Từ điển kinh tế (Phần 3)

Nội dung text: Từ điển kinh tế (Phần 3)

1. No Term Definition Explaination Factor augmenting technical Tiến bộ kỹ thuật gia tăng ảnh Tiến bộ kỹ thuật dẫn đến việc gia tăng mức sản lượng khi VỐN và LỰC LƯỢNG LAO 1189 progress hưởng của yếu tố. ĐỘNG KHÔNG ĐỔI. Nguồn lực sẵn có; Nguồn tài nguyên sẵn có; Sự sở hữu các yếu tố sản xuất; tính sẵn có, Mức độ sẵn có các yếu tố sản xuất trong một vùng hay một nước thường là đất đai, 1190 Factor endowment lượng các yếu tố sản xuất. lao động, vốn và kỹ thuật. 1191 Factor incomes Thu nhập từ yếu tố sản xuất. Thu nhập trực tiếp có được nhừo sản xuất hàng hoá và dịch vụ hiện tại. Mức độ/ cưòng độ huy động 1192 Factor intensity (sử dụng) các yếu tố sản xuất. 1193 Factor proportion Tỷ lệ các yếu tố sản xuất. Tỷ lệ để kết hợp các YẾU TỐ CỦA SẢN XUẤT. Một trong các giả thiết củaCÁCH TIẾP CẬN HECKSCHER - OHLIN VỀ THƯƠNG Sự đảo ngược các yếu tố sản MẠI QUỐC TẾ là các hàm sản xuất hàng hoá khác nhau ở tỷ số, cường độ sử dụng 1194 Factor reverals xuất. các yếu tố sản xuất và một hàng hoá sử dụng. Tác động thay thế yếu tố sản 1195 Factor substitution effect xuất. 1196 Factor utilization Sự sử dụng yếu tố sản xuất. Lượng các yếu tố có thể sử dụng trên thực tế. 1197 Factorial Giai thừa. Bao thanh toán; mua nợ; Giải Phương pháp giải thoát số nợ thương mại thông qua đó một công ty có thể "bán" 1198 Factoring thoát nợ. được số nợ này cho một thể chế tài chính. Một định đề nảy sinh từ CÁCH TIẾP CẬN HECKSCHER - OHLIN VỀ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ cho rằng với một số giả thiết hạn chế, THƯƠNG MẠI TỰ DO là sự thay thế hoàn hảo cho việc di chuyển yếu tố sản xuất và sẽ có tác dụng san bằng mức thanh Sự cân bằng yếu tố sản xuất - toán cho bất kỳ một yếu tố sản xuất nào trên phạm vi toàn thế giới, chẳng hạn như 1199 Factor-price equalization giá cả. mức tiền công của tất cả các nước phải bằng nhau. Giới hạn yếu tố sản xuất - giá Thuật ngữ này do PAUL SAMUELSON đưa ra, chỉ mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa mức 1200 Factor-price frontier cả. tiền công và lợi nhuận trong lý thuyết tăng trưởng. 1201 Factors of production Các yếu tố sản xuất. Các nguồn lực của xã hội được sử dụng trong quá trình sản xuất. So sánh tiền công dựa trên cơ sở cho rằng công nhân làm những công việc gần 1202 Fair comparisons So sánh công đẳng. tương tự như nhau phải được trả cùng mức tiền công. Nguyên tắc chủ đạo trong việc điều tiết ngành công ích ở Mỹ là tỷ lệ thu lợi hợp lý đối 1203 Fair rate of return Tỷ suất lợi tức công bằng. với giá trị của vốn được sử dụng trong việc sản xuất các dịch vụ dân dụng. Ở Mỹ đã có một số nỗ lực nhằm thiết lập các mức giá bán lẻ tối thiểu theo khuôn khổ pháp luật (các thoả thuận được duy trì mức giá bán lại) đối với các hàng hoá có nhãn 1204 Fair trade law Luật thương mại công bằng. hiệu và tên gọi. Đạo luật này của Anh đã mở rộng chính sách cạnh tranh đối với các thị trường độc Đạo luật thương mại công quyền, và trách nhiệm tập trung trong việc thực hiện luật độc quỳên và hoạt động hạn 1205 Fair trading Act 1973 bằng 1973 chế với văn phòng mới của Tổng giám đốc Văn phòng Thương mại Công bằng. Văn phòng thương mại công Được ra đời theo Đạo luật thương mại bình đẳng 1973, văn phòng này có trách nhiệm 1206 Fair trading, Office of bằng. thu thập thông tin liên quan đến cơ cấu của các nghành và việc tiến hành kinh doanh. NHìn chung, tiền công công bằng là tiền công được cố định theo LUẬT TIỀN CÔNG 1207 Fair wages Tiền công công bằng. TỐI THIỂU quốc gia. Nguỵ biện về hợp thể; 'Khái niệm "sai lầm do gôm gộp/ 1208 Fallacy of composition tổng hợp". 1209 False trading Thương mại lừa dối. Hoạt động thương mại theo mức giá phi cân bằng. 1210 Family credit Tín dụng gia đình. XemBEVERIGDE REPORT Một cuộc điều tra chọn mẫu hàng năm về xu hướng chi tiêu của các hộ gia đình do 1211 Family expenditure survey Điều tra chi tiêu gia đình. chính phủ Anh tiến hành. (kinh tế) nông nghiệp theo hộ gia đình; Nông nghiệp theo 1212 Family-unit agriculture đơn vị gia đình. Hệ thống nông nghiệp phổ biến ở các vùng chậm phát triển dựa trên cơ sở gia đình. Xem FOOD AND AGRICULTURE 1213 FAO ORGANIZATION. Xem FINANCIAL ACCOUNT 1214 FASB STANDARDS BOARD Xem FINANCE FOR 1215 FCI INDUSTRY. 1216 Feasibility study Nghiên cứu khả thi. Bảo hộ, bảo vệ; Tạo việc làm Những cách tạo việc làm bằng cách dùng quá nhiều sức lao động và/ hoặc không 1217 Featherbedding (nhồi lông nệm). dùng công nghệ tiến tiến. Từ viết tắt của hệ thống dự trữ 1218 Fed., the liên bang. Một công ty ở Mỹ có trách nhiệm bảo hiểm các khoản tiền gửi trong các NGÂN HÀNG Federal Deposit Insurance Công ty bảo hiểm tiền gửi Liên THƯƠNG MẠI và các hiệp hội tiết kiệm và cho vay lên tới 100.000 đôla trong một tài 1219 Corporation (FDIC) bang. khoản tại một thể chế. Thị trương ở Mỹ, trong đó "những khoản tiền có thể được sử dụng ngay lập tức" được đem cho vay hay đi vay, chủ yếu là qua đêm giữa các Ngân hàng thành viên của HỆ THỐNG DỰ TRỮ LIÊN BANG, các thể chế tài chính chủ yếu khác các chi nhánh và 1220 Federal Fund Market Thị trường Tiền quỹ liên Bang. cơ quan của các ngân hàng không phải của Mỹ. Federal Home Loan Bank System Hệ thống ngân hàng cho vay Cơ quan của chính phủ Mỹ sử dụng quyền lực của mình trên thị trường tiền tệ để 1221 (FHLBS) nội bộ của liên bang. cung cấp các khoản thanh khoản cho Hiệp hội tiết kiệm và cho vay. Federal Nation Mortgage Hiệp hội Cầm cố Quốc gia liên Một tổ chức do chính phủ Mỹ thành lập năm 1938, nhằm trợ giúp thị trường đối với 1222 Association (FNMA) bang các tài sản cầm cố được chính phủ tài trợ Uỷ ban Thị trường mở Liên 1223 Federal Open Market Committee bang. Xem FEDERAL RESERVE SYSTEM. Page 39
2. No Term Definition Explaination Chứng nợ của Cục dự trữ Liên Một công cụ chứng nợ do HỆ THỐNG DỰ TRỮ LIÊN BANG phát hành dưới nhiều 1224 Federal Reserve Note Bang hình thức khác nhau. Hệ thống này được thành lập ở Mỹ năm 1913 thực hiện chức năng của một NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG và xây dựng một khuôn khổ đủ mạnh nhằm kiểm soát hệ thống ngân hàng thương mại. Hệ thống này có cấu trúc quy mô liên bang, gồm có 12 Ngân hàng dự trữ Liên bang, mỗi ngân hàng có trách nhiệm về các hoạt động hàng ngày trong khu vực và hoạt động giống như kênh liên hệ hai chiều giữa hệ thống này 1225 Federal Reserve System Hệ thống Dự trữ Liên bang. và cộng đồng liên doanh. Đạo luật này được ban hành ở Mỹ vào năm 1914, nhằm thiết lập một hội đồng (FTC) có khả năng trong các công việc kinh doanh để điều tra "việc tổ chức, chỉ đạo kinh doanh, thủ tục và quản lý" của các công ty hoạt động thương mại giữa các tiểu bang và chống lại "các phương pháp cạnh tranh không công bằng". FTC cũng có nhiệm vụ Đạo luật về Hội đồng thương chống lại "các hoạt động hoặc thủ tục không công bằng, dối trá hoặc có liên quan đến 1226 Federal Trade Commission Act mại Liên bang. thương mại". Giả thiết cho rằng những điều kiện trong thị trường lao động thứ cấp (cấp hai) làm cho 1227 Feedback/entrapment effects Tác động phản hồi/bẫy. công nhân có những thói quen lao đông xấu. Một dạng hệ thống chính trị và kinh tế thống trị ở Châu Âu thời kỳ trung cổ. Chủ nghĩa phong kiến được đặc trưng bởi một tháp xã hội bắt đầu từ người nông dân lệ thuộc 1228 Feudalism Chủ nghĩa phong kiến. thông qua các chúa đất và tước hầu ở "thái ấp" lên đến tận nhà vua. 1229 Fiat (or token) money Tiền pháp định. 1230 Fiat money Tiền theo luật định Tiền có vị thế được luật pháp quy định. Một bộ phận của tiền do ngân hàng Anh phát hành theo ĐẠO LUẬT QUY CHẾ NGÂN HÀNG của Huân tước Robert Peel năm 1844, có khả năng đổi lấy trái phiếu của chính 1231 Fiduciary issue Tiền không được bảo lãnh. phủ, và khác với tiền vàng (và tiền bạc trên một phạm vi nhất định) và thoi vàng. Tên gọi của một công thức hay một phương thức nhằm loại bỏ những biến động 1232 Filter Bộ lọc. không mong muốn của số liệu. Một cụm thuật ngữ được sử dụng trong KINH TẾ HỌC ĐÔ THỊ để mô tả quá trình thay đổi về chất lượng nhà ở, nhìn chung là diễn ra thông qua việc chuyển nhà ở của 1233 Filtering Quá trình lọc. nhóm người có thu nhập cao sang nhóm người có thu nhập thấp hơn. 1234 FIML Xem FULL INFORMATION MAXIMUM LIKELIHOOD. Những hàng hoá được sử dụng cho mục đích tiêu dùng chứ không dùng như là ĐẦU VÀO trong quá trình sản xuất ở các công ty. Do đó hàng hoá cuối cùng khác với SẢN 1235 Final goods Hàng hoá cuối cùng. PHẨM TRUNG GIAN. 1236 Final goods Hàng hoá cuối cùng. Sự can thiệp vào TRANH CHẤP LAO ĐỘNG của một bên thứ ba độc lập và công (Phương án) trọng tài ra quyết bằng, bên thứ ba này xem xét các lý lẽ của hai bên và đề xuất ý kiến cuối cùng, quan 1237 Final offer arbitration định cuối cùng. điểm cuối cùng của một trong các bên tranh chấp sẽ được thực hiện. (Còn được gọi là tổng sản phẩm quốc nội) Tất cả các loại hàng hoá và dịch vụ được người cuối cùng mua. Tổng sản lượng của một nền kinh tế sau khi trừ đi SẢN PHẨM 1238 Final product Sản phẩm cuối cùng. TRUNG GIAN. Theo nghĩa hẹp, nó có nghĩa là VỐN dưới dạng tiền, tức là dưới dạng số tiền cho vay hoặc đi vay nhằm mục đích tạo vốn thông qua các thi trường hay thể chế tài chính. Theo cách nói thông thường thì cụm thuật ngữ này dùng để chỉ số tiền từ bất kỳ một 1239 Finance Tài chính nguồn nào được sử dụng cho bất kỳ một khoản chi tiêu nào. Một tổng công ty cổ phần được lập vào năm 1973 từ Công ty Tài chính Công nghiệp (FCI) và Công ty Tài chính Công nghiệp và Thương mại (ICFC), FCI và ICFC được thành lập năm 1946 bởi Ngân hàng Anh, các ngân hàng thanh toán bù trừ London và Công ty Tài chính Công các Ngân hàng Scotland nhằm cung cấp các khoản vay cho trung và dài hạn cho các 1240 Finance Corporation for Industry nghiệp. công ty đang gặp khó khăn trong việc tăng số vốn từ các nguồn khác. Tăng cường tài chính; phát 1241 Finance deepening triển hệ thống tài chính. Một tổ chức trung gian tài chính, không phải Ngân hàng, có thể huy động các nguồn tiền từ vốn của riêng mình, thông qua việc tiếp nhận tiền gửi (thường là trong khoảng thời gian cố định), hay thậm chí bằng cách vay từ các thể chế khác, rồi cho vay với Nhà cung cấp tài chính; Công nhiều mục đích khác nhau, đặc biệt là để cấp tiền cho các hợp đồng thuê mua và 1242 Finance house ty tài chính. cũng có thể là cho thuê. Thị trường các nhà cung cấp tài chính; Thị trường công ty Một nhóm Thị trường tiền tệ có liên quan với nhau và xuất hiện ở London vào những 1243 Finance houses market tài chính. năm 1960. 1244 Financial Capital Vốn tài chính. Tài sản có khả năng chuyển hoán khác với tài sản vật chất của một công ty. Nguyên tắc tài chính; Kỹ thuật 1245 Financial displine tài chính. Bất kỳ một loại giấy tờ nào được sử dụng với tư cách là bằng chứng nợ và việc bán 1246 Financial instrument Công cụ tài chính. và chuyển nhượng nó cho phép người bán có được một nguồn tài chính. Theo một nghĩa rộng, là bất kỳ một người nào có vai trò phối hợp người cung cấp cơ 1247 Financial intermediary Trung gian tài chính. bản và người sử dụng cơ bản nguồn vốn TÀI CHÍNH. 1248 Financial price Giá tài chính. 1249 Financial rate of return Suất sinh lợi tài chính. 1250 Financial ratios Tỷ số tài chính. 1251 Financial risk Rủi ro tài chính. Xem CORPORATE RISK 1252 Financial statement Báo cáo tài chính. Financial Times Actuaries Share Chỉ số giá cổ phiếu thống kê Tập hợp các chỉ số giá và thu nhập trung bình và tiền lãi của các chứng khoán Anh 1253 Indices của báo Financial Times. trong sở giao dịch chứng khoán. Trước khi xuất hiên chỉ số FT - SE 100 vào năm 1984, thì chỉ số này là chỉ số gái cổ Financial Times Industrial Ordinary Chỉ số công nghiệp của báo phiếu được sử dụng phổ biến nhất với tư cách là chỉ tiêu tổng quát về tình hình của 1254 Index Financial Times. Thị trường chứng khoán của Anh. Page 40
3. No Term Definition Explaination Các cơ quan khác nhau sử dụng các năm tài chính khác nhau để hạch toán tài chính 1255 Financial year Năm tài chính. và không cần phải trùng hợp với năm lịch sử tiêu chuẩn. 1256 Fine turning Tinh chỉnh. 1257 Finite horizon Tầm nhìn/ khung trời hữu hạn. 1258 Finite memory Bộ nhớ xác định (hữu hạn). Một tính chất của QUÁ TRÌNH XU THẾ TĨNH. Trong kinh tế học tân cổ điển, đó là tên gọi có tính chất phân tích của một thể chế 1259 Firm Hãng sản xuất. thực hiện nhiệm vụ chuyển các đầu vào thành đầu ra. Lý thuyết về hãng là chủ đề quan trọng trong KINH TẾ HỌC VI MÔ đề cập đến việc giải thích và dự đoán hành vi của hãng, đặc biệt là trên phương diện các yếu tố quyết 1260 Firm, theory of the Lý thuyết về hãng. định giá cả và sản lượng. Vốn nhân lực đặc thù đối với 1261 Firm-specific human capital hãng. 1262 First difference Vi phân bậc I. Hiệu số giữa một biến và giá trị trễ một bậc về thời gian của nó. Nhìn chung, điều kiện này nói rằng các đạo hàm bậc nhất của HÀM MỤC TIÊU theo 1263 First order condition Điều kiện đạo hàm bậc I. BIẾN LỰA CHỌN phải bằng 0 để xác định GIÁ TRỊ CỰC TRỊ. Sự phân cấp thuế khoá; Sự 1264 Fiscal decentralization phân cấp ngân sách. Xem FISCAL FEDERALISM. 1265 Fiscal drag Sức cản của thuế khoá. Ảnh hưởng của Lạm phát đối với thuế suất hữu hiệu hay trung bình. Một hệ thống thuế và chi tiêu công cộng trong đó những khi khả năng thu nhập tăng Chế độ tài khoá theo mô hình và quyền kiểm soát chi tiêu được giao cho các cấp khác nhau trong một quốc gia, từ 1266 Fiscal federalism liên bang. chính phủ đến các đơn vị nhỏ nhất ở chính quyền địa phương. Tình huống trong đó những lợi ích của chi tiêu chính phủ được những người hưởng chi tiêu này xác định một các rõ ràng nhưng chi phí không xác định rõ được, những 1267 Fiscal illusion Ảo giác thuế khoá. chi phí này bị phân tán theo thời gian và trong cộng đồng dân cư. Hệ số cho biết một mức gia tăng của chi tiêu tài chính tác động đến mức thu nhập cân 1268 Fiscal multiplier Nhân tử thuế khoá. bằng như thế nào. Chính sách thuế khoá; Chính Nói chùn đề cập đến việc sử dụng thuế và chi tiêu chính phủ để điều tiết tổng mức các 1269 Fiscal policy sách thu chi ngân sách. hoạt động kinh tế. 1270 Fiscal walfare benefits Lợi ích phúc lợi thuế khoá. Xem TAX EXPENDITURES Xem Fisher, Irving; CAMBRIDGE SCHOOL, FRIEDMAN, QUANTITY THEORY OF 1271 Fisher equation Phương trình Fisher MONEY. Xem UNCOVERED 1272 Fisher open INTEREST PARITY. 1273 Fisher, Irving (1867-1947) Nhà kinh tế Fist-best and second-best Tính hiệu dụng / hiệu quả tốt 1274 efficiency nhất và tốt nhì. Tỷ giá hối đoái cố định / thả 1275 Fixed / floating exchange rates nổi. Bất kỳ tài sản vốn phi tài chính nào của công ty có tuổi thọ khá dài, chuyên dùng cho các quá trình sản xuất nhất định và chi phí của nó thườn được trang trải chỉ sau một 1276 Fixed asset Tài sản cố định. thời kỳ hoạt động tương đối dài, ví dụ như máy móc, nhà xưởng. Fixed coenfficients production Hàm sản xuất có các hệ số cố 1277 function định. Hàm sản xuất, trong đó các đầu vào phải được kết hợp theo các tỷ lệ cố định. Đối với một hãng ngắn hạn được định nghĩa là một khoảng thời gian trong đó một số 1278 Fixed cost Chi phí cố định; định phí. YẾU TỐ SẢN XUẤT không thể thay đổi được. 1279 Fixed exchange rate Tỷ giá hối đoái cố định. Xem EXCHANGE RATE. Các yếu tố sản xuất cố định; 1280 Fixed factors các sản tố cố định. Những yếu tố sản xuất không thể thay đổi vì số lượng. 1281 Fixed labour costs Chi phí lao động cố định. Bao gồm các chi phí về việc làm và thay đổi theo tỷ lệ ít hơn so với số giờ làm việc. Phản ánh quá trình trong đó, tỷ số VỐN/ LAO ĐỘNG là cố định, nghĩa là chúng chỉ có 1282 Fixed proportions in production Tỷ lệ cố định trong sản xuất. thể được sử dụng theo những tỷ lệ cố định. Các mô hình giả thiết rằng các giao dịch được thực hiện tại những mức giá không cân 1283 Fixed-price mdel Các mô hình mức giá cố định. bằng và những mức giá này được giữ cố định. Sự phân biệt lần đầu tiên do J.R.HICKS đưa ra giữa những giá không phản ứng với 1284 Fixprice and flexprice Giá bất biến và giá linh hoạt. những thay đổi cơ bản trong cung và cầu. Một khoản tiền hàng năm được tính vào tiền lãi của một chứng khoán biểu hiện bằng 1285 Flat yield Tiền lãi đồng loạt. tỷ lệ % của giá mua. 1286 Flexible exchange rate Tỷ giá hối đoái linh hoạt. Xem EXCHANGE RATE. Lý thuyết kinh tế chỉ ra rằng nếu thực hiện thời gian linh hoạt sẽ có lợi vì các công 1287 Flexitime Thời gian làm việc linh hoạt. nhân khác nhau có những khẩu vị và sở thích khác nhau. 1288 Flight from cash Bỏ tiền mặt. Chỉ sự chuyển CỦA CẢI từ tiền mặt thành các tài sản sinh lãi. Sự chênh lệch giữa khoản tiền chưa thu được hay khoản tiền đang trong quá trình thu 1289 Float Tiền trôi nổi. và khoản tiền phải đến nhưng chậm. Cụm thuật ngữ có cùng nghĩa có cùng nghĩa như vốn lưu động, chỉ số tiền được đầu tư vào công việc đang được thực hiện, tiền công cần trả hay bất kỳ một loại đầu tư 1290 Floating capital Vốn luân chuyển. nào khác không phải là tài sản cố định. Một dạng đảm bảo của người đi vay đối với các khoản vay hay các khoản nợ khác, ví 1291 Floating charge Phí linh động dụ như cổ phiếu công ty. Một phần NỢ QUỐC GIA được vay dưới dạng các CHỨNG KHOÁN ngắn hạn thông thường dùng để chỉ bộ phận được thể hiện bởi HỐI PHIẾU BỘ TÀI CHÍNH. Số nợ này 1292 Floating debt Nợ thả nổi là "thả nổi" theo nghĩa là nó liên tục giảm cho quá trình thanh toán nợ. 1293 Floating exchange rate Tỷ giá hối đoái thả nổi. Xem EXCHANGE RATE 1294 Floating pound Đồng bảng Anh thả nổi. Xem EXCHANGE RATE. 1295 Floor Sàn. Giới hạn sự đi xuống của sản lượng theo lý thuyết CHU KỲ KINH DOANH. 1296 Flotation Phát hành. Hoạt động phát hành cổ phần cho công chúng nhằm huy động VỐN mới. 1297 Flow Dòng, luồng, Lưu lượng. Lượng của một biến kinh tế được đo lường trong một khoảng thời gian. Page 41
4. No Term Definition Explaination Sự phân tích trên các giác độ tổng hợp khác nhau, luồng tiền quỹ từ các khu vực 1298 Flow of funds analysis Phân tích luồng tiền quỹ thặng dư về tài chính tới các khu vực thâm hụt. 1299 Flow variable Biến số mang tính dòng chảy. Giá không tính phí vận tải, giá Cụm thuật ngữ này chỉ giá hay giá trị của một hàng hoá được tính trên cơ sở quá trình 1300 FOB FOB. sản xuất và không bao gồm chi phí vận chuyển hàng hoá đến người tiêu dùng. Được thành lập năm 1954, FAO có trụ sở ở Rome. Với ý định cải tiến việc sản xuất và phân phối lương thực và các sản phẩm nông nghiệp, tổ chức này được giao nhiệm vụ Food and Agriculture Organization Tổ chức Lương thực và Nông thu thập và nghiên cứu các số liêu thích hợp và thúc đẩy các hiệp định trao đổi hàng 1301 (FAO) nghiệp của Liên hợp quốc. hoá quốc tế và trợ giúp kỹ thuật. Ngàng rộng cẳng; Ngành Những ngành không bị ràng buộc vào một nơi nhất định nhằm đáp ứng yêu cầu về vị 1302 Footloose industries không cố định. trí địa lý và do vậy có thể bố trí ở bất cứ nơi nào. 1303 "footsie" Tên gọi thông dụng của CHỈ SỐ CỔ PHIẾU FT-SE 100. Một dạng tiết kiệm phát sinh do người tiêu dùng không có khả năng tiêu tiền của mình vào những hàng tiêu dùng mà mình muốn, đơn thuần là vì những hàng hoá này không 1304 Forced saving Tiết kiệm bắt buộc. có. Chênh lệch giữa giá trị dự đoán của một biến thu được bằng các phương pháp dự 1305 Forecast error Sai số dự đoán. đoán kết qủa từ thực tế. Một phương pháp có hệ thống nhằm có được ước lượng về giá trị tương lai của một 1306 Forecasting Dự đoán biến, thường là dựa trên việc phân tích các quan sát về biến động quá khứ của nó. Một luồng vốn đổ vào hoặc một sự trợ giúp nào đó cho một nước không do các tác 1307 Foreign aid Viện trợ nước ngoài. nhân thị trường tự nhiên cung cấp. 1308 Foreign balance Cán cân thanh toán quốc tế. Xem BALANCE OF PAYMENT. 1309 Foreign exchange Ngoại hối. TIỀN hoặc các TRÁI PHIẾU sinh lời của một nước khác. 1310 Foreign exchange market Thị trường Ngoại hối. Thị trường quốc tế trong đó các đồng tiền được chuyển giao giữa các nước. 1311 Foreign exchange reserve Dự trữ ngoại hối. Xem EXTERNAL RESERVE. Thường chỉ là đầu tư của một nước khác do các công ty hay cá nhân tiến hành và 1312 Foreign investment Đầu tư nước ngoài. khác với viện trợ chính phủ. Bất kỳ khoản thanh toán nào được tiến hành với nước ngoài dù để đổi lấy hàng hóa và dịch vụ, hay để thanh toán nợ; việc thanh toán này phải được thanh toán bằng tiền 1313 Foreign payments Thanh toán với nước ngoài. mạnh. Xem Foreign aid. Tỷ số phản ánh sự thay đổi của thu nhập có được từ sự thay đổi của xuất khẩu so với 1314 Foreign trade mutiplier Nhân tử ngoại thương. sự thay đổi của thu nhập. Các thị trường định trước và 1315 Forward and contingent market bất trắc. Hợp đồng định trước; Hợp 1316 Forward contract đồng kỳ hạn. Còn gọi là hợp đồng tương lai. Xem Forward market. Thị trường hối đoái định trước; Thị trường trong đó các đồng tiền được mua và bán theo những tỷ giá hối đoái được 1317 Forward exchange market Thị trường hối đoái kỳ hạn. cố định từ bây giờ và giao vào một thời gian nhất định trong tương lai. 1318 Forward intergration Liên kết xuôi. Xem VERTICAL INTERGRATION. Mối hệ giữa một ngành hay một công ty và các ngành hay công ty và các ngành hay các công ty khác sử dụng đầu ra của một ngành hay công ty này như là ĐẦU VÀO 1319 Forward linkage Liên hệ xuôi. của mình. Bất kỳ một giao dịch nào có liên quan đến một hợp đồng mua hay bán hàng hoá, hoặc Thị trường định trước; Thị chứng khoán vào một ngày cố định theo mức giá được thoả thuận trong hợp đồng, là 1320 Forward market trường kỳ hạn. một bộ phận của thị trường kỳ hạn. Forward markets and spots Các thị trường định trước và 1321 markets thị trường giao ngay. Tỷ giá hối đoái định trước; tỷ Tỷ giá hối đoái theo đó một đồng tiền có thể được mua hay bán để được giao trong 1322 Forward rate giá hối đoái kỳ hạn. tương lai trên thị trường kỳ hạn. Một dạng trợ cấp giữa các chính quyền được sử dụng rộng rãi ở Mỹ nhằm mục đích san bằng chi phí đối với từng cộng đồng địa phương (về phương diện thuế suất đặt ra 1323 Foundation grant Trợ cấp cơ bản. cho từng địa phương) trong việc cung cấp một mức dịch vụ công cộng tối thiểu. 1324 Fourier analysis Phân tíc Fourier Một phương pháp có thể chuyển số liệu CHUỖI THỜI GIAN thành khoảng tần số. Hoạt động mà các ngân hàng THƯƠNG MẠI thực hiện duy trì dự trữ các tài sản có Hoạt động ngân hàng bằng khả năng chuyển hoán cao ở một mức nào đó, thường là mức thấp nhất trong tổng 1325 Fractional reserve banking cách dự trữ theo tỷ lệ. danh mục tài sản của họ. 1326 Fractional reserve system Hệ thống dự trữ một phần. Thu nhập đầu tư được miễn Nhìn chung là để chỉ thu nhập đã chịu thuế công ty và vì vậy không là đối tượng để 1327 Franked investment income thuế. tính thuế công ty nữa, thu nhập này là thuộc về công ty nhận nó. 1328 Free exchange rates Tỷ giá hối đoái tự do Xem EXCHANGE RATES. Thị trường không có sự can thiệp của chính phủ và tại đó các tác nhân cung và cầu 1329 Free market Thị trường tự do. được phép hoạt động tự do. 1330 Free market economy Nền kinh tế thị trường tự do. Xem MARKET ECONOMY. 1331 Free on board Giao hàng tại bến. Xem FOB. Tổng dụ trữ pháp định tại một thể chế nhận tiền gửi trừ đi lượng dự trữ yêu cầu và trừ 1332 Free reserves Dự trữ tự do. đi lượng dự trữ vay được từ Quỹ Dự trữ Liên bang. Người xài chùa; người ăn 1333 Free rider không. Một hiện tượng nảy sinh từ đặc điểm của HÀNG HOÁ CÔNG CỘNG. Chính sách không can thiệp của chính phủ trong thương mại giữa các nước ở những nước mà thương mại diễn ra theo PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG quốc tế và lý thuyết LỢI 1334 Free trade Thương mại tự do. THẾ SO SÁNH. Một sự phân nhóm không chặt chẽ giữa các nước đã loại bỏ THUẾ QUAN và các 1335 Free trade area Khu vực thương mại tự do. hàng rào thương mại khác. Page 42
5. No Term Definition Explaination Hàng miễn phí; Hàng không 1336 Freed good phải trả tiềnMột hàng hoá mà cung của nó ít nhất là bằng cầu tại mức giá bằng không. Khả năng của một công ty mới gia nhập một thị trường hàng hoá và dịch vụ. Nếu hoàn 1337 Freedom of entry Tụ do nhập ngành. toàn không có các HÀNG RÀO GIA NHẬP thì việc gia nhập là tự do. 1338 Free-rider problem Vấn đề người "xài chùa". Thể hiện tóm tắt thường là dưới dạng bảng số hoặc BIỂU ĐỒ TẦN SUẤT, thể hiện số lần mà một BIẾN NGẪU NHIÊN nhận một giá trị nhất định hay khoảng giá trị trong một 1339 Frequency distribution Phân bố theo tần suất. mẫu quan sát. Frictional and structural Thất nghiệp do chờ chuyển 1340 unemployment nghề và do chờ chuyển nghề. Thường được hiểu là THẤT NGHIỆP TÌM KIẾM, nghĩa là số lượng thất nghiệp tương Thất nghiệp do chờ chuyển ứng với chỗ khuyết việc làm trên cùng một loại việc làm và THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG 1341 Frictional unemployment nghề ĐỊA PHƯƠNG. Được phong là giáo sư kinh tế tại trường Đại học Chicago năm 1948 và là người lãnh đạo của TRƯỜNG PHÁI CHICAGO.Ông được tặng giả Nobel kinh tế năm 1976. Các tác phẩm chủ yếu của ông về kinh tế họ gồm: Đánh thuế để phòng ngừa lạm phát (1953), Lý thuyết về yếu tố tiêu dùng (1957), Lý thuyết về giá cả (1962), Lịch sử tiền tệ của Mỹ 1867-1960, Những nguyên nhân và hậu quả của lạm phát (1963). Friedman là người đi tiên phong trong việc phát triển tư tưởng về VỐN NHÂN LỰC và công trình của ông về hàm tiêu dùng đã đưa đến việc hình thành GIẢ THIẾT THU NHẬP SUỐT ĐỜI. Lập trường phương pháp luận KINH TẾ HỌC THỰC CHỨNG, hệ tư tưởng tự do và việc xây dựng nên TỶ LỆ THẤT NGHIỆP TỰ NHIÊN của ông đã góp phần chỉ ra các hạn chế của các chính sách ỔN ĐỊNH HOÁ của trường phái Keynes. Cùng với Anna Schwartz, ông đã viết nên một lịch sử tiền tệ đồ sộ của Mỹ góp phần cung cấp cơ sở cho việc phát triển LÝ THUYẾT ĐỊNH LƯỢNG TIỀN TỆ và làm sống lại sự tin tưởng vào các học thuyết trước Keynes vào sự ổn định tự động của hệ thống kinh tế. 1342 Friedman, Milton (1912-) Ông đã mở rộng PHƯƠNG TRÌNH FISHER để bao hàm các biến như của cải, lãi suất Tất cả các yếu tố phi tiền công hay tiền lương trong tổng lợi ích bằng tiền mà một 1343 Fringe benefit Phúc lợi phi tiền tệ. người đi làm nhận được từ công việc của mình. Nhà kinh tế học người Na uy và là người chung giải Nobel kinh tế lần đầu tiên vào năm 1969 cùng với Jan Tinbergen nhờ những kết quả của ông trong việc diễn tả Lý thuyết kinh tế chính xác hơn về toán học và đưa ra dạng thể hiện của nó tạo khả năng nghiên cứu thực nghiệm bằng số lượng và tiến hành kiểm định thống kê. Vào đầu những năm 1930, Frisch đã đi đầu trong nghiên cứu sự hình thành dạng động các chu kỳ thương mại, trong đó ông đã chứng minh một hệ thống động với một số đặc tính toán học đã tạo ra một biến động có tính chu kỳ tắt dần với chiều dài bước sóng là 4 đến 8 năm. Khi hệ thống này gặp phải những cú sốcngẫu nhiên thì những dao động hình sóng trở thành hiện thực và lâu dài. Các thành tựu của Frisch là ở chỗ ông là người đầ tiên đưa ra các phương pháp kiểm định các giả thuyết thống kê. Trong lĩnh vực chính sách kinh tế, ông đã đưa ra hệ thống hạch toán quốc gia rất có ích cho các chính sách ổn định hoá và kế hoạch hoá kinh tế, giới thiệu các phương pháp quy hoạch toán học sử dụng trong các kỹ thuật máy tính điện tử hiện đại. Những công 1344 Frisch, Ragnar (1895-1973) trình chủ yếu của ông là Phân tích hợp lưu thống kê bằng các hệ thống hồi quy hoàn ch Thống kê tuân theo phân phối F. Thường được sử dụng để kiểm định ý nghĩa chung 1345 F-statistic Thống kê F. của một tập hợp các biến giải thích trong phân tích hồi quy. 1346 F-test Kiểm định Fisher. Một chỉ số giá của 100 cổ phiếu quan trọng nhất được niêm yết tại Sở giao dịch chứng koán London, Chỉ số này được đưa ra vào năm 1984 với chỉ số giá gốc là 1000, bởi vì lúc đó người ta có cảm giác rằng Chỉ số công nghiệp của báo Financial Times bị thiên 1347 FT-SE 100 lệch quá nhiều về phía các công ty thuộc nghành chế tạo. 1348 Fuctional costing Lập chi phí theo chức năng. Xem OUTPUT BUDGETING. 1349 Full bodied money Tiền quy ước. Xem TOKEN MONEY. Tại bất kỳ mức sản lượng nào, chi phí đầy đủ là tổng chi phí khả biến trung bình, chi 1350 Full cost Chi phí đầy đủ. phí cố định trung bình và phần lợi nhuận ròng. Quy tắc định giá theo đó các công ty tính thêm phần lợi nhuận ròng vào chi phí đơn vị 1351 Full cost pricing Định giá theo chi phí đầy đủ. trong khi việc tính chi phí đơn vị thì bao gồm tất cả các chi phí. Full information maximum likehood Ước lượng khả năng cực đại Một kỹ thuật ước lượng hệ thống các phương trình đồng thời, tuyến tính hay phi tuyến 1352 (FIML) khi có đủ thông tin. tính. Xem maximum likehood. Ngân sách ở mức nhân công toàn dụng; Ngân sách khi có 1353 Full-employment budget đủ việc làm. Thặng dư ngân sách ở mức nhân công toàn dụng; Thặng dư ngân sách khi có đủ việc Số đo tác động của chính sách tài chính, không chỉ đơn thuần dựa vào quy mô của 1354 Full-employment budget surplus làm. thặng dư ngân sách. Thu nhập quốc dân ở mức nhân công toàn dụng; Thu Là số đo các giá trị thực tế của hàng hoá và dịch vụ có thể được sản xuất ra khi các nhập quốc dân khi có đủ việc yếu tố sản xuất của đất nước được sử dụng hết, khi nền kinh tế ở mức thất nghiệp tự 1355 Full-employment national income làm. nhiên. Tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên ở mức nhân công toàn dụng; Tỷ Full-employment unemployment lệ thất nghiệp tự nhiên khi có 1356 rate đủ việc làm. Xem NATURAL RATE OF UNEMPLOYMENT. Một công thức toán học cụ thể hoá mối liên hệ giữa các giá trị của một tập hợp các 1357 Function Hàm số. biến độc lập xác định giá trị các biến phụ thuộc. Phân phối thu nhập theo chức 1358 Function income distribution năng. Page 43
6. No Term Definition Explaination 1359 Function of function rule Quy tắc hàm của một hàm số. Xem CHAIN RULE. Thông thường nợ của chính phủ không định ngày trả lại theo hợp đồng. Lúc đầu, cụm thuật ngữ này chỉ hoạt động của thay thế nợ được tài trợ cho nợ với một ngày trả nhất Nợ vô thời hạn; Nợ được tài định. Giờ đây, nó được sử dụng rộng rãi hơn để chỉ sự thay thế của các khoản nợ dài 1360 Funded debt trợ. hạn cho các khoản nợ ngắn hạn. Đổi nợ, đảo nợ; cấp vồn, tài 1361 Funding trợ. 1362 Future value Giá trị tương lai. 1363 Future value Giá trị tương lai. Như Forward contract. Nhưng có khả năng chuyển nhượng hoặc huỷ bỏ. Xem 1364 Futures contract Hợp đồng kỳ hạn Forward contract. 1365 Futures market Thị trường kỳ hạn Xem Forward market. Page 44
7. No Term Definition Explaination 1366 G.7 Xem GROUP OF SEVEN Phúc lợi tăng lên của nền kinh tế thế giới nói chung hay đối với một nước riêng, tuỳ 1367 Gains from trade Lợi ích của thương mại. thuộc vào quan điểm, do kết quả của việc tham gia vào thương mại quốc tế. 1368 Galbraith, John Kenneth (1908-) 1369 Galloping inflation Lạm phát phi mã. Xem HYPER INFLATION. Lý thuyết về việc ra quyết định hợp lý của cá nhân được thực hiện trong những điều 1370 Game theory Lý thuyết trò chơi. kiện không đủ thônh tin liên quan đến những kết quả của các quyết định này. 1371 GATT Xem GENERAL AGREEMENT ON TARIFFS AND TRADE. 1372 Gauss- Markov Theorem Điịnh lý Gauss- Markov. 1373 GDP Tổng sản phẩm quốc nội. Xem GROSS DOMESTIC PRODUCT 1374 GDP and nation income GDP và thu nhập quốc dân. 1375 GDP at factor cost GDP theo chi phí sản xuất. 1376 GDP at market prices GDP theo giá thị trường. 1377 GDP deflator Hệ số khử lạm phát cho GDP. Sự ăn khớp, tỷ số giữa vốn nợ 1378 Gearing và vốn cổ phầnChỉ tiêu thể hiện tỷ lệ tương đối của vốn nợ và vốn cổ phần. 1379 Gearing ratio Tỷ số ăn khớpTỷ số của tài chính nợ với tổng số của nợ và tài chính vốn cổ phiếu thông thường. Hiệp định được ký tại Hội nghị Geneva năm 1947 và có hiệu lực từ ngày 1/1/1948. Đây là một hiệp định thương mại đa phương đề ra các quy tắc tiến hành các quan hệ thương mại quốc tế và cung cấp một diễn đàn cho sự đàm phán đa phương về các General Agreement of Tariffs and Hiệp định chung về thuế quan giải pháp cho các vấn đề thương mại và giảm dần THUẾ QUAN và các ràng buộc 1380 Trade (GATT) và thương mại. khác đối với thương mại. 1381 General Agreement to Borrow Thoả thuận Chung về Đi vay. Xem INTERNATIONAL MONETARY FUND. General Arangement to borrow 1382 (GAB) Hiệp ước vay nợ chung. Xem INTERNATIONAL MONETARY FUND. Sự phân loại chung về các General Classification of Economic hoạt động kinh tế trong Cộng Sự phân loại công nghiệp của các hoạt động kinh tế trong Cộng đồng châu Âu là cách 1383 Activities in t đồng châu Âu. khác của sự phân loại công nghiệp theo tiêu chuẩn quốc tế. Cân bằng chung; Cân bằng Tình huống trong đó tất cả các thị trường trong nền kinh tế đồng thời ở trạng thái cân 1384 General equilibrium tổng thể. bằng, nghĩa là giá cả và số lượng không đổi. 1385 General grant Trợ cấp chung. Xem GRANT. Vốn nhân lực mang đặc điểm chung; vốn nhân lực chung 1386 General human capital chung. Dạng hàm số được sử dụng phổ biến nhất trong phân tích kinh tế lượng, nó đặc biệt 1387 General linear model (GLM) Mô hình tuyến tính tổng quát. coi biến phụ thuộc là một hàm tuyến tính của tập hợp các biến độc lập. 1388 General price level Mức giá chung. Mức giá chung của tất cả hàng hoá trong nền kinh tế. General Theory of Employment, Lý thuyết tổng quát về Việc 1389 Interest and Money làm, Lãi suất và Tiền tệ. Xem Keynes. Nghiệp đoàn là tổ chức tập hợp công nhân ở các ngành và bao gồm nhiều nghề 1390 General union Các nghiệp đoàn. nghiệp khác nhau. Còn gọi là ước lượng Aitken. Một dạng ước lượng theo kiểu BÌNH PHƯƠNG NHỎ NHẤT áp dụng cho các trường hợp trong đó Ma trận phương sai - Hiệp phương sai Bình phương nhỏ nhất tổng của Thành phần nhiễu của phương trình hồi quy không có số 0 trong các vị trí ngoài 1391 Generalized least square (GLS) quát. đường chéo, và/ hoặc không có các phần tử thuộc đường chéo giống nhau. Theo GSP, được đề nghị tại hội nghị của Liên hợp quốc về thương mại và phát triển lần đầu tiên năm 1964 và được chấp thuận tại hội nghị lần thứ hai vào năm 1968, các nước công nghiệp đồng ý không đánh thuế nhập khẩu từ các nước đang phát triển, Generalized System of Hệ thống ưu đãi phổ cập; Hệ trong khi vẫn đánh thuế nhập khẩu đối với các nước công nghiệp khác, do đó đã tạo 1392 Preferences (GSP) thống ưu đãi chung. ra một chênh lệch ưu đãi cho các nước đang phát triển. 1393 Geneva Conference Hội nghị Geneva. Xem GENERAL AGREEMENT ON TARIFFS AND TRADE. Tên thường gọi cho cả vòng đàm phán thứ nhất (1947) và lần đàm phán thứ tư (1955- 1394 Geneva Round Vòng đàm phán Geneva. 56) trong khuôn khổ về Hiệp định chung về thuế quan và thương mại. Cụm thuật ngữ được sử dụng trong lý thuyết phát triển kinh tế để mô tả một khu vực trong đó số với số dân, khả năng kỹ thuật, sở thích và khẩu vị nhất định, sẽ xuất hiện 1395 Geographic frontier Giới hạn địa lý. lợi tức tăng dần từ lao động và tư bản. 1396 Geometric lag Độ trễ cấp số nhân. Còn gọi là độ trễ giảm dần theo số mũ. Nhà kinh tế học người Mỹ và danh hiệu giáo sư xuất sắc Charles R. Walgreen tại trường Đại học Chicago. Ông được tặng giải thưởng Nobel về kinh tế năm 1982 cho tác phẩm "Nghiên cứu về cấu trúc công nghiệp, chức năng của các thị trường, nguyên nhân và ảnh hưởng của luật lệ công cộng". Đóng góp của ông vào lịch sử tư duy kinh tế học cũng rất đáng kể, bắt đầu với cuốn sách đầu tay của ông: Lý thuyết về sản xuất và phân phối (1941) và các bài viết của ông về tổ chức công nghiệp. Tuy nhiên, việc ông dựa nhiều vào dữ liệu thực nghiệp và phân tích sâu sắc làm cho cuốn sách này của ông ít phổ biến. Một bài viết đặc biệt của ông nhan đề "Kinh tế học thông tin" được Viện hàn lâm Thuỵ Điển chọn ra, bàn về chi phí cần thiết của việc "tìm kiếm" trong số các giá cả do nhà cung ứng khác nhau tính cho cùng một hành hoá hay dịch vụ. Phân tích đó có thể được áp dụng đối với các vấn đề giá cả cứng nhắc, sự biến thiên trong thời kỳ giao hàng, việc xếp hàng và các nguồn lực không được sử dụng. Phần lớn nghiên cứu của ông về kinh tế học về sự điều tiết đều nằm trong tác phẩm 1397 George, Joseph Stigler (1911-1991). Nhân dân và nhà nước (1975), trong đó ông kêu gọi sử dụng phương pháp định lượng Page 45
8. No Term Definition Explaination Mặt hàng mà cầu về nó có xu hướng giảm khi giá giảm, vì vậy, rõ ràng là mâu thuẫn với quy luật cầu. Hàng hoá này mang tên của Robert Giffen (1937-1910), ông quan sát thấy rằng người nghèo mua bánh mỳ nhiều hơn khi giá tăng. Tình huống này xảy ra khi trị số tuyệt đối của ẢNH HƯỞNG THU NHẬP (so với giá) lớn hơn Ảnh hưởng thay 1398 Giffen good Hàng hoá Giffen thế. Co giãn của cầu đối với thu nhập đối với hàng hoá thứ cấp là âm. 1399 Gifts tax Thuế quà tặng. Xem CAPITAL TRANSFER TAX. R.Grilbrat (các nền kinh tế không cân đối, Paris, 1931) đã có công xây dựng một mô Gilbrat's law of proportionate Luật Gilbrat về tăng trưởng hình mô tả quá trình tăng trưởng ngẫu nhiên bằng cách nào đó có thể tạo ra được 1400 growth theo tỷ lệ. phân bố chuẩn LOG quy mô hãng. Trái phiếu chính phủ có giá trị 1401 Gild-edged bonds cao. Chứng khoán viền vàng; Tất cả số nợ chính phủ, không tính trái phiếu Bộ tài chính, dưới dạng các chứng 1402 Gilt- edged securities Chứng khoán hảo hạng. khoán có thể trao đổi được, (nghĩa là có thể bán được trên thị trường chứng khoán). 1403 Gini coefficient Hệ số GINI. Chỉ số về mức bất bình đẳng (thường là) của phân phối thu nhập. Một hệ thống thanh toán thông qua chuyển khoản các khoản tiền gửi "ghi sổ", có thể 1404 Giro system Hệ thống chuyển khoản Giro thương thích với hệ thống SEC ngân hàng truyền thống nhưng khác về cơ cấu. Phép kiểm định được sử dụng để nhận dạng vấn đề phương sai KHÔNG THUẦN 1405 Glejser test Kiểm định Glejser. NHẤT trong Số dư của một phương trình hồi quy. 1406 GNP Tổng sản phẩm quốc dân. Xem GROSS NATIONAL PRODUCT. Trong lý thuyết tăng trưởng, đó là một tình huống TĂNG TRƯỞNG CÂN ĐỐI trong đó Tăng trưởng "thời kỳ hoàng TỶ LỆ TĂNG TRƯỞNG CÓ BẢO ĐẢM bằng với Tỷ lệ tăng trưởng tự nhiên khi có đủ 1407 "gold age" growth kim". việc làm. Sự hạn chế sản lượng do công nhân gây ra trong khuôn khổ HỆ THỐNG THANH TOÁN KHUYẾN KHÍCH để tránh việc áp dụng các tiêu chuẩn nỗ lực làm việc cao hơn 1408 Gold bricking Hoạt động lưa dối. trên một đơn vị thanh toán. Một phương tiện ghi nợ hay giấy bạc do Bộ tài chính phát hành thể hiện ý muốn của 1409 Gold certificate Giấy chứng gửi vàng. Bộ tài chính biến một lượng vàng nhất định thành tiền. Một dạng BẢN VỊ VÀNG, theo đó một nước neo giá trị đồng tiền của mình theo giá trị 1410 Gold exchange standard Bản vị trao đổi bằng vàng. đồng tiền của một nước trung tâm. 1411 Gold export point Điểm xuất khẩu vàng. Xem Gold point. 1412 Gold import point Điểm nhập khẩu vàng. Xem Gold point. 1413 Gold market Thị trường vàng. Thị trường buôn bán vàng kim loại, tiền vàng hay vàng nén. Các mức tỷ giá trao đổi mà tại đó khi một đồng tiền ở một BẢN VỊ VÀNG, thì việc mua vàng từ Ngân hàng trung ương và xuất khẩu vàng (điểm xuất khẩu vàng) hay nhập 1414 Gold points Các điểm vàng. khẩu và bán nó cho ngân hàng trung ương (điểm nhập khẩu vàng) là có lợ nhuận. 1415 Gold reserve Dự trữ vàng. Hệ thống tổ chức tiền tệ theo giá trị tiền của một nước là được xác định theo luật bằng một lượng vàng cố định, và đồng tiền trong nước có dạng tiền vàng và/ hoặc tiền giấy 1416 Gold standard Bản vị vàng. khi cần có thể chuyển đổi thành với tỷ lệ được xác định theo luật. 1417 Goldbugs Những con mọt vàng. Nguyên tắc vàng; Quy tắc Con đường tăng trưởng tối ưu đưa ra mức tiêu dùng đầu người là bền vững và tối đa 1418 Golden rule vàng. trong một nền kinh tế. Nguyên tắc vàng về tích luỹ; Con đường tăng trưởng cân đối trong đó mỗi một thế hệ tiết kiệm thế hệ mai sau phần 1419 Golden rule of accumulation Quy tắc vàng của tích luỹ. thu nhập mà các thế hệ trước đó đã tiết kiệm được. Tên của một phép kiểm định được sử dụng để nhận dạng vấn đề Phương sai không 1420 Goldfeld - Quandt Kiểm định Goldfeld - Quandt. thuần nhất trong Số dư của một phương trình Hồi quy. Một quy luật mang tên nhà kinh tế Goodhart cho rằng bất cứ tổng lượng tiền nào được chọn làm biến mục tiêu thì cũng đều bị bóp méo bởi chính những hành động vào 1421 Goodhart's law Luật Goodhart. mục tiêu đó. Một cụm thuật ngữ chung mô tả mức độ phù hợp số liệu của một phương trình kinh tế 1422 Goodness of fit Mức độ phù hợp. lượng đựơc ứơc lượng. Các hàng hoá hữu hình có đóng góp tích cực vào PHÚC LỢI KINH TẾ. Phân biệt với 1423 Goods Các hàng hoá tốt. hàng xấu. Một thuật ngữ được sử dụng trong hạch toán tài sản vô hình thường được đo bằng sự 1424 Goodwill Thiện chí. chênh lệch giữa giá trả cho một công việc đang tiến hành và giá trị trên giấy của nó. Một thuật ngữ tiếng Nga chỉ Uỷ ban kế hoạch nhà nước trước đây ở Liên Xô. Nó có trách nhiệm đề ra các kế hoạch sản xuất và chuyển cho các tổ chức thích hợp để thi 1425 Gosplan Uỷ ban kế hoạch (Liên Xô). hành. 1426 Government deficit Thâm hụt của Chính phủ. Xem BUDGET DEFICIT. Muốn tìm hiểu chi tiết hơn, xem CHI TIÊU CÔNG CỘNG. Những chi tiêu này tạo nên một phần quan trọng của TỔNG CHI TIÊU và may mặc dù được coi là ngoại sinh trong MÔ HÌNH CHI TIÊU THU NHẬP đơn giản, vẫn chiếm giữ một vai trò quan trọng 1427 Government expenditure Chi tiêu của chính phủ. trong mô hình Keynes trong việc xác định MỨC THU NHẬP QUỐC DÂN CÂN BẰNG. Government Nation Mortgage Hiệp hội cầm cố quốc gia của 1428 Association (GNMA) Chính phủ.Cơ quan của chính phủ Mỹ trợ giúp thị trường cầm cố nhà ở. 1429 Government regulation Sự điều tiết của chính phủ. Một cụm thuật ngữ chung chỉ số nợ có thể trao đổi được của chính phủ trung ương, từ thời hạn ngắn nhất, nghĩa là HỐI PHIẾU BỘ TÀI CHÍNH tới thời hạn rất dài và những 1430 Government securities Chứng khoán của chính phủ. khoản nợ không xác định ngày. Government spending and net Chi tiêu của chính phủ và thuế 1431 taxes ròng. Government spending on goods Chi tiêu của chính phủ cho 1432 and services hàng hoá và dịch vụ. Page 46
9. No Term Definition Explaination Trường phái tuần tiến; Chủ Một quan điểm của chính sách phát triển kinh tế cho rằng quá trình phát triển kinh tế nghĩa tuần tiến; thuyết tuần là một hiện tượng tăng trưởng từ từ, chắc chắn, chậm chạp và do vậy các biện pháp 1433 Gradualism tiến. chính sách cần thiết cũng phải mang đặc trưng nay. Người theo thuyết trọng tiền 1434 Gradualist monetarist tuần tiến. Một kế hoạch tài trợ cho giáo dục đại học thông qua đó sinh viên được vay tiền để đáp ứng các chi phí về giáo dục và/ hoặc cuộc sống trong khi nghiên cứu và sẽ thanh toán 1435 Graduate tax Thuế đại học lại một phần bằng thu nhập trong tương lai. Một khái niệm do P.SAMUELSON SỬ DỤNG nhằm khôi phục lại việc sử dụng tổng tư 1436 Grand factor price frontier Giới hạn giá cả nhân tố chính. bản trong các mô hình kinh tế tân cổ điển. Điều khoản dành cho những Một sự dàn xếp qua đó các thành viên hiện hành thuộc một nghề nghiệp được miễn 1437 Grandfather clause người có chức. áp dụng các bản vị CẤP BẰNG NGHỀ NGHIỆP cao hơn đặt ra cho nghề nghiệp này. 1438 Granger causality Tính nhân qủa Granger. Xem CAUSALITY. Khoản tiền do một tổ chức hay cá nhân cấp cho các tổ chức và các cá nhân khác mà nó không tạo thành một bộ phận trao đổi nào đó, nhưng chỉ là một thanh toán chuyển 1439 Grant Trợ cấp. khoản một chiều. 1440 Grant in aid Trợ cấp dưới dạng viện trợ. Xem INTER-GOVERNMENTAL GRANTS. Một cách tiếp cận được sử dụng rộng rãi nhằm giải một số bài toán trong Kinh tế học khu vực và nghiên cứu vận tải, thể hiện được số lượng quan hệ tương tác lẫn nhau giữa 2 vị trí và được xác định bởi quy mô tương tác hoặc tầm quan trọng của các vị trí này và khoảng cáchgiữa chúng. Một dạng tương tác này là sự di chuyển về dân số. 1441 Gravity model Mô hình lực hấp dẫn. Các quan hệ tương tác khác là đi lại bằng ôtô hay đi lại bằng máy bay. Tên gọi của một chính sách phát triển được phát động ở Trung Quốc vào cuối năm 1957 nhằm đẩy nhanh quá trình phát triển với tỷ lệ tăng trưởng công nghiệp là 20- 30%. Rất khó đánh giá thành công của chính sách mạo hiểm này do có những sự kiện 1442 "Great Leap Forward" Đại nhảy vọt khác xuất hiện đồng thời vào quãng thời gian này. Một cụm thuật ngữ được sử dụng trong trường hợp có sự tăng mạnh trong năng suất nông nghiẹp ở các nước đang phát triển bằng cách đưa vào áp dụng các loại giống 1443 Green revolution Cách mạng Xanh. chống được bệnh tật, có năng suất cao. Một quy luật do Huân tước Thomas Gresham (1591-1579), nhà kinh doanh và viên 1444 Gresham's Law Luật Gresham. chức người Anh đưa ra. 1445 Gross barter terms of trade Tổng tỷ lệ hàng đổi hàng. Xem TERMS OF TRADE. Gross domestic fixed capital Tổng tư bản cố định trong 1446 formation nước. Xem GROSS INVESTMENT 1447 Gross domestic product (GDP) Tổng sản phẩm quốc nội. Xem NATIONAL INCOME. Chỉ số khử lạm phát cho tổng Một chỉ số giá được sử dụng để điều chỉnh giá trị bằng tiền của tất cả hàng hoá và 1448 Gross domestic product deflator sản phẩm quốc nội. dịch vụ tham gia vào tổng sản phẩm quốc nội khi giá cả thay đổi. 1449 Gross investment Tổng đầu tư.Tổng đầu tư nảy sinh trong nền kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định. Mức chênh lệch giữa giá trả cho người bán buôn cung cấp và giá nhận được của 1450 Gross margin Mức chênh giá gộp. người bán lẻ. 1451 Gross national income Tổng thu nhập quốc dân. Xem NATIONAL INCOME. 1452 Gross profit Tổng lợi nhuận Xem PROFIT. Lợi nhuận kiếm được từ những nghiệp vụ trước khi trừ đi KHẤU HAO và lãi đối với tài 1453 Gross trading profit Tổng lợi nhuận thương mại. chính nợ và mức tăng giá cổ phần. Một liên minh lỏng lẻo của hơn 100 nước chủ yếu là đang phát triển, lúc đầu là do 77 nước thành lập tại HỘI NGHỊ LIÊN HỢP QUỐC THƯƠNG MẠI VÀ PHÁT TRIỂN vào năm 1964 để biểu thị hơn nữa mối quan tâm tập thể của họ về sự phát triển thể chế 1454 Group of 77 Nhóm 77. của hệ thống kinh tế thế giới. Bẩy nước công nghiệp chủ yếu (Canada, Pháp, Đức, Italia, Nhật, Anh và Mỹ), những người đứng đầu chính phủ các bộ trưởng kinh tế của những nước này thương xuyên gặp nhau nhằm phối hợp chính sách kinh tế vĩ mô, đặc biệt là về tỷ giá hối đoái phù 1455 Group of Seven Nhóm G7. hợp giữa các nước. Hiện nay đã có thêm Nga gia nhập thành các nước G8. 1456 Group of Ten Nhóm G10. Xem INTERNATIONAL MONETARY FUND. 1457 Growth path Đường tăng trưởng. Đây là một hình thái thay đổi của một biến theo thời gian. 1458 Growth rate Tốc độ tăng trưởng. Nhờ công trình đi đầu của E.T. Penrose (lý thuyết tăng trưởng của hãng, Blackwell, Oxford,1959) và R.L.Marris (lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tư bản "quản lý", Macmillan, London, 1964) các lý thuyết tăng trưởng trở thành một ngành của các lý thuyết về QUẢN LÝ HÃNG và được coi là phù hợp đối với một nền kinh tế hãng trong Các lý thuyết về sự tăng đó các nhà quản lý của các hãng có quyền tự do trong việc đề ra các mục tiêu mà họ 1459 Growth theories of the firm trưởng của hãng. muốn theo đuổi. Các mô hình nảy sinh từ việc nghiên cứu nền kinh tế khi có sự thay đổi về lượng tư bản, quy mô dân số và kéo theo áp lực về số lượng và cơ cấu tuổi của lực lượng lao động và tiến bộ kỹ thuật. Có 2 nhóm lý thuyết chính: 1)Lý thuyết tăng trưởng tân cổ 1460 Growth theory Lý thuyết tăng trưởng. điển. 2)Lý thuyết tăng trưởng của Keynes (và Keynes mới). Thất nghiệp do chênh lệch về 1461 Growth-gap unemployment tăng trưởng. Thất nghiệp do thiếu hụt cầu dài hạn. Đề cập đến Tỷ suất lợi nhuận tối đa mà một hãng có thể duy trì được ở các tỷ lệ tăng 1462 Growth-profitability function Hàm lợi nhuận - tăng trưởng. trưởng khác nhau. Đề cập đến một tình huống trong đó do Tỷ lệ chiết khấu hiện hành nhỏ hơn tỷ lệ tăng trưởng của cổ tức hàng năm không đổi dự kiến của một hãng, giá trị cổ phần sẽ tiến 1463 Growth-stock paradox Nghịch lý cổ phần tăng trưởng. đến vô hạn. Hàm này tạo ra TỶ SỐ GIÁ TRỊ cực đại mà một hãng có thể duy trì được tại các mức tỷ lệ tăng trưởng khác nhau và là một đặc điểm chung của các LÝ THUYẾT TĂNG 1464 Growth-valuation function Hàm giá trị - tăng trưởng. TRƯỞNG CỦA HÃNG. Thanh toán trả cho những công nhân chỉ làm việc trong thời gian ngắn mà không phải 1465 Guaranteed week Tuần lễ bảo đảm. do lỗi của họ. Page 47
10. No Term Definition Explaination 1466 Guidelines Nguyên tắc chỉ đạo. Xem INCOMES POLICY. 1467 Guidepost following behaviour Hành vi theo hướng chỉ dẫn. Xem NORM FOLLOWING BEHAVIOUR. 1468 Guideposts Các chỉ dẫn. Xem INCOMES POLICY. Page 48
11. No Term Definition Explaination Nhà kinh tế người Nauy, được giải thưởng Nobel kinh tế năm 1989 vì công trình nghiên cứu về cơ sở môn kinh tế lượng. Đóng góp quan trọng nhất của ông thể hiện trong bản luận án làm tại trườn đại học Harvard, sau đó được xuất bản dưới nhan đề: "Nghiên cứu xác suất trong kinh tế lượng". Tạp chí Econometrica tập 12, tr.118 (1944). Tác phẩm đó cho thấy trong việc lập công thức lý thuyết kinh tế bằng ngôn ngữ xác suất có thể sử dụng các phương pháp suy luận thống kê để rút ra các kết luận chính xác về các quan hệ cơ bản từ một "mẫu ngẫu nhiên" trong những quan sát theo thực nghiệm. Điều này cho phép rút ra những mô hình kinh tế, kiểm nghiệm và sử dụng chúng trong dự báo. Luận án của ông cũng đưa ra những tiến bộ trong việc giải bài toán về sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các biến số kinh tế, vì ông đã đề nghị các phương pháp để xác định rõ việc nhận dạng và đánh giaccs quan hệ kinh tế khi có sự phụ thuộc lẫn nhau. Phương pháp của ông đã được các nhà kinh tế lượng khác công nhận và phát triển. Ngoài công trình về lý thuyết kinh tế lượng, Haavelmo còn có 1469 Haavelmo, Trygve (1911-) nhiều đóng góp quan trọng về lý thuyết đầu tư và tăng trưởng kinh tế. Ngoài bản luận á Nhà kinh tế học người Mỹ sinh ra ở Áo, nổi tiếng về nghiên cứu thương mại quốc tế. Trong cuốn Lý thuyết thương mại quốc tế (1936), ông đã đưa ra một cách chứng minh khác về lợi ích thương mại bằng chi phí cơ hội của sản xuất các hàng hoá và xem như hàng hoá khác không được sả xuất. Điều này bỏ qua trường hợp giá thực tế trong nghiên cứu của Ricardo. Một tác phẩm khác của ông là Thịnh vượng và đình đốn (1935), trong đó có xem xét tài liệu vè chu kỳ kinh doanh. Các tác phẩm lớn khác của ông là Thương mại quốc tế; Các chuyên khảo gây tiếng vang; Nghiên cứu về lý 1470 Haberler, Gottfried (1900-) thuyết thương mại quốc tế (1961) và Tiền tệ trong nền kinh tế (1965). Một HÀM CẦU đối với hàng hoá không lâu bền, cho thấy rằng cầu trong bất kỳ giai 1471 Habit-creating demand function Hàm cầu do thói quen. đoạn nào cũng có thể bị ảnh hưởng bởi việc mua hàng từ trước. Uỷ ban tư vấn của chính phủ Anh được lập ra để tư vấn về tổ chức một hệ thống 1472 Halesbury Committee Uỷ ban Halesbury. TIÌEN TỆ BỘI SỐ MƯỜI. Thành lập năm 1961 và ngừng hoạt động năm 1963. Trước sự kiện Big Bang năm 1986, khi một công ty môi giới chứng khoán không áo khả năng trả nợ cho khách hàng hoặc NHỮNG NGƯỜI MÔI GIỚI CHỨNG KHOÁN 1473 Hammered Bị gõ búa. thì quyền kinh doanh trên thị trường chứng khoán của công ty đó bị đình chỉ. 1474 Hard currency Tiền mạnh. Một loại tiền tệ có mức cầu cao liên tục so với cung trên trên thị trường hối đoái. Những người thất nghiệp khó Những người thất nghiệp có đăng ký cảm thấy do các điều kiện về thể chất và tinh 1475 Hard-core unemployed tìm việc làm. thần, do thái độ đối với công việc hoặc do tuổi tác nên rất khó tìm việc làm. 1476 Harmony of interests Hài hoà quyền lợi. Xem INVISIBLE HAND. Tiến bộ kỹ thuật trung tính của Một loại tiến bộ kỹ thuật độc lập so sánh các điểm trong quá trình tăng trưởng ở đó tỷ 1477 Harrod Neutral Technical Progress Harrod. lệ sản lượng so với vốn không thay đổi. Sau khi dạy ở trường dòng Oxford từ năm 1922, ông được bổ nhiệm làm phó giáo sư Viẹn kinh tế quốc tế năm 1952. Ông là biien tập tờ Economic Journal từ năm 1945- 1961. Các sách đã xuất bản của ông bao gồm: Chu kỳ thương mại (1936), Tiến tới kinh tế học động (1948), Cuộc đời của John Maynard Keynes (1951), Một bổ sung vào thuyết kinh tế động (1952), Chính sách chống lạm phát (1958), Tham luận thứ hai về 1478 Harrod, Sir Roy, F. (1900-1978). lý thuyết kinh tế động (1961) và Động lực kinh tế (1973). Mô hình tăng trưởng một khu vực do R.F.Harrod và E.Domar phát triển vào những năm 1940, về cơ bản xuất phát từ các cuộc cách mạng Keynes, vì nó có liên quan tới Mô hình tăng trưởng Harrod- sự ổn định kinh tế và thất nghiệp cũng như những giả thiết cứng nhắc dùng cho phân 1479 Harrod-Domar growth model Domar. tích ngắn hạn. 1480 Havana Charter Điều lệ Havana. Xem INTERNATIONAL TRADE ORGANIZATION. Sinh ra và học tại Viên, Hayek là người lãnh đạo một số cơ sở của trường kinh tế London và các trường đại học ở Chicago, Freiburg và Salzburg. Năm 1974, ông được trao giải Nobel kinh tế cùng với G.MYRDAL. Lời dẫn khi trao giải Nobal đã công nhận cống hiến mở đường của ông về lý thuyết tiền tệ và lao động, về hiệu quả lao động của các hệ thống kinh tế khác nhau, và lĩnh vực nghiên cứu của ông bao gồm cả cơ cấu luật pháp trong hệ thống kinh tế. Trong cuốn Giá cả và sản xuất (1931), ông kết hợp lý thuyết tiền tệ với lý thuyết của trường phái Áo về vốn. Với tác phẩm The Road to Serfdom (Đường Xuống Kiếp Lao Tù) (1944), ông chuyển sang lĩnh vực triết học chính trị và luật pháp, trong đó ông phân tích vấn đề tự do, một chủ đề được nâng lên trong (Constitution of Liberty) Hiến Pháp Tự do (1960). Ngoài ra, Hayek đã có nhiều đóng góp trong lịch sử tư duy trí tuệ như trong tác phẩm John Stuart Mill và Harriet Taylor (1951) và trong phương pháp luận như Cuộc phản cách mạng khoa học. (Xem 1481 Hayek, Friedrich A.Von (1899-1992). AUSTRIAN SCHOOL) Nghiên cứu này do nhà kinh tế người Thuỵ Điển Heckcher khởi xướng, sau đó được người đồng hương của ông là Ohlin phát triển (trong Thương mại quốc tế và giữa các vùng, 1935), công nhận rằng thương mại quốc tế dựa trên sự khác nhau của chi phí Heckscher-Ohlin approach to Phuơng pháp Heckscher-Ohlin tương đối nhưng cố gắng giải thích các yếu tố tạo ra sự khác nhau trong giá tương đối 1482 international trade về thương mại quốc tế. này. 1483 Hedgers Những người tự bảo hiểm. Một hành động do người mua hoặc người bán thực hiện để tự bảo vệ thu nhập của 1484 Hedging Lập hàng rào. mình khi có sự tăng giá xảy ra tong tương lai. Giá ẩn hay GIÁ BÓNG là tính chất của một hàng hoá. Một phần giá của loại hàng hoá đó có liên quan đến mỗi tính chất của nó và do vậy có thể đánh giá sự thay đổi về 1485 Hedonic price Giá ẩn. chất lượng. Triết lý cho rằng hành vi của con người bị chi phối bởi sựu tìm kiếm thú vui. Tuy nhiên, với tư cách là một triết lý, chủ nghĩa khoái lạc bị thay đổi rất nhiều bởi khái niệm 1486 Hedonism Chủ nghĩa khoái lạc. về nghĩa vụ, trách nhiệm 1487 Herfindahl index Chỉ số Herfindahl. Một thước đo độ tập trung của thị trường công nghiệp. Chất lượng của hàng hoá, dịch vụ hoặc các yếu tố tạo ra sự khác nhau trong quan 1488 Heterogeneity Tính không đồng nhất. niệm của người tiêu dùng và người sản xuất. Page 49
12. No Term Definition Explaination VỐN vật chất thuộc nhiều loại đặc trưng riêng cho từng quá trình sản xuất và không được chuyển sang quá trình khác. Khái niệm này trở nên lỏng lẻo với ý tưởng rằng một hàng hoá vốn dễ chia nhỏ có thể sử dụng cho sản xuất nhiều hàng hoá trong 1489 Heterogeneous capital Vốn không đồng nhất. nhiều quá trình. Các hàng hoá hay dịch vụ do các đơi vị kinh tế đưa ra trên một thị trường nhất định 1490 Heterogeneous product Sản phẩm không đồng nhất. mà có tổ hợp thuộc tính không giống nhau dưới con mắt của người mua sản phẩm đó. Hiệp phương sai không đồng Một bài toán kinh tế lượng trong đó phương sai của sai số trong một mô hình hồi quy 1491 Heteroscedasticity nhất. không đồng nhất giữa các quan sát. Tiến bộ kỹ thuật trung tính Một phân loại của tiến bộ kỹ thuật phát triển độc lập so sánh các điểm trong quá trình 1492 Hicks Neutral Technical Progress Hicks. tăng trưởng mà ở đó tỷ lệ VÔN/ LAO ĐỘNG là không đổi. Nhà kinh tế học người Anh, đồng giải Nobel kinh tế 1972, cùng với Kenneth ARROW Ông dạy tại trường Kinh tế London và các trường đại học: Cambridge, Manchester và Oxford. Ông nhận được giả Nobel do nghiên cứu về lý thuyết CÂN BẰNG TỔNG THỂ trong Giá trị và tư bản (1939), đặc biệt về vấn đề ổn định hệ thống cân bằng tổng thể trước các cú sốc từ bên ngoài; về nghiên cứu trong KINH TẾ HỌC PHÚC LỢI, THẠNG DƯ CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG. Tuy nhiên, Hicks còn nghiên cứu nhiều lĩnh vực khác. Lý tuyết tiền lương (1932) của ông nêu ra phương pháp NĂNG SUẤT BIÊN ứng dụng trong xác định tiền lương theo quan niệm cổ điển. Trong bài Keynes và các phương pháp cổ điển (1937), ông đã khắc phục được vấn đề bất định của thuế Keynes và quỹ có thể cho vay về LÃI SUẤT bằng cách đưa vào các đường IS/LM, các đường IS/LM trở thành công cụ dùng trong phân tích lý thuyết Keynes. Năm 1950, ông tổng hợp các ý tưởng Keynes (Phương pháp QUÁ TRÌNH SỐ NHÂN) của các nhà kinh tế lượng (độ trễ) của quá trìng gia tốc và của Harrod (tăng trưởng và hệ thống 1493 Hicks. Sir John R. (1904-1989). không ổn định) vào mô hình của chu kỳ kinh doanh trong Một đóng góp vào lý thuyết và 1494 Hicks-Hansen diagram Biểu đồ Hicks-Hansen. Xem IS - LM DIAGRAM. Còn gọi là thất nghiệp trá hình. Vì lực lượng lao động biến đổi tuần hoàn, nên người ta lập luận rằng số người thất nghiệp được thông báo phản ánh không hết lượng người 1495 Hidden unemployment Thất nghiệp ẩn. thất nghiệp thực sự do không tính những công nhân chán nản. 1496 High risk premia Phí thưởng rủi ro cao. Trong lý thuyết truyền thống về số nhân tín dụng, tài sản dự trữ mà dựa vào đó hệ thống ngân hàng tạo ra tiền gửi ngân hàng ràng buộc các hoạt động cho vay của ngân 1497 High-powered money Tiền mạnh. hàng và dẫn đến tạo ra tiền gửi gộp chung được gọi là "tiền mạnh". 1498 Hiperbola Hypecbôn 1499 Hiring rate Tỷ lệ thuê. Xem ACCESSION RATE. Khó khăn trong tuyển người đối với người chủ không phải là tiếp xúc với nhiều ững cử 1500 Hiring standards Các tiêu chuẩn thuê người. viên nhất, mà vấn đề là tìm đủ số ứng cử viên xứng đáng để dành thời gian xem xét. Một minh hoạ bằng đồ thị của phân phối theo tần xuất ( hay PHÂN PHỐI XÁC SUẤT), trong đó tần suất (hay xác suất) là một biến lấy giá trị giữa các giới hạn được tính 1501 Histogram Biểu đồ tần xuất. bằng chiều cao của một cột trên trục hoành giữa các giới hạn đó. Chi phí xảy ra vào thời điểm một yếu tố đầu vào hoặc nguên liệu được mua vào và vì vậy không bằng chi phí thay thế đầu vào đó (chi phí thay thế) nếu giá tăng lên vào thời 1502 Historical costs Chi phí lịch sử. điểm đó. Các mô hình kinh tế có khả năng phân tích các biến đổi vàtình hình trong thế giới hiên 1503 Historical model Các mô hình lịch sử. thực, đối lập với các mô hình CÂN BẰNG thường nặng tính lý thuyết. Một nhóm các nhà kinh tế Đức thế kỷ XIX mà phương pháp luận và phân tích của họ 1504 Historical school Trường phái lịch sử. có ảnh hưởng lớn trong các nước nói tiếng Đức. 1505 Historicism Chủ nghĩa lịch sử. Xem Historical school. 1506 Hoarding Đầu cơ tích trữ. Xem MONEY, THE DEMAND FOR. Một công ty kiểm soát một số công ty khác thông qua sở hữu một tỷ lệ đủ trong vốn cổ 1507 Hoarding company Công ty nắm giữ. phần chung của các công ty đó. Tính thuần nhất, tính đồng Tính chất của hàng hoá dịch vụ hoặc các yếu tố giống nhau theo cách suy nghĩ của 1508 Homogeneity nhất. nhà phân phối và người tiêu dùng. Một hàm được coi là đông nhất bậc n nếu nhân tất cả các biến ĐỘC LẬP với một 1509 Homogeneous functions Các hàm đồng nhất. hằng số Lamda có kết quả bằng BIẾN PHỤ THUỘC nhân với Lamda. Khi các đơn vị kinh tế đưa ra trên một thị trường nhất định một loạt các sản phẩm và dịch vụ giống nhau dưới con mắt của người mua thì sản phẩm đó được gọi là đồng 1510 Homogeneous product Sản phẩm đồng nhất. nhất. 1511 Homogeneous product functión Các hàm sản xuất đồng nhất. Xem PRODUCTION FUNCTION. Một tính chất của phương sai của thành phần nhiễu trong các phương trình hồi quy 1512 Homoscedasticity Hiệp phương sai đồng nhất. khi nó cố định trong tất cả các quan sát. Horizontal / vertical / conglomerate Hợp nhất theo tuyến ngang/ 1513 merger dọc/ kết khối. Công bằng theo phương 1514 Horizontal equity ngang. Tính công bằng hoặc công lý áp dụng với các cá nhân trong cùng một hoàn cảnh. Liên kết theo phương ngang xảy ra khi hai hãng ở cùng một giai đoạn trong quá trình 1515 Horizontal intergration Liên kết theo phương ngang. sản xuất sát nhập với nhau để lập ra một doanh nghiệp duy nhất. Xem MERGER. 1516 Hot money Tiền nóng. Một quốc gia có lãi suất cao sẽ thu hút tiền từ nước ngoài vào. Một quy tắc về sử dụng tối ưu các tài nguyên thiên nhiên không tái tạo được do H.Hotelling đưa ra năm 1931 (Kinh tế học về tài nguyên có thể bị cạn kiệt, Tạp chí 1517 Hotelling's Rule Quy tắc Hotelling. kinh tế chính trị , tập 39, trang 137-175). 1518 Housing benefit Lợi nhuận nhà ở. Xem BEVERIDGE REPORT. Cốt yếu của vốn nhân lực là ở chỗ đầu tư cào nguồn nhân lực sẽ làm tăng năng suất 1519 Human capital Vốn nhân lực. lao động. 1520 Human wealth Của cải của con người. Page 50
13. No Term Definition Explaination Nhà tư tưởng lớn người Scotland. Ông có nhiều đóng góp đối với kinh tế chính trị trong tác phẩm Thuyết trình chính trị (1752). Ông nhấn mạnh (theo sau LOCKE) rằng khối lượng tiền tệ trong nước không có vai trò gì đối với của cải thực tế của nước đó và đã hoàn thiện THUYẾT TIỀN TỆ ĐỊNH LƯỢNG. Ông đã bổ sung và cũng phủ nhận lý thuyết của LOCKE rằng một quốc gia có thể cao thặng dư hoặc thâm hụt thương mại thường xuyên. CƠ CHẾ CHẢY VÀNG đảm bảo rằng thương mại quốc tế luôn cân bằng. Lý thuyết cung cầu của ông rất được quan tâm. Nhu cầu về vay tiền thường bị ảnh hưởng một phần bởi các kỳ vọng về kinh doanh và do vậy tỷ lệ lợi nhuận và lãi suất có quan hệ mật thiết với nhau. Ông cho rằng phương pháp luận khoa học xã hội là một ngành của tâm lý học ứng dụng. Triết lý này và quan điểm của ông về lợi ích riêng và nhu cầu tích trữ với tư cách là động lực thúc đẩy cho các hoạt 1521 Hume, David (1711-1776) động kinh tế có ảnh hưởng quan trọng đến A.SMITH và các nhà kinh tế học tiếp theo. Uỷ ban của tổng thống về cơ cấu và luật lệ tài chính đã đưa ra báo cáo năm 1972, 1522 Hunt Commission Uỷ ban Hunt. kêu gọi cải tổ dần dần các nghành dịch vụ tài chính Mỹ. Kết quả làm việc của uỷ ban Hoàng gia Anh, được lập ra để xem xét khó khăn của địa phương ở nước Anh được gọi là trung gian - tức là nằm giữa các vùng thịnh vượng và các vùng trì trệ và được nhận trợ cấp nhờ CHÍNH SÁCH ĐỊA PHƯƠNG Uỷ ban 1523 Hunt Report Báo cáo Hunt. hoàng gia (HMSO) về các vùng trung gian Cmnd, 3998, London, 1969. Tình trạng lạm phát tăng nhanh khi có siêu lạm phát, giá cả tăng lên 10 lần, thậm chí 1524 Hyperinflation Siêu lạm phát. 100 lần chỉ trong vòng 1 tháng. Một cụm thuật ngữ chung để miêu tả các thủ tục thống kê để xác định tính đúng đắn 1525 Hypothesis testing Kiểm định giả thuyết. của một giả thuyết. Các nhà khoa học sử dụng thuật ngữ này để miêu tả một trạng thái trong đó cân bằng 1526 Hysteresis Hiện tượng trễ. của một hệ thống phụ thuộc vào lịch sử của hệ thống đó. Page 51
14. No Term Definition Explaination Ngân hàng Tái thiết và Phát 1527 IBBD triển. Xem INTERNATIONAL BANK FOR RECONSTRUCTION AND DEVELOPMENT. Công ty Tài chính Công nghiệp 1528 ICFC và Thương mại. Xem INVESTOR OF INDUSTRIES. Tỷ lệ biên tế giữa vốn và sản 1529 ICOR lượng. 1530 IDA Hiệp hội Phát triển quốc tế. Xem INTERNATIONAL DEVELOPMENT ASSOCIATION. Bài toán kinh tế lượng nảy sinh trong quá trình ước lượng các tham số của các 1531 Identification problem Bài toán nhận dạng. phương trình đồng thời. 1532 Identity Đồng nhất thức. Một phương trình đúng theo định nghĩa hay có tác dụng xác định một biến nào đó. Thường ký hiệu là I. Là một ma trận có các phần tử nằm trên đường chéo bằng 1 còn 1533 Identity matrix Ma trận đơn vị. các phần tử nằm ngoài đường chéo bằng 0. Bản chất độc đáo của các nhiệm vụ và do vậy các kỹ năng của từng công nhân giúp Trao đổi tính chất riêng; trao cho các công nhân và các ông chủ có được các độ tự do nhất định khi đề ra mức tiền 1534 Idiosyncratic exchange đổi tư chất. công. 1535 Idle balances Tiền nhàn rỗi. Tiền được rút ra khỏi lưu thông và đựơc lưu dưới dạng tiền tích trữ của cải. Việc thiếu tính chuyển hoán của một tài sản nhất định hoặc của một danh mục tài sản 1536 Illiquidity Không tính chuyển hoán. do một người giao dịch nắm giữ. 1537 Ilo Văn phòng Lao động Quốc tế. Xem INTERNATIONAL LABOR OFFICE. 1538 Imaginary number Số ảo. Con số có căn bậc hai của âm một, và thường kí hiệu là i. Xem COMPLEX NUMBER. 1539 IMF Quỹ tiền tệ quốc tế. Xem INTERNATIONAL MONETARY FUND. Một hướng tăng trưởng của HÃNG thông qua ĐA DẠNG HOÁ để chi một quá trình tăng trưởng được kích thích bằng cách đưa vào những sản phẩm có đặc tính sao cho người tiêu dùng không nhận thức được sản phẩm này là mới; nghĩa là chúng không 1540 Imitative growth Tăng trưởng mô phỏng. thức tỉnh và thoả mãn CÁC NHU CẦU TIỀM ẨN. Một trường hợp có thể xảy ra nhưng không chắc chắn, trong đó một sự gia tăng sản lượng kinh tế trong một nước thông qua tác động phản hồi của thương mại sẽ dẫn 1541 Immiserizing growth Tăng trưởng làm khốn khổ. đến một tình huống trong đó PHÚC LỢI KINH TẾ bị giảm sút. Một tên gọi chung cho những kỹ thuật dùng để đo lượng ảnh hưởng của một thay đổi 1542 Impact analysis Phân tích tác động. nhất định trong hoạt động kinh tế đến một nền kinh tế cấp vùng hay cấp địa phương. Tác động ngay tức thì của một thay đổi trong BIẾN NGOẠI SINH lên BIẾN NỘI SINH, 1543 Impact multiplier Số nhân tác động tương phản với tác động tổng hợp hay dài hạn của sự thay đổi này. 1544 Impact of taxation Tác động của việc đánh thuế. Đề cập đến một người, một công ty hay một giao dịch bị đánh thuế. Một cụm thuật ngữ chung có thể được sử dụng theo 2 cách. 1)Dùng để chỉ bất kỳ một dạng cơ cấu thị trường nào không pahỉ là cạnh tranh hoàn hảo và do vậy nó bao gồm CẠNH TRANH ĐỘC QUYỀN, ĐỘC QUYỀN NHÓM và ĐỘC QUYỀN. 2)Dùng để chỉ bất kỳ một cơ cấu thị trường nào không phải là CẠNH TRANH HOÀN HẢO và ĐỘC 1545 Imperfect competition Cạnh tranh không hoàn hảo. QUYỀN. Là thị trường trong đó các điều kiện sau đây của một thị trường hoàn hảo không được thoả mãn: 1)Sản phẩm đồng nhất. 2)Một số lớn người mua và người bán. 3)Người mua và người bán có quyền tự do nhập và ra khỏi thị trường. 4)Tất cả người mua và người bán đều có thông tin hoàn hảo và thấy được trước tập hợp các mức giá hiện tại và tương lai. 5)Lượng mua và lượng bán của từng thành viên thị trường là không đáng kể so với tổng khối lượng giao dịch. 6)Không có sự kết cấu giữa người bán và người mua. 7)Người tiêu dùng cực đại hoá tổng ĐỘ THOẢ DỤNG và người bán cực 1546 Imperfect market Thị trường không hoàn hảo. đại hoá TỔNG LỢ NHUẬN. 8)Hàng hoá có khả năng chuyển nhượng. Theo tư tưởng Mac-xít hay tư tưởng Xã hội chủ nghĩa thì Chủ nghĩa đế quốc là một chính sách của nước ngoài nhằm tìm cách áp dụng sự kiêm soát về chính trị và kinh tế đối với khu vực lạc hậu để đảm bảo cho nước chủ có được một thị trường tương đối với những khoản tiền tiết kiệm nhàn rỗi và các hàng hoá chế tạo dư thừa nhằm đổi 1547 Imperialism Chủ nghĩa đế quốc. lấy các nguyên vật liệu chiến lược. Thời gian cần có để thực thi CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ, và còn được gọi là độ trễ bên 1548 Implementation lag Độ trễ thực hiện. trong. Khái niệm hợp đồng ẩn được sử dụng nhằm cung cấp một cơ sở cho việc tồn tại tiền công và giá cả ít biến đôi và được dựa trên những đặc tính KHÔNG THÍCH RỦI RO 1549 Implicit contracts Các hợp đồng ẩn. khác nhau của chu doanh nghiệp và người làm thuê. Chi phí cơ hội của việc sử dụng các yếu tố sản xuất mà một nhà sản xuất không phải 1550 Implicit cost Chi phí ẩn. mua hay thuê mà lại sở hữu chúng. 1551 Implicit function Hàm ẩn. Hàm số được biểu diễn dưới dạng không có BIẾN PHỤ THUỘC. Một chỉ số giá được sử dụng để giảm phát một hay nhiều thành phần của tài khoản 1552 Implicit price deflator Chỉ số giảm phát giá ẩn. thu nhập quốc dân. Giá cả mà người chủ một yếu tố sản xuất dưới dạng vật chất chẳng hạn như tư bản, 1553 Implicit rental value Giá trị tiền thuê ẩn. tính đối với một hãng cho việc sử dụng yếu tố này. Xem USER COST OF CAPITAL. 1554 Import Hàng nhập khẩu. Hàng hoá hay dịch vụ được tiêu dùng ở một nước nhưng mua từ nước khác. Hạn nghạch xuất khẩu / nhập 1555 Import / Export quota khẩu. 1556 Import duty Thuế nhập khẩu. Xem TARIFFS. 1557 Import quota Hạn ngạch nhập khẩu. Xem QUOTA. Các hạn chế về số lượng hoặc chủng loại hàng hoá được nhập khẩu vào một nước 1558 Import restrictions Các hạn chế nhập khẩu. thông qua việc sử dụng thuế quan hay hạn ngạch. Một trong những chiến lược phát triển chủ yếu được các nước đang phát triển lựa 1559 Import substitution Thay thế nhập khẩu. chọn. Page 52
15. No Term Definition Explaination Công nghiệp hoá bằng thay 1560 Import substitution industrialization thế hàng nhập khẩu. 1561 Import tariff Thuế quan nhập khẩu. Xem TARIFFS. Định lý về tính bất khả thể; 1562 Impossibility Theorem Định lý về Điều không thể có. Xem SOCIAL WELFARE FUNCTION. Hàng hoá công cộng không 1563 Impure public good thuần tuý. Xem MIXED GOOD. Khái niệm tiền thuê do doanh nhiệp tự trả cho mình trong việc sử dụng đất đai mà 1564 Imputed rent Tiền thuê không quy đổi. doanh nghiệp sở hữu. Xe, IMPLICIT COST. THỊ TRƯỜNG CHIẾT KHẤU LONDON đựơc gọi là "tại Ngân hàng" khi tất cả hay một số TRỤ SỞ CHIẾT KHẤU buộc phải vay hay giảm chiết khấu hối phiếu tại Văn phòng Chiết khấu của NGÂN HÀNG ANH do các ngân hàng rút tiền THEO YÊU CẦU của 1565 "In the bank" "tại Ngân hàng". chúng. Hệ thống thanh toán khuyến 1566 Incentive payment systems khích. Xem PAYMENT BY RESULTS. Phạm vi tác động của việc đánh thuế, đối tượng chịu Chỉ sự phân phối cuối cùng gánh nặng của một khoản thuế. Cụm thuật ngữ này đề 1567 Incidence of taxation thuế. cập đến những người có thu nhập thực tế bị giảm do việc đánh thuế. Số lượng tiền, hàng hoá hoặc dịch vụ do một cá nhân, hay công ty hay một nền kinh 1568 Income Thu nhập tế nhận được trong một khoảng thời gian nhất định. Mô hình một khu vực dạng Keynes đơn giản cho phép xác định được MỨC THU 1569 Income - expenditure model Mô hình thu nhập - chi tiêu NHẬP QUỐC DÂN CÂN BẰNG. Ảnh hưởng của thu nhập và 1570 Income and substitution effect ảnh hưởng của thay thế. Phương pháp dựa theo thu 1571 Income approach nhập (để tính GDP). Tiếp điểm của đường BÀNG QUAN của người tiêu dùng và ĐƯỜNG NGÂN SÁCH 1572 Income consumption curve Đường tiêu dùng thu nhập. xác định vị trí cân bằng của người tiêu dùng. 1573 Income determination Xác định thu nhập. Xem INCOME - EXPENDITURE MODEL. Sự khác nhau về mức thu nhập giữa những người khác nhau. Sự khác nhau này thường là do các loại công việc như sự khác biệt về kỹ năng làm việc, về vị trí địa lý trong đó một số vùng có thể có mức tiền công cao hơn vùng khác, hay có thể có sự 1574 Income differentials Sự khác biệt về thu nhập. khác nhau giữa mức tiền công ở thành thị và nông thôn. 1575 Income distribution Phân phối thu nhập. Hiệu ứng thu nhập, ảnh hưởng Một sự thay đổi giá cả của một hàng hoá sẽ làm giảm hay tăng thu nhập thực tế của 1576 Income effect thu nhập. người tiêu dùng. Ảnh hưởng thu nhập của 1577 Income effect of wages lương. Co giãn của cầu theo thu Đo lường mức độ phản ứng của lượng cầu về một hàng hoá đối với một mức thay đổi 1578 Income elasticity of demand nhập. về mức thu nhập của những người có yêu cầu về hàng hoá này. Các chính sách được đề ra nhằm nâng mức thu nhập của một số nhóm người hay cá 1579 Income maintenance Duy trì thu nhập. nhân nào đó. Báo cáo thu nhập / Bản thu 1580 Income statement nhập. 1581 Income support Trợ giúp thu nhập. Xem BEVERIDGE REPORT. Đây là một loại thuế quan trọng nhất ở Ah và đóng một vai trò quan trọng trong các 1582 Income tax Thuế thu nhập chế độ tài chính của tất cả các nước phương Tây. Tỷ giá thương mại theo thu 1583 Income terms of trade nhập Xem TERM OF TRADE. Số đo tốc độ lưu thông của tiền có nguồn gốc từ sự phân tích của trường phái Tốc độ lưu thông của thu Cambridge (xem QUANTITY, THEORY OF MONEY ), trong đó số lượng tiền mặt 1584 Income velocity of circulation nhập. trung bình có quan hệ với mức thu nhập trong một thời kỳ nhất định. Luồng luân chuyển của thu 1585 Income, circular flow of nhập. Xem Circular flow of Income. Ý định của chính phủ muốn kiểm soát tiền công bằng một hình thức can thiệp nào đó 1586 Incomes policy Chính sách thu nhập. vào quá trình thương thuyết về tiền công. 1587 Income-sales ratio Tỷ số thu nhập / doanh thu. Tỷ số giữa giá trị gia tăng và tổng doanh thu của một doanh nghiệp hay một ngành. 1588 Increasing returns to scale Lợi tức tăng dần theo quy mô. Xem ECONOMIES OF SCALE, RETURNS TO SCALE. Tỷ số vốn/ sản lượng tăng 1589 Incremental capital-output ratio thêm (ICOR). Số đơn vị VỐN tăng thêm cần thiết để sản xuất ra một đơn vị sản lượng tăng thêm. Biến xuất hiện ở về phải của dấu phương trình, gọi là biến không phụ thuộc bởi vì giá trị của nó được xác định "một cách độc lập" hoặc được xác định ngoài phương trình 1590 Independent variable Biến độc lập. này. 1591 Independent/ induced consumption Tiêu dùng phụ thuộc / thay đổi. 1592 Index number Số chỉ số. Con số thể hiên giá trị của một đại lượng nào đó. Vấn đề chỉ số có thể nảy sinh khi muốn so sánh hai tập hợp biến số tại hai thời điểm khác nhau nhưng sử dụng một chỉ số thôi vì có nhiều cách khác nhau để tổng hợp các 1593 Index number problem Vấn đề chỉ số. biến số vào cùng một số đo. Chỉ số biến dạng / bóp méo / 1594 Index of distortion sai lệch. Một cơ chế điều chỉnh theo từng thời kỳ giá trị danh nghĩa của các hợp đồng theo sự 1595 Indexation Phương pháp chỉ số hoá. biến động của CHỈ SỐ GIÁ đã được xác định. Indexation of tax allowances and Chỉ số hoá việc trợ cấp thuế Chỉ số hoá các khoản trợ cấp thuế là quá trình giữ cho số lượng trợ cấp thuế không 1596 taxation. và việc đánh thuế. đổi tính theo giá trị thực tế. Việc sử dụng các mục tiêu được xác định từ trung ương để phối hợp các kế hoạch 1597 Indicative planning Kế hoạch hoá chỉ dẫn. sản lượng, ĐẦU TƯ CỦA KHU VỰC CÔNG CỘNG và đầu tư tư nhân. Page 53
16. No Term Definition Explaination Một nhận định cho rằng một HÀNG HOÁ, một sự kiện hay một dự án vừa được ưa 1598 Indifference Bàng quan thích hơn vừa không được ưa thích hơn một hàng hoá khác Đường bàng quan, đường 1599 Indifference curve đẳng dụng. Tập hợp các đường BÀNG QUAN, trong đó mỗi đường kế tiếp nằm ở phía ngoài Họ đường bàng quan, bản đồ đường trước đó theo hướng Đông bắc. Các đường bàng quan cao hơn chỉ mức thoả 1600 Indifference map đường đẳng dụng. dụng cao hơn. Bình phương tối thiểu gián Một cách ước lượng các tham số của cac PHƯƠNG TRÌNH ĐÔNG THỜI tránh được 1601 Indirect least squares (ILS) tiếp. SỰ CHỆCH CỦA CÁC PHƯƠNG TRÌNH ĐỒNG THỜI. Thông thường, đây được coi là những loại thuế đánh vào hàng hoá và dịch vụ và do 1602 Indirect taxes Thuế gián thu. vậy, việc trả thuế chỉ là gián tiếp. Hàm thoả dụng biểu hiện độ thoả dụng thu được từ một tập hợp hàng hoá được xác 1603 Indirect utility function Hàm thoả dụng gián tiếp. định bởi giá cả của những hàng hoá này và mức thu nhập. Tính bất khả chia; Tính không Đặc tính của một yếu tố sản xuất hay một hàng hoá không cho phép sử dụng nó dưới 1604 Indivisibilities thể phân chia được. một phép tối thiểu nào đó. Khoản chi tiêu phụ thuộc (vào 1605 Induced expenditure mức thu nhập). 1606 Inductive reasoning Lập luận quy nạp. Hình phạt do một số cá nhân hay các nhóm người mưu toan giải quyết BẤT ĐỒNG 1607 Industrial action Trừng phạt lao động. VỀ LAO ĐỘNG trong doanh nghiệp của họ. Industrial and Commercial Finance Công ty Tài chính Công nghiệp 1608 Corporation và Thương mại. Xem INVESTORS INDUSTRY. Một tên gọi khác của một CÔNG TY TÀI CHÍNH, chẳng hạn như một tổ chức tạo tín 1609 Industrial bank Ngân hàng công nghiệp. dụng THUÊ MUA. Một kỹ thuật được sử dụng trong kế hoạch hoá vùng lãnh thổ, nó tập trung vào phân tích mối quan hệ tương tác giữa các hoạt động công nghiệp được thực hiện trên cùng 1610 Industrial complex analysis Phân tích tổ hợp công nghiệp. một vùng địa lý. 1611 Industrial concentration Sự tập trung công nghiệp. Một sự mở rộng quá trình ra quyết định trong phạm vi một xí nghiệp từ một nhóm nhỏ 1612 Industrial democracy Dân chủ công nghiệp theo hướng cho toàn thể lực lượng lam việc. Một sự kiểm soát trước đây về xây dựng công nghiệp được hình thành theo Đạo luật Kế hoạch hoá quận và thị xã năm 1947, đòi hỏi phải có một chứng chỉ (IDC) trước khi xây dựng hay mở rộng một khu công nghiệp quá một quy mô nhất định. Sau khi thông qua Luật Công nghiệp năm 1972, IDCS không còn cần cho sự phát triển trong CÁC Chứng chỉ Phát triển công KHU VỰC CẦN PHÁT TRIỂN hay các KHU VỰC ĐẶC BIỆT CẦN PHÁT TRIỂN và 1613 Industrial Development Certificate nghiệp. IDCS thực tế đã bị bỏ từ năm 1982. Mọi sự bất đồng hay sự bất hoà hoặc là giữa chủ và người làm thuê hoặc là giữa những người làm thuê về thời hạn và điều kiện làm việc của một người, một nhóm 1614 Industrial dispute Tranh chấp lao động người hay là tình trạng không có việc làm của một người. Một cụm thuật ngữ được sử dụng để mô tả một hiện tượng, các doanh nghiệp không thay đổi được vị trí địa lý khi vị trí hiện tại không còn là một vị trí mang lại nhiều lợi 1615 Industrial inertia Tính ỳ công nghiệp. nhuận nhất nữa. Thông thường, đây là lĩnh vực của LÝ THUYẾT GIÁ CẢ ỨNG DỤNG. Nó quan tâm đến sự vận hành của nền kinh tế thị trường và nhìn chung là nó tiếp cận theo cơ cấu 1616 Industrial organization Tổ chức công nghiệp thị trường, sự điều hành và kết quả của thị trường. 1617 Industrial policy Chính sách công nghiệp. 1618 Industrial relation Các quan hệ lao động. Nghiên cứu và thực hành các quy tắc chi phối việc làm. Một tổ chức độc lập được một chính phủ Anh lập ra vào năm 1966 rồi sau đó bị một chính phủ Anh khác giải tán vào năm 1971. Mục đích của tổ chức là tăng hiệu quả của khu vực công nghiệp trong nền kinh tế thông qua việc khuyến khich hợp lý hoá và hợp Industrial Reorganization nhất các doanh nghiệp "nhỏ" thành các đơn vị lơn hơn và hy vọng có hiệu quả lớn 1619 Corporation Công ty cải tổ công nghiệp. hơn. Nghiệp đoàn là tổ chức của tất cả các công nhân trong một ngành bất kể chuyên môn 1620 Industrial unions Nghiệp đoàn theo ngành. của họ là gì. Xem GENERAL, UNION AND CRAFT UNIONS. Chênh lệch về tiền công giữa Các chênh lệch về mức trả công trung bình của các nhóm công nhân được phân loại 1621 Industrial wage differentials các ngành. theo ngành mà họ làm việc. Việc xếp hạng mức trả công trung bình của các nhóm công nhân khác nhau được 1622 Industrial wage structure Cơ cấu tiền công theo ngành. phân loại theo ngành mà họ làm việc. Công nghiệp hoá (ở các nước 1623 Industrialization đang phát triển). Sự phát triển của các ngành công nghiệp được coi là chiến lược phát triển chung. Một ngành trong khuôn khổ CƠ CẤU THỊ TRƯỜNG CẠNH TRANH HOÀN HẢO có thể được định nghĩa là một số lớn doanh nghiệp cạnh tranh với nhau trong việc sản 1624 Industry Ngành công nghiệp. xuất MỘT SẢN PHẨM ĐỒNG NHẤT. Thương lượng trong toàn 1625 Industry-wide bargaining ngành. Xem NATIONAL BARGAINING 1626 Inelastic Không co giãn. Xem Elasticity. 1627 Inelastic and unit elastic demand Quan hệ nói lên một hàm số của một biến (hay một tập hợp các biến) lớn hơn hay nhỏ 1628 Inequality Bất đẳng thức. hơn một số nào đó. Ngành công nghiệp trong thời kỳ đầu phát triển, thị phần nội địa của nó hiện còn nhỏ 1629 Infant industry Ngành công nghiệp non trẻ. do sự cạnh tranh của các đối thủ nước ngoài. Một trong những lý lẽ bảo hộ lâu đời nhất cho rằng một ngành công nghiệp là mới đối Infant industry argument for Luận điểm bảo hộ ngành công với đất nước và nhỏ hơn quy mô tối ưu có thể không có khả năg đứng vững trong 1630 protection nghiệp non trẻ. cạnh tranh với nước ngoài trong thời kỳ non trẻ. Luận điểm về lập thuế quan bảo hộ ngành công nghiệp non 1631 Infant industry tariff argument trẻ. 1632 Inference Suy luận Xem STATISTIC INFERENCE. Hàng hoá hạ đẳng; hàng hoá Hàng có ảnh thu nhập âm, nghĩa là khi thu nhập tăng lên, các yếu tố khác không đổi, 1633 Inferior good thứ cấp lượng cầu đối với hàng hoá đó giảm. Page 54
17. No Term Definition Explaination 1634 Infinite memory Bộ nhớ vô hạn. Một ĐẶC TÍNH CỦA QUÁ TRÌNH TĨNH SAI PHÂN . 1635 Infinitely elastic Co giãn hoàn toàn. Sự gia tăng đáng kể trong mức giá chung hay tỉ lệ tăng của mức giá chung trên một 1636 Inflation Lạm phát. đơn vị thời gian. Chỉ các kỹ thuật xác định tác động của lạm phát đến các tài khoản và các thủ tục hạch 1637 Inflation accounting Hạch toán lạm phát. toán. 1638 Inflation rate Tỷ lệ lạm phát. Do tính không linh hoạt về thể chế mà lãi suất và thanh toán nợ có thể không cùng 1639 Inflation subsidy Trợ cấp lạm phát. tăng với lạm phát, do đó LÃI SUẤT THỰC TẾ và giá trị thực tế của nợ giảm xuống. Tình huống khi chính phủ thực hiện chính sách tăng lạm phát thay cho việc tăng thuế 1640 Inflation tax Thuế lạm phát. để thanh toán cho các khoản chi tiêu của mình. Lạm phát bị nén nảy sinh nếu việc kiểm soát giá giữ giá cả ở mức thấp trong khi nền 1641 Inflation, suppressed Lạm phát bị nén. kinh tế đang có xu hướng lạm phát nói chung. Xem Inflation. Ngân sách được điều chỉnh 1642 Inflation-adjusted budget theo lạm phát. Hố cách / khoảng trống lạm Tổng chi tiêu vượt quá mức sản lượng tối đa có thể đạt được dẫn đến kết quả gây 1643 Inflationary gap phát, chênh lệch lạm phát. sức ép làm cho giá cả tăng lên. 1644 Inflationary spiral Vòng xoáy ốc của lạm phát. Xem HYPERINFLATION, INFLATION. Chỉ một số lượng lớn những người tự làm việc cho mình trong một nước đang phát triển, những người này tham gia vào các công việc quy mô nhỏ, chẳng hạn chủ may 1645 Informal sector Khu vực không chính thức. vá, dịch vụ ăn uống, buôn bán, sửa chữa giày dép . 1646 Information Thông tin Xem PERFECT INFORMATION. Ma trận gồm các đạo hàm bậc hai của HÀM XÁC SUẤT trong ước lượng xác suất lớn 1647 Information matrix Ma trận Thông tin. nhất của mô hinh kinh tế lượng. 1648 Informative economy analysis Phân tích thông tin kinh tế. 1649 Infra-marginal externality Ngoại ứng biên. Xem EXTERNALITIES. Các yếu tố cơ cấu của một nền kinh tế tạo điều kiện thuận lợi cho việc luân chuyển 1650 Infrastructure Hạ tầng cơ sở. hàng hoá và dịch vụ giữa người mua và người bán. Đây là một loại thuế đánh vào của cải ở Anh và đến tân năm 1986 vẫn được coi là THUẾ CHUYỂN NHƯỢNG VỐN, thuế này đã thay thế cho THUẾ BẤT ĐỘNG SẢN 1651 Inheritance tax Thuế thừa kế. năm 1974. 1652 Initial claims series Nhóm người yêu cầu đầu tiên. Báo cáo thống kê số người lần đầu tiên xin trợ cấp thất nghiệp ở Mỹ. 1653 Injections Sự bơm tiền. Sự bổ sung ngoại sinh vào số thu nhập của các doanh nghiệp và hộ gia đình. 1654 In-kind redistribution Phân phối lại bằng hiện vật. Bao gồm tất cả các dạng phân phối lại không phải bằng chuyển tiền mặt hay thu nhập. 1655 Inland bill Hối phiếu nội địa. Một hối phiếu được rút nhằm tài trợ cho sản xuất và buôn bán trong nước. Cản trở vô tình đối với việc nhập ngành; Cản trở ngẫu 1656 Innocent entry barrier nhiên đối với việc nhập ngành. Thường được sử dụng thay cho từ "phát minh" và chỉ những tiến bộ về công nghệ trong quá trình sản xuất cũng như việc tạo ra những thuộc tính khác nhau và kết hợp 1657 Innovations Phát kiến; sáng kiến các thuộc tính trong các sản phẩm có thể trao đổi được. 1658 Input Đầu vào. Xem FACTOR OF PRODUCTION. Đầu vào - đầu ra (I-O), bảng Một phương pháp phân tích trong đó nền kinh tế được thể hiện bằng một tập hợp các 1659 Input - output cân đối liên ngành. HÀM SẢN XUẤT TUYẾN TÍNH mô tả mối quan hệ tương tác giữa các ngành. Xu hướng của một số phương thức sản xuất và chế tạo muốn ở gần nguồn nguyên 1660 Input orientation Định hướng theo đầu vào. vật liệu hay đầu vào. Sự chậm trễ giữa việc nhận thức ra nhu cầu phải có hành động chính sách và sự thực 1661 Inside lag Độ trễ bên trong. hiện chính sách. Các dạng tiền dựa trên số nợ của khu vực tư nhân , ví dụ quan trọng nhất là tiền gửi 1662 Inside money Tiền bên trong. ngân hàng thương mại ứng với số tiền ngân hàng cho khu vực tư nhân vay. Người trong cuộc - người 1663 Insider - outsider ngoài cuộc. Các mô hình phân biệt những người hiện đang làm việc, gọi là những người bên trong Mô hình Người trong cuộc - - những người này được coi là có một ít sức mạnh đối với thị trường - với những 1664 Insider - outsider model người ngoài cuộc. người không có việc làm nhưng đang muốn làm việc, gọi là những người bên ngoài. Một người hay công ty không trả được nợ, sau khi qua các khâu xem xét về luật pháp, có thể được tuyên bố Phá sản hay họ có thể dàn xếp với những người cho vay để xoá 1665 Insolvency Tình trạng không trả được nợ. nợ. Cụm thuật ngữ chung chỉ tài chính cho vay theo các điều kiện về việc trả gốc và lãi 1666 Instalment credit Tín dụng trả dần. làm nhiều lần. Một loại phân tích kinh tế nhấn mạnh đến vai trò của các tổ chức xã hội, chính trị và 1667 Institutional economics Kinh tế học thể chế. kinh tế trong việc hình thành các sự kiện kinh tế. 1668 Institutional training Đào tạo thể chế.Thường được sử dụng để mô tả sự đào tạo việc làm do chính phủ trực tiếp cung cấp. 1669 Instrumental variables Các biến công cụ (IV). Biến số thay thế BIẾN GIẢI THÍCH THỰC TẾ để làm trọng số trong phân tích hồi quy. Còn gọi là các CÔNG CỤ CHÍNH SÁCH. Thuật ngữ này xuất phát từ việc phân loại các biến trong quá trình ổn định hoá kinh tế thành các công cụ chính sách, mục tiêu 1670 Instruments Các công cụ. chính sách và các biến ngoại sinh. Bảo hiểm cho phép mọi người đổi rủi ro của việc thua thiệt lớn để lấy sự chắc chắn 1671 Insurance Bảo hiểm của việc thua thiệt nhỏ. 1672 Insurance premium Tiền đóng bảo hiểm. Xem INSURANCE. 1673 Intangible assets Tài sản vô hình. Xem TANGIBLE ASSETS, GOODWILL. 1674 Intangible capital Vốn vô hình. Page 55
18. No Term Definition Explaination 1675 Integer Số nguyên Một số tròn, không có phần thập phân hay phân số. Cụm thuật ngữ chỉ tình huống khi mà các khu vực tư nhân khác nhau của một nền kinh tế, thường là các khu vực công nghiệp và nông nghiệp, hoạt động phối hợp với 1676 Integerated economy Nền kinh tế liên kết. nhau một cách có hiệu quả và phụ thuộc lẫn nhau. Chuỗi thời gian được lấy tích 1677 Integerated time series phân. 1678 Integration Tích phân hoá. Đây là quá trình ngược lại của vi phân. Xem DERIVATIVE. Đầu tư vào hàng tồn kho có 1679 Intended inventory investment chủ ý Sự gia tăng dự trữ có chủ tâm. Xem INVESTORIES. 1680 Intensive margin Giới hạn thâm canh. Trường hợp giảm lơi tức vật chất đối với vốn và lao động khi đất đai là cố định. Một trong các nhóm THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ có quan hệ lẫn nhau ở London. Thị trường này phát triển vào những năm 1960 và là một thị trường trong đó CÁC NGÂN HÀNG KHÔNG THANH TOÁN BÙ TRỪ cho vay lẫn nhau, nhưng rồi nó đã trở thành một thị trường tiền lớn được rất nhiều thể chế tài chính sử dụng trong việc cho vay và 1681 Inter-Bank Market Thị trường Liên ngân hàng. đi vay. Trong HÀM TUYẾN TÍNH hệ số chặn là một hằng số, nghĩa là số hạng không chứa 1682 Intercept Hệ số chặn. BIẾN ĐỘC LẬP. Nếu độ thoả dụng của một nhười bị tác động bởi số lượng hàng hoá và dịch vụ mà Độ thoả dụng phụ thuộc lẫn những người khác tiêu dùng thì nảy sinh trường hợp độ thoả dụng phụ thuộc lẫn 1683 Interdependent utility nhau. nhau. Interdistrict Settlement Account (or Tài khoản (hay quỹ) Thanh Một tài khoản đặc biệt của sở thanh toán bù trừ được sử dụng để điều tiết sự chuyển 1684 Fund) toán liên vùng. tiền giữa 12 Ngân hàng vùng thuộc HỆ THỐNG DỰ TRỮ LIÊN BANG. 1685 Interest Tiền lãi, lãi suất. Xem RATE OF INTEREST. Vào đầu những năm 1960, nước Mỹ trải qua một thời kỳ cán cân thanh toán liên tục thâm hụt với số lượng lớn do vốn chay khỏi đất nước. Thuế san bàng lãi suất là một ý định nhằm ngăn luồng vốn đi ra này bằng cách đánh thuế vào việc công dân Mỹ mua 1686 Interest equalization tax Thuếu san bằng lãi suất. trái phiếu và tài sản nước ngoài. 1687 Interest sensitivity Độ nhạy theo lãi suất. Tính công bằng trong việc sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên giữa các thế hệ 1688 Intergenerational equity Công bằng giữa các thế hệ. khác nhau. Số tiền do một cấp chính phủ ở một nước (ví dụ chính phủ trung ương) cấp cho một 1689 Intergovernmental grants Các trợ cấp liên chính quyền. chính phủ nước khác. Các ban giám đốc chung, các Chỉ tình huống trong đó một hay nhiều người tham gia vào ban giám đốc của hai hay 1690 Interlocking directorates ban giám đốc kết hợp. nhiều công ty. 1691 Intermediate areas Các vùng trung gian. Xem HUNT REPORT, ASSISTED AREAS. Hàng hoá được sử dụng vào một thời điểm nào đó trong quá trình sản xuất các hàng 1692 Intermediate goods Hàng hoá trung gian. hoá khác chứ không phải để cho tiêu dùng cuối cùng. 1693 Intermediate goods Hàng hoá trung gian. 1694 Intermediate lag Độ trễ trung gian. Đây là một phần trễ của độ trễ hoạt động có liên quan với CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ. Tập hợp các kỹ thuật và quá trình công nghệ nằm ở giữa công nghệ DÙNG NHIỀU VỐN của thế giới phương Tây và các kỹ thuật nội sinh, thô sơ của các nước đang 1695 Intermediate technology Công nghệ trung gian. phát triển. Nhóm do E.F.Schumacher thành lập vào năm 1965 ở London. Có 3 hoạt động chính. 1)Kế hoạch thu thập và thư mục hoá số liệu về các kỹ thuật DÙNG NHIỀU LAO ĐỘNG có hiệu quả phù hợp với việc áp dụng quy mô nhỏ. 2)Xuất bản các ý tưởng về CÔNG NGHỆ TRUNG GIAN thông qua các bài báo, sách, bài giảng, tạp chí riêng và thông qua cả nỗ lực gây ảnh hưởng đối với chính sách viện trợ của các chính phủ và các tổ chức quốc tế. 3)Có một chương trình cung cấp viện trợ cho các dự án đặc biệt Intermediate Technology Nhóm Phát triển Công nghệ ở các nước chậm phát triển, các dự án này nhấn mạnh đến quá trình tự giúp đỡ thông 1696 Development Group trung gian. qua việc sử dụng công nghệ thích hợp cho các cộng đông dân cư nhỏ. 1697 Intermediate variables Biến trung gian Xem Intermediate lag. Nội suất thu hồi vốn/ tỷ lệ hoàn 1698 Interna Rate of return vốn nội bộ. 1699 Internal balance Cân bằng bên trong Điều kiện dễ dàng cho công dân một nước muốn đổi nội tệ với khối lượng tiền không hạn chế lấy ngoại tệ theo một tỷ giá do ngân hàng trung ương quy định ở những nơi Internal convertibility of soft Khả năng chuyển đổi trong về việc sử dụng ngoại tệ được hạn chế trong các giao dịch thuộc TÀI KHOẢN VÃNG 1700 currencies nước của tiền yếu. LAI. Sự vận động của tiền mặt, tức là một phương tiện lưu thông, từ các ngân hàng vào 1701 Internal drain Sự xả tiền trong nước. lưu thông trong nước. Khoản tiền giữ lại từ LỢI NHUẬN RÒNG để sử dụng cho việc tài trợ các hoạt động 1702 Internal finance Tài chính bên trong. của một doanh nghiệp. Xem External finance. Phần mở rộng của một doanh nghiệp được tạo ra bởi đầu tư trong nội bộ doanh nghiệp chứ không phải đầu tư có được thông qua thu mua của các doanh nghiệp khác 1703 Internal growth Tăng trưởng nhờ nội ứng. và hoạt động hợp nhất, nghĩa là TĂNG TRƯỞNG TỪ BÊN NGOÀI. Một dàn xếp qua đó lao động được cung và cầu trong phạm vi một doanh nghiệp mà 1704 "internal" labuor market Thị trường lao động nội vi. không có sự tham gia trực tiếp vào THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG BÊN NGOÀI. Các mức chênh lệch tiền công 1705 Internal wage differentials nội tại. Xem RELATIVITIES. Một tình huống trong đó một ngoại ứng, thường là ngoại ứng phi kinh tế, được tính toán đến và SẢN LƯỢNG của hàng hoá gây ra tác động không tốt được giảm xuống mức tối ưu, đồng thời vẫn tồn tại một lượng ngoại ứng tối ưu, nghĩa là chi phí của việc 1706 Internalization Nội hoá. giảm ngoại ứng đi thêm một đơn vị nữa lớn hơn lợi ích thu được từ việc làm như vậy. Một ngân hàng phát triển quốc tế được thành lập vào năm 1945 cùng với Quỹ tiền tệ quốc tế IMF theo các điều khoản của hiệp định được ký trong Hội nghị về Tài chính và International Bank for Ngâb hàng Tái thiết và Phát Tiền tệ của Liên hợp quốc tổ chức tại BRETTON WOODS, New Hampshire tháng 7 1707 Reconstruction and Development triển Quốc tế. năm 1944. Page 56
19. No Term Definition Explaination Một hiệp định giữa các nhà sản xuất, khi số lượng sản xuất của họ còn nhỏ, để phân chia với nhau thị trường thế giới về một loại hàng hoá nhằm thu được lợi nhuận trên 1708 International cartel Cartel quốc tế. mức cạnh tranh và khi suy thoái thì lại tránh được cạnh tranh khốc liệt. Các liên minh thanh toán quốc 1709 International clearing unions tế. Xem KEYNES PLAN International commodity Các hiệp định hàng hoá quốc Các hiệp định giữa các nước sản xuất và tiêu dùng, nhưng đôi khi chỉ là hiệp định của 1710 agreements tế. các bên sản xuất, nhằm bảo đảm ổn định giá cả các hàng hóa sơ chế. 1711 International debt crisis Khủng hoảng nợ quốc tế. Một cơ quan chuyên môn của Liên hợp quốc được thành lập vào năm 1960 với tư International Development cách là một phân hiệu của NGÂN HÀNG TÁI THIẾT VÀ PHÁT TRIỂN QUỐC TẾ hay 1712 Association Hiệp hội phát triển quốc tế Ngân hàng thế giới. Một tổ chức hành chính được thành lập năm 1970 nhằm giám sát tất cả các hình thức trợ giúp của Mỹ đối với các nước chậm phát triển, bao gồm tiền viện trợ nước ngoài, International Development Co- Tổ chức hợp tác phát triển các khoản cho vay ưu đãi, viện trợ lương thực, thực phẩm theo Luật công chúng 480, 1713 operation Agency (ID) quốc tế. trợ giúp kỹ thuật và chuyển giao nhân lực (ví dụ như các Đội quân gìn giữ hoà bình). Sự phân chia lao động quốc 1714 International division of labour tế. Chuyên môn hoá trong sản xuất trên cơ sở quốc gia. Bộ phận của kinh tế học nghiên cứu các giao dịch giữa các nước trong lĩnh vực hàng 1715 International economics Kinh tế học quốc tế hoá và dịch vụ, lưu thông tài chính và di chuyển các yếu tố sản xuất. Một tổ chức phát triển quốc tế được thành lập vào năm 1956 và sau đó trở thành một 1716 International Finance Corporation Công ty Tài chính Quốc tế. cơ quan chuyên môn của Liên hợp quốc vào năm 1957. Một tổ chức liên chính phủ được thành lập năm 1919 theo hiệp ước Versaille, sau đó trở thanh một cơ quan chuyên môn của Liên Hợp Quốcvào năm 1946. Tổ chức này mong muốn xúc tiến sự hợp tác quốc tế theo các chính sách được đề ra mhàm mục đích đạt được mục tiêu đủ việc làm, cải thiện điều kiện làm việc, mở rộng bảo hiểm xã 1717 International Labuor Office Văn phòng Lao động quốc tế. hội và nâng cao mức sống nói chung. Phân tích đến cùng, các khoản nợ giữa các nước khác nhau được giải quyết bằng cách chuyển giao các phương tiện thanh toán được quốc tế chấp nhận như: vàng, một hoặc nhiều ĐỒNG TIỀN DỰ TRỮ chủ yếu, hoặc trong phạm vi hẹp hơn là các 1718 International liquidity Thanh khoản quốc tế. QUYỀN RÚT TIỀN ĐẶC BIỆT (SDRs). Một trường phái tư tưởng cho rằng những thay đổi của MỨC CUNG TIỀN thế giới là 1719 International monetarism Chủ nghĩa trọng tiền quốc tế. nguồn gốc cơ bản tạo ra sức ép lạm phát và giảm phát trong nền kinh tế thế giới. (IMF) - Quỹ tiền tệ quốc tế được thành lập vào 12/1945 theo sự phê chuẩn các Điều khoản của Hiệp định về quỹ, được lập ra tại Hội nghị Tài chính và Tiền tệ của Liên hợp quốc tổ chưc tại BRETTON WOODS, New Hampshire, 1944. Mục đích của quỹ là khuyến khích sự hợp tác về tiền tệ quốc tế, tạo điều kiện cho việc mở rộng tăng trưởng cân đối trong THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ, giúp đỡ các nước thành viên trong 1720 International monetary Fund (IMF) - Quỹ tiền tệ quốc tế. việc khắc phục CÁN CÂN THANH TOÁN và xúc tiến việc ổn định NGOẠI TỆ. Một cụm thuật ngữ chung chỉ cách thức tiến hành các giao dịch tài chính quốc tế, nghĩa là các thanh toán giữa công dân của các nước đang giữ các đồng nội tệ khác 1721 International payments system Hệ thống thanh toán quốc tế. nhau. (ISIC)-Phân loại Ngành Công International Standard Industrial nghiệp theo C1683Tiêu chuẩn Sự phân loại công nghiệp về các hoạt động kinh tế được đề ra nhằm tăng cường khả 1722 Classification Quốc tế. năng so sánh quốc tế của các số liệu thống kê do Liên hợp quốc tập hợp và xuất bản. 1723 International trade Thương mại quốc tế. Trao đổi buôn bán hàng hoá và dịch vụ giữa các quốc gia. Năm 1947, Hội đồng Kinh tế và Xã hội của Liên hợp quốc nhóm họp ở Havana, Cuba, (ITO) - Tổ chức thương mại một hội nghị quốc tế về Thương mại và Phát triển "nhằm mục đích thúc đẩy sản xuất, 1724 International Trade Organization quốc tế. trao đổi và tiêu dùng hàng hoá". Một tổ chức hành hoá quốc tế được thành lập năm 1979 theo Hiệp định về lúa mỳ Quốc tế lần thứ nhất nhằm điều hành Công ước Buôn bán lúa mỳ theo Hiệp định về 1725 International Wheat Council Hội đồng lúa mỳ Quốc tế. lúa mì quốc tế năm 1971. So sánh độ thoả dụng giữa 1726 Interpersonal comparisons of utility các cá nhân. Xem WELFARE ECONOMICS. Một thước đo sự phân tán của số liệu mẫu hoặc phân phối, thuật ngữ này được định Khoảng cách giữa các tứ vị nghĩa như sự chênh lệch giữa giá trị cao nhất và thấp nhất của các tứ phân vị, và vì 1727 Interquartile range phân vị. vậy nó chứa 50% giá trị trung tâm các quan sát của các biến số liên quan. 1728 Intersection Giao Đạo luật thương mại giữa các Đạo luật này thiết lập Uỷ ban Thương mại giữa các Bang (ICC) ở Mỹ năm 1887. ICC 1729 Interstate Commerce Act tiểu bang. là tổ chức điều tiết liên bang đầu tiên. 1730 Interval estimation Ước lượng khoảng. Ước lượng một khoảng trong đó giá trị của THAM SỐ thực tế có khả năng rơi vào. 1731 Intra-industrial trade Thương mại trong ngành. 1732 Invention and innovation Phát minh và phát kiến. Can thiệp và tài trợ chính 1733 Invention and official financing thức. Dự trữ hay mức duy trì hành hoá của các doanh nghiệp để đáp ứng những dao động 1734 Inventories Hang tồn kho, dữ trữ. thất thường tạm thời trong sản xuất hay kinh doanh. 1735 Inventory cycle Chu kỳ hàng tồn kho. Những dao động của mức sản lượng do những thay đổi của LƯỢNG TỒN KHO. 1736 Inventory investment Đầu tư tồn kho Sự tích luỹ hàng tồn kho khi sản xuất vượt quá sản lượng bán thực tế. Một quy tắc xác định đạo hàm của một hàm số, trong đó biến số mà chúng ta muốn 1737 Inverse function rule Quy tắc hàm ngược. lấy đạo hàm được biểu diễn dưới dạng biến phụ thuộc. 1738 Inverse relation Tương quan nghịch biến. Thuật ngữ này được sử dụng phổ biến nhất để mô tả lưu lượng chi tiêu được dùng để 1739 Investment Đầu tư. tăng hay duy trì DUNG LƯỢNG VỐN thực tế. Page 57
20. No Term Definition Explaination (Đối với các nước ĐANG PHÁT TRIỂN). Các tiêu chuẩn được đề ra nhằm làm cơ sở 1740 Investment criteria Các tiêu chuẩn đầu tư. cho việc phân bố các nguồn lực đầu tư. 1741 Investment demand schedule Biểu đồ nhu cầu đầu tư. Các khoản tiền do chính phủ hay các tổ chức khác cung cấp nhằm mục đích khuyến 1742 Investment grants Trợ cấp đầu tư. khích các doanh nghiệp chi tiêu mua VÔND vật chất. 1743 Investment trust Tờ-rớt đầu tư.Một công ty với chức năng đầu tư vào các tổ chức khác. Một công ty tài chính phát triển được ngân hàng Anh và Ngân hàng thanh toán London và Scotland thành lập năm 1946 gọi là HIỆP HỘI TÀI CHÍNH CÔNG NGHIỆP Các nhà đầu tư trong Công VÀ THƯƠNG MẠI (ICFC) với sự trợ giúp của chính phủ Anh nhằm lấp một trong 1744 Investors in Industry nghiệp. những "lỗ hổng" của thị trường vốn Anh do uỷ ban MACMILLAN xác định. Một cụm thuật ngữ chỉ một quá trình phối hợp không trông thấy được nhằm đảm bảo 1745 Invisible hand, the Bàn tay vô hình. cho sự nhất quán của các kế hoạch cá nhân trong nền kinh tế thị trường phi tập trung. Xem BALANCE OF PAYMENTS, BALANCE OF TRADE, CURRENT ACCOUNT, 1746 Invisibles Khoản vô hình EXPORTS. Thất nghiệp sẽ được loại bỏ khi tổng cầu tăng lên, tổng cầu làm cho giá cả tăng lên và 1747 Involuntary unemployment Thất nghiệp không tự nguyện. tiền công thực tế thấp đi. 1748 IOU money Tiền dựa theo nợ. Giả thiết rằng, với bất kể khả năng tăng tiền công trong ngắn hạn, tiền công chắc chắn 1749 Iron law of wages Quy luật sắt về tiền công. sẽ trở lại mức vừa đủ sống trong dài hạn. Lượng cho vay không trả 1750 Irredeemable loan stock được. Xem FINANCIAL CAPITAL Các cổ phiếu ưu tiên không trả 1751 Irredeemable preference shares được. Xem FINANCIAL CAPITAL. Xét về phương diện TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN và môi trường, thuật ngữ này chỉ Tính bất khả đảo; Tính không một hành động nào đó có những tác động không thể đảo ngược được một cách tuyệt 1752 Irreversibility thể đảo ngược được. đối hoặc do chi phí để làm như vậy là quá lớn. 1753 IS and LM schedule Biểu đồ IS và LM. 1754 IS curve Đường IS Xem IS - LM DIAGRAM Lược đồ mô tả việc xác định đông thờicác giá trị cân bằng của lãi suất và mức thu nhập quốc dân do kết quả thực hiện các điều kiện trong thị trường hàng hoá và tiền 1755 IS- LM diagram Lược đồ IS - LM. tệ. Phân loại Ngành Công nghiệp 1756 ISIC theo tiêu chuẩn Quốc tế. Xem INTERNATIONAL STANDARD INDUSTRAL CLASSIFICATION Một ngân hàng phát triển khu vực được Tổ chức Hội nghị đạo hồi thành lập năm 1974 1757 Islamic Development Bank Ngân hàng phát triển Hồi giáo. nhằm khuyến khích tăng trưởng kinh tế ở các nước và cộng đồng hồi giáo. Đương cong hay đường thẳng mô tả tổ hợp của hai đầu vào bất kỳ có thể mua được 1758 Iso-cost curve Đường đẳng phí. với một số tiền cố định. 1759 Iso-outlay line Đường đẳng chi. (Còn được gọi là đường cong đẳng chi). Xem ISO-COST CURVE. (Còn được gọi là đường bàng quan của người sản xuất hay đường đẳng lượng). Một đường đẳng sản phẩm là tập hợp các tổ hợp của hai hay nhiều ĐẦU VÀO tạo ra cùng 1760 Iso-product curve Đường đẳng sản phẩm. một mức SẢN LƯỢNG. Quỹ tích các tổ hợp của hai hay nhiều biến phụ thuộc của HÀM LỢI NHUẬN tạo nên 1761 Iso-profit curve Các đường đẳng nhuận. một mức lợi nhuận như nhau. 1762 Isoquant Đẳng lượng. Xem Iso-profit curve. Quỹ tích các tổ hợp SẢN LƯỢNG và phí tổn tiếp thị tạo nên một mức TỔNG DOANH 1763 Iso-revenue line (curve) Đường đẳng thu. THU nhất định. Một cục thuộc Ngân hàng Anh có trách nhiệm trong việc phát hành giấy bạc ngân 1764 Issue department Cục phát hành. hàng. Khi một công ty có hạn chế về cổ phần được thành lập, công ty này được phép tăng 1765 Issued capital Vốn phát hành. vốn bằng cách phát hành cổ phiếu với một số lượng nhất định. Một số loại chứng khoán phát hành mới của các công ty và các tổ chức khác được những người môi giới chứng khoán điều khiển và trên phương diện này thì họ hoạt 1766 Issuing broker Người môi giới phát hành. động giống như nhà phát hành. Một tổ chức, thường là một ngân hàng thương mại, bên cạnh các hoạt động khác còn chuyên môn hoá trong quản lý việc phát hành cổ phần mới, trái phiếu công ty hoặc trái phiếu nhân danh các công ty hoặc các tổ chức khác có nhu cầu về tài chính, ví dụ 1767 Issuing house Nhà phát hành. như chính phủ và các cấp chính quyền địa phương. Một hiệp hội được thành lập vào năm 1945 để tổ chức một diễn đàn nhằm tăng cường những lợi ích của các ngân hàng thương mại và các tổ chức khác hoạt động với tư 1768 Issuing House Association Hiệp hội các Nhà phát hành. cách là các nhà phát hành. 1769 ITO Tổ chức thương mại Quốc tế. Xem INTERNATIONAL TRADE ORGANIZATION. Page 58