Tổ chức dạy học học theo dự án nghề nấu ăn cho học sinh lớp 8 trường THCS Phong Phú huyện Bình Chánh

Nội dung text: Tổ chức dạy học học theo dự án nghề nấu ăn cho học sinh lớp 8 trường THCS Phong Phú huyện Bình Chánh

1. TỔ CHỨC DẠY HỌC HỌC THEO DỰ ÁN NGHỀ NẤU ĂN CHO HỌC SINH LỚP 8 TRƯỜNG THCS PHONG PHÚ HUYỆN BÌNH CHÁNH Nguyễn Xuân Thanh Vân Trường THCS Phong Phú, huyện Bình Chánh TÓM TẮT Hoạt động giáo dục nghề phổ thông (NPT) ở cấp THCS là nội dung giáo dục tự chọn theo văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Nghề nấu ăn là một trong các nghề phổ thông được đưa vào giảng dạy tại nhiều trường THCS ở thành phố Hồ Chí Minh. Tại trường THCS Phong Phú huyện Bình Chánh, nhu cầu học nghề nấu ăn của học sinh cao hơn các nghề khác (Điện dân dụng, trồng trọt, tin học ). Thực tế, chất lượng dạy và học nghề phổ thông nói chung, nghề nấu ăn nói riêng tại trường chưa ổn định chính là nguyên nhân để tác giả tiến hành nghiên cứu đề tài “ Tổ chức dạy học theo dự án nghề nấu ăn cho học sinh lớp 8 trường THCS Phong Phú, huyện Bình Chánh” 1. Đặt vấn đề Nghề nấu ăn là một trong các nghề phổ thông được đưa vào giảng dạy ở trường phổ thông. Trong khung phân phối chương trình chung của Bộ GD&ĐT, học sinh bậc THCS bắt đầu được học nghề từ đầu năm lớp 8. Học nghề nấu ăn giúp các em có được kiến thức về dinh dưỡng, có kĩ năng tự chế biến món ăn để thỏa mãn nhu cầu ăn uống, có kĩ năng tự lập, biết điều chỉnh chế độ ăn uống để có lợi cho sức khỏe.Công tác dạy và học nghề phổ thông bấy lâu nay vẫn được thực hiện với mục tiêu bổ sung các kỹ năng thực tế, bên cạnh học kiến thức các môn văn hóa cho học sinh. Đó thực sự là kỹ năng sống, là những bài học rất bổ ích và lý thú cho học sinh, tạo điều kiện cho học sinh được tiếp cận và thử sức trong lao động nghề nghiệp, biết gắn kết giữa học và hành, giữa lý luận với thực tiễn, thông qua đó học sinh sẽ thể hiện hứng thú nghề nghiệp trong học tập và được giáo dục hướng nghiệp.Với yêu cầu đó đòi hỏi người dạy phải thay đổi phương pháp trong giảng dạy cho phù hợp với đặc trưng từng bộ môn để nâng cao chất lượng giáo dục. Dạy học theo dự án là một trong những hình thức phù hợp trong dạy nghề nấu ăn nhằm đưa học sinh vào vị trí chủ thể phát huy tính tích cực, tự lực của mình để chiếm lĩnh kiến thức, hình thành và phát triển năng lực sáng tạo góp phần nâng cao chất lượng học tập. 2. Hình thức dạy học theo dự án 2.1 Khái niệm dạy học theo dự án Dạy học theo dự án là một hình thức dạy học, trong đó người học thực hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp với tính thực tiễn cao dưới sự chỉ đạo của giáo viên, có sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, tạo ra các sản phẩm có thể giới thiệu. Nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính tự lực cao trong toàn bộ quá trình học tập bằng hình thức làm việc nhóm là chủ yếu. 2.2 Ưu điểm của dạy học theo dự án
2. - Người học tiếp thu kiến thức mới một cách dễ dàng và khó quên: Trong khi tìm hiểu, tập hợp rồi chọn lọc các thông tin theo yêu cầu của dự án, do phải đọc đi đọc lại nhiều lần, người học sẽ nhớ lâu và làm chủ kiến thức, phát huy được tính tự chủ và độc lập trong công việc, có trách nhiệm trong việc làm giàu kiến thức của chính mình. - Thúc đẩy việc học đi đôi với hành: Dạy học dự án là tạo cơ hội cho người học được áp dụng những kiến thức đã học vào thực tế cuộc sống. Trước tiên là chia sẻ cho những người cùng nhóm, sau đó có thể trình bày trước nhiều nhóm khác, người học tự xây dựng đề cương dự án,trình bày với giáo viên huớng dẫn để được hỗ trợ hoặc hướng dẫn thêm. Trong quá trình này, người học cũng đuợc rèn luyện kỹ năng đàm phán trong công việc. - Củng cố phương pháp học tập theo nhóm: Các thành viên cùng làm việc nhóm phải biết tổ chức phân công, chia sẻ, công việc, học hỏi lẫn nhau, hỗ trợ cho nhau, tăng cường đoàn kết, tăng cường tính kỷ luật, có trách nhiệm với nhau. - Nâng cao kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin: Trong khi thực hiện dự án, nguời học buộc phải sử dụng vi tính, Internet để truy cập thông tin và xử lý thông tin cũng như sử dụng các công cụ hỗ trợ để hoàn thiện sản phẩm trình bày lại trước tập thể và người huớng dẫn - Rèn luyện khả năng thuyết trình trước đám đông: Việc này phải được thực hiện nhiều lần để hoàn thiện sản phẩm: người học phải trình bày kiến thức mình tích lũy được trước các nhóm, từng người sẽ dần quen các kỹ thuật nói trước công chúng, ngôn ngữ nói nhờ vậy được dịp tôi luyện. 2.3 Tổ chức dạy học theo dự án nghề nấu ăn cho học sinh lớp 8 trường THCS Phong Phú Tùy theo từng chủ đề, từng trường hợp cụ thể của lớp học mà vận dụng mô hình DA thực hành hay mô hình DA hỗn hợp trong dạy nghề nấu ăn. Do thời gian và điều kiện nghiên cứu có hạn nên tác giả chỉ đưa vào thực nghiệm 2 dự án học tập: Dự án học tập 1: Tìm hiểu chất dinh dưỡng trong thực phẩm Dự án học tập 2: Món nấu dùng trong bữa tiệc Sau đây là các giai đoạn cụ thể khi tổ chức DHTDA vào giảng dạy nghề nấu ăn cấp THCS: Giai đoạn 1: Xác định chủ đề và mục tiêu DA - GV đề xuất chủ đề, chia nhóm và giao nhiệm vụ: Chủ đề do GV đề xuất xuất phát từ ý tưởng chung và phù hợp với mục tiêu dạy học, trình độ, điều kiện kinh tế của HS và cơ sở vật chất của nhà trường. - GV định hướng HS xác định mục tiêu dự án - HS chọn nội dung và quyết định sản phẩm thực hành. Giai đoạn 2: Xây dựng kế hoạch thực hiện DA - HS xây dựng đề cương và xác định công việc cụ thể. - HS dự kiến thời gian, phương án thực hiện, chi phí, nguyên vật liệu cho phù hợp nội dung DA. - Phân công thực hiện: Nhóm trưởng là người phụ trách - Trong giai đoạn này, GV luôn quan sát và kiểm tra kế hoạch thực hiện của từng nhómở mọi khía cạnh để có sự hỗ trợ kịp thời để giúp HS tiếp tục DA hoặc dừng lại DA.
3. Giai đoạn 3: Thực hiện dự án - HS chọn phương án, nghiên cứu lí thuyết. - HS chuẩn bị nguyên vật liệu, thiết bị cần thiết. - HS tổ chức gia công chế biến. - HS tổng hợp, viết báo cáo. Trong giai đoạn này, GV đóng vai trò là người giám sát, hỗ trợ, góp ý kiến cho HS hoặc HS chủ động xin ý kiến của GV khi nhóm gặp khó khăn. Giai đoạn 4: Báo cáo kết quả và đánh giá DA - HS trình bày kế hoạch thực hiện và quá trình thực hiện. - HS trình bày sản phẩm. - Các nhóm HS tự đánh giá lẫn nhau, điểm của các nhóm chiếm ½ tổng số điểm của DA. - GV đánh giá kết quả: GV nhận xét từng DA của các nhóm dựa trên các tiêu chí đề ra như: nội dung, cách trình bày, tinh thần hợp tác, sản phẩm DA. 2.4 Kết quả thực nghiệm: Sau khi tiến hành dạy thực nghiệm, người nghiên cứu kết hợp kiểm tra đánh giá định tính (thông qua phiếu xin ý kiến chuyên gia, phiếu lấy ý kiến HS sau khi học với cách học mới) và định lượng (thông qua điểm số của HS) để kiểm chứng khoa học về kết quả của đề tài. Trong quá trình tổ chức thực hiện vẫn còn hạn chế một số vấn đề như: GV chưa dự đoán được 1 số tình huống có khả năng xảy ra; vẫn còn HS chưa tạo được thói quen chủ động, tính tự giác khi làm việc nhóm; thời gian thực hiện dự án học tập của học sinh. Tuy nhiên, kết quả thực nghiệm là rất khả quan: có sự khác biệt về thái độ học tập của học sinh ở lớp thực nghiệm và đối chứng, có sự khác biệt về điểm số trong cả 2 lần kiểm tra giữa lớp thực nghiệm và lớp đối chứng, có sự khác biệt về tỉ lệ học sinh đạt loại khá, giỏi giữa lớp thực nghiệm và lớp đối chứng. 120.00% 100.00% 80.00% 60.00% Lớp thực nghiệm 40.00% Lớp đối chứng 20.00% .00% 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Biểu đồ: Tần suất tích lũy lần thực nghiệm 1
4. 120.00% 100.00% 80.00% 60.00% Lớp thực nghiệm 40.00% Lớp đối chứng 20.00% .00% 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Biểu đồ: Tần suất tích lũy lần thực nghiệm Rất hứng thú Hứng thú Bình thường Không hứng thú 40 16 5 2 Biểu đồ: Hứng thú của học sinh khi học cách học mới 2.5 Kết luận Như vậy qua những kết quả kiểm tra đánh giá khẳng định thêm ý nghĩa thực tiễn của việc tổ chức DHTDA nghề nấu ăn và bước đầu cho thấy có sự chuyển biến tốt trong việc nâng cao chất lượng dạy học nghề nấu ăn tại trường THCS Phong Phú, huyện Bình Chánh. Điều đó chứng tỏ quy trình dạy học tích cực mang lại hiệu quả hơn phương pháp dạy học theo kiểu truyền thống. TÀI LIỆU THAM KHẢO - SGK Công nghệ 6, Nguyễn Minh Đường, Nhà xuất bả giáo dục. - SGK Công nghệ 9 mô-đun nấu ăn, Nguyễn Minh Đường, Nhà xuất bả giáo dục. - Nguyễn Văn Cường/Bernd Meier, Một số vấn đề chung về đổi mới phương pháp dạy học ở trường THPT, Hà Nội 2010. TPHCM, ngày 25 tháng 10 năm 2013 Học viên thực hiện Xác nhận của giáo viên hướng dẫn
5. Nguyễn Xuân Thanh Vân TS. Nguyễn Toàn
6. BÀI BÁO KHOA HỌC THỰC HIỆN CÔNG BỐ THEO QUY CHẾ ĐÀO TẠO THẠC SỸ Bài báo khoa học của học viên có xác nhận và đề xuất cho đăng của Giảng viên hướng dẫn Bản tiếng Việt ©, TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH và TÁC GIẢ Bản quyền tác phẩm đã được bảo hộ bởi Luật xuất bản và Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Nghiêm cấm mọi hình thức xuất bản, sao chụp, phát tán nội dung khi chưa có sự đồng ý của tác giả và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh. ĐỂ CÓ BÀI BÁO KHOA HỌC TỐT, CẦN CHUNG TAY BẢO VỆ TÁC QUYỀN! Thực hiện theo MTCL & KHTHMTCL Năm học 2016-2017 của Thư viện Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh.