Luận văn Nâng cao chất lượng tín dụng của các NHTM trên địa bàn tỉnh Long An để góp phần phát triển kinh tế địa phương

Nội dung text: Luận văn Nâng cao chất lượng tín dụng của các NHTM trên địa bàn tỉnh Long An để góp phần phát triển kinh tế địa phương

1. 1 PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi: Vieät Nam ñang ñaåy maïnh phaùt trieån kinh teá thò tröôøng theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, trong ñoù coù noäi dung quan troïng laø xaây döïng caùc taäp ñoaøn kinh teá lôùn, caùc toång coâng ty lôùn cuûa nhaø nöôùc, cuõng nhö caùc loaïi hình doanh nghieäp khaùc nhaèm thöïc hieän keá hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi trong xu theá hoäi nhaäp. Vì theá, nhu caàu veà voán laø nhu caàu böùc xuùc vaø caáp baùch, ñieàu naøy caøng khaúng ñònh vò trí-vai troø quan troïng cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi trong quaù trình hoäi nhaäp. Ngaân haøng thaät söï laø heä thoáng huyeát maïch ñeå ñieàu tieát voán giöõa caùc ngaønh, caùc vuøng ñeå moãi ñoàng voán trong neàn kinh teá ñöôïc söû duïng toái öu nhaát, hieäu quaû nhaát. Laøm theá naøo ñeå caùc Ngaân haøng thöông maïi treân ñòa baøn tænh Long An taêng tröôûng tín duïng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu phaùt trieån kinh teá ñòa phöông, nhöng vaãn ñaûm baûo ñöôïc chaát löôïng tín duïng cao, ñaàu tö hieäu quaû trong neàn kinh teá thò tröôøng ñaày bieán ñoäng vaø caïnh tranh gay gaét? Ñoù laø moái quan taâm thöôøng xuyeân cuûa caùc caáp Uûy, chính quyeàn ñòa phöông vaø caùc nhaø quaûn lyù kinh teá noùi chung trong vieäc thöïc hieän muïc tieâu –ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá –xaõ hoäi tænh Long An töø naêm 2001-2010. Ñoù cuõng laø baøi toaùn muoân thuôû ñaët ra cho laõnh ñaïo caùc Ngaân haøng veà quaûn lyù vaø kinh doanh tieàn teä treân ñòa baøn. Xuaát phaùt töø nhöõng yeâu caàu thöïc tieãn treân, hoïc vieân quyeát ñònh choïn ñeà taøi “Naâng cao chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñeå goùp phaàn phaùt trieån kinh teá ñòa phöông ” laø muïc tieâu nghieân cöùu Luaän vaên cao hoïc . 2. Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi: Vôùi moät phaïm vi heïp cuûa ñeà taøi, Luaän vaên chæ taäp trung trình baøy ñaùnh giaù hoaït ñoäng tín duïng, thöïc traïng chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. Qua ñoù ñaùnh giaù nhöõng ñieåm maïnh, nhöõng ñieåm yeáu, nhöõng toàn taïi trong chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh. Töø ñoù ñeà ra nhöõng giaûi phaùp nhaèm naâng cao chaát löôïng tín duïng goùp phaàn môû roäng hoaït ñoäng tín duïng thuùc ñaåy kinh teá ñòa phöông phaùt trieån. 3. Phöông phaùp nghieân cöùu.
2. 2 Hoïc vieân ñaõ söû duïng caùc bieän phaùp thoáng keâ, so saùnh soá töông ñoái, soá tuyeät ñoái, toång hôïp soá lieäu ñeå ñöa ra nhöõng keát luaän, minh chöùng. Beân caïnh ñoù, hoïc vieân ñaõ vaän duïng nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc ôû hôn 2 naêm Cao hoïc, söï chæ daãn cuûa Thaày höôùng daãn ñeå phaân tích theo chieàu roäng laãn chieàu saâu veà chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. 4. Phaïm vi nghieân cöùu. Do thôøi gian coù haïn, Luaän vaên chæ ñi saâu nghieân cöùu thöïc traïng chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An töø naêm 2003 ñeán thaùng 09 naêm 2006 nhaèm ñöa ra nhöõng giaûi phaùp cô baûn nhaát, chuû yeáu nhaát gaén lieàn vôùi thöïc traïng taïi ñòa phöông. 5. YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa Luaän vaên: Töø thöïc traïng hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. Luaän vaên ñöa ra moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao chaát löôïng tín duïng ñeå naâng cao hieäu quaû ñaàu tö tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An thuùc ñaåy quaù trình phaùt trieån kinh teá ñòa phöông theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. 6. Noäi dung vaø keát caáu cuûa Luaän vaên: Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän vaø danh muïc taøi lieäu tham khaûo, luaän vaên goàm 3 chöông: Chöông 1: Trình baøy nhöõng cô sôû lyù luaän chung veà tín duïng NHTM vaø vai troø cuûa tín duïng NHTM trong phaùt trieån kinh teá. Chöông 2: Phaûn aùnh thöïc traïng veà chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. Chöông 3: Neâu leân nhöõng quan ñieåm, muïc tieâu vaø giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An thuùc ñaåy kinh teá ñòa phöông phaùt trieån.
3. 3 CHÖÔNG 1 NHÖÕNG CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ TÍN DUÏNG NHTM VAØ VAI TROØ CUÛA TÍN DUÏNG NHTM TRONG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ 1.1. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI 1.1.1. Khaùi nieäm tín duïng. Tín duïng ra ñôøi töø khi xaõ hoäi coù söï phaân coâng lao ñoäng vaø xuaát hieän cheá ñoä tö höõu veà tö lieäu saûn xuaát. Cuøng vôùi söï tan raõ cuûa cheá ñoä coäng saûn nguyeân thuûy, caùc quan heä saûn xuaát môùi ra ñôøi, löïc löôïng saûn xuaát phaùt trieån laø ñieàu kieän cho söï phaân coâng lao ñoäng phaùt trieån, hình thaønh söï phaân hoùa xaõ hoäi: cuûa caûi taäp trung vaøo tay ngöôøi giaøu, coù quyeàn theá, trong khi ñoù coù ngöôøi ngheøo khoâng ñuû thu nhaäp ñeå ñaùp öùng nhu caàu toái thieåu cuûa ñôøi soáng . Maët khaùc, do aûnh höôûng ñieàu kieän thieân nhieân bieán ñoäng neân saûn xuaát luoân luoân coù ruûi ro, ñoøi hoûi phaûi coù söï vay möôïn nhau ñeå ñieàu hoøa saûn xuaát vaø cuoäc soáng. Hình thöùc tín duïng sô khai baèng hieän vaät cuûa ngöôøi giaøu cho ngöôøi ngheøo vay ñeå ñaûm baûo cuoäc soáng ñaõ xuaát hieän töø ñoù. Khi saûn xuaát haøng hoùa ngaøy caøng phaùt trieån thì quan heä tín duïng caøng ñöôïc môû roäng ñeå phuïc vuï nhu caàu veà ñaàu tö tìm kieám lôïi nhuaän vaø nhu caàu tieâu duøng. Maët khaùc, do ñaëc ñieåm tuaàn hoaøn voán cuûa töøng doanh nghieäp traûi qua caùc giai ñoaïn vaø bieåu hieän döôùi caùc hình thaùi khaùc nhau. Khoâng aên khôùp veà maët thôøi gian vaø khoâng gian, coù nhöõng doanh nghieäp luùc naøy taïm thôøi thöøa voán chöa söû duïng, nhöng cuõng coù ñôn vò xí nghieäp thieáu voán caàn boå sung. Do ñoù, ñoøi hoûi phaûi coù tín duïng laøm caàu noái giöõa nôi thöøa vaø nôi thieáu. Trong cô cheá thò tröôøng, nhu caàu voán cho saûn xuaát kinh doanh ngaøy caøng lôùn, ña daïng nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ñaàu tö môû roäng saûn xuaát bao goàm caû taøi saûn löu ñoäng vaø taøi saûn coá ñònh. Nguoàn voán ñaùp öùng naøy laø nguoàn voán tieát kieäm trong toaøn xaõ hoäi: Voán tieát kieäm caù nhaân, caùc nhaø kinh doanh, ngaân saùch nhaø nöôùc. Nhö vaäy, söï phaùt trieån cuûa tín duïng laø xuaát phaùt töø nhu caàu tieát kieäm vaø ñaàu tö, tín duïng chính laø caàu noái giöõa tieát kieäm vaø ñaàu tö.
4. 4 Nhö vaäy, tín duïng laø quan heä vay möôïn giöõa hai chuû theå döïa treân nguyeân taéc coù hoaøn traû. Tín duïng laø söï chuyeån nhöôïng taïm thôøi quyeàn söû duïng moät löôïng giaù trò, döôùi hình thöùc hieän vaät hay tieàn teä töø ngöôøi sôû höõu sang ngöôøi söû duïng sau ñoù ñöôïc hoaøn traû laïi vôùi moät löôïng lôùn hôn. Trong quan heä giao dòch giöõa hai chuû theå theå hieän caùc noäi dung sau : Ngöôøi cho vay chuyeån giao cho ngöôøi ñi vay moät löôïng giaù trò nhaát ñònh. Giaù trò naøy coù theå döôùi hình thaùi hieän vaät nhö haøng hoùa, maùy moùc, thieát bò, baát ñoäng saûn. Ngöôøi ñi vay chæ ñöôïc quyeàn söû duïng taïm thôøi trong moät thôøi gian nhaát ñònh. Sau khi heát thôøi haïn söû duïng, ngöôøi ñi vay phaûi hoaøn traû cho ngöôøi cho vay moät löôïng giaù trò nhö cuû vaø moät phaàn giaù trò taêng theâm, ñoù chính laø lôïi töùc. 1.1.2. Phaân loaïi tín duïng. Trong neàn kinh teá thò tröôøng, hoaït ñoïâng tín duïng raát ña daïng vaø phong phuù. Tuøy theo caùc muïc tieâu kinh doanh cuûa nhaø quaûn lyù maø coù caùch phaân loaïi khaùc nhau. Tuy nhieân, nhìn chung coù nhöõng caùch phaân loaïi cô baûn nhö sau: 1.1.2.1.Caên cöù theo thôøi haïn. - Tín duïng ngaén haïn: Laø loaïi tín duïng coù thôøi haïn ñeán 12 thaùng vaø ñöôïc söû duïng ñeå buø ñaép söï thieáu huït voán löu ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp vaø nhu caàu chi tieâu ngaén haïn cuûa caù nhaân. -Tín duïng trung haïn: Laø loaïi tín duïng coù thôøi haïn treân 12 thaùng ñeán 60 thaùng. Tín duïng trung haïn chuû yeáu ñöôïc söû duïng ñeå ñaàu tö mua saém taøi saûn coá ñònh, caûi tieán vaø ñoåi môùi thieát bò coâng ngheä, môû roäng saûn xuaát kinh doanh. -Tín duïng daøi haïn: Laø loaïi tín duïng coù thôøi haïn treân 60 thaùng vaø thôøi haïn toái ña coù theå leân ñeán 20-30 naêm, moät soá tröôøng hôïp coù theå leân ñeán 40 naêm. Tín duïng daøi haïn laø loaïi tín duïng ñöôïc cung caáp ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu daøi haïn nhö xaây döïng nhaø ôû vaø caùc thieát bò, phöông tieän vaän taûi coù quy moâ lôùn, xaây döïng caùc xí nghieäp môùi. 1.1.2.2. Caên cöù vaøo möùc ñoä tín nhieâm ñoái vôùi khaùch haøng. - Tín duïng khoâng coù baûo ñaûm: Ngöôøi vay coù uy tín, coù döï aùn saûn xuaát kinh doanh khaû thi cao vaø naêng löïc taøi chính maïnh, ñaûm baûo hoaøn traû nôï vay neân ngöôøi cho vay khoâng yeâu caàu phaûi ñaûm baûo baèng taøi saûn.
5. 5 -Tín duïng coù baûo ñaûm: Laø loaïi tín duïng döïa treân cô sôû caùc baûo ñaûm nhö theá chaáp, caàm coá hoaëc söï baûo laõnh cuûa ngöôøi thöù ba, cho vay baûo ñaûm baèng taøi saûn hình thaønh töø voán vay. 1.1.2.3. Caên cöù vaøo tính chaát söû duïng voán vay. -Tín duïng voán löu ñoäng: Cung caáp voán nhaèm hình thaønh voán löu ñoäng cho caùc doanh nghieäp, caù nhaân. -Tín duïng voán coá ñònh: Cho caùc doanh nghieäp, caù nhaân vay ñeå hình thaønh neân taøi saûn coá ñònh phuïc vuï saûn xuaát kinh doanh. 1.1.2.4. Caên cöù vaøo chuû theå quan heä tín duïng: Coù 3 loaïi tín duïng sau: -Tín duïng ngaân haøng: Laø quan heä tín duïng giöõa ngaân haøng, caùc toå chöùc tín duïng vaø ñònh cheá taøi chính khaùc vôùi caùc doanh nghieäp vaø caù nhaân. -Tín duïng thöông maïi: Laø quan heä giöõa caùc doanh nghieäp ñöôïc bieåu hieän döôùi hình thöùc baùn chòu haøng hoùa hoaëc öùng tröôùc tieàn khi mua haøng. - Tín duïng nhaø nöôùc: Laø quan heä tín duïng maø trong ñoù Nhaø nöôùc laø ngöôøi ñi vay vaø nhaân daân, caùc toå chöùc, doanh nghieäp laø ngöôøi cho vay. 1.1.3. Nguyeân taéc tín duïng. -Söû duïng voán vay ñuùng muïc ñích ñaõ thoûa thuaän trong hôïp ñoàng tín duïng: Nguyeân taéc naøy ñaûm baûo hieäu quaû cuûa voán vay vaø taïo ñieàu kieän thöïc hieän toát vieäc hoaøn traû nôï vay cuûa khaùch haøng. Ngaân haøng cho vay treân cô sôû muïc ñích, ñoái töôïng ñaõ ñöôïc thoûa thuaän tröôùc trong hôïp ñoàng. Nhöõng muïc ñích, ñoái töôïng ñoù ñaõ ñöôïc ngaân haøng thaåm tra tính toaùn hieäu quaû kinh teá. Nguoàn voán duøng ñeå traû nôï cuûa ngöôøi vay chuû yeáu laø caùc khoaûn thu nhaäp töø döï aùn, töø vieäc thöïc hieän keá hoaïch saûn xuaát kinh doanh. Do vaäy, khaùch haøng caàn phaûi tuaân thuû theo hôïp ñoàng, söû duïng voán vaøo ñuùng muïc ñích, ñoái töôïng thì môùi coù khaû naêng thu hoài voán vaø traû nôï ngaân haøng ñuùng thôøi haïn. Neáu khoâng thì khaùch haøng seõ daãn ñeán khoâng thöïc hieän ñöôïc nguyeân taéc hoaøn traû ñuùng haïn. -Ngaân haøng seõ khoâng cho doanh nghieäp vay neáu doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh khoâng ñuùng vôùi chöùc naêng ngaønh ngheà ñaõ ñaêng kyù trong giaáy pheùp kinh doanh vôùi cô quan phaùp luaät. Trong quaù trình söû duïng tieàn vay, ngaân haøng coù quyeàn kieåm tra vieäc söû duïng voán theo muïc ñích ñaõ ñöôïc cam keát giöõa ñoâi beân. Neáu kieåm tra thaáy ngöôøi söû duïng sai muïc ñích thì ngaân haøng coù quyeàn thu hoài voán vay hoaëc aùp duïng caùc bieän phaùp cheá taøi tín duïng khaùc.
6. 6 -Phaûi hoaøn traû caû goác vaø laõi tieàn vay ñuùng haïn ñaõ thoûa thuaän: Ñaây laø nguyeân taéc cô baûn xuyeân suoát trong quaù trình hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân haøng. Nguyeân taéc naøy nhaèm ñaûm baûo cho caùc NHTM toàn taïi vaø hoaït ñoäng moät caùch bình thöôøng. Nguoàn voán cho vay cuûa ngaân haøng chuû yeáu laø nguoàn voán huy ñoäng, ñoù laø taøi saûn cuûa chuû theå göûi taïi ngaân haøng maø ngaân haøng taïm thôøi quaûn lyù vaø söû duïng. Ngaân haøng cuõng phaûi hoaøn traû cho chuû sôû höõu theo nhöõng ñieàu kieän veà thôøi haïn vaø laõi suaát ñaõ thoûa thuaän. Chính vì vaäy, ngöôøi vay phaûi hoaøn traû cho ngaân haøng ñuùng thôøi haïn vaø khoái löôïng goàm voán goác vaø laõi ñeå thanh toaùn cho ngöôøi göûi tieàn vaø trang traûi chi phí cho hoaït ñoäng ngaân haøng. Chính vì vaäy, ñeå thöïc hieän nguyeân taéc naøy, moät yeáu toá quan troïng ñaàu tieân laø ngaân haøng caàn phaûi thaåm ñònh kyõ tính khaû thi cuûa döï aùn, keá hoaïch saûn xuaát kinh doanh cuûa ngöôøi vay. Neáu khoâng seõ daãn ñeán saûn xuaát kinh doanh keùm hieäu quaû, ngöôøi vay raát khoù hoaëc khoâng coù khaû naêng hoaøn traû voán tín duïng, aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán keát quaû kinh doanh cuûa ngaân haøng. Trong tröôøng hôïp traàm troïng, ngaân haøng seõ bò thua loã, daãn ñeán nguy cô maát khaû naêng thanh toaùn vaø coù theå bò phaù saûn. Ñoâi khi coù theå aûnh höôûng daây chuyeàn ñeán caû heä thoáng ngaân haøng cuûa moät quoác gia vaø daãn ñeán khuûng hoaûng kinh teá cuûa caû moät khu vöïc. 1.1.4. Ñieàu kieän vay voán. Ngaân haøng xem xeùt vaø quyeát ñònh cho vay khi khaùch haøng coù ñuû caùc ñieàu kieän sau: - Coù naêng löïc phaùp phaùp luaät daân söï, naêng löïc haønh vi daân söï vaø chòu traùch nhieäm daân söï theo quy ñònh cuûa phaùp luaät: - Muïc ñích söû duïng voán hôïp phaùp. - Coù khaû naêng taøi chính ñaûm baûo traû nôï trong thôøi haïn cam keát. - Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh phaûi ñaûm baûo hoaït ñoäng ñuùng theo giaáy pheùp. - Coù döï aùn ñaàu tö, phöông thöùc saûn xuaát, kinh doanh dòch vuï khaû thi vaø coù hieäu quaû; hoaëc coù döï aùn ñaàu tö, phöông aùn phuïc vuï ñôøi soáng khaû thi vaø phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa phaùp luaät. - Thöïc hieän caùc quy ñònh veà baûo ñaûm tieàn vay theo quy ñònh cuûa Chính phuû vaø höôùng daãn cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam. 1.1.5. Phöông thöùc tín duïng.
7. 7 Treân cô sôû nhu caàu söû duïng voán vay cuûa khaùch haøng, khaû naêng kieåm tra, giaùm saùt vieäc khaùch haøng söû duïng voán vay vaø höôùng daãn cuûa NHTM, ngaân haøng cho vay thoaû thuaän vôùi khaùch haøng vay veà vieäc löïa choïn phöông thöùc cho vay theo caùc phöông thöùc sau ñaây: - Cho vay hoä gia ñình vaø caù nhaân ñeå ñaùp öùng nhu caàu sinh hoaït hay môû roäng saûn xuaát kinh doanh. - Cho vay töøng laàn: Moãi laàn vay voán, khaùch haøng vaø NHTM- nôi cho vay thöïc hieän caùc thuû tuïc vay voán caàn thieát vaø kyù keát hôïp ñoàng tín duïng. - Cho vay theo haïn möùc tín duïng (cho vay luaân chuyeån): Ngaân haøng thöông maïi vaø khaùch haøng xaùc ñònh, thoaû thuaän haïn möùc tín duïng. - Cho vay theo döï aùn ñaàu tö : Ngaân haøng thöông maïi cho khaùch haøng vay voán ñeå thöïc hieän caùc döï aùn ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát, kinh doanh, dòch vuï vaø caùc döï aùn ñaàu tö phuïc vuï ñôøi soáng. - Cho vay hôïp voán: Caùc NHTM chi nhaùnh tænh Long An cuøng vôùi caùc toå chöùc tín duïng khaùc cuøng cho vay ñoái vôùi moät döï aùn hoaëc moät phöông aùn vay voán cuûa khaùch haøng. - Cho vay traû goùp: Khi cho vay voán, ngaân haøng thöông maïi vaø khaùch haøng xaùc ñònh vaø thoaû thuaän soá laõi voán vay phaûi traû coäng vôùi soá nôï goác ñöôïc chia ra ñeå traû nôï theo nhieàu kyø haïn trong thôøi haïn cho vay. Tröôøng hôïp khaùch haøng traû nôï vay tröôùc haïn, ngaân haøng thoaû thuaän vôùi khaùch haøng soá tieàn laõi vay phaûi traû cho phuø hôïp nhöng khoâng ñöôïc thaáp hôn möùc laõi tieàn vay cuûa cuøng loaïi cho vay taïi thôøi ñieåm traû nôï. 1.1.6. Laõi suaát tín duïng: Laõi suaát laø giaù caû cuûa quyeàn söû duïng voán, vieäc thay ñoåi laõi suaát seõ keùo theo söï bieán ñoåi cuûa chi phí tín duïng, töø ñoù taùc ñoäng ñeán vieäc thu heïp hay môû roäng khoái löôïng tín duïng trong neàn kinh teá. Do ñoù, laõi suaát laø moät trong nhöõng coâng cuï chuû yeáu cuûa chính saùch tieàn teä. Thöïc teá cho thaáy, tuyø theo ñieàu kieän thöïc teá vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa thò tröôøng taøi chính, Ngaân haøng trung öông coù theå söû duïng coâng cuï laõi suaát ñeå ñieàu haønh chính saùch tieàn teä theo caùc chính saùch sau: +Ngaân haøng trung öông kieåm soaùt tröïc tieáp laõi suaát thò tröôøng baèng caùch quy ñònh caùc loaïi laõi suaát nhö: -Laõi suaát tieàn göûi vaø laõi suaát cho vay theo töøng kyø haïn ; hoaëc
8. 8 -Saøn laõi suaát tieàn göûi vaø traàn laõi suaát cho vay ñeå taïo neân khung laõi suaát giôùi haïn. -Coâng boá laõi suaát cô baûn coäng vôùi bieân ñoä giao dòch. +Caùc NHTM seõ döïa vaøo möùc laõi suaát cuûa ngaân haøng trung öông coâng boá ñeå aán ñònh laõi suaát kinh doanh cuûa mình phuø hôïp trong töøng thôøi kyø. -Möùc laõi suaát cho vay cuûa caùc NHTM vaø khaùch haøng thoûa thuaän phaûi phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa Ngaân haøng Nhaø Nöôùc vaø NHTM Trung öông veà laõi suaát cho vay taïi thôøi ñieåm kyù keát hôïp ñoàng. Caùc NHTM coù traùch nhieäm coâng boá coâng khai möùc laõi suaát cho vay cho caùc khaùch haøng bieát. - Laõi suaát cho vay NHTM coù theå thu theo thaùng, quí, naêm tuøy theo thoûa thuaän vôùi khaùch haøng vaø ñöôïc ghi trong hôïp ñoàng tín duïng. - Laõi suaát cho vay öu ñaõi ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi khaùch haøng ñöôïc öu ñaõi veà laõi suaát theo quy ñònh cuûa Chính Phuû, höôùng daãn cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc vaø NH TM Trung öông. - Tröôøng hôïp khoaûn vay bò chuyeån nôï quaù haïn, aùp duïng laõi suaát nôï quaù haïn laø 150 % laõi suaát cho vay aùp duïng trong thôøi haïn vay. - Trong tröôøng hôïp coù thay ñoåi veà laõi suaát vaø caùc tröôøng hôïp caàn thieát, thì caùc NHTM vaø khaùch haøng cuøng thoaû thuaän vaø ghi boå sung vaøo hôïp ñoàng. 1.1.7. Qui trình tín duïng. Qui trình xeùt duyeät cho vay taïi caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñöôïc theå hieän qua sô ñoà sau: Sô ñoà1: Qui trình tín duïng. CBTD tieáp nhaän hoà CBTD thaåm ñònh Tröôûng phoøng tín sô töø khaùch haøng hoà sô ñeà xuaát yù duïng kieán (1) (2) (3) Toång Giaùm ñoác ra GÑ chi nhaùnh ñeà nghò quyeát ñònh (5) (4)
9. 9 (1). Khi khaùch haøng coù nhu caàu vay voán, hoï seõ ñeán Phoøng tín duïng ñeå noäp ñôn xin vay, trình baøy roõ lyù do xin vay vaø caùc hoà sô taøi lieäu duøng thuyeát minh cho vieäc vay voán. Caùn boä tín duïng tröïc tieáp nhaän hoà sô vay voán cuûa khaùch haøng sau ñoù kieåm tra tính hôïp leä, hôïp phaùp cuûa boä hoà sô. (2). Sau khi ñaõ tieáp nhaän nhöõng hoà sô do khaùch haøng cung caáp, caùn boä tín duïng seõ tieán haønh xöû lyù, thaåm ñònh nhöõng thoâng tin ñoù. Ñaây laø böôùc raát quan troïng, caùc khoaûn vay coù ñöôïc hoaøn traû hay khoâng phuï thuoäc chuû yeáu vaøo böôùc naøy. Ngoaøi vieäc kieåm tra hoà sô do khaùch haøng cung caáp, caùn boä tín duïng coøn phaûi tröïc tieáp gaëp ngöôøi ñaïi dieän doanh nghieäp vay voán, keát hôïp vôùi vieäc xuoáng ñòa ñieåm hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp ñeå xem xeùt cuï theå tìm kieám nhöõng thoâng tin phuïc vuï cho coâng taùc thaåm ñònh. Vieäc khaûo saùt cô sôû cuûa doanh nghieäp ñoøi hoûi caùn boä tín duïng phaûi coù kinh nghieäm, hieåu bieát saâu roäng veà qui trình coâng ngheä, caùch thöùc toå chöùc, trình ñoä quaûn lyù cuûa doanh nghieäp ñeå töø ñoù coù nhöõng ñaùnh giaù chính xaùc. Tuy nhieân trong quaù trình khaûo saùt thöïc teá, caùn boä tín duïng caàn coù thaùi ñoä chaân tình côûi môû ñeå traùnh cho khaùch haøng khoù chòu vì ñieàu tra, thaåm vaán. (3). Khi nhaän ñöôïc hoà sô thaåm ñònh töø caùn boä tín duïng. Tröôûng phoøng tín duïng phaûi tieán haønh xeùt duyeät, thaåm tra nhöõng noäi dung ñöôïc ñeà caäp. Tröôûng phoøng tín duïng coù theå keát hôïp cuøng caùn boä tín duïng khaûo saùt cô sôû saûn xuaát kinh doanh cuûa khaùch haøng xin vay voán. Neáu ñoàng yù vôùi ñeà nghò cuûa caùn boä tín duïng, tröôûng phoøng tín duïng seõ cho bieát yù kieán cuûa mình vaø trong voøng laøm vieäc 5 ngaøy phaûi trình leân cho Giaùm ñoác xeùt duyeät, sau ñoù thoâng baùo cho khaùch haøng bieát. (4). Giaùm ñoác chi nhaùnh chæ xeùt duyeät cho vay neáu coù ñuû chöõ kyù cuûa caùn boä tín duïng vaø tröôûng phoøng tín duïng trong phaïm vi 5 ngaøy vaø trong phaïm vi phaùn quyeát. Trong tröôøng hôïp moùn vay vöôït quaù phaïm vi phaùn quyeát, Giaùm ñoác chi nhaùnh phaûi göûi hoà sô vaø tôø trình leân toång giaùm ñoác ñeå xin yù kieán (5). Toång Giaùm ñoác sau khi nhaän ñöôïc hoà sô vaø tôø trình cuûa Giaùm ñoác chi nhaùnh phaûi xem xeùt vaø quyeát ñònh trong thôøi gian hôïp lyù; Caùc phoøng nghieäp vuï coù nhieäm vuï hoaøn taát hoà sô vaø giaûi ngaân kòp thôøi neáu khoaûn vay ñöôïc Toång Giaùm ñoác pheâ duyeät. 1.2. VAI TROØ CUÛA TÍN DUÏNG:
10. 10 Tín duïng ngaân haøng laø moät keânh ñaùp öùng voán quan troïng cho neàn kinh teá, noù laø ñoøn baåy kinh teá, laø ñoäng löïc thuùc ñaåy saûn xuaát phaùt trieån, taêng tröôûng kinh teá. Trong ñieàu kieän kinh teá nöôùc ta ñang trong thôøi kyø chuyeån ñoåi sang kinh teá thò tröôøng, chuaån bò gia nhaäp WTO; Thò tröôøng tieàn teä, thò tröôøng voán chöa phaùt trieån maïnh, caùc doanh nghieäp vaø caù nhaân thieáu voán chæ troâng chôø chuû yeáu vaøo keânh tín duïng ngaân haøng. Chính vì vaäy, tín duïng ngaân haøng coù vai troø ñaëc bieät quan troïng trong vieäc ñöa kinh teá nöôùc ta tieán leân coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. Theå hieän: 1.2.1. Ñoái vôùi caù nhaân vaø hoä gia ñình: Tín duïng ñaùp öùng nhu caàu veà voán cho caù nhaân vaø hoä gia ñình. Haàu heát caùc caù nhaân, hoä gia ñình ñeàu raát caàn voán ñeå sinh hoaït, hoaït ñoäng saûn xuaát. Thoâng qua hoaït ñoäng tín duïng, caùc caù nhaân, hoä gia ñình môû roäng khaû naêng saûn xuaát. Vì vaäy, tín duïng ngaân haøng giaùn tieáp goùp phaàn caûi thieän ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân taïo ñieàu kieän cho caù nhaân, hoä gia ñình môû roäng khaû naêng saûn xuaát ñeå vöôn leân trong cuoäc soáng. 1.2.2. Ñoái vôùi neàn kinh teá: -Tín duïng ngaân haøng thuùc ñaåy quaù trình tích tuï vaø taäp trung voán taïm thôøi nhaøn roãi ñeå ñaùp öùng cho nhu caàu saûn xuaát löu thoâng, thuùc ñaåy quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Hoaït ñoäng cuûa tín duïng ngaân haøng laø taäp trung voán baèng tieàn taïm thôøi nhaøn roãi chöa söû duïng trong xaõ hoäi ñeå cho caùc chuû theå vay phuïc vuï nhu caàu saûn xuaát kinh doanh coù hieäu quaû cao nhaèm thuùc ñaåy neàn kinh teá phaùt trieån theo höôùng coâng nghieäp hoùa-hieän ñaïi hoùa. Tín duïng ngaân haøng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu voán cho quaù trình taùi saûn xuaát môû roäng vôùi qui moâ ngaøy caøng lôùn caû chieàu roäng laãn chieàu saâu. Vieäc taäp trung voán vaø phaân phoái tín duïng ñaõ goùp phaàn ñieàu hoøa voán trong toaøn boä neàn kinh teá töø nôi thöøa sang nôi thieáu. Noù goùp phaàn ñaåy nhanh quaù trình tích tuï voán ñeå ñaàu tö môû roäng saûn xuaát, goùp phaàn thuùc ñaåy nhanh toác ñoä taäp trung vaø tích luõy voán cho neàn kinh teá. Tín duïng goùp phaàn vaøo söï phaân coâng vaø hôïp taùc ngaøy caøng cao thoâng qua vieäc ñaåy nhanh quaù trình chuyeân moân hoùa saûn xuaát. Tín duïng laø caàu noái giöõa tieát kieäm vaø ñaàu tö, laø ñoäng löïc khuyeán khích tieát kieäm ñeå thuùc ñaåy ñaàu tö. Trong quaù trình saûn xuaát, tín duïng ngaân haøng nhö
11. 11 laø moät nguoàn hình thaønh voán löu ñoäng, voán coá ñònh vaø laø nguoàn boå sung thieáu huït cho caùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Cô cheá thò tröôøng ñaõ laøm phaân hoùa söï caùch bieät veà thu nhaäp; vôùi vai troø cuûa mình, hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng taïo ñieàu kieän taêng theâm voán môû roäng saûn xuaát, taêng theâm thu nhaäp, kích thích quaù trình taäp trung voán, taäp trung saûn xuaát ñoái vôùi caùc taàng lôùp xaõ hoäi . Nhö vaäy, tín duïng ngaân haøng goùp phaàn thuùc ñaåy quaù trình tích tuï taäp trung voán vaø taäp trung vaøo ñaàu tö saûn xuaát, laøm taêng qui moâ voán, thuùc ñaåy nhanh quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. - Tín duïng ngaân haøng goùp phaàn naâng cao söùc caïnh tranh vaø hieäu quaû söû duïng voán, taêng cöôøng cheá ñoä haïch toaùn kinh teá cuûa doanh nghieäp. Ñaëc tröng cô baûn cuûa tín duïng laø söï vaän ñoäng treân cô sôû hoaøn traû coù lôïi töùc. Do vaäy, keát quaû hoaït ñoäng tín duïng phaûn aùnh phaàn naøo keát quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôn vò. Thoâng qua vieäc xem xeùt chaát löôïng tín duïng cuûa ngaân haøng coù theå ñaùnh giaù ñöôïc hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá. Tín duïng thuùc ñaåy caùc ñôn vò kinh teá söû duïng voán coù hieäu quaû, ñaåy nhanh voøng quay voán löu ñoäng taïo ra lôïi nhuaän cao hôn. Caùc chuû theå söû duïng voán ngaân haøng ñeàu phaûi cam keát thöïc hieän söû duïng voán ñuùng muïc ñích, coù hieäu quaû phuø hôïp vôùi ñieàu kieän kinh doanh vaø hoaøn traû voán laãn laõi ñuùng haïn. Neáu ñôn vò khoâng thöïc hieän ñuùng lôøi cam keát thì ngaân haøng seõ aùp duïng bieän phaùp cheá taøi tín duïng. Do vaäy, ñeå kinh doanh coù hieäu quaû thì caùc ñôn vò phaûi tính toaùn kyõ, ñaàu tö vaøo lónh vöïc naøo, vôùi moät löôïng voán laø bao nhieâu. Caùc doanh nghieäp phaûi tìm moïi bieän phaùp ñeå taêng naêng suaát lao ñoäng, haï giaù thaønh, ñoåi môùi maãu maõ saûn phaåm, taêng voøng quay voán Töø ñoù laøm cho söùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp ñöôïc naâng cao. - Tín duïng ngaân haøng goùp phaàn thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp cuõng nhö neàn kinh teá taêng cöôøng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø naâng cao hieäu quaû hôïp taùc quoác teá. Trong ñieàu kieän quoác teá hoùa, toaøn caàu hoùa nhö hieän nay, neàn kinh teá cuûa moät nöôùc luoân luoân phaûi gaén vôùi thò tröôøng khu vöïc vaø theá giôùi. Chính saùch môû cöûa cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta nhaèm môû roäng quan heä kinh teá vôùi nöôùc ngoaøi ñeå thuùc ñaåy kinh teá trong nöôùc phaùt trieån. Chính vì vaäy, tín duïng ngaân haøng cuõng phaûi trôû thaønh moät trong nhöõng phöông tieän noái lieàn kinh teá trong nöôùc vôùi caùc
12. 12 nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi, nhaèm khai thaùc toát theá maïnh cuûa quoác gia, thöïc hieän phaân coâng vaø hôïp taùc quoác teá. Thoâng qua voán tín duïng, caùc doanh nghieäp môû roäng saûn xuaát kinh doanh, ñaàu tö theo chieàu roäng laãn chieàu saâu, ñoåi môùi coâng ngheä, tieáp nhaän nhöõng coâng ngheä hieän ñaïi, an toaøn veä sinh moâi tröôøng ñeå naâng cao naêng suaát lao ñoäng vaø phaùt trieån beàn vöõng. Thoâng qua ñoù, taêng cöôøng vaø môû roäng xuaát khaåu, lieân doanh vôùi caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi ñeå töøng böôùc hoäi nhaäp quoác teá, phaùt huy lôïi theá so saùnh vaø lôïi theá caïnh tranh cuûa haøng Vieät Nam. - Thuùc ñaåy quaù trình phaùt trieån kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn theo ñònh höôùng XHCN: Trong nhöõng naêm qua, nhôø coù cô cheá hôïp lyù vaø chính saùch thoâng thoaùng cuûa nhaø nöôùc, ñaõ taïo ra moâi tröôøng kinh doanh naêng ñoäng hôn. Ñieàu ñoù ñaõ khuyeán khích taát caû caùc thaønh phaàn kinh teá tham gia quaù trình saûn xuaát kinh doanh treân nguyeân taéc bình ñaúng cuøng coù lôïi, thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá haøng hoùa vôùi toác ñoä nhanh vaø vöõng chaéc hôn. Tín duïng ngaân haøng ñaõ tham gia ñaàu tö voán cho taát caû caùc thaønh phaàn kinh teá, xaùc laäp quan heä ñoái xöû bình ñaúng, coâng baèng giöõa caùc thaønh phaàn kinh teá; Thoâng qua ñoù tín duïng ngaân haøng ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy quaù trình phaùt trieån kinh teá nhieàu thaønh phaàn theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. -Tín duïng goùp phaàn oån ñònh tieàn teä, oån ñònh giaù caû, taïo coâng aên vieäc laøm, goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng nhaân daân, duy trì vaø oån ñònh traät töï xaõ hoäi. Thoâng qua vieäc giuùp doanh nghieäp phaùt huy hieäu quaû saûn xuaát, taïo ra nhieàu haøng hoùa, dòch vuï. Tín duïng kích thích ñaàu tö coù hieäu quaû ôû caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà, caùc vuøng kinh teá theo ñònh höôùng cuûa Nhaø nöôùc. Keát hôïp vôùi coâng cuï laõi suaát vaø moät soá caùc coâng cuï khaùc, tín duïng thöïc hieän ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá nhaèm oån ñònh giaù trò ñoái noäi vaø ñoái ngoaïi cuûa ñoàng tieàn. Töø ñoù thuùc ñaåy saûn xuaát, naâng cao ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nhaân daân, goùp phaàn oån ñònh an ninh chính trò, traät töï an toaøn xaõ hoäi. Treân ñaây laø boán vai troø toång quaùt cuûa tín duïng ngaân haøng. Tuy nhieân tín duïng chæ phaùt huy toát nhöõng vai troø treân trong ñieàu kieän qui moâ vaø cô caáu ñaàu tö cuûa tín duïng phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñaëc ñieåm vaø möùc ñoä haáp thu voán cuûa neàn kinh teá. Möùc ñoä taêng tröôûng cuûa tín duïng ñöôïc kieåm soaùt, hieäu quaû cuûa tín duïng ñöôïc phaùt huy. Neáu ñeå tín duïng phaùt trieån traøn lan khoâng kieåm soaùt ñöôïc thì
13. 13 khoâng nhöõng laøm cho neàn kinh teá chaäm phaùt trieån maø coøn laøm cho laïm phaùt gia taêng, aûnh höôûng xaáu ñeán neàn kinh teá, xaõ hoäi. 1.3. CAÙC CHÆ TIEÂU ÑAÙNH GIAÙ CHAÁT LÖÔÏNG TÍN DUÏNG CUÛA CAÙC NHTM. Ñeå ñaït ñöôïc hieäu quaû kinh doanh cuõng nhö naâng cao chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM thì coâng taùc ñaùnh giaù chaát löôïng tín duïng cuûa NHTM laø raát quan troïng. Tuøy theo moãi nhaø quaûn trò ngaân haøng coù theå xaùc ñònh nhöõng chæ tieâu naøo laø chuû yeáu, laø quan troïng ñeå töø ñoù coù theå ñöa ra nhöõng ñònh höôùng vaø giaûi phaùp hôïp lyù nhaèm haïn cheá nhöõng ruûi ro vaø naâng cao chaát löôïng tín duïng. Trong nhöõng thaäp kyû gaàn ñaây, coäng ñoàng ngaân haøng theá giôùi ñaõ ñöa ra nhaän ñònh: muoán duy trì ñöôïc tính laønh maïnh vaø oån ñònh cuûa moät ngaân haøng, caàn phaûi coù 5 yeáu toá, caùc yeáu toá naøy ñöôïc tieâu thöùc hoùa thaønh phöông phaùp phaân tích CAMEL. Ñaây laø phöông phaùp phaân tích ñöôïc haàu heát caùc nöôùc treân theá giôùi aùp duïng. CAMEL laø chöõ vieát taét tieáng Anh bao goàm : C (Capital): Voán töï coù A (Asset quality): Chaát löôïng taøi saûn coù M (Management ability): Naêng löïc quaûn lyù E (Earning): Khaû naêng sinh lôøi L (Liquidity): Khaû naêng thanh khoaûn tieàn Trong nguyeân taéc naøy, caùc yeáu toá quan troïng caàn phaân tích ñoù laø: * Voán töï coù cuûa Ngaân haøng thöông maïi: Voán töï coù laø voán rieâng cuûa NHTM : Voán ñöôïc hình thaønh khi môùi thaønh laäp ngaân haøng vaø ñöôïc boå sung töø lôïi nhuaän qua quaù trình kinh doanh döôùi daïng lôïi nhuaän ñöôïc giöõ laïi. Voán töï coù goàm 2 phaàn: Voán töï coù cô baûn vaø voán töï coù boå sung. Voán töï coù laø ñieàu kieän phaùp lyù cô baûn ñoàng thôøi laø yeáu toá taøi chính quan troïng nhaát trong vieäc ñaûm baûo caùc khoaûn nôï ñoái vôùi caùc khaùch haøng. Chính vì vaäy, qui moâ voán töï coù laø yeáu toá quyeát ñònh qui moâ huy ñoäng voán vaø caùc qui moâ thuoäc taøi saûn coù. Cuï theå, voán töï coù ñöôïc caùc Ngaân haøng Vieät Nam söû duïng vaøo caùc muïc ñích sau:
14. 14 - Mua saém taøi saûn coá ñònh, nhaø cöûa thieát bò. - Buø ñaép toån thaát khi khoâng coù nguoàn trang traûi. - Laø thöôùc ño giôùi haïn caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuõng nhö trình ñoä vaø naêng löïc ñeà khaùng ruûi ro cuûa ngaân haøng. Khi ñaùnh giaù phaân tích voán töï coù ngaân haøng chuùng ta caàn chuù yù: Phaân tích khaû naêng an toaøn cuûa voán töï coù, Ngaân haøng thöôøng söû duïng caùc chæ soá sau ñeå tieán haønh ñaùnh giaù voán töï coù cuûa ngaân haøng: - Chæ soá 1: H1= Voán töï coù/Toång nguoàn voán huy ñoäng Theo qui ñònh caùc ngaân haøng thöông maïi khoâng ñöôïc huy ñoäng quaù 20 laàn voán töï coù vaø quyõ döï tröõ . Chæ soá 1 xaùc ñònh qui moâ huy ñoäng voán cuûa ngaân haøng. - Chæ soá 2: H2=Voán töï coù/Toång taøi saûn coù - Chæ soá 3: H3 = (Voán töï coù/Taøi saûn coù ruûi ro) x100% Trong quaù trình ñoåi môùi toå chöùc vaø quaûn lyù ngaân haøng, Thoáng ñoác ngaân haøng nhaø nöôùc ñaõ ban haønh Quyeát ñònh 457/2005/QÑ-NHNN veà “Quy ñònh caùc tyû leä baûo ñaûm an toøan trong hoaït ñoäng cuûa toå chöùc tín duïng”, trong ñoù qui ñònh “toå chöùc tín duïng phaûi duy trì thöôøng xuyeân tæ leä toái thieåu giöõa voán töï coù so vôùi toång giaù trò taøi saûn coù ruûi ro ôû möùc 8% nghóa laø H3>=8%. Chæ soá 3 xaùc ñònh ñoä an toaøn cuûa voán töï coù ñoái vôùi qui moâ hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaân haøng. Vieäc naâng cao voán töï coù cho caùc Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam hieän nay heát söùc quan troïng vì caùc lyù do sau: - Voán töï coù thaáp daãn ñeán khaùch haøng cuûa ngaân haøng chæ laø nhöõng doanh nghieäp coù qui moâ nhoû (do luaät caùc TCTD qui ñònh cho vay ñoái vôùi moät khaùch haøng khoâng ñöôïc vöôït quaù 15% voán töï coù), hoï thöôøng laø nhöõng chuû theå coù ruûi ro do gaëp nhieàu baát lôïi trong caïnh tranh treân thöông tröôøng. - Vieät Nam trong giai ñoaïn phaùt trieån, nhu caàu ñaàu tö xaây döïng mua saém maùy moùc thieát bò raát cao, nhu caàu voán cuûa caùc doanh nghieäp thöôøng raát lôùn. Ngaân haøng qui moâ nhoû seõ khoâng ñuû khaû naêng ñaùp öùng veà soá löôïng, veà thôøi gian vaø caû ruûi ro do caùc yeâu caàu cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö ñaët ra. - Vieäc naâng cao voán töï coù coøn coù yù nghóa voâ cuøng quan troïng trong ñieàu kieän cuûa Ngaân haøng Vieät Nam hieän nay, vì noù goùp phaàn cuõng coá loøng tin cuûa daân chuùng ñoái vôùi heä thoáng ngaân haøng. Hôn nöõa, noù laø cô sôû ñeå ñaûm baûo buø ñaép ruûi ro cho nhöõng ngöôøi göûûi tieàn.
15. 15 - Vieäc naâng cao voán töï coù cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam hieän nay seõ goùp phaàn giaûm laõi suaát cho vay trong neàn kinh teá vì hai leõ: moät maët vì voán töï coù khoâng phaûi traû laõi, neân ngaân haøng coù ñieàu kieän giaûm ñöôïc chi phí ñaàu vaøo töø ñoù giaûm ñöôïc laõi suaát cho vay trong neàn kinh teá. Maët khaùc, voán töï coù taêng leân laøm taêng ñöôïc nguoàn cho vay cuûa ngaân haøng. - Taêng voán ñieàu leä laøm giaûm ruûi ro thieáu voán khaû duïng, vì voán töï coù laø nguoàn voán khoâng coù thôøi haïn. - Voán töï coù cao seõ daãn ñeán vieäc caùc ngaân haøng caïnh tranh maïnh meõ treân thò tröôøng cho vay, vì theá khaû naêng sinh lôøi treân thò tröôøng naøy seõ giaûm, ñieàu ñoù thuùc eùp caùc ngaân haøng höôùng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình theo höôùng khai thaùc caùc nghieäp vuï taøi saûn coù khaùc ñeå sinh lôøi. Do vaäy, hoaït ñoäng beân taøi saûn coù ñöôïc phaùt trieån nhanh theo höôùng ña daïng hoùa, vöøa giaûm ruûi ro cho caùc ngaân haøng, vöøa gia taêng ñöôïc caùc tieän ích maø ngaân haøng cung caáp cho xaõ hoäi. Toùm laïi, moãi ngaân haøng caàn phaûi coù ñuû voán ñeå coù theå chòu ñöïng ruûi ro trong moïi hoaøn caûnh. Tuaân thuû qui ñònh veà voán ñieàu leä toái thieåu chöa haún laø an toaøn, maø vaán ñeà coøn laø ôû choã vieäc söû duïng ñoù lieân quan ñeán caùc taøi saûn coù möùc ñoä ruûi ro nhö theá naøo. *Ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa NHTM, ngöôøi ta thöôøng söû duïng caùc chæ tieâu sau ñaây: + Tæ leä nôï quaù haïn : NQH laø khoaûn nôï khi ñeán kyø haïn traû nôï goác hoaëc laõi, neáu khaùch haøng khoâng traû nôï ñuùng haïn vaø khoâng ñöôïc ñieàu chænh kyø haïn nôï goác hoaëc laõi, hoaëc khoâng ñöôïc gia haïn nôï goác hoaëc laõi thì chuyeån toaøn boä soá dö nôï sang NQH vaø khaùch haøng phaûi traû laõi suaát NQH. Nhö vaäy, NQH laø khoaûn nôï maø ñeán haïn traû nôï, beân khaùch haøng vay khoâng traû ñöôïc nôï theo ñuùng cam keát vôùi Ngaân haøng . Toång nôï quaù haïn Tyû leä nôï quaù haïn = x 100% Toång dö nôï Neáu tyû leä naày caøng cao thì chaát löôïng tín duïng cuûa ngaân haøng caøng yeáu vaø ngöôïc laïi tyû leä naày caøng thaáp thì chaát löôïng tín duïng caøng cao. Trong NQH goàm coùù: NQH thoâng thöôøng, NQH coù vaán ñeà vaø NQH khoù ñoøi.
16. 16 -NQH thoâng thöôøng: Laø khoaûn nôï maø khaùch haøng vay coù gaëp khoù khaên veà voán taïm thôøi, chöa coù khaû naêng traû nôï goác vaø laõi cho ngaân haøng ñuùng theo ñònh kyø haïn nôï. Ñaây laø khoaûn nôï trong haïn môùi chuyeån sang NQH vôùi moät thôøi haïn ngaén vaø ngaân haøng coù khaû naêng thu hoài goác, laõi trong thôøi gian tôùi. -NQH coù vaán ñeà: Laø khoaûn NQH maø khaùch haøng vay ñaõ khoâng thöïc hieän ñöôïc nghóa vuï traû nôï vôùi ngaân haøng trong moät thôøi gian khaù laâu. Tình traïng taøi chính cuûa khaùch haøng ñang coù chieàu höôùng xaáu, khoâng khaû naêng hoaøn traû voán vaø laõi cho ngaân haøng. - NQH khoù ñoøi: Laø khoaûn nôï maø ngöôøi vay rôi vaøo tình traïng caïn kieät veà taøi chính, khoâng coøn khaû naêng traû nôï ngaân haøng. Taøi saûn baûo ñaûm tieàn vay ñaõ xöû lyù ñeå thu hoài nôï nhöng khoâng ñuû, hoaëc xöû lyù taøi saûn khoâng ñöôïc neân khoâng khaû naêng traû nôï ngaân haøng. - Nôï toàn ñoïng: Nôï toàn ñoïng laø khoaûn nôï khoâng coøn khaû naêng thu hoài, ñaõ ñöôïc caùc NHTM Nhaø nöôùc toång hôïp ñöa vaøo ñeà aùn xöû lyù nôï toàn ñoïng vaø ñaõ ñöïôc caáp coù thaåm quyeàn pheâ duyeät. Nôï toàn ñoïng goàm: Nôï khoanh, nôï chôø xöû lyù + Nôï khoanh: Nôï khoanh laø caùc khoaûn nôï maø khaùch haøng chöa coù khaû naêng traû nôï, do nguyeân nhaân khaùch quan nhö saûn xuaát bò thieân tai, dòch hoïa (luõ luït, haïn haùn, baûo, dòch beänh ) hoaëc kinh doanh bò thua loã Caùc khoaûn nôï naøy ñöôïc khoanh theo söï chæ ñaïo cuûa Chính phuû. Trong thôøi gian khoanh nôï ( <= 5 naêm ), ngöôøi vay khoâng phaûi traû laõi ngaân haøng vaø coù keá hoaïch traû nôï goác cho ngaân haøng. Heát thôøi gian khoanh nôï maø khaùch haøng vaãn chöa traû ñöôïc nôï, ngaân haøng chuyeån dö nôï khoanh naøy sang nôï vay thoâng thöôøng theo ñuùng tính chaát nôï ban ñaàu cuûa noù. +Nôï chôø xöû lyù: Nôï chôø xöû lyù laø caùc khoaûn nôï toàn ñoïng ngaân haøng chöa xöû lyù ñöôïc do chöa ñuû caùc yeáu toá ñeå ngaân haøng xöû lyù nôï nhö : Caùc khoaûn nôï coù taøi saûn laøm ñaûm baûo tieàn vay, nhöng khoâng ñuû yeáu toá phaùp lyù ñeå phaùt maõi. Ngöôøi vay cheát, maát tích khoâng coù giaáy tôø chöùng minh cuï theå. Caùc khoaûn nôï khoâng coù ñaûm baûo
17. 17 tieàn vay, nhöng ngöôøi vay chaây yø, coá tình khoâng traû ñöôïc nôï hoaëc nôï do thieân tai, dòch hoïa ngaân haøng chöa ñöôïc pheùp daõn nôï, khoanh nôï, xoùa nôï vì chöa coù chuû tröông cuûa Nhaø nöôùc. Ñoái vôùi caùc khoaûn nôï bò xeáp loïai, ngaân haøng thöông maïi bò buoäc phaûi laäp quyõ döï phoøng theo Quyeát ñònh 493/2005/QÑ-NHNN cuûa Thoáng Ñoác NHNN Vieät Nam veà phaân loaïi taøi saûn coù vaø trích laäp döï phoøng ruûi ro. Neáu quyõ döï phoøng khoâng ñuû buø ñaép taøi saûn bò ruûi ro, thì phaûi laáy lôïi nhuaän, thaäm chí laáy voán töï coù cuûa ngaân haøng ñeå trang traûi. Giaûi phaùp naøy nhaèm ñaûm baûo nguyeân taéc: ngaân haøng phaûi laõnh chòu nhöõng ruûi ro trong kinh doanh, ngaân haøng khoâng ñöôïc pheùp laáy nguoàn tieàn göûi cuûa khaùch haøng ñeå buø ñaép toån thaát. Ñieàu naøy giuùp cho tình hình taøi chính cuûa ngaân haøng ñöôïc laønh maïnh hôn, ñoàng thôøi buoäc ngaân haøng phaûi thaän troïng khi cung caáp tín duïng. +Chæ tieâu so saùnh giöõa lôïi nhuaän roøng vôùi toång taøi saûn coù trung bình-goïi laø heä soá ROA (Return on Asset) Lôïi nhuaän roøng H(ROA)= Taøi saûn coù bình quaân YÙ nghóa cuûa ROA: Moät ñoàng taøi saûn coù taïo ra bao nhieâu ñoàng lôïi nhuaän. Chæ tieâu naøy cho thaáy chaát löôïng cuûa coâng taùc quaûn lyù taøi saûn coù- Taøi saûn coù sinh lôøi caøng lôùn thì heä soá noùi treân seõ caøng lôùn. +Chæ tieâu so saùnh giöõa lôïi nhuaän roøng vôùi voán töï coù bình quaân cuûa ngaân haøng. Chæ tieâu naøy phaûn aùnh qua heä soá ROE ( Return on Equity) Lôïi nhuaän roøng H(ROE) = Voán töï coù bình quaân YÙ nghóa cuûa ROE: Moät ñoàng voán chuû sôû höõu taïo ra bao nhieâu ñoàng lôïi nhuaän. Chæ tieâu naøy cho thaáy hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaân haøng khaû naêng sinh lôøi treân moät ñoàng voán cuûa ngaân haøng. Heä soá caøng lôùn, khaû naêng sinh lôøi taøi chính caøng lôùn. +Chæ tieâu tyû suaát sinh lôïi laø chæ tieâu so saùnh giöõa lôïi nhuaän roøng vôùi toång taøi saûn coù sinh lôøi.
18. 18 Lôïi nhuaän roøng P’= Toång taøi saûn coù sinh lôøi Trong ñoù taøi saûn coù sinh lôøi bao goàm: -Caùc khoaûn cho vay -Ñaàu tö chöùng khoaùn -Taøi saûn coù sinh lôøi khaùc Chæ tieâu naøy cho thaáy hieäu suaát sinh lôøi cuûa taøi saûn coù sinh lôøi. Tyû suaát naøy caøng gaàn H(ROA) thì hieäu suaát söû duïng taøi saûn cuûa ngaân haøng caøng lôùn. Chæ tieâu naøy coù yù nghóa quyeát ñònh ñeán söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa NHTM. Caùc NHTM luoân chuù yù ñeán caùc chæ tieâu ñaùnh giaù hieäu quaû kinh doanh cuõng nhö chaát löôïng tín duïng. Bôûi vì moïi lôïi nhuaän laø thuoäc veà quyeàn thuï höôûng cuûa ngaân haøng thì nhöõng ruûi ro, maát maùt trong kinh doanh neáu coù cuõng phaûi do ngaân haøng gaùnh laáy. Trong thöïc teá, khoâng moät ngaân haøng naøo treân theá giôùi naøy coù theå ñoaùn chaéc raèng trong cuoäc ñôøi hoaït ñoäng cuûa mình seõ khoâng gaëp baát kyø ruûi ro tín duïng naøo, duø raèng tröôùc khi ra quyeát ñònh cho vay ngaân haøng ñaõ tính toaùn vaø caân nhaéc kyõ caùc yeáu toá lieân quan ñeán uy tín, khaû naêng taøi chính, khaû naêng traû nôï cuûa ngöôøi vay. Ruûi ro tín duïng caøng traàm troïng hôn khi xaûy ra suy thoaùi kinh teá hoaëc laïm phaùt daãn ñeán haøng loïat caùc doanh nghieäp laøm aên trong tình traïng thua loã. Toùm laïi, trong chöông 1 ñaõ trình baøy vaø phaân tích nhöõng cô sôû lyù luaän chung veà tín duïng, trong ñoù taäp trung veà caùc chæ tieâu phaân tích chaát löôïng tín duïng ñeå naâng cao vai troø cuûa tín duïng NHTM trong vieäc thuùc ñaåy kinh teá cuûa tænh Long An phaùt trieån.
19. 19 CHÖÔNG2 THÖÏC TRAÏNG VEÀ CHAÁT LÖÔÏNG TÍN DUÏNG CUÛA CAÙC NHTM TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH LONG AN 2.1. SÔ LÖÔÏC VEÀ TÌNH HÌNH KINH TEÁ XAÕ HOÄI CUÛA TÆNH LONG AN. 2.1.1. Vaøi neùt veà tình hình chung cuûa tænh. Long An laø moät trong nhöõng tænh thuoäc ñoàng baèng soâng Cöûu Long (ÑBSCL) laø moät vuøng quan troïng cuûa caû nöôùc, cung caáp treân 50% saûn löôïng löông thöïc, treân 50% saûn löôïng gaïo xuaát khaåu. Long An laø cöûa ngoõ noái lieàn thaønh phoá Hoà Chí Minh vôùi vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long, coù dieän tích töï nhieân 4.448,6 km2, baèng 1,3% dieän tích caû nöôùc vaø 14,5% dieän tích vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Tænh Long An coù moät thò xaõ vaø 14 huyeän. Thò xaõ Taân An laø trung taâm haønh chính cuûa tænh. Ñieàu kieän töï nhieân sinh thaùi cuûa tænh Long An raát thuaän lôïi vieäc phaùt trieån toaøn dieän, vôùi cô caáu caây troàng, vaät nuoâi da daïng, phong phuù: - Dieän tích ñaát noâng nghieäp laø 319.000 ha, saûn löôïng löông thöïc naêm 2005 treân 1,58 trieäu taán. - Dieän tích nuoâi troàng thuûy saûn laø 3.100 ha, haøng naêm ñem laïi hôn 8.000 taán toâm, caù coù giaù trò xuaát khaåu cao. Saûn löôïng ñaùnh baét haøng naêm ñem laïi treân 13.000 taán. Toång kim ngaïch xuaát khaåu naêm 2005 treân 370 trieäu USD. Vôùi nhöõng lôïi theá treân, tænh Long An coù ñieàu kieän thu huùt nguoàn voán ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc cuõng nhö trao ñoåi, mua baùn vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc thoâng qua cöûûa khaåu Moäc Hoaù vaø heä thoáng caûng bieån taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh. 2.1.2. Tình hình phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa tænh Long An: Long An laø moät tænh coù cô caáu kinh teá Noâng-Coâng nghieäp. Coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp töông ñoái phaùt trieån.
20. 20 Giaù trò toång saûn phaåm GDP cuûa Long An naêm 2005 laø 9.790 tyû ñoàng. GDP bình quaân ñaàu ngöôøi ñaït 5.200.000 ñoàng/naêm. Toác ñoä taêng tröôûng GDP bình quaân 10,5%/naêm (2003-2005). Ñeán thaùng 09 naêm 2006, toác ñoä taêng GDP ñaït 10,9%. Daân soá cuûa tænh Long An laø 1.401.200 ngöôøi. Töø nhöõng naêm 2003, cô caáu kinh teá tænh Long An coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc: Cô caáu tyû troïng(%) caùc khu vöïc trong GDP cuûa tænh Long An (2003-T9/2006) Ñôn vò: % 31/12/200 30/09/200 3 31/12/2004 31/12/2005 6 KV1(Noâng nghieäp) 5.3 5.2 5.3 1.5 KV2(Coâng nghieäp-xaâydöïng) 17.4 18.7 22.4 25.2 KV3(Dvu-thöông maïi) 9.3 8.9 9.3 9.3 Bieåu ñoà 1:Cô caáu tyû troïng caùc khu vöïc trong GDP cuûa tænh Long An
21. 21 30 25.2 22.4 25 18.7 17.4 20 15 9.3 8.9 9.3 9.3 10 5.3 5.2 5.3 5 1.5 KV1(NN) 0 KV2(CN) 2003 2004 2005 T9/2006 KV3(DVu) ( Nguoàn: Cuïc thoáng keâ tænh Long An) Qua baûng soá lieäu vaø bieåu ñoà treân cho chuùng ta thaáy raèng, ñeán cuoái naêm 2005 toác ñoä taêng cuûa khu vöïc II(coâng nghieäp,xaây döïng) vaø khu vöïc III(thöông maïi, dòch vuï) taêng khaù cao trong GDP vaø ñeán thaùng09 naêm 2006, tieáp tuïc taêng cao ôû khu vöïc III. Ñieàu naøy chöùng toû kinh teá cuûa tænh Long An ñaõ coù böôùc chuyeån bieán môùi: chuyeån töø kinh teá noâng nghieäp thuaàn tuùy sang höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa phaùt trieån thöông maïi dòch vuï theo höôùng hoäi nhaäp WTO. 2.2. Khaùi quaùt hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An 2.2.1. Sô ñoà maïng löôùi toå chöùc hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. Ñeán nay, heä thoáng ngaân haøng thöông maïi treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ hình thaønh moät maïng löôùi roäng khaép (Sô ñoà 2 ñính keøm): +Heä thoáng Ngaân haøng Quoác doanh goàm caùc chi nhaùnh: Ngaân haøng Noâng nghieäp, Ngaân haøng Coâng Thöông, Ngaân haøng Ñaàu Tö vaø Phaùt trieån, Ngaân haøng Phaùt trieån Nhaø ÑBSCL, Ngaân haøng Ngoaïi thöông, Ngaân haøng Chính saùch xaõ hoäi.
22. 22 +Caùc NHTM Coå phaàn goàm NHTM coå phaàn noâng thoân Raïch Kieán vaø caùc chi nhaùnh NHTM CP nhö Saøi Goøn Thöông Tín, NHTMCP Ñeä Nhaát, NHTMCP AÙ Chaâu. Caùc NHTM treân ñòa baøn tænh ngaøy caøng môû theâm nhieàu chi nhaùnh, phoøng giao dòch khaép caùc huyeän, thò trong tænh. Heä thoáng ngaân haøng thöông maïi vôùi hôn 59 ñôn vò goàm caû Hoäi sôû chính vaø chi nhaùnh huyeän, thò phoøng giao dòch. Ngaân haøng Noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân: 25( 01 hoäi sôû, 24 chi nhaùnh); Ngaân haøng Ñaàu tö : 03 ( 01 hoäi sôû, 02 Phoøng Giao dòch) Ngaân haøng Chính saùch xaõ hoäi: 14( 01 hoäi sôû, 13 phoøng giao dòch) Ngaân haøng Coâng thöông: 05(01 Hoäi sôû, 02 chi nhaùnh vaø 02 phoøng giao dòch); Ngaân haøng phaùt trieån nhaø ÑBSCL: 04 (01 Hoäi sôû, 03 chi nhaùnh); Ngaân haøng Ngoaïi thöông 01; Ngaân haøng Ñeä Nhaát : 01; Ngaân haøng Saøi Goøn Thöông Tín : 02 (01 Chi nhaùnh vaø 01Phoøng Giao dòch); Ngaân haøng TMCP Raïch Kieán : 04 (01 Hoäi sôû, 03 chi nhaùnh). Cuøng vôùi vieäc phaùt trieån maïng löôùi, naâng cao trình ñoä ngoaïi ngöõ, chuyeân moân, vi tính. Caùc Ngaân haøng raát quan taâm ñeán xaây döïng cô sôû vaät chaát töø truï sôû laøm vieäc, caùc phöông tieän giao dòch ñeå môû ra nhieàu hình thöùc huy ñoäng voán ña daïng, phong phuù, cung caáp nhieàu saûn phaåm ngaân haøng hieän ñaïi ñeå ñöa ñoàng voán ñeán taän vuøng saâu, vuøng xa cuûa tænh ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa ngöôøi daân ñeå ñaàu tö môû roäng saûn xuaát kinh doanh thuùc ñaåy kinh teá ñòa phöông phaùt trieån. 2.2.2. Chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. 2.2.2.1. Chöùc naêng. Caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An laø moät ñònh cheá taøi chính trung gian thöïc hieän ba chöùc naêng chuû yeáu sau ñaây: * Chöùc naêng trung gian tín duïng: Ñaây laø chöùc naêng ñaëc tröng vaø cô baûn nhaát cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An vaø coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng trong ñaàu tö phaùt trieån kinh teá ñòa phöông. Quan heä tín duïng tröïc tieáp giöõa chuû theå coù tieàn chöa söû duïng vaø chuû theå coù nhu caàu tieàn teä caàn gaëp nhau. Hoaït ñoäng tín duïng cuûa NHTM laø laøm trung gian tín duïng cho caùc chuû theå naøy ñöôïc gaëp nhau. Thöïc hieän chöùc naêng naøy, moät maët caùc NHTM huy ñoäng vaø taäp trung caùc nguoàn voán tieàn teä taïm thôøi nhaøn roãi cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá ñeå hình thaønh nguoàn voán cho vay moïi thaønh phaàn kinh teá, moïi ngaønh kinh teá ñeå ñaùp öùng nhu caàu voán saûn xuaát, kinh doanh, tieâu duøng . goùp phaàn ñaûm baûo söï vaän ñoäng
23. 23 lieân tuïc cuûa guoàng maùy kinh teá xaõ hoäi, thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. Nhö vaäy, NHTM vöøa laø ngöôøi ñi vay, vöøa laø ngöôøi cho vay ; Hay noùi caùch khaùc, nghieäp vuï chuû yeáu cuûa NHTM laø ñi vay ñeå cho vay. Ñeå môû roäng saûn xuaát, ñoái vôùi töøng doanh nghieäp yeâu caàu veà voán laø moät trong nhöõng moái quan taâm haøng ñaàu ñöôïc ñaët ra. Caùc doanh nghieäp khoâng theå chæ troâng chôø vaøo voán töï coù, maø coøn phaûi bieát tranh thuû moïi nguoàn voán khaùc nhau trong xaõ hoäi. NHTM seõ tieáp caän vôùi caùc chuû theå vaø seõ laø trung taâm ñaùp öùng nhu caàu voán boå sung cho ñaàu tö phaùt trieån. Nhö vaäy, NHTM vöøa giuùp cho doanh nghieäp ruùt ngaén ñöôïc thôøi gian tích luõy voán nhanh choùng cho ñaàu tö môû roäng saûn xuaát, vöøa goùp phaàn ñaåy nhanh toác ñoä taäp trung vaø tích luõy voán cho neàn kinh teá. Vai troø trung gian naøy caøng trôû neân phong phuù hôn khi caùc NHTM treân ñòa baøn phaùt haønh theâm coå phieáu, traùi phieáu, phaùt haønh chöùng chæ tieàn göûi vaø hieän nay phoå bieán nhaát laø tieát kieäm coù xoå soá . cuõng ñöôïc coi laø hình thöùc taêng nguoàn voán ñaàu tö. Ngaøy nay, thoâng qua chöùc naêng trung gian tín duïng, caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñang thöïc hieän chöùc naêng kinh doanh cuûa mình, laøm cho saûn phaåm xaõ hoäi ñöôïc taêng leân, voán ñaàu tö ñöôïc môû roäng vaø töø ñoù goùp phaàn thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá ñòa phöông. * Chöùc naêng trung gian thanh toaùn vaø quaûn lyù caùc phöông tieän thanh toaùn: Caùc NHTM tieán haønh nhaäp tieàn vaøo taøi khoaûn hay chi traû tieàn theo leänh cuûa chuû taøi khoaûn. Coâng vieäc naøy ñöôïc goïi laø trung gian thanh toaùn. Hoaït ñoäng thanh toaùn cuûa caùc NHTM gaén boù chaët cheõ vôùi chöùc naêng trung gian tín duïng. Caùc NHTM treân ñòa baøn coù ñuû ñieàu kieän thöïc hieän caùc dòch vuï thanh toaùn theo söï uûy nhieäm cuûa khaùch haøng . Khi khaùch haøng göûi tieàn vaøo ngaân haøng, hoï seõ ñöôïc ñaûm baûo an toaøn trong vieäc caát giöõ tieàn vaø thöïc hieän thu chi moät caùch nhanh choùng, tieän lôïi. An toaøn nhaát laø ñoái vôùi caùc khoaûn thanh toaùn coù giaù trò lôùn. Töø khi ra ñôøi, caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ thöïc hieän toát caùc khoaûn thanh toaùn veà chi traû haøng hoùa, dòch vuï giöõa caùc chuû theå kinh teá (doanh nghieäp vaø caù nhaân), vieäc thanh toaùn trôû neân tieän lôïi vaø tieát kieäm ñöôïc nhieàu chi phí, moïi quan heä thanh toaùn ñöôïc thöïc hieän baèng caùch caùc chuû theå môû taøi khoaûn taïi ngaân haøng vaø yeâu caàu ngaân haøng thöïc hieän caùc khoaûn chi traû hoaëc uûy nhieäm cho ngaân haøng thöïc hieän vieäc thu nhaän caùc khoaûn tieàn vaøo taøi khoaûn cuûa mình. Trong khi laøm trung gian thanh toaùn, caùc NHTM taïo ra nhöõng coâng cuï löu thoâng tín duïng vaø ñoäc quyeàn quaûn lyù caùc coâng cuï ñoù (seùc, giaáy chuyeån ngaân, theû
24. 24 thanh toaùn) ñaõ tieát kieäm cho xaõ hoäi nhieàu chi phí löu thoâng, ñaåy nhanh toác ñoä luaân chuyeån voán, thuùc ñaåy quaù trình löu thoâng haøng hoùa. Khaùch haøng khoâng caàn phaûi caàm tieàn maët trao traû taän tay nhau maø chæ caàn ra leänh cho NHTM, NHTM seõ ghi nôï cho taøi khoaûn ngöôøi naøy vaø ghi coù cho taøi khoaûn ngöôøi kia moät caùch kòp thôøi. Vieäc laøm trung gian thanh toaùn cuûa ngaân haøng hieän nay ñaõ phaùt trieån ñeán taàm möùc raát ña daïng, khoâng chæ laø trung gian thanh toaùn truyeàn thoáng nhö tröôùc ñaây, maø coøn quaûn lyù caùc phöông tieän thanh toaùn. Ñaây laø chöùc naêng ngaøy caøng chieám vò trí quan troïng, phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån vaø tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät trong xu theá hoäi nhaäp hieän nay. * Chöùc naêng taïo “buùt teä” theo caáp soá nhaân. Töø khi ngaân haøng hai caáp ñöôïc hình thaønh, caùc ngaân haøng khoâng coøn hoaït ñoäng rieâng leõ, maø ñaõ taïo neân moät heä thoáng, trong ñoù Ngaân haøng trung öông (Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam) laø cô quan quaûn lyù veà tieàn teä, tín duïng vaø laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng, caùc NHTM chuyeân kinh doanh tieàn teä . Qua quaù trình hoaït ñoäng, caùc NHTM ñaõ taïo ra “buùt teä” thay theá cho tieàn maët. Chính nhôø phöông thöùc taïo tieàn naøy maø ngaân haøng khoâng nhöõng baûo ñaûm cho söï phaùt trieån cuûa mình, maø coøn trôû thaønh trung taâm tieàn teä cuûa ñôøi soáng kinh teá hieän ñaïi. Quaù trình taïo tieàn cuûa Ngaân haøng thöông maïi ñöôïc thöïc hieän thoâng qua hoaït ñoäng tín duïng vaø thanh toaùn trong heä thoáng NHTM trong moái lieân heä chaët cheõ vôùi Ngaân haøng trung öông. Muoán taïo ra buùt teä phaûi söû duïng caû heä thoáng Ngaân haøng. Moät NHTM duy nhaát khoâng theå taïo döïng böùc tranh toaøn caûnh veà quaù trình taïo tieàn. Hay noùi caùch khaùc, quaù trình taïo tieàn laø heä quaû toång hôïp cuûa hoaït ñoäng nhaän tieàn göûi, thanh toaùn hoä vaø cho vay cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn vaø luoân coù söï trôï giuùp cuûa Ngaân haøng trung öông. Ngaân haøng trung öông söû duïng caùc coâng cuï chính saùch tieàn teä ñeå gia taêng hay khoáng cheá khaû naêng taïo tieàn cuûa Ngaân haøng thöông maïi theo yù ñoà cuûa mình. Vieäc taïo tieàn cuûa Ngaân haøng thöông maïi ñeán luùc naøo ñoù, giôùi haïn naøo ñoù seõ loâi cuoán vieäc phaùt haønh theâm tieàn cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc, bôûi vì vieäc taïo tieàn coù khaû naêng laøm cho caùc NHTM maát khaû naêng chi traû tieàn maët vaø luùc ñoù Ngaân haøng Nhaø nöôùc phaûi cho caùc Ngaân haøng thöông maïi vay ñeå buø ñaép thieáu huït thanh khoaûn. 2.2.2.2. Nhieäm vuï : Caùc NHTM treân ñòa baøn thöïc hieän nhieäm vuï: - Thöïc hieän chöùc naêng huy ñoäng voán vaø cho vay döôùi nhieàu hình thöùc theo luaät Caùc TCTD.
25. 25 - Thöïc hieän kinh doanh ngoaïi teä, kinh doanh vaøng baïc, thanh toaùn quoác teá khi ñöôïc Toång giaùm ñoác cho pheùp; baûo laõnh vaø taùi baûo laõnh, vay voán ñaàu tö phaùt trieån trong phaïm vi ñöôïc Toång giaùm ñoác uyû quyeàn. - Thöïc hieän cheá ñoä haïch toaùn keá toaùn, baùo caùo thoáng keâ theo quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc, cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc qui ñònh. - Thöïc hieän caùc dòch vuï thanh toaùn, chuyeån tieàn trong töøng heä thoáng NHTM vaø thanh toaùn lieân ngaân haøng. - Toå chöùc vaø xaây döïng maïng löôùi ñôn vò tröïc thuoäc Chi nhaùnh taïi caùc ñòa ñieåm coù moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi khi ñöôïc Toång giaùm ñoác pheâ duyeät. - Toå chöùc huaán luyeän nghieäp vuï cho nhaân vieân taïi chi nhaùnh NHTM tænh. - Kieåm tra caùc ñôn vò tröïc thuoäc trong vieäc chaáp haønh quy ñònh, quy trình nghieäp vuï do Hoäi ñoàng quaûn trò vaø Toång giaùm ñoác ban haønh. - Thöïc hieän caùc nhieäm vuï khaùc do Toång giaùm ñoác giao. 2.2.3. Vai troø cuûa tín duïng caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An trong vieäc ñaàu tö phaùt trieån kinh teá ñòa phöông : Caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An coù hoaït ñoäng gaàn guõi nhaát vôùi nhaân daân vaø neàn kinh teá. Haàu nhö khoâng coù coâng daân naøo khoâng coù quan heä giao dòch vôùi moät ngaân haøng. Neàn kinh teá caøng phaùt trieån, hoaït ñoäng vaø dòch vuï cuûa ngaân haøng thöông maïi caøng ñi vaøo taän cuøng ngoõ ngaùch cuûa neàn kinh teá vaø ñôøi soáng cuûa con ngöôøi. Moïi coâng daân ñeàu chòu taùc ñoäng cuûa ngaân haøng, duø hoï laø khaùch haøng göûi, moät ngöôøi vay, hay ñôn giaûn laø ngöôøi ñang laøm vieäc cho moät doanh nghieäp coù vay voán vaø söû duïng caùc dòch vuï ngaân haøng. Töø laâu, ôû Vieät Nam noùi chung vaø ôû tænh Long An noùi rieâng, ngaân haøng thöông maïi laø moät ñònh cheá taøi chính quen thuoäc trong ñôøi soáng kinh teá. Hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi hieän nay noùi chung vaø treân ñòa baøn tænh Long An noùi rieâng luoân laø vaán ñeà thu huùt söï quan taâm nghieân cöùu cuûa caùc ngaønh, caùc caáp, caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch vaø caû coâng chuùng vì noù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán tình hình kinh teá xaõ hoäi vaø ñôøi soáng nhaân daân treân ñòa baøn . Ñaëc bieät trong boái caûnh tænh Long An hieän nay, caàn thieát phaûi coù söï ñaùp öùng kòp thôøi veà voán ñeå thöïc hieän caùc chöông trình an sinh vuøng luõ, ñaàu tö phaùt trieån cô sôû haï taàng, môû roäng saûn xuaát kinh doanh theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñeå thuùc ñaåy kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh Long An phaùt trieån, naâng thò xaõ Taân An leân thaønh ñoâ thò loaïi 3.
26. 26 Do ñaëc ñieåm rieâng cuûa tænh Long An laø tænh phaùt trieån chuû yeáu laø noâng nghieäp troàng luùa neân nhu caàu veà voán theo thôøi vuï laø chuû yeáu. Nhöõng khu coâng nghieäp treân ñòa baøn tænh nhö ôû huyeän Beán Löùc, huyeän Caàn Giuoäc, huyeän Ñöùc Hoøa do nöôùc ngoaøi ñaàu tö tieáp giaùp vôùi thaønh phoá Hoà Chí Minh neân chuû yeáu giao dòch vôùi caùc Ngaân haøng ôû thaønh phoá Hoà Chí Minh. Caùc NHTM treân ñòa baøn caàn coù chính saùch thu huùt caùc coâng ty, doanh nghieäp naøy ñeå môû roäng khaùch haøng. Moät soá doanh nghieäp noäi ñòa treân ñòa baøn tænh Long An chuû yeáu troâng chôø vaøo voán vay töø Ngaân haøng thöông maïi tænh. Vì vaäy, caùc Ngaân haøng thöông maïi treân ñòa baøn tænh Long An coù vai troø quan troïng trong vieäc phaùt trieån kinh teá ñòa phöông. 2.3. Thöïc traïng hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An: Qua hôn möôøi naêm ñoåi môùi, phaùt trieån neàn kinh teá thò tröôøng, hoaø nhaäp vaøo xu höôùng chung cuûa caû nöôùc, caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ chuyeån ñoåi töøng böôùc cô baûn vaø vöõng chaéc, ngaøy caøng khaúng ñònh ñöôïc vai troø töï chuû kinh doanh, ñaõ töøng böôùc thöïc hieän : -Môû roäng tín duïng cho caùc thaønh phaàn kinh teá, caùc taàng lôùp daân cö trong tænh. -Chuyeån dòch cô caáu tín duïng baèng caùch chuù troïng khai thaùc hình thöùc cho vay trung, daøi haïn. -Naâng cao hieäu quaû tín duïng, haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát caùc ruûi ro tín duïng. -Ñöôïc hoaït ñoäng kinh doanh ña lónh vöïc kinh teá, khoâng goø boù nhö tröôùc . 2.3.1. Thöïc traïng veà hoaït ñoäng huy ñoäng voán taïi caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An: Khaùc vôùi nhöõng naêm trong thôøi kyø bao caáp laø thieáu voán thì xin ngaân haøng caáp treân hoã trôï, coøn huy ñoäng ñöôïc bao nhieâu thì hay baáy nhieâu. Thöïc traïng nhöõng naêm gaàn ñaây, phöông chaâm “ñi vay ñeå cho vay” laø noäi dung hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. Hieän nay caùc NHTM treân ñòa baøn aùp duïng nhieàu bieän phaùp huy ñoäng voán nhö : Tieàn göûi tieát kieäm, tieàn göûi kyø phieáu coù kyø haïn (3 thaùng, 6 thaùng, 9 thaùng, treân 12 thaùng), tieàn göûi tieát kieäm theo baäc thang, göûi goùp. Ngoaøi ra, caùc NHTM treân ñòa baøn coøn vaän ñoäng khaùch haøng môû taøi khoaûn tö nhaân, chuyeån tieàn ñieän töû
27. 27 Trong nhöõng naêm qua, caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ töøng böôùc ñoåi môùi toå chöùc vaø hoaït ñoäng; môû roäng maïng löôùi, naâng cao trình ñoä nghieäp vu, ñoåi môùi taùc phong giao dòch cuûa caùn boä; aùp duïng laõi suaát huy ñoäng linh hoaït, ñöa ra caùc dòch vuï ngaân haøng môùi nhaèm thu huùt toái ña moïi nguoàn voán trong xaõ hoäi vaøo Ngaân haøng ñeå ñaàu tö cho caùc döï aùn phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh. Treân ñòa baøn tænh hieän coù 05 chi nhaùnh ngaân haøng Quoác doanh, 01 Chi nhaùnh NHTM coå phaàn noâng thoân, 3 chi nhaùnh NHTM coå phaàn ñoâ thò. Maïng löôùi cuûa caùc NHTM cô baûn ñaõ roäng khaép ñeán taän vuøng saâu, vuøng xa. Thò phaàn cuûa caùc NHTM cuõng ñaõ môû roäng döïa theo töøng theá maïnh cuûa mình, taïo neân moâi tröôøng caïnh tranh khaù soâi noåi, ñaëc bieät laø veà maët baèng laõi suaát vaø caùc chính saùch thu huùt khaùch haøng. Hoaït ñoäng noåi baät nhaát cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An töø naêm 2003 ñeán cuoái thaùng 09 naêm 2006 laø ñaõ taïo laäp ñöôïc nguoàn voán oån ñònh vaø ngaøy caøng taêng tröôûng vöõng chaéc phuïc vuï kòp thôøi vaø coù hieäu quaû caùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Chuùng ta cuøng tham khaûo soá lieäu hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM Long An qua caùc bieåu sau: Baûng2.1: TÌNH HÌNH HUY ÑOÄNG VOÁN CUÛA CAÙC NHTM TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH LONG AN (2003-30/09/2006) Ñôn vò: tyû ñoàng CHÆ TIEÂU 31/12/03 31/12/04 31/12/05 30/09/0 So So saùnh So saùnh 6 saùnh 2004/2003 2005/2004 thaùng9/ 06 vôùi Soátuy Soá töông Soá Soá cuøng eät tuyeät töông kyø naêm ñoái % tröôùc( Ñoái ñoái ñoái % %) NGUOÀN VOÁN 2.157 2.512 3.030 3.265 9,12% 20,62 HUYÑOÄNG 355 16,46% 518 % Trong ñoù: Noäi teä 2.132 2.451 2.956 3.172 8,19% 20,60 319 14,96% 505 %
28. 28 Ngoaïi teä 25 61 74 93 55% 21,31 36 144,0% 13 % a. Tieàn göûi tieát 977 1.413 1.953 2.172 11,27% 38,21 kieäm 436 44,63% 541 % + Noäi teä 956 1.377 1.908 2.114 10,22% 38,50 421 44,04% 531 % + Ngoaïi teä 21 36 46 58 70,59% 27,75 15 71,43% 10 % b.Tieàn göûi caùc 1.025 967 807 818 4,74% - TCKT -58 -5.66% -160 16,55% + Noäi teä 1.021 942 789 795 4,33% - 16,24 -79 -7.74% -153 % + Ngoaïi teä 4 25 18 23 21,05% - 28,01 21 525,14% -7 % c.Tieàn göûi kyø 155 132 268 275 6,18% 103,03 phieáu,traùi phieáu -23 -14.8% 136 % + Noäi teä 155 132 259 263 4,37% 96,21 -23 -14,8% 127 % +Ngoaïi teä 9 12 71,43% 9 (Nguoàn: Baùo caùo (cuûaNguoàn: chi nhaùnh Baùo caùo NHNN cuûa tænhchi nhaùnhLong An) NHNN tænh Long An) Bieåu ñoà: Toác ñoä taêng voán huy ñoäng cuûa caùc NHTM tænh Long An (2003-T9/2006) 3265 TOÅNG 3500 3030 NGUOÀN VOÁN HUY ÑOÄNG 3000 a. Tieàn göûi tieát 2512 kieäm 2157 2500 b.Tieàn göûi caùc TCKT 2000 c.Tieàn göûi kyø phieáu, traùi 1500 phieáu 1000 500 0 2003 2004 2005 T9/2006 Qua baûng soá lieäu vaø bieåu ñoà, chuùng ta coù theå nhaän xeùt chung veà tình hình huy ñoäng voán cuûa caùc NHTM Long An töø naêm 2003 ñeán cuoái thaùng 09 naêm 2006
29. 29 laø toác ñoä taêng tröôûng voán huy ñoäng qua caùc naêm töông ñoái khaù. Naêm 2004, toång nguoàn voán huy ñoäng taêng 355tyû ñoàng, toác ñoä taêng töông öùng laø (+16,46%) so vôùi naêm 2003; Naêm 2005, taêng 518 tyû ñoàng, toác ñoä taêng töông öùng laø (+20,62%) so vôùi naêm 2004. Ñeán cuoái thaùng 09 naêm 2006, voán huy ñoäng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn laø 3.265tyû ñoàng, taêng (+9,12%) so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc. Trong ñieàu kieän giaù caû thò tröôøng coù nhieàu bieán ñoäng, ñaëc bieät laø giaù vaøng, giaù xaêng daàu lieân tuïc taêng trong nhöõng naêm qua nhöng caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ noå löïc huy ñoäng voán naêm sau cao hôn naêm tröôùc laø moät keát quaû khaû quan. Vôùi toác ñoä taêng voán huy ñoäng khaù, caùc NHTM treân ñòa baøn ñaõ môû roäng ñiaï baøn hoaït ñoäng, hình thaønh nhieàu Ngaân haøng khu vöïc, Phoøng giao dòch, naêng ñoäng trong coâng taùc nguoàn voán, caûi tieán caùc hình thöùc huy ñoäng voán nhö tieát kieäm coù thöôûng, boác thaêm truùng thöôûng, xoå soá, tieát kieäm baäc thang, môû roäng vaø toå chöùc toát khaâu thanh toaùn giao dòch vôùi khaùch haøng. Ñoàng thôøi trang bò heä thoáng maùy vi tính vaøo caùc khaâu quaûn lyù, chuyeån tieàn, thanh toaùn kòp thôøi vaø chính xaùc phuïc vuï toát khaùch haøng, ñaõ taïo laäp loøng tin nôi khaùch haøng neân huy ñoäng ñöôïc nguoàn voán ngaøy caøng cao vaø chieám tyû troïng töông ñoái khaù trong toång nguoàn voán hoaït ñoäng. Vôùi chính saùch laõi suaát thöôøng xuyeân ñieàu chænh phuø hôïp vôùi söï quaûn lyù vó moâ cuûa nhaø nöôùc nhaèm kieàm cheá laïm phaùt, thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá. Caùc NHTM treân ñòa baøn ñaõ aùp duïng laõi suaát huy ñoäng phuø hôïp, ngoaøi vieäc chaáp haønh toát traàn laõi suaát do Thoáng Ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc qui ñònh, caùc Ngaân haøng treân ñòa baøn cuõng thoáng nhaát vôùi nhau möùc laõi suaát huy ñoäng kyø phieáu taïo ra söï ñoàng boä vaø an taâm cho ngöôøi göûi tieàn neân toác ñoä taêng voán huy ñoäng oån ñònh . Qua baûng soá lieäu treân, chuùng ta thaáy tieàn göûi cuûa daân cö luoân cao hôn nguoàn tieàn göûi cuûa caùc toå chöùc kinh teá xaõ hoäi, ñieàu ñoù cho thaáy tieàm löïc voán trong daân cö raát doài daøo vaø laø theá maïnh, caùc NHTM caàn coù chính saùch hôïp lyù ñeå tieáp tuïc khai thaùc. Maëc duø caùc NHTM huy ñoäng ñöôïc nguoàn voán töông ñoái khaù, nhöng ñeå ñaùp öùng nhu caàu voán taïi ñòa phöông, ngoaøi nguoàn voán huy ñoäng, coøn coù söï ñieàu chuyeån voán töø caùc NHTM Trung öông theo töøng thaùng, töøng quí nhaát laø trong muøa vuï thu mua löông thöïc taïm tröõ vaø xuaát khaåu. Baûng 2.2. Cô caáu nguoàn voán (2003- 30/09/ 2006) 31/12/20 Tyûtroïn31/12/20 Tyûtroï 31/12/20 Tyûtroï 30/09/ 03 g 04 ng 05 ng 06 Tyû
30. 30 (tyû (tyû (trieäu troïng ñoàng) ñoàng) ñoàng) Toång nguoàn 7.222 100% voán 4.312 100% 5.403 100% 6.745 100% Trong ñoù: 50.03 46.50 48.51 3.265 45.2% Voán huy ñoäng 2.157 % 2.512 % 3.030 % Voán ñieàu 49.97 53.50 51.49 3.957 54.8% chuyeån 2.155 % 2.890 % 3.715 % (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Qua baûng soá lieäu treân chuùng ta thaáy voán huy ñoäng haèng naêm (töø naêm 2003-T9/2006) chæ chieám gaàn baèng 50% toång nguoàn voán, caùc NHTM treân ñòa baøn raát caàn söï hoã trôï theâm voán töø trung öông ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu ñaàu tö phaùt trieån kinh teá taïi ñòa phöông. Baûng 2.3: Voán huy ñoäng phaân loaïi theo loaïi hình Toå chöùc tín duïng (2003-30/09/2006) Ñôn vò: tyû ñoàng Chæ tieâu 31/12/2003 31/12/2004 31/12/2005 30/09/2006 Voán huy ñoäng 2.157 2.512 3.030 3.265 Trong ñoù: -NHTMQD 1.961 2.165 2.606 2.691 -NHTMCP 196 347 428 574 (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Qua baûng soá lieäu treân, chuùng ta thaáy voán huy ñoäng cuûa caùc NHTM coå phaàn taêng daàn qua caùc naêm. Cuï theå, naêm 2003 voán huy ñoäng cuûa caùc NHTMCP chieám 9%/ nguoàn voán huy ñoäng toaøn ñòa baøn, nhöng ñeán cuoái thaùng 09 naêm 2006 ñaït 17%. Ñieàu naøy chöùng toû caùc NHTMCP coù phong caùch phuïc vuï, tuyeân truyeàn quaûng caùo thu huùt khaùch haøng neân voán huy ñoäng taêng cao. Trong khi ñoù, caùc NHTMQD coù nguoàn voán huy ñoäng haàu nhö oån ñònh, taêng khoâng ñaùng keå. 2.3.2. Thöïc traïng hoaït ñoäng cho vay cuûa heä thoáng NHTM treân ñòa baøn tænh Long An: Long An laø tænh giaøu tieàm naêng cuûa khu vöïc Ñoàng baèng soâng Cöûu Long, nhöng ñeå khai thaùc coù hieäu quaû caùc tieàm naêng ñoù caàn phaûi coù moät nguoàn löïc ñeå ñaàu tö caû chieàu roäng laãn chieàu saâu; quan troïng hôn caû laø khôi taêng nguoàn voán tín duïng Ngaân haøng ñeå ñaùp öùng nhu caàu ñaàu tö phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa tænh.
31. 31 Nhaän thöùc ñöôïc ñieàu naøy, thôøi gian qua caùc NHTM treân ñòa baøn ñaõ coù nhieàu coá gaéng thu huùt voán vaø ñaàu tö tín duïng vaøo caùc lónh vöïc, caùc ngaønh kinh teá treân ñòa baøn tænh. Dö nôï tín duïng (chuû yeáu laø hoaït ñoäng cho vay) taêng tröôûng lieân tuïc qua töøng naêm, nhaát laø töø naêm 2003 ñeán cuoái thaùng 09 naêm 2006, toác ñoä taêng tröôûng dö nôï bình quaân khoaûng 20%/naêm. Trong ñoù, naêm 2004 taêng 1.009 tyû ñoàng (+25,3%) so vôùi naêm 2003; naêm 2005 taêng 987 tyû ñoàng(+19,75%) so vôùi naêm 2004. Ñeán cuoái thaùng 9/2006, taêng+16,47% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc. Ñieàu naøy cho thaáy hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ngaøy caøng ñöôïc môû roäng ñeå goùp phaàn phaùt trieån kinh teá ñòa phöông. Baûng 2.4: HOAÏT ÑOÄNG TÍN DUÏNG CUÛA CAÙC NHTM TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH LONG AN. (2003-30/09/2006) Ñôn vò: tyû ñoàng CHÆ TIEÂU 31/12/2 31/12/2 30/09 30/09/ SO SAÙNH SO SAÙNH 003 31/12/2 005 /06 06 2004/2003 2005/2004 004 So vôùi Soá Soá Soátu Soá cuøng tuyeät töông yeät töông kyø naêm ñoái ñoái(%) ñoái ñoái(% tröôùc ) Toång dö nôï 6.68 16,47 1.00 19,75 3.986 4.995 5.982 1 % 9 25,30% 987 % Trong ñoù: NHTMQD 5.96 7,83 18,16 3.719 4.599 5.434 5 % 880 23,66% 835 % NHTMCP 38,76 267 396 548 716 % 129 48,3% 152 38,3% (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An)
32. 32 Qua baûng soá lieäu treân chuùng ta thaáy, caùc NHTMQD ñaàu tö tín duïng chuû yeáu treân ñòa baøn, luoân chieám dö nôï treân 89%/toång dö nôï toaøn ñòa baøn. Vì caùc NHTM QD coù qui moâ hoaït ñoäng lôùn vaø phaùt trieån töø laâu ñôøi. Nhöng neáu chuùng ta nhaän xeùt nghieâm tuùc töø naêm 2003 ñeán thaùng 09/ 2006 thì caùc NHTMCP cuõng ñang ra söùc môû roäng ñòa baøn , chieám lónh thò phaàn trong ñaàu tö tín duïng taïi ñòa phöông. Veà thò phaàn ñaàu tö tín duïng treân ñòa baøn (töø naêm 2003 ñeán thaùng 09/2006) coù theå thaáy caùc NHTM coå phaàn chæ chieám thò phaàn töø 11% trôû xuoáng. Nhöng hieän nay, caùc NHTM coå phaàn ñang phaán ñaáu môû roäng kinh doanh, môû roäng thò phaàn. Vì theá, caùc NHTM QD treân ñòa baøn seõ phaûi caïnh tranh quyeát lieät ñeå tranh giaønh thò phaàn tín duïng. Ñaây vöøa laø cô hoäi ñeå khaùch haøng coù theå tieáp nhaän nhöõng dòch vuï toát cuûa ngaân haøng, vöøa laø thaùch thöùc ñoái vôùi caùc NHTM khi muoán taêng tröôûng, môû roäng tín duïng nhöng vaãn ñaûm baûo chaát löôïng tín duïng trong giai ñoaïn hieän nay cuõng nhö trong töông lai. + Trong heä thoáng NHTM QD thì chi nhaùnh Ngaân haøng noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân vôùi maïng löôùi roäng khaép caùc huyeän thò trong tænh luoân giöõ thò phaàn treân 50%, Chi nhaùnh Ngaân haøng Coâng thöông Tænh chieám 17%, Chi nhaùnh Ngaân haøng ñaàu tö phaùt trieån Tænh 10%. Rieâng 03 ñôn vò coøn laïi ( Chi nhaùnh Ngaân haøng phaùt trieån Nhaø Ñoàng baèng soâng Cöûu long, Ngaân haøng chính saùch xaõ hoäi tænh vaø Ngaân haøng Ngoaïi thöông ) chæ chieám 18% thò phaàn. Bieåu ñoà3:Thò phaàn tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn (2003-T9/2006)
33. 33 Thò phaàn tín duïngnaêm 2003 Thò phaàn tín duïng T9/2006 6% 11% 94% 89% NHTMQD NHTMCP NHTMCP NHTMQD ( Nguoàn: Baùo caùo cuûa Chi nhaùnh NHNN tænh Long An) Qua 2 bieåu ñoà treân cho thaáy, thò phaàn tín duïng cuûa caùc NHTMCP ôû naêm 2005 ñaõ taêng ñaùng keå so vôùi naêm 2003 vaø ñeán cuoái thaùng 09/2006, caùc NHTMCP ñaõ khaúng ñònh vò theá cuûa mình qua vieäc naâng daàn thò phaàn tín duïng leân 11%. Chuùng ta bieát raèng caïnh tranh giöõa caùc NHTM ñeå ñem laïi nhöõng saûn phaåm tieän ích töø hoaït ñoäng ngaân haøng ñeå phuïc vuï toát cho khaùch haøng, ñaây laø moät tín hieäu khaû quan cho söï phaùt trieån kinh teá tænh nhaø. Tuy nhieân, cuõng caàn phaûi kieåm soaùt ñöôïc söï caïnh tranh khoâng laønh maïnh, baát chaáp caùc qui ñònh chung daãn ñeán söï baát oån trong hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM vaø khaùch haøng. 2.3.3. Tình hình veà doanh soá cho vay, thu nôï. *Veà doanh soá cho vay cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An: Töø baûng soá lieäu 2.5, chuùng ta thaáy raèng doanh soá cho vay cuûa caùc NHTM taêng leân haøng naêm; Naêm 2004, doanh soá cho vay taêng 1.531 tyû ñoàng (+27,7%) so vôùi naêm 2003; Naêm 2005, doanh soá cho vay taêng 1.733 tyû ñoàng (+24,57%) so vôùi naêm 2004. Ñeán cuoái thaùng 09/2006, doanh soá cho vay cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ñaït 7.928 tyû ñoàng, taêng 18,3 % so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc. Baûng 2.5. Doanh soá cho vay, doanh soá thu nôï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An (2003 – 30/09/2006) Ñôn vò: tyû ñoàng Naêm 31/12/0 31/12/0 31/12/0 30/09/06 so 2004/2003 2005/2004
34. 34 CHÆ TIEÂU 3 4 5 cuøng kyø 30/09/ naêm tröôùc Soá tuyeät Soátöôn Soá tuyeät Soátöông 06 ñoái gñoái ñoái ñoái (%) (%) 1.DÖNÔÏ ÑAÀU KYØ 2.958 3.986 4.995 5.982 18,8% 1.028 34,7% 1.009 25,3% 24,57 2.DSCVtrongkyø 5.525 7.056 8.789 7.928 18,3% 1.531 27,70% 1.733 % 5.24 6.35 7.82 6.47 13,7% NHTMQD 9 0 2 3 1.102 20,98% 1.472 23,18% 1.45 24,6% 155,40 NHTMCP 276 705 966 5 429 % 261 37,02% 3.DSTNtrongkyø 4.497 6.048 7.802 7.229 19,8% 1.551 34,49% 1.754 29% 4.26 5.60 7.03 6.04 14,5% NHTMQD 3 7 1 5 1.344 31,50% 1.424 25,3% 1.18 17,8% NHTMCP 234 441 771 4 207 88,46% 330 74,82% 4.DÖ NÔÏ CUOÁI KYØ 3.986 4.995 5.982 6.681 16,47% 1.009 25,3% 987 19,75% (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Chuùng ta thaáy raèng trong ñaàu tö tín duïng taïi ñòa phöông, caùc NHTM Quoác doanh luoân chieám doanh soá treân 90% trong toång doanh soá, coøn laïi caùc NHTM coå phaàn chæ chieám khoaûng 10% trong doanh soá cho vay toaøn ñòa baøn. Ñieàu naøy caøng khaúng ñònh caùc NHTMCP ñaõ cuøng vôùi caùc NHTMQD phaán ñaáu, noå löïc trong huy ñoäng moïi nguoàn voán ñeå ñaùp öùng nhu caàu voán ngaøy caøng taêng cuûa caùc chuû theå saûn xuaát kinh doanh trong tænh, ñaëc bieät laø töø naêm 2003 ñeán thaùng 9/2006. Bieåu ñoà 4: Dö nôï ñaàu kyø,Doanh soá cho vay, doanh soá thu nôï, Dö nôï cuoái kyø
35. 35 10000 9000 8000 7000 6000 DND K 5000 4000 DSCV 3000 2000 DSTN 1000 DNCK 0 2003 2004 2005 T9/2006 (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Doanh soá cho vay taêng leân haøng naêm vôùi toác ñoä khaù cao, ñaõ chöùng toû caùc NHTM treân ñòa baøn ñang môû roäng maïng löôùi ñaàu tö ñeán moïi thaønh phaàn kinh teá, taäp trung moïi nguoàn voán ñaåy maïnh ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh, caùc döï aùn chöông trình kinh teá troïng ñieåm, xaây döïng keát caáu haï taàng, thöïc hieän coâng nghieäp hoùa noâng nghieäp, noâng thoân, naâng cao doanh soá cho vay moät caùch oån ñònh. Töø naêm 2004, 2005, caùc chi nhaùnh NHTM coå phaàn nhö Saøi Goøn Thöông Tín, NHTMCP AÙ Chaâu, NHTMCP Ñeä nhaát töø Thaønh phoá Hoà Chí Minh môùi môû chi nhaùnh taïi Long An laøm cho caùc NHTM treân ñòa baøn tænh theâm ña daïng, phong phuù, caïnh tranh soâi noåi hôn (tröôùc naêm 2004, treân ñòa baøn chæ coù 1 NHTM CP noâng thoân Raïch Kieán). Ñeán thaùng 09/2006, coù 2NHTMCP laø NHTMCP Phöông Ñoâng vaø Ngaân haøng Quoác Teá ñaõ thueâ truï sôû taïi Long An, ñang chuaån bò khai tröông hoaït ñoäng taïi thò xaõ Taân An, tænh Long An. Tuy môùi ra ñôøi coøn non treû nhöng caùc NHTMCP sôùm khaúng ñònh qua caùc dòch vuï ña daïng, phong phuù vôùi
36. 36 ñoäi nguõ caùn boä treû nhieät tình, say meâ trong coâng taùc neân sôùm tranh thuû ñöôïc tình caûm cuûa khaùch haøng. Chính vì nhöõng öu ñieåm noåi baät naøy, doanh soá cho vay cuûa caùc NHTM coå phaàn taêng qua töøng naêm. *Veà doanh soá thu nôï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An: Qua baûng soá lieäu 2.5, chuùng ta thaáy raèng doanh soá thu nôï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh taêng qua töø naêm. Cuï theå naêm 2004, doanh soá thu nôï taêng 1.551 tyû ñoàng(+34,49%) so vôùi naêm 2003; Naêm 2005, doanh soá thu nôï taêng 1.754tyû ñoàng(+29%) so vôùi naêm 2004. Ñeán thaùng 9/2006, doanh soá thu nôï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ñaït 7.229tyû ñoàng, taêng (+19,8%) so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc. Doanh soá thu nôï taêng cao, ñaëc bieät laø naêm 2004 so vôùi naêm 2003. Ñieàu naøy ñaõ chöùng toû caùc NHTM treân ñòa baøn ñang phaán ñaáu thu hoài nôï chuû yeáu laø nhöõng khoaûn nôï toàn ñoïng cuûa nhöõng naêm tröôùc, khi caùc NHTM QD bò ñoùng baêng do haøng loaït caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc nhö Deät Long An, Coâng ty xuaát nhaäp khaåu Long An .bò phaù saûn. Trong toång doanh soá thu nôï thì chuû yeáu laø doanh soá thu nôï cuûa caùc NHTM QD, luoân chieám tyû troïng treân 96% trong toång doanh soá. Caùc NHTM CP chieám doanh soá thu nôï thaáp (nhoû hôn 4% trong toång doanh soá thu nôï), vì môùi ra ñôøi chuû yeáu laø cho vay môùi, thu nôï chöa nhieàu. * Doanh soá cho vay, thu nôï, dö nôï theo thaønh phaàn kinh teá: Chuùng ta xem baûng soá lieäu sau: Baûng 2.6. DOANH SOÁ CHO VAY, DOANH SOÁ THU NÔÏ, DÖ NÔÏ ( phaân theo thaønh phaàn kinh teá ) Ñôn vò: tyû ñoàng NAÊM 31/12/2003 31/12/2004 31/12/2005 30/09/2006 CHÆ TIEÂU 1.DS cho vay 5.525 7,056 8.789 7.928 -DNNN 1.049 1.199 1.318 1.040 -HTX 123 4 -Cty CP,TNHH 994 1.340 1.670 1.537 -DNTN+HSX 3.479 4.513 5.798 5.347 2.DS thu nôïï 4.497 6.048 7.802 7.229
37. 37 -DNNN 854 1.149 1.411 1.002 -HTX 122 2 -Cty CP,TNHH 809 1.088 1.337 1.312 -DNTN+HSX 2.831 3.808 5.052 4.913 3.Dö nôï ï 3.986 4.995 5.982 6.681 -DNNN 757 849. 957 940 -HTX 1 1 2 2 -Cty CP,TNHH 717 899 1.077 948 -DNTN+HSX 2.510 3.245 3.946 4.791 (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Qua baûng soá lieäu treân cho chuùng ta thaáy doanh soá cho vay vaø doanh soá thu nôï cuûa caùc NHTM theo thaønh phaàn kinh teá ñeàu taêng qua caùc naêm. Naêm 2003, trong toång doanh soá cho vay, doanh soá thu nôï vaø dö nôï tín duïng thì ñaàu tö thaønh phaàn doanh nghieäp nhaø nöôùc vaø hoä saûn xuaát laø chuû yeáu, caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc chieám tyû troïng khoâng ñaùng keå. Cuï theå, trong doanh soá cho vay naêm 2005: + Doanh soá cho vay thaønh phaàn kinh teá Doanh nghieäp tö nhaân vaø hoä saûn xuaát laø 5.798tyû ñoàng, chieám 65,97% trong toång doanh soá cho vay, taêng cao hôn so vôùi naêm 2003(62,97%), naêm2004(63,97%). + Doanh soá cho vay doanh nghieäp nhaø nöôùc laø 1.318tyû ñoàng, chieám 15% trong toång doanh soá cho vay, giaûm so vôùi naêm 2003(19%) vaø naêm 2004(17%). Thöïc hieän phaùt trieån kinh teá haøng hoùa theo cô cheá thò tröôøng trong xu theá hoäi nhaäp hieän nay, tín duïng caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An cuõng ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc trong vieäc cho vay ñoái vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá khoâng ngöøng taêng leân. Qua baûng soá lieäu 2.6 ñaõ cho thaáy tín duïng NHTM ñaõ xaâm nhaäp khaù toaøn dieän trong cho vay ñoái vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá. Taát caû caùc thaønh phaàn kinh teá nhö Hôïp taùc xaõ, coâng ty coå phaàn, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn ñeàu ñöôïc caùc NHTM chuù troïng ñaàu tö, xoùa boû tö töôûng öu tieân cho thaønh phaàn kinh teá doanh nghieäp nhaø nöôùc nhö tröôùc ñaây. Xuaát phaùt töø tình hình caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc coù chieàu höôùng laøm aên ngaøy caøng keùm hieäu quaû, töø naêm 2003 caùc ngaân haøng baét ñaàu chuyeån höôùng
38. 38 sang ñaàu tö caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh coù qui moâ vöøa vaø nhoû, caùc hoä saûn xuaát caù theå. Töø soá lieäu baûng 2.6 cho chuùng ta thaáy dö nôï ñaàu tö vaøo caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc giaûm daàn qua caùc naêm ñeán cuoái thaùng 09/2006 vaãn tieáp tuïc giaûm do caùc DNNN treân ñòa baøn kinh doanh keùm hieäu quaû, phaù saûn haøng loaït. Maët khaùc, do coå phaàn hoaù moät soá doanh nghieäp nhaø nöôùc laøm aên coù hieäu quaû cho neân cuõng laøm giaûm thaáp dö nôï thuoäc thaønh phaàn kinh teá doanh nghieäp nhaø nöôùc. Hieän nay, cô cheá thò tröôøng caïnh tranh quyeát lieät; caùc coâng ty coå phaàn, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, doanh nghieäp tö nhaân, hoä saûn xuaát ñoàng voán cuûa hoï tröïc tieáp boû ra ñeå ñaàu tö neân hoï ra söùc phaán ñaáu naâng cao naêng löïc quaûn trò ñieàu haønh, taêng gia saûn xuaát neân hieäu quaû kinh doanh ngaøy caøng ñöôïc naâng cao. Ñaây laø lónh vöïc maø caùc NHTM treân ñòa baøn ñang môû roäng thò phaàn ñeå tìm kieám nhöõng khaùch haøng môùi coù uy tín ñeå naâng cao chaát löôïng tín duïng trong chieán löôïc kinh doanh tieàn teä cuûa mình. 2.3.4. Tình hình veà dö nôï tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An qua töø naêm 2003 ñeán thaùng 09 naêm 2006: 2.3.4.1. Dö nôï theo thôøi gian: Caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ phaán ñaáu thöïc hieän toát chöùc naêng nhieäm vuï, vai troø cuûa mình töø naêm 2003 ñeán thaùng 09 naêm 2006. Veà cô baûn ñaõ ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu veà voán ngaén haïn, cuõng nhö trung daøi haïn treân ñòa baøn vôùi soá lieäu cuï theå sau: Baûng 2.7. HOAÏT ÑOÄNG TÍN DUÏNG CUÛA CAÙC NHTM TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH LONG AN. (2003-30/09/2006) Ñôn vò: tyû ñoàng CHÆ TIEÂU 31/12/03 31/12/0 30/09/06 30/09/06 SO SAÙNH SO SAÙNH 4 31/12/ so vôùi 2005/2004 2004/2003
39. 39 05 cuøng kyø Soá Soá töông Soá Soá naêm tröôùc tuyeätñoái tuyeät töông ñoái % ñoái ñoái% 25,30 19,75 Toång dö nôï 3.986 4.995 5.982 6.681 16,47% 1.009 % 987 % 3.32 4.11 33,47 23,77 +Dö nôï ngaén haïn 2.493 8 9 4.623 20,8% 835 % 791 % +Dö nôï trung daøi 1.66 1.86 11,65 haïn 1.493 7 3 2.058 9,3% 174 % 196 11,7% (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Qua baûng soá lieäu treân cho ta thaáy tình hình dö nôï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An taêng cao qua caùc naêm: Naêm 2004 dö nôï cho vay ñaït laø 4.995tyû ñoàng, taêng1.009 tyû ñoàng (+25,3%) so vôùi naêm 2003. Naêm 2005, dö nôï cho vay laø 5.982tyû (+19,75%) so vôùi naêm 2004. Ñeán thaùng 09 naêm 2006, toång dö nôï ñaït 6.681 tyû ñoàng, taêng 16,47% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc. Dö nôï ngaén haïn naêm 2004 laø 3.328 tyû ñoàng, taêng vôùi toác ñoä khaù cao laø 33,47% so vôùi 2003. Song song vôùi söï gia taêng dö nôï ngaén haïn thì dö nôï trung daøi haïn naêm 2004 cuõng taêng 174 tyû ñoàng, vôùiû toác ñoä laø 11,65%. Naêm 2004 dö nôï ngaén haïn taêng cao nguyeân nhaân laø do naêm 2003 moät soá doanh nghieäp nhaø nöôùc lôùn treân ñòa baøn laøm aên thua loã, nôï ngaân haøng bò ñoùng baêng, laøm chaát löôïng tín duïng giaûm suùt nghieâm troïng, neân böôùc sang naêm 2004, caùc NHTM treân ñòa baøn ñaõ ña daïng hoùa caùc ñoái töôïng ñaàu tö, tìm kieám khaùch haøng môùi vôùi hy voïng naâng dö nôï cho vay ñeå giaûm tyû leä nôï quaù haïn. Ñaây laø moät giaûi phaùp maïo hieåm, mang laïi nhieàu ruûi ro cho caùc NHTM. Nhöng tröôùc tình traïng moät soá NHTM coù nôï quaù haïn quaù cao. Neân caùc NHTM phaûi maïo hieåm baèng caùch cho vay moïi thaønh phaàn kinh teá ñeå naâng dö nôï cho vay, ñaëc bieät laø dö nôï ngaén haïn ñeå giaûm tyû leä nôï quaù haïn cuûa caùc chi nhaùnh NHTM treân ñòa baøn. Ñeán naêm 2005, dö nôï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn laø 5.982 tyû ñoàng, taêng so vôùi naêm 2004 laø 987 tyû ñoàng vôùi toác ñoä taêng laø 19,75%. Trong ñoù, caùc theå loaïi cho vay cuõng taêng leân nhöng khoâng ñoàng ñeàu. Cuï theå, dö nôï ngaén haïn vaøo naêm 2005 ñaït 4.119tyû ñoàng, taêng leân 791 tyû ñoàng, vôùi toác ñoä taêng laø 23,77% so vôùi
40. 40 naêm 2004. Ñieàu naøy chöùng toû, caùc NHTM sau khi noùng voäi taêng tröôûng dö nôï moät caùch aøo aït ôû naêm 2004, ñaõ töï nhìn laïi chính saùch ñaàu tö tín duïng cuûa mình: Taêng tröôûng dö nôï phaûi ñaûm baûo chaát löôïng tín duïng an toaøn vaø hieäu quaû, phaûi naèm trong taàm kieåm soaùt ñöôïc ruûi ro, khoâng neân maïo hieåm seõ gaëp nhieàu ruûi ro. Beân caïnh ñoù dö nôï trung daøi haïn naêm 2005 ñaït 1.862tyû ñoàng, taêng so vôùi naêm 2004 laø 196tyû ñoàng, vôùi toác ñoä taêng laø 11,7%. Nhöng neáu xeùt cuï theå thì töø naêm 2003 ñeán cuoái thaùng 09 naêm 2006, trong toång dö nôï cho vay, dö nôï trung daøi haïn chieám tyû leä töø 30% trôû xuoáng. Ñaây laø moät tyû leä khieâm toán, caàn naâng cao hôn nöõa trong töông lai. Bieåu ñoà5: Dö nôï cho vay phaân theo ngaén, trung daøi haïn: 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% Nganhan 10% Trungdaihan 0% 2003 2004 2005 T9/2006 (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Qua bieåu ñoà 5, chuùng ta thaáy dö nôï trung daøi haïn luoân chieám tyû troïng thaáp trong toång dö nôï cho vay. Cuï theå laø naêm 2004, dö nôï cho vay trung daøi haïn chieám 33,3%, naêm 2005 dö nôï trung daøi haïn chieám 31% toång dö nôï cho vay. Ñeán thaùng 09 naêm 2006, dö nôï cho vay trung daøi haïn chieám 30% toång dö nôï cho vay.Theo quy ñònh taïi Quyeát ñònh 457/2005/ QÑ – NHNN thì tyû leä cho vay trung daøi haïn cuûa caùc NHTM coù theå chieám ñeán 40%. Vì vaäy, caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An caàn tìm kieám nhöõng khaùch haøng uy tín ñeå môû roäng dö nôï cho vay trung daøi haïn vì cho vay trung daøi haïn seõ giöõ ñöôïc dö nôï oån ñònh, laõi suaát cho vay trung daøi haïn cao hôn so vôùi cho vay ngaén haïn neân hieäu quaû kinh doanh cuûa NHTM seõ cao hôn.
41. 41 Maëc duø coøn nhieàu ruûi ro khi môû roäng dö nôï ñaàu tö tín duïng treân ñòa baøn, nhöng vôùi toác ñoä taêng dö nôï ngaén, trung daøi haïn cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ñaõ cho ta thaáy ñöôïc tín hieäu khaû quan cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn trong vieäc goùp phaàn ñaàu tö phaùt trieån kinh teá ñòa phöông. 2.3.4.2. Dö nôï theo thaønh phaàn kinh teá : (baûng soá lieäu 2.6) Caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An töø khi thaønh laäp ñeán nay chuû yeáu laø cho vay ñoái vôùi moïi thaønh phaàn kinh teá nhö doanh nghieäp tö nhaân, coâng ty TNHH, hoä saûn xuaát kinh doanh caù theå Tuy nhieân, töø naêm 2003 trôû veà tröôùc dö nôï cho vay cuûa caùc NHTM QD lôùn nhö Ngaân haøng Coâng thöông, Ngaân haøng Noâng nghieäp, Ngaân haøng Ñaàu Tö & Phaùt trieån ñeàu taäp trung cho vay caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc nhö Coâng ty Xuaát nhaäp khaåu Long An, Coâng ty Deät Long An Töø naêm 2004, caùc NHTM treân ñòa baøn baét ñaàu cho vay caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc ngoaøi doanh nghieäp nhaø nöôùc nhö coâng ty traùch nhieäm höûu haïn, coâng ty coå phaàn, doanh nghieäp tö nhaân vì theo trung taâm thoâng tin tín duïng(CIC) töø Ngaân haøng Nhaø nöôùc thì ña phaàn tín duïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc treân ñòa baøn tænh vaøo nhöõng naêm gaàn ñaây boäc loä nhieàu ruûi ro, laøm aên khoâng hieäu quaû, nôï quaù haïn ñoùng baêng taïi caùc NHTM treân ñòa baøn vì theá trong chieán löôïc kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn ñaõ chuyeån höôùng môû roäng cho vay ñoái vôùi moïi thaønh phaàn kinh teá khoâng öu tieân cho DNNN nhö tröôùc ñaây, neân dö nôï cho vay DNNN ngaøy caøng giaûm. Maët khaùc, caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc treân ñòa baøn tænh khoâng nhieàu vaø phaàn lôùn coù quan heä tín duïng laâu ñôøi vôùi caùc NHTM QD, neân traùnh tröôøng hôïp cho vay choàng cheùo laãn nhau. Tuy nhieân, neáu caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc laøm aên hieäu quaû, caùc khu coâng nghieäp coù tieàm naêng, coù phöông aùn saûn xuaát kinh doanh khaû thi. Caùc NHTM seõ khoâng ngaàn ngaïi, saüng saøng ñaàu tö voán ñeå môû roäng saûn xuaát kinh doanh. 2.3.4.3. Cho vay theo ngaønh kinh teá: Caùc NHTM treân ñòa baøn tænh ngoaøi muïc tieâu kinh doanh tieàn teä phaûi ñaûm baûo hieäu quaû, an toaøn coøn moät muïc tieâu cao caû laø tín duïng NHTM Long An goùp phaàn thöïc hieän nhieäm vuï chuyeån dòch cô caáu kinh teá taïi ñòa phöông. Thöïc teá, caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An trong nhöõng naêm qua cuõng ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû nhaát ñònh nhaèm chuyeån ñoåi cô caáu kinh teá noâng nghieäp, noâng thoân treân ñòa baøn tænh. Ta xem xeùt baûng soá lieäu sau:
42. 42 Baûng 2.8: DÖ NÔÏ PHAÂN THEO NGAØNH KINH TEÁ (2003 –30/09/2006) Ñôn vò : tyû ñoàng Chæ tieâu 31/12/2003 31/12/2004 31/12/200 30/09/20 5 06 1-Noâng laâm, thuûy saûn 1.862 2.233 2.435 2.505 2-Coâng nghieäp,xaâydöïng 578 724 867 1.098 3-Thöông maïi dòch vuï 865 1.084 1.298 1.470 4-Khaùc 682 954 1.382 1.608 TOÅNG DÖ NÔÏ 3.987 4.995 5.982 6.681 (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Qua soá lieäu baûng 2.8 chuùng ta thaáy raèng maëc duø caùc NHTM cho vay ngaønh noâng laâm, thuûy saûn chieám tyû troïng cao trong toång dö nôï vì tænh Long An chuû yeáu phaùt trieån veà noâng, laâm nghieäp. Nhöng tyû troïng dö nôï cho vay caùc ngaønh coâng nghieäp, thöông maïi dòch vuï taêng daàn qua caùc naêm vaø ñeán thaùng 09 naêm 2006 vaãn tieáp tuïc taêng. Ñieàu naøy ñaõ minh chöùng cho söï chuyeån höôùng cô caáu kinh teá moät caùch tích cöïc theo höôùng taêng daàn tyû troïng coâng nghieäp, thöông maïi, dòch vuï phuø hôïp vôùi xu theá hoäi nhaäp hieän nay. Ñaây laø moät tín hieäu ñaùng möøng cho kinh teá tænh nhaø vì trong xu theá hoäi nhaäp hieän nay, phaùt trieån thöông maïi, dòch vuï, coâng nghieäp laø moät yeâu caàu taát yeáu khaùch quan. Long An khoâng theå giöõ maõi noâng nghieäp truyeàn thoáng “con traâu ñi tröôùc caùi caøy” maø phaûi kòp thôøi tieáp thu nhöõng thaønh töïu khoa hoïc, kyû thuaät môùi ñeå coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp noâng thoân, thuùc ñaåy maïnh nhöõng maët haøng xuaát khaåu chuû löïc coù giaù trò cao nhö toâm, cua, gaïo thôm . Coù theá, môùi hy voïng thu nhaäp quoác daân/ ñaàu ngöôøi cuûa Long An seõ ñöôïc caûi thieän hôn . 2.4. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù chaát löôïng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An: Baûng 2.9: Baûng chæ tieâu ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh. ÑVT:tyû ñoàng CHÆ TIEÂU 31/12/2003 31/12/200 31/12/200 30/09/20
43. 43 4 5 06 1. Toång nguoàn voán 4.572 5.672 6.745 7.480 Trong ñoù: Voán huy ñoäng 2.157 2.512 3.030 3.265 2. Toång dö nôï 3.986 4.995 5.982 6.681 3. Nôï quaù haïn 123 148 162 157 .Nôï quaù haïn ngaén haïn (tyû ñoàng) 111 133 146 142 .Nôï quaù haïn trung daøi haïn(tyûñoàng) 12 15 16 15 +Tyû leä NQH/ toång dö nôï(%) 3.10% 2.97% 2.72% 2,35% 4. Keát quaû kinh doanh - Lôïi nhuaän 59 72 82 64 +Tyû suaát sinh lôøi 1.49% 1.45% 1.39% 0,9% +ROA=lôïi nhuaänroøng/TSC bình 0,015 0,015 0,014 0,0096 quaân (Nguoàn: Baùo caùo cuûa chi nhaùnh Ngaân haøngNhaø nöôùc tænh Long An) Thoâng qua baûng soá lieäu theå hieän keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An, ta tính ñöôïc caùc chæ tieâu hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM nhö sau vôùi nhöõng yù nghóa nhö sau: * Tình hình nôï quaù haïn: Vôùi phöông chaâm an toaøn, thieát thöïc, hieäu quaû trong hoaït ñoäng, caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ phaán ñaáu hoaït ñoäng ñuùng muïc tieâu, phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm rieâng cuûa töøng NHTM nhaèm ñaûm baûo an toaøn nguoàn voán. Töø ñoù, ñaõ naâng cao chaát löôïng caùc khoaûn tín duïng. Dö nôï quaù haïn cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn töø naêm 2004 ñeán cuoái thaùng 09 naêm 2006 luoân naèm trong tyû leä cho pheùp cuûa Thoáng ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam. Tuy nhieân, trong naêm 2003, ñaàu tö tín duïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc ñaõ boäc loä nhieàu ruûi ro, tyû leä nôï quaù haïn cuûa caùc NHTM tænh Long An chieám 3,1%/ toång dö nôï. Phaàn lôùn, soá nôï quaù haïn naøy taäp trung vaøo moät soá DNNN coù qui moâ lôùn treân ñòa baøn laøm aên thua loã nhö: Deät Long An, Coâng ty xuaát nhaäp khaåu toång hôïp, coâng ty cô khí Long An, coâng ty ñöôøng Hieäp Hoaø vaø cho vay hoä noâng daân saûn xuaát noâng nghieäp ôû caùc huyeän vuøng Ñoàng Thaùp Möôøi bò thieân tai, haïn haùn maát muøa haøng naêm lieân tieáp xaûy ra.
44. 44 Töø cuoái naêm 2004 ñeán thaùng 09 naêm 2006, caùc NHTM treân ñòa baøn ñaõ chaán chænh hoaït ñoäng, naâng cao chaát löôïng tín duïng, giaûm thaáp nôï quaù haïn so vôùi naêm 2003. Tyû leä nôï quaù haïn naêm 2004 laø 2,97%, tyû leä nôï quaù haïn naêm 2005 laø 2,72% ñaõ cô baûn giaûm so vôùi naêm 2003. Ñeán cuoái thaùng 09/2006, tyû leä NQH chung laø 2,35%/toång dö nôï. Ñaây laø moät tín hieäu khaû quan ñoái vôùi heä thoáng caùc NHTM treân ñòa baøn. Nhöng qua ñaùnh giaù nghieâm tuùc töø soá lieäu treân baûng caân ñoái keá toaùn cuûa töøng NHTM, thì coù NHTM gia haïn nhieàu laàn, khoanh nôï xoùa nôï, daõn nôï vaø hieän taïi coù NHTM , nôï quaù haïn ñaõ ñeán luùc baùo ñoäng. Nguyeân nhaân nôï quaù haïn: + Veà nguyeân nhaân khaùch quan: Treân ñòa baøn tænh Long An, caùc NHTM vôùi maïng löôùi roäng khaép caùc huyeän thò vaø cho vay chuû yeáu laø lónh vöïc noâng nghieäp, noâng thoân vaø noâng daân vôùi hôn 60% dö nôï toaøn ñòa baøn. Nhöng hieän nay, cho vay trong lónh vöïc noâng nghieäp noâng thoân ñang phaùt sinh vaø tieàm aån nhieàu ruûi ro vì: Saûn phaåm noâng nghieäp laø khoâng theå thieáu trong ñôøi soáng nhaân daân nhöng saûn phaåm naøy ñöôïc saûn xuaát ra ngaøy caøng nhieàu maø giaù caû cuûa noù thì baáp beânh neân aûnh höôûng tôùi vieäc tieâu thuï, hoaøn voán vaø thöïc hieän taùi saûn xuaát. Beân caïnh ñoù, ñieàu kieän töï nhieân ngaøy nay coù nhieàu dieãn bieán khaù phöùc taïp, luõ luït haøng naêm ñoái vôùi 5 huyeän vuøng Ñoàng Thaùp Möôøi cuûa tænh Long An laøm khaùch haøng vay khoâng traû ñöôïc nôï. Caùc loaïi beänh dòch ôû luùa nhö vaøng luøn xoaén laù chöa coù thuoác trò , beänh ñoám traéng ôû toâm suù, beänh lôõ moàm long moùng ôû heo, beänh cuùm gia caàm ôû gaø vòt gaây thieät haïi lôùn ñeán saûn xuaát noâng nghieäp neân ngöôøi noâng daân khoâng theå traû döùt nôï cho Ngaân haøng, cöù gia haïn nôï heát laàn naøy ñeán laàn khaùc vaø thaäm chí ñeå nôï quaù haïn keùo daøi, laøm cho tyû leä nôï quaù haïn taêng cao. +Veà nguyeân nhaân chuû quan:
45. 45 - Do trình ñoä quaûn lyù, trình ñoä nghieäp vuï chuyeân moân cuûa ñoäi nguõ nhaân vieân ngaân haøng coøn haïn cheá, cho neân chöa ñaùnh giaù ñuùng thöïc chaát caùc döï aùn ñaàu tö, nhieàu phöông aùn kinh doanh khoâng hieäu quaû nhöng vaãn ñöôïc NHTM cho vay aûnh höôûng ñeán chaát löôïng tín duïng cuûa NHTM. - Caùc NHTM chöa öùng duïng coâng ngheä thoâng tin hieän ñaïi trong caùc khaâu thaåm ñònh; Kieåm tra hoà sô vay voán coøn theo loái chuû quan, quen bieát, neân ruûi ro xaûy ra, moät soá tröôøng hôïp gaây neân ruûi ro lôùn cho ngaân haøng. - Thuû tuïc, cô cheá haønh chaùnh coøn röôøm raø neân khoâng thu huùt ñöôïc nhöõng coâng ty nöôùc ngoaøi ñoùng treân ñòa baøn, dö nôï cho vay taêng chaäm neân cuõng laøm aûnh höôûng ñeán chaát löôïng tín duïng. -Do caïnh tranh gay gaét giöõa caùc NHTM ñeå chieám thò phaàn , neân daãn ñeán hieän töôïng moät soá caùn boä tín duïng deã daõi khi xem xeùt hoà sô vay voán cuûa khaùch haøng laøm aûnh höôûng ñeán chaát löôïng tín duïng. * Tyû suaát lôïi nhuaän (LN/TSSL). Ñaây laø moät chæ tieâu ñöôïc caùc NHTM treân ñòa baøn ñaëc bieät quan taâm. Nhöng qua baûng chæ tieâu 2.9, chuùng ta thaáy lôïi nhuaän cuûa moät soá NHTM treân ñòa baøn coù taêng leân haøng naêm, nhöng thöïc teá khaûo saùt töøng NHTM thì coù moät soá NHTM do phaûi trích döï phoøng ruûi ro quaù lôùn neân bò loã, daãn ñeán laõi toaøn heä thoáng taêng khoâng cao. Chính vì vaäy, tyû suaát Lôïi nhuaän/ taøi saûn sinh lôøi cuûa naêm 2004, 2005 khoâng taêng so vôùi naêm 2003. Ñeán thaùng 09/2006, vaãn coøn NHTMQD bò loã (ñính keøm ôû phaàn phuï luïc). * Chæ tieâu ñaùnh giaù giöõa lôïi nhuaän roøng vôùi toång taøi saûn coù trung bình (ROA=LN roøng/TSCBQ) Qua baûng soá lieäu 2.9, ROA qua caùc naêm töø naêm 2003 ñeán thaùng 09/2006 khoâng taêng, maø laïi giaûm. Ñieàu naøy chöùng toû taøi saûn coù söû duïng khoâng ñaït chaát löôïng, neân hieäu quaû kinh doanh khoâng cao. Ñoøi hoûi coâng taùc quaûn lyù taøi saûn coù phaûi hieäu quaû hôn. * Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An: Qua keát quaû ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng töø naêm 2003 ñeán cuoái thaùng 9 naêm 2006, ñaëc bieät laø veà chaát löôïng tín duïng chuùng ta coù theå ruùt ra nhöõng thuaän
46. 46 lôïi vaø khoù khaên cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn nhaèm ñeå phaùt huy nhöõng maët tích cöïc, ngaên chaën vaø khaéc phuïc nhöõng toàn taïi ñeå caùc NHTM treân ñòa baøn ngaøy caøng phaùt trieån an toaøn, hieäu quaû vaø beàn vöõng trong neàn kinh teá thò tröôøng. 2.4.1. Nhöõng maët thuaän lôïi cuûa NHTM Long An: - Caùc NHTM treân ñòa baøn tænh ñöôïc söï höôùng daãn veà chuyeân moân nghieäp vuï cuûa NHTM trung öông, söï thanh tra giaùm saùt cuûa NHNN vaø söï quan taâm cuûa caùc caáp Uûy, Chính quyeàn, söï hoã trôï phoái hôïp cuûa caùc ngaønh, caùc caáp treân ñòa baøn. - Beân caïnh moät ñoäi nguõ caùn boä chuû choát coù trình ñoä, kinh nghieäm ñaõ töøng coâng taùc trong lónh vöïc ngaân haøng, caùc NHTM treân ñòa baøn coù ñöôïc ñoâò nguõ caùn boä treû, naêng ñoäng nhieät tình trong coâng taùc, tích cöïc trong vieäc thu hoài goác, laõi, nôï quaù haïn. Caùn boä NHTM coù khaû naêng tieáp thò, hoaïch ñònh vaø thöôøng xuyeân nghieân cöùu tìm ra nhöõng giaûi phaùp tích cöïc ñeå naâng cao hieäu quaû kinh doanh. - Veà maët huy ñoäng voán: Caùc NHTM treân ñòa baøn ñaõ aùp duïng nhieàu hình thöùc huy ñoäng ña daïng, phong phuù, phong caùch phuïc vuï toát khaùch haøng, laõi suaát haáp daãn ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho khaùch haøng khi tieáp xuùc ngaân haøng trong vieäc huy ñoäng voán. - Veà maët hoaït ñoäng tín duïng: Caùc NHTM treân ñòa baøn Long An luoân chuù troïng nhieäm vuï chuû choát cuûa mình laø ñaùp öùng nhu caàu veà voán ñeå ñaàu tö môû roäng saûn xuaát kinh doanh, caùc chöông trình phaùt trieån nhaø, phaùt trieån cô sôû haï taàng kinh teá xaõ hoäi vaø ñaëc bieät laø caùc chöông trình theo söï chæ ñaïo cuûa UBND tænh, cuï theå nhö: * Chöông trình cho vay xaây döïng nhaø ôû, cô sôû haï taàng: Long An laø moät tænh noâng nghieäp, luõ luït thöôøng xuyeân xaûy ra. Hieän chæ coù khoaûng 30% hoä gia ñình coù nhaø ôû kieân coá, soá coøn laïi coù keát caáu taïm bôï; coät goã, maùi laù haøng ngaøn hoä phaûi di dôøi, ñôøi soáng nhaân daân gaëp nhieàu khoù khaên. Tuy nhieân, Long An laø cöûa ngoõ khu vöïc ñoàng baèng soâng Cöûu Long, tieáp giaùp vôùi TPHCM laø moät trung taâm lôùn cuûa caû nöôùc. Naém baét ñöôïc tình hình cuûa tænh. Moät soá NHTM nhö Ngaân haøng chính saùch xaõ hoäi ñaõ cho vay cuïm tuyeán daân cö goùp phaàn giaûi quyeát ñöôïc nhu caàu veà nhaø ôû cuûa ngöôøi daân. Ngaân haøng Phaùt trieån Nhaø ÑBSCL cho vay xaây, söûa nhaø khang trang, saïch ñeïp. * Cho vay phaùt trieån thöông nghieäp, kinh doanh dòch vuï, khaùch saïn, nhaø haøng: Caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ goùp phaàn ñaùng keå cho söï ñaàu tö
47. 47 thöông maïi, dòch vuï phaùt trieån kinh teá cuûa tænh vôùi phöông chaâm: “ Hieäu quaû cuûa khaùch haøng cuõng laø hieäu quaû cuûa ngaân haøng”. Ñieàu naøy ñöôïc phaûn aùnh qua toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa tænh nhaø ñeán cuoái thaùng 09/2006 laø 10,9%, vöôït chæ tieâu so vôùi keá hoaïch ñeà ra vaø laøm chuyeån dòch cô caáu kinh teá tænh nhaø töø noâng nghieäp truyeàn thoáng sang coâng nghieäp, thöông maïi, dòch vuï. Ngoaøi ra, caùc NHTM treân ñòa baøn Long An coøn ñaàu tö môû roäng cho moïi ngaønh, moïi lónh vöïc ñaùp öùng nhu caàu hoäi nhaäp kinh teá hieän nay nhaèm thuùc ñaåy neàn kinh teá cuûa tænh nhaø ngaøy moät ñi leân, ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ñöôïc caûi thieän, taïo loøng tin cho ngöôøi daân. Toùm laïi, söï noå löïc ñaàu tö tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc goùp phaàn tích cöïc trong vieäc thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá tænh nhaø. 2.4.2. Nhöõng khoù khaên vaø toàn taïi tröôùc maét: Baát kyø moät hoaït ñoäng naøo cuõng toàn taïi hai maët ñoái laäp nhau: tích cöïc vaø tieâu cöïc nhaát laø trong lónh vöïc kinh doanh tieàn teä- ngaân haøng. Hai maët ñoái laäp aáy luoân toàn taïi vaø ñan xen khoâng theå taùch rôøi taïo neân nhöõng cô hoäi vaø ruûi ro maø caùc nhaø laõnh ñaïo ngaân haøng luoân phaûi nghieân cöùu, quan taâm ñeå naém baét nhöõng cô hoäi vaø haïn cheá ruûi ro ñeán möùc thaáp nhaát ñeå ñaûm baûo an toaøn trong hoaït ñoäng. Sau ñaây laø moät soá khoù khaên, vöôùng maéc maø caùc NHTM treân ñòa baøn caàn phaûi khaéc phuïc trong thôøi gian tôùi: * Nhöõng khoù khaên, haïn cheá trong vieäc huy ñoäng voán. - Long An vôùi ñaëc thuø laø moät ñòa phöông coù neàn kinh teá chaäm phaùt trieån, bò aûnh höôûng cuûa nhöõng côn luõ luït thöôøng xuyeân, tình traïng boäi chi ngaân saùch keùo daøi, voán nhaøn roãi trong daân cö khoâng nhieàu. Vì theá khaû naêng huy ñoäng voán töø caùc taàng lôùp daân cö cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn gaëp khoù khaên vaø trôû ngaïi. - Caùc NHTM naèm trong vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long laø vuøng saûn xuaát noâng nghieäp, taäp quaùn tích luyõ cuûa ngöôøi daân chöa cao neân vieäc huy ñoäng voán ñeå cho vay gaëp nhieàu haïn cheá. Qua baûng soá lieäu 2.2, chuùng ta thaáy raèng voán huy ñoäng luoân nhoû hôn 50% trong toång nguoàn voán. Nguoàn voán taïi choã thaáp laøm aûnh höôûng lôùn ñeán hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn. - Töø naêm 2003 ñeán thaùng 9 naêm 2006, giaù caû thò tröôøng bieán ñoäng raát maïnh, ñaëc bieät laø giaù vaøng, giaù ngoaïi teä taêng cao laøm cho ngöôøi daân e ngaïi khi göûi tieàn ngaân haøng vì sôï ñeán kyø haïn ruùt tieàn thì tieàn maët seõ maát giaù so vôùi giaù
48. 48 vaøng, vì theá coù taâm lyù muoán mua vaøng tích luõy maëc duø caùc NHTM ñaõ aùp duïng moïi bieän phaùp nhö tieát kieäm xoå soá, tieát kieäm baäc thang Ñaây laø moät trong nhöõng khoù khaên chính laøm haïn cheá nguoàn voán huy ñoäng töø naêm 2003 ñeán thaùng 09/2006. Chính nhöõng khoù khaên treân, raát caàn coù giaûi phaùp ñeå gia taêng voán huy ñoäng. * Coâng ngheä ngaân haøng chöa hieän ñaïi neân chöa caäp nhaät ñöôïc nhöõng thoâng tin môùi moät caùch nhanh nhaïy chính xaùc, chöa ñaûm baûo giao dòch chính xaùc vôùi khaùch haøng. * Haïn cheá trong hoaït ñoäng thanh toaùn. - Hoaït ñoäng thanh toaùn vaø saûn phaåm dòch vuï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An coøn ñôn ñieäu, chöa tieän lôïi, chöa haáp daãn. Maëc duø dòch vuï NHTM treân ñòa baøn coù taêng nhöng chuû yeáu laø dòch vuï truyeàn thoáng, caùc dòch vuï hieän ñaïi chöa phaùt trieån. Haàu heát trong caùc hình thöùc thanh toaùn thì chæ coù hình thöùc chuyeån tieàn ñieän töû vaø môû theû ATM laø phoå bieán vaø thu huùt ñöôïc khaùch haøng, coâng taùc thanh toaùn quoác teá coøn ít vaø taäp trung ôû moät soá NHTM nhö: Ngaân haøng Ngoaïi thöông, Ngaân haøng TMCP AÙ Chaâu, NHTMCP Saøi Goøn Thöông Tín. * Haïn cheá veà nhaân söï vaø boä maùy quaûn lyù. - Caùn boä caùc NHTM (chuû yeáu laø caùc NHTMQD) laø nhöõng caùn boä kyø cöïu, coù nhieàu kinh nghieäm nhöng laïi raát baûo thuû, truyeàn thoáng, cöù raäp theo khuoân maãu cuõ khoâng tieáp thu nhöõng caùi môùi do ñoù raát khoù khaên trong quaù trình hoäi nhaäp môû roäng ñaàu tö, khai thaùc khaùch haøng môùi. - Ña soá laø caùn boä treû vaøo coâng taùc taïi ngaân haøng khoâng coù kinh nghieäm thöïc teá, nghieäp vuï chuyeân moân haïn cheá, trình ñoä chöa ñoàng ñeàu, coøn nhieàu baát caäp neân gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc naém vöõng nhöõng quy cheá trong ñaàu tö tín duïng, khoù caäp nhaät nhöõng qui ñònh môùi ñeå naâng cao chaát löôïng tín duïng. * Haïn cheá veà maët hoaït ñoäng tín duïng: - Hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An trong nhöõng naêm qua haàu nhö chæ taäp trung vaøo huy ñoäng voán vaø cho vay voán, chöa coù bieän phaùp höõu hieäu nhaèm khuyeán khích vaø thu huùt khaùch haøng söû duïng tích cöïc caùc hình thöùc khaùc cuûa tín duïng nhö: Chieát khaáu, baûo laõnh, tín duïng chöùng töø, cho thueâ taøi chính nhaèm ña daïng hoaù caùc hình thöùc cung caáp voán.
49. 49 - Ngaân haøng chöa khai thaùc lónh vöïc cho vay trung vaø daøi haïn vôùi laõi suaát cao. Tyû leä cho vay trung vaø daøi haïn vaãn ôû möùc thaáp, caàn ñaåy maïnh dö nôï trung vaø daøi haïn leân möùc cao hôn. - Caùc NHTM treân ñòa baøn luoân muoán keùo khaùch haøng veà phía mình do ngaøy caøng coù nhieàu NHTM ra ñôøi. Vì theá, ñaõ coù hieän töôïng cho vay choàng cheùo laãn nhau. Moät coâng ty hay doanh nghieäp cuøng luùc vay nhieàu NHTM treân ñòa baøn thaäm chí coøn vay ngoaøi ñòa baøn(theo thoâng tin töø CIC) khi coâng ty naøy gaëp ruûi ro thì ruûi ro cuûa hoï trôû thaønh ruûi ro cuûa NHTM vaø caùc NHTM hoaøn toaøn phaûi gaùnh chòu nôï quaù haïn. Ñaây laø moät haïn cheá maø caùc NHTM treân ñòa baøn caàn phaûi coù giaûi phaùp nghieâm tuùc ñeå naâng cao chaát löôïng tín duïng. - Hieän nay vieäc caáp giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát vaø nhaø ôû tænh Long An chæ taäp trung ôû caùc khu vöïc phöôøng vaø thò traán cho neân vieäc cho vay xaây döïng nhaø ôû ñoái vôùi caùc hoä noâng daân ôû ñòa baøn xaõ gaëp khoù khaên trong vieäc cho vay taøi saûn hình thaønh töø voán vay. Vì taøi saûn hình thaønh töø voán vay laø giaù trò caên nhaø vaø quyeàn söû duïng nhaø ôû maø khi ñoù giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát vaø quyeàn söû duïng nhaø ôû chöa ñöôïc caáp. - Cô cheá xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo tieàn vay coù nhöõng ñaëc ñieåm chöa nhaát quaùn giöõa caùc vaên baûn höôùng daãn luaät cuûa caùc boä ngaønh coù lieân quan ñeán taøi saûn ñaûm baûo tieàn vay, gaây khoù khaên cho ngaân haøng trong vieäc xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo tieàn vay. Ñaây cuõng laø moät trong nhöõng khoù khaên ñeå naâng cao chaát löôïng tín duïng. - Hoà sô vay voán coøn khaù phöùc taïp laøm aûnh höôûng ñeán thôøi gian giaûi quyeát cho vay ñoái vôùi moät moùn vay. Trong khaâu giaûi ngaân, vieäc löu giöõ hoà sô tín duïng cuûa keá toaùn coøn phöùc taïp, kieåm tra nhieàu loaïi bieåu maãu laøm chaäm thôøi gian giaûi ngaân, khaùch haøng phaûi chôø ñôïi. Caàn coù giaûi phaùp khaéc phuïc. - Chöa hieän ñaïi hoaù coâng ngheä ngaân haøng ñeå thöïc hieän giao dòch vôùi khaùch haøng ñöôïc nhanh choùng, tieän lôïi , chính xaùc hôn. -Möùc uyû quyeàn phaùn quyeát coøn thaáp, ñaây cuõng laø moät trôû ngaïi lôùn ñoái vôùi caùc NHTM treân ñòa baøn, vôùi moät soá khaùch haøng laøm aên coù hieäu quaû, ñang coù quan heä toát caàn nhanh choùng tieáp caän, taïo ñieàu kieän cho hoï môû roäng qui moâ saûn xuaát kinh doanh. - Maëc khaùc, hieän nay caùc NHTMCP baét ñaàu môû chi nhaùnh hoaït ñoäng treân ñòa baøn tænh Long An laøm cho söï caïnh tranh veà hoaït ñoäng ngaân haøng ngaøy caøng