Nghiên cứu đề xuất công nghệ trích ly dầu bơ bằng phương pháp ly tâm

Nội dung text: Nghiên cứu đề xuất công nghệ trích ly dầu bơ bằng phương pháp ly tâm

1. NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT CÔNG NGHỆ TRÍCH LY DẦU BƠ BẰNG PHƢƠNG PHÁP LY TÂM RESEARCH ON THE TECHNOLOGY TO EXTRACT AVOCADO OIL BY CENTRIFUGAL METHOD Nguyễn Thị Thúy Thanh Đại học Sƣ Phạm Kỹ Thuật Thành Phố Hồ chí Minh TÓM TẮT Dầu bơ cung cấp các vitamin A, E, K, cùng với các khoáng chất kali, phốtpho, lưu huỳnh và clo. Mặc khác, dầu bơ được đánh giá là một trong những loại dầu có giá trị dinh dưỡng cao, tốt cho sức khoẻ hơn dầu hướng dương và dầu ô liu [4]. Ở nước ta hiện nay, việc trích ly dầu bơ chỉ dừng lại ở mức thí nghiệm và dựa trên nguyên lý ép. Bài báo trình bày các kết quả thí nghiệm trích ly dầu từ quả bơ sáp bằng phương pháp ly tâm và dựa trên kết quả thí nghiệm này để đề xuất công nghệ trích ly dầu bơ bằng phương pháp ly tâm. ABSTRACT Avocado oil provides vitamin A, E, K, and the minerals potassium, phosphorus, sulfur and chlorine. On the other hand, avocado oil is considered one of the oils have the high nutritional, better for your health than sunflower oil and olive oil [4]. In our country today, the extraction avocado oil just stop at experiments based on the pressure. This article presents the results of experimental to extract the Sap Avocado oil by centrifugal method and based on this results to propose technology avocado oil extraction by centrifugal method.
2. 1. GIỚI THIỆU cho sức khoẻ hơn dầu hướng dương và dầu ô liu. Cây bơ – tên khoa học Persea Bài báo trình bày các kết quả thí nghiệm americana và tên tiếng Anh là Avocado – trích ly dầu từ quả bơ sáp bằng phương là một loại cây ăn quả nhiệt đới và cận pháp ly tâm. Từ đó, đề xuất công nghệ nhiệt đới. Ở nước ta, cây bơ được trồng trích ly dầu bơ bằng phương pháp ly tâm rộng rãi tại các tỉnh Đồng Nai, Lâm có thể phục vụ cho sản xuất. Đồng, Đăc Lăk, Gia Lai [5], Chỉ riêng 2. ĐỀ XUẤT CÔNG NGHỆ TRÍCH ở ĐăkLăk, hiện nay đã có diện tích bơ LY DẦU BƠ 7000ha, sản lượng quả bơ đạt trên Để có thể đề xuất công nghệ trích 300.000 tấn / năm. ly dầu bơ bằng phương pháp ly tâm cần xác định một thông số quan trọng là khối lượng dầu bơ thu được. Các thí nghiệm xác định khối lượng dầu bơ dựa vào quy trình công nghệ sản xuất dầu bơ bằng phương pháp ép của trường Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh với phần trích ly dầu được thực hiện bằng Hình 1: Quả bơ phương pháp ly tâm để đánh giá tính khả Ở nước ta quả bơ thường được thi và qua đó đề xuất quy trình công nghệ. dùng để ăn tươi và việc bán quả tươi 2.1 Thí nghiệm mang lại hiệu quả kinh tế thấp. Trong khi 2.1.1 Mục đích của thí nghiệm: nhằm đó, quả bơ là loại quả có tỉ lệ dầu khá xác định phạm vi số vòng quay trích ly cao (3-30%). Dầu bơ cung cấp các được dầu bơ: nmin - vận tốc nhỏ nhất có vitamin A, E, K, cùng với các khoáng thể trích ly được dầu bơ và nmax - vận tốc chất kali, phốtpho, lưu huỳnh và clo, bảo lớn nhất có thể trích ly được dầu bơ vệ cơ thể chống lại bệnh tim cũng như 2.1.2 Chuẩn bị hỗn hợp bơ trấu các dạng ung thư phổ biến. Mặc khác, Tỉ lệ của hổn hợp: thịt bơ 80%, dầu bơ được đánh giá là một trong những trấu 20%, trong đó thịt bơ được lấy từ loại dầu có giá trị dinh dưỡng cao, tốt
3. quả bơ sáp có hàm lượng dầu 12- 15 %. - Xay: sau khi bóc vỏ và hạt ta tiến Tiến hành chuẩn bị hỗn hợp bơ trấu theo hành xay hỗn hợp thịt bơ thu được. trình tự sau: - Chọn quả: chọn quả bơ sáp chín để có được lượng dầu cao nhất. Hình 5: Xay - Sấy: thịt quả bơ chứa 73% nước, sấy để làm bay bớt hơi nước. Hình 2: Quả bơ sáp sử dụng cho thí nghiệm - Rửa: rửa quả bơ bằng nước để làm sạch các tạp chất bám trên vỏ. Hình 6: Sấy - Trộn trấu: để tăng hiệu suất thu dầu. Hình 3: Rửa bơ Hình 7: Trộn trấu - Bóc tách vỏ và hạt: dùng dao bóc - Gia nhiệt: để tăng hiệu suất thu dầu. tách vỏ và hạt Hình 8: Gia nhiệt Hình 4: Bóc tách vỏ và hạt
4. 2.1.3 Chọn mẫu: mẫu được chọn là hỗn hợp bơ trấu (tỉ lệ của hỗn hợp: thịt 2.1.5 Tiến hành thí nghiệm: bơ 80%, trấu 20%) với khối lượng thí Cho hỗn hợp bơ trấu vào rô-to của nghiệm: 2kg hỗn hợp bơ trấu / lần. máy ly tâm và cho máy hoạt động để thu 2.1.4 Thiết bị thí nghiệm lấy dầu thô. Dùng biến tần Siemens - Máy ly tâm: với công suất động MicroMaster 420 điều chỉnh tốc độ quay cơ 0,75 kW, số vòng quay của động cơ của động cơ, sau đó dùng máy đo tốc độ 2690 v/ph. vòng quay DT – 1236 L để đo số vòng quay của động cơ. Dùng cân điện tử để cân lượng dầu thu được sau mỗi lần thí nghiệm. Các thí nghiệm được lặp lại 3 lần, kết quả được ghi nhận và xử lý tính toán. Hình 9: Máy ly tâm thí nghiệm 2.1.6 Kết quả thí nghiệm - Cân điện tử: có độ chính xác tới a) Thí nghiệm 1: Xác định tốc độ nhỏ 0,1g. nhất trích ly dầu bơ nmin Bảng 1: Kết quả thí nghiệm 1 Hình 10: Cân điện tử - Biến tần Siemens MicroMaster 420: dùng để điều chỉnh tốc độ quay của động cơ. Thông số kỹ thuật: điện áp đầu vào 1 AC 200 V- 240 V. Nhận xét: qua thí nghiệm ta xác định Hình 11: Biến tần Siemens được tốc độ nhỏ nhất có thể trích ly MicroMaster 420
5. dầu bơ là nmin= 788 v/ph. b) Thí nghiệm 2: Xác định tốc độ lớn c) Thí nghiệm 3: Xác định thời gian nhất trích ly dầu bơ nmax Bảng 2: Kết quả thí nghiệm 2 trích ly dầu bơ ở tốc độ n = 2180 v/ph Bảng 3: Kết quả thí nghiệm 3 Nhận xét: qua thí nghiệm trên ta thấy ở thí nghiệm 4 và 5 dù có tăng thời gian thì Nhận xét: qua thí nghiệm ta xác định lượng dầu bơ thu được không đáng kể. được tốc độ lớn nhất có thể trích ly Kết quả thí nghiệm cho thấy với tốc độ dầu bơ là n = 2180 v/ph. max 2180 v/ph và thời gian t = 6 phút thì thu được lượng dầu bơ lớn nhất - Dầu bơ thu được ở các thí nghiệm đã được phân tích tại Trung tâm dịch vụ phân tích thí nghiệm – Số 2 Nghuyễn Văn Thủ - Quận 1- TP.HCM, tỉ lệ béo chiếm 91,2 %. Kết luận: Qua ba thí nghiệm ta thấy có thể sử dụng phương pháp ly tâm để trích ly dầu từ quả bơ.
6. - Lượng dầu thu được dao động trong Hình 2.5: Sơ đồ công nghệ trích ly dầu khoảng 380-395,6g / 2kg hổn hợp bơ trấu. bơ bằng phương pháp ly tâm - Phạm vi tốc độ quay để trích ly dầu bơ là nmin = 788 v/ph, nmax = 2180 v/ph và Giải thích công nghệ trích ly dầu bơ bằng thời gian t= 6 phút. phương pháp ly tâm: - Chọn quả: chọn quả bơ sáp chín để có 2.2 Đề xuất công nghệ trích ly dầu bơ được lượng dầu cao nhất bằng phƣơng pháp ly tâm. - Rửa: rửa quả bơ bằng nước để làm Qua quá trình nghiên cứu phân sạch các tạp chất như bụi, đất, thuốc trừ tích lý thuyết và thực nghiệm để trích ly sâu, trên vỏ quả có thể ảnh hưởng xấu dầu từ quả bơ bằng phương pháp ly tâm đến chất lượng dầu. có thể đề xuất công nghệ trích ly dầu bơ - Bóc tách vỏ và hạt: dùng dao bóc tách bằng phương pháp ly tâm như sau: vỏ và hạt, vì vỏ và hạt không chứa dầu. Ngoài ra, vỏ và hạt có độ bền cơ học cao sẽ gây khó khăn cho quá trình xay và quá trình ly tâm. - Xay: sau khi bóc vỏ và hạt ta tiến hành xay hỗn hợp thịt bơ thu được. Mục đích của công đoạn xay là để phá hủy triệt để những tế bào nguyên liệu nhằm giải phóng dầu ở dạng tự do, tạo cho nguyên liệu có hình dáng và kích thước đồng đều, do đó dầu thoát ra dễ dàng và hiệu suất dầu thu được cao. - Sấy: thịt quả bơ chứa 73% nước, sấy với nhiệt độ là 650C trong thời gian khoảng 60 phút để làm bay bớt hơi nước, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình ly tâm, độ ẩm còn lại là 20% - Trộn trấu: thịt quả bơ rất mềm và ma
7. sát thấp nên dễ bị trượt không lấy kiệt [3]. Tài liệu nghiên cứu xác định một số dầu, do đó phải tăng lượng chất xơ để thông số kỹ thuật trong quá trình chiết tăng hiệu suất thu dầu, tỉ lệ trấu chiếm xuất dầu từ quả bơ bằng phương pháp ép, khoảng 25%. Đại học Nông Lâm Tp.HCM, 2006. - Gia nhiệt: gia nhiệt ở nhiệt độ [4]. Sự kỳ diệu của quả bơ, 800C, gia nhiệt làm cho nguyên liệu hơi sệt lại, lượng chất khô tăng lên, làm lực o.htm ma sát tăng dẫn đến hiệu suất thu hồi dầu [5]. Tìm hiểu về cây bơ, cao. Sau khi gia nhiệt độ ẩm còn lại 10% 3. KẾT LUẬN Pham/Tim-hieu-ve-cay-bo-945/ - Dầu bơ được trích ly bằng phương pháp ly tâm thu được lượng dầu cao, dùng trong ngành thực phẩm và mỹ phẩm - Công nghệ đề xuất có tính khả thi cao phù hợp cho sản xuất công nghiệp. - Dựa trên công nghệ đã được đề xuất, tác giả đã tính toán và thiết kế máy ly tâm dầu bơ hoàn chỉnh có thể ứng dựng trong thực tế. 4. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Hồ Viết Bình – Nghiên cứu thiết kế thiết bị ép để chiết xuất dầu từ quả bơ, trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TPHCM. [2]. Phân tích chuỗi giá trị bơ Đacklack, sở khoa học và công nghệ Đacklack – Chương trình phát triển MBI – GTZ SME.
8. BÀI BÁO KHOA HỌC THỰC HIỆN CÔNG BỐ THEO QUY CHẾ ĐÀO TẠO THẠC SỸ Bài báo khoa học của học viên có xác nhận và đề xuất cho đăng của Giảng viên hướng dẫn Bản tiếng Việt ©, TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH và TÁC GIẢ Bản quyền tác phẩm đã được bảo hộ bởi Luật xuất bản và Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Nghiêm cấm mọi hình thức xuất bản, sao chụp, phát tán nội dung khi chưa có sự đồng ý của tác giả và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh. ĐỂ CÓ BÀI BÁO KHOA HỌC TỐT, CẦN CHUNG TAY BẢO VỆ TÁC QUYỀN! Thực hiện theo MTCL & KHTHMTCL Năm học 2016-2017 của Thư viện Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh.