Ứng dụng phương pháp dạy kỹ năng nói tiếng anh theo hướng tương tác cho sinh viên tại trường Cao đẳng nghề Bạc Liêu

Nội dung text: Ứng dụng phương pháp dạy kỹ năng nói tiếng anh theo hướng tương tác cho sinh viên tại trường Cao đẳng nghề Bạc Liêu

1. ỨNG DỤNG PHƢƠNG PHÁP DẠY KỸ NĂNG NÓI TIẾNG ANH THEO HƢỚNG TƢƠNG TÁC CHO SINH VIÊN TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ BẠC LIÊU NGÔ NGỌC MINH Học viên Cao học khóa 2011 - 2013 Trƣờng Đại Học Sƣ Phạm Kỹ Thuật TP.HCM TÓM TẮT Kỹ năng nói tiếng Anh là một trong những kỹ năng ngôn ngữ đặc biệt quan trong môi trường làm việc. Tuy nhiên, kỹ năng nói của sinh viên nói chung và của sinh viên trường Cao đẳng nghề Bạc Liêu nói riêng còn rất hạn chế. Để phần nào khắc phục những yếu điểm này bài báo sẽ đề cập đến thực trạng của việc học tiếng Anh trong sinh viên đồng thời đưa ra những đề xuất nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường. ABSTRACT English speaking skill is one of the most important language skills, especially in work environment. However, speaking skill of students in general and Bạc Lieu vocational college students in particular is not good. In order to overcome this weakness, the article mentions real situations of learning English and makes suggestions on effective teaching and learning in school. I. Đặt vấn đề Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, tiếng Anh trở thành một phương tiện thật sự cần thiết; trong thị trường lao động một ứng viên với một trình độ chuyên môn vững vàng cộng với việc sử dụng tiếng Anh lưu loát luôn tạo được ấn tượng tốt đối với nhà tuyển dụng. Kỹ năng giao tiếp tốt cũng giúp các sinh viên có được một ưu thế vượt trội hơn so với những người có cùng trình độ. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của sinh viên nói chung và sinh viên trường Cao đẳng nghề Bạc Liêu nói riêng còn nhiều yếu kém, chưa đáp ứng được yêu cầu của nhà tuyển dụng cũng như không đạt được những kỹ năng ngôn ngữ cần thiết. Để có thể tìm hiểu được nguyên nhân sâu xa của vấn đề này cần phải có một nghiên cứu quy mô trên diện rộng. Trong khuôn khổ cho phép của bài báo và với những trăn trở của người giảng dạy, người viết xin đề xuất ứng dụng một số phương pháp giảng dạy kỹ năng nói theo định hướng tương tác nhằm giúp nâng cao chất lượng dạy và học tại trường.
2. II. Thực trạng về việc học tiếng Anh của sinh viên trƣờng Cao đẳng nghề Bạc Liêu Môn học tiếng Anh tại trường được giảng dạy vào năm thứ nhất với thời lượng 60 tiết cho học viên hệ trung cấp nghề. Vì vậy các học viên rất có lợi thế khi sớm được tiếp cận với ngoại ngữ. Tuy nhiên do chuẩn đầu vào còn khá thấp chủ yếu là xét tuyển, và nhà trường cũng không tổ chức kiểm tra trình độ Anh văn để xếp lớp nên khả năng học tiếng Anh của các sinh viên còn khá yếu, đặc biệt là kỹ năng nói (Speaking skill). Mặt khác, các sinh viên trong lớp học đến từ nhiều địa phương khác nhau, đa số từ các huyện-xã trong tỉnh; với điều kiện học tập và tiếp cận ngoại ngữ ở những mức độ khác nhau nên tất yếu sẽ có sự phân hoá về trình độ và khả năng sử dụng tiếng Anh. Vì vậy, một số khó khăn phát sinh trong quá trình dạy và học là điều không thể tránh khỏi; với cùng một nội dung và phương pháp giảng dạy nhưng mức độ tiếp thu và thực hành của từng học viên có sự khác biệt rõ rệt. Qua các cuộc khảo sát tiếng Anh đối với sinh viên trường Cao đẳng nghề Bạc Liêu cho thấy một thực trạng là lượng kiến thức sinh viên tích luỹ được không tương xứng với thời lượng tiếng Anh mà sinh viên đã được học ở phổ thông hay ở các trung tâm ngoại ngữ. Lỗ hổng kiến thức của sinh viên là tương đối. Các kỹ năng ngôn ngữ của sinh viên còn rất hạn chế, khả năng nghe để nắm bắt thông tin cũng như khả năng đáp lại những thông tin thu nhận được; nhiều sinh viên thậm chí không hiểu cả những khẩu lệnh đơn giản và thông thường của giáo viên và hầu hết các sinh viên không có thói quen hoặc không thể giao tiếp với nhau bằng tiếng Anh. Trong những giờ tiếng Anh, đặc biệt vào những giờ thực hành nói, rất ít sinh viên có thể thực hiện các hoạt động theo cặp (pair work), theo nhóm (group work) một cách nhuần nhuyễn với những ý tưởng sáng tạo. Số còn lại chỉ thực hành một cách rập khuôn và thường phải có sự hỗ trợ của những bài đối thoại hay những bài viết đã soạn sẵn. Với mục tiêu phát huy tính năng động, sáng tạo của người học giúp người học có được sự tự tin, giảm bớt sự căng thẳng của tiết học, tạo động lực trong giao tiếp, phương pháp dạy học theo định hướng tương tác thật sự mang lại hiệu quả trong giảng dạy; đây còn là phương pháp nhằm giúp rèn luyện tính tự học cho sinh viên, tăng cường hiệu quả giảng dạy và làm sinh động phong phú hơn cho tiết dạy. 2.1. Ứng dụng phƣơng pháp dạy học theo định hƣớng tƣơng tác tại trƣờng Cao đẳng nghề Bạc Liêu Phương pháp dạy học theo định hướng tương tác là một cách dạy học linh hoạt nhằm nhấn mạnh vào việc học để giao tiếp thông qua sự tương tác bằng ngôn ngữ. Người học được đặt vào tình huống cụ thể để giải quyết vấn đề gắn liền với nhu cầu và gần gũi với cuộc sống. Trong cách dạy này người học là chủ thể hoạt
3. động, giáo viên là người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn, tạo nên sự tác động qua lại giữa người dạy và người học. Kết quả là sự nổ lực của chính người học để đạt được thành quả trong học tập. Dạy học tương tác không chỉ là cơ hội để người học có ý thức tự học, có trách nhiệm với việc học của mình mà còn là điều kiện tốt khuyến khích sinh viên tham gia xây dựng bài, sáng tạo trong cách suy nghĩ và ngày càng độc lập hơn trong quá trình học tập. Các phương pháp giảng dạy thì rất nhiều. Tuy nhiên, mỗi phương pháp đều có tính năng riêng của nó nhưng chúng đều có giá trị như nhau là hướng đến mục tiêu bài học và tạo điều kiện thuận lợi giúp người học tiếp thu bài nhanh chóng. Trong mọi trường hợp, người giáo viên luôn lựa chọn phương pháp thích hợp với nhóm đối tượng mà mình đang giảng dạy. Vì vậy trong bài viết này người viết đưa ra một số phương pháp giảng dạy được áp dụng có hiệu quả trong giảng dạy kỹ năng nói tiếng Anh tại trường Cao đẳng nghề Bạc Liêu  Phương pháp nêu vấn đề  Phương pháp dạy học bằng tình huống  Phương pháp thảo luận nhóm  Phương pháp vấn đáp - đàm thoại  Phương pháp dạy học trực quan Việc chia lớp học thành các nhóm nhỏ (group work) hoặc thành các cặp (pair work) luôn được các giáo viên áp dụng khi tiếp cận với sinh viên, bởi với việc ứng dụng phương pháp thảo luận nhóm sinh viên được thực hành nhiều hơn, có nhiều cơ hội hơn để giao tiếp, vận dụng kỹ năng ngôn ngữ để diễn đạt nhu cầu của mình làm cho người nghe hiểu, sinh viên bị lôi cuốn vào các hoạt động để suy nghĩ sáng tạo, họ cảm thấy an toàn hơn và có thể giúp đỡ nhau trong học tập. Mỗi cá nhân là một mắc xích trong dây chuyền hoạt động của nhóm. Họ không thể làm việc độc lập một mình mà phải có sự hợp tác giúp đỡ lẫn nhau, cùng bàn bạc trao đổi thông tin, những quan điểm cá nhân. Kỹ năng phân tích, tổng hợp, đánh giá để hoàn thành công việc được giao, sự tương tác này sẽ có tác động đến sinh viên như: - Tăng cường động cơ học tập, tăng sự hứng thú học tập - Kích thích sự giao tiếp, chia sẻ tư duy để giải quyết vấn đề. - Tăng cường khả năng biểu đạt ý tưởng, khích lệ mọi thành viên tham gia đóng góp ý kiến cho vấn đề cần giải quyết. - Tạo mối quan hệ khắng khích, gắn bó giữa các thành viên trong nhóm. Học tập theo nhóm sẽ tạo ra tình huống giao tiếp, trong đó người học được thể hiện quan điểm của mình, lắng nghe ý kiến của người khác, giải quyết những bất đồng quan điểm theo hướng xây dựng và thương lượng để đi đến quyết định
4. thống nhất. Chính sự tham gia vào các hoạt động này mà kỹ năng giao tiếp của người học được cải thiện đáng kể. Việc thảo luận trong nhóm là bắt buộc đối với tất cả các cá nhân, nó không những giúp người học phát triển được kỹ năng giao tiếp và các kỹ năng xã hội mà còn phát triển được quá trình nhận thức (đọc hiểu, phân tích, đánh giá, ) Ngoài ra giáo viên còn có thể cho sinh viên luyện tập thêm các mẫu câu, các bài tập thay thế, điền từ, viết lại mẫu câu. Sinh viên thực hành theo bài đối thoại ngắn, đóng vai trong các tình huống; họ sẽ cùng nhau tranh luận cố gắng suy đoán từ, giải mã tình huống để tìm ra câu trả lời cho bài học. Bên cạnh đó, với sự hỗ trợ của phương tiện dạy học như tranh ảnh, dụng cụ trực quan, giáo án điện tử minh hoạ cho hoạt động lời nói sẽ có tác dụng trợ giúp giáo viên tổ chức tốt các hoạt động học tập và tạo điều kiện để sinh viên làm việc nhiều hơn từ đó họ hứng thú hơn với môn học và tiếp thu bài nhanh hơn. Thật vậy, để nâng cao hiệu quả chất lượng đào tạo tại trường, bản thân mỗi giáo viên luôn có những giải pháp cải tiến để phù hợp với những thay đổi cũng như ứng dụng phương pháp dạy học theo định hướng tương tác nhằm mang lại hiệu quả cao nhất. Cụ thể:  Điều chỉnh mối quan hệ thầy - trò  Tăng cường khả năng tư duy và năng lực sáng tạo cho SV  Vận dụng PPDH cá thể hóa  Sử dụng các phương tiện kỹ thuật hiện đại  Ứng dụng đa phương tiện trong quá trình dạy học  Đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá 2.2. Những đề xuất và kiến nghị  Đối với nhà trường 1. Đầu tư, cải tiến trang thiết bị 2. Tạo điều kiện để giáo viên ứng dụng PPDH được tốt hơn 3. Tổ chức lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn, học hỏi kinh nghiệm giữa các trường 4. Có chính sách ưu đãi giáo viên trong việc cải tiến PPDH  Đối với giáo viên 1. Thiết kế các hoạt động giảng dạy tạo được sự hứng thú cho người học 2. Thay đổi thói quen dạy học 3. Phấn đấu, nâng cao năng lực chuyên môn  Đối với sinh viên 1. Có ý thức, trách nhiệm với môn học 2. Phấn đấu, lập kế hoạch học tập
5. III. Kết luận Trên đây chỉ là một số phương pháp mà những người giáo viên giảng dạy ngoại ngữ tại trường Cao đẳng nghề Bạc Liêu ứng dụng vào giảng dạy kỹ năng nói tiếng Anh cho sinh viên tại trường và nhận thấy mang lại hiệu quả thiết thực giúp cải thiện thực trạng học tập, đã phần nào khắc phục những yếu kém trong học tập, phát huy thế mạnh trong giao tiếp, tạo hứng thú học tập đối với môn học cho các em. Qua quá trình nghiên cứu, đề tài đã đạt được những kết quả sau: - Ý thức học tập của sinh viên được nâng lên - Không khí lớp học sôi động hơn - Kết quả học tập được cải hiện, sinh viên hứng thú hơn với môn học - Giảm tâm lý e ngại, chán nản ở người học - Tạo thông tin phản hồi hai chiều; điều chỉnh kịp thời hoạt động dạy và học. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Chastain K. (1971). Developing Second language Skill, Theory to practice. Chicago: Rand Mcnally College Publishing Company. [2]. Brumfit C.J., John K. (1982). The Communicative Approach to language Teaching. Cambridge: Cambridge University Press. [3]. Skinner B.F (1953).Science and Human behavior. Free Press and colophon are trademarks of Simon and Shuster. [4]. Jean-Marc Denommé & Madeleine Roy (2000): Tiến tới một phương pháp sư phạm tương tác - Bộ ba Người học-Người dạy-Môi trường, Nxb Thanh Niên - Tạp chí Tri thức & Công nghệ. [5]. Trần Hữu Luyến (1992). Yêu cầu tâm lý học đối với hệ phương pháp dạy học theo hướng thực hành giao tiếp. Tạp chí nghiên cứu giáo dục, số 10. [6]. Piajet J. (1986). Tâm lý và giáo dục học. Nxb Giáo dục, Hà Nội. Bạc liêu, ngày 06 tháng 11 năm 2012 Học viên thực hiện Giáo viên Hƣớng Dẫn TS. ĐOÀN THỊ HUỆ DUNG NGÔ NGỌC MINH
6. BÀI BÁO KHOA HỌC THỰC HIỆN CÔNG BỐ THEO QUY CHẾ ĐÀO TẠO THẠC SỸ Bài báo khoa học của học viên có xác nhận và đề xuất cho đăng của Giảng viên hướng dẫn Bản tiếng Việt ©, TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH và TÁC GIẢ Bản quyền tác phẩm đã được bảo hộ bởi Luật xuất bản và Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Nghiêm cấm mọi hình thức xuất bản, sao chụp, phát tán nội dung khi chưa có sự đồng ý của tác giả và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh. ĐỂ CÓ BÀI BÁO KHOA HỌC TỐT, CẦN CHUNG TAY BẢO VỆ TÁC QUYỀN! Thực hiện theo MTCL & KHTHMTCL Năm học 2016-2017 của Thư viện Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh.