Tóm tắt Đề tài biện pháp tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm thành phố Hồ Chí Minh

Nội dung text: Tóm tắt Đề tài biện pháp tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm thành phố Hồ Chí Minh

1. TÓM TẮT ĐỀ TÀI BIỆN PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TỰ HỌC CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ABSTRACT OF THEME “MEASURES TO ORGANIZE SELF-LEARNING ACTIVITIES OF STUDENTS AT HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF FOOD INDUSTRY” Tác giả: PHÙNG THỊ NGỌC TIÊN Trường Đại Học Công Nghiệp Thực Phẩm TP.HCM TÓM TẮT Hiện nay, trường đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP HCM đang đẩy mạnh công tác đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, trong đó tự học của sinh viên là yếu tố quan trọng, quyết định kết quả học tập của sinh viên. Nội dung bài báo này tóm tắt kết quả áp dụng biện pháp tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP HCM. Từ khóa: Tự học ABSTRAST Currently, Ho Chi Minh City University of Food Industry is to promote the innovation of teaching methods to improve the quality of training, student self-study very important, determining the outcome of learning student. This contents of this paper summarizes the results apply measures to organize self-learning activities of students at Ho Chi Minh City University of Food Industry. Key words: Self-study I. ĐẶT VẤN ĐỀ Tự học đóng vai trò quan trọng trong quá trình học tập của sinh viên nhằm phát huy tính tự giác, chủ động, tích cực. Theo điều 5 mục 2 của Luật giáo dục đại học năm 2012: “Đào tạo trình độ đại học để sinh viên có kiến thức chuyên môn toàn diện, nắm vững nguyên lý, quy luật tự nhiên - xã hội, có kỹ năng thực hành cơ bản, có khả năng làm việc độc lập, sáng tạo và giải quyết những vấn đề thuộc ngành được đào tạo.”[1-tr 2]. Luật giáo dục 2005 chương 1 điều 5 mục 2 yêu cầu về phương pháp giáo dục: “Phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học; bồi dưỡng cho người học năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên.”[2-tr 2] Chính vì thế, đề tài “Biện pháp tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm Thành phố Hồ Chí Minh” là rất cần thiết, nâng cao hiệu quả tự học của sinh viên. 1
2. II. NỘI DUNG Tự học là một hình thức hoạt động nhận thức của cá nhân mà trong đó người học tự lực, tự giác, nỗ lực cao nhất, tự điều khiển, tự điều chỉnh hoạt động tự học của bản thân nhằm nắm vững hệ thống tri thức, kỹ năng, kỹ xảo. Hoạt động tự học của sinh viên bao gồm mục tiêu, nội dung, hình thức, các kỹ năng tự học, kiểm tra và đánh giá hoạt động tự học. Để tự học được thuận lợi và đạt hiệu quả người học cần có kỹ năng tự học, kỹ năng tự học bao gồm kỹ năng lập kế hoạch tự học, kỹ năng đọc sách, kỹ năng nghe và ghi chép, kỹ năng ôn tập, kỹ năng vận dụng, kỹ năng tự kiểm tra và đánh kết quả tự học. Hoạt động tự học của sinh viên chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó yếu tố bản thân người học quyết định kết quả tự học, ngoài ra còn có các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến hoạt động tự học của người học, yếu tố giáo viên có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động tự học của sinh viên, bên cạnh đó các yếu tố về nguồn tài liệu, các điều kiện vật chất, sức khỏe, thời gian cũng có ảnh hưởng đến hoạt động tự học của sinh viên. Thực trạng tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường đại học CNTP TPHCM cho thấy có nhiều sinh viên đã nhận thức đúng về hoạt động tự học, nhiều sinh viên có động cơ, mục đích tự học rõ ràng, chú trọng đến yêu cầu đào tạo ngành, đây là nhân tố góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học tại trường, ngoài ra sinh viên thực hiện các nội dung, hình thức tự học phong phú, sinh viên không chỉ tự học dưới sự hướng dẫn của thầy cô mà còn tự học nhiều nội dung khác nhau dưới nhiều hình thức khác nhau. Số sinh viên có thực hiện các kỹ năng tự học tương đối nhiều, đây là yếu tố giúp người học tự học đạt hiệu quả nhất, nhất là người học đã tự xây dựng kế hoạch tự học, thực hiện theo kế hoạch, và chuẩn bị bài trước khi đến lớp, ngoài ra người học còn học tham khảo nhiều nguồn tài liệu khác nhau, có tự kiểm tra đánh giá kết quả tự học của bản thân, từ đó rút kinh nghiệm để tự học được tốt nhất. Tuy nhiên, có rất nhiều sinh viên chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa của hoạt động tự học, nhiều sinh viên cho rằng hoạt động tự học chỉ đơn thuần là hoạt động tự mình thực hiện ở ngoài lớp, nhiều sinh viên chưa có động cơ, mục đích học tập đúng đắn, đây là yếu tố khó khăn trong quá trình tự học của sinh viên, đa số sinh viên tự học vì những mục tiêu trước mắt, chưa có định hướng lâu dài về mặt kiến thức, chưa coi trọng cần kiến thức vững vàng, việc thực hiện các kỹ năng tự học cũng như đánh giá các kết quả tự học hầu như diễn ra ở mức ít thường xuyên và không thực hiện. Chứng tỏ nhiều sinh viên chưa vận dụng được các kỹ năng tự học để tự học được tốt nhất. Qua phân tích yếu tố thuận lợi và khó khăn cho thấy nguyên nhân chủ yếu là do sinh viên chưa có động cơ học tập rõ ràng, chưa vận dụng được các kỹ năng tự học vào học tập, giáo viên chưa kích thích được năng lực tự học của sinh viên, nhà trường chưa có nhiều không gian hỗ trợ sinh viên tự học. Thông qua việc hệ thống cơ sở lý luận về hoạt động tự học của sinh viên trường đại học và phân tích kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP HCM, tác giả đã đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả tự học của sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP HCM, áp dụng biện pháp Giáo viên tổ chức và hướng dẫn hoạt động của sinh viên với các bước như sau: Bước 1: Giáo viên xây dựng các nhiệm vụ, nội dung, hình thức tự học cho sinh viên: Giáo viên phải xác định rõ mục tiêu của mỗi bài học dựa trên yêu cầu chương trình môn học, 2
3. xây dựng nội dung tự học cho từng bài học dựa trên nội dung, mục tiêu bài học, chương trình môn học, xác định thời gian tương ứng cho từng nội dung, lựa chọn hình thức tổ chức tự học cho từng nội dung cụ thể, hình thức tự học phụ thuộc vào mục tiêu tự học. Bước 2: Giáo viên hướng dẫn sinh viên lập kế hoạch tự học cho môn học: Giáo viên hướng dẫn sinh viên xác định mục tiêu tự học, liệt kê tất cả các công việc cần làm trong tuần, sắp xếp các công việc một cách khoa học, kiểm tra kế hoạch đã phù hợp hay chưa, hướng dẫn sinh viên tự đánh giá thực hiện kế hoạch và tự rút kinh nghiệm. Bước 3: Giáo viên hướng dẫn sinh viên thực hiện các nội dung tự học ở lớp hoặc ngoài lớp, nêu các yêu cầu cụ thể, rõ ràng khi triển khai nhiệm vụ tự học, định hướng, gợi ý sinh viên suy nghĩ, trả lời các câu hỏi hay làm các bài tập, tiểu luận Hướng dẫn sinh viên tham khảo tài liệu bằng cách giới thiệu các nguồn tài liệu hay định hướng các nguồn tài liệu, hướng dẫn sinh viên phương pháp đọc tài liệu, ghi chép tài liệu, chọn lọc tài liệu, viết báo cáo. Bước 4: Giáo viên tổ chức cho sinh viên thực hiện nội dung tự học: Thông thường việc tổ chức thực hiện các nội dung tự học diễn ra trên lớp, để hoạt động tự học diễn ra trên lớp có hiệu quả cần có sự phối hợp chặt chẽ hoạt động của thầy và trò. Do vậy, giáo viên phải tạo tình huống, giao các nhiệm vụ tự học như đặt câu hỏi, giao bài tập để sinh viên thực hiện, giáo viên là người hướng dẫn, theo dõi sự tự học của sinh viên, còn sinh viên phải có sự chuẩn bị trước khi đến lớp như giáo trình, thực hiện các bài tập nhỏ do giáo viên yêu cầu Trong tổ chức cho sinh viên thực hiện các nội dung tự học quan trọng nhất làm sao phát huy được tích cực của sinh viên vì vậy giáo viên cần sử dụng các phương pháp dạy học tích cực để nâng cao hoạt động tự học của người học. Bước 5: Giáo viên quản lý hoạt động tự học của sinh viên, quản lý việc thực hiện theo kế hoạch tự học của sinh viên, quản lý kết quả tự học của sinh viên thông qua việc đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ tự học. Bước 6: Giáo viên kiểm tra, đánh giá hoạt động tự học của sinh viên Quy trình thực hiện biện pháp này được tác giả áp dụng trong dạy học môn Vẽ mỹ thuật trang phục tại trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP HCM. Tác giả đã thực nghiệm trong bài 6 và bài 7 trong chương trình của môn học Vẽ mỹ thuật trang phục trên hai lớp, một lớp (lớp đối chứng) tổ chức dạy học như các giờ học bình thường, lớp còn lại (lớp thực nghiệm) tác giả áp dụng biện pháp Giáo viên tổ chức và hướng dẫn hoạt động của sinh viên. Sau 4 buổi tổ chức dạy học và qua 3 bài kiểm tra đánh giá, kết quả sau bài kiểm tra thứ 3 như sau: Các tham số Lớp thực nghiệm Lớp đối chứng Điểm trung bình X 8,1 7,5 Max 9 9 Min 7 5 Hệ số tương quan r 0,4053 0,4258 Bảng thống kê các tham số đặc trưng cho thấy điểm trung bình lớp thực nghiệm cao hơn điểm trung bình lớp đối chứng, hệ số tương quan cho thấy có sự tương quan giữa các bài kiểm tra. 3
4. Biểu đồ tần suất p hân phối điểm của bài KT3 lớp thực nghiệm và lớp đối chứng 14 Tần số fi 12 10 lớp thực 8 nghiệm 6 lớp đối 4 chứng 2 0 Điểm 3 4 5 6 7 8 9 10 Biểu đồ trên cho thấy lớp thực nghiệm có mức điểm trên 8 (đường bên phải) cao hơn lớp đối chứng, còn mức điểm từ 7 trở xuống thì lớp đối chứng thấp hơn lớp thực nghiệm. Kết quả cho thấy biện pháp tổ chức hoạt động tự cho sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP HCM có ý nghĩa, mặc dù chưa có thay đổi rõ rệt trong kết quả học tập của sinh viên nhưng nếu được áp dụng một cách liên tục và thường xuyên sẽ tăng được hiệu quả tự học của sinh viên. Tóm lại, qua kết quả áp dụng biện pháp Giáo viên tổ chức và hướng dẫn hoạt động của sinh viên tác là hợp lý, đem lại hiệu quả trong dạy học. III. KẾT LUẬN Đề tài Biện pháp tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm Thành phố Hồ Chí Minh đã làm rõ được những nội dung sau: – Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hoạt động tự học của sinh viên trường đại học. – Phân tích được thực trạng tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP HCM. – Đề xuất 6 biện pháp tổ chức hoạt động tự học của sinh viên trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP HCM. – Kết quả khảo nghiệm cho thấy các biện pháp được đề xuất đều cần thiết và khả thi. – Thực nghiệm biện pháp Giáo viên tổ chức và hướng dẫn hoạt động của sinh viên trong dạy học môn Vẽ mỹ thuật trang phục. Kết quả thực nghiệm sau khi xử lý số liệu và kiểm định giả thuyết cho thấy việc áp dụng biện pháp là có hiệu quả. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Luật Giáo dục đại học 2012 sửa đổi bổ sung 2014 (2015), NXB Chính Trị Quốc Gia. [2] Luật Giáo dục 2005 (2006), NXB Chính Trị Quốc Gia. XÁC NHẬN CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN TP.HCM, ngày tháng năm 2016 Cán Bộ Hướng Dẫn PGS.TS Trần Thị Hương 4
5. BÀI BÁO KHOA HỌC THỰC HIỆN CÔNG BỐ THEO QUY CHẾ ĐÀO TẠO THẠC SỸ Bài báo khoa học của học viên có xác nhận và đề xuất cho đăng của Giảng viên hướng dẫn Bản tiếng Việt ©, TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH và TÁC GIẢ Bản quyền tác phẩm đã được bảo hộ bởi Luật xuất bản và Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Nghiêm cấm mọi hình thức xuất bản, sao chụp, phát tán nội dung khi chưa có sự đồng ý của tác giả và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh. ĐỂ CÓ BÀI BÁO KHOA HỌC TỐT, CẦN CHUNG TAY BẢO VỆ TÁC QUYỀN! Thực hiện theo MTCL & KHTHMTCL Năm học 2017-2018 của Thư viện Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh.