Từ điển kinh tế (Phần 5)

Nội dung text: Từ điển kinh tế (Phần 5)

1. No Term Definition Explaination Phần vốn phát hành của một công ty mà những người góp vốn yêu cầu phải thanh 2371 Paid-up capital Vốn đã được huy động toán. Một kiểu dữ liệu trong đó trong tin chéo các cá nhân được lấy mẫu với các khoảng 2372 Panel data Dữ liệu Panel thời gian đều đặn. 2373 Paper money Tiền giấy. Thuật ngữ khái quát chỉ tiền ở dạng giấy bạc ngân hàng. Khi một tài sản tăng lên về giá trị danh nghĩa. Điều này có thể biểu hiện hoặc không 2374 Paper profit Lợi nhuận trên giấy. biểu hiện hoặc không biểu hiện một lợi nhuận thực tế, tuỳ thuộc vào tỷ lệ lạm phát. 2375 Par rate of exchange Tỷ giá hối đoái tương đương. Việc thể hiện các tỷ giá hối đoái bằng vàng hoặc đồng Mỹ. 2376 Par value Giá trị danh nghĩa, mệnh giá. Giá trị danh nghĩa, mệnh giá của một cổ phiếu hoặc chứng khoán. 2377 Par value of gold Giá trị ngang giá của vàng. Thông thường trong kinh tế học (mặc dù không nhất thiết) là đồ thị hình chữ U hoặc 2378 Parabola Dạng Parabôn. chữ U ngược của một phương trình bậc hai. 2379 Paradigm Hệ thuyết; Luận thuyết. Trong một nền kinh tế không có đủ việc làm, các hộ gia đình càng tiết kiệm thì sản 2380 Paradox of thrift Nghịch lý của tiết kiệm. lượng và việc làm càng thấp. 2381 Paradox of value Nghịch lý về giá trị. Xem USE VALUE, EXCHANGE VALUE. Khả năng hệ thống quy tắc đa số đơn giản có thể không đưa ra một sự lựa chọn rõ 2382 Paradox of voting Nghịch lý về bỏ phiếu. ràng giữa nhiều giải pháp. Tỷ lệ chênh lệch giá của thị 2383 Parallel market premium rate trường song hành. 2384 Parameter Thông số.Một lượng không đổi ở một bối cảnh nào đó. Tên đặt cho một định lý do A.K.Sen trình bày. Định lý chứng minh rằng không thể có QUY TẮC QUYẾT ĐỊNH XÃ HỘI nào có thể đồng thời thoả mãn tiêu chuẩn Pareto và Tính không thể của tự do cho phép các cá nhân có những quyết định về một số vấn đề "riêng tư" mà không tính 2385 Paretian Liberal, Impossibility of Pareto. đến (bất kể) nguyện vọng của những người khác (tự do cá nhân). Một loạt các quy tắc đặt ra trong kinh tế học phúc lợi, nếu thực hiện được sẽ đưa đến 2386 Pareto conditions Các điều kiện Pareto. một tối ưu Pareto. 2387 Pareto criterion Tiêu chuẩn Pareto. Xem PARETO OPTIMUM. Pareto efficiency of resource Tính hiệu quả Pareto của phân 2388 allocation bổ nguồn lực. Một sự phân phối lại các nguồn lực làm cho ít nhất một người khá lên mà không làm 2389 Pareto improvement Sự cải thiện Pareto. cho bất cứ ai kém đi. Một tình trạng xã hội mà một số cá nhân thích tình trạng này hơn và một số khác lại Tính không thể so sánh thích tình trạng kia hơn thì hai tình trạng này được coi là tình trạng không thể so sánh 2390 Pareto non-comparability Pareto. Pareto. Khi các nguồn lực và sản lượng của một nền kinh tế được phân chia mà không có sự phân chia lại nào làm cho bất cứ ai khá lên mà cũng không là cho ít nhất là bất cứ một 2391 Pareto optimum Tối ưu Pareto. người nào khác kém đi thì lúc đó là có sự hiện hữu của một tối ưu Pareto. Nhà kinh tế học người Italia được đào tạo sâu về toán học, lý học và kỹ thuât. Pareto là người kế tục Leon Walras ở vị trí chủ nhiệm khoa kinh tế học ở trường đại học Lausanne năm 1892. Sư quan tâm đến việc ứng dụng toán học và thống kê học vào kinh tế của ông đã dẫn đến việc mở rộng các điêu kiện toán học cho hệ thống cân bằng tổng thể của Walras, từ đó thành lập một trường phái Lausanne rõ ràng. Trong giáo dục kinh tế chính trị học, ông nêu lên quan niệm là các điều kiên toán học của một hệ tống cân bằng tổng thể dựa trên sự phụ thuộc lẫn nhau của tất cả các đại lượng kinh tế. Ngoài việc nhấn mạnh vào bản chất chính của một khoa học học kinh tế thực chứng đã loại bỏ mọi yếu tố đạo đức, Pareto cũng bác bỏ chủ nghĩa xã hội trên các cơ sở chuẩn tắc và biện minh cho sự bất bình đẳng thu nhập dựa trên cơ sở của một sự bất biến giả định về phân phối thu nhập ở các nước và qua thời gian. 2392 Pareto, Vilfredo (1848 - 1923) (định luật Pareto). Sự dịch chuyển thu nhập hoặc của cải từ một cá nhân này sang một cá nhân khác làm Sự phân phối lại tối ưu theo tăng độ thoả dụng, hoặc thoả mãn của cả người cho lẫn người nhận, do đó đem lại sự 2393 Pareto-optional redistribution Pareto. cải thiện Pareto. Ngoại ứng liên quan đến 2394 Pareto-relevant externality Pareto. Xem EXTENALITIES. 2395 Paricipating preference shares Cổ phiếu ưu tiên tham gia. Xem FINANCIAL CAPITAL 2396 Paricipation rate Tỷ lệ tham gia. Xem LABOUR FORCE PARTICIPA-TION RATE. Tên đặt cho diễn đàn - nơi mà các nước chủ nợ thương lượng với các nước vay nợ 2397 Paris Club Câu lạc bộ Paris. về việc định lại thời gian cho các khoản nợ chính thức. Một hệ thống hỗ trợ giá đối với nền nông nghiệp Mỹ lần đầu tiên được thiết lập với 2398 Parity price system Hệ thống giá tương đương. đạo luật Điều chỉnh nông nghiệp năm 1933. Một quá trình mà theo đó hành vi được điều chỉnh một cách không hoàn chỉnh hướng 2399 Partial adjustment Điều chỉnh từng phần. tới một mức mong muốn nào đó. Trong các hàm số có hai biến số độc lập hay có nhiều hơn, đạo hàm này tính theo một 2400 Partial derivative Đạo hàm riêng phần. trong những biến số này, trong khi coi các biến số độc lập khác là hằng số. 2401 Partial equilibrium Cân bằng bộ phận. Việc nghiên cứu thị trường cho một hàng hoá trong điều kiện tách biệt. Một giả định rằng người ta kỳ vọng một cách hợp lý sự cân bằng dài hạn nhưng lại không chắc chắn về con đường mà nến kinh tế sẽ đi đến vị trí đó, cho nên các kỳ Những kỳ vọng hợp lý riêng vọng sẽ được xem xét lại ở từng thời kỳ để tính đến sự không nhất quán giữa giá trị 2402 Partly rational expectations phần. thực tế và giá trị kỳ vọng. 2403 Partnership Bên tham gia; Hội chung vốn. 2404 Passche price index Chỉ số giá Passche. Chỉ số giá gia quyền theo năm hiện hành. 2405 Patent of trade Mô thức ngoại thương. 2406 Patent rights Quyền tác giả.Cơ quan cấp bằng sáng chế cấp đặc quyền đặc biệt cho một sáng chế quy trình. Page 81
2. No Term Definition Explaination 2407 Patents Bằng sáng chế. Ở nơi diễn ra sự so sánh nhằm lựa chọn một số các giải pháp, sự lựa chọn này được Sự độc lập về đường tiến gọi là Độc lập về đường đi khi giải pháp được lựa chọn độc lập với một trật tự để xem 2408 Path independence triển; Độc lập về đường đi. xét các giải pháp này. Mô hình cách thức chi tiêu của 2409 Path of government spending chính phủ. Nhiều khi các nghiệp đoàn trong các nghành độc quyền nhóm sẽ chọn một công ty cụ 2410 Pattern bargaining Thương lương theo mô hình. thể làm mục tiêu thương lượng. Nhà kinh tế học Mácxít người Mỹ, là người đồng sáng lập tạp chí Monthly Review. Ông được biết đến nhiều nhất do công việc diễn giải và trình bày Thuyết kinh tế của C.Mác theo cách cho phép so sánh với Thuyết kinh tế học hiện đại. Ông lý luận rằng về bản chất cả Mác và Keynes đều phân tích sự xuất hiện của thất nghiệp theo cùng một cách. Tác phẩm: Tư bản độc quyền: Bài luận về trật tự và kinh tế xã hội Mỹ(1966- ) viết cùng với Paul Baran giải thích lại thuyết kinh tế của Mác dưới ánh sáng của các diễn biến trong kinh tế Thế Giới thế kỷ XX. Baran và Sweezy thay thế quy luật về tỷ lệ thặng dư kinh tế so với tổng sản phẩm ngày càng tăng cho quy luật cũ của Mác về tỷ 2411 Paul Sweezy (1910-) lệ lợi nhuận ngày càng giảm. Giới lao động ở các nước giàu cho rằng việc nhập khẩu hàng hoá từ những nước có 2412 Pauper labour Lao động bần cùng. lương thấp sẽ phá dần phá hoại mức lương và việc làm ở những nước giàu. Mức lương trần; giới hạn trần của tiền lương; Giới hạn cao 2413 Pay ceiling nhất của tiền lương. Một giới hạn cao nhất có hiệu lực về mức tiền lương. 2414 Pay freeze Cố định tiền lương. Xem INCOMES POLICYM. 2415 Pay in kind Trả bằng hiện vật. Một loại thuế dựa vào tiền lương (tháng) và tiền công do người chủ thanh toán. Một phương pháp kế toán truyền thống để thẩm định các dự án đầu tư. Thời gian cần thiết cho một dự án để sinh ra lượng tiền tăng thêm đủ để bù các chi tiêu về vốn ban 2416 Payback period Thời kỳ hoàn vốn. đầu. Còn gọi là hệ thống trả lương theo khuyến khích. Hệ thống trả lương theo công việc 2417 Payment - by - results Trả theo kết qủa. của công nhân. 2418 Payments, balance of Cán cân thanh toán. Xem BALANCE OF PAYMENTS. 2419 Pay-off Lợi ích ròng. Lợi ích ròng có được khi thực hiện một quá trình hành động cụ thể. 2420 Payout ratio Tỷ lệ trả cổ tức. Phần trăm của lãi ròng mà một xí nghiệp thanh toán dưới dạng cổ tức. Cầu lao động ở thời kỳ cao Mức cầu về lao động ở thời điểm cao nhất, cụm thuật ngữ này thường được nói đến điểm; Cầu lao động ở kỳ giáp việc làm trong nông nghiệp có tính chất chu kỳ với những đỉnh điểm xảy ra vào thời 2421 Peak period labour demand hạt. gian thu hoạch. Định giá theo mức tiêu thụ đỉnh; Định giá theo tiêu dùng Vấn đề tính giá theo tiêu dùng ở điểm đỉnh xuất phát khi mà cầu về sản lượng (đầu ra) 2422 Peak-load pricing cao điểm. của một xí nghiệp công cộng có thể có những biến động lớn. Miêu tả một tình huống trong đó lợi nhuận của một doanh nghiệp phụ thuộc không những vào đầu vào và đầu ra của riêng doanh nghiệp mà còn phụ thuộc vào đầu vào 2423 Pecuniary external economy Tính kinh tế tiền tệ bên ngoài. và đầu ra của các doanh nghiệp khác. 2424 Peg-neo "cột vào" Xem EXCHANGE RATES. Sự phân xử trong đó trọng tài viên được yêu cầu chọn một trong những vị trí của các 2425 Pendulum arbitration Trọng tài con lắc. bên tranh chấp hơn là đi đến một vị trí thoả hiệp trung gian. Cơ chế lương hưu gồm hai kiểu, có phạm vi rộng: 1)Hệ thống vốn dự trữ liên quan đến việc phân phối lại suốt đời một cá nhân, dựa vào tiết kiệm của người lao động để tích luỹ vốn và sau đó vốn được tiêu dùng trong thời gian về hưu; 2)Hệ thống thanh toán cho người về hưu, đưa đến sự phân phối lại ở một thời điểm giữa các cá nhân 2426 Pension Tiền lương hưu. sao cho những người làm việc hỗ trợ những người về hưu. Với sự tăng trưởng nhanh chóng của các cơ chế lương hưu của công nhân viên trong những thập kỷ gần đây, quỹ hưu của các cơ quan lớn ở các khu vực nhà nước và xí nghiệp khu vực tư nhân đã trở thành những thể chế tài chính quan trọng, đầu tư 2427 Pension fund Quỹ hưu. những khoản tiền lớn hàng năm. 2428 Per capita Theo đầu người. Theo đầu người, chẳng hạn như THU NHẬP QUỐC DÂN tính theo đầu người. THU NHẬP QUỐC DÂN thực 2429 Per capita real GDP tế tính theo đầu người. 2430 Perceived Wealth Của cải dự tính được. Chênh lệch tính bằng phần 2431 Percentage change trăm. 2432 Percetile Phân vị.Một cách đo tính vị trí các dữ liệu mẫu hoặc các phân phối. Một thuật ngữ thể hiện sự thay đổi cơ cấu ở Liên bang Xô viết và gắn liền với Mihail Gorbachev. Trong giai đoạn đầu từ giữa những năm 1980 đến 1987, quá trình cải cách phần lớn chỉ mang tính chất trang điểm tập trung vào việc cải thiện hệ thống kế 2433 Perestroika Đổi mới, cải tổ. hoạch hoá chỉ huy đang tồn tại và đạt những kết quả không gây ấn tượng lớn. Khả năng lưu chuyển hoàn 2434 Perfect capital mobility hảo của vốn. Một cơ cấu thị trường hoàn toàn có tính cạnh tranh nếu có những điều sau đây duy trì: với một thị phần đáng kể. Các doanh nghiệp này tạo ra một sản phẩm đồng nhất sử 2435 Perfect competition Cạnh tranh hoàn hảo. dụng các quá trình sản xuất giống hệt nhau và có thông tin hoàn hảo. 2436 Perfect information Thông tin hoàn hảo. 2437 Perfect markets Các thị trường hoàn hảo. Xem PERFECT COMPETITION. 2438 Performance Thành quả. Mức tiêu dùng trung bình mà một cá nhân hoặc hộ gia đình dự định thực hiện trong 2439 Permanent comsumption Mức tiêu dùng thường xuyên. một số năm. Page 82
3. No Term Definition Explaination Cũng có nghĩa là thu nhập bình thường và thu nhập dự kiến và trung bình. Thu nhập trung bình mà cá nhân hoặc hộ gia đình dự kiến nhận được trong một số năm trong 2440 Permanent income Thu nhập thường xuyên. khi vẫn giữ nguyên của cải của mình. Giả thuyết thu nhập thường Giả thiết cho rằng tiêu dùng của cá nhân hoặc hộc gia đình phụ thuộc vào thu nhập 2441 Permanent income hypothesis xuyên. thường xuyên của cá nhân ấy hoặc hộ ấy. 2442 Perpetuity Khoản chi trả vĩnh cửu. Xem ANNUITY. 2443 Personal income Thu nhập cá nhân. Lưu lượng thu nhập tích luỹ lại của một cá nhân hoặc hộ gia đình. Phân phối thu nhập cho cá 2444 Personal income distribution nhân. 2445 Personal income Hypothesis Giả thuyết về thu nhập lâu dài. Khoản vay do ngân hàng và một số thể chế tài chính khác quy định cho những người đi vay mang tính cá nhân (có nghĩa là không để kinh doanh) để mua hàng tiêu dùng, 2446 Personal loan Khoản vay cho cá nhân. để sửa chữa nhà cửa . Và có thể được thanh toán lại trong một khoảng thời gian. 2447 Personal rate of substitution Tỷ lệ thay thế cá nhân. Xem MARGINAL RATE OF SUBSTI-TUTION. Phần của thu nhập cá nhân không thanh toán trả thuế cũng không chi cho hàng hoá 2448 Personal saving Tiết kiệm cá nhân. và dịch vụ (tiêu dùng hiện tại). Di cư của cá nhân, đặc biệt là công nhân từ khu vực có điều kiện (hiệu suất) kinh tế 2449 Perverse migration Di cư ngược. tương đối tốt đến khu vực có điều kiện kinh tế thấp kém hơn. Uỷ ban điều tra chi tiêu công 2450 PESC cộng. Xem PUBLIC EXPENDITURE SURVEY COMMITTEE. Đay là loại thuế đặc biệt do chính phủ Anh đưa ra đối với thu nhập do khai thác dầu ở 2451 Petroleum revenue tax (PRI) Thuế thu nhập dầu lửa. biển Bắc, thuế này cộng thêm vào tiền thuê mỏ và thuế lợi tức. Một quan sát có tính thống kê của A.W.Philips (1958) rằng có một mối quan hệ nghịch giữa tỷ lệ thay đổi của mức lương bằng tiền và tỷ lệ thất nghiệp ở Anh trong giai đoạn 2452 Phillips curve Đường Philips 1861-1957 2453 Physical and financial capital Vốn hiện vật và vốn tài chính. Những người theo thuyết trọng Một trường phái về ký thuyết kinh tế được đưa ra ở Pháp vào thế kỷ 18. Trường phái 2454 Physiocrats nông. này chủ yếu gắn với tên của F.QUESNAY và TURGOT. 2455 Piece rates Thu nhập tính theo sản phẩm. Xem COMPENSATION RULES. Một hệ thống thanh toán trong đó cá nhân được thanh toán theo khối lượng sản phẩm 2456 Piecework Việc làm khoán. làm ra. 2457 Pigou effect Hiệu ứng Pigou Xem REAL BALANCE EFFECT. Nhà kinh tế học người Anh đã kế tục Marshall ở vị trí chủ nhiệm khoa kinh tế chính trị học của trường đại học Cambridge năm 1908. Pigou mở rộng công việc của Marshall, đặc biệt là sự phân tích các nghành mà chi phí gia tăng và giảm sút. Sự phân biệt giữa chi phí cá nhân và xã hội và liệu pháp sửa chữa bằng cách đánh thuế do ông đề xuất đã tạo nên cơ sở cho thuyết các ngoại ứng, và phương pháp của ông nhằm loại trừ chứng đã được biết đến với tên gọi là thuế PIGOU. Công trình của ông về thuyết tiền tệ và về thu nhập quốc dân chủ yếu là một lý thuyết Cổ điển về việc làm và thu nhập. Do đó, Pigou đã phải chịu sức mạnh của cuộc tiến công của Keynes đối với hệ thống này. Tuy nhiên, Pigou đã đưa ra một cơ chế để đạt được việc làm đầy đủ thậm chí cả trong hệ thống của Keynes. Điều này được biết đến với cái tên là hiệu ứng Pigou. Trong điều kiện không có đủ việc làm, giá cả giảm sẽ làm tăng thêm giá trị của số dư tiền đã giữ. Điều này tạo ra sự gia tăng về cầu đối với hàng hoá và do đó đã tạo ra một sự gia tăng về việc làm. Ý nghĩa của cơ chế này này thậm chí đến nay vẫn còn 2458 Pigou, Arthur Cecil (1877-1959) tranh cãi. Một loại thuế đánh vào người sản xuất do tạo ra một ngoại ứng theo một cách mà sau khi thuế này được áp dụng thì các chi phí cá nhân do bên tạo ra ngoại ứng cảm nhận 2459 Pigovian tax Thuế Pigou. được bằng với CHI PHÍ XÃ HỘI của hoạt động này. Lập luận cho rằng CHÍNH SÁCH THU NHẬP không những tạo nên các hiệu ứng dịch chuyển trong quá trình điều chỉnh tiền lương mà còn có thể làm thay đổi độ dốc của đường cong Phillips, hoặc nói một cách chuyên môn hơn, làm thay đổi độ lớn của sự phản ứng của tỷ lệ thay đổi về lương đối với các yếu tố quyết định gây ra sự thay đổi 2460 Pivot effect hypothesis Giả thuyết về hiệu ứng quay. đó. Một phương pháp thực hiện một cuộc phát hành mới về CHỨNG KHÓAN, CỔ PHẦN HOẶC TRÁI PHIẾU CÔNG TY, bằng phương pháp này các chứng khoán đầu tiên được một nhà phát hành mua, sau đó được bán thông qua thoả thuận tư nhân, cho các thể chế, các chủ đầu tư tư nhân vàcũng cho những người buôn bán cổ phần ở sở 2461 Placing Nghiệp vụ bày bán. giao dịch chứng khoán London. Một nền kinh tế trong đó các quá trình kinh tế chủ yếu được quyết định ở một mức độ lớn không phải do các tác nhân thị trường, mà do một cơ quan kế hoạch hoá kinh tế, 2462 Planned economy Nền kinh tế kế hoạch hoá. cơ quan này thực hiện các mục tiêu kinh tế chủ yếu của xã hội. Planning programming budgeting Hệ thống lập ngân sách theo 2463 system (PPBS) chương trình kế hoạch hoá. Xem OUTPUT BUDGETING Một nghành kinh tế học đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng các kế hoạch kinh tế vĩ 2464 Planometrics Kế hoạch lượng. mô tối ưu. Sự thương lượng ở một nhà THƯƠNG LƯỢNG TẬP THỂ giữa người chủ của một nhà máy với các đại diện của 2465 Plant bargaining máy. công nhân viên để thiết lập các mức lương và điều kiện làm việc ở nhà máy đó. Nhà triết học Hy Lạp đã phản ứng lại thời kỳ rối ren trước đay và ông cho rằng chính sự tăng trưởng kinh tế chịu một phần trách nhiệm về sự rối ren đó, nên ông đã đề xuất ý kiến rằng nhà nước lý tưởng phải là một nhà nước vững vàng dựa trên một hệ thống đẳng cấp và giai cấp thống trị thực hiện một cách sống mang tính cộng đồng. Thành tựu kinh tế của ông bao gồm sự phân tích sự phân công lao động và phân tích 2466 Plato (427-347BC) vai trò của tiền quy ứơc. Page 83
4. No Term Definition Explaination Một hệ thống giữa sự lựa chọn tập thể trong đó giải pháp được chọn là giải pháp xếp 2467 Plurality Quy tắc đa số. đầu tiên do có số người bỏ phiếu lớn nhất. 2468 Point elasticity of demand Dự co giãn điểm của cầu. Xem PRICE ELASTICITY OF DEMAND. Sự ước lượng của giá trị thực tế của một thông số, khác biệt với ƯỚC LƯỢNG KHOẢNG CÁCH, nó bao gồm việc tính toán các khoảng tin cậy (thông thường) đối với 2469 Point estimation Ước lượng điểm. giá trị thực của thông số. Một điển trên đồ thị, hoặc hàm số mà tỷ lệ thay đổi của độ dốc của hàm số đổi dấu. 2470 Point of inflexion Điểm uốn. Điều này cho thấy rằng khi đạo hàm thứ hai của hàm số bằng 0. Đường khả năng thoả dụng 2471 Point utility possibility curve điểm. Một đường khả năng thoả dụng điểm có thể được vẽ cho mỗi giỏ hàng hoá. Một hệ thống lựa chọn tập thể trong đó mỗi cá nhân bắt đầu với một số điểm bằng nhau mà cá nhân được tự do phân phối theo bất cứ cách thức nào mà họ chọn giữa 2472 Point voting Bỏ phiếu theo điểm. các phương án lựa chọn về những vấn đề khác nhau đã thảo luận. Thời kỳ không áp dụng chính Thời kỳ "có sự thương lượng tập thể tự do". Ở thời kỳ này không có sự tồn tại chính 2473 Policy - off sách. sách thu nhập. 2474 Policy coordination Điều phối chính sách. Các biến số kinh tế và xã hội được chính phủ vận dụng để tác động đến các biến số của chính sách, nó được gọi là công cụ và ta có thể phân biệt bốn hạng mục kinh tế chủ yếu: CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH; CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ, CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ 2475 Policy instruments Các công cụ chính sách. HỐI ĐOÁI và CHÍNH SÁCH GIÁ CẢ VÀ THU NHẬP. 2476 Policy targets Các mục tiêu chính sách. Xem TARGETS. 2477 Political business cycle Chu kỳ kinh tế chính trị. Cụm thuật ngữ bao hàm mối liên quan giữa khía cạnh thực tiễn của hoạt động chính 2478 Political economy Kinh tế chính trị. trị và lý thuyết kinh tế học thuần tuý. 2479 Poll tax Thuế thân. Thuế tính cả gói mà sự thanh toán không liên quan đến thu nhập hoặc chi tiêu. Nguyên tắc người gây ô nhiễm 2480 Polluter pays principle trả phí. Ý tưởng cho rằng gây ô nhiễm phải trả phí cho việc gây ô nhiễm môi trường. 2481 Pollution Ô nhiễm. Một hoạt động làm ô nhiễm một hoặc nhiều môi trường. Ý tưởng cho rằng cần phải cấp giấy chứng nhận cho người chủ sở hữu "quyền được 2482 Pollution rights Các quyền được gây ô nhiễm. gây ô nhiễm" ở một môi trường nhất định, chẳng hạn một dìng sông. Một phương trình mà nói chung nhiều hạng số trong một biến số độc lập được nâng 2483 Polynomial Đa thức; Biểu thức đại số. lên nhiều luỹ thừa khác nhau. Độ trễ đa thức; trể của biểu 2484 Polynomial lag thức đại số. Xem ALMON LAG. Dữ liệu kiểu hình thành khi (a) SỐ LIỆU CHÉO và (b) DỮ LIỆU CHUỖI THỜI GIAN được sáp nhập vào cùng bộ dữ liệu, thông thường khi không có đủ dữ liệu kiểu (a) hoặc (b) riêng, để ước lượng các thông số của một mô hình do không đủ các bậc tự 2485 Pooled data Dữ liệu gộp. do. 2486 Pooled lending / loan Cho vay liên hiệp. 2487 Population Dân số Tên gọi tỷ lệ tăng trưởng ngày một lớn hơn của dân số thế giới, đặc biệt ở các nước 2488 Population explosion Bùng nổ dân số. đang phát triển. Một chính phủ có thể đặt ra một chính sách cụ thể liên quan đến mức dân số do chính 2489 Population policy Chính sách dân số. phủ cai quản. Cũng còn gọi là bẫy cân bằng mức thấp. Một nền kinh tế có mức thu nhập tính theo đầu người thấp có thể thấy rõ ràng tỷ lệ tăng trưởng dân số vượt quá mức tỷ lệ tăng 2490 Population trap Bẫy dân số. trưởng của thu nhập thực tế. 2491 Porfolio Danh mục đầu tư.Tập hợp các tài sản của một cá nhân hoặc tổ chức. Phương pháp cân đối danh Một phương pháp phân tích tiền tệ nhấn mạnh vào ý nghĩa các quyết của những 2492 Porfolio balance approach mục đầu tư. người có tài sản về thành phần danh mục đầu tư của họ. Porfolio balance approach to the Phương pháp cân đối danh balance of payments/ exchange mục đầu tư đối với cán cân Một phương án của phương pháp tiền tệ đối với cán cân thanh toán cho rằng các tài 2493 rate thanh toán/ tỷ giá hối đoái. sản là các vật thay thế không hoàn hảo. Sự đa dạng hoá danh mục đầu 2494 Porfolio diversification tư. Xem DIVERSIFIER. Một thuật ngữ của F.Hirsch sử dụng trong các giới hạn xã hội đối với tăng trưởng (1976) để chỉ một loại hàng hoá bị giới hạn về khả năng cung cấp tuyệt đối hoặc một cách tự nhiên hoặc thông qua các khía cạnh xã hội và có thể bị tắc nghẽn nếu sử 2495 Positional good Hàng hoá theo vị trí. dụng rộng rãi hơn. 2496 Positive bais Thiên lệch đồng biến. 2497 Positive correlation Tương quan đồng biến. Bộ phận khoa học kinh tế quan tâm đến các định đề có thể kiểm tra được bằng đối 2498 Positive economics Kinh tế học thực chứng. chiếu với thực tế. Học thuyết triết học cho rằng các định đề mà không thể xác minh được khi đối chiếu với bằng chứng thực tiễn thì chí ít phải coi là không thể chấp nhận được như là một 2499 Positivism Chủ nghĩa thực chứng. bộ phận của khoa học hoặc ở mức cao nhất là vô nghĩa. Phân phối xác suất của một biến số hoặc thống kê là kết quả của sự phối hợp giữa 2500 Posterior distribution Phân phối sau. phân phối trước và thông tin mẫu trong kỹ thuật BAYES. Một nhóm các nhà kinh tế học coi sự nhìn nhận của J.M.KEYNES và M.KALECKI là Kinh tế học Hậu-Keynes; Kinh khởi điểm của một sự phê bình phân tích sự cân bằng thông thường và là cơ sở cho 2501 Post-Keynesian economics tế học sau Keynes. môn kinh tế học vĩ mô mới. Một hình thức tiết kiệm bắt buộc được áp dung ở Anh trong chiến tranh thế giới thư 2502 Postwar credits Các tín dụng hậu chiến. hai trong ngâ sách năm 1941. Đối với một ngành cụ thể, đó là khả năng cạnh tranh mới của các hãng - các hãng 2503 Potential entry Sự nhập ngành tiềm năng. chưa sản xuất các sản phẩm cạnh tranh. 2504 Potential national income Thu nhập quốc dân tiềm năng. Xem FULL EMPLOYMENT NATIONAL INCOME. Sản lượng khả thi tối đa của một doanh nghiệp, một ngành, một khu vực của một nền kinh tế hoặc toàn bộ một nền kinh tế là mức độ được xác định của các yếu tố sản 2505 Potential output Sản lượng tiềm năng. xuất. Page 84
5. No Term Definition Explaination Một sự cải thiện Pareto tiềm năng tồn tại khi những người kiếm được lợi do một sự thay đổi, thì với tính chất giả thiết có thể bù đắp cho người thua thiệt, và có thể không 2506 Potential Pareto improvement Sự cải thiện Pareto tiềm năng. ai bị kém đi sau sự thay đổi hoặc sao cho ít nhất cũng có một người được khá lên. 2507 Poverty Sự nghèo khổ.Sự nghèo khổ có thể được xem xét với một quan niệm tuyệt đối hoặc tương đối. Việc tồn tại của nhiều lợi ích KIỂM ĐỊNH BẰNG BIỆN PHÁP nói lên rằng người được trả lương thấp có thể đối đầu với một tỷ lệ thuế biên hiệu lực - tức là mức thuế đối với một đơn vị thu nhập thêm - vượt xa tỷ lệ 34% của thuế thu nhập và sự đóng góp bảo 2508 Poverty trap Bẫy nghèo khổ. hiểm quốc gia đối với phần lớn người làm công ăn lương. 2509 Power function Hàm luỹ thừa. Một hàm số trong đó biến số độc lập được nâng lên tới một luỹ thừa nào đó. Biến đổi Prais - Winsten được sử dụng trong phương pháp COCHRANE-ORCUTT để ước tính các thông số của một phương trình mà số dư của chúng tuân theo MỐI 2510 Prais - Winsten Biến đổi Prais - Winsten. TƯƠNG QUAN TẠO THÀNH DÃY. Một quan điểm cho rằng tiến bộ kỹ thuật ở các nước phát triển thường có kết qủa là lương của lực lượng lao động cao hơn và có những cải thiện trong mức sống nhưng không làm cho mức giá của các hàng hoá thấp hơn (một số hàng hoá này được xuất 2511 Prebisch thesis Luận đề Prebisch khẩu đến các nước đang phát triển). 2512 Precaution motives Những động cơ dự phòng. Một trong những động cơ giữ tiền đó là dự phòng để chi phí cho các tình huống xảy ra ngoài dự kiến nếu không có khoản dự phòng thì việc chuyển đổi của cải từ một dạng 2513 Precautionary motive Động cơ dự phòng. không phải là tiền mặt có thể gây ra phí chuyển đổi lớn và gây mất nhiều thì giờ. Cũng còn gọi là "thất nghiệp chờ việc". Một yếu tố của thất nghiệp dai dẳng, được xuất hiện khi tính chất của nhiệm vụ công việc hoặc hình thức của hợp đồng lao động bắt buộc người công nhân khi nhận một công việc nào đó không tranh thủ nhận được 2514 Precautionary unemployment Thất nghiệp phòng ngừa. một công việc mà một thời gian sau mới xuất hiện. 2515 Pre-commitment Cam kết trước. Cách đẩy giá xuống tới mức không thể có lãi trong một thời kỳ để nhằm làm suy yếu 2516 Predatory pricing Định giá để bán phá giá. hoặc loại trừ các đối thủ cạnh tranh. 2517 Prediction Dự báo. Xem FORECASTING. Các quyền ưu tiên mua cổ Các quyền dành cho người có cổ phiếu thường mua các đợt phát hành mới dựa trên 2518 Pre-emption rights phiếu. cơ sở theo tỷ lệ. Có quan điểm cho rằng một thứ hàng hoá, sự kiện hoặc dự án nào đó được ưa 2519 Preference Sở thích; Sự ưu tiên. chuộng hơn một hoặc các hàng hoá khác đó là sự sắp xếp các sở thích. Sự bộc lộ thường được dẫn ra như một vấn đề liên quan tới sự cung cấp hàng hoá công cộng, (nó cũng có thể là một vấn đề với HÀNG HOÁ TƯ NHÂN nếu con số 2520 Preference revelation Sở thích. những người có nhu cầu rất nhỏ). Cổ phiếu trong một công ty xếp loại đứng trước cổ phần nhưng đứng sau trái phiếu 2521 Preference shares Cổ phiếu ưu tiên. công ty đối với việc thanh toán cổ tức. Một người chủ dành ưu tiên cho việc thuê những công đoàn viên mặc dù ông ta đã không thoả thuận chỉ thuê công đoàn viên hoặc điều khiển một doanh nghiệp chỉ dùng 2522 Preferential hiring Sự thuê người ưu tiên. thành viên công đoàn. Cổ phiếu thường được ưu 2523 Preferred ordinary shares tiên. Xem FINANCIAL CAPITAL Tiền trả thêm hay phí bảo 2524 Premium hiểm. Một trái phiếu tiết kiệm của Anh, có thể mua ở bưu điện, lợi tức của nó là cơ hội trúng 2525 Premium saving bonds Trái phiếu tiết kiệm có thưởng. thưởng sổ xố hàng tháng. 2526 Present value Giá trị hiện tại. Giá trị của một luồng lợi tức hoặc phí tương lai tính bằng giá trị hiện tại của chúng. Giá của một loại hàng hoá hoặc giá đầu vào cho thấy cái phải chi để có được một thứ 2527 Price Giá hàng hoá hay dịch vụ. Một uỷ ban độc lập do Chính phủ Anh thành lập năm 1973 để thực hiện các chính sách kiểm soát giá được biểu hiện trong các bộ luật về giá do Bộ Tài Chính soạn và 2528 Price Commission Uỷ ban vật giá. Quốc hội thông qua. Uỷ ban này chính thức được bãi bỏ vào năm 1980. Còn được biết với tên ĐƯỜNG CHÀO GIÁ. Tiếp điểm của đường BÀNG QUAN của người tiêu dùng và đường ngân sách của họ để xác định sự cân bằng của người tiêu 2529 Price consumption curve Đường tiêu dùng theo giá. dùng. 2530 Price control Kiểm soát giá. Nói chung thường liên quan tới việc quy định giá cả bằng luật pháp của nhà nước. Có hai hình thức chủ yếu về Phân biệt đối xử theo giá : Thứ nhất, việc các hãng tính giá khác nhau cho từng nhóm người mua khác nhau và thứ hai tính cho cùng loại người tiêu dùng các giá khác nhau đối với các lượng khác nhau của cùng một loại 2531 Price discrimination Phân biệt đối xử theo giá. hàng. Sự thay đổi của cầu đối với một hàng hoá xảy ra do có một thay đổi của giá hàng hoá 2532 Price effect Hiệu ứng giá. đó. 2533 Price elasticity of demand Độ co giãn của cầu theo giá. Độ phản ứng của lượng cầu của một hàng hoá đối với giá của chính nó. 2534 Price fixing Sự cố định giá Một sự thoả thuận giữa hai nhà sản xuất hoặc nhiều hơn để bán với giá quy định 2535 Price fixing agreement Thoả thuận cố định giá. trước, nói chung nhằm để thực thi sức mạnh đối với thị trường. Một số chỉ số cho thấy giá của một "tập hợp" hàng hoá đã thay đổi thế nào từ một thời 2536 Price index Chỉ số giá. kỳ nào đó tới thời kỳ tiếp theo. Tình huống trong một nghành mà một hãng có sáng kiến tạo ra các thay đổi về giá và 2537 Price leadership Sự dẫn giá. các hãng khác sau đó làm theo. Được dùng liên quan đến hệ thống thị trường tự do và cách thức mà giá hành động 2538 Price mechanism Cơ chế giá. như những tín hiệu tự động phối hợp hành động của các đơn vị ra quyết định. Page 85
6. No Term Definition Explaination Tên đặt cho dòng chảy của vàng và bạc từ các nước mới khám phá ở châu Mỹ trong 2539 Price revolution Cách mạng giá. các thế kỷ 15 và 16 đã làm cho giá cả tăng gấp 3 lần. Một hãng hoạt động ở một thị trường kông cạnh tranh đối diện với một đường cầu dốc xuống đối với sản phẩm và do đó có quyền được quyết định giá bán hàng chứ không 2540 Price setter Người đặt giá. pahỉ là người chấp nhận giá. 2541 Price specie mechanism Cơ chế chảy vàng. Xem SPECIE FLOW MECHANISM 2542 Price support Trợ giá. 2543 Price support scheme Kế hoạch trợ giá. Một phương pháp nâng giá một hàng hoá trên thị trường một cách giả tạo. Một đơn vị kinh tế có quy mô hoạt động không đáng kể so với quy mô của thị trường cho nên hoạt động của đơn vị ấy không gây ảnh hưởng gì đến giá thị trường thịnh 2544 Price taker Người chấp nhận giá. hành. Các lý thuyết bao gồm trong tư duy có thể được chia làm ba đề mục chính: Các lý thuyết liên quan đến sự xác định các giá riêng lẻ, các thuyết liên quan đến các thay đổi 2545 Price theory Lý thuyết giá. trong mức giá tổng hợp và các thuyết áp dụng cho việc phân bổ nguồn lực. 2546 Price volatility Biến động giá cả. 2547 Price/earning ratio Tỷ lệ giá / Lợi tức (tỷ lệ P/E) Tỷ số của giá môt cổ phiếu bình thường đối với mỗi cổ phiếu bình thường. Các số đo thực nghiệm của CHÊNH LỆCH LỢI NHUÂN nơi mà các số liệu kế toán được sử dụng và do đó ta không thể trực tiếp quan sát được định nghĩa kinh tế về lợi 2548 Price-cost margin Mức chênh lệch giá-chi phí. nhuận. Tên gọi một dạng lạm phát giống như chi phí đẩy trong đó các chủ doanh nghiệp bị chỉ trích đã gây ra lạm phát bằng cách tính giá cao một cách không cần thiết nhằm kiếm 2549 Price-push Giá đẩy. lợi nhuận lớn. 2550 Primary commodities Hàng sơ chế. Như được định nghĩa trong thuyết về công bằng do John Rawls đưa ra, những loại hàng hoá này là những quyền cơ bản, các quyền tự do, thu nhập và của cải sẵn có để 2551 Primary goods Các hàng hoá cơ bản. phân phối trong một xã hội. Một số tài sản khi bán lần đầu thì không được bán ở thị trường nơi mà sau đó chúng 2552 Primary market Thị trường sơ cấp. được buôn bán. Một tên gọi khác cho tiền cơ bản hoặc TIỀN CÓ QUYÊN LỰC, tức là loại tiền do các 2553 Primary money Tiền sơ cấp. nhà chức trách về tiền tệ phát hành. 2554 Primary of targeting Nguyên tắc hướng đích. Một cụm thuật ngữ đã được John G.Gurley và Edward S.Shaw đưa ra trong tác phẩm Tiền trong một thuyết về tài chính (1960) và có nghĩa là mọi hình thức nợ có thể được đem bán hoặc phát hành bởi "những người vay nợ" tức là những người đã đi vay cần 2555 Primary securities Chứng khoán sơ cấp. nguồn vốn tài chính để mua tài sản thực tế. Những cá nhân vẫn trong lực lượng lao động, được thuê mướn hoăch không thuê 2556 Primary workers Các công nhân sơ cấp. mướn, bất luận những thay đổi ngắn hạn về lương và điều kiện thị trường. 2557 Principal Tiền gốc. Số tiền thanh toán cho một người giữ một trái phiếu khi ĐÁO HẠN để xoá nợ. Vấn đề uỷ thác và nhậm thác; Vấn đề người có vốn và người Điều này nói đến tình huống trong lý thuyết hãng khi lợi ích của người quản lý và của 2558 Principal-agent problem đại diện. cổ đông khác biệt nhau. Phân phối xác xuất của một biến số hoặc thống kê, là đặc trưng của của thông tin tiên 2559 Prior distribution Phân phối trước. nghiệm cần kết hợp với thông tin mẫu trong các kỹ thuật Bayes. Thế lưỡng giải của người tù; Cụm thuật ngữ này xuất hiện từ một sự xem xét các vấn đề về quyết định của những Thế tiến thoái lưỡng nan của tội phạm bị bắt gĩư và thẩm vấn riêng rẽ. Xem GAME THEORY. Mô hình này cho thấy 2560 Prisoner's dilemma người tù. một cách xử sự hợp lý ở tầng vi mô sẽ dẫn đến một hậu qủa vĩ mô bất hợp lý. Private and social cost of Thiệt hại / phí tổn cá nhân và 2561 unemployment xã hội của thất nghiệp. 2562 Private company Công ty tư nhân. Xem COMPANY. Một hàng hoá sẽ thể hiện sự cạnh tranh (Xem RIVAL) trong tiêu dùng và là loại hàng 2563 Private good Hàng hoá riêng tư. hoá mà người sản và người tiêu dùng đều có khả năng thực hiện được sự loại trừ. Tỷ số giữa tiền mặt và số tiền 2564 Private sector cash-deposite ratio gửi của khu vực tư nhân. Chính sách chuyển đổi sở hữu công cộng của một tài sản thành sở hữu tư nhân hoặc cho phép một tổ chức kinh doanh ở khu vực tư nhân hực hiện một hoạt động nào đó 2565 Privatization Tư nhân hoá cho đến lúc ấy vẫn được tiến hành bởi một tổ chức công cộng. Ặ chuyển hoạt động từ khu vực nhà nước sang khu vực tư nhân ở Đông Âu với niềm tin rằng sự kiểm soát và sở hữu tư nhân sẽ có hiệu quả hơn về việc phân bố nguồn 2566 Privatization in Eastern Europe Tư nhân hoá ở Đông Âu. lực so với sở hữu nhà nước. Một hàm số nằm giữa 0 và 1 (đôi khi được biểu hiện bằng một số phần trăm) chỉ rõ 2567 Probability Xác suất khả năng mà một sự kiện sẽ xảy ra. Một hàm số miêu tả hình dạng của một phân phối xác suất mà khi đưa vào giữa các giới hạn nào đó sẽ cho xác suất mà với xác suất này biến số của nó sẽ có những trị 2568 Probability density function Hàm mật độ xác xuất. số ở giữa những giới hạn ấy. 2569 Probability distribution Phân phối xác suất Một sự tóm tắt dưới dạng một dạng bảng số hoặc dưới dạng một quan hệ toán học đưa ra XÁC SUẤT mà với xác suất này một biến số ngẫu nhiên có phân phối đó sẽ 2570 Probability distribution Phân phối Xác suất. nhận được những giá trị nào đó, hoặc rơi vào giữa một số giới hạn nhất định. Mô hình Probit (hay mô hình 2571 Probit model xác suất đơn vị). Xem LINEAR PROBABILITY MODEL. Một sự phối hợp đặc biệt của các đầu vào có thể thay đổi về quy mô để sản xuất các 2572 Process Quá trình mức cao hơn của đầu ra. Phát kiến về phuơng pháp Một thay đổi trong quan hệ giữa các tỷ lệ đầu vào của các yếu tố xản xuất một mức 2573 Process innovation (sản xuất). sản lượng nhất định. Page 86
7. No Term Definition Explaination Các hợp tác xã của nhà sản Sự hợp nhất của các doanh nghiệp riêng biệt để cố gắng cung cấp sản phẩm chung 2574 Producer's co-operatives xuất. của chúng, mặc dù có biến động trong sản xuất. Một thặng dư xảy ra đối với những người chủ sở hữu các yếu tố sản xuất do một cá nhân thường nhận được một cái gì đó có độ thoả dụng trực tiếp hoặc gián tiếp lớn 2575 Producer's surplus Thặng dư của nhà sản xuất. hơn độ thoả dụng của cái mà ngừơi ấy từ bỏ. Cụm thuật ngữ này miêu tả hình thái về quá trình đi qua của các sản phẩm mới, sau 2576 Product cycle Chu kỳ sản phẩm. đó trải qua giai đoạn của hoàn thiện và chuẩn hoá sản phẩm. Điều này tồn tại trong phạm vi một ngành khi mỗi nhà sản xuất bán một sản phẩm mà 2577 Product differentiation Sự khác biệt hoá sản phẩm. các đặc trưng của nó phân biệt với sản phẩm của đối thủ cạnh tranh. Sự thay đổi của một doanh ghiệp đối với sản phẩm có thể bán đư ợ c của nó và sự thay đổi đó có thể xuất hiện do một sự bổ sung về công nghệ, hoặc một sự thay đổi về 2578 Product innovation Phát kiến về sản phẩm. các giá tương đối có thể là sự thay đổi sở thích của người tiêu dùng. Một chiến lược ngăn chặn việc gia nhập ngành do một số doanh nghiệp thiết lập nhằm theo đuổi làm bão hoà thị trường với một số lớn các nhãn hiệu khác nhau đến mức bất kỳ người nào mới gia nhập cũng thấy khó mà kiếm được lãi trong việc đưa ra thị trường một sản phẩm với một tổ hợp thuộc tính có thể phân biệt với loạt nhãn hiệu có 2579 Product proliferation Đa dạng hoá sản phẩm. sẵn. Một quy tắc để xác định đạo hàm của một hàm theo một biến, khi hàm số bao gồm 2580 Product rule Quy tắc tích số. tích của hai hoặc nhiều hàm số riêng biệt của biến số. Hành động biến đổi các yếu tố sản xuất thành hàng hoá và dịch vụ do yêu cầu của 2581 Production Sản xuất. tiêu dùng và đầu tư. 2582 Production externalities Những ngoại tác sản xuất. Còn gọi là đường giới hạn năng lực sản xuất hoặc là hàm số của sự biến đổi. Đường này cho thấy các khả năng mở ra cho việc gia tăng sản lượng của một hàng hoá bằng 2583 Production frontier Giới hạn sản xuất. cách giảm sản lượng của một hàng hoá khác. Mối liên hệ giữa SẢN LƯỢNG (đầu ra) của một hàng hoá và đầu vào (nhân tố sản 2584 Production function Hàm sản xuất. xuất) được yêu cầu làm ra hàng hoá đó. 2585 Production incentives Các khuyến khích sản xuất. 2586 Production Possibility curve Đường khả năng sản xuất. Xem Production frontier. Đường giới hạn khả năng sản 2587 Production Possibility frontier xuất. Làm nuột quá trình sản xuất; Việc làm cho sản xuất được 2588 Production smoothing trôi chảy. Một cách phân loại việc làm đã được sử dụng ở các nước Xã hội chủ nghĩa và (vẫn còn) sử dụng ở một số nước Đông Âu. Lĩnh vực sản xuất bao gồm việc làm trong nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, công nghiệp, xây dựng, vận tải, thương nghiệp, các nghành gọi là dịch vụ sản xuất và trong khu vực tư nhân. Lĩnh vực ngân sách bao Production sphere and budgetary Lĩnh vực sản xuất và lĩnh vực gồm việc làm trong hành chinh, lực lượng vũ trang, công an, toà án, trường công, viện 2589 sphere ngân sách. nghiên cứu, cơ quan y tế nhà nước, thuế quan 2590 Productivity Năng suất. Sản lượng của một đơn vị đầu vào được sử dụng. Xem AVERAGE PRODUCT. Theo truyền thống đây là một thoả thuận lao động theo đó những thuận lợi loại này hoặc loại khác, chẳng hạn lương cao hơn hoặc được nghỉ nhiều hơn dành cho công nhân để đổi lấy những thay đổi trong cách làm việc hoặc tổ chức công việc nhằm tạo 2591 Productivity bargaining Thương lượng theo năng suất. ra lao động hiệu quả hơn. Khi một công ty được phân tán thành nhiều đơn vị nhỏ, thì những đơn vị này được gọi Cứ điểm lợi nhuận; Trung tâm là trung tâm lợi nhuận nếu chúng có đủ tính tự lập để tính được lợi tức riêng cho mỗi 2592 Profit centre lợi nhuận. đơn vị do đầu tư. Một khái niệm thường được sử dụng trong các thuyết QUẢN LÝ DOANH NGHIỆP. Nó là lợi nhuận tối thiểu đòi hỏi để đảm bảo sự đồng ý của cổ đông đối với chính sách 2593 Profit constraint Ràng buộc về lợi nhuận. của công ty. Mối quan hệ đặc trưng giữa lợi nhuận và các biến số như sản lượng và quảng cáo mà 2594 Profit function Hàm lợi nhuận tác động đến quy mô của lợi nhuận. Lợi nhuận của từng đơn vị sản lượng được biểu hiện dưới dạng một số phần trăm của 2595 Profit margin Chênh lệch lợi nhuận giá. 2596 Profit maximization Tối đa hoá lợi nhuận. Giả thiết cho rằng các doanh nghiệp đều nhằm tối đa hoá lợi nhuận. 2597 Profit motive Động cơ lợi nhuậnSẽ xảy ra khi lợi nhuận mang lại sự thúc đẩy quyết định Lợi nhuận được thể hiện dưới dạng một tỷ lệ của giá trị ghi trong sổ sách của các tài 2598 Profit rate Tỷ lệ lợi nhuận. sản vốn. 2599 Profit, falling rate of Tỷ lệ sút giảm lợi nhuận. Một xu hướng đối với tỷ lệ lợi tức của vốn sút giảm theo thời gian. Chênh lệch giữa doanh thu từ việc bán hàng sản xuất ra và tất cả các chi phí cơ hội 2600 Profits Lợi nhuận. của các yếu tố được sử dụng để tạo ra sản lượng đó. Một biến thể của lạm phát chi phí đẩy, quy nguồn gốc của quá trình lạm phát cho các 2601 Profits-push inflation Lạm phát do lợi-nhuận-đẩy. nhà tư bản định tìm một phần gia tăng trong thu nhập quốc dân. Lập ngân sách theo chương 2602 Programme budgeting trình. Xem OUTPUT BUDGETING. Một tên chung để gọi một loạt các kỹ thuật tối ưu hoá, thường bao gồm các phương 2603 Programming methods Phương pháp quy hoạch. pháp giải pháp lặp lại, một ví dụ là QUY HOẠCH TUYẾN. Nói chung đề cập đến một tình huống trong đó tỷ lệ của thu nhập được tính thuế tăng lên tỷ lệ của thu nhập được tính thuế tăng lên tỷ lệ thuế cùng với thu nhập hoặc sức 2604 Progressive tax Thuế luỹ tiến. mạnh chi tiêu. Xem CAPITAL BUDGETING, DISCOU-TED CASH FLOW, NET PRESENT VALUE, 2605 Project appraisal Thẩm định dự án. RATE OF RETURN. 2606 Property rights Các quyền sở hữu tài sản. Những quyền này nói đến việc cho phép sử dụng tài nguyên, hàng hoá và dịch vụ. Trước hết, ở nơi mà tỷ lệ của thu nhập được lấy ra để nộp thuế vẫn giữ nguyên khi thu nhập tăng, thì có một THUẾ SUẤT BIÊN không thay đổi bằng với thuế suất trung bình hoặc thuế suất hiệu lực. Định nghĩa thứ hai là một thứ thuế tỷ lệ nếu thuế suất 2607 Proportional tax Thuế tính theo tỷ lệ. không đổi khi cơ sở thuế tăng lên. Page 87
8. No Term Definition Explaination Một ngành then chốt mà sự tương tác và sự mở rộng của chúng có thể tạo nên sự 2608 Propulsive industries Các ngành động lực. kích thích tăng trưởng trong một nền kinh tế. Một lý thuyết về việc ra quyết định trong tình trạng không chắc chắn. Lý thuyết này 2609 Prospect theory Lý thuyết viễn cảnh. gắn với Kahneman và Tversky. 2610 Protection Bảo hộ. Xem EFFECTIVE RATE OF PROTEC-TION, TARIFS , QUOTAS. 2611 Proxy Tính đại diện Một biến số được sử dụng trong việc phân tích hồi quy để thay thế "thay mặt" một biến số khác về mặt lý thuyết thoả đáng hơn trong những trường hợp mà các dữ liệu không có được đối với biến số này hoặc biến số này không thể quan sát được (chẳng 2612 Proxy variable Biến số đại diện. hạn mức tiêu dùng mong muốn hoặc thu nhập thường xuyên. Mối quan hệ hàm số cho biết số tiền một cá nhân muốn thanh toán cho một loạt các đơn vị kế tiếp của một hàng hoá công cộng hoặc cho các đơn vị tiêu dùng kế tiếp của 2613 Pseudo-demand schedule Biểu cầu-giả. hàng hoá đó bởi các cá nhân khác (như kết quả sự tồn tại của một ngoại ứng có lợi). Một ngành kinh tế học liên quan đến việc áp dụng kinh tế học vào việc phân tích sự 2614 Public choice Sự lựa chọn công cộng. quyết định "Phi thị trường". 2615 Public company Công ty công cộng. Xem COMPANY. Nói một cách rộng rãi, chi tiêu của các cơ quan chính quyền địa phương và quốc gia 2616 Public Expediture Chi tiêu công cộng. được phân biệt với chi tiêu tư nhân, những tổ chức hoặc doanh nghiệp tư nhân. Một hàng hoá hoặc dịch vụ mà nếu đã cung cấp cho một người nào đó thì đối với những người khác cũng được cung cấp như vậy mà không phải chịu bất cứ chi phí 2617 Public good Hàng hoá công cộng. nào thêm. Phương pháp thực hiện một sự phát hành mới về CHỨNG KHOÁN trong đó cơ quan phát hành, chẳng hạn một công ty hoặc một chính quyền địa phương bán các chứng 2618 Public issue Phát hành công cộng. khoán một cách trực tiếp cho công chúng với mức giá ấn định. 2619 Public ownership Sở hữu công cộng Public Sector Borrowing Nhu cầu vay của khu vực công 2620 Requirement (PSBR) cộng. Tổng giá trị mà số thu của các tổ chức Khu vực công cộng thiếu hụt so với số chi. Public Sector Debt Repayment Hoàn trả nợ của khu vực công 2621 (PSDR) cộng. Xem Pulic Sector Borrowing Requirement (PSBR). Một công ty hay xí nghiệp là người cung cấp duy nhất một loại hàng hoá hoặc dịch vụ 2622 Public utility Ngành dịch vụ công cộng thiết yếu nào đó, do đó phải chịu hình thức kiểm soát của chính phủ. Quy định của chính phủ về việc kiểm soát đối với các Dịch vụ công cộng có những Điều tiết ngành dịch vụ công yếu tố của sức mạnh độc quyền; mục đích nhừm hài hoà quản lý kinh doanh với lợi 2623 Public utility regulation cộng. ích công cộng. Một loại thuế doanh thu.Nó tồn tại ở nước Anh trước khi áp dụng thuế giá trị gia tăng vào năm 1973. Nó là loại thuế tính theo tổng giá trị đánh vào một số hàng đặc biệt ở 2624 Purchase tax Thuế mua hàng. mức bán buôn. 2625 Purchasing power of money Sức mua của đồng tiền. Một học thuyết khẳng định rằng một đơn vị tiền tệ phải có khả năng mua cùng được 2626 Purchasing power parity Sức mua tương đương. một giỏ hàng hoá ở mọi nước. 2627 Pure competition Cạnh tranh thuần tuý. Xem PERFECT COMPETITION. 2628 Pure inflation Lạm phát thuần tuý. 2629 Pure inflation Lạm phát thuần tuý. Một số dư tiền được để lại khi doanh thu phát sinh từ một hoạt động nào đó đã được trừ cho tất cả các chi phí cơ hội của sản xuất có thể xảy ra, lợi nhuận thông thường 2630 Pure profit Lợi nhuận thuần tuý. cần thiết để duy trì sự kinh doanh của người sản xuất. 2631 Put option Hợp đồng bán trước. Xem OPTIONS Một hình thái của HÀN SẢN XUẤT cho phép thay vốn bằng lao động và ngược lại Mô hình putty-clay; Mô hình trước khi đầu tư thức tế được thực hiện, nhưng một khi máy móc đã được lắp đặt thì 2632 Putty-clay mát tít - đất sét. tỷ số Vốn/ lao động không thể thay đổi được. Mô hình putty-putty; Mô hình Một khía cạnh của hàm sản xuất trong lý thuyết tăng trưởng cho phép vốn được liên 2633 Putty-putty mát tít - mát tít. tục đổi hình dạng cả trước và sau khi đầu tư đã thực hiện. Sự tháp hoá; Sự chóp hoá; 2634 Pyramiding Việc hình thành hình chóp. Xem HOLDING COMPANY. Page 88
9. No Term Definition Explaination 2635 Quadrant Góc toạ độ/ góc phần tư. 2636 Quadratic equation Phương trình bậc hai Một phương trình chứa bình phương của một biến số như luỹ thừa cao nhất. Một HÀM THOẢ DỤNG mà dạng đại số của nó là dạng của một PHƯƠNG TRÌNH 2637 Quadratic utility function Hàm thoả dụng bậc hai. BẬC HAI. Đây là các mô hình đã được đưa ra để giải quyết những dữ liệu phản ứng không liên tục, chẳng hạn như quyết định mua hay không mua xe ô tô, thay đổi việc làm, hoặc đi 2638 Qualitative choice models Mô hình lựa chọn định tính. học đại học. Lý thuyết về CẦU TIỀN TỆ đã tạo nên yếu tố quan trọng nhất của phân tích kinh tế vĩ 2639 Quantity theory of money Lý thuyết định lượng về tiền tệ. mô trước của Keynes: Lý thuyết tổng quát về việc làm, lãi suất và tiền tệ (1936). 2640 Quartile Tứ phân vị.Một phương tiện xác định vị trí của dữ liệu hoặc phân phối mẫu. 2641 Quasiliquid asset Tài sản bán thanh toán. Giá trị của hợp đồng mua bán 2642 Quasi-option value trước. Xem OPTION VALUE. Thu nhập của một người bán một loại hàng hoá hoặc dịch vụ quá mức và trên CHI 2643 Quasi-rent Tiền thuê giả. PHÍ CƠ HỘI có thể xảy ra khi hàng hoá đó tạm thời được cung cấp với lượng cố định. Nhân vật chủ yếu trong nhóm các nhà kinh tế học Pháp ở thế kỷ XVIII được gọi là những người theo chủ nghĩa TRỌNG NÔNG. Là một bác sĩ phẫu thuật, tác phẩm của ông về kinh tế học xuất hiện trong BÁCH KHOA TOÀN THƯ năm 1756 và 1757, TẠP CHÍ NÔNG NGHIỆP, THƯƠNG NGHIỆP VÀ TÀI CHÍNH năm 1765 và 1767, và BIỂU KINH TẾ (1758). LÀ người chống lại trường phái TRỌNG THƯƠNG, ông sớm ủng hộ các ưu điểm tự do cạnh tranh trong công nghiệp. Bài Biểu kinh tế đã đưa ra một mô hình trao đổi giữa ba giai cấp xã hội: địa chủ, công nhân nông nghiệp và cái gọi là giai cấp "không sinh lợi". Chỉ nông nghiệp là có khả năng sản xuất số thặng dư so với các yêu cầu tiêu dùng và do đó là động lực thúc đẩy nền kinh tế. Biểu kinh tế đưa ra mô hình ĐẦU VÀO ĐẦU RA của nền kinh tế cho thấy thặng dư hoặc sản phẩm dòng được phân phối thế nào giữa 3 giai cấp. Như vậy nó là tiền thân của mô hình tái sản xuất của C.Mác và mô hình phức tạp hơn nhiều của WASSILY LEONTIEF. Quesnay đề xuất rằng do nông nghiệp là nguồn của cỉa cuối cùng, cho nên tài chính công cộng 2644 Quesnay, Francois (1694-1774). có thể đơn giản hoá rất nhiều bằng một thứ thếu duy nhất đánh vào nôn nghiệp. Sự ủn Đây là tỷ số tài sản dễ chuyển hoán với số nợ hiện đại. Tài sản dễ chuyển hoán là tiền mặt, phần lớn các đầu tư có kỳ hạn có thể thực hiện nhanh chóng và tài khoản các 2645 Quick assets ratio Tỷ lệ tài sản dễ chuyển hoán. khoản phải thu trừ nợ khó đòi. 2646 Quick-disbursing fundss Tiền ký phát nhanh. 2647 Quintile Thành năm phần bằng nhau. Những nhân viên tự nguyên rời bỏ công việc hiện tại để thay đổi công việc hoặc để rút 2648 Quits Số người bỏ việc. khỏi lực lượng lao động. 2649 Quota Hạn nghạch. Một giới hạn bắt buộc đặt ra đối với số lượng hàng hoá sản xuất hoặc mua. Những công ty mà vốn cổ phiếu có thể được bán tự do ở SỞ GIAO DỊCH CHỨNG Các công ty được niêm yết KHOÁN. Ở London, việc giao dịch có được quy chế như vậy đòi hỏi phải đưa ra một 2650 Quoted companies giá. thông báo giá của Uỷ ban niêm yết của Sở giao dịch chứng khoán. Một quy tắc để xác định đạo hàm của một hàm số theo một biến số, trong đó hàm số 2651 Quotient rule Quy tắc thương số. bao gồm thương (nghĩa là tỷ lệ) giữa hai hàm số riêng rẽ của biến số. Page 89
10. No Term Definition Explaination 2652 R and D Nghiên cứu và triển khai. Xem RESEARCH AND DEVELOPMENT. Nghiên cứu, triển khai và trình 2653 R,D and D diễn. Xem RESEARCH AND DEVELOPMENT. 2654 R2 Hệ số xác định. Xem COEFFICIENT OF DETERMINATION. "Uỷ ban về sự hoạt động của hệ thống tiền tệ" được thành lập năm 1957, do luật gia, huân tước Radcliffe làm chủ tịch, Uỷ ban này đã tường trình năm 1959 (Báo cáo Cmnd.827). Ủy ban trong đó có hai nhà kinh tế học xuất sắc, giáo sư Alec Cairncross và giáo sư R.S.Sayers đã tiến hành một cuộc khảo sát phạm vi rộng và có thẩm 2655 Radcliffe Committee Uỷ ban Radcliffe. quyền về hệ thống tiền tệ và tài chính. Tên chung cho các tác phẩm theo truyền thống xã hội chủ nghĩa hoặc Macxits, liên quan chủ yếu đến chủ nghĩa Mác nhưng chấp nhận và sử dụng các nguồn tư tưởng khác, chẳng hạn như thuyết vô chính phủ và thuyết tự do bình đẳng. Những tác phẩm 2656 Radical economics Kinh tế học cấp tiến. này thường được gọi là "cánh tả mới". 2657 Raider firm Hãng thu mua. Là một công ty có tiềm năng củng cố địa vị như sự thu mua đối với một công ty khác. 2658 Ramdom events Các biến cố ngẫu nhiên. Đã được sử dụng rộng rãi trong thyết ngoại ứng môi trường, một qui tắc có thể cần thiết áp dụng cho mội mức giá trong một nền kinh tế, khi ít nhất có một thứ hàng hoá 2659 Ramsey pricing Định giá Ramsay. là hàng công cộng không thể cạn kiệt được. Các mô hình hệ số ngẫu 2660 Random coefficient models nhiên. Xem VARIABLE PARAMETER MODELS. Một mẫu mà tư cách của các thành viên được xác định bằng xác suất và là nơi một quan sát được thực hiện một cách độc lập đối với tất cả các quan sát khác ở mẫu 2661 Random sample Mẫu ngẫu nhiên. này. 2662 Random variable Biến ngẫu nhiên. Một biến chấp nhận những trị số tuỳ theo phân phối xác suất của nó. Một thí dụ về mô hình dãy thời gian trong đó giá trị hiện tại của một biến số bằng giá 2663 Random walk Bước ngẫu nhiên. trị mới nhất của nó cộng thêm một yếu tố ngẫu nhiên. Một thước đo mức độ phân tán của một mẫu các quan sát hoặc của một sự phân phối 2664 Range Dải, khoảng. được tính như chênh lệch giứa các giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của biến số đó. Trong kinh tế học, vùng khoảng cách tối đa mà người ta sẽ đi để mua một hàng hoá 2665 Range (of a good) Phạm vi (của một hàng hoá). cụ thể nào đó. 2666 Range of values Miền giá trị. Phương pháp đo mức độ mà hai biến số liên quan với nhau, không nhất thiết theo giá 2667 Rank correlation Tương quan bậc. trị mà theo bậc. 2668 Rank of a matrix Hạng của ma trận. Con số tối đa của hàng hay cột độc lập tuyến tính của ma trận. 2669 Ranking of projects Xếp hạng các dự án. Xem MUTUALLY EXCLUSIVE, PROJECTS, CAPITAL RATIONING. Rank-tournament compensation Quy tắc đền bù theo xếp hạng Một quy tắc theo đó việc người chủ thanh toán cho nhân viên phụ thuộc vào thứ hạng 2670 rule thi đua của nhân viên đó trong cuộc ganh đua. 2671 Ratchet effect Hiệu ứng bánh cóc. Xem RELATIVE INCOME HYPOTHESIS. Một thủ tục mà Bộ trưởng Môi trường của Anh dùng để hạn chế tỷ lệ gia tăng chi tiêu của nhà chức trách địa phương. Thủ tục này được coi như biện pháp thay thế cho các phương pháp truyền thống để kiểm soát sự chi tiêu của chính quyền địa phương 2672 Rate capping Hạn chế tỷ lệ chi tiêu. chẳng hạn như việc điều hành TỶ LỆ HỖ TRỢ BẰNG TRỢ CẤP. 2673 Rate of commodity Tỷ lệ thay thế hàng hoá. Xem MARGINAL RATE OF SUBSTITUTION. 2674 Rate of interest Lãi xuất. Giá cả của dịch vụ tiền tệ. Một khái niệm chung nói đến số Tiền thu được từ sự đầu tư vốn, khi tiền này được coi 2675 Rate of return Tỷ suất lợi tức. như một phần của kinh phí. 2676 Rate of return on investment Suất sinh lợi từ đầu tư. 2677 Rate of time preference Tỷ lệ ưu tiên thời gian. Xem TIME PREFERENCE. Một cơ chế để chuyển vốn từ chính phủ trung ương cho các chính quyền địa phương ở Anh. Ngày nay sự trợ cấp cho các chính quyền này tạo nên nguồn thu nhập chủ yếu 2678 Rate support grant Trợ cấp nâng mức thuế. của các chính quyền địa phương ở Anh. 2679 Rateable value Giá trị có thể đánh thuế. Một hứ thuế dựa trên giá trị có thể bị đánh thuế của đất đai và nhà ở, đã được thay thế bằng phí cộng đồng vào cuối những năm 80 ở Anh. Khi áp dụng PHÍ CỘNG ĐỒNG cho cá nhân thì một thuế kinh doanh đồng nhất được áp dụng cho mọi doanh nghiệp. Trong khi mà trước đó mức thuế tính theo đồng bảng do các doanh nghiệp đã trả thay đổi tuỳ theo từng chính quyền địa phương thì loại thuế đồng nhất có nghĩa là mọi doanh nghiệp ở trong nước sẽ thanh toán cùng mức thuế tính theo đồng bảng, 2680 Rates Thuế địa ốc. mặc dù hiện nay có sự thay đổi giữa Scotland, Anh và Xứ Wales. Đó là sự áp dụng phần chủ yếu của hành vi duy lý tối đa hoá vào việc thu thập và xử 2681 Rational expectations Kỳ vọng duy lý. lý thông tin cho mục đích tạo nên một quan điểm về tương lai. Một công thức TRỄ PHÂN PHỐI trong đó, các giá trị kế tiếp của một biến số đã bị trễ 2682 Rational lags Trễ hữu tỷ; Trễ hợp lý. được xác định bằng tỷ lệ của hai mô hình trễ đa thức. Hành vi của một tác nhân kinh tế (người tiêu dùng, chính phủ ) nhất quán với một 2683 Rationality Tính duy lý. loạt các quy tắc chi phối các sở thích. Bất cứ phương pháp nào phân bổ một sản phẩm hoặc dịch vụ khan hiếm khác với 2684 Rationing Chia khẩu phần. cách dùng của cơ chế giá. Một cách tiếp cận vấn đề của một xã hội bình đẳng, và đặc biệt là BÌNH ĐẲNG PHÂN PHỐI được phát triển bởi nhà triết học John Rawls ở đại học Harvard, ông lập luận rằng bình đẳng xã hội là xã hội mà trong đó có thể lựa chọn nếu họ bị chi phối hoàn 2685 Rawlsian justice Bằng đẳng Rawls toàn bởi quyền lợi cá nhân. Giúp cho doanh nghiệp xác định giá trị tối ưu cho một biến số lựa chọn khi biết được 2686 Reaction functions Các hàm phản ứng. giá trị này của các hãng cạnh tranh. 2687 Real / relative price Các giá thực tế/ tương đối. Cụm thuật ngữ này thường được sử dụng để mô tả trường hợp khi cầu đối với hàng 2688 Real balance effect Hiệu ứng số dư tiền. hoá thay đổi do có sự thay đổi số dư tiền thực tế. Page 90
11. No Term Definition Explaination Ảnh hưỏng của số dư tiền 2689 Real balance effect thực/ hiệu ứng tiền thực. Real cost approach to international Phương pháp chi phí thực tế Học thuyết về lợi thế so sánh của Ricardo được dựa trên một phương pháp chi phí 2690 trade đối với thương mại quốc tế. thực tế. 2691 Real interest rate. Mức lãi suất thực tế. Là giá trị của các lượng tiền được nắm giữ được xác định bằng số lượng hàng hoá và 2692 Real money balances Các số dư tiền thực tế. dịch vụ mà chúng có thể mua được. Giá trị của tổng sản lượng - THU NHẬP QUỐC DÂN - được tính theo "giá cố định" - tức là trừ đi tỷ lệ lạm phát chung để tính được hiệu quả thực tế của việc sử dụng các 2693 Real national output Sản lượng quốc dân thực tế. nguồn lực. Giá thực tế và thu nhập thực 2694 Real prices and real income tế Là tiền lương được tính theo giá trị hàng hoá và dịch vụ mà số tiền đó có thể mua 2695 Real wages Tiền lương thực tế. được. 2696 Receipt Số thu. Là người được bổ nhiệm để tiếp quản tài sản của một con nợ, đồng thời thu nhận hoa 2697 Receiver Người tiếp nhận (tài sản). lợi từ tài sản nói trên nhằm thanh toán nợ. Là giai đoạn giảm sút của chu kỳ thương mại xảy ra sau một đỉnh điểm và kết thúc tại 2698 Recession Suy thoái. điểm thấp nhất của chu kỳ. 2699 Recessionary gap Hố, khoảng trống suy thoái. 2700 Reciprocal Số nghịch đảo. Là một số có số mữ âm một. Là cầu của một nước đối với hàng hoá của một nước khác trong quan hệ trao đổi 2701 Reciprocal demand Cầu qua lại. hàng giữa hai nước. Đạo luật thuế quan Smoot-Hawley năm 1930 đã áp đặt biểu thuế nhập khẩu cao đến mức các hoạt động thương mại quốc tế của Hoa Kỳ hầu như không có. Đến năm Reciprocal Trade Argreements Act Đạo luật năm 1934 về các hiệp 1962, tác động của RTA đã làm giảm mức thuế quan trung bình xuống còn 11,1%. 2702 of 1934 (RTA) định Thương mại qua lại. Năm 1990, mức thuế quan trung bình cho hàng công nghiệp chỉ còn ở mức 5%. Lag khoảng thời gian kể từ từ khi một yếu tố có khả năng gây bất ổn xảy ra cho đến 2703 Recognition lag Trễ trong nhận thức. khi nó được các nhà hoạch định chính sách nhận định là có khả năng gây bất ổn. Là thoả thuận mà theo đó bên mua hoặc bên bán có thể thay đổi số lượng hàng mua bán nếu biểu giá đã thoả thuận không giúp cho hàng được tiêu thụ hết trên thị trường: số lượng hàng sẽ được điều chỉnh tuỳ thuộc vào việc xảy ra tình trạng dư cầu hay dư 2704 Recontract Tái khế ước. cung. Là một mô hình trong đó những giá trị hiện tại của một tập hợp các biến số quyết định giá trị hiện tại của một tập hợp khác trong khi các giá trị trước đó (giá trị trễ) của tập 2705 Recursive model Mô hình nội phản. hợp sau lại quyết định các giá trị hiện tại của giá trị trước. 2706 Recursive residuals Số dư nội phản. Xem KALMAN FILTERING. 2707 Redeemable loan stock Cổ phần vay có thể hoàn trả. Xem FINANCIAL CAPITAL. Có thể là chứng khoán mà sẽ được trả lại - thanh toán - vào một ngày nhất định, hoặc 2708 Redeemable securities Chứng khoán có thể hoàn trả. có thể là chứng khoán mà có thể được trả lại tuỳ theo hợp đồng của người vay tiền. Nếu một nhà đầu tư mua một cổ phiếu có kỳ hạn với giá thấp hơn giá danh nghĩa của nó mà giữ cổ phần đó đến khi đáo hạn thì sẽ được hưởng một khoản lợi tức ngoài 2709 Redemption yield Tổng lợi tức đáo hạn. tiền lãi hàng năm trả cho cổ phần đó. Là quá trình điều chính lại sự phân phối (thường là) thu nhập hoặc của cải trong một 2710 Redistribution Tái phân phối. xã hội. Là các dạng của một tập hợp CÁC PHƯƠNG TRÌNH ĐỒNG THỜI trong đó các biến số nội sinh đươc biểu thị như là các hàm của các BIẾN SỐ NGOẠI SINH, nghĩa là 2711 Reduced form (RF) Dạng rút gọn. không có biến số nội sinh nào xuất hiện phía bên phải của các phương trình. Những người mất việc không tự nguyện do yêu cầu về nhân lực của doanh nghiệp 2712 Redundancies Nhân viên thừa. giảm. 2713 Redundancy payments Trợ cấp thôi việc. Xem SEVERANCE PAY. Là hàng được nhập từ một nước sang một nước khác nhưng không được tiêu thụ ở 2714 Re-export Hàng tái xuất. nước nhập hàng đó mà được xuất tới một nước thứ ba. Là các khoản tiền mà trước đây chính phủ Anh cung cấp cho các hãng tiến hành đầu tư vào sản xuất tại những vùng nào được coi là CÁC KHU VỰC CẦN PHÁT TRIỂN và VÁC KHU VỰC PHÁT TRIỂN ĐẶC BIỆT. Các khoản trợ cấp phát triển khu vực đã 2715 Regional development grant Trợ cấp phát triển vùng. dần bị cắt bỉ kể từ tháng 3 năm 1988. Kinh tế học khu vực là chuyên nghành phân tích kinh liên quan đến việc phân phối hoạt động kinh tế theo không gian và sự khác nhau về không gian trong kết quả của 2716 Regional economics Kinh tế học khu vực. hoạt động kinh tế. Là khoản trợ cấp cho các hãng sản xuất tại các khu vực cần phát triển và các khu vực đặc biệt ở Anh từ năm 1967 đến năm 1977 dựa trên cơ sở số công nhân được tuyển dụng, ban dầu là 1,5 bảng cho một công nhân và sau đó là 3 bảng cho một công Trợ cấp tuyển dụng lao động nhân, hy vọng sẽ khuyến khích các hãng ở các khu vực có tỷ lệ thất nghiệp cao thuê 2717 Regional emloyment premium khu vực. thêm nhiều lao động. 2718 Regional integration Hội nhập khu vực. Là một phiên bản của số nhân được sử dụng trong việc phân tích các nền kinh tế khu 2719 Regional multiplier Số nhân khu vực. vực. Là một dạng của chính sách kinh tế của chính phủ nhằm điều chỉnh hình thái hoạt 2720 Regional policy Chính sách khu vực. động kinh tế hoặc kết quả kinh tế của khu vực. Những chênh lệch tiền lương Là những chênh lệch về mức lương trung bình của các nhóm công nhân được phân 2721 Regional wage differentials giữa các khu vực. loại theo khu vực mà họ đang làm việc tại đó. Cơ cấu tiền lương theo khu Là việc xếp thứ tự các mức lương trung bình của các nhóm công nhân được phân loại 2722 Regional wage structure vực. theo khu vực mà họ đang làm việc tại đó. Những người thất nghiệp có Là tổng số người ở Anh đăng ký tại các Văn phòng thất nghiệp để được hưởng trợ 2723 Registered unemployed đăng ký. cấp. Page 91
12. No Term Definition Explaination Biến phụ thuộc (trong phân 2724 Regressand tích hồi quy). Là một phép phân tích bằng cách ghép một phương trình hồi quy quy (hoặc một quan hệ toán học) vào một tập hợp các điểm số liệu, thường là bằng phương pháp BÌNH PHƯƠNG TỐI THIỂU THÔNG THƯỜNG, để thiết lập các mối quan hệ kinh tế lượng 2725 Regression Hồi quy. (ước tính giá trị của các thông số), hoặc để kiểm định các giả thiết kinh tế. Là kỳ vọng cho rằng sự biến đổi của giá trị thực tế của một biến số tách ra khỏi giá trị tại điểm cân bằng của nó, thường là một giá trị mới, sẽ được tiếp nối bởi việc quay trở 2726 Regressive expectations Kỳ vọng hồi quy. lại giá trị tại điểm cân bằng. 2727 Regressive tax Thuế luỹ thoái. Là trường hợp thuế suất trung bình giảm khi thu nhập tăng lên. 2728 Regressor Ước tính hồi quy. Là một BIẾN ĐỘC LẬP trong một phép phân tích hồi quy. 2729 Regret matrix Ma trận hối tiếc. Xem MINIMAX REGRET. 2730 Regulation Sự điều tiết. Là một quy chế của Hoa KỲ do HỆ THỐNG DỰ TRỮ LIÊN BANG đặt ra vào năm 2731 Regulation Q Quy chế Q. 1933 đối với các mức lãi mà các ngân hàng phải trả cho các tiền gửi nhỏ. Sự lạm quyền điều tiết; "Điều 2732 Regulatory capture tiết bị trói". 2733 Regulatory policy Chính sách điều tiết. 2734 Reintermediation Tái phí trung gian. Xem DISINTERMEDIATION. Là một khái niệm được các nhà kinh tế học thể chế vay mượn từ xã hội học để tạo ra nền tảng về hành vi vi mô của quá trình được coi là phi thị trường mà tiền lương được 2735 Relative deprivation Cảm giác bị tước đoạt. xác định trong đó (Xem SPILLOVER HYPOTHESIS). Là giả thuyết cho rằng tiêu dùng của cá nhân và / hoặc hộ gia đình là hàm số của thu nhập của cá nhân/ hộ gia đình đó trong mối quan hệ với thu nhập của các cá nhân Giả thuyết về thu nhập tương hoặc hộ gia đình khác, đồng thời cũng là hàm số của thu nhập hiện tại trong mối quan 2736 Relative income hypothesis đối. hệ với mức thu nhập trong các giai đoạn ngay trước đó. 2737 Relative price Giá tương đối. Xem PRICE. Chênh lệch lương trong một Là thuật ngữ được sử dụng để mô tả những chênh lệch giữa các mức lương trung 2738 Relativities nghề. bình của các nhóm công nhân trong cùng một nghề, do các nhóm chủ khác nhau trả. Là bất cứ tài nguyên nào có khả năng tái tạo lại, một phần hoặc toàn bộ, một cách "tự 2739 Renewable resource Tài nguyên tái tạo được. nhiên". 2740 Rent Tô, lợi, tiền thuê. Xem ECONOMIC RENT. Là một mối quan hệ được sử dụng trong KINH TẾ HỌC ĐÔ THỊ, biểu thị mức tô phải trả cho một đơn vị đất đai như một hàm số của khoảng cách từ một điểm tham chiếu 2741 Rent gradient Gradient tiền thuê. nhất định - thường là một thành phố hoặc trung tâm thị xã. 2742 Rent seeker Người kiếm sự đặc lợi. Sự tìm kiếm đặc lợi; Sự tìm Là việc sử dụng các nguồn lực thực tế nhằm thu được thặng dư dưới hình thức một 2743 Rent seeking kiếm tiền thuê. khoản đặc lợi. 2744 Rental on capital Tiền thuê vốn. Là những chủ sở hữu vốn mà toàn bộ hoặc hầu hết thu nhập của họ có được từ Chủ cho thuê tài sản; Chủ cho nguồn này nhưng họ lại chọn cách không áp đặt quyền kiểm soát của mình đối với 2745 Rentiers thuê vốn. việc sử dụng nó. 2746 Replacement cost Chi phí thay thế. Xem HISTORICAL COST. Là một phương pháp kế toán có điều chỉnh theo những thay đổi về giá cả bằng cách tính lợi nhuận như là khoản chênh lệch giữa giá bán một mặt hàng và chi phí thay thế 2747 Replacement cost accounting Hạch toán chi phí thay thế. của nó tại thời điểm bán hàng. Là khoản tiền cần thiết để thay thế phần vốn đầu tư cơ bản đã được sử dụng hết 2748 Replacement investment Đầu tư thay thế. trong quá trình sản xuất. Là tỷ số giữa tổng thu nhập ròng (thu nhập cộng với phúc lợi đã trừ thuế và tiền nhà ở, cho phép hoàn trả lại tiền thêu) khi thất nghiệp và tổng thu nhập thuần khi đang làm 2749 Replacement ratio Tỷ số thay thế. việc. Là một hãng tiêu biểu cho một ngành hay một khu vực của nền kinh tế đang được 2750 Representative firm Hãng đại diện. phân tích. Là trường hợp việc ấn định giá kiểm soát được tốc độ thay đổi của giá cả mà không 2751 Repressed inflation Lạm phát bị kiềm chế. tác động đến những xu hướng lạm phát đang diễn ra. 2752 Required rate of return on capital Suất sinh lợi cần có của vốn. Required real rate of return on Suất sinh lợi thực tế cần có 2753 capital của vốn. 2754 Required reserve ratio Tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Trong ngành ngân hàng ở Mỹ, các tổ chức nhận tiền gửi phải duy trì một tỷ lệ phần trăm nhất định của số nợ mà các tổ chức này phát hành (về cơ bản gồm có séc, sổ 2755 Required reserves Dự trữ bắt buộc. tiết kiệm và giấy chứng nhận tài khoản tiền gửi) dưới dạng số dư nhàn rỗi. Là thoả thuận theo đó các nhà sản xuất xác định một cách độc lập hoặc tập thể những mức giá tối thiểu mà các sản phẩm của họ có thể được bán lại tại các nhà bán buôn 2756 Resale price mainternance Việc duy trì giá bán lẻ. và bán lẻ. Đạo luật năm 1964 về Giá bán 2757 Resale Prices Act 1964 lẻ. Là Đạo luật của Anh cấm việc duy trì giá bán lẻ bởi một hãng riêng lẻ. Là hoạt động nhằm nâng cao trình độ khoa học hoặc kỹ thuật và ứng dụng trình độ đó vào việc tạo ra các sản phẩm mới và phương tiện sản xuất mới cũng như cải tiến các 2758 Research and development (R&D) Nghiên cứu và triển khai. sản phẩm và qui trình sản xuất hiện tại. Người công nhân tìm việc trên THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG sẽ có một ý tưởng nhất định về mức lương mà anh ta mong muốn hoặc xứng đáng được hưởng, dựa trên Mức lương bảo lưu; Mức mức lương trước đây của anh ta và những đề nghị trả lương được biết đến theo một ý 2759 Reservation wage lương kỳ vọng tối thiểu. nghĩa kỳ vọng nhất định. Page 92
13. No Term Definition Explaination Là tỷ lệ tối thiểu mà tất cả các ngân hàng và các CÔNG TY TÀI CHÍNH có quy mô lớn hơn hoạt động tại Anh trong thời gian từ 1971 đến 1981 phải duy trì giữa các tài sản được xác định là hợp lệ và các khoản nợ được xác định bằng cách tương tự là hợp 2760 Reserve assets ratio Tỷ lệ tài sản dự trữ. lệ. Là số lượng những tài sản trong hệ thống tài chính mà xét trên thực tế hoặc về mặt pháp lý, có thể hình thành nên dự trữ của hệ thống ngân hàng, và theo lý thuyết truyền thống về SỐ NHÂN TÍN DỤNG, hình thành nên số bị nhân giúp cho việc sử 2761 Reserve base Cơ số dự trữ. dụng số nhân để xác định tổng số tiền gửi ngân hàng. Là tên gọi được đặt cho một ĐỒNG TIỀN nước ngoài mà một chính phủ sãn sàng giữ làm một phần dự trữ của mình; số tiền này được sử dụng để tài trợ cho thương mại 2762 Reserve currency Đồng tiền dự trữ. quốc tế. Là tỷ lệ giữa một tài sản, hoặc một nhóm các tài sản, được giữ làm quỹ dự trữ so với tổng số các khoản nợ hoặc cam kết nhất định, và xét về một mức độ nào đó thì đây là 2763 Reserve ratio Tỷ lệ dự trữ. đối tượng của chính sách hoạt động của các tổ chức có liên quan. Chênh lệch giữa một điểm số liệu trên thực tế với giá trị được đưa ra bởi một phương 2764 Residual Số dư. trình ước tính. 2765 Resiliency Tính nhạy bén. 2766 Resource Nguồn lực; Nguồn tài nguyên. Bình phương nhỏ nhất hạn Là một phương pháp ước tính các thông số của một phương trình, trong đó có tính 2767 Restricted least squares (RLS) chế. đến một loại thông tin ưu tiên. Toà án về các hoạt động hạn 2768 Restrictive Practices Court chế. Xem RESTRICTIVE TRADE PRACTICES ACT 1956. Restrictive Trade Practices Act Đạo luật năm 1956 về những Là đạo luật của Anh quy định việc các hãng sản xuất thoả thuận với nhau để duy trì 2769 1956 Thông lệ thương mại hạn chế. giá bán lẻ là bất hợp pháp. Điểm chính của đạo luật này là một điều khoản nới lỏng việc đăng ký bắt buộc các Restrictive Trade Practices Act Đạo luật năm 1968 về những thoả thuận theo quy định của đạo luật năm 1956 về những Thông lệ thương mại hạn 2770 1968 Thông lệ thương mại hạn chế. chế. Trong CUỘC TRANH LUẬN VỀ VỐN, quan điểm cho rằng một phương pháp sản xuất bị từ bỏ khi tỷ lệ lợi nhuận thấp có thể được đưa ra khi tỷ lệ lợi nhuận tăng lên tới những mức cao hơn nhiều, cùng với việc một (hoặc nhiều) Phương pháp sản xuất 2771 Reswitching Tái chuyển đổi. thay thế có khả năng sinh lợi cao hơn được sử dụng trong giai đoạn chuyển tiếp. Là giai đoạn cuối cùng trong dây chuyền phân phối từ nhà sản xuất đến người tiêu 2772 Retail Bán lẻ. dùng. Thuật ngữ này được áp dụng cho các nghiệp vụ ngân hàng chuyền thống do các NGÂN HÀNG THANH TOÁN BÙ TRỪ và ngày càng nhiều các ngân hàng khác tiến 2773 Retail banking Nghiệp vụ ngân hàng bán lẻ. hành, thông qua hệ thống chi nhánh của họ tới mọi đối tượng. Là một chỉ số giá hàng hoá được đề cập đến như là chỉ số giá sinh hoạt. Chỉ số này đo lường những thay đổi tương đối trong các mức giá của một nhóm hàng tiêu dùng 2774 Retail price index (RPI) Chỉ số giá bán lẻ. cụ thể mà một hộ gia đình trung bình mua một cách thường xuyên. 2775 Retained earnings Thu nhập được giữ lại. Xem INTERNAL FINANCE. 2776 Retention ratio Tỷ lệ giữ lại. Là tỷ lệ lợi nhuận ròng được tính làm thu nhập giữ lại. 2777 Retentions Các khoản giữ lại. Là tên gọi khác của THU NHẬP GIỮ LẠI hoặc LỢI NHUẬN KHÔNG CHIA. 2778 Return on capital employed Lợi tức từ vốn được sử dụng. Xem RATE OF RETURN. 2779 Returns to scale Lợi tức theo quy mô. Là tỷ lệ mà theo đó sản lượng thay đổi khi số lượng của tất cả các đầu vào thay đổi. Là một thay đổi theo hướng đi lên của sức mua ngang giá đối với một đồng tiền trong 2780 Revaluation Sự nâng giá trị; sự tăng giá. một hệ thống tỷ giá hối đoái cố định. Là một phương thức tiếp cận học thuyết về cầu của SAMUELSON, dựa trên những nhận định về cách thức mà người tiêu dùng phản ứng đối với những thay đổi về giá 2781 Revealed preference Sở thích được bộc lộ. cả và thu nhập. 2782 Revenue Doanh thu. 2783 Revenue maximization Tối đa hoá doanh thu. Xem SALES MAXIMIZATION HYPOTHESIS. Bán phá giá ở thị trường nước Là việc bán một loại hàng hoá ở nước ngoài với một mức giá cao hơn giá mặt hàng 2784 Reverse dumping ngoài. đó tại thị trường trong nước để lợi dụng vị trí độc quyền. Chênh lệch nghịch đảo của lợi 2785 Reverse yield gap tức. Xem Yield gap. Theo định lý này, việc đánh thuế và việc phát hành nợ của nhính phủ, khi được sử Định lý Ricardo về tính tương dụng như một công cụ tài trợ cho chi tiêu ngắn hạn của chính phủ, đều có các hiệu 2786 Ricardian equivalence theorem đương . ứng tương đương với nhau đối với nền kinh tế. Là nhà kinh tế học người Anh, được nhắc đến nhiều nhất do học thuyết về TIỀN THUÊ và học thuyết về CHI PHÍ SO SÁNH của ông. Năm 1819, ông được bầu vào Hạ nghị viện. Sự quan tâm của ông đối với kinh tế học bắt đầu từ khi ông đọc tác phẩm Của cải của các dân tộc của Smith mà sau đó trở thành cơ sở cho tác phẩm Giá cao của vàng (1810), trong đó ông lập luận rằng tình trạng lạm phát hiện tại là do việc ngân hàng trung ương Anh không hạn chế được việc phát hành tiền và một uỷ ban chính thức cũng đưa ra một kết luận tương tự vào năm 1811. Tác phẩm chủ yếu của ông là Những nguyên tắc của kinh tế chính trị và thuế (1817). Ricardo cũng được biết đến vì thành công của ông trong việc tạo ra một "cỗ máy phân tích' và là người đầu tiên sử dụng phương pháp xây dựng các mô hình phân tích giản đơn dựac trên những 2787 Ricardo, David (1772-1823). giả định táo bạo để áp dụng trực tiếp vào việc giải quyết các vấn đề quan trọng. Phát hành quyền mua cổ Trong một đợt phát hành cổ phiếu mới của một công ty, các cổ động hiện tại có quyền 2788 Rights issue phiếu. mua cổ phiếu mơi theo tỷ lệ góp vốn của từng cổ đông, là với những điều kiện ưu đãi. Page 93
14. No Term Definition Explaination Ở Mỹ, nơi phát sinh cụm thuật ngữ này, việc buộc công nhân phải gia nhập các Các luật về quyền được làm nghiệp đoàn là bất hợp pháp và các tiểu ban có quyền cấm việc áp dụng quy định về 2789 Right-to-work laws việc. gia nhập nghiệp đoàn. Là hoàn cảnh trong đó một sự kiện xảy ra với một xác suất nhất định hoặc trong 2790 Risk Rủi ro. trường hợp quy mô của sự kiện đó có một PHÂN PHỐI XÁC SUẤT. 2791 Risk attitude Thái độ đối với rủi ro. Sự sợ rủi ro, không thích rủi Là kỳ vọng của nhà đầu tư muốn có lợi tức dự kiến cao hơn để bù đắp sự gia tăng độ 2792 Risk aversion ro. rủi ro. Thông thường cụm thuật ngữ này nói đến một khoản vốn được đầu tư vào một doanh 2793 Risk capital Vốn rủi ro. nghiệp mà chủ sở hữu của nó chấp nhận rủi ro là công ty có thể bị phá sản. 2794 Risk character Thái độ đối với rủi ro. 2795 Risk Master Phần mềm Risk Master 1.Là một khoản bổ sung vào TỶ LỆ CHIẾT KHẤU "thuần tuý" để tính đến sự không chắc chắn của những lợi ích hoặc doanh thu của một dự án trong tương lai; 2.Trong một thế giới không chắc chắn, đó là phần lợi tức bù đắp cho chủ sở hữu vốn về 2796 Risk premium Tiền bù cho rủi ro, phí rủi ro những rủi ro trong việc sử dụng số vốn đó trong kinh doanh. 2797 Risk-diversification Phân tán rủi ro. 2798 Risk-loving Thích rủi ro. 2799 Risk-neutrality Bàng quan với rủi ro. Chung độ rủi ro; Góp chung rủi 2800 Risk-pool ro. 2801 Risk-sharing Chia xẻ rủi ro. 2802 Risk-spreading Dàn trải rủi ro. Xem INSURANCE. Tính hữu tranh; Tính cạnh Khi sự tiêu dùng của một cá nhân về một hàng hoá làm giảm số lượng hàng hoá đó 2803 Rival tranh (trong tiêu dùng). mà những người khác có thể tiêu dùng. Là nhà kinh tế học người Anh và là một nhân vật có nhiều ảnh hưởng, là giáo sư kinh tế tại trường Kinh tế London từ năm 1929 đến năm 1961. Trong thời gian này, Robbins có ảnh hưởng to lớn đối với cả sinh viên lẫn chính phủ, là người đi đầu trong việc hồi sinh tư duy kinh tế "tự do". Ông nhấn mạnh sự cần thiết về mặt lý thuyết và thực tế giữa kinh tế học CHUẨN TẮC và THỰC CHỨNG. Trong tác phẩm Luận bàn về bản chất và ý nghĩa của khoa học kinh tế (1953), nhấn mạnh đến khía cạnh sự khan hiếm trong mọi hành vi kinh tế. Câu nói nổi tiếng của Robbins đã tóm lại quan điểm này và trở thành một định nghĩa chuẩn về phạm vi nghiên cứu của kinh tế học:"Khoa học nghiên cứu hành vi của con người dựa trên cơ sở mối quan hệ giữa 2804 Robbins, Lionel (1898-1984). những mục tiêu và công cụ khan hiếm với những công dụng khác nhau". Nhà kinh tế học người Anh và là một trong những lý thuyết gia kinh tế có ảnh hưởng nhất trong giai đoạn hậu Keynes. Là giáo sư giảng dạy tại trường Đại học Cambrigde (1931-1971). Đóng góp góp quan trọng đầu tiên của bà là sự phê bình và sự diễn giải lại học thuyết truyền thống về giá trị dựa trên khái niệm. Tác phẩm sau này của bà đã chuyển từ phương pháp điểm cân bằng từng phần của Marshall sang phương pháp phân tích cổ điểncủa Keynes về những vấn đề kinh tế vĩ mô năng động, đặc biệt là vấn đề tăng trưởng và phân phối. Tác phẩm Sự tích luỹ vốn (1956), đóng góp quan trọng của bà cho học thuyết tăng trưởng kinh tế, vận dụng tư tưởng của J.Mkeynes, Harrod, C.Mác và David Ricardo. Robinson là một người đi đầu trong những cuộc 2805 Robinson, Joan V. (1903-1983). tranh luận gay gắt về ý nghĩa của vốn vào những năm 50 và 60. Là đạo luật ra đời năm 1936 để sửa đổi mục 2 của Đạo luật Clayton của Hoa Kỳ. Nội dung chủ yếu của nó là việc cấm đặt các mức giá khác nhau cho các khách hàng khác nhau đối với những hàng hoá mà cơ bản giống nhau về chủng loại và chất lượng, trong trường hợp đó tác động sẽ là việc giảm đáng kể mức độ cạnh tranh hoặc 2806 Robinson-Patman Act Đạo luật Robinson-Patman. có xu hướng độc quyền. Robustness of an exchange rate Tính thiết thực của một chế độ 2807 regime tỷ giá hối đoái. Cụm thuật ngữ này trước đây dùng để chỉ điều mà ngày nay thường được gọi là "HIỆU ỨNG KHOÁ". Nó được mang tên chủ ngân hàng - Nhà kinh tế học Robert 2808 Roosa effect Hiệu ứng Roosa. V.Roosa, người đầu tiên ủng hộ ý nghĩa của nó. Các nghiệm của một hàm là các giá trị của biến độc lập làm cho biến phụ thuộc bằng 2809 Roots Các nghiệm, căn số. không. Một thuyết tăng trưởng kinh tế do giáo sư W.W Rostow đưa ra năm 1961. Ông phân chia quá trình tăng trưởng thành 5 giai đoạn: 1)Xã hội truyền thống; 2)Các điều kiện 2810 Rostow model Mô hình Rostow tiên quyết để cất cánh;3)Cất cánh;4)Tiến tới trưởng thành;5)Giai đoạn tiêu dùng cao. Thuật ngữ này dùng để chỉ phương pháp sản xuất tốn nhiều thời gian hơn và hiệu quả Phương pháp sản xuất gián hơn. Khái niệm năng suất cao hơn của phương pháp sản xuất là giáo lý trung tâm của 2811 Roundaboutness tiếp. trường phái Áo trong khi thảo luận vốn. Tiền hoa hồng (căn cứ vào kết 2812 Royalties quả làm việc cá nhân). Xem COMPENSATION RULES. Ở Anh, đây là loại thuế phải trả cho chính phủ Anh bởi các tổ chức khai khoáng sản vì mọi quyền khai khoáng đều thuộc về Hoàng gia. Ở nhiều nước, một số hình thức thuế tinh vi hơn và thường căn cứ vào lợi nhuận đang trở nên quan trọng hơn với tư cách 2813 Royalty Thuế tài nguyên. là thuế đánh vào tài nguyên thiên nhiên. 2814 RPI Chỉ số giá bán lẻ. Xem RETAIL PRICE INDEX. Một công thức hay thủ tục mà tạo cơ sở cho việc ra quyết định của các tác nhân kinh 2815 Rule-of-thumb Quy tắc tự đặt. tế. 2816 Run (a) (một) cơn sốt rút tiền. Page 94
15. No Term Definition Explaination Định lý, do nhà kinh tế Rybczcynski đưa ra, cho rằng nếu trong mô hình HECKSCHER- OHLIN, một trong hai yếu tố sản xuất được tăng để duy trì giá cả hàng hoá và các yếu tố sản xuất không đổi thì lượng hàng hoá dùng nhiều yếu tố sản xuất được tăng lên phải mở rộng sản lượng hàng hoá kia, dùng nhiều hơn trong yếu tố sản xuất không 2817 Rybczcynski theorem Định lý Rybczcynski. đổi phải giảm xuống. Page 95
16. No Term Definition Explaination 2818 Sackings Con số sa thải. Con số thôi việc có lý do. Một yếu tố trong chu chuyển lao động. Tiền trả cho hầu như toàn bộ công nhân không làm việc chân tay và một số nhân viên làm việc chân tay để đổi lấy cung lao động của họ, thông thường việc thanh toán được tiến hành sau mỗi thánh và, ngược với tiền công của nhân công làm việc chân tay, không thay đổi theo số giờ làm việc hay mức độ nỗ lực trong những giờ làm việc với 2819 Salary Lương điều kiện một số nghĩa vụ hợp đồng tối thiểu phải được tôn trọng. Giả thuyết về tối đa hoá doanh 2820 Sales maximization hypothesis thu. Do W.J.Baumol, đưa ra giả thiết này là tinh thần thuyết QUẢN TRỊ CỦA HÃNG. 2821 Sales tax Thuế bán hàng. Một loại thuế đánh vào giao dịch thị trường. Khi xem xét ngân sách vốn, giá trị của tài sản vốn vào cuối đời dự án phải được xem 2822 Salvage Giá trị thanh lý. xét. Mọi tập các quan sát hay các số liệu đo được đối với một biến cụ thể nào đó, mà 2823 Sample Mẫu. không gồm tất cả các quan sát có thể có. 2824 Sample space Không gian mẫu. Theo kiểm định này thì một trạng thái có khả năng có phúc lợi tốt hơn một trạng thái khác nếu đối với mọi sự phân phối giỏ hàng hoá trong tình trạng thứ nhất có tồn tại một sự phân bổ giỏ hàng hoá thứ hai, trong đó ít nhất có một phúc lợi tăng lên mà 2825 Samuelson test Kiểm định Samuelson. không có người nào bị giảm phúc lợi. Nhà kinh tế học người Mỹ, giáo sư tại học viện Công nghệ Massachusetts, và là người được giải Nobel về kinh tế năm 1970 vì đã có công nâng cao phân tích tổng quát và mức độ phương pháp luận trong kinh tế học với sự giúp đỡ của toán học. Trong KINH TẾ HỌ ĐỘNG, ông đã nghiên cứu xem một hệ thống kinh tế cư sử như thế nào khi ở bên ngoài điểm cân bằng và một nền kinh tế phát triển như thế nào từ giai đoạn nọ sang giai đoạn kia trong một chuỗi các giai đoạn phát triển. Trong LÝ THUYẾT CỔNG TIÊU DÙNG, cách tiếp cận của ông hoàn toàn đối lập với phương pháp tiếp cân được chấp nhận rộng rãi nhất, đó là việc xây dựng các định lý về hành vi tiêu dùng dựa trên các phương pháp suy diễn, vì ông đã xác định những sở thích trên cơ sở những hành vi quan sát được hay "Những sở thích được bộc lộ" như chúng được gọi. Trong KINH TẾ HỌC QUỐC TẾ, lập luận của ông về vấn đề chuyển nhượng và những lợi ích thu được từ thương mại đều rất chính xác và là những tuyên bố kinh điển về kinh tế học hiện đại. Mặc dù là người viết nhều, nhưng Samuelson chỉ 2826 Samuelson, Paul (1915-) viết, chứ không phải biên soạn, hai cuốn sách là: Những nền tảng của phân tích kinh tế 2827 Satiation Bão hoà. Hiện tượng "đã có đủ" một hàng hoá nào đó. Hành vi hướng tới việc đạt được những mức khát vọng trong các mục tiêu ra quyết định và hành vi đó không nhất thiết phải liên quan tới việc tối đa hoá bất kỳ một yếu tố 2828 Satisficing behaviour Hành vi thoả mãn. nào. 2829 Savings Tiết kiệm. Mọi thu nhập không tiêu dùng vào hàng hoá và dịch vụ cho nhu cầu hiện tại. Các hiệp hội tiết kiệm và cho Các công ty được thành lập dưới hình thức tương hỗ hay cổ phần nhận tiết kiệm từ 2830 Savings and loan associations vay. dân cư và đầu tư chủ yếu vào các khoản cho vay thế chấp. 2831 Savings function Hàm Tiết kiệm. Hàm chỉ rõ mối quan hệ giữa tổng tiết kiệm (S) và thu nhập (Y), Tức là S = S(Y). Phương pháp tiết kiệm - đầu tư đối với cân bằng cán cân thanh toán tập trung vào mối quan hệ do Keynes nêu ra giữa tiết kiệm và đàu tư để giải thích vị trí của tài khoản Savings-investment approach to Phương pháp tiết kiệm - đầu vãng lai trong cán cân thanh toán, vì chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu hàng 2832 the balance of payments tư đối với cán cân thanh toán. hoá và dịch vụ. Là một doanh nhân người pháp trở thành nhà kinh tế học, Say được bổ nhiệm làm chủ nhiệm khoa kinh tế Công nghiệp thuộc trường đại học Convervatoire National des et Métier (1819) và trở thành giáo sư kinh tế năm 1931. Điểm quan trọng trong công trình của ông là việc ông phản đối thuyết giá trị cổ điển dựa trên giá trị lao động của người Anh. Về mặt phương pháp luận, Say là người đi tiên phong trong trường phái TÂN CỔ ĐIỂN và phân tích cân bằng của họ. Say nổi tiếng nhất với lý thuyết về thị trường được ông xây dựng trong cuốn Trait d'economie politique (1803). Say phát hiện sự phụ thuộc lẫn nhau giữa cung và cầu từ nền kinh tế hàng đổi hàng, tại đó mọi hàng động bán đều liên quan đến cầu về một giá trị tương đương, không tồn tại bất kỳ một dư cung hay cầu nào và không có một hàng hoá nào được sản xuất ra mà không 2833 Say, Jean-Baptiste (1767-1832) có một mức cầu tiêu thụ nào tương ứng, thành lý thuyết chung về thị trường. 2834 Scarce currency Đồng tiền hiếm. Một tên gọi khác của đồng tiền mạnh. Trong kinh tế học, sự khan hiếm thường sử dụng trong trường hợp các nguồn lực sẵn 2835 Scarcity Sự khan hiếm. có để sản xuất ra sản phẩm không đủ để thoả mãn các mong muốn. Sự biểu diễn dữ liệu bằng đồ thị trong đó các giá trị quan sát được của một biến được vẽ thành từng điểm so với các giá trị của biến kia mà không nối các điểm đó lại với 2836 Scatter Biểu đồ tán xạ. nhau bằng đường nối. 2837 Scatter diagram Đồ thị rải. 2838 Scenario analysis Phân tích tình huống. Mối quan hệ hàm số giữa trình độ học vấn đạt được và các yếu tố quyết định của các 2839 Schooling functions Các hàm giáo dục. trình độ đó. Nhà kinh tế học và giáo sư tại trường đại học Chicago, ông là đồng tác giả đoạt giải thưởng Nobel về kinh tế năm 1979. Những công trình chủ yếu của ông thuộc lĩnh vực kinh tế nông nghiệp nhưng ông cũng được biết tới như một người tiên phong trong 2840 Schultz, Theodore W. (1902-) lĩnh vực Vốn nhân lực. Page 96
17. No Term Definition Explaination Sinh trưởng và học tập ở Viên, Schumpeter là một môn đệ của WALRAS chứ không phải trường phái Áo. Ông là người tiên phong trong phân tích CHU KỲ THƯƠNG MẠI và PHÁT TRIỂN KINH TẾ, trong cả hai tác phẩm này, chủ doanh nghiệp giữ vai trò chủ đạo, chịu trách nhiệm cho việc sáng chế. Hành động của anh ta sau đó sẽ bị bắt chước, như vậy sáng chế và có thể gây ra sự bùng nổ mang lại. Là một tác giả có tầm nhìn lớn, ông lập luận trong cuốn CHỦ NGHĨA TƯ BẢN, CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ NỀN DÂN CHỦ (1947) rằng chủ nghĩa tư bản sẽ nhường chỗ cho chủ nghĩa xã hội không phải vì nó thất bại như C.Mác lập luận mà bởi vì thành công của nó. Công trình cuối cùng của ông, đến lúc mất vẫn chưa hoàn thành là một tác phẩm vĩ đại: Lịch sử 2841 Schumpeter, Joseph A. (1883-1950) phân tích kinh tế (1954). Thuế hay cấu trúc thuế để đạt được mục tiêu chính sách, thường là phi kinh tế như 2842 Scientific tariff Thuế khoa học. độc lập quốc gia hay sự sẵn sàng về quân sự, với chi phí tối thiểu cho xã hội. Nghịch lý nảy sinh nếu bước chuyển từ phân bổ A sang phân bổ B thể hiện một cải thiện Pareto TIỀM NĂNG nhưng những người chịu thiệt thòi từ bước chuyển này sẽ thu lại từ khi lại chuyển về A để tạo điều kiện cho họ mua chuộc những người được 2843 Scitovsky paradox Nghịch lý Scitovsky. lợi trơe lại từ sự phân bổ ban đầu. Scitovsky lưu ý rằng việc áp dụng kiểm định KALDOR-HICKS có thể dẫn đến quan điểm coi nước B hơn nước A nhưng có khi ở nước B việc áp dụng kiểm định này có 2844 Scitovsky reversal criterion Tiêu chí nghịch đảo Scitovsky. thể chỉ ra rằng A tốt hơn B. Lập luận rằng giáo dục ít có tác động trực tiếp đến hiệu quả tăng năng suất lao động mà giáo dục chủ yếu đóng vai trò của một bộ lọc, hay thiết bị sàng lọc mà nhằm phát hiện ra những tài năng sẵn có, sự bền trí, động cơ mà người sử dung lao động thấy 2845 Screening hypothesis Giả thiết sàng lọc. hấp dẫn. Cổ phiếu phát hành cho cổ 2846 Scrip issue đông hiện hành. Xem BONUS ISSUE. 2847 SDR Quyền rút tiền đặc biệt. Xem INTERNATIONAL MONETARY FUND. 2848 Search costs Chi phí tìm kiếm (việc làm). Xem JOB SEARCH. Thất nghiệp do tìm kiếm việc 2849 Search unemployment làm. Xem JOB SEARCH. Tên gọi của bất kỳ một quy trình nào trong đó có tác động thời vụ được tính đến hoặc 2850 Seasonal adjustment Điều chỉnh thời vụ. thường hay được loại bỏ khỏi dự liệu. 2851 Seasonal unemployment Thất nghiệp thời vụ.Thất nghiệp do nguyên nhân từ hình thái công việc theo thời vụ của một số nghành. Dấu của đạo hàm bậc hai của hàm mục tiêu của các biến lựa chọn cho thấy cực trị là 2852 Second order condition Điều kiện đạo hàm bậc hai. cực đại hay cực tiểu. Một cụm thuật ngữ dùng để chỉ một nhóm lớn các tổ chức tài chính chuyên nhận tiền gửi, rất nhiều tổ chức trong số đó là chi nhánh hoặc có liên quan đến các ngân hàng thanh toán bù trừ, nhà buôn, ngân hàng nước ngoài mọc lên nhanh chóng trong những năm 1960 và đầu những năm 1970 được trợ giúp bởi những quy định về số 2853 Secondary banks Các ngân hàng thứ cấp. lượng đối với các ngân hàng thanh toán bù trừ. 2854 Secondary market Thị trường thứ cấp. Xem PRIMARY MARKET. Những nhóm công nhân mà việc được tham gia vào lực lượng lao động không chắc 2855 Secondary worker Công nhân hạng hai. chắn bằng những nhóm công nhân hạng nhất. Định lý tình trạng tốt nhì do R.G.Lipsey và K.Lancaster đưa ra, cho rằng nếu một trong những điều kiện của tối ưu PARETO không thể thực hiện được thì nói chung tình thế có thể đạt được tốt nhất (phương án tốt nhất thứ hai) chỉ có thể đạt được bằng cách 2856 Second-best (Tình trạng) tốt nhì. thoát khỏi mọi điều kiện Pareto khác. 2857 Secular stagnation Sự đình trệ về lâu dài. Đừơng cung lao động trường Khái niệm cung trong đoạn thuật ngữ này thường được hiểu là tổng tỷ lệ tham gia vào 2858 Secular supply curve kỳ. lực lượng lao động. 2859 Secular trend Xu hướng lâu dài Từ "secular" chỉ ra rằng đó là xu hướng tính toán cho những dữ liệu dài hạn. 2860 Secured Những khoản vay có bảo lãnh. Xem FINANCE CAPITAL. Một thuật ngữ dùng để chỉ một loạt các tài sản tài chính, ví các cổ phiếu viền vàng, cổ 2861 Securities Chứng khoán. phần, và trái khoán. Securities and Exchange Một tổ chức độc lập của chính phủ Mỹ được thành lập năm 1934 hoạt động như cơ 2862 Commission (SEC) Uỷ ban chứng khoán. quan điều hành chính của nganh chứng khoán. Securities and Invesment Board Hội đồng chứng khoán và đầu 2863 (SIB) tư. Xem BIG BANG. Một thuật ngữ khác dùng để chỉ sự từ bỏ đi vay qua trung gian, mô tả việc tài trợ những nhu cầu tiền tệ của công ty trực tiếp thông qua thị trường vốn và thông qua việc sử dụng các công cụ như hối phiếu, chấp thuận của ngân hàng và phát hành trái 2864 Securitization Chứng khoán hoá. phiếu thay vì vay từ các ngân hàng thương mại. Từ xa xưa và áp dụng đối với tiền, đây là một loại thuế đánh vào những kim loại được mang đến xưởng để đúc tiền, nhằm trang trải các chi phí đúc tiền và là một nguồn thu 2865 Seignorage Thuế đúc tiền, phí đúc tiền. cho nhà cầm quyền, người cho đó là một đặc quyền. 2866 Self-financing Tự tài trợ. Một khoản vay hay lao dịch tài chính khác có rủi ro thấp và có một thủ tục gắn liền về 2867 Self-liquidating Tự thanh toán. việc kết thúc khoản vay và thanh toán nợ nần. Các khoản ứng trước tự thanh Một câu châm ngôn truyền thống tròn ngành ngân hàng của Anh là các hình hức tín 2868 Self-liquidating advances toán. dụng "tự thanh toán" là hình thức cho vay an toàn nhất cho ngân hàng. Self-regulating organzations 2869 (SROs) Các tổ chức tự điều tiết. Xem BIG BANG. 2870 Semi log Phương pháp bán Lôgarit hoá. Phương pháp minh hoạ những biến số kinh tế có thể thay đôi theo thời gian. Page 97
18. No Term Definition Explaination Là nhà kinh tế học người Anh, hai lần được phong giáo sư kinh tế của Khoa kinh tế chính trị tại Oxford. Ông đã sửa đổi thuyết dân số của Malthus. Tăng trưởng dân số có thể diễn ra mà không có sự giảm bớt của dân số xuống tới mức có thể sống được vì mỗi thế hệ đều có ước muốn cải thiện mức sống. Senior là người tiêu biểu cho thuyết giá trị chủ quan và đã cố gắng dung hoà thuyết giá trị của Ricardo với sự phân tích của ĐỘ THOẢ DỤNG. Theo quan điểm của Senior, kiêng khem nói đến việc hy sinh để tạo ra vốn mới. Chi phí cho sự kiêng khem đó góp vào giá trị hàng hoá. Lãi suất được xem như là phần thưởng cho sự không tiêu dùng đó. Công trình lớn của Senior 2871 Senior, Nassau W. (1790-1864) về kinh tế học là Đề cương Khoa học kinh tế chính trị (1936). Các phương pháp điều chỉnh việc thăng chức, giáng chức và sa thải trong một bộ 2872 Seniority practices Phương pháp thâm niên. phận của hãng theo mức độ thâm niên của người lao động. Phân tích độ nhạy cảm liên quan đến việc thay đổi các thông số theo bài toán ra quyết 2873 Sensitivity analysis Phân tích độ nhạy cảm. định và nghiên cứu xem việc thay đổi này ảnh hưởng đến kết quả như thế nào. 2874 Sensitivity analysis Phân tích độ nhạy. Tính phân chia của sự ưa Trong lý thuyết tiêu dùng, việc chia hàng hoá cho nhiều nhóm khác nhau sao cho sở 2875 Separability of preferences thích. thích tiêu dùng của mỗi nhóm được xử lý độc lập với các nhóm còn lại. Separation of ownership from Sự tách biệt giữa quyền sở Điêu này xảy ra trong những công ty cổ phần lớn, trong đó những cổ phần có quyền 2876 control hữu và quyền kiểm soát. bỏ phiếu được chia cho một số lượng lớn cổ đông. Còn được gọi là tương quan tự định. Một bài toán kinh tế lượng, trong đó giá trị hiện tại của một sai số trong một phương trình tương quan vớ những giá trị trong quá khứ của nó, chỉ để chỉ ra rằng, một số ảnh hưởng hệ thống nào đó đã bị loại bỏ khỏi 2877 Serial correlation Tương quan chuỗi. phương trình. 2878 Service of debt Trả lãi suất nợ.Việc thanh toán lãi các khoản lãi suất của nợ. Trên giác độ kinh tế, dịch vụ là các chức năng hoặc các nhiệm vụ được thực hiện mà 2879 Services Các dịch vụ. người ta có cầu và do đó tạo ra giá cả hình thành nên một thị trường thích hợp. Cũng gọi là trợ cấp mất việc ở Anh, một phương pháp hợp đồng cải thiện chi phí kinh tế của việc sa thải vĩnh viễn bằng việc bồi thường cho những người lao động bị mất 2880 Severance pay Bồi thường mất việc. việc. Một bộ phận của nền kinh tế mà sản lượng của nó không được tính vào con số thống 2881 Shadow economy Nền kinh tế bóng. kê về thu nhập quốc dân bởi vì nó được giấu đi để chính quyền không thấy được. 2882 Shadow price Giá bóng Việc đánh giá một hàng hoá hay dịch vụ mà không có giá thị trường. 2883 Shadow wage rate Mức tiền công bóng. Giá bóng của lao động. 2884 Share Cổ phiếu. Xem EQUITIES. Một nền kinh tế trong đó tiền trả cho người lao động được gắn bởi một công thức với 2885 Share economy Kinh tê phân phối. doanh thu hay lợi nhuận của công ty mà học làm việc. 2886 Share price Giá cổ phiếu. Giá thị trường hiện hành của một đơn vị vốn cổ phần của một công ty. 2887 Shareholder Cổ đông. 2888 Sharp gyration Chu kỳ vòng xoay rõ rệt. 2889 Sharpe, William F. (1934-) 2890 Sherman Act Đạo luật Sherman. Một trong những nền tảng của luật chống Tờ-rớt ở Mỹ được thi hành năm 1890. Lập luận cho rằng chính sách thu nhập có thể ảnh hưởng đến việc dịch chuyển đường Phillips sang bên trái, do đó tạo ra một mức tiền lương thâp hơn và / hoặc làm lạm Giả thuyết về hiệu ứng dịch phát giá đối với những giá trị cho trước của các yếu tố quyết định chúng trước hết là 2891 Shift effect hypothesis chuyển. mức thất nghiệp. Một kỹ thuật được sử dụng trong phân tích tăng trưởng kinh tế khu vực trong đó cố gằng tách một phần của sự tăng trưởng khu vực mà có thể giải thích bằng sự pha Phân tích các phần gây dịch trộn các ngành trong khu vực (cấu trúc ngành) và phần có thể giải thích theo các anh 2892 Shift share analysis chuyển. hưởng "khu vực" cụ thể. Mô hình về tính ỷ lại; Mô hình 2893 Shirking model về tính lẩn tránh. Xem EFFICIENCY WAGE THEORY. 2894 Shock effect Hiệu ứng sốcMột lập luận tương tự như lập luận được sử dụng trong nền kinh tế có tiền lương cao. 2895 Shoe-leather cost of inflation Chi phí giày da của lạm phát. Một đại biểu được bầu ra đại diện cho một nhóm công nhân, người này sẽ thúc đẩy những mối quan tâm của những người lao động trong nhà máy hoặc phân xưởng như 2896 Shop steward Đại biểu phân xưởng. tiền công hoặc các điều kiện làm việc. Khoảng thời gian trong quá trình sản xuất trong đó các yếu tố sản xuất cố định không 2897 Short run Ngắn hạn. thay đổi, nhưng mức độ sử dụng các yếu tố khả biến có thể bị thay đổi. Những điều chỉnh giá ngắn 2898 Short run adjustments hạn. Short run aggregate suply 2899 schedule Biểu cung gộp ngắn hạn. 2900 Short run average cost Chi phí trung bình ngắn hạn. Xem Average cost. 2901 Short run average fixed cost (AFC) Định phí bình quân ngắn hạn. Mối quan hệ hàm số giữa tiêu dùng và thu nhập trong khoảng thời gian của chu kỳ 2902 Short run consumption function Hàm tiêu dùng ngắn hạn. kinh doanh. 2903 Short run fixed cost (AFC) Định phí ngắn hạn. 2904 Short run marginal cost (SMC) Chi phí biên ngắn hạn. Xem Marginal cost. 2905 Short run Phillíp curve Đường Phillips ngắn hạn. 2906 Short run total cost (STC) Tổng phí ngắn hạn. 2907 Short run variable costs (SVC) Biến phí ngắn hạn. Các chứng khoán nợ, ví dụ như trái khoán công ty hay chứng khoán viền vàng mà 2908 Short-dated securities Các chứng khoán ngắn hạn. thời gian đến ngày thanh toán ngắn, thườg không quá 5 năm. Page 98
19. No Term Definition Explaination Đề cập đến những công nhân làm việc ít giờ hơn TUẦN LÀM VIỆC CHUẨN được nêu 2909 Short-time working Làm việc ít giờ. trong trong hợp đồng lao động của họ. Giá đóng cửa, cuối ngày (thị 2910 Shut down price trường chứng khoán). 2911 SIC Phân loại nghành chuẩn. Xem STANDARD INDUSTRIAL CLASSIFICATION. Những trao đổi giữa các cá nhân trong một nhóm nhằm mục đích khuyến khích thực 2912 Side payments Các khoản trả thêm. hiện bổn phận cho một hoặc nhiều mục tiêu chung. Những khoản tiền gửi tại các ngân hàng và những thể chế nhận tiền gửi tương tự có 2913 Sight deposits Tiền gửi vô kỳ hạn. thể chuyển đổi sang séc hoặc có thể rút bằng tiền mặt mà không cần báo trước. 2914 Signaling and screening Phát tín hiệu và sàng lọc. 2915 Significance of coefficients Mức độ có thống kê của hệ số. Là nhà kinh tế học người Mỹ, đạt giải Nobel kinh tế 1978 do công trình nghiên cứu đi tiên phonng trong quá trình tạo ra quyết định tại những tổ chức về kinh tê và hãng nói riêng.Lý luận của Simon và những quan sát về việc ra quyết định tại các tổ chức phù 2916 Simon, Herbert A. (1916-) hợp với thực tế và tạo nên nền tảng hữu ích cho việc nghiên cứu thực nghiệm. 2917 Simplex alglorithm Thuật toán đơn hình. Xem LINEAR PROGRAMMING. Một hình thức dự đoán đưa ra một tập hợp những phương án dự đoán dựa trên những giả thiết khác nhau về các tình huống tương lai, cụ thể là để trả lời câu hỏi "cái 2918 Simulation Sự mô phỏng. gì sẽ xảy ra nếu?", thay vì câu hỏi "cái gì sẽ xảy ra?". Độ lệch trong những ước lượng bằng phương pháp bình phương nhỏ nhất thông Độ lệch do phương trình đồng thường là kết qủa của những tác động phản hồi giữa các phương trìnhkhi mô hình 2919 Simultaneous equation bias thời. được dự đoán bao gồm một tập hợp những PHƯƠNG TRÌNH ĐỒNG THỜI. Một tập hợp gồm hai hay nhiều hơn các phương trình có chung những biến số mà giá 2920 Simultaneous equations Các phương trình đồng thời. trị của các biến số này phải đồng thời thoả mãn tất cả các phương trình. Bản thoả thuận này thuộc phạm vi hệ thống CỘNG ĐỒNG CHÂU ÂU (EC), bắt đầu có hiệu lực từ 1/7/1987. SEA dự định rằng cho tới cuối 1992, sự phát triển trong chính sách nội bộ EC cần đặt ra mục tiêu cho một thị trường duy nhất, với sự di chuyển tự do của vốn, lao động, dịch vụ và hàng hoá thay thế cho những thoả thuận không 2921 Single European Atc (SEA) Đạo luật châu Âu. mang tính phối hợp đã từng tồn tại đến năm 1987. 2922 Single market Thị trường đơn nhất. Các sở thích hội tụ; Những 2923 Single-peaked preferences điều muốn lựa chọn có chung. Một ma trận mà định thức của nó bằng 0, do tính phụ thuộc tuyến tính giữa một số hàng hoặc cột của nó, có nghĩa là một ma trận mà hạng của nó không bằng kích 2924 Singular matrix Ma trận đơn. thước của nó. Phần quỹ thường xuyên để riêng nhằm mục đích để trả nợ, hoặc để khấu hao phần 2925 Sinking fund Quỹ dự phòng hoàn trả. vốn nằm trong thiết bị. Một nhà nhà kinh tế học người Thuỵ Sĩ. Trong tác phẩm đầu tiên của ông, ông đã thể hiện mình là người kế tục của Adam Smith, nhấn mạnh tới sự kết hợp hài hoà về lợi ích, sự cần thiết cuat QUAN ĐIỂM TỰ DO KINH TẾ và tính vô lý của sự can thiệp của chính phủ. 16 năm sau, trong cuốn "Những nguyên lý mới của Kinh tế chính trị học" (1819), ông thất vọng với quan điểm tự do kinh tế vì ông đã nhần mạnh về những tệ nạn ra đời từ sự cạnh tranh không giới hạn, đặc biệt là sản xuất thừa hàng hoá và dịch vụ mà ông coi đây trực tiếp là hậu quả của SỰ PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG và sản xuất quy mô lớn. Ông cho rằng khi làm việc cho bản thân mình, cong người biết khi nào đã sản xuất dủ, còn khi làm việc cho người khác anh ta lại không biết. Tự do kinh tế dẫn tới sự chịu đựng cho nên phải có sự can thiệp của chính phủ để chỉ đạo và điều hoà những bước theo đuổi sự giầu có. Sismondi phản bác những sáng chế hất bỏ những quá trình sản xuất đang tồn tại và chỉ ủng hộ những sáng chế phục vụ cho những nhu cầu đang mở rộng. Lý luận của ông đã thể hiện một tiếng nói phản kháng 2926 Sismondi, Jean (1773-1842) hơn là một học thuyết và đã gây ảnh hưởng tới những nhà văn xã hội chủ nnghĩa sau n Đường giới hạn khả năng thoả 2927 Situation utility possibility frontier dụng tình thế. Đường bao của một tập hợp những ĐƯỜNG BAO KHẢ NĂNG THOẢ DỤNG. Phân phối theo quy mô về Phân phối tần xuất mà trong đó các hãng thuộc một ngành hay một khu vực kinh tế 2928 Size distribution of firms hãng. được phân chia theo quy mô. 2929 Skewed distribution Phân phối lệch. Một phân phối không đối xứng xung quanh giá trị trung bình của nó. Các chênh lệch theo kỹ năng Những chênh lệch giữa các mức lương trung bình của các nhóm lao động thoạt đầu 2930 Skill differentials lao động. phân loại theo nghề nghiệp, sau đó phân loại tiếp thành những nhóm kỹ năng cụ thể. Một nét đặc trưng của các nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung là xu hướng các doanh Các kế hoạch lỏng; Các kế nghiệp cố gắng vạch ra một kế hoạch nhằm đạt được sản lượng sản xuất thấp hơn 2931 Slack plans hoạch trì trệ. mức có thể đạt được và/ hoặc sử dụng nhiều đầu hơn mức cần thiết. (Giai đoạn) suy thoái; Khủng 2932 Slump hoảng kinh tế. Một giai đoạn đi xuống hoặc suy thoái trong chu kỳ kinh doanh. Thường được xác định như sau: Hiệu ứng của giá = Hiệu ứng thu nhập + Hiệu ứng 2933 Slutsky equation Phương trình Slutsky. thay thế. Nhà kinh tế học người Nga và là nhà nhà toán học kinh tế, là giáo sư tại trường đại học Kiev và Viện toán học thuộc Học viện hàn lâm khoa học Liên Xô, danh tiếng được biết qua lý thuyết về cầu nổi tiếng của ông. Ông cho rằng lý thuyết cầu có thể dựa trên khái niệm độ thoả dụng theo số thứ tự. Về sau được Hicks phát triển thêm, là sự thừa kế và phát triển học thuyết Marshall, nhưng bỏ qua giả thiết mang tính hạn chế về độ thoả dụng có thể lượng hoá được. Slutsky đã có những đóng góp quan trong vào lý thuyết kinh tế lượng, đặc biệt là việc biểu hiện những dao động mang tính chu kỳ trong những số bình quân di động của một chuỗi thời gian rút ra từ những con sô 2934 Slutsky, Eugen (1880-1948). ngẫu nhiên. Page 99