêy dûång möåt chñnh saách böí sung taâi liïåu ûáng nhu cêìu cuãa ngûúâi duâng tin, nhêët laâ caác truyïìn thöëng cho TVÀHHN vúái möåt söë nöåi chuyïn ngaânh: Cöng nghïå thöng tin, taâi chñnh dung sau: ngên haâng vaâ quaãn trõ kinh doanh. 4.1. Xêy dûång caác nguyïn tùæc lûåa choån taâi 4. Möåt söë àïì xuêët cho viïåc xêy dûång liïåu chñnh saách böí sung taâi liïåu truyïìn thöëng úã TVÀHHN Viïåc böí sung taâi liïåu cho Thû viïån cêìn dûåa Tûâ caác cùn cûá khoa hoåc àaä nghiïn cûáu vaâ trïn caác nguyïn tùæc sau: thûåc tïë caác yïëu töë aãnh hûúãng túái viïåc xêy dûång - Dûåa vaâo chuyïn ngaânh àaâo taåo xaác àõnh chñnh saách böí sung nguöìn taâi liïåu truyïìn diïån böí sung cuãa Thû viïån, àûúåc thïí hiïån qua thöëng nhû: thûåc traång cöng taác böí sung, ngûúâi Baãng 3: Baãng 3: Caác chuyïn ngaânh àaâo taåo chñnh quy cuãa Trûúâng ÀHHN STT Caác ngaânh àaâo taåo àaåi hoåc 1 Cöng nghïå thöng tin (daåy bùçng tiïëng Anh) 2 Quaãn trõ kinh doanh (daåy bùçng tiïëng Anh) 3 Kïë toaán (daåy bùçng tiïëng Anh) 4 Taâi chñnh - Ngên haâng (daåy bùçng tiïëng Anh) 5 Quöëc tïë hoåc (daåy bùçng tiïëng Anh) 6 Quaãn trõ dõch vuå du lõch vaâ lûä haânh (daåy bùçng tiïëng Anh) 7 Ngön ngûä Anh 8 Ngön ngûä Nga 9 Ngön ngûä Phaáp 10 Ngön ngûä Trung Quöëc 11 Ngön ngûä Àûác 12 Ngön ngûä Nhêåt 13 Ngön ngûä Haân Quöëc 14 Ngön ngûä Têy Ban Nha 15 Ngön ngûä Italia 16 Ngön ngûä Böì Àaâo Nha 32 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015
6. Nghiïn cûáu - Trao àöíi - Cùn cûá vaâo söë lûúång sinh viïn tûâng ngaânh K : Töíng söë sinh viïn chñnh quy àïí xaác àõnh tyã lïå böí sung cho tûâng khoa/àún K1: Söë sinh viïn cuãa khoa võ nhùçm phên böí taâi liïåu cho tûâng khoa/ngaânh H : Tyã lïå böí sung taâi liïåu cuãa tûâng chuyïn hoåc möåt caách cên bùçng. ngaânh (%) Tyã lïå böí sung taâi liïåu cho tûâng chuyïn - Cùn cûá vaâo quy àõnh vïì mûác àöå böí sung ngaânh hoåc laâ: cuãa Hiïåp höåi Thû viïån nghiïn cûáu Hoa Kyâ àïí (H) = K1 / K x 100% xaác àõnh mûác àöå böí sung nguöìn taâi liïåu cho Trong àoá: tûâng khoa, chuyïn ngaânh vaâ mön hoåc [4]. Baãng 4: Mûác àöå böí sung taâi liïåu cuãa Hiïåp höåi caác thû viïån nghiïn cûáu Hoa Kyâ 0 (Ngoaâi phaåm vi, khöng thu nhêåp); (Töëi thiïíu): trong mûác naây, taâi liïåu chuã yïëu laâ úã daång taâi liïåu tra cûáu, caác taâi liïåu cöët loäi, 1 quan troång vaâ khöng thïí thiïëu nhû: tûâ àiïín, baách khoa toaân thû, caác thû muåc, nhûäng xuêët baãn choån loåc vïì caác cöng trònh nghiïn cûáu quan troång, nhûäng taåp chñ quan troång nhêët. (Thöng tin cú baãn): ngoaâi caác daång taâi liïåu nhû trong mûác 1 coân böí sung thïm nhûäng taâi liïåu chuyïn khaão cú baãn khaác, nhûäng böå sûu têåp hoaân chónh cuãa caác taác giaã quan troång, 2 böí sung nhûäng taåp chñ tiïu biïíu, nhûäng thû muåc cú baãn trong caác lônh vûåc khoa hoåc, nhûäng taâi liïåu tham khaão, bao göìm nhûäng taåp chñ toám tùæt quan troång (Höî trúå giaãng daåy, hoåc têåp): ngoaâi caác daång taâi liïåu nhû mûác 2, böí sung thïm nhûäng taâi liïåu chuyïn khaão göìm taâi liïåu xuêët baãn àêìu tiïn, caác lêìn taái baãn, caác cöng trònh nghiïn 3 cûáu hoaân chónh cuãa caác taác giaã quan troång, caác böå sûu têåp lúán cuãa nhûäng taác giaã ñt nöíi tiïëng hún, nhûäng taåp chñ chuyïn ngaânh röång, caác vùn kiïån höåi nghõ, caác thû muåc chuyïn ngaânh, taåp chñ toám tùæt. (Nghiïn cûáu): bao göìm caác chuyïn àïì nghiïn cûáu cao cêëp, vaâ nghiïn cûáu àöåc lêåp. Chungá bao gömì hêuì hïtë cacá taiâ liïuå mang tñnh tham khao,ã tra cûuá quan trongå va â co á thïí 4 cung cêpë ú ã nhiïuì dangå thûcá thöng tin khacá nhau: tomá tùt,æ thû muc,å toanâ vùn, chó mucå vaâ dûúiá nhiïuì dangå ngön ngû ä khacá nhau,co á thï í gömì ca ã ngön ngû ä göcë va â taiâ liïuå àa ä àûúcå dõch. (Toaân diïån): caác cöng trònh, caác xuêët baãn phêím úã moåi loaåi hònh cuäng nhû ngön ngûä khaác 5 nhau coá thïí àaáp ûáng àêìy àuã, kõp thúâi, chñnh xaác nhu cêìu cuãa ngûúâi duâng tin trong caác trûúâng húåp cuå thïí. Xaác àõnh caác daång taâi liïåu cêìn böí sung: saách, baáo, taåp chñ - AÁp duång lyá thuyïët vïì mûác àöå böí sung taâi - Thaânh lêåp nhoám chõu traách nhiïåm trong liïåu cuãa Hiïåp höåi caác thû viïån nghiïn cûáu Hoa cöng taác lûåa choån taâi liïåu, bao göìm: Caán böå Kyâ vaâo chûúng trònh giaãng daåy cuãa tûâng khoa thû viïån, Giaáo viïn/chuyïn gia. àïí xaác àõnh mûác àöå böí sung taâi liïåu cho tûâng - Xaác àõnh loaåi hònh taâi liïåu cêìn böí sung: mön hoåc. saách, baáo, taåp chñ, taâi liïåu tra cûáu THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015 33
7. Nghiïn cûáu - Trao àöíi - Xaác àõnh hònh thûác taâi liïåu phuâ húåp: lùåp seä àûúåc gûãi lïn hiïåu trûúãng àïí chúâ truyïìn thöëng hay àiïån tûã. xeát duyïåt; - Xaác àõnh ngön ngûä cuãa taâi liïåu seä böí sung - Thû viïån laâ àún võ trûåc tiïëp tiïën haânh caác sao cho phuâ húåp vúái nhu cêìu ngûúâi duâng tin thuã tuåc àùåt mua taâi liïåu tûâ caác nhaâ xuêët baãn, vaâ nöåi dung chûúng trònh giaãng daåy vaâ nghiïn cöng ty phaát haânh saách; cûáu cuãa nhaâ trûúâng. - Trong trûúâng húåp Thû viïån tûå àïì xuêët böí 4.2. Xêy dûång chñnh saách dûåa vaâo yïëu töë sung taâi liïåu phaãi dûåa trïn danh muåc taâi liïåu böëi caãnh tham khaão trong àïì cûúng mön hoåc cuãa ngaânh 4.2.1. Xêy dûång quy àõnh vïì ngên saách böí hoåc hoùåc dûåa trïn caác cùn cûá nhû: nhûäng yïu sung cêìu àûúåc lùåp laåi nhiïuì lêìn cuãa sinh viïn vïì Dûåa trïn caác vùn baãn coá liïn quan túái viïåc möåt loaåi taâi liïåu naâo àoá, nhûäng söë liïåu thöëng quy àõnh vïì ngên saách böí sung taâi liïåu cuãa nhaâ kï phên tñch tûâ thûåc tïë taâi liïåu thû viïån. trûúâng nhû: quy chïë chi tiïu nöåi böå, caác kïë Àöëi vúái viïåc böí sung nguöìn taâi liïåu phöí hoaåch ngùæn haån, daâi haån nhùçm xaác àõnh viïåc thöng, giaãi trñ, cêìn dûåa theo quy trònh sau: phên böí ngên saách böí sung taâi liïåu: theo - Thû viïån xaác àõnh vai troâ cuãa taâi liïåu giaãi chuyïn ngaânh àaâo taåo, theo nhoám ngûúâi duâng trñ àöëi vúái ngûúâi duâng tin. tin hay theo khoa, àún võ. - Thû viïån cùn cûá theo xu hûúáng cuãa ngûúâi 4.2.2. Xêy dûngå quy àõnh vïì caác nguöìn böí duâng àöëi vúái loaåi taâi liïåu naây, vaâ tuây thuöåc vaâo sung kinh phñ cuãa nhaâ trûúâng àïí xêy dûång kïë hoaåch a) Nguöìn böí sung mua theo húåp àöìng (phaãi böí sung taâi liïåu giaãi trñ. traã tiïìn) - Thû viïån lêåp danh muåc vaâ kinh phñ cuå thïí Àöëi vúái viïåc böí sung nguöìn taâi liïåu phuåc trònh lïn Ban Giaám hiïåu chúâ duyïåt. vuå giaãng daåy, hoåc têåp cêìn dûåa theo quy trònh - Thû viïån lûåa choån nhaâ cung cêëp vaâ kyá sau: húåp àöìng vúái nhaâ cung cêëp phuâ húåp. - Thû viïån xêy dûång kïë hoaåch böí sung vaâ b) Nguöìn böí sung lûu chiïíu àûúåc Ban Giaám hiïåu duyïåt kïë hoaåch; - Dûåa vaâo quy àõnh vïì viïåc quaãn lyá vaâ khai - Thû viïån gûãi caác danh muåc, catalog giúái thaác nguöìn taâi liïåu nöåi sinh àûúåc thû viïån vaâ thiïåu saách múái àïën caác khoa coá liïn quan vaâ àïì nghõ caác khoa lûåa choån taâi liïåu böí sung vaâ nhaâ trûúâng ban haânh nùm 2013. àûa ra thúâi haån cuå thïí cho viïåc lûåa choån naây. - Böí sung thïm caác quy àõnh coân thiïëu vïì (Ban Chuã nhiïåm khoa chõu traách nhiïåm vïì nöåp lûu chiïíu àöëi vúái caác daång taâi liïåu nhû viïåc lûåa choån); giaáo trònh, baâi baáo khoa hoåc, cöng trònh àûúåc - Sau khi coá danh muåc lûåa choån taâi liïåu tûâ nghiïåm thu úã bïn ngoaâi trûúâng. khoa, thû viïån tiïën haânh tra truâng trong phêìn c) Nguöìn quaâ tùång mïìm quaãn lyá thû viïån Libol; - Xaác àõnh nöåi dung, lônh vûåc nhêån: dûåa - Danh muåc taâi liïåu àûúåc choån böí sung vaâo diïån böí sung (caác chuyïn ngaânh àaâo taåo cuöëi cuâng sau khi àaä loaåi boã sûå truâng cuãa Trûúâng Àaåi hoåc Haâ Nöåi); 34 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015
8. Nghiïn cûáu - Trao àöíi - Caác tiïu chñ khaác: daång taâi liïåu àiïån tûã 4.2.5. Xêy dûngå quy àõnh vï ì thanh locå taiâ liïuå hay taâi liïåu truyïìn thöëng vaâ quy àõnh nhûäng Viïåc thanh loåc taâi liïåu cêìn dûåa trïn caác tiïu taâi liïåu khöng nhêån nhû: taâi liïåu coá nöåi chñ roä raâng, cuå thïí. Tuyâ vaâo tûâng chuyïn dung khöng phuâ húåp, taâi liïåu cuä naát, photo, ngaânh vaâ àùåc trûng taâi liïåu cuãa chuyïn ngaânh taâi liïåu khöng chñnh thûác, taâi liïåu coá nhiïìu àoá àïí aáp duång tiïu chñ phuâ húåp nhû: baãn - Tiïu chñ vïì nöåi dung taâi liïåu: phuâ húåp hay d) Nguöìn böí sung trao àöíi khöng phuâ húåp vúái lônh vûåc, chuyïn ngaânh, - Àöëi taác: laâ thû viïån, caác giúái chuyïn khung chûúng trònh àaâo taåo cuãa Nhaâ trûúâng; mön vaâ hiïåp höåi khoa hoåc, caác khoa thuöåc - Tiïu chñ vïì tñnh cêåp nhêåt: nùm xuêët baãn, trûúâng àaåi hoåc, hoùåc caác hoåc viïån vaâ viïån daång taâi liïåu: saách, baáo taåp chñ khoa hoåc, baáo nghiïn cûáu. taåp chñ phöí thöng, hònh thûác taâi liïåu: àiïån tûã, - Hònh thûác trao àöíi: theo söë lûúång, theo truyïìn thöëng; chuã àïì - Tiïu chñ vïì tònh traång cuãa taâi liïåu: nhiïìu - Khi thûåc hiïån chñnh saách trao àöíi cêìn baãn, cuä naát, hû hoãng trong quaá trònh sûã duång. baám saát phaåm vi caác ûu tiïn vïì taâi liïåu cuãa thû Àïí thûåc hiïån viïåc thanh loåc taâi liïåu, Thû viïån. viïån cêìn thaânh lêåp nhoám chõu traách nhiïåm 4.2.3. Xêy dûång quy àõnh vïì húåp taác, phöëi thanh loåc taâi liïåu vaâ tuên thuã theo quy trònh húåp böí sung sau: - Nguyïn tùæc phöëi húåp böí sung dûåa trïn - Nghiïn cûáu, àaánh giaá böå sûu têåp cuå thïí, tinh thêìn tûå nguyïån, thoaã thuêån giûäa caác bïn. xaác àõnh sûå phuâ húåp vúái chûúng trònh, àïì - Caác tiïu chñ húåp taác: caác cú quan, àún võ cûúng mön hoåc cuãa taâi liïåu/böå sûu têåp àoá vaâ coá cuâng chuyïn ngaânh àaâo taåo, caác viïån khaã nùng àaáp ûáng nhu cêìu cuãa ngûúâi duâng tin, nghiïn cûáu, tiïu chñ vïì thoãa thuêån khai thaác, lûúåt sûã duång ; sûã duång taâi liïåu. - Lêåp danh muåc taâi liïåu cêìn thanh loåc; - Hònh thûác phöëi húåp böí sung: trao àöíi - Ruát taâi liïåu nùçm trong diïån thanh loåc ra danh muåc, tham gia vaâo liïn húåp thû viïån. khoãi giaá saách thû viïån; 4.2.4. Xêy dûång quy àõnh vïì àaánh giaá - Thû viïån lêåp biïn baãn thêím àõnh keâm nguöìn taâi liïåu danh muåc thanh loåc vaâ hûúáng thûåc hiïån thanh - Àaánh giaá nguöìn taâi liïåu àûúåc thûåc hiïån loåc; theo tûâng böå sûu têåp cuãa caác khoa. Àún võ - Quyïët àõnh cuöëi cuâng cuãa viïåc thanh loåc: thûåc hiïån àaánh giaá, göìm coá: Thû viïån, chuyïín chöî, chuyïín kho, vaâ coá àaánh giaá laåi àïí khoa/giaáo viïn. tiïëp tuåc truy höìi hay loaåi boã. - Phûúng thûác àaánh giaá: Theo doäi quaá trònh 4.2.6. Quy àõnh vïì nhûäng thay àöíi, böí sung sûã duång bùçng thöëng kï, àiïìu tra sinh viïn, kïët chñnh saách húåp vúái giaáo viïn àïí thûåc hiïån àaánh giaá viïåc Möîi chñnh saách àûúåc viïët trong möåt böëi sûã duång taâi liïåu laâ giaáo trònh, taâi liïåu tham caãnh nhêët àõnh phuâ húåp vúái thûåc tïë cuãa giai khaão trong tûâng mön hoåc. àoaån àoá. Tuy nhiïn, do sûå thay àöíi vïì caác THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015 35
9. Nghiïn cûáu - Trao àöíi chñnh saách chung, caác quan àiïím vaâ xu àöång hoåc têåp vaâ giaãng daåy cuãa Nhaâ trûúâng; hûúáng phaát triïín cuãa con ngûúâi, nhaâ trûúâng, Àêìu tû ngên saách cho böí sung nguöìn thöng cuãa xaä höåi, möîi chñnh saách seä àûúåc xem xeát tin, taâi liïåu phuåc vuå hoåc têåp, giaãng daåy, mûác àöå phuâ húåp, caãi tiïën vaâ böí sung nhûäng nghiïn cûáu; Thaânh lêåp böå phêån chuyïn quy àõnh múái phuâ húåp vúái tûâng giai àoaån traách nhùçm thûåc hiïån cöng taác böí sung, phaát lõch sûã. triïín nguöìn taâi liïåu cho thû viïån; Höî trúå Thû viïån laâ àún võ thûåc hiïån viïåc thay Thû viïån trong viïåc xêy dûång möëi quan hïå àöíi, böí sung nöåi dung, quy àõnh cuãa giûäa Thû viïån/caán böå thû viïån vaâ khoa/giaáo chñnh saách. viïn nhùçm giuáp hoå tòm hiïíu sêu hún vïì hoaåt àöång giaãng daåy cuãa khoa, tûâ àoá coá chñnh 5. Kïët luêån saách, hoaåt àöång cung cêëp thöng tin phuâ Viïåc nghiïn cûáu böëi caãnh cuãa Nhaâ trûúâng, húåp, chñnh xaác. cuãa Thû viïån nhû: ngûúâi duâng tin vaâ nhu cêìu Vïì phña laänh àaåo Thû viïån: Tû vêën cho cuãa hoå trong hoåc têåp, tòm hiïíu thûåc traång laänh àaåo Nhaâ trûúâng, khoa/giaáo viïn vïì vai nguöìn taâi liïåu cuãa Thû viïån vaâ nghiïn cûáu lyá troâ cuãa thû viïån trong hoaåt àöång giaãng daåy, thuyïët vïì böí sung, thûåc traång cöng taác böí hoåc têåp; Kïët húåp vúái khoa/giaáo viïn àïí böí sung cuãa Thû viïån nhùçm xêy dûång möåt chñnh sung taâi liïåu phuâ húåp vúái chûúng trònh giaãng saách böí sung nguöìn taâi liïåu truyïìn thöëng cho daåy; Yïu cêìu giaáo viïn cuâng tham dûå chûúng TVÀHHN. Muåc àñch cuãa viïåc xêy dûång trònh àaánh giaá taâi liïåu/thanh loåc taâi liïåu; Thû chñnh saách naây laâ taåo sûå thöëng nhêët vïì caác viïån nïn coá kïë hoaåch cuå thïí vïì thúâi gian, vêën àïì trong viïåc böí sung taâi liïåu: diïån böí nhên sûå nhùçm xêy dûång chñnh saách böí sung sung, mûác àöå böí sung, quy àõnh lûåa choån taâi taâi liïåu cuå thïí hún àïí trònh lïn laänh àaåo Nhaâ liïåu, ngên saách böí sung, nguöìn böí sung, quy trûúâng xeát duyïåt vaâ aáp duång trong thúâi gian trònh thûåc hiïån, theo doäi quaá trònh sûã duång taâi phuâ húåp. liïåu, thanh loåc taâi liïåu. Àêy cuäng chñnh laâ nhûäng hûúáng dêîn cú baãn vïì nghiïåp vuå cho Taâi liïåu tham khaão àöåi nguä caán böå laâm cöng taác böí sung cuãa 1. Trûúngâ Àaiå hocå Ha â Nöi.å (2013). Qui àõnh vï ì viïcå quanã ly á vaâ TVÀHHN vaâ laâ cöng cuå húåp taác trong phöëi khai thacá nguönì taiâ liïuå nöiå sinh. Ha â Nöi:å Trûúngâ Àaiå hocå Ha â Nöi.å húåp böí sung vaâ chia seã nguöìn lûåc thöng tin 2. G.E. Evans. (2000). Developing Library and Information Cen- ter Collections: CO: Libraries Unlimited. vúái caác cú quan thöng tin, thû viïån khaác, àùåc 3. Nguyïnî Viïtë Nghôa. (2001). Phûúng phapá luênå xêy dûngå biïåt laâ caác trûúâng àaåi hoåc coá cuâng chuyïn chñnh sachá phatá triïní nguönì tin. Tapå chñ Thöng tin va â Tû liïu,å Sö ë 1, ngaânh àaâo taåo. Tuy nhiïn, àïí chñnh saách tr.12-17 àûúåc aáp duång möåt caách coá hiïåu quaã vaâo thûåc 4. Phamå Vùn Rñnh, & Nghôa, Nguyïnî Viït.ë (2007). Phatá triïní vönë tïë, cêìn coá sûå kïët húåp chùåt cheä vaâ thöëng nhêët taiâ liïuå trong thû viïnå va â cú quan thöng tin. Ha â Nöi:å Àaiå hocå Quöcë gia. 5. Lï Vùn Viït.ë (2000). Cöng tacá bö í sung vönë taiâ liïuå thû viïnå giûäa laänh àaåo Nhaâ trûúâng vaâ Thû viïån. Cêmí nang nghï ì thû viïnå (p. 118-149). Ha â Nöi:å Vùn hoaá Thöng tin. Vïì phña laänh àaåo Nhaâ trûúâng: Nêng 6. National Library Australia. A guide to the collection assess- cao hún nûäa vai troâ cuãa Thû viïån trong hoaåt ment process from (Ngaây Toâa soaån nhêån àûúåc baâi: 10-7-2014; Ngaây phaãn biïån àaánh giaá: 03-11-2014; Ngaây chêëp nhêån àùng: 01-12-2014). 36 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 1/2015