Hướng dẫn sử dụng CABRI 3D

Nội dung text: Hướng dẫn sử dụng CABRI 3D

1. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - CABRI ® 3D Sáng t o các Công c Toán h c SÁCH H NG D N S D NG
2. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
3. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - MC L C - DN NH P T 5 1.1 CÀI T KÍCH HO T PH N M M T 5 1.2 S D NG SÁCH H NG D N T 6 - CÁCH S D NG C Ơ B N T 7 2.1 TO TÀI LI U U TIÊN C A B N V I CABRI 3D T 7 2.2 PHÉP D NG U TIÊN V I CABRI 3D T 7 2.3 TO TÀI LI U M I T 8 2.4 KHÁI NI M CÁC M T PH NG T 9 2.5 CH C N NG HÌNH C U KÍNH : THAY I GÓC NHÌN T 9 2.6 CÁC IM TRONG KHÔNG GIAN T 10 - CÁC CÔNG C D NG HÌNH T 13 3.1 THAO TÁC T 13 3.2 IM T 13 3.3 NG T 14 3.4 MT T 17 3.5 CÁC PHÉP D NG T Ơ NG I T 19 3.6 A GIÁC U T 20 3.7 A DI N T 21 3.8 A DI N U T 23 3.9 CÁC PHÉP BI N HÌNH T 24 3.10 CÁC CHÚ Ý QUAN TR NG LIÊN QUAN N IM VÀ CÔNG C NH NGH A L I T 25 3.11 S D NG CÔNG C NH NGH A L I T 26 3.12 CÁC CH C N NG IU KHI N B I BÀN PHÍM T 27 3.13 S D DÀNG TRONG VI C THAO TÁC CÁC I T NG T 27 - CÁC CH C N NG D NG HÌNH NGO I VI T 29 4.1 T O CÁC VÙNG V N B N N I K T V I CÁC I T NG (NHÃN) T 29 4.2 T O CÁC H P V N B N C L P T 29 4.3 CH C N NG CHE/HI N T 29 Trang 3
4. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - 4.4 HO T NÁO T 31 4.5 QUAY T NG T 32 4.6 THAY I CÁC THU C TÍNH H A C A CÁC I T NG T 32 4.7 T O CÁC HÌNH TR I CÓ TH IN C T 33 4.8 CÁC B NG CH N NG C NH T 35 - CÁC CH C N NG S D NG NÂNG CAO T 37 5.1 NGUYÊN T C VÙNG LÀM VI C T 37 5.2 T O VÙNG LÀM VI C M I T 37 5.3 T O CÁC TRANG M I BÊN TRONG M T TÀI LI U T 38 5.4 T O T P M I V I CÁC L A CH N PH I C NH T 39 5.5 THAY I PH I C NH VÀ KH GI Y C CH N M C NH T 39 5.6 CÁC CH C N NG HI N TH T 39 5.7 CHÈN HÌNH NG, NH CABRI 3D VÀO CÁC NG D NG KHÁC T 40 ©2006 CABRILOG SAS Sách h ng d n Cabri 3D : Tác gi : Sophie et Pierre René de Cotret, Montréal, Québec, Canada Ngày c p nh t : Tháng m t n m 2006 Phiên b n m i : www.cabri.com thông báo các l i cho chúng tôi : support@cabri.com To h a, ch nh trang và ki m tra : Cabrilog Trang 4
5. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - C H Ơ N G DN NH P Xin chào các b n n v i th gi i c a Hình h c không gian v i Cabri 3D Công ngh Cabri c kh i u trong các phòng nghiên c u c a CNRS (Trung tâm Nghiên c u Khoa h c Qu c gia) và c a tr ng i h c Joseph Fourier Grenoble t i cng hòa Pháp. N m 1985, Jean-Marie LABORDE, ng i cha tinh th n c a Cabri, b t u d án này v i m c ích tr giúp vi c d y và h c môn hình h c ph ng. T ó vi c d ng các hình hình h c trên máy tính in t m ra các tri n v ng m i so vi các phép d ng hình truy n th ng s d ng giy, bút, th c k và compa. Hi n nay trên th gi i có h ơn 30 tri u ng i s d ng Cabri Géomètre II và Cabri Géomètre II Plus cài t trên máy tính in t và trên các máy tính b túi h a nhãn hi u Texas Instruments. Và gi ây, Cabri 3D ti p t c các tri t lý Cabri vào th gi i c a không gian ba chi u 3D ! Vi Cabri 3D các b n có th h c m t cách nhanh chóng vi c d ng hình, hi n th và thao tác trong ba chi u cho m i lo i i t ng : ng th ng, m t ph ng, hình nón, hình c u, a di n Các b n có th t o các phép d ng hình ng t ơ n gi n n ph c t p. Các b n có th thao tác, thay i và nh ngh a l i m t cách hoàn toàn t do m i hình c a b n. M t cách ng n g n, v i Cabri 3D, các b n s khám phá m t công c tuy t v i cho vi c nghiên c u và gi i các bài toán hình h c. Mi thành viên c a CABRILOG chúc các b n có th i gian lý thú và say mê trong vi c dng hình nói riêng và khám phá Cabri 3D nói chung. Ghi chú : Trang thông tin Internet www.cabri.com s cung c p cho các b n các c p nh t m i nh t và các thông tin liên quan n các s n ph m c a chúng tôi và c bi t các phiên b n m i nh t c a tài li u này. Trang thông tin này c ng có các ng d n ti nhi u các trang thông tin khác c ng nh t i nhi u sách tham kh o v hình h c và v Cabri. 1.1 CÀI T VÀ KÍCH HO T PH N M M 1.1.1 Yêu c u k thu t Cu hình h th ng : Máy PC : Windows 98, Me, NT 4, 2000, XP Máy Mac : Mac OS X, phiên b n 10.3 ho c m i h ơn Cu hình t i thi u cho máy PC 800 MHz ho c cao h ơn, ít nh t 256 Mo, v i th h a t ơ ng thích Open GL v i ít nh t 64 Mo. Trang 5
6. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - 1.1.2 Cài t Dùng a CD trong h p : Máy PC : Cho a CD vào a và làm theo ch d n. N u s th c hi n t ng không c kích ho t, hãy th c hi n cài t th công ch ơ ng trình setup.ex t a CD Máy Mac : Chép bi u t ng Cabri 3D trong th m c ng d ng (Applications). Khi b t u ch y trình ng d ng, b n ph i ng ký a ch ng i s d ng và ng nh p mã c a khóa s n ph m (mã này c dán bên trong h p a) Dùng phiên b n c t i xu ng t trên m ng Internet Ph n m m này s ch y theo ch ánh giá (v i t t c các ch c n ng c a nó) trong vòng m t tháng, sau ó theo ch trình di n (ghi, chép và xu t các hình không c kích ho t) theo phiên 15 phút. có c quy n s d ng th ng xuyên, b n cn mua gi y phép s d ng trên www.cabri.com hay t i i lý c a b n. Khi ó b n s nh n c m t th in t trong ó có t p “licence.cg3”. B n s ph i m tp này cùng v i ph n m m kích ho t nó. 1.1.3 Cp nh t ki m tra xem phiên b n b n ang s d ng là phiên b n m i nh t c a Cabri 3D, hãy dùng th ng xuyên ch c n ng Cp nh t trong b ng ch n Tr giúp c a Cabri. Sau ó hãy làm theo các h ng d n. 1.2 S D NG SÁCH H NG D N Cabri 3D là ph n m m tr c quan và d s d ng. Tuy nhiên rút ng n m t cách tri t vi c h c cách s d ng nó, m i các b n dành th i gian c k hai ch ơ ng t i ây. Ch ơ ng “Cách s d ng c ơ b n ph n m m” c thi t k nh ch ơ ng nh p môn ch không ơ n thu n ch là li t kê các ch c nng s d ng. Do v y, hãy th t t c các thao tác c ngh trong trình t c a nó giúp các b n làm ch c các ph n c ơ bn c a ph n m m. Trong các ch ơ ng khác, các b n s tìm th y s c t các ch c n ng ngo i vi và các ch c n ng nâng cao khác c a Cabri 3D. Trang 6
7. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - C H Ơ N G CÁCH S D NG C B N 2.1 TO TÀI LI U U TIÊN V I CABRI 3D Nh n úp con tr trên bi u t ng c a Cabri 3D. Ph n m m s t o t ng cho b n mt tài li u có ch a m t trang. Trong trang này b n s có m t vùng làm vi c, có ngh a là m t b mt tr ng v i m t m t ph ng c ơ s màu xám n m gi a. 2.2 PHÉP D NG HÌNH U TIÊN C A B N V I 3D Chúng ta s d ng ngay l p t c hai i t ng trong không gian ba chi u. iu ó s giúp chúng ta ch y u trong vi c minh h a m t s ch c n ng c a ph n m m. Dng m t hình c u phía trên c a s c a tài li u Cabri 3D c a b n hi n th thanh công c g m các trên ó có các phím khác nhau. Nh n và gi con tr trên phím Mt (phím th t t bên trái) và ch n Hình c u. Mi tên c a con tr bây gi s chuy n thành hình bút chì. Nh n l n th nh t vào v trí n m cách kho ng 1cm bên trái c a tâm im n m trên mt ph ng c ơ s , màu xám. Ti p theo nh n vào v trí cách kho ng 2cm bên trái c a im th nh t. s a hình c u, ch n công c Thao tác (phím th nh t). Bn ã d ng xong hình c u ! Trang 7
8. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - s a hình c u, ch n công c Thao tác (phím th nh t) và ch n Thao tác . thay i kích th c c a hình c u, nh n con tr trên im th nh t ho c im th hai mà b n ã d ng và d ch chuy n trong khi v n nh n con tr . d ch chuy n hình c u, hãy ch n nó và dùng con tr d ch chuy n nó. Dng m t a di n Nh n và gi con tr trên phím a di n (tr c phím cu i cùng) c a thanh công c và la ch n Hp XYZ . Bây gi nh n vào bên ph i c a hình c u n m trong m t ph ng c ơ s màu xám. Ti p theo d ch chuy n con tr kho ng 2cm sang bên ph i và kho ng 1cm lên phía trên. Nh n phím Maj. (phím vi t ch in hoa) ca bàn phím và d ch chuy n con tr lên phía trên kho ng 5cm. Nh n con tr m t l n n a. B n ã d ng xong m t h p XYZ. s a i h p XYZ, ch n công c Thao tác và làm theo các h ng d n nh là i vi hình c u (xem ph n tr c). 2.3 TO M T T P M I b t u m t t p h p các phép d ng m i, b n ph i t o m t tài li u m i. làm iu ó, hãy nh n Tp-Mi. B n s thu c m t trang trong ó vùng làm vi c c hi n th theo m c nh v i ph i c nh t nhiên. Trang 8
9. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - b xung các trang (hay các vùng làm vi c) trong m t tài li u ho c có th l a ch n c các phép ph i c nh a d ng h ơn, hãy xem ch ơ ng [5] CÁC CH C N NG S DNG NÂNG CAO . 2.4 KHÁI NI M CÁC M T PH NG làm ch c s v n hành c a Cabri 3D, iu quan tr ng là hi u c khái ni m các m t ph ng. Trong giai on u, b n c n n m c là m i i t ng mà b n dng trong Cabri 3D u g n v i m t m t ph ng mà chúng ta g i là m t ph ng c ơ s . Bây gi b n hãy m m t tài li u. Chúng ta s g i ph n b m t màu xám n m gi a là Ph n nhìn th y ( PN ) c a m t ph ng c ơ s . T bây gi t t c các phép d ng mà b n s ti n hành trong hay ngoài PN s c n c t trên m t ph ng c ơ s này *. * Sau này chúng ta s th y r ng ta có th b xung các m t khác nhau . minh h a cho iu này, chúng ta s b t u d ng m t h p XYZ trên PN. Ti p ó d ng hai h p m i bên ngoài PN, ph n phía trên c a vùng làm vi c. Sau khi k t thúc cách d ng cho m i h p hãy t con tr phía bên trên vùng PN. Bây gi ta s d ng m t h p trong ph n phía d i c a vùng làm vi c. Nh b n có th th y, các h p phía trên màu nh t h ơn và các h p phía d i màu sm h ơn, iu này góp ph n t o ra hi u ng tr c giác cho phép ph i c nh. Tt c các h p c t trên cùng m t ph ng : ho c trên PN t ơ ng ng, ho c trên ph n m r ng c a PN này. Chúng ta s g i ph n m r ng này là ph n không nhìn th y c (PKN). 2.5 CH C N NG HÌNH C U KÍNH : THAY I CÁC GÓC NHÌN Ch c n ng này cho phép b n có th hi n th c các phép d ng hình c a b n d i các góc khác nhau gi ng nh là khi b n di chuy n các phép d ng trong m t hình Trang 9
10. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - cu kính. minh h a iu ó, hãy t con tr t i m t v trí b t kì trong vùng làm vi c, n phím ph i chu t và di con tr , t trên xu ng d i. Khi thay i các góc nhìn theo cách này, ta s th y r t rõ r ng t t c các h p u g n vi m t m t ph ng, dù bên phía này hay phía kia c a m t ph ng này. Bn c ng có th th ch c n ng này theo cách t ph i sang trái hi n th các phép dng c a b n d ơ i các góc khác nhau n a. Vi các máy Macintosh v i các con chu t ch có m t phím, u tiên b n hãy n phím Option ho c phím Ctrl c a bàn phím, sau ó nh n chu t. Chúng tôi khuyên các b n hãy th ng xuyên thao tác Hình c u kính. iu ó s cho phép b n m i lúc có th hi n th công vi c c a b n d i m i góc và do ó có th khai thác c t t c các kh n ng c a ph n m m. i v i các phép d ng hình ph c tp, nó s cho phép b n có th b xung các i t ng m i m t cách d dàng. 2.6 CÁC IM TRONG KHÔNG GIAN Các im c d ng khác v i các im trên các i t ng cho tr c ho c trên m t ph ng c g i là các im trong không gian. Nh chúng ta ã th y m c [2.4] , các im trong không gian nh vy c d ng, theo m c nh trong các ph n m r ng ca PN c a m t ph ng c ơ s . Tuy nhiên, các im c d ng ban u trong không gian có c tính là có th d ch chuy n theo chi u th ng ng trong không gian. minh h a c tính này, chúng ta hãy d ng hai ng th ng. Tr c tiên b n hãy m m t t p m i. Ta hãy nh n và gi chu t vào phím ng (phím th ba tính t bên trái) và ch n ng th ng . Bng cách d ng hai im trên PN c a m t ph ng c ơ s , nh trên hình minh h a. Sau ó d ng ng th ng th hai nh ng b ng cách im th hai trong không gian ph n PKN c a m t ph ng c ơ s nh trong hình minh h a. Trang 10
11. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Bây gi nh vào công c Thao tác, ch n im mà b n ã d ng trong không gian, nh n gi phím Maj. ca bàn phím và d ch chuy n im này lên phía bên trên. Nh b n s th y, im này, c ng nh là ng th ng, s d ch chuy n lên phía trên. Bây gi c ng th nh v y v i các im c d ng trên ph n PN. B n s th y là không th d ch chuy n chúng theo chi u th ng ng. Trang 11
12. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
13. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - C H Ơ N G CÁC CÔNG C D NG HÌNH Di ây là m t mô t ng n g n các công c d ng hình mà Cabri 3D có th mang n cho b n. Ch ơ ng này c tham kh o theo ph ơ ng cách truy c p tr c ti p khi mà b n mu n bi t thêm v ti n ích ho c ch c n ng c a mt công c c th nào ó. Cng nh ch ơ ng tr c, ch ơ ng này c thi t k mang tính ch t tu n t , có ngh a là m i ví d s bao g m c các ch c n ng ã c nêu ra các ví d tr c ó. Do v y chúng tôi khuyên các b n th t t c các công c s c a ra trong nh ng trang t i theo trình t c ngh . Vi c h c s d ng ph n m m c a các b n s c nâng cao m t cách nhanh chóng. Sau ây là các t ng và ch vi t t t c dùng trong các b ng Mt ph ng c ơ s : M t ph ng c t o ra m t cách m c nh m i khi kh i ng ph n m m hay m i khi m m t tài li u m i. PN - Ph n nhìn th y (c a m t m t ph ng) : ph n c tô màu c a m t m t ph ng. PKN - Ph n không nhìn th y (c a m t ph ng) : ph n m r ng c a ph n nhìn th y c c a m t ph ng. Ch c n ng tr giúp : Cabri 3D cho các b n ch c n ng tr giúp t ơ ng tác cho các công c. kích ho t chúng, hãy ch n Ca s - Tr giúp công c . ___ 3.1 THAO TÁC Thao t ác Cho phép ch n các i t ng. Cho phép d ch chuy n các im hay các i t ng (và do ó, d ch chuy n các i t ng ph thu c vào các i t ng này). ___ nh ngh a l i (các im) Ch c n ng này cho phép nh ngh a l i ki u d ch chuy n c a các i t ng. S v n hành c a nó c mô t trong các m c [3.10] và [3.11] . ___ 3.2 IM im (trên m t m t ph ng ho c trên m t i t ng) Bng ch n này cho phép d ng im theo các ph ơ ng cách khác nhau. Các im này sau ó s c dùng làm c ơ s dng các i t ng khác nhau ( on th ng, m t ph ng, a Trang 13
14. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - di n, v v). - Dng các im trên ph n PN c a các m t ph ng. - Dng các im trong không gian. Theo m c nh, các im này nm trên ph n PNV c a m t ph ng c ơ s . - Dng các im t i b t kì v trí nào trên các i t ng không ch a các nh ( ng, hình c u, v v.). Trên các i t ng ch a các nh ( a giác ho c a di n), b n ch có th d ng các im trên các nh. Tam giác là m t tr ng h p ngo i l : b n có th d ng các im trên c các nh và trên b m t c a chúng. ___ im trong không gian (phía bên trên ho c bên d i m t ph ng c ơ s ) - Cho phép d ng các im n m bên trên ho c bên d i m t ph ng c ơ s : - nh n gi phím Maj. ca bàn phím - dch chuy n theo chi u th ng ng n cao mong mu n - kích chu t h p th c hóa vi c d ng. - d ch chuy n theo chi u th ng ng m t im c d ng vi Maj. , s d ng công c Thao tác, n l i phím Maj. Và d ch chuy n im. ___ im giao Cho phép d ng m t hay nhi u im giao c a hai i t ng (2 ng th ng, mt ng th ng, m t hình c u, v v.). ___ ___ 3.3 NG ng th ng - Cho phép d ng m t ng th ng i qua hai im. - Cho phép d ng ng th ng giao tuy n c a hai m t ph ng : - dch chuy n con tr g n v i giao c a hai m t ph ng làm xu t hi n ng th ng - kích chu t h p th c hóa vi c d ng. ___ Na ng th ng Cho phép d ng n a ng th ng i qua hai im. im th nh t là g c c a n a ng th ng. ___ Trang 14
15. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - on th ng Cho phép d ng m t ng th ng xác nh b i hai im. ___ Vect ơ Cho phép d ng m t vect ơ xác nh b i hai im. im th nh t là im g c c a vect ơ. ___ ng tròn Cho phép d ng các ng tròn theo các cách khác nhau : - ng tròn xác nh b i hai im (tâm và bán kính) trên m t ph ng c ơ s : - kích chu t trên ph n PN ch n m t ph ng - dng ng tròn trên ph n PN ho c PNV. - ng tròn xác nh b i hai im (tâm và bán kính) trên m t mt ph ng khác : - kích chu t trên ph n PN ch n m t ph ng - dng tâm c a ng tròn trên ph n PN - dng trên ph n PN (ho c trên m t i t ng ã d ng trên ph n PKN c a m t ph ng này) m t im xác nh bán kính ca ng tròn. Chú ý : mt khi ã c d ng, bn có th dùng công c Thao tác d ch chuy n ng tròn. - ng tròn xác nh b i ba im ã c d ng : - dng ng tròn i qua ba im này. - ng tròn xác nh b i ba im trong ó có nh ng im ch a c d ng : - dng ng tròn b ng cách ch n các im ã c d ng và d ng các im khác b ng cách kích chu t trên các i tng c ch n. Chú ý : bn không th d ng tr c ti p im u tiên trên ph n PN c a m t m t ph ng (khi ó hãy ch n m t im ã c dng). - ng tròn h ng tâm trên m t ng th ng : - ch n m t ng th ng (ho c m t ph n c a ng th ng *) - ch n (ho c d ng) mt im. - ng tròn compa (trong ó bán kính c xác nh b i dài c a m t vect ơ ho c c a m t on th ng) : - dng m t vect ơ ho c m t on th ng (ho c s d ng m t vect ơ ho c m t on th ng ã c d ng) Trang 15
16. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - - nh công c ng tròn, ch n m t m t ph ng - dng (ho c ch n) tâm im c a ng tròn - ch n vect ơ ho c on th ng xác nh bán kính c a ng tròn. Chú ý : vect ơ ho c on th ng có th n m t i m t v trí b t kì. - Cho phép d ng ng tròn giao tuy n c a hình c u-hình c u ho c hình c u-mt ph ng : - dch chuy n con tr n g n v i giao c a các i t ng làm xu t hi n ng tròn - kích chu t h p th c hóa vi c d ng. * na ng th ng, on th ng, vect ơ, c nh c a a di n ___ Cônic - Cho phép d ng m t ng cônic i qua 5 im ng ph ng : - trên m t ph ng c ơ s , các im có th trên ph n PN hp c PKN - trên các m t ph ng khác, 5 im này ph i n m trên PN (ho c trên các i t ng ã c d ng trong PKN c a m t ph ng này). - bn có th d ng m t ng cônic b ng cách d ng (ho c ch n) n m im ng ph ng b t kì. - Cho phép d ng m t ng cônic ti p xúc v i 5 ng th ng ng ph ng : - ch n 5 ng th ng cùng n m trong m t m t ph ng. - Cho phép d ng m t ng cônic là giao tuy n c a m t m t ph ng v i m t hình nón, m t hình c u ho c m t hình tr : - dch chuy n con tr n g n v i giao c a các i tng làm xu t hi n ng côníc - kích chu t h p th c hóa vi c d ng. ___ ng giao các i t ng - Cho phép d ng ng giao tuy n c a hai m t ph ng. - Cho phép d ng ng cônic giao c a m t m t ph ng v i m t hình nón, m t hình c u ho c m t hình tr . - Cho phép d ng ng tròn là giao c a hai hình c u. Trang 16
17. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - ___ 3.4 MT Mt ph ng Cho phép d ng các m t ph ng m i theo nhi u cách khác nhau. s d ng công c này, c n ph i s d ng ít nh t m t im nm phía trên ho c phía d i c a m t ph ng c ơ s ( im này có th n m trên m t i t ng an t n t i, ho c c d ng v i phím Maj. ). - Mt ph ng i qua ba im trong ó m t im c d ng v i phím Maj. : - dng (ho c ch n) 2 im trên PN c a m t ph ng c ơ s - nh n gi phím Maj. và d ch chuy n con tr lên phía trên (b gi phím) - kích chu t ch n. - Mt ph ng i qua ba im. - Mt ph ng i qua hai ng th ng (ho c m t ph n ng th ng *) ng ph ng. - Mt ph ng i qua m t ng th ng (ho c m t ph n ng th ng *) và m t im. - Mt ph ng xác nh b i m t tam giác ho c m t a giác ã c d ng : - dch chuy n con tr n g n tam giác ho c a giác làm xu t hi n m t ph ng - kích chu t h p th c hóa vi c d ng. *na ng th ng, on th ng, vect ơ, c nh a di n ___ Na m t ph ng Cho phép d ng n a m t ph ng gi i h n b i m t ng th ng (ho c m t ph n c a ng *) và i qua m t im. *na ng th ng, on th ng, vect ơ, c nh c a a di n ___ Mi n Cho phép d ng m t mi n xác nh b i m t im g c và hai im khác. Trang 17
18. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - __ ___ Tam giác - Trên m t ph ng c ơ s : d ng (ho c ch n) các im trên PN ho c PKN. - Trên m t m t ph ng khác : - dng (ho c ch n) các im trên PN (ho c trên m t i tng khác ã c d ng trong PKN c a m t ph ng này) - mt khi tam giác ã c d ng, ta có th d ch chuy n nó trong PKN. - Ta c ng có th d ng m t tam giác bng cách d ng (ho c ch n) ba im b t kì. ___ __ a giác Cho phép d ng m t a giác xác nh b i ít nh t ba im. kt thúc cách d ng, kích chu t l n th hai trên im cu i cùng c d ng (ho c trên m t im khác c a phép d ng) ho c bm phím Entrée ca bàn phím (Retour trên máy Macintosh). - Trên m t ph ng c ơ s : d ng (ho c ch n) các im trên PN ho c PKN. - Trên m t ph ng khác : - dng (ho c ch n) các im trên PN (ho c trên m t i tng khác ã c d ng trong PKN c a m t ph ng này) - mt khi a giác ã c d ng, ta có th d ch chuyn nó trong PKN. - Ta c ng có th d ng m t a giác b ng cách d ng (ho c ch n) b t kì m t s im ng ph ng. ___ Hình tr - Cho phép dng m t hình tr xung quanh m t ng th ng hoc m t n a ng th ng và i qua m t im. ng th ng s tr thành tr c c a hình tr . - Cho phép d ng m t hình tr xung quanh m t ph n khác c a ng th ng ( on th ng, vect ơ ho c c nh c a a di n) và i qua m t im. ng th ng s tr thành tr c c a hình tr . Trong các tr ng h p nh v y, chi u cao c a hình tr c xác nh b i dài c a ph n ng th ng nói trên. ___ Hình nón Trang 18
19. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Cho phép d ng môth hình nón xác nh b i m t im ( nh) và bi m t ng tròn ( c d ng v i công c Cônic ). Hình c u - Cho phép d ng m t hình c u bi t tâm và m t im khác cho phép xác nh bán kính c a nó. - Cho phép d ng m t hình c u có bán kính xác nh b i dài ca m t vect ơ ho c c a m t on th ng. s d ng ch c nng này, ta c n ph i : - dng m t vect ơ ho c m t on th ng (ho c s d ng m t vect ơ, m t on th ng ã c d ng) - dng (ho c ch n) tâm c a hình c u - ch n vect ơ ho c on th ng cho phép xác nh bán kính. ___ ___ 3.5 CÁC PHÉP D NG HÌNH T Ơ NG I Vuông góc ( ng th ng ho c m t ph ng vuông góc) - Cho phép d ng m t ng th ng vuông góc v i m t m t ph ng (ho c m t ph n c a m t ph ng) ho c v i m t a giác. - Cho phép d ng m t m t ph ng vuông góc v i m t ng th ng (ho c m t ph n c a m t ng th ng *). - Cho phép d ng m t ng th ng vuông góc v i m t ng th ng khác (ho c m t ph n c a ng th ng *). s d ng ch c n ng này, ta c n ph i : - cho con tr n g n ng th ng, sau ó nh n phím Ctrl ca bàn phím (ho c phím Alt trên máy Macintosh) - nh n gi phím này cho các b c ti p theo - kích chu t ch n ng th ng tham chi u - ch n ho c d ng m t im không n m trên ng th ng tham chi u Chú ý : d ng im trên ng th ng tham chi u, c n ph i kích chu t m t l n trong PN c a m t ph ng sau khi ch n ng th ng tham chi u. * na ng th ng, on th ng, vect ơ, c nh c a a di n ___ ___ Song song ( ng th ng ho c m t ph ng song song) Trang 19
20. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - - Cho phép dng m t ng th ng song song v i m t ng th ng (ho c m t ph n c a ng th ng *). - Cho phép d ng m t m t ph ng song song v i m t m t ph ng (ho c m t ph n c a m t ph ng) và i qua m t im. d ng mt m t ph ng song song và không trùng v i m t ph ng tham chi u c ch n, c n ph i s d ng m t im không n m trên mt ph ng tham chi u. *na ng th ng, on th ng, vect ơ, c nh c a a di n ___ ___ Mt ph ng trung tr c - Cho phép ng m t ph ng trung tr c c a hai im ã cho. Ta cng có th d ng tr c ti p các im. - Cho phép d ng m t ph ng trung tr c c a m t on th ng, ca m t vect ơ ho c c nh c a m t a di n. - Mt ph ng c d ng s vuông góc v i ph n ng th ng c ch n ho c v i ng th ng xác nh b i hai im c ch n. ___ Trung im - Cho phép d ng trung im c a hai im. - Cho phép d ng trung im c a on th ng, c a m t vect ơ ho c c nh c a m t a di n. ___ Tng các vect ơ Cho phép d ng vect ơ t ng c a hai vect ơ t m t im ã cho. ___ CÁC PHÉP BI N HÌNH Bng các công c Bi n hình c gi i thi u ph n [3.9] . ___ 3.6 A GIÁC U - Cho phép d ng các a giác u trong m t m t ph ng cho tr c : - ch n m t m t ph ng - dng a giác b ng cách ch n tâm và m t im khác - Khi d ng hình, im th hai ph i n m trong PN c a m t Trang 20
21. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - ph ng (ho c trên m t i t ng ã c d ng trong PKN c a mt ph ng). Mt khi a giác ã c d ng, ta có th d ch chuy n nó trong PKN. - Cho phép d ng các a giác h ng tâm trên m t ng th ng : - ch n m t ng th ng (ho c m t ph n c a ng th ng *) - ch n (ho c d ng) mt im. *na ng th ng, on th ng, vect ơ, c nh c a a di n ___ 3.7 A DI N Chú ý quan tr ng cho vi c d ng các a di n d ng các a di n trong không gian, m t trong các im b t bu c ph i n m trong m t m t ph ng khác v i m t ph ng ch a các im còn l i. im này có th c d ng trên m t i tng ang t n t i ho c c ng có th c d ng b ng cách nh n gi phím Maj ___ T di n (xác nh b i 4 im) - Dng ba im u. - thu c m t t di n trong không gian, d ng im th t trong m t m t ph ng khác b ng cách s d ng m t i t ng ã cho ho c s d ng phím Maj. . ___ ___ Hp XYZ (xác nh b i m t ng chéo) - Dng im th nh t. - Dng im th hai (im này xác nh ình i tâm v i im th nh t). - thu c m t Hp XYZ trong không gian ba chi u, d ng im th hai trong m t m t ph ng khác v i m t ph ng th nh t, và s d ng m t i t ng ã có ho c phím Maj. . ___ Lng tr (xác nh b i m t a giác và m t vect ơ) - Tr c tiên d ng m t a giác v i m t công c khác (công c a giác, Tam giác, v.v.), ho c s d ng m t a giác ã c dng. - Dng m t vet ơ b ng công c Vect ơ, trong m t m t ph ng Trang 21
22. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - khác v i m t ph ng ch a a giác (ho c s d ng m t vect ơ ã c d ng). - Vi công c Lng tr , d ng hình l ng tr b ng cách ch n m t a giác và m t vect ơ. ___ Hình chóp (xác nh b i m t a giác và m t im) - Tr c tiên d ng m t a giác b ng m t công c khác (công c a giác, Tam giác, v.v.) ho c s d ng m t a giác ã c dng, a giác này s tr thành m t áy. - Vi công c a giác, ch n m t a giác, thu c m t hình chóp trong không gian ba chi u, ti p t c d ng im là nh bng cách n trên phím Maj. (ho c ch n m t im n m trong mt m t ph ng khác v i m t ph ng ch a a giác). ___ a di n l i - Cho phép d ng tr c ti p m t a di n : - thu c m t a di n trong không gian ba chi u, bng công c a di n l i, d ng m t hình bao l i ch a ít nh t ba im, sau ó b xung m t im ho c nhi u h ơn trong m t m t ph ng khác (s d ng m t i t ng ã có s n ho c phím Maj. ). - k t thúc phép d ng, kích chu t l n th hai vào im cu i cùng c d ng (ho c vào m t im khác c a phép dng) ho c n vào phím Entrée c a bàn phím ( Retour trên máy Macintosh). - Cho phép d ng m t a di n và tích h p các i t ng khác nhau ã c d ng : - Dùng công c a di n l i ch n m t hay nhi u i t ng sau : a giác, on th ng, cnh a di n, im. Ta c ng có th các im m i trong quá trình d ng. - thu ơc m t a di n trong không gian ba chi u, ít nh t mt trong các im ho c m t trong các i t ng c n c dng trong m t m t ph ng khác v i m t ph ng ch a các i tng còn l i. - kt thúc phép d ng, kích chu t l n th hai vào im cu i cùng c d ng (ho c vào m t im khác c a phép d ng) ho c b m phím Entrée c a bàn phím ( Retour trên máy Macintosh). ___ ___ M m t a di n Trang 22
23. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Cho phép m các m t c a m t a di n (và có th cho phép t chúng trên m t m t ph ng t o ra m t hình tr i). - Dng m t a di n. - Vi công c M a di n, kích chu t trên a di n. - m a di n nhi u m t cùng m t lúc, s d ng công c Thao tác và d ch chuy n m t trong các m t v i chu t. - m m i l n m t m t, n gi phím Maj. enfoncée. - h n ch các góc m sao cho ch là b i c a 15 , n gi phím Ctrl ( Alt trên máy Macintosh). Sau khi t o ra m t hình tr i c a a di n, ti p ó ta có th in nó ra và c t nó t o ra m t hình m u th t. Tham kh o ph n [4.7] TO CÁC HÌNH TR I CÓ TH IN C. ___ Ct a di n Cho phép d ng các thi t di n c a m t a di n v i m t n a không gian gi i h n b i m t m t ph ng và che ph n n m trong a di n. - Dng m t a giác. - Dng m t m t ph ng c t a di n. - Nh d ng c Ct a di n : - ch n a di n - ch n m t ph ng thi t di n. Ph n b che b i a di n s là ph n nhô ra phía tr c nhi u nh t. xoay phép d ng và t m t ph n khác c a a di n nhô ra tr c, s d ng ch c n ng Hình c u kính (mc [2.5] ). ch l i ph n b che, c n ph i s d ng ch c n ng Che/Hi n (mc [4.3] ). ___ ___ 3.8 A DI N U (các kh i Platon) a di n u (các kh i Platon) - Cho phép d ng tr c ti p m t a di n : - Ch n m t m t ph ng. - Chn im th nh t. - Chn im th hai. im th hai c n ph i c d ng trên PN c a m t ph ng c ch n (ho c trên m t i t ng ã c ch n trong PKN c a m t ph ng này) Chú ý : t m t a di n u m t ch khác trên PN c a m t m t ph ng, tr c tiên d ng nó trong PN , sau ó d ch chuy n nó nh công c Thao tác. Trang 23
24. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - - Cho phép d ng m t a di n xác nh b i m t a giác u ã c d ng : - Dùng công c a di n u thích h p, ch n m t a giác có cùng tính ch t v i các m t c a a di n cùng c d ng. - Ho c v i công c a di n u thích h p, m t c a a di n (và do ó là m t a giác) có cùng tính ch t v i các m t c a a di n c n d ng. Chú ý : d ng a di n trong n a không gian i v i n a không gian a ra b i m c nh, n phím Ctrl ( Alt trên máy Macintosh). ___ ___ 3.9 CÁC PHÉP BI N HÌNH i x ng tâm (xác nh b i m t im) - Ch n i t ng (hay m t ph n c a i t ng) cho phép bi n hình. - Ch n (ho c d ng) mt im làm tâm c a phép i x ng. ___ ___ i x ng tr c (xác nh b i m t ng th ng ho c m t ph n ca ng th ng *) - Ch n i t ng (ho c m t ph n c a i t ng) cho phép bi n hình. - Ch n m t ng th ng (ho c m t ph n c a ng th ng *) nh m t tr c i x ng. ___ ___ i x ng m t ph ng (xác nh b i m t m t ph ng) - Ch n i t ng (ho c m t ph n c a i t ng) cho phép bi n hình. - Ch n m t m t ph ng (ho c m t ph n c a m t ph ng ) làm mt ph ng i x ng. ___ Phép t nh ti n (xác nh b i m t vect ơ ho c hai im) - u tiên ch n m t vect ơ ho c hai im (ta c ng có th d ng tr c ti p các im) - Ch n i t ng (ho c m t ph n c a i t ng) cho phép bi n hình. ___ Phép quay b i tr c và các im Trang 24
25. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - - Ch n i t ng (ho c m t ph n c a i t ng) cho phép bi n hình. - Ch n m t ng th ng (ho c m t ph n c a ng th ng *) làm tr c quay. - Ch n (ho c d ng) hai im. * na ng th ng, on th ng, vect ơ, c nh a di n n a m t ph ng, mi n, a giác Ví d s d ng nâng cao c a phép quay bi tr c và các im Trong ví d d i ây, ta d ng nh c a tam giác MNP b ng cách ch n ng th ng D và các im A và B. Góc c a phép quay là góc t o b i hai m t ph ng : - na m t ph ng có biên D ch a im A. - na m t ph ng có biên D ch a im B. Góc t o b i phép quay b ng góc t o b i (OA, OB’ ), B’ là hình chi u vuông góc c a B xu ng m t ph ng vuông góc v i D i qua A. 3.10 CÁC CHÚ Ý QUAN TR NG LIÊN QUAN N IM VÀ CÔNG C NH NGH A L I Các im ni k t v i các i t ng mà trên ó chúng c d ng Thông th ng các im « gn » v i các i t ng mà trên ó chúng c d ng. Ví d, m t im c d ng trên m t hình c u s không th c d ch chuy n trên m t i t ng khác ho c trên m t m t ph ng. Trang 25
26. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Các im d ng trên PN ca m t m t ph ng có th d ch chuy n, nh ng ch v phía PKN c a m t ph ng này, và không th trên các i t ng khác. « gi i phóng » các im, c n ph i s d ng công c nh ngh a l i. Ch c n ng c a nó c mô t trong m c ti p theo. Dch chuy n các im trong không gian phía d i và phía trên c a m t ph ng c ơ s Các im ban u c d ng trong không gian ho c trên ph n PKN c a m t ph ng cơ s ca m t ph ng c ơ s sau ó có th c d ch chuy n mt cách th ng ng lên phía trên ho c phía d i c a m t ph ng c ơ s (nh công c Thao tác và n gi phím Maj. ). Ng c l i, thông th ng các im ban u c d ng trên các i t ng ho c trên PN ca m t ph ng c ơ s sau ó không th c d ch chuy n m t cách th ng ng trong không gian. « gi i phóng » các im, c n s d ng công c nh ngh a l i. Ch c n ng c a nó c mô t trong ph n sau ây. Chú ý : bt u t PN c a m t ph ng c ơ s , có th ti p c n t i các im mà sau ó ta có th d ch chuy n m t cách vuông góc mà không c n s d ng công c nh ngh a l i, tr c tiên ta có th d ng các im trên PKN r i sau ó d ch chuy n trên PN . 3.11 S D NG CÔNG C NH NGH A L I « gi i phóng » m t im và có th d ch chuy n im này t m t i t ng này n mt i t ng khác (ví d , t m t hình c u t i m t m t ph ng, ho c t PKN c a m t ph ng c ơ s t i nh c a m t a di n), c n ph i s d ng công c nh ngh a l i. Công c này n m trong nhóm các công c Thao tác (nút th nh t). s d ng nó : • kích chu t l n th nh t ch n im c n nh ngh a l i (ri sau ó th phím chu t) • dch chuy n chu t (không n gi phím) ti i t ng m i • kích chu t l n th hai t im trên i t ng t i v trí mong mu n. Công c nh ngh a l i c ng cho phép bi n i m t im c d ng ban u trên PN ca m t m t ph ng ho c trên m t i t ng n m t im trong không gian (mà sau ó ta có th d ch chuy n mt cách th ng ng lên phía trên ho c xu ng phía d i c a mt ph ng c ơ s ). s d ng nó : • kích chu t ch n im c n nh ngh a l i (r i sau ó th phím chu t) • dch chuy n chu t (không gi n phím) t i m t ích m i • d ch chuy n im m t cách th ng ng, n trên phím Maj. Trang 26
27. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - • kích chu t l n th hai h p th c vi c thay i 3.12 CÁC CH C N NG IU KHI N B I BÀN PHÍM Ch c n ng PC Macintosh Nh n gi phím Ctrl và Nh n gi phím Maj. và Ch n m t hay nhi u i t ng v i công ch n t t c các i t ng ch n t t c các i t ng c Thao tác mong mu n mong mu n Xoá m t hay nhi u i t ng c ch n Phím xoá c a bàn phím Phím xoá cu bàn phím Hu m t phép d ng mà b n v n ch a k t thúc (ví d : dng vi c d ng m t tam giác Esc /Echap Esc /Echap sau khi ã t hai trong s ba im) Hu công c c ch n và kích ho t Esc /Echap Esc /Echap công c Thao tác Hu ch n m t i t ng Ctrl + kích chu t Maj. + k ch chu t Dng m t im ho c m t i t ng Nh n gi phím Maj. , d ch Nh n gi phím Maj. , d ch phía trên ho c phía d i c a m t ph ng chuy n im theo chi u chuy n im theo chi u cơ s th ng ng r i kích chu t th ng ng r i kích chu t Dch chuy n mt cách th ng ng m t Nh n gi phím Maj. và Nh n gi phím Maj. và im ho c m t i t ng ã c d ng dch chuy n i t ng dch chuy n i t ng tr c bên trên ho c phía d i c a m t theo chi u th ng ng theo chi u th ng ng ph ng c ơ s Dch chuy n m t cách th ng ng, theo Nh n gi phím Nh n gi phím các b i c a 5 mm, m t im ho c m t i Ctrl + Maj. và d ch chuy n Alt + Maj. và d ch chuy n tng ã c d ng tr c ó bên trên i t ng m t cách th ng i t ng m t cách th ng ho c phía d i m t ph ng c ơ s ng ng Dch chuy n theo chi u ngang, theo các Nh n gi phím Ctrl và d ch bi c a 5 mm, m t im ho c m t i Nh n gi phím Alt và d ch chuy n i t ng theo tng ã c d ng tr c ó bên trên chuy n theo chi u ngang chi u ngang ho c phí d i c a m t ph ng c ơ s 3.13 S D DÀNG TRONG VI C THAO TÁC CÁC I T NG làm cho vi c d ch chuy n các i t ng ã c d ng tr nên ơ n gi n d ch chuy n các im ho c các i t ng ã c d ng, ta không c n thi t ph i ch n công c Thao tác. Ví d , ngay c khi ch n l a công c Tam di n, b n có th d ch Trang 27
28. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - chuy n m t hình c u, thay i ph ơ ng c a m t ng th ng v.v. làm iu ó, ơ n gi n ch c n ch n m t im ho c m t i t ng, n gi phím chu t và d ch chuy n i tng mong mu n. xác nh các im có th thao tác c m t cách tr c ti p Mt khi ã c d ng m t vài im có th không th thao tác tr c ti p c n a v i con tr . Nh t là trong các tr ng h p ca các giao im và các im là k t qu c a mt phép d ng hình. Cabri có m t ch c n ng cho phép xác nh m t cách nhanh chóng các im này, c ng nh các im mà ta có th thao tác tr c ti p c. s d ng nó, ơ n gi n là ta kích chu t lâu trong vùng không c d ng c a vùng làm vi c. B n s th y r ng các im mà ta có th d ch chuy n m t cách tr c ti p s tr nên to h ơn. Các im khác v n gi nguyên hình d ng c . Trang 28
29. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - C H Ơ N G CÁC CH C N NG NGO I VI C A VI C D NG HÌNH 4.1 TO CÁC VÙNG V N B N N I K T V I I T NG (NHÃN) Cabri 3D cho phép k t h p các vùng v n b n nh vi các phép d ng c a b n. Các nhãn này có th giúp b n g i nh ho c t tên cho các y u t khác nhau c a phép d ng. tam giác ABC ưng th ng d 1 d2 t o m t nhãn, ch n m t i t ng ( im, hình c u, ng th ng, m t ph ng v.v.) vi công c Thao tác. Sau ó ơ n gi n v i bàn nsuite, bn có th vi t v n b n c a bn. Chú ý r ng n u b n vi t m t s ngay ng sau m t ch cái, s ó s t ng hi n ra di d ng ch s (ví d ng th ng d1). d ch chuy n m t nhãn, ch n nó nh công c Thao tác và d ch chuy n nó. thay i m t v n b n c a m t nhãn ã c t o, hãy kích úp chu t trong vùng vn b n. thay i ki u ch ho c các thu c tính th c a v n b n, s d ng các b ng ch n ng c nh và kích chu t trên phím ph i chu t. Xem m c [4.8] CÁC B NG CH N NG CNH . 4.2 TO CÁC H P V N B N C L P Cabri 3D cho phép t o các h p v n b n c l p. Nó có th s d ng ghi nh , ghi các chú thích v.v. Trang 29
30. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - t o các h p v n b n c l p, hày s d ng Tài li u – Góc nhìn v n b n m i. thay i kích c h p, kích chu t trên biên c a h p sao cho xu t hi n các tay n m (hình vuông en). Sau ó s d ng các tay n m thay i kích c c a h p. o d ch chuy n h p, l i kích chu t trên biên c a h p làm xu t hi n các tay n m. Sau ó kích chu t vào tâm c a h p và d ch chuy n nó v i hình ch th p. thay i ki u ch ho c các thu c tính th , hãy s d ng b ng ch n ng c nh và kích phím ph i chu t. Xem m c [4.8] CÁC B NG CH N NG C NH . 4.3 CH C N NG CHE/HI N Chc n ng này cho phép che các i t ng ã c d ng tr c ó và trong các tr ng h p c n thi t s hi n nó l i. che m t i t ng, ch n nó nh công c Thao tác. Sau ó s d ng So n th o – Che/Hi n. ch n nhi u i t ng cùng lúc, nh n gi phím Ctrl ( Maj. trên máy Macintosh). hi n l i i t ng mà b n ã che, u tiên b n ph i làm xu t hi n l i các ng m c a t t c các i t ng b che. làm iu ó, ánh d u Hi n các i t ng che trong c a s Góc nhìn m i. N u c a s này ch a hi n ra, ta ch c n làm Ca s - Góc nhìn m i. Sau ó ch n i t ng b che mà ta mu n hi n ra và dùng So n th o – Che/Hi n. Lp l i quy trình trên cho m i i t ng mà b n mu n cho hi n ra l i ho c ch n nhi u i t ng cùng m t lúc b ng cách nh n gi phím Ctrl ( Maj. trên máy Macintosh). Chú ý r ng s hi n th các ng nét m c a các i t ng ch áp d ng cho vùng làm vi c (góc nhìn) c l a ch n. bi t thêm v cách t o các vùng làm vi c khác nhau, xem ch ơ ng [5] CÁC CH C N NG S D NG NÂNG CAO . Trang 30
31. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - 4.4 HOT NÁO Cabri 3D cho phép t o ra các hot náo c t ng hoá c a các i t ng. B ng cách t o ra m t im « chuy n ng » trên m t ng tròn ho c trên m t on th ng, bn có th làm chuy n ng t t c cá lo i i t ng g n v i im này. Các k t qu có th r t n t ng vì b n có th làm quay m t ng th ng, làm m t hình c u to ra ho c nh i, dao ng m t tam giác v.v. hi u rõ h ơn ch c n ng này, tr c tiên d ng m t ng tròn và m t on th ng, theo v trí c ch ra trong hình minh ho . Sau ó t o m t im m i trên ng tròn và m t im m i trên ng th ng các v trí c ánh d u. Nh công c Vuông góc, d ng m t ng th ng i qua im mà b n ã d ng trên ng tròn. Nh công c Hình c u, d ng tâm c a m t hình c u có bán kính kho ng 1 cm ng sau im mà b n ã d ng trên on th ng. Sau ó ch n im này xác nh bán kính c a hình c u. Phép d ng c a b n ph i t ơ ng t v i hình minh ho di ây. Di ây là các b c c n theo kh i ng s ho t náo. 1. Dùng Ca s và ch n Ho t náo làm xu t hi n c a s tham bi n hoá. 2. Nh công c Thao tác, ch n im mà b n mu n nó tr thành « chuy n ng », trong tr ng h p này, ó là im mà ng th ng i qua. 3. Trong c a s tham s hoá, hãy m b o r ng s l a ch n im c nh KHÔNG c ánh d u. 4. D ch chuy n con tr v phía ph i ho c phía trái ch n v n t c khác 0 cm/giây. 5. B m nút Bt u ho t náo. Bây gi ng th ng s quay xung quanh ng tròn. 6. B n có th thay i v n t c và chi u quay nh con tr . Trang 31
32. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - b t u s ho t náo hình c u, hãy l p l i các b c. B n s th y r ng hình c u thay i kích th c c a nó tu theo s d ch chuy n c a im trên on th ng. Bn có th thay i m t cách riêng bi t v n t c d ch chuy n c a m i im c ho t náo. B n c ng có th ch m d t s ho t náo c a m i im b ng cách ch n im c nh . xác nh im ho t náo c n c tham s hoá, u tiên ch n nó v i công c Thao tác, r i sau ó ti n hành các iu ch nh trong c a s tham s hoá. Nút Dng ho t náo s ch m d t s ho t náo c a t t c các im. Nút Bt u s ho t náo s kh i ng s ho t náo c a t t c các im tr các im v i s ch n l a im c nh . 4.5 QUAY T NG Cabri 3D cho phép quay toàn b kt qu m t phép d ng hình c a b n xung quanh tr c tâm c a nó. Dùng Ca s và ch n Góc nhìn thông d ng làm xu t hi n c a s tham s hoá. Sau ó d ch chuy n con tr Quay t ng b t u phép quay. B n có th iu khi n v n t c và chi u c a phép quay. Bn c ng có th b t u phép quay t ng nh ch c n ng Hình c u kính. Kích ho t ch c n ng này b ng cách n trên phím ph i chu t (tham kh o ch ơ ng [2] CÁCH S DNG C Ơ B N). Sau ó d ch chuy n chu t b ng m t ng tác nhanh, d t khoát và sau ó th chu t. d ng phép quay, nh n l i trên phím ph i chu t. 4.6 THAY I CÁC THU C TÍNH H A C A CÁC I T NG Cabri 3D cho phép thay i dáng v c a các m t ph ng và c a các i t ng. Thay i tr c ti p Cách ti n hành này là ti n d ng nh t quan sát m t cách ng th i hi u ng c a các thu c tính th có th cho các i t ng ã c d ng. s d ng nó, kích ho t Ca s và ch n Thu c tính làm xu t hi n c a s . Sau ó ch n công c Thao tác. Kích chu t trên m t i t ng ch n nó và xem danh sách các thu c tính khác nhau c a nó. Thay i chúng và b n s th y i t ng thay i lp t c. làm xu t hi n b ng màu, kích chu t trên hình vuông c tô màu. Ta c ng có th thay i các thu c tính nh b ng ch n ng c nh. Xem m c [4.8] CÁC BNG CH N NG CNH . Thay i các thu c tính m c nh Bn có th thay i các thu c tính th áp d ng m c nh trong Cabri 3D. Hãy kích ho t So n th o-Ưu tiên-Ki u m c nh (trên máy Macintosh, hãy dùng Cabri 3D-Ưu tiên-Ki u m c nh ). Bn có th thay i thu c tính c a t t c các h i t ng ( im, ng th ng, m t Trang 32
33. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - ph ng, v.v.). làm xu t hi n b ng màu, kích chu t trên hình vuông tô màu. Các thay i này không áp d ng cho các i t ng ã c d ng. Tuy nhiên nó s c áp d ng cho các i t ng m i c d ng ti p sau ó. Hi n th các ph n che c a i t ng Khi thay i thu c tính các i t ng, b n có th ch n ( ánh d u) hay không ch n ô Hi n th các ph n che. Khi mà ô này không c ánh du, các i t ng có liên quan c ch n s hoàn toàn b che b i tt c các i t ng khác n m tr c. Ng c l i, khi mà ô này b ánh du, các i t ng c nói n s v n nhìn th y c, m t cách trong su t, ng sau các i t ng khác n m tr c. Thu c tính th c a các ph n b che Bn có th thay i các thu c tính th c a các ph n b che c a các i t ng. Ví d, ph n ng th ng b che b i m t hình c u có th d ng ch m ch m ho c có mt màu khác v.v. thay i các thu c tính c a các ph n b che, hãy dùng So n th o-Ưu tiên (trên máy tính Macintosh, dùng Cabri 3D-Ưu tiên). 4.7 TO CÁC HÌNH TR I IN C To và in các hình tr i Cabri 3D cho phép t o ra các hinh tr i t các a di n mà b n ã d ng. Sau ó b n có th in các hình tr i này s d ng nó làm các vi c khác, ví d nh các hình a di n th t b ng gi y hay bìa. ây là các b c c n ph i theo s d ng ch c n ng này. 1. T o a di n theo ý c a b n. 2. Dùng công c M a di n, kích chu t vào a di n. 3. Dùng công c Thao tác, ch n a di n. 4. Dùng Tài li u-Trang hình tr i m i. Bn ch còn ph i in hình tr i ra. Thay i thu c tính c a các hình tr i thay i các thu c tính th m c nh c a các hình tr i (màu s c, r ng các ng v.v.) hãy dùng So n th o-Ưu tiên-Ki u m c nh (trên máy tính Macintosh, dùng Cabri 3D-Ưu tiên-Ki u m c nh ). Sau ó ch n Hình tr i. Trang 33
34. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Ta có th thay i các thu c tính nh b ng ch n ng c nh. Tham kh o m c [4.8] CÁC B NG CH N NG C NH . Trang 34
35. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - 4.8 CÁC B NG CH N NG C NH Cabri 3D có các b ng ch n ng c nh khác nhau. có th ti p c n chúng, ơ n gi n là ta con tr vào m t trong các môi tr ng d i ây. Sau ó, kích nhanh vào phím ph i chu t. Trên máy tính Macintosh vi chu t ch có m t phím, nh n gi phím Option ho c Ctrl ca bàn phím và kích chu t. Ví d v ch c n ng có trong b ng ch n ng Môi tr ng cnh - Thay i các thu c tính ho i t ng - M t vài ch c n ng c a b ng ch n So n th o Vùng v n b n ni k t v i m t i - Màu s c và ki u ch c a v n b n tng (nhãn) - Mt vài ch c n ng c a b ng ch n So n th o - Màu n n c a h p Hp v n b n c l p - M t vài ch c n ng c a b ng ch n So n th o Vn b n c ch n bên trong c a - Màu và ki u ch c a v n b n, ch nh dòng v.v. mt h p v n b n c l p - M t vài ch c n ng c a b ng ch n So n th o - Màu n n Ph n không c d ng c a vùng - Phép quay t ng hình nh làm vi c (ph n màu tr ng) - Hi n các i t ng che - M t vài ch c n ng c a b ng ch n So n th o - Ch c n ng c a b ng ch n Tài li u (Trang m i Trang v.v.) - M t vài ch c n ng c a b ng ch n So n th o Chính hình tr i trong m t trang hình - Thay i các thu c tính th tr i - Mt vài ch c n ng c a b ng ch n So n th o Trang 35
36. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
37. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - C H Ơ N G CÁC CH C N NG S D NG NÂNG CAO 5.1 NGUYÊN T C VÙNG LÀM VI C Trong m i tài li u Cabri 3D, bn có th t o nhi u trang và vùng làm vi c ( c g i là « góc nhìn »). Tuy nhiên, s trang và vùng làm vi c không quan tr ng vì t t c chúng cùng a v cùng m t t p các phép d ng hình. Th t v y, các trang ho c vùng làm vi c khác nhau c t o ra nh m m c ích cho phép b n ki m ch ng t p các phép dng hình c a b n t các ph i c nh khác nhau. 5.2 TO CÁC VÙNG LÀM VI C M I hi u rõ h ơn s v n hành các vùng làm vi c, hãy m m t tài li u b ng cách s dng Tp-Mi. Sau ó d ng m t h p XYZ và m t hình c u. t o m t vùng làm vi c m i vi m t ph i c nh m i, hãy dùng Tài li u-Góc nhìn mi -Dimetric k=1/2 . Trong vùng làm vi c m i này, k t qu phép d ng c a b n c nhìn t trên xu ng. m r ng ho c thu h p m t vùng làm vi c, u tiên ch n công c Thao tác. Sau ó kích chu t trên biên c a vùng làm vi c làm xu t hi n các tay n m (hình vuông en). Sau ó s d ng các tay n m này m r ng hay thu h p vùng làm vi c. d ch chuy n m t vùng làm vi c trong m t trang, kích chu t l i m t l n n a trên vùng biên làm xu t hi n các tay n m. Sau ó kích chu t trong vùng làm vi c và dch chuy n nó. hu m t vùng làm vi c, kích chu t trên biên làm xu t hi n các tay n m. Sau ó nh n vào phím Supprimer/Effacer trên bàn phím c a b n. Ch c n ng t ơ ng tác c a các vùng làm vi c Ch n công c Thao tác và thay i kích th c c a hp ho c c a hình c u. Nh b n s th y, các thay i này s tác ng ng th i trên hình vùng làm vi c bên d i. Lp l i ví d này trên vùng làm vi c phía d i và b n s th y r ng các thay i s di n ra trên vùng làm vi c phía trên. Th t v y b n luôn có th thay i b t c vùng làm vi c nào và các thay i luôn c th hi n ngay l p t c mt cách t ng trên t t c các vùng làm vi c ang t n t i c ng nh là trên t t c các vùng làm vi c m i và t t c các trang mà b n s b xung vào cùng m t tài li u. Trang 37
38. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - 5.3 TO M T TRANG M I BÊN TRONG M T TÀI LI U Mi tài li u Cabri 3D có th bao g m nhi u trang. H ơn n a, nh b n th y trong m c tr c, m i trang có th ch a nhi u vùng làm vi c khác nhau. Trang làm vi c m i v i ph i c nh c l a ch n tr c b xung m t trang, hãy dùng Tài li u-Trang m i Cabri 3D a cho b n nhi u la ch n khác nhau. i v i trang m i c a b n, b n có th ch n m t s ph i c nh c l a ch n tr c, c ng nh các các ki u gi y (A4, ch cái Hoa kì, v.v.). Ví d sau ó b n có th tr n ti p Hình v k thu t. Chú ý r ng m i trang m i t ng c x p vào sau trang ang c kích ho t. l y i m t trang, kích chu t trong b t kì m t v trí nào ó c a trang ch n, sau ó dùng So n th o-Xoá trang . Các trang m i v i m t s nhi u l a ch n cho ph i c nh Bn dùng ti p Tài li u-Trang m i . Sau ó ch n m t trang tr ng (ví d , Tr ng A4 chân dung ). Mt khi trang ã hi n ra, hãy ch n nó b ng cách kích chu t vào b t kì v trí nào trên trang. Sau ó dùng Tài li u-Góc nhìn m i . Bn có th ch n m t trong t t c các ph i c nh mà Cabri 3D gi i thi u. Trang 38
39. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - 5.4 TO M T TRANG M I V I CÁC L A CH N PH I C NH t o tr c ti p m t tài li u m i v i m t s l a ch n ph i c nh, hãy dùng Tp-Mi theo m u . Bây gi b n có th ch n m t trong các ph i c nh c in c l a ch n tr c. có c nhi u l a ch n h ơn n a, ch n m t trang tr ng và l p l i các b c ã ch ra m c tr c. 5.5 THAY I PH I C NH VÀ KH GI Y C CH N M C NH Cabri 3D ch n m c nh ph i c nh t nhiên. thay i ph i c nh ho c kích c gi y ch n m c nh, hãy dùng So n th o-Ưu tiên-Tng quan (trên máy Macintosh, hãy dùng Cabri 3D-Ưu tiên- Tng quan ). V i Mu, b n có th ch n các tham s a thích. Ví d v i châu M , b n có th ch n ph i c nh (ho c m t trang tr ng) v i kích c Ch cái Hoa kì h ơn là kích c A4. 5.6 CÁC CH C N NG HI N TH Trong b ng ch n Hi n th , các ch c n ng u tiên cho phép thay i s hi n th c a tài li u, t 1:4 (thu g n) n 4:1 (phóng to). Ch c n ng Ch nh vào trang cho phép thích nghi kích c c a trang hi n hành n kích c ca c a s . Trang 39
40. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Ch c n ng Ch nh vào trang cho phép thích nghi kích c c a vùng làm vi c hi n hành n kích c c a c a s . Nhóm ch c n ng bên d i cho phép thay i s s p t trang. kích ho t các ch c n ng này tài li u ph i bao g m ít nh t hai trang. 5.7 CHÈN HÌNH NG VÀ NH CABRI 3D TRONG CÁC NG D NG KHÁC Cabri 3D cho phép b n xu t các hình ng (có th thao tác c) n các ng d ng khác c a Microsoft Office (ch v i máy tính PC) cng nh n ph n l n các trình duy t Internet (máy tính PC và máy tính Macintosh). Ta c ng có th xu t các hình d ng bitmap (không thao tác c) n các ng d ng khác. 5.7.1 Chèn m t hình ng trong m t ng d ng c a Microsoft Office Ch d n cho máy tính PC : D i môi tr ng Windows, trình hi n th là ActiveX. Trong mt tài li u Microsoft Office (Word, PowerPoint), hãy dùng Chèn-i t ng -Cabri 3D . Sau ó trong b ng ch n ng c nh, ch n i t ngCabri3Hi n hànhTL-Nh p và ch n t p c n hi n th . Sau ó ch n i t ngCabri3Hi n hànhTL-Thao tác trong b ng ch n ng c nh. có th hi n th m t hình ng trong m t ng d ng Office, Cabri 3D nh t thi t ph i c cài t trên máy tính (phiên b n y ho c phiên b n ánh giá). Trên Macintosh , ch c n ng này không có. 5.7.2 Chèn m t hình ng trong m t trang Web Trong m t trang Web, chèn on l nh HTML sau ây : Tham bi n src tơ ng ng v i tên c a t p c n ph i hi n th ( ng d n t ơ ng i n trang), và các tham bi n width và height tơ ng ng v i chiu r ng và chi u dài c a hình ch nh t hi n th ( ơ n v pixels). 5.7.3 c m t hình ng v i m t trình duy t Ch d n trên máy tính PC : Mo un m r ng hi n th các hình ng là t ơ ng thích vi Internet Explorer, cng nh các trình duy t Web khác nh Netscape (Mozilla, FireFox, v.v.). có th hi n th m t hình ng b ng m t trình duy t, Cabri 3D nh t thi t ph i c cài t trên máy tính (phiên b n y ho c phiên b n ánh giá). Ch d n cho máy tính Macintosh : hin th m t hình ng trên máy tính Trang 40
41. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Macintosh, cn ph i cài t m t môun m r ng. cài t t a CD, m th m c Cabri3DInternet Plug-In , kích úp chu t trên bi u t ng Install Cabri3D Plug-In , và làm theo ch d n. Ta có th t i ph n m m cài t môun này t a ch www.cabri.com . Môun m r ng hi n th các hình ng t ơ ng thích v i Safari, cng nh v i các trình duy t Netscape (Mozilla, FireFox, v.v.). Nó không v n hành c v i Internet Explorer. 5.7.4 Xu t m t nh xu t các nh th c hi n v i Cabri 3D n các trình ng d ng khác, ta c n ph i chép nh d i d ng bitmap trong b nh presse-papier. làm iu ó, kích chu t trong vùng làm vi c kích ho t nó, sau ó dùng So n th o-Chép góc nhìn hi n hành vào dng bitmap và ch n phân gi i. Vi c t o m t nh v i phân gi i cao có th kéo dài vài giây. Sau ó dán nh vào trình ng d ng mong mu n (s lí v n b n, ph n m m gi i thi u, v.v.). Trang 41