Quản lý chất thải rắn

Nội dung text: Quản lý chất thải rắn

1. QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN
2. KHÁI NIỆM CHẤT THẢI RẮN -NGUỒN GỐC Chất thải rắn : là các chất rắn bị loại ra trong quá trình sống, sinh hoạt, hoạt động sản xuất của con người và động vật. Rác công nghiệp Rác sinh hoạt Rác chợ Rác xây dựng Rác y teá
3. SẢN XUẤT CÔNG NGHIỆP SINH HOẠT NGUỒN GỐC PHÁT SINH CHẤT THẢI RẮN Khu thöông Khu HC & VP 2% Chaát thaûi NH maïi Hoä daân cö 3% 3% 35% Raùc ñöôøng phoá 10% Chôï 20% Coâng trình XD 27% TYÛ LEÄ NGUOÀNNÔNG CTR NGHIỆP NAÊM 1999 CÔNG NGHIỆP
4. Thành phần rác sinh hoạt STT Thaønh phaàn Phaàn traêm (%) STT Thaønh phaàn Phaàn traêm(%) Höõu cô Voâ cô 1 Thöïc phaåm 55-85 6 Thuûy Tinh 0,0-1,3 2 Giaáy 0,05-25 7 Saønh söù 0,0-1,4 3 Carton 0,0-0,01 8 Ñoà hoäp 0,0-0,06 4 Bao nilon 5 - 17 9 Saét 0,0-0,01 5 Plastic 0,0-0,01 10 Buïi, tro 0,0-6,1
5. THÀNH PHẦN CHẤT THẢI RẮN Ngành bia rượu nước giải khát : xỉ than, chất trợ lọc, bao bì hỏng, nút chai, chai, lon, chai vỡ, bao bì, két, nhãn kém phẩm, bụi bột, bã malt, men bia Ngành Dệt nhuộm : thùng can hoá chất, thuốc nhuộm. Nhựa, bao PP, PE, bìa carton, ống côn giấy, chỉ vụn, vải đầu cây, bụi, vòng bi, chi tiết máy hỏng, dây đai, kim loại , Chất thải ngành may mặc : vải vụn các loại, vải bị lỗi, bao bì đựng, giẻ, khăn lau,, các lõi sợi, .
6. THÀNH PHẦN CHẤT THẢI RẮN Sản xuất giày : da vụn, vải vụn, bao bì đựng nguyên phụ liệu, phụ liệu dư, giẻ, khăn lau dính dầu nhớt, phụ liệu hỏng Chế biến thuỷ sản : Đầu tôm, vỏ tôm, ruột nội tạng, vảy cá, đầu nang mực, da, xương, bạc nhạc, các sản phẩm không đạt tiêu chuẩn Phế liệu bao bì Đông lạnh : nội tạng, phế phẩm, sản phẩm không đạt chất lượng, phế liệu bao bì
7. Hệ số phát thải chất thải rắn công nghiệp theo sản phẩm Ngaønh Ñôn vò SP Heä soá (taán) CB thuỷ sản Taán 0,15 Rượu 1000lít 0,17 Bia caùc loaïi 1000 lít 0,2 Deät Trieäu meùt 4 May maëc 1000 caùi 0,05 Cao su vaø Plastic Taán 0,1 Daøy 1000 ñoâi 0,02 Ñoâng laïnh Taán 0,31
8. Thành phần rác Y TẾ Thaønh phaàn Khoái löôïng, % Thuûy tinh 9,5 Plastic caùc loaïi 30,5 Cao su 21 Vaûi 21,5 Kim loaïi 3,5 Giaáy 1,5 Thöïc phaåm caùc loaïi 8,5 Ñoä aåm 4
9. NƯỚC ẢNH HƯỞNG ĐẤT KHÔNG KHÍ CTR VÀ CTNH ĐỐI VỚI MÔI TRƯỜNG CON NGƯỜI
10. THÀNH PHẦN NƯỚC RÁCBãi mới ĐIỂN HÌNH Bãi lâu năm Thành phần Khoảng TB (Trên 10 năm) 2000 – 20 000 (BOD5), mg/l 10.000 100 – 200 (TOC), mg/l 1500 – 20 000 6000 80 – 160 (COD), mg/l 3000 – 60 000 18 000 100 – 500 (TSS), mg/l 200 – 2000 500 100 – 400 Nitơ hữu cơ, mg/l 10 – 800 200 80 – 120 Amoniac, mg/l 10 – 800 200 20 – 40 Nitrat, mg/l 5 – 40 25 5 – 10 Tổng Photpho, mg/l 5 – 100 30 5 – 10 4 – 80 Othophotpho, mg/l 1000 – 20 4 – 8 Độ kiềm, mg CaCO3/l 10.000 3000 200 – 1000 Độ pH 4,5 – 7,5 6 6,6 – 7,5 Canxi, mg/l 50 – 1500 250 50 – 200 Clorua, mg/l 200 – 3000 500 100 – 400 Tổng lượng sắt, mg/l 50 – 1200 60 20 – 200 Sulfat, mg/l 50 – 1000 300 20 – 50
11. STT Chæ tieâu Giaù trò STT Chæ tieâu Giaù trò 1 PH 4.8-6.2 10 N-NH3, mg/l 297-2350 - 2 Ñoä kieàm, mg CaCO3/l 1.200-4.500 11 N-NO3 , mg/l 5-8.5 THÀNH 3 TOC 18.700-31.900 12 Toång P, mg/l 55.8-89.6 PHẦN 4 COD, mg O2/l 39.614-59.750 13 Htc (CaCO3) 5.833-9.667 2+ NƯỚC 5 BOD, mg O2/l 30.000-48.000 14 Ca 1.670-2.739 RÁC 6 VFA, meq/l 21.878-25.182 15 Mg2+ 404-678 CỦA BÃI Cacid acetic 2.569-5.995 CHÔN Cacid propionic 1.309-2.663 C 4.122-4.842 LẤP acid butyric Cacid valeric 1.789-2.838 GÒ CÁT 7 TSS, mg/l 1.760-4.311 16 Cl- 4.100-4.890 2- 8 VSS, mg/l 1.120-3.190 17 SO4 1.590- 2.340 9 N toång, mg/l 336-2500 18 Fetc 204-208 (Nguồn CENTEMA và Khoa Môi trường ĐHBK, 2002)
12. QUI TRÌNH QUẢN LÝ RÁC Hoä daân Cô quan, coâng sôû Chôï Raùc HC Raùc HC Raùc HC Raùc TS Raùc TS Raùc TS X e thu gom Raùc taùi sinh Xe taûi thu gom Raùc TS Raùc HC P haân loaïi EÙp container K hu xöû lyù Giaáy L on N höïa Cao su Baùn cho cô sôû taùi sinh 22
13. THU GOM RÁC Giai đoạn 1: Giai đoạn từ nhà đến thùng rác Giai đoạn 2: Chuyển rác đến xe tải . Giai đoạn 3: Di chuyển xe tải từ điểm này sang điểm khác Giai đoạn 4-5 : giai đoạn thu gom cuối cùng Bao chứa rác và thùng đựng rác Hệ thống thùng tĩnh Hệ thống thùng di động và phương tiện
14. QUI TRÌNH QUẢN LÝ RÁC Hoä daân Cô quan, coâng sôû Chôï Raùc HC Raùc HC Raùc HC Raùc TS Raùc TS Raùc TS X e thu gom Raùc taùi sinh Xe taûi thu gom Raùc TS Raùc HC P haân loaïi EÙp container K hu xöû lyù Giaáy L on N höïa Cao su Baùn cho cô sôû taùi sinh 22
15. VẤN ĐỀ THU GOM Thải bỏ bừa bãi Rác xuống cống rảnh Rác trong khu dân cư Rác trên sông, rạch
16. CÔNG TÁC THU GOM Công tác tổ chức, phương tiện thu gom chưa tốt Hiệu quả chưa cao (khu vực đô thị chỉ đạt từ 50 – 70%) Giải pháp nào thu gom triệt để rác đô thị?
17. VẤN ĐỀ PHÂN LOẠI Lợi ích của phân loại rác  Tiết kiệm tài nguyên  Tạo đ/k s/x compost chất lượng cao  Giảm diện tích đất chôn  Thuận lợi cho công tác xử lý rác
18. VẤN ĐỀ PHÂN LOẠI RÁC Đạt hiệu quả trong giai đoạn thử nghiệm Vấn đề Duy trì ?
19. TRẠM TRUNG CHUYỂN/ ĐIỂM HẸN Ô nhiễm mùi Ruồi nhặng, chuột gây mất vệ sinh Nước rác chảy tràn, ảnh hưởng nước ngầm
20. XỬ LÝ RÁC Rác tái sinh (giấy, nhựa, Tái chế thuỷ tinh ) Rác độc hại, Chôn lấp an toàn khó phân Rác đô Phân huy Đốt (đ/v chất hữu cơ) thị loại (pin, acquy,.) Rác Chôn lấp hợp vệ sinh Hiếu khí hữu cơ Sản xuất phân compost Kỵ khí Thiếu khí
21. XỬ LÝ RÁC SÔ ÑOÀ COÂNG NGHEÄ KHU LIEÂN HÔÏP XÖÛ LYÙ CHAÁT THAÛI RAÉN SINH HOAÏT VAØ COÂNG NGHIEÄP Xaû ra nguoàn tieáp nhaän Nöôùc sau xöû lyù ñaït tieâu chuaån theo Nöôùc sau xöû lyù ñaït tieâu chuaån theo qui ñònh cuûa BQL khu lieân hôïp Traïm xöû lyù qui ñònh cuûa BQL khu lieân hôïp nöôùc thaûi taäp trung Khí sau xöû lyù Khí sinh hoïc Nöôùc roø ræ Nöôùc roø ræ Traïm ñoát khí sinh hoïc Traïm xöû lyù saûn xuaát ñiieän naêng nöôùc roø ræ Buøn,chaát thaûi khoâng giaù trò Nöôùc roø ræ Nöôùc roø ræ Hoùa chaát xöû lyù Tro Xöû lyù khí thaûi Loø ñoát vaø xöû loølyù ñoát Coá ñònh hoùa raén Choân laáp BCL Saûn xuaát phaân Taùi cheá raùc hoùa lyù khí thaûi töø loø ñoát (BCL CTNH) (BCL CTNH) hôïp veä sinh boùn höõu cô sinh hoaït Voâ cô Höõu cô nguy haïi Khoâng nguy haïi nguy haïi Voâ cô,höõu cô Höõu cô deã Nöôùc roø ræ khoù phaân huûy phaân huûy Phaân tích Raùc taùi sinh Phaân loaïi Coù Coù CHAÁT THAÛI giaù trò PL taùi cheá raùcgiaù trò CHAÁT THAÛI RAÉN LOÛNG coâng nghieäp CHAÁT THAÛI RAÉN SINH HOAÏT PHAÂN LOAÏI 4B PHAÂN LOAÏI 4A CHAÁT THAÛI TRAÏM CAÂN XE RAÙC COÂNG NGHIEÄP
22. CCHÔN LẤP RÁC HỢP VỆ SINH
23. CCHÔN LẤP RÁC HỢP VỆ SINH Ø Ưu điểm: Thích hợp với mọi loại rác đô thị Chi phí xử lý rác thấp: 50.000 – 120.000đ/ m3 rác. Nhược điểm: Tốn đất: 1 tấn rác cần 0.06 m2 đất chôn (nếu chiều cao bãi rác là 25m) Vành đai công trình phụ là: 0.08m2/ tấn rác Khó kiểm soát khí thải và nước thải. Gây nên mùi hôi đặc trưng và khó khắc phục phục Công tác quan trắc chất lượng môi trường bãi rác và khu vực xung quanh vãn phải được tiến hành sau khi đã đóng cửa.
24. CHI PHÍ TẠI MỘT SỐ BÃI CHÔN LẤP RÁC TP.HCM Tên bãi rác Diện tích Công suất Suất đầu tư Cp vận hành Chi phí xử lý Đơn vị tính (ha) (Tấn rác) (Đồng/tấn) (Đồng/tấn) (Đồng/tấn) ĐÔNG THẠNH 40 14.502.485 35.461,00 27.107,38 62.568,38 GÒ CÁT 25 3.650.000 71.506,80 35.000,00 106.506,80 TAM TÂN 43 + 187,74 20.900.000 57.257,60 21.822,50 79.080,10 ĐA PHƯỚC 200 2.518.500 36.400,00 51.715,00 88.115,00
25. CCÁC VẤN ĐỀ TỒN TẠI Aûnh hưởng đến cảnh quan, công trình Mùi hôi phát sinh gây ô nhiễm không khí NNguyên nhân? Qui hoạch, vị trí chưa phù hợp? Vận hành chưa tốt? Nước thải gây ảnh hưởng đến môi trường
26. SẢN XUẤT PHÂN COMPOST (HIẾU KHÍ) Sân tập kết rác Nhà phân loại Sân phối trộn rác rác lần 1 Hệ thống cung Hệ thống bể ủ rác cấp không khí Nhà chế biến Nhà phân tận dụng mùn loại rác lần 2 Nhà ủ chín rác Bãi trộn với các thành phần N,P,K
27. SẢN XUẤT PHÂN COMPOST HIẾU KHÍ Ưu điểm: Giảm lượng rác cần chôn lấp, giảm nhu cầu đất chôn. Kiểm soát được mùi hôi từ rác. Quy trình xử lý linh hoạt, dễ kiểm soát Sản phẩm là phân hữu cơ, hữu ích cho nông nghiệp. (1 tấn rác thu được 0,3 tấn phân) NNhược điểm: Tiêu tốn nhiều năng lượng Yêu cầu công nhân có trình độ chuyên môn. Thiết bị nhanh hư hỏng
28. SSẢN XUẤT COMPOST ( KỴ KHÍ) Sàng Băng tải Sàng ly tâm Bể chứa, trộn Máy phát điện Tuần hoàn Thủy phân Nước rác Xử lý nước Ép vít Lên men kỵ Xưởng chế biến khí
29. SSản xuất COMPOST ( kỵ khí ) Ưu điểm: Giảm lượng rác chôn, giảm nhu cầu đất chôn Kiểm soát mùi tốt Kiểm soát được khí thải và nước thải Sản phẩm là phân hữu cơ, tốt cho nông nghiệp Tạo ra điện: 32 KWh và 77kg phân/ tấn rác Nhược điểm: Yêu cầu đầu tư quy trình hoàn chỉnh, bao gồm nhiều công đoạn phức tạp, do đó chi phí đầu tư cao. Chi phí vận hành, bảo dưỡng thiết bị cao Chỉ thích hợp cho quy mô lớn (>150 tấn/ngày)
30. ② Semi- aerobic Ù Ù Ï Retaining structure Waterproofing CO2 Landfill CO2 Generated heat From 50 to 70℃ Leachate Gas ventilation system Landfill interior CH4 Air O2 O2 O2 Pebbles Waterproofing Leachate Leachate collection pipe Leachate adjustment pond Ventilation zone Leachate flow zone Foundation Waste Fermentation Temperature difference material heat (interior / exterior) decomposition 7 Air intake and flow
31. VVẤN ĐỀ TỒN TẠI Đầu tư tốn kém, nhất là cho ủ hoai Phân chất lượng thấp, giá thành cao Chưa kiểm soát các vấn đề môi trường
32. MỘT SỐ NHÀ MÁY SẢN XUẤT PHÂN RÁC
33. GGIẢI PHÁP ĐỊNH HƯỚNG Chọn rác không chứa CTNH ( rác chợ, nhà hàng, căn tin ) Tránh đầu tư ủ hoai, ủ hoai trong các ô chôn rác của BCL hợp vệ sinh, có tuần hoàn nước rác Thời gian chôn ( ủ ): 3 – 4 năm; Sau đó, khai quật, làm nguyên liệu sản xuất phân rác
34. PPHƯƠNG PHÁP ĐỐT Nhà máy điện Nồi hơi Ống khói Cần trục Trạm cân Buồng đốt Tro đưa đi Rửa khí Lọc tay áo Quạt Hố chứa chôn lấp
35. PHƯƠNG PHÁP ĐỐT Ø Ưu điểm Phạm vi áp dụng rộng rãi, sử dụng cho nhiều loại rác khác nhau Đặc biệt đối với chất hữu cơ nguy hại có trong rác sinh hoạt và rác y tế. Giảm đáng kể lượng chất thải cần chôn lấp, giảm nhu cầu đất chôn Ø Nhược điểm: Chi phí đầu tư và vận hành cao; kỹ thuật vận hành phức tạp, khó kiểm soát nên có thể gây ô nhiễm do khói thải: dioxin, Không phù hợp đối với rác có độ ẩm cao vì chi phí năng lượng cho đốt rác lớn
36. Hiện trạng quản lý CTRCN&CTNH Nguồn thải Cơ sở tự thực hiện Phân loại, lưu giữ tại nguồn Thu gom Nhà nước và tư nhân cùng thực hiện Trung chuyển & vận chuyển Tái sinh Chôn lấp Nhà nước quản lý Sơ đồ hoạt động của hệ thống quản lý CTRCN hiện nay
37. Ước tính tải lượng CTRCN & CTNH từ các KCN Đồng Nai Naêm Taûi löôïng CTRCN Taûi löôïng CTNH (taán/naêm) (taán/naêm) 2004 119.232 23.846,40 2005 136.520,64 27.304,13 2006 156.316,13 31.263,23 2007 178.981,97 35.796,39 2008 204.934,36 40.986,87 2009 234.649,84 46.929,97 2010 268.674,07 53.734,81 2011 307.631,81 61.526,36 2012 352.238,42 70.447,68 2013 403.312,99 80.662,60 2014 461.793,37 92.358,67 2015 528.753,41 105.750,68 Taûi löôïng TB 279.419,92 55.883,98
38. Dự báo tải lượng giai đoạn 2004-2015 Tải lượng CTRCN & CTNH ở các KCN Đồng Nai 600000.00 500000.00 400000.00 300000.00 200000.00 100000.00 0.00 Taûi löôïng (taán/naêm) löôïng Taûi 2004 2006 2008 2010 2012 2014 Naêm Taûi löôïng CTRCN Taûi löôïng CTNH
39. Ước tính tải lượng CTRCN & CTNH của TP. HCM KL Raùc coâng nghieäp Raùc CN khoâng nguy haïi Naêm Tp.HCM (taán/naêm) chieám 75% (taán/naêm) 2006 330,369 247,777 2007 351,953 263,965 2008 374,071 280,553 2009 396,800 297,600 2010 420,230 315,173 2011 434,651 325,988 2012 458,782 344,087 2013 483,715 362,786 2014 509,554 382,166 2015 536,416 402,312
40. Qui trình quản lý CTRCN&CTNH Nguồn thải (Phân loại tại nguồn) Nhân viên các CTRCN CTNH đơn vị thành Kho Kho viên Chất Chất thải (Đóng gói, trong thải không dán nhãn) KCN còn giá còn giá thực hiện trị trị thương thương Lưu trữ mại mại tạm thời Hợp Hợp đồng Hợp Vận Vận đồng Vận đơn vị đồng chuyển chuyển công ty chuyển có chức đơn vị môi năng thu thu trường gom, mua Tái sinh, đô thị vận tái chế chuyển, xử lý CTNH CHÔN LẤP HVS KHU XL CTNH
41. Qui trình quản lý CTRCN&CTNH Ø Ưu điểm Xã hội hoá được công tác thu gom rác (tư nhân: tái sinh tái chế, đốt, nhà nước: chôn lấp an toàn) Doanh thu từ hoạt động thu gom và tái chế ngày càng tăng, chất thải được tái chế triệt để. Giảm đáng kể lượng chất thải cần chôn lấp, giảm nhu cầu đất chôn Ø Nhược điểm: Chưa quản lý công tác này một cách hệ thống Mang tính tự phát, cạnh tranh lẫn nhau Nhà nước chỉ kiểm soát được một phần các hoạt động tái chế Khó kiểm soát đối với loại rác nguy hại không có khả năng tái chế
42. RÁC THẢI Y TẾ Các bệnh viện lớn: có lò đốt riêng hoặc đốt tập trung được kiểm soát tốt Các bệnh viện nhỏ có lò đốt qui mô nhỏ, chưa kiểm soát được nhiệt độ và khí thải Rác y tế tại các phòng khám tư nhân: chưa quản lý được