Kỹ thuật cạo mủ cao su

ppt 61 trang phuongnguyen 330
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Kỹ thuật cạo mủ cao su", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptky_thuat_cao_mu_cao_su.ppt

Nội dung text: Kỹ thuật cạo mủ cao su

  1. KỸ THUẬT CẠO MŨ CAO SU Tân’s design 16/09/09
  2. NỘI DUNG ➢ GIẢI PHẪU HỆ THỐNG ỐNG MỦ ➢ TỔ CHỨC KHAI THÁC CAO SU ➢ KỸ THUẬT CẠO DAO KÉO ➢ CHẾ ĐỘ CẠO ➢ MỘT SỐ CHỈ TIÊU CHỦ YẾU TRONG VIỆC CẠO MỦ ➢ SỬ DỤNG CHẤT KÍCH THÍCH MỦ ➢ MÁNG CHẮN NƯỚC MƯA ➢ CHĂM SĨC VƯỜN CÂY KHAI THÁC ➢ BĨN PHÂN Tân’s design 16/09/09
  3. GIẢI PHẨU HỆ THỐNG ỐNG MŨ • Thân cây cao su gồm cĩ: – Lớp Thiên mộc (Da me) – Lớp trung bì (Da cát): chia thành 2 lớp : Lớp da cát thơ và da cát nhuyễn. – Lớp nội bì (Da lụa) – Tượng Tầng – Gỗ Tân’s design 16/09/09
  4. CẤU TẠO VỎ CÂY CAO SU THEO HÌNH KHÔNG GIAN BA CHIỀU Tượng tầng Mạch gổ Mạch libe Mạng lưới ống mủ Gổ Mạch ngang Mạch mủ Vỏ mềm Tế bào đá Tân’s design 16/09/09
  5. CẤU TẠO VỎ CÂY CAO SU (cắt dọc) Mạch ngang Gổ Tế bào Vòng ống Vỏ bần Tượng đá mủ Libe tầng Tân’s design 16/09/09
  6. HỆ THỐNG ỐNG MŨ Cấu trúc hệ thống ống mủ - Ống mủ được xếp thành những vịng đồng tâm - Các ống mủ được sắp xếp nghiêng một gĩc 2,1 – 7,10 so với trục thẳng đứng theo chiều từ trái sang phải tính từ gốc lên ngọn. Sự phân bố vịng ống mủ - Ở cây non cĩ 40% số vịng ống mủ nằm ở khoảng 1 mm cách tượng tầng - Ở cây trưởng thành cĩ khoảng 75% số vịng ống mủ nằm ở 5mm cách tượng tầng Tân’s design 16/09/09
  7. Tia libe Mạng ống mủ Oáng mủ CẤU TẠO VÒNG ỐNG MỦ Tân’s design 16/09/09
  8. KÝ HIỆU QUỐC TẾ VỀ CÁC CHẾ ĐỘ KHAI THÁC ➢Kiểu: s, ➢Độ dài: ½ s, ¼ S ➢Số lượng miệng cạo: 2 ½ S, 2 1/4S ➢Hướng miệng cạo:  : Ký hiệu miệng cạo ngửa  : Ký hiệu miệng cạo úp Tân’s design 16/09/09
  9. ➢Nhịp độ cạo: là khoảng thời gian giữa hai lần cạo được biểu thị bằng một phân số - Ví dụ: d/3, d/2 ➢Chu kỳ cạo: thường được tính bằng số tháng cạo mủ trong năm. - Ví dụ: 9m/12, 3 W/4 Tân’s design 16/09/09
  10. ➢ Mặt cạo: là vị trí vùng vỏ được cạo trên thân cây. ➢ B: mặt cạo thấp ➢ H: mặt cạo cao ➢ O: vỏ nguyên sinh ➢ I: vỏ tái sinh lần 1 ➢ II: vỏ tái sinh lần 2 1, 2, 3, 4: thứ tự mặt cạo theo kim đồng hơ ➢ Ví dụ: BO-1, HO-2 Tân’s design 16/09/09
  11. ➢Kích thích mủ: - Hoạt chất kích thích - Phương pháp bơi: PA, BA, GA, LA - Chu kỳ bơi ➢Nồng độ hoạt chất (%), liều lượng (g, ml), bề rộng băng (cm), số lần bơi ➢Ví dụ: 1/2S d/3 6d/7 10m/12. ET2,5% . Pa 1(1). 4/y Tân’s design 16/09/09
  12. TIÊU CHUẨN CÂY CAO SU CẠO MŨ • Tiêu chuẩn cây: • Cây cĩ vanh 50 cm và độ dày vỏ > 6 mm tại độ cao cách đất 1 m • Tiêu chuẩn vườn: • Khi cĩ 50 - 70 % số cây trên lơ đủ tiêu chuẩn trên Tân’s design 16/09/09
  13. SỐ CÂY CHO MỖI PHẦN CẠO • TỪ 350-450 CÂY/ 1 PHẦN CẠO Tân’s design 16/09/09
  14. TRANG BỊ VẬT TƯ CHO CÂY CAO SU Kiềng, chén, máng ➢Máng đĩng nghiêng dưới miệng tiền 10 cm, kiềng buộc cách miệng tiền 25 cm - 35 cm ➢Khơng được đĩng kiềng vào thân cây cao su. ➢Chén thu mủ bằng đất nung cĩ lớp men sứ để dể bĩc mủ chén Tân’s design 16/09/09
  15. THIẾT KẾ MIỆNG CẠO ➢Cây mới mở cĩ miệng tiền ở vị trí 1.3 m cách đất. ➢Độ dốc miệng cạo so với trục ngang - Cây mới cạo : 340 - Cây trung niên : 320 - Cây già : 300 - Cây cạo úp : 450 Tân’s design 16/09/09
  16. DỤNG CỤ THIẾT KẾ MIỆNG CẠO ➢Thước cây 150 cm cĩ đánh dấu miệng tiền, vị trí cắm máng, treo kiềng ➢Rập (cờ) cĩ cán để bảo đảm độ dốc ➢Mĩc rạch ➢Dây 3 gút Tân’s design 16/09/09
  17. THIẾT KẾ MIỆNG CAO • Miệng tiền, hậu được mở cùng một hướng. • Đo từ mặt đất lên 1,3 m, dùng thước và mĩc để rạch ranh miệng tiền, sau khi chia thân cây cao su làm 2 phần bằng nhau, rạch ranh hậu, đặt rập ngay đúng vị trí ranh tiền để rạch miệng cạo chuẩn. • Khơi mương tiền dài 10-15 cm, sâu đến lớp da cát mịn (kiểu đầu voi, đuơi chuột), rọc ranh hậu dài 15 cm, sâu đến lớp da cát thơ, trang bị kiềng chén máng. Tân’s design 16/09/09
  18. Kiềng, chén, máng • Máng dẫn mủ: đĩng dưới miệng tiền 10 cm, nghiêng 30 độ • Kiềng: cách miệng tiền 25 – 30 cm, khơng được đĩng kiềng vào thân cây cao su • Chén: bằng nhựa hoặc đất nung. Tân’s design 16/09/09
  19. Đặt thước cây để rạch ranh tiền, đánh dấu vị trí miệng tiền, đóng máng, treo kiềng Dùng dây 3 gút để chia thân cây làm hai phần Tân’s design 16/09/09 bằng nhau
  20. Xác định Đánh dấu vị trí ranh hậu ranh hậu bằng một đường rạch dọc theo thân cây Tân’s design 16/09/09
  21. Đặt rập ngay ranh tiền, rạch miệng cạo chuẩn, hao dăm hàng quý Tân’s design 16/09/09
  22. Dùng rạch đánh dấu hao dăm Khơi mương hàng tháng tiền dài 10 – 15 cm Tân’s design 16/09/09
  23. Trang bị vật tư cho cây cạo: kiềng, chén, máng. Tân’s design 16/09/09
  24. MỞ MIỆNG CẠO Cạo xả miệng 3 nhát dao - Nhát 1: cạo chuẩn - Nhát 2: vạt nêm - Nhát 3: hồn chỉnh miệng cạo, cạo ép má dao từ từ đến độ sâu cạo qui định, tránh khơng để cạo phạm khi mở miệng cạo Mức độ hao vỏ cạo mở miệng cạo cho phép tối đa từ 1,5 - 2,0 cm Tân’s design 16/09/09
  25. Nhát 1: CẠO CHUẨN Tân’s design 16/09/09
  26. Nhát 2: VẠT NÊM Tân’s design 16/09/09
  27. Nhát 3: HÒAN CHỈNH MIỆNG CẠO: cạo ép má dao từ từ đến độ sâu cạo quy định. Tân’s design 16/09/09
  28. CÂY ĐÃ MỞ CẠO XONG Tân’s design 16/09/09
  29. KỸ THUẬT CẠO DAO KÉO Cĩ 5 yếu tố chính: 1. Cầm dao và tư thế đứng ➢ Tay phải cầm cán dao và cung cấp lực chính để kéo dao cạo. Khi nâng cán dao lên hoặc hạ cán dao xuống sẽ điều chỉnh mức độ dầy dăm cạo. Ap cán dao vào thân cây hoặc dang ra khỏi thân cây sẽ điều chỉnh độ sâu cạo mủ ➢ Tay trái cầm sĩng dao để giữ thăng bằng ➢ Tư thế đứng: hai bàn chân hơi dạng ra một gĩc 900 là tốt để trọng lượng phân bố đều trên hai chân Tân’s design 16/09/09
  30. 2. Lấy vuơng hậu Đặt dao trên miệng cách ranh hậu khoảng 2 - 3 cm, đẩy ngược dao lên phía trên đến ranh hậu. Tay phải hạ cán dao xuống để lấy vuơng hậu 3. Cạo nhát chuẩn Sau khi lấy vuơng hậu xong, cạo một nhát chuẩn dài 4-5 cm để định đúng vị trí dao bảo đảm độ hao dăm và độ sâu cạo mủ. Tân’s design 16/09/09
  31. 4. Thao tác cạo và di chuyển ➢Cạo mủ cần kéo dao dứt khốt ➢Áp má dao vào vỏ tái sinh bên trên để tạo lịng máng ➢Bước chân 5. Thu dao Khi cạo tới miệng tiền, tay trái hơi ấn sâu vào, đồng thời tay phải vừa áp cán dao vào thân cây vừa nâng ngược dao lên để tạo mang cá (vuơng tiền). Tân’s design 16/09/09
  32. CHẾ ĐỘ CẠO Chế độ thơng dụng hiện nay ➢1/2S d/2 ➢1/2S d/3 ➢1/2S d/3 + ET 2.5% (4/y) Chế độ cạo giảm nhịp độ cĩ bơi kích thích mủ cĩ lợi hơn vì thu hoạch cùng sản lượng như cạo d/2 nhưng tiết kiệm được cơng cạo mủ và nhất là tiết kiệm lớp vỏ nguyên sinh. Tân’s design 16/09/09
  33. THỜI VỤ MỞ MIỆNG CẠO ➢Việc mở miệng cạo các vườn cây mới đưa vào cạo được tiến hành vào các tháng 3 - 4 (trước mùa mưa) và cuối tháng 10 (sau mùa mưa) ➢Nghỉ cạo lúc cây cao su ra lá mới, (thường vào tháng 1 và tháng 2). Cây được cạo lại khi đã cĩ tầng lá đã ổn định (vào tháng 3-4). Tân’s design 16/09/09
  34. ĐỘ SÂU CẠO MŨ ➢Qui định từ 1,0 mm -1,3 mm cách tượng tầng ➢Tránh cạo cạn, cạo sát ➢ Khơng được cạo phạm. Tân’s design 16/09/09
  35. MỨC ĐỘ HAO DĂM ➢Đối với miệng cạo xuơi từ 1,1 mm - 1,5 mm/lần cạo. Hàng năm trước khi cạo lại, dùng sơn đánh dấu hao dăm ➢Hàng quý (đầu quý) vạch trên vỏ cạo các vạch chuẩn để khống chế mức hao vỏ/quý ➢Hàng tháng dùng dao cạo đánh dấu mức hao vỏ cạo/tháng ở đầu tiền và hậu Tân’s design 16/09/09
  36. TIÊU CHUẨN ĐƯỜNG CẠO ➢Đúng độ dốc, ➢cĩ lịng máng, ➢vuơng tiền, ➢vuơng hậu, ➢khơng lệch miệng, ➢khơng vượt tuyến, ➢khơng gợn sĩng. Tân’s design 16/09/09
  37. GIỜ CẠO MŨ VÀ TRÚT MŨ A) giờ cạo mủ: Chỉ bắt đầu cạo khi thấy rõ đường cạo. Vào mùa mưa khơng nên cạo khi vỏ cây bị ướt. Phải chờ đến khi ráo nước mới cạo. B) trút mủ: Khi mủ ngưng chảy thì tiến hành trút mủ, nếu trời chuyển mưa thì trút mủ sớm để tránh mủ bị rửa trơi. Cây nào cạo trước trút trước. Dùng vét tận thu mủ trong chén. Tân’s design 16/09/09
  38. DỤNG CỤ CẠO MŨ ➢Dao cạo mủ ➢Đá mài dao (1 viên đá xả, 1 viên đá bùn). ➢1 giỏ đựng mủ tạp và mủ dây. ➢1 thùng trút 15 lít. ➢1 thùng chứa 25 hoặc 35 lít. ➢1 vét mủ. ➢1 nạo vỏ. ➢1 ống mỡ va-dơ-lin. ➢1 giẻ lau. Tân’s design 16/09/09
  39. CƠNG VIỆC TRƯỚC VÀ SAU KHI CẠO MŨ ➢Trước khi cạo, phải bĩc mủ dây, mủ chén, sửa lại kiềng, máng, úp chén trên kiềng. Cạo xong, ngữa chén lên và dẫn mủ chảy vào chén rồi mới qua cạo cây khác. ➢Hướng đi cạo theo những cây kế cận nhau, sau mỗi lần cạo phải đổi đầu cạo. ➢Sau khi trút mủ xong đặt chén mủ lại vị trí củ để hứng mủ chảy trể, tránh trút sĩt mủ. Tân’s design 16/09/09
  40. NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý ➢Cạo mủ đều đặn theo đúng chu kỳ. ➢Cạo hết cây khơng bỏ sĩt cây. ➢Thường xuyên làm vệ sinh cho cây cạo, vệ sinh dụng cụ, sửa lại miệng cạo, bơi mỡ va-dơ-lin cho các vết cạo phạm, bơi phịng bệnh mặt cạo vào mùa mưa. ➢Khi nghỉ cạo tận thu hết mủ tạp, mủ đất, thu máng, thu kiềng, chén úp dưới gốc cây. Quét dọn, gom lá vào giữa hàng cây. ➢Tuyệt đối khơng đốt lá khơ trong vườn cao su. Tân’s design 16/09/09
  41. KỸ THUẬT SỬ DỤNG THUỐC KÍCH THÍCH 1. Loại chất kích thích - Ethephon (acid 2 – chloroethyl phosphonic) 2. Nồng độ sử dụng: - 2,5% cho tất cả các loại tuổi cây; - 5% cho vườn cây cạo tận thu. Tân’s design 16/09/09
  42. THỜI ĐIỂM BƠI THUỐC KÍCH THÍCH ➢Đơng Nam bộ và Tây nguyên bơi vào các tháng 5, 6, 7, 10, 11, 12. ➢Bơi chất kích thích trong khoảng thời gian 1 – 3 ngày trước nhát cạo kế tiếp. ➢Khơng bơi khi cây cịn ướt hoặc lúc trời sắp mưa. Tân’s design 16/09/09
  43. PHƯƠNG PHÁP BƠI THUỐC KÍCH THÍCH 1. Phương pháp bơi trên vỏ tái sinh (Pa) - Bơi một lớp chất kích thích mỏng đều trên vỏ tái sinh sát với đường miệng cạo - Bề rộng băng bơi 1 cm - Liều lượng 0,5 – 1 gam/cây/lần bơi 2. PP bơi trên đường miệng cạo khơng bĩc mủ dây (La) - Bơi một lớp chất kích thích mỏng đều trên miệng cạo - Liều lượng 0,5 – 1 gam/cây/lần bơi Tân’s design 16/09/09
  44. • 3.pp bội thuốc trên lớp vỏ nạo ngay bên dưới miệng cạo (BA) • 4. pp bơi thuốc ngay trên miệng cạo cĩ gỡ mủ dây ( GA) Tân’s design 16/09/09
  45. Khuấy đều chất kích thích trước khi bơi Tân’s design 16/09/09
  46. Dùng cọ bơi một lớp mỏng đều trên vỏ tái sinh, bề rộng 1 cm Tân’s design 16/09/09
  47. Bĩn phân cho cao su khai thác 1 – 1,5 m Tân’s design 16/09/09
  48. MÁNG CHẮN NƯỚC MƯA Tân’s design 16/09/09
  49. CÁC VẬT TƯ DÁN MÁNG Tân’s design 16/09/09
  50. KỸ THUẬT GẮN MÁNG • Vị trí gắn máng: - Gắn trên vỏ nguyên sinh - Độ dốc 30 – 400 so với trục ngang Cố định máng: - Nạo nhẹ lớp vỏ bần - Dùng kim bấm số 10 để cố định máng Tân’s design 16/09/09
  51. Nạo lớp vỏ bần và rong rêu dọc theo đường miệng cạo Tân’s design 16/09/09
  52. Bấm kim định vị đầu máng phía trên Tân’s design 16/09/09
  53. Dùng hai tay tạo hình lịng máng dọc theo miệng cạo từ trên xuống dưới Tân’s design 16/09/09
  54. Bơi keo dọc theo sát chân máng Tân’s design 16/09/09
  55. Keo được bơi xong Tân’s design 16/09/09
  56. Dùng tay kéo nhẹ chân máng xuống ngay trên đường keo vừa bơi Tân’s design 16/09/09
  57. Tân’s design 16/09/09
  58. Dùng bình xịt keo tạo đường chắn nước hai bên mặt cạo Tân’s design 16/09/09
  59. Bấm thêm kim nơi thân cây lồi lõm giúp máng tiếp xúc tốt với thân cây Tân’s design 16/09/09
  60. MÁNG CHẮN NƯỚC MƯA HỒN CHỈNH Tân’s design 16/09/09
  61. • CÁM ƠN CÁC BẠN VÀ CHÚC CÁC BẠN VƯỢT QUA KỲ THI.