Giáo trình Thí nghiệm điện tử công suất

pdf

241 trang phuongnguyen 250

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Thí nghiệm điện tử công suất", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

giao_trinh_thi_nghiem_dien_tu_cong_suat.pdf

Nội dung text: Giáo trình Thí nghiệm điện tử công suất

V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 1. Gi ới thi ệu in t công su t là m t ngành m i c a in t . Trong m t th i gian dài, thu t ng “ in t ” ưc nói n ch v khía c nh iu khi n h th ng. Lý do c a v n n y là vì các èn in t ban u giá thành th p không có kh n ng c p dòng cho t i ho t ng. iu n y có ngh a là v ph ươ ng di n iu khi n h th ng ã gi m ưc giá thành và ti t ki m ưc kho ng không gian chi m ch nh ưng v ph ươ ng di n dòng t i v n ph i ưc thi t l p d a trên s ”bi n i v in”. n n m 1949, chuy n ti p PN mi c a bán d n ưc phát minh. iu n y ã giúp hoàn t t kh n ng to ưc dòng t i l n v ph ươ ng di n in. T ây nó ã cho ra i m t l nh v c m i : in t công su t.Tuy nhiên iu n y không ch kh ng nh v m t n ng l ưng mà còn c v m t in t iu khi n t ươ ng ng. M t cách c ơ b n có th nói rng in t công su t là nh ng gì dùng bi n i, hòa tr n và phân ph i n ng l ưng in b ng công c in t . Nh ng b phân ph i ho c chuy n t i n ng l ưng có th ưc s p x p phân chia nh ư sau: Hình 1.1.1 Hình trình bày dòng n ng l ng qua s chuy n i c a các b chuy n i n ng l ng in ( S = ngu n , L = t i ) - 58 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Nu b n mu n m t t i DC ho t ng trên ngu n AC chính c a chúng tôi b n c n m t t ng gi a ngu n nng l ưng và t i, nó ã chuy n i dòng xoay chi u ngh a là ch nh l ưu. Chúng ta g i t ng n y là b ch nh l ưu. Tr ưng h p ng ưc l i khi b n mu n m t t i AC ho t ng( ví d nh ư motor ) t ngu n cung c p là DC. iu n y có ngh a là b n ph i chuy n i thành dòng in AC.H th ng b n mong mu n th c hi n vi c n y ưc g i là Inverter ( b ngh ch l ưu ).B inverter n y có th thay i ưc c biên và tn s . i v i m t ng c ơ không ng b , iu n y s d n n vi c có th thay i ưc c dòng in ( ng u l c) và t c . i v i ngu n AC, ta có th thay i biên và t n s t ngu n AC này sang ngu n AC khác bng b chuy n i AC ( AC converter). Trong tr ưng h p t n s vào f 1 b ng t n s ra f 2 g i là b bi n i AC tr c ti p. i v i ngu n DC, ta có th thay i biên và c c tính c a ngun DC b ng b chuy n i DC ( DC converter). Trong tr ưng h p n u chuy n i tr c ti p t in áp DC U 1 thành in áp DC U 2 mà không qua h th ng in áp AC thì ưc xem là b chuy n i tr c ti p DC. Nh ng chú ý cho ph n k thu t o l ưng Chi u c a dòng in và in áp: Chi u c a dòng in và in áp trong các m ch o luôn thì luôn luôn ưc v t m t im n im tham chi u. im tham chi u th ưng ưc ký hi u là im n i t. o dòng: Dòng in ưc o gián ti p thông qua in áp r ơi trên in tr . Thang o dòng in c n ph i tính toán t ươ ng ng v i thang o c a in áp. T t c các in tr ưc o có giá tr 0,5 v i dung sai ± 10%. Thang o th i gian c a máy hi n sóng: Trong vi c hi n th s liên quan AC, tr c th i gian ưc xác nh theo m t góc o. Máy hi n sóng có th ưc iu ch nh t ươ ng ng v i các góc o d a vào tr c to g c. - 59 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Nh ng chú ý khi làm vi c v i Power Board Ngu n cung c p cho Power Board B ngu n 3 pha ngõ ra ưc cách ly v i ngu n cung c p thí d dây N t ngu n cung c p 12VAC không có n i v i dây N c a ngu n cung c p chính ( vì lý do an toàn ) và c ng không có ni v i t c a ngu n ± 15V.C hai u không n i t c a ngu n ± 15V có vài k t n i v in v i ngu n cung c p chính. iu n y dn n vi c t o cho nó có kh n ng o l ưng vi m t máy hi n sóng tiêu chu n mà không cn dùng m t bi n th cách ly. Trong các bài tp khác nhau GND c a ± 15V ưc minh ho là im n i n N ho c ưc n i v i c c âm c a b chuy n i dòng in . Ngu n 3 pha là ngu n cung c p mà trong ó pha L 2 và L 3 ưc t o ra mang tính gi l p( h th ng l y ngu n chính là m t pha t o ngu n 3 pha). B ngu n ba pha ho t ng ưc thông qua m ch c u. phân bi t gi a các ngu n cung c p riêng bi t và t ng c ưng cách in gi a dòng 3 pha và ngu n cung c p AC, các ưng dây ưc t tên là L 1’ , L 2’, L3’ và N’. Thí d khi L 1 và N n i dây không úng, s x y ra ng n m ch, c u chì F 2 ho c c u chì F 3 c a ngu n 3 pha s t, các c u chì n y có th ưc thay th mà không c n m m ch. Các c u chì b o v m ch in trong Power Board, ví d F 1, ưc t bên trong m ch và ch có th thay th b ng cách m n p y phía sau. Tuy nhiên, nh ng c u chì n y ch t n u có m t l i trong m ch n y và s không t khi n i dây sai. - 60 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in S phân ph i dòng trên Power Board Tên g i Power Board có th ưc s d ng trong b n v k thu t. Chi u m i tên ch s phân ph i các tín hi u thí d chi u m i tên L 1 ch r ng tín hi u L 1 ã ưc n i dây t i nh ng im kh ác nhau trên Power Board. Nu m t gi c c m ưc n i v i L 1 s ưc bi u di n b i m t m i tên n ( xem hình 1.1.4 bên ph i). T ươ ng t i v i N và +15V. Ni t (GND) ưc ký hi u là nh ư hình H 1.1.4 bên ph i. im cài t c a chi t áp Nu in áp cài t ưc yêu c u cho m t s thí nghi m, thí d nh ư các b chuy n i iu ch nh ưc, nh ng in áp n y ưc l y t các chi t áp cài t. các chi t áp ph i ưc gn ch t vào các im ph thu c khác nhau vào dãy in áp cài t. Kt n i các u n i t 2mm n 4mm. u n i 2mm ưc dùng trên board công su t ph i ưc k t n i n các u n i 4mm ưc dùng ph bi n trong các thi t b o, có th ni v i các thi t b o bên ngoài.Các u chuy n i n y ã ưc g n trên board công su t. Các panel chuy n i này có hi u l c cho tay trái hay tay ph i.Các panel bao g m m t c p c 2 lo i chuy n i t 2mm sang 4mm và m t u n i t ti p nh n c 2 c m. u n i t n y ã ưc n i t bên trong. - 61 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2. Ch nh l ưu không iu khi n 2.1 M ch ch nh l ưu bán k 1 pha không iu khi n M1U 2.1.1 T ng quát Cách ơ n gi n nh t c a vi c i dòng xoay chi u thành dòng m t chi u là s d ng tr ng thái m và tr ng thái t t c a diode. Hình 2.1.1 minh h a cho 1 m ch nh ư v y. Diode V 1 chuy n sang tr ng thái d n khi in áp chính U s v ưt in áp ng ưng c a diode. Trong kho ng th i gian d n n y, dòng m t chi u I d ch y qua in tr R L .Diode V 1 khóa l i khi in áp chính U s r ơi xu ng d ưi ng ưng in áp c a diode. Nh ư v y diode ch cho phép dòng in ch y qua trong kho ng th i gian ng v i bán k d ươ ng c a in áp chính. Biên c a dòng in ưc xác nh b i giá tr c a in tr t i R L. D ng sóng c a nó ng d ng v i bán k d ươ ng c a in áp chính t vào. Hình 2.1.1.1 M ch ch nh l u bán k m t pha không iu khi n M1U - 62 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.1.1.2 D ng sóng dòng và áp trong m ch ch nh l u bán k 1 pha không iu khi n M1U i vi t i thu n tr 2.1.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m 1 o dòng và áp m ch ch nh l ưu bán k không iu khi n M1U i v i t i thu n tr Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch in nh ư trình bày hình 2.1.2.2 v i boar công su t. • Chuy n Trigger c a máy hi n sóng sang ( Line/ ˜ ) • o d ng sóng các giá tr thay i sau : - in áp chính U s - in áp ngõ ra ch nh l ưu U d - Dòng in ngõ ra I d ( khi in áp r ơi trên R m ) • V các d ng sóng trên các bi u ã cho hình 2.1.2.3 và 2.1.2.4 - 63 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 64 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i : Hãy so sánh U s và U d . B ng cách nào ã làm cho 2 in áp n y có s khác nhau và s khác nhau n y xu t phát t âu ? Tr l i : - 65 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in S d ng máy hi n sóng tính toán o dòng Mt dòng in có giá tr 0,2A/div ưc yêu c u th hi n trong bi u hình 2.1.2.4. Hãy tính toán nh ng giá tr thi t l p c n thi t trên máy hi n sóng. - Yêu c u : 0,2A/div - Cho bi t : R m = 0,5 U=R.I = 0,2A/div V/div - 66 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Thí nghi m 2 o dòng và áp m ch ch nh l ưu bán k không iu khi n M1U i v i t i h n h p RL Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch thí nghi m nh ư trình bày hình 2.1.2.5 • Ch k t n i t i th nh t ( m ch in có cu n dây n i ti p v i in tr ) • o d ng sóng các i l ưng thay i sau : -in áp ngõ ra U d - Dòng in ngõ ra I d ( khi in áp r ơi trên R m ) • V d ng sóng ưc ch rõ trên bi u hình 2.1.2.6 - 67 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i 1: S l ch pha gi a dòng in và in áp có th nh n th y c trên máy hi n sóng. Hãy cho bi t giá tr l ch pha n y và nguyên nhân t o ra ? Tr l i : - 68 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in • o d ng sóng các i l ưng thay i sau : -in áp ngõ ra U d - in áp cu n dây U L • V d ng sóng trên bi u ã cho hình 2.1.2.7 Ghi chú : in áp ngõ ra U d và in áp cu n dây U L không có im tham chi u chung. Vì v y các tín hi u ph i ưc o l n l ưt ho c th t c a m ch in ph i ưc thay i. Câu h i 2 : in áp ngõ ra U d ôi khi là âm khi b n nhìn vào bi u hình 2.1.2.7. B n hãy gi i thích cho c 2 ph n in áp d ơ ng và âm xu t hi n t i ngõ ra c a m ch ch nh l u? Tr l i : - 69 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in • Hãy k t n i l i nhánh b song song v i t i nhánh a n ngõ ra c a m ch ch nh l ưu. • V d ng sóng trên bi u ã cho hình 2.1.2.8 Ghi chú : Ph n in áp ngõ ra có giá tr âm ưc hi u nh ư là vùng th i gian in áp âm. Vùng n y có th ng n ch n khi s d ng m t diode h i ph c. Câu h i 3: Diode h i ph c có tác d ng gì i v i dòng in qua t i in tr - cu n dây? Tr l i : - 70 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 71 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú: - 72 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.2 M ch ch nh l ưu c u m t pha không iu khi n B2U 2.2.1 T ng quát Mch in ưc s d ng nhi u nh t bi n i tr c ti p dòng di n AC là m ch ch nh l ưu c u không iu khi n B2U. V i m ch n y, 4 diode ưc k t n i nhau t o thành d ng c u. im a có in th d ươ ng h ơn so v i im b ng v i bán k d ươ ng. iu n y có ngh a là dòng in có th ch y t bi n th qua diode V 1, qua t i R L và diode V 4 r i tr l i bi n th . im b có in th dươ ng h ơn im a ng v i bán k âm.M t dòng in k ti p s ch y qua diode V 3 , t i R L và diode V 2. in áp ngõ ra U d và dòng in t i I d luôn cùng chi u nhau. K t qu ta có dòng m t chi u qua t i. Hình 2.2.1.1 Minh h a 2 ki u m ch thông d ng - 73 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.2.1.2D ng tín hi u trong m ch ch nh l u c u không iu khi n B2U 2.2.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m 1 o dòng và áp trong m ch ch nh l ưu c u không iu khi n B2U i v i t i thu n tr . Ti n trình thí nghi m • Thi t l p m ch in nh ư trình bày hình 2.2.2.1 v i board công su t ( xem hình 2.2.2.2 ) • o d ng sóng cho các i l ưng thay i sau: -in áp ngõ ra U d -Dòng t i ngõ ra I d -Dòng qua diode I v2 -Dòng qua diode I v4 • V d ng sóng trong bi u ã cho hinh2.2.2.3 và 2.2.2.4 - 74 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 75 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 76 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i : Hãy cho bi t s l ng xung trên m ch in B2U ( s l ng xung là s xung in áp trên ph n DC trong m t chu k )? Tr l i : Thí nghi m 2 o dòng in và in áp cho m ch ch nh l ưu c u không iu khi n B2U i v i t i h n h p R-L Ti n trình th c hi n Thi t l p m ch in nh ư trình bày hình 2.2.2.5.B qua 2 in tr o 0,5 v i u c m 2mm o d ng sóng in áp ngõ ra U d và dòng t i I d - 77 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 78 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.3 M ch ch nh l ưu 3 pha hình tia không iu khi n 2.3.1 T ng quát Mch im gi a 3 xung không iu khi n M3U th ưng ưc nói n nh ư là m ch im gi a dòng 3 pha .Gi ng nh ư m ch im gi a ơn xung M1U, ây là m ch ch nh l ưu n a sóng. in áp ngõ vào U’ L1, U’ L2 ,U’ L3 có cùng im tham chi u v i in áp ngõ ra U d, tên c a nó là dây d n N. Mch in ưc thi t l p ã làm sáng t m t iu r ng dòng in ch có th ch y qua 1 trong các diode khi in áp pha t ươ ng ng l n h ơn U d. Ghi chú : Nhãn L’ 1 N’ thay th cho L 1 N nh m mu n nh n m nh r ng có m t s cách ly v in gi a l ưi in và m ch ch nh l ưu. Hình 2.3.1.1 M ch ch nh l u hình tia 3 pha không iu khi n M3U - 79 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.3.1.2 in áp ngõ vào và ra trong m ch ch nh l u hình tia 3 pha M3U Bi u 2.3.1.2 ch ng t r ng in áp 3 pha ch ng lên nhau m i pha ơn c a in áp ch v ưt tr i hơn trong m t th i gian ng n c a chu k .Khi in áp 3 pha ưc ch nh úng 120º, ph n v ưt tr i c a in áp pha c ng trãi qua m t góc úng b ng 120º. in áp pha U L1’ là in áp cao nh t, có liên h n chu k c a nó, b t u úng t 30º n 150º. iu n y có ngh a là diode V 1 không th d n in t i th i im khi U L1’ qua tr c 0, mà ch khi U L1’ có giá tr là 0,7V l n h ơn U L3’ ho c U L1’ có góc pha l n h ơn 30º. Diode V 1 sau ó t i dòng DC I d n góc pha 150º. K ti p n l ưt V 2 ti p t c t i dòng vì UL2’ có in áp pha l n nh t trong kho ng t 150º n 270º.T 270º n 300º thì l p l i in áp pha vưt tr i cho U L3’ và diode V 3 t i dòng I d . Nh ư v y m i diode t i dòng trong 1/3 chu k . Khi 1 diode chuy n dòng ưc hi u là m t s chuy n m ch.Chúng ta nói r ng dòng in chuy n m ch t V 1 sang V2 t i 150º. Khác v i dòng in trong m ch in im gi a ơn xung không iu khi n M1U, dòng in n y không th ưc hình thành t m c 0. Chúng ta b o r ng ây là dòng in không gián on. Nu 3 diode ưc k t n i sao cho âm c c có im n i chung , s rút g n có th ưc m r ng sang M3UC. N u các diode ưc n i chung t i d ươ ng c c, v n s ưc gi i quy t c th m ch M3UA. - 80 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.3.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m o dòng in và in áp cho m ch im gi a 3 xung không iu khi n M3U i v i t i thu n tr Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch in nh ư hình 2.3.2.1 v i board công su t ( xem hình 2.3.2.2) • Bt công t c M3/B6 sang v trí M3 • t ngu n cung c p 3 pha sang ch c n ng n i c u • V d ng sóng cho các i l ưng bi n i sau : - in áp pha U L1’, UL2’ và U L3’ - in áp ra t ươ ng ng U d - Dòng ngõ ra I d • V d ng sóng trong bi u cho hình 2.3.2.3.và 2.3.2.4 Ghi chú : S d ng ch c n ng trigger c a máy hi n sóng : Tr ưc tiên cho hi n th in áp pha U L1’ trên màn hình và ch c n ng trigger chuy n sang v trí LINE. Các m c t l th i gian phi ưc ch n l a cho phù h p. M t chu k ph i tr i r ng ra 10 chia. iu n y cho ta ưc m t t l 36º/ chia( 1 chia = 1 ô ) . - 81 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.3.2.2 Minh ho k t n i m ch o l ưng hình 2.3.2.1 board công su t - 82 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp pha U L1’ V/div in áp pha U L2’ V/div in áp pha U L3’ V/div in áp ngõ ra U d V/div - 83 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Dòng in ngõ ra I d A/div V/div Câu h i 1: Có bao nhiêu xung trong m ch M3U ? Tr l i : Câu h i 2 : Cách nào trong 2 cách rút g n M3UA hay M3UC c ng d ng cho m ch in( hình 2.3.2.1)?Cho bi t lý do ! Tr l i : - 84 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.4 M ch ch nh l ưu c u 3 pha không iu khi n B6U 2.4.1 T ng quát Mch c u 6 xung không iu khi n B6U – còn ưc g i là m ch c u dòng 3 pha không iu khi n – cng có th ưc xem nh ư m t d ng n i ti p c a 2 m ch im gi a 3 xung không iu khi n M3U d dàng cho vi c tìm hi u h ơn. Hình 2.4.1.1 trình bày s mô t n y Các diode V 1, V 3 và V 5 t o thành m ch M3U cung c p m t in áp d ươ ng cho ngõ ra là U d1 so v i im gi a N’ c a bi n th . Chúng ta c ng nói n m ch M3UC b i vì các âm c c c a 3 diode t o thành 1 im n i chung cho m ch ch nh l ưu. Khi các diode V 4, V 6, và V 2 m c theo h ưng ng ưc chi u v i in áp pha, k t qu d n n m t in áp âm U d2 xu t hi n ngõ ra cho m ch M3U n y. M ch n y c ng gi ng nh ư m ch M3UA vì d ươ ng cc c a các diode t o thành 1 im n i chung cho m ch ch nh l ưu. in áp t ng ngõ ra U d ưc cho bi s ph i h p c a 2 m ch im gi a n y.D ng m ch c u bây gi có ưc u d = u d1 – u d2 .( u là giá tr tc th i khác v i U là giá tr trung bình tính toán ) Hình 2.4.1.1 M ch in n i ti p c a 2 m ch M3U trong 1 m ch B6U - 85 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.4.1.2 m ch c u 6 xung không iu khi n th ng dùng - 86 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.4.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m o các dòng in và in áp trong m ch c u 6 xung không iu khi n B6U. Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch in nh ư trình bày hình 2.4.2.1 • óng công t c M3/B6 sang v trí B6 • t ngu n cung c p 3 pha sang ch c n ng k t n i d ng c u c a ngu n 3 pha • o d ng sóng các giá tr bi n i sau : -in áp ngõ ra U d -in áp trên các diode U v4 , U v6 , U v2 -Dòng in qua các diode I v4 , I v6 , I v2 • V d ng sóng vào bi u ã cho hình 2.4.2.2 2.4.24 Ghi chú : S d ng ch c n ng trigger c a máy hi n sóng : Tr ưc tiên cho hi n th in áp pha U L1’ trên màn hình và ch c n ng trigger chuy n sang v trí LINE. Các m c t l th i gian ph i ưc ch n l a cho phù h p. M t chu k ph i tr i r ng ra 10 chia. iu n y cho ta ưc m t t l 36º/ chia( 1 chia = 1 ô ) . - 87 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp ngõ ra U d V/div in áp diode U V4 V/div dòng diode I V4 A/div V/div in áp diode U V6 .V/div Dòng in diode I V6 A/div V/div - 88 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 89 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp diode U V2 .V/div Dòng in diode I V2 A/div V/div Câu h i 1: Khi nào diode V 2 n a ph n d i c a m ch c u d n in, nh ng diode nào n a trên m ch c u có th cho dòng ch y qua sau ó? Tr l i: Câu h i 2 : Trong m c 2.4.1, chúng ta gi i thích r ng giá tr th i gian c a in áp ngõ ra ch nh l u u d c cho bi u d1 - u d2. Ti sao giá tr hi u d ng U d12 không b ng U d1 - U d2 ? Tr l i : - 90 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú : - 91 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.5 Giá tr trung bình s h c và giá tr hi u d ng trong ch nh l ưu không iu khi n 2.5.1 T ng quát Khi kh o sát m ch ch nh l ưu,giá tr hi u d ng th ưng ch v in áp xoay chi u ngõ vào. Tuy v y , nó là l ưng trung bình tính toán, cho nên ph n in áp DC thì ưc chú ý dùng cho in áp ngõ ra ca m ch ch nh l ưu. phân bi t chính xác gi a 2 giá tr n y, ch vi t t t U 1rms ưc dùng trong tr ưng h p n y là giá tr hi u d ng c a in áp xoay chi u ngõ vào , ch vi t t t U dar là giá tr tính toán c a in áp DC.Vì v y nó quan tr ng cho vi c ch n l a d ng c o h p lý o l ưng các m ch ch nh l ưu. Bng 2.5.1.1 B ng tr giúp ch n l a d ng c o l ưng -Dng c o l ưng có công c b ng s t di chuy n ưc Giá tr hi u d ng c a in áp và -ng h v n n ng in t t o ưc giá tr hi u d ng dòng in hình sin -Cp nhi t v i công c in áp DC -Dng c o l ưng có công c b ng s t thay i ưc các thang o AC -Dng c o l ưng có công c b ng s t di chuy n ưc Giá tr hi u d ng c a in áp và -ng h v n n ng in t t o ưc giá tr hi u d ng dòng in không sin -Cp nhi t v i công c in áp DC -Dng c o l ưng có công c b ng s t di chuy n ưc Giá tr trung bình tính toán ca in -ng h v n n ng thông th ưng có các thang o DC áp , dòng in sin và không sin -Máy hi n sóng có công t c AC/DC - 92 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.5.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m o giá tr trung bình c ng tính toán và giá tr hi u d ng trong các m ch ch nh l ưu không iu khi n Ti n trình th c hi n • Thi t l p l n l ưt các m ch in khác nhau nh ư trình bày hình 2.5.2.1 • o nh ng i l ưng bi n i sau b ng d ng c o l ưng thích h p: -Giá tr hi u d ng in áp AC ngõ vào U 1rms -Giá tr hi u d ng c a in áp ngõ ra U d rms -Giá tr trung bình tính toán c a in áp ngõ ra U d ar • Ghi k t qu o vào b ng 2.5.2.1 Ghi chú: Mch in c n thi t l p ưc trình bày hình 2.1.2.2 (trang 7), hình 2.2.2.2 ( trang 17), hình 2.3.2.2( trang 24), hình 2.4.2.1( trang 29 ), nh ưng không c n o in tr . Trong nh ng m ch ch nh l ưu dòng 3 pha,ngu n 3 pha c ng ph i ưc t ho t ng v i 1 m ch c u có b ph n iu ch nh pha. H ơn n a, công t c ch n l a M3/B6 ph i ưc t theo ngu n cung c p. - 93 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Trang 35 Xác nh các giá tr sau ây và chuy n chúng vào b ng 2.5.2.2 - 94 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Bng 2.5.2.2 Câu h i 1: So sánh giá tr hi u d ng rms c a in áp ngõ ra U d v i giá tr trung bình toán h c cho các m ch in riêng bi t.B n có th rút ra c k t lu n gì t m i quan h m t thi t gi a g n sóng và m c DC? Tr l i: - 95 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i 2: Mt t i r nhánh DC ti p nh n m t in áp DC c a ngu n U E = 230V, c th c hi n b i m ch B2U ti im n i E 1 và E 2 c a cu n dây kích thích. Hãy cho bi t bi n th c n ph i cung c p in áp th cp U S là bao nhiêu có c giá tr n y? Tr l i : Hình 2.5.2.2 Tính toán : - 96 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú : - 97 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.6 S xung và g n sóng trong m ch ch nh l ưu không iu khi n 2.6.1 T ng quát S t ươ ng quan c a các m ch ch nh l ưu M1U,B2U,M3U và B6U không ch khác nhau v m i quan h gi a in áp ngõ vào và in áp ngõ ra mà còn d ng sóng in áp ngõ ra c a chúng. Các in áp t ng h p xu t hi n các ngõ ralà s ph i h p c a in áp DC lý t ưng U d và in áp g n sóng U rip . T s c a g n sóng và ph n DC là m t tiêu chu n o l ưng v ch t l ưng c a m ch ch nh l ưu. Ch t lưng n y ưc ch rõ b ng h s g n sóng %. Công th c ng d ng : rip = U rip rms / U d ar Vi c xác nh h p lý giá tr hi u d ng c a in áp g n sóng v i thi t b o l ưng, ph n in áp DC ca in áp ngõ ra ch nh l ưu U d ph i ưc th c hi n cùng lúc.V n n y có th th c hi n v i 1 t in.Minh h a hình 2.6.1.1, s d ng m ch M1U làm ví d . Mt tiêu chu n khác cho m ch ch nh l ưu là t n s c a in áp g n sóng f rip. Trong các m ch ch nh l ưu, tiêu chu n n y th ưng ưc ch rõ b ng s xung g i là p ( s l n p m ch ). S xung là s bán k in áp DC xu t hi n trong 1 chu k c a ngu n in áp AC. Hình 2.6.1.1 M ch in xác nh in áp g n sóng. - 98 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.6.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m o s xung và g n sóng trong các m ch ch nh l ưu không iu khi n. Ti n trình thí nghi m • Thi t l p l n l ưt các m ch in khác nhau nh ư trình bày trong hình 2.6.2.1 • o các i l ưng bi n i sau v i d ng c o l ưng thích h p : -Giá tr trung bình tính toán c a in áp ngõ ra U d ar -Giá tr hi u d ng c a in áp g n sóng U rip rms • Dùng t in C 1= 47µF t panel t i c a board công su t n ph n in áp DC • o d ng sóng ngõ ra c a các m ch in riêng l . • Ghi các k t qu o vào b ng 2.6.2.1 Ghi chú : Mch in c n thi t l p ưc trình bày hình 2.1.2.2 ( trang 7), hình 2.2.2.2( trang17), hình 2.3.2.2( trang 24), hình 2.4.2.1( trang 29) nh ưng không o in tr . Trong nh ng m ch ch nh l ưu dòng 3 pha, Ngu n 3 pha ph i t v n hành v i m ch c u n b hi u ch nh pha. M t khác, công t c ch n l a M3/B6 ph i ưc t theo ngu n cung c p. M1U B2U M3U B6U Ud ar /V Urip rms /V H s g n sóng S xung p Bng 2.6.2.1 - 99 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 100 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 101 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 102 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú: - 103 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3. Ch nh lưu có iu khi n 3.1 M ch ch nh l ưu 1 pha bán k có iu khi n M1C 3.1.1 T ng quát Nu mu n tác ng n biên in áp ngõ ra c a m ch ch nh l ưu, ta c n dùng n nh ng van có th iu khi n ưc, ó là Thyristor. V i s h tr c a thyristor, m t m ch ch nh l ưu có th ưc thi t l p mà vi c kích d n 1 van ưc làm tr và vì th m t ph n in áp ngõ ra b c t b . iu n y ưc hi u là” iu khi n pha c c c ng b ng hi u ng ch nh l ưu”. NH ng m i quan h c ơ b n có th ưc gi i thích khi dùng m t m ch in ch v i 1 thyristor. ây là m ch im gi a ơn xung có iu khi n M1U. M ch in n y ít ưc s d ng trong th c ti n nh ưng nó chu n m c gi i thích nguyên lý hàm s c a ch nh l ưu có iu khi n vì c u trúc m ch quá ơn gi n. in áp xoay chi u U s ưc c p cho t i R L thông qua thyristor. Thyristor ch d n in khi in th t i Anode d ươ ng h ơn in th t i cathode và n u nó nh n ưc 1 xung kích d ươ ngV GC t i c c c ng ngay th i im t ươ ng ng. Hình 3.1.1.1 M ch im gi a ơn xung có iu khi n M1C - 104 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 3.1.1.2 D ng tín hi u trong m ch im gi a ơn xung có iu khi n M1C Ti th i im t 0 in áp U S thay i c c tính,t i ây 1 diode bình th ưng s d n in. Chúng ta mu n nói n ây là th i im kích d n t nhiên. i v i thyristor, ây l i là thi im kích d n u tiên có th th c hi n ưc. Ti th i im t 1, U S có giá tr d ươ ng nh ưng thyristor không d n in.Toàn b in áp xoay chi u U S t lên thyristor g i là in áp ng t.M c dù nó thu nh n in áp nh ưng th c t nó b ng t.Chúng ta nói rng thyristor ti p nh n in áp tr ng thái ng t. Ti th i im t 2, thyristor ti p nh n 1 xung kích d n U GC và chuy n sang tr ng thái d n.Kho ng chuy n ti p - ưc hi u nh ư góc kích - ưc làm tr b i góc iu khi n so v i im kích d n t nhiên.Trong th = 90º. Ti th i im t 3, thyristor v n tr ng thái d n, dòng t i I d ch y qua và in áp ng t U v thì r t nh , 1V là in áp có ưc trên thyristor. Ti th i im t 4, in áp U S chuy n xu ng b ng 0.Dòng in I d c ng b ng 0 và th p h ơn dòng duy trì ca thyristor. Thyristor b ng t. Trong ví d c a chúng ta ,vì v y dòng t i I d ch y qua t góc = 90º n = 180º. chúng ta nói r ng góc d n c a dòng in là 90º. - 105 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 106 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Nh ng ng d ng sau cho t i thu n tr : = 180º - Ti th i im t 5, c c tính in áp li o ng ưc m t l n n a. Thyristor ti p nh n in áp tr ng thái ng t chi u ngh ch vì th ưc g i là tr ng thái ng t ngh ch. Cu trúc c a m ch t o in áp kích d n không ưc tìm hi u chi ti t ây. Nó s ưc nghiên c u mc 3.3. 3.1.2 nh h ưng c a các lo i t i khác nhau trên ho t ng c a b bi n i Thyristor ti p nh n xung kích t s iu khi n pha t i c c c ng. Góc iu khi n là = 90º Khi thyristor ưc kích d n, in áp U d l p t c chuy n n giá tr ng ưng c a in áp chính U S. Dòng in không t ng t ng t b i vì tính c m kháng làm trì hoãn s t ng c a dòng in. N ng l ưng tích ly c a cu n dây ưc hình thành t i th i im mà in áp U S qua tr c 0. Sau ó dòng in gi m d n. Tuy nhiên khi dòng in ch ưa b ng 0, thyristor c ng ch ưa b ng t và U d t ưc in th ng v i bán k âm c a in áp chính.Dòng in không gi m d ưi m c dòng duy trì c a thyristor cho n khi U d tr nên âm, nguyên nhân làm thyristor b ng t.N ng l ưng trong cu n dây b ng 0 t i th i im n y. Lúc thyristor ng t, in áp U d c ng b ng 0. - 107 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 3.1.2.2 D ng sóng tín hi u trong m ch M1C v i t i R-L ( mô t lý t ng ) 3.1.3 Ph n thí nghi m Nh ng l ưu ý v o l ưng: Ch c n ng iu ch nh góc kích d n W iu khi n pha c c c ng thì ph i tr ng thái không ho t ng. th c hi n thì nó ph i ưc chuy n sang v trí t t bên ph i. o l ưng trong ph n thí nghi m n y, vi c iu khi n pha c c c ng òi h i 1 in áp iu khi n trong dãy +U. Vì v y t im o in th c a ng h o gi a +10V và 0V Ni ngõ ra c a ng h o in th n ngõ vào iu khi n +U c a góc pha iu khi n I.S c a bi n th kích xung ph i ưc ch rõ thay th cho in áp kích d n.Ví d I 1 là ch vi t t t cho bi n th kích xung 1 iu khi n pha c c c ng I. M t im n i c a bi n th kích ưc bi u th b i 1 im. im k t ni n y ph i ưc n i n c c c ng. im n i th 2 ph i ưc n i n cathode. Máy hi n sóng ph i s d ng ph n trigger ch c n ng LINE cho t t c các bi u d ng sóng.N u in áp chính U S và in áp ngõ ra U d không có im liên h chung, chúng ph i ưc o riêng bi t l n l ưt. - 108 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Thí nghi m 1 o dòng in và in áp m ch im gi a ơn xung có iu khi n M1C. Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch in nh ư trình bày trong hình 3.1.3.1 v i board công su t (xem hình 3.1.3.2) Ghi chú: S d ng thyristor 1 t c u pha ơn I • t 1 góc iu khi n = 90º • N i in tr thu n làm t i • o d ng sóng các giá tr bi n i sau: - in áp chính U S - in áp ngõ ra U d • V d ng sóng vào bi u ã cho hình 3.1.3.3 - 109 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 110 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Chuy n m ch o hình 3.1.3.1 n board công su t Hình 3.1.3.2 - 111 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 112 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp chính U S V/div in áp ngõ ra U d .V/div Câu h i: Cho bi t giá tr dòng in và l n góc d n dòng trên t i thu n tr t i góc iu khi n là 90º Tr l i: - 113 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Thí nghi m 2 S nh h ưng c a thành ph n t i c m kháng i v i ho t ng c a m ch M1C. Ti n trình th c hi n • Hãy n i m ch in n i ti p g m cu n c m, in tr t i và in tr o l ưng xem nh ư 1 t i • o d ng sóng các giá tr bi n i sau v i góc iu khi n là 90º -in áp chính U S -in áp ra U d -in áp cu n dây U L -Dòng t i I d • V d ng sóng vào bi u ưc cho hình 3.1.3.5 và hình 3.1.3.6 - 114 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp chính U S V/div in áp ngõ ra U d V/div in áp cu n dây U L .V/div Dòng t i I d .A/div .V/div - 115 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i 1: Cho bi t giá tr l n nh t c a góc d n dòng v lý thuy t i v i tr ng h p t i h n h p? Tr l i: Câu h i 2: Bn gi i thích th nào v v n có nh ng ph n in áp âm xu t hi n ngõ ra c a m ch M1C khi m t ti tr c m c n i vào? Tr l i: Câu h i 3: in áp nào c s d ng cu n dây ( in áp thu n túy AC, in áp thu n túy DC, hay in áp t ng hp)? Tr l i: - 116 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i 4: So sánh I d và U L ( hình 3.1.3.6) a) T i th i im nào in áp cu n dây thay i d u c a nó ? b) Giá tr U L âm trong bao lâu ? c) Trong kho ng th i gian nào cu n dây phát sinh n ng l ng và khi nào nó tiêu t n h t n ng l ng? Tr l i: a) b) c) - 117 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú: - 118 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3.2 ch ch nh l ưu c u 1 pha có iu khi n B2C 3.2.1 i c ươ ng thiu khi n in p ra U d a m t ch c u 2 xung b ng ph ươ ng p iu khi n pha(iu khi n c m ), ch y c n nh ng n d n iu khi n ư c.H.3.2.1.1 nh y m t ch in ai y. Vi 4 Thy- t-to ta th iu khi n th i gian (m)tr trong hai n dươ ng âm a di n p ngu n U s. Thy- t-to V1 V4 dn ng I d trong n dươ ng, n V2 V3 d n trong n âm. ư c ng in qua i, c Thy-ris-to V1 V4 i d n ng th i. V2 V3 ng i nh ư vy trong n âm. iu y a c c p Thy-ris-to ng d n i ng th i nh n ư c xung iu khi n. ch iu khi n ch h p ư c i ch chi ti t trong c 3.3. H.3.2.1.1 ch c u hai xung iu khi n B2C - 119 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3.2.2 Ph n Nghi m nghi m 1 o ng p trong ch c u hai xung iu khi n B2C Ph ươ ng p • M c ch in nh ư trong nh 3.2.2.1. : S ng ch c u mt pha I ch iu khi n pha I. • nh c = 144 0. • ng m t in tr thu n m i. • o t trên dao ng c bi n s sau: - in p ra U d - ng qua Thy-ris-to I V2 IV4 • c ư ng cong t ươ ng ng o c s ơ ơ n n a trong nh 3.2.2.2 3.2.2.3. - 120 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 121 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in nghi m 2 c ng a i in m lên c nh a ch B2C Ph ươ ng p • M c ch i g m m t in tr ni ti p v i m t in m(H 3.2.2.4). • o t trên dao ng c bi n s sau: - in p ra U d - ng in ra I d - in p hai u cu n dây U L • c ư ng cong t ươ ng ng v ơi c s ơ cho trong nh 3.2.2.5 3.2.2.6. - 122 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 123 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu i 1 : Bn xung iu khi n quan h v “pha” nh th o? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 2 : n nh n t th o v hi n t ng cu n dây ôi c m vi c nh m t y t? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - 124 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3.3 ch iu khi n pha 3.3.1Tng t th vn nh m t ch c u hai xung iu khi n an an B2C, n c n m t ch iu khi n cung c p b n xung iu khi n c l p v in, trong hai c p, mi c p g m hai xung ng b vi nhau.Hai c p l ch nhau v pha 180 0. Nh ng xung iu khi n y c n i n i th ư ng tr c o in p ngu n. ng ng i thay i v pha b ng m t in p l ch U in . th c hi n ư c iu y, n c n mt ch theo s ơ kh i nh ư sau: Tng ng b Tng o in p lch ch ly in ch kênh 1 th 1 o xung ch kênh 2 ch ly in th 2 H.3.3.1.1 S ơ nguyên ch iu khi n - 125 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in H.3.3.1.2 Th c hi n ch iu khi n pha ng trong BO CÔNG SU T Mt y t in p r ng c ưa “b t u” o th i im in p ngu n i ngang qua im không trong tng ng b . in p y luôn luôn b t u s ư n lên a ng o th i im không a in p ngu n. ai ra, nh ng n hi u iu khi n cho n dươ ng n âm ng ư c t ra t ng y. Trong t ng o in p l ch sau ây, in p r ng c ưa ư c so nh v i in p l ch U in .Nu in th i u o không o d ươ ng h ơn n hi u i u o o a b so nh in th i u ra a +U. Ng ươ c i, nu in th i u o o l n h ơn, in th i u ra 0V. iu y o ra mt n hi u ng ng vuông, tc m t xung vuông luôn luôn sư n lên ng v i im không a in p ngu n do luôn luôn ng b vi in p ngu n.Sư n xu ng a th ch chuy n ti hay lui gi a hai im không a m t n y theo in p l ch U in. n y c n i ư c gia công th thay i th i im ch m Thy-ris-to. n hi u y ư c k t n i v i c n hi u iu khi n cho n dươ ng n âm qua m t c ng trong B ch kênh . B y cho ng ta nh ng n hi u trong hai n dươ ng âm c l p vi nhau. Cu i c ng, nh ng n hi u ch m Thy-ris-to ư c ư a o m t bi n p iu khi n trong b ch ly in th , b y nhi m o ra l n l ư t hai xung iu khi n ng b riêng bi t.Tuy nhiên, ng th i in p iu khi n U GC ng ư c t ng lên b ng ch ng ct in m truy n. - 64 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3.3.2 Ph n nghi m nghi m o ng y a c n hi u trong ch iu khi n pha trong BO CÔNG SU T Ph ươ ng p Mc ch in nh ư trong nh 3.3.2.1. Ch nh in p iu khi n b ng +6V nh chi t p nh st. Quan t trên dao ng c s: - in p ngu n U S - in p iu khi n U I 1 - in p iu khi n U I 2 ° c ư ng bi u di n trong c s ơ cho H.3.3.2.2 va 3.3.2.3. : Chi t p iu nh c m M trong ch iu khi n pha i không t ng. i xoay m iu nh h t c v bên i m nghi m y. - 65 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 66 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Nu c u nh l u m t pha II c iu khi n b ng ph ơ ng p iu khi n pha I, nh ng in p V1,V2,V3,V4 i tuân theo nh ng iu ki n o ( ng 3.3.2.1) ? li : V1: V2: V3: V4: H.3.3.2.1 - 67 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : - 68 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.4 ch nh l ưu c u 1 pha n iu khi n 3.4.1 Tng t Nu n mu n iu khi n in p ra a m t ch nh luu c u hai xung b ng ph ươ ng p iu khi n pha, n i ng hai van n dn iu khi n. Mt van i iu khi n ư c trên ư ng ng in t ươ ng ng v i n dươ ng a in p ngu n, van kia ng i nh ư v y t ươ ng ng v i n âm. hai ch m iu y. nh 3.4.1.1 3.4.1.2 nh y hai ch in t ươ ng ng. c van n d n 1,2,3,4 o nh c c p nh Nu hai van iu khi n a c u thu c v H.3.4.1.1 ch nh l ưu c u n iu mt c p nh, ta i ch nh l ưu c u khi n hai c p nh B2HZ n iu khi n hai c p nh B2HZ. Cp nh n i ch a hai Diode th ư ng (không iu khi n). ch y tr ư c ây ư c i ch nh lưu c u n iu khi n b t i x ng hai c p nh cu o c nhau- b t i x ng. Tuy nhiên, nu hai cp nh u van iu khi n, ch y ư c i ch nh l ưu c u hai xung m t c c B2HC. hai c c âm a hai van iu khi n o nh m t c c a in p m t chi u, cho nên trong hi u tên a ch ư c thêm m t ch C. ch y tr ư c ây ư c i ch nh H3.4.1.2 ch nh l ưu c u hai xung l ưu n iu khi n i x ng hai c p nh cu C c B2HC cu o gi ng nhau. hai n dươ ng âm u th iu khi n ư c trong hai ch nh l ưu c u n iu khi n. Nu ch ai mt i thu n tr , in p ra Ud ng ng ng nh ư ng ng trong ch nh l ưu c u iu khi n an an B2C. Tuy nhiên n u i nh in m hai Diode trong ch B2HZ hay m t Diode mt van iu khi n trong ch B2HC c ng nh ư m t nh c h i trong ng in p âm a i. Do trong ch nh l ưu c u n iu khi n, mt không ng in p âm trên i. - 69 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.4.2 Ph n nghi m c iu l ưu trong c nghi m sau: Chi t p iu nh c m M trong ch iu khi n pha i không t ng. i ư c v n h t v bên p i trong nghi m y. ch iu khi n pha c n m t in p iu khi n trong thang o +U th c hi n nh ng p o trong c y. Do , y nh chi t p t 0V n +10V. Ni ra a chi t p v i o iu khi n +U a ch iu khi n pha I. S bi n p nh l ưu i ư c qui nh theo s Thy-ris-to thay theo in p iu khi n. , I 1 bi n p nh l ưu 1 trong ch iu khi n pha I. Mt m i n i a bi n p nh l ưu ư c nh d u b ng m t im. Mi n i y i ư c n i o c c c ng (G) . Mi n i th hai i ư c n i o Ca-tt (K). y dao ng nên n i o NGU N in. Nu in p ngu n U S in p ra U d không im chun chung, ng i ư c o riêng . ây o t ch nh l ưu c u n iu khi n hai c p nh B2HZ nh ư m t v ch nh l ưu n iu khi n. nghi m o ng p trong ch nh l ưu c u n iu khi n hai c p nh B2HZ. Ph ươ ng p • M c ch in nh ư trong nh 3.4.2.1 v i BO CÔNG SU T ( ng xem H3.4.2.2). • ng i mt in tr thu n. • nh c m bng 36 0. • o t trên dao ng c bi n sau: - in p ra U d - ng qua Thy-ris-to I V2 - ng qua Diode I V4 • c ư ng cong o c bi u cho s n H.3.4.2.3 3.4.2.4. : Chi t p iu nh c m M trong ch iu khi n pha i không t ng. i nh h t v bên i trong nghi m y. - 70 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 71 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 72 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 73 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in • Bây gi ni i nh in m. • Quan t trên dao ng c bi n sau ây: - in p ra U d - ng in ra I d - ng qua Thy-ris-to I V2 - ng qua Diode I V4 • c ư ng cong o s ơ cho H.3.4.2.5 3.4.2.6 - 74 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1 : i sao ng in y qua Diode V4? li : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - 75 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 2 : Hai xung iu khi n I 1 I2 i quan h v pha nh th o? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 3: i sao ng ta o nh ng ng in âm Iv2 Iv4 ? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - 76 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.5 ch nh l ưu iu khi n 3 pha nh tia M3C 3.5.1 T ng t Gi ng nh ư ch nh l ưu không iu khi n 3 pha nh tia M3U, ch nh l ưu iu khi n 3 pha nh tia M3C ng mt b nh l ưu ơ n ng. ng ư c i ch nh l ưu 3 pha im gi a. Mt Thy-ris-to th dn ng khi in th cc d ươ ng a ln h ơn in th cc + a in p ra U d. Tuy nhiên c Thy-ris-to không th t dn , i ch mt xung iu khi n o th i im tươ ng ng v i c m . c xung iu khi n 3 Thy-ris-to ng l ch nhau 120 0 in gi ng nh ư c in p pha U L1 , U L2 , U L3. H3.5.1.1 ch nh l ưu iu khi n 3 pha nh tia M3C - 77 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 0 H.3.5.1.2 in p ra ng v i c = 60 Nu ta a s Thy-ris-to V 1 ang d n, U L1 ư c t ra do c nh in p cat t. Th i gian s m nh t Thy-ris-to V 3 dn – ti p theo V 1- o th i im c. Thy-ris-to V 5 i n t n th i im e m i d n, n V 1 bt u d n th i im h hay a. Nh ng th i 0 im a,c e ư c i tươ ng ng v i c ch t nhiê = 0 . th i im in p a m t pha l n h ơn in p a pha ư ng cong giao c t v i , Do Thy-ris-to t ươ ng ng v i pha y th dn in. H.3.1.5.2 ư ng cong in p ra ng v i c = 60 0. iu y th minh c ư c: Th i im a: Thy-ris-to V 5 ang d n. Nu trong ch M3U ( ng Diodes ? không iu khi n) Diode V1 dn. n trong ch y c, Thy-ris-to V 1 dn khi xung iu khi n, 0 xung y i xu t hi n tr hơn m t th i gian ng v = 60 . Do Thy-ris-to V 5 v n ti p c d n cho n khi c c nh a in p t o o chi u ( v i i thu n tr , U = 0V => I = 0A => dư i m c ng duy => Thy-ris-to a). Do Ud = 0. Th i im b: o th i im y, V 1 nh n xung iu khi n, Ud t a UL1 . Th i im c: Nu nh ng Diode th ư ng V3 dn. Nh ưng ây V 3 v n n a nên ng v n ti p c y qua V 1 cho n khi in p o chi u Th i im d: 0 o th i im ng v = 60 xung iu khi n a V 3 xu t hi n. U d t a UL2 , c nh ư th - 78 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in H.3.5.1.3 in p ra khi i nh in c m - 79 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Vi i thu n tr , ng ng a ng in gi ng v i ng ng a a in p ra U d; nh ưng van ang d n tr ư c th i im m a van k ti p m t c 30 0. vi c = 150 0 , in p tươ ng ng cc nh âm nên Thy-ris-to t ươ ng ng không d n. Do , gi i n a c i v i i thu n tr t 00 n 150 0. S li u i v i i nh in m ư c c t a trong nh 3.5.1.3. Trong nh y, ta a s i R L l n c ch ư c t ng lên t t. in m a i o m r ng trong i tr ư ng h p ng in y liên c ngay khi in p phân c c a pha tươ ng ng o c c nh. Thy-ris-to t ươ ng ng vn c dn cho n khi ư c ti p s c b i Thy- 0 ris-to k ti p: c y ng in ư c chuy n qua Thy-ris-to k ti = 15 : Trong khi Thy-ris-to V 5 n ang d n, Thy-ris-to V 1 b t u d n. Hai Thy-ris-to ng d n trong m t ang th i gian ng n o ra m t “ng n ch” gi a U L1 UL3 . U Ll s m th i 230V, U L3 s 84.1V.Mt in p chuy n ch U C = -145.9V ư c t o V 5 nh ng ng n ch t ng h p y ng I 5 xu ng 0 dư i s a ng duy m V 5 a i. V 1dn ti p n ng in = 60 : nh h ư ng a ng in lên ng ng a U d ư c nh y ây.in p ra nh ng an âm. ng in chuy n t pha 2 sang pha 3. ng ng n mach chuy n ch ư c o ra b i U L3 = 325V UL2 = 162.5V; do y sang V 3 0 (I 3) m V 3 a. V 5 d n ti p n = 90 : Mc ng ta v n ng I d d ươ ng, nh ưng in p ra a nh l ưu an an xoay chi u ( ư ng cong in p n m trên dư i c anh). Tuy nhiên, tr ư ng h p tư ng y y ra khi s a in tr R a i không ng k . T th i im Thy-ris-to d n cho n th i im ư ng cong in p c t c anh, cu n dây nh n n ng l ư ng t ngu n i cho ngu n trong th i gian n i a chu nh d n nh ư m t y t. Ta th th y r = 0 0 n 90 0, ch v n nh như m t b nh l ưu, ng t ng in p m t chi u ra ng m b = 90 0. Ch nh l ưu ch m d = 90 0 ( gi i n a ch nh l ưu). Tuy nhiên, v mt thuy t c ch th ti n = 180 0 (H3.5.1.2). iu ki n tiên quy t duy nh t ng in th chuy n sang nh k ti p : in p a Thy-ris-to k ti p i dươ ng h ơn in p a Thy-ris-to tr ư c. Trong ang t a n d, U L1 l n h ơn U L3 , trong ang t c n g, U L2 l n h ơn U L1 , v.v 3.5.2 Ph n nghi m trong nh ng p o sau ây: ch iu khi n pha c n m t in p iu khi n trong thang o +U th c hi n nh ng p o trong c y. Do , y nh chi t p t 0V n +10V. Ni ra a chi t p v i o iu khi n +U a ch iu khi n pha I,II III. S bi n p nh l ưu i ư c qui nh theo s Thy-ris-to thay theo in p iu khi n. , I 1 bi n p nh l ưu 1 trong ch iu khi n pha I. Mt m i n i a bi n p nh l ưu ư c nh d u b ng m t im. Mi n i y i ư c n i o c c c ng (G) . Mi n i th hai i ư c n i o Ca-tt (K). y dao ng nên n i o NGU N in. Nu in p ngu n U S in p ra U d không im chu n chung, ng i ư c o riêng . - 80 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in ÍÍÍ nghi m o ng p trong ch nh l ưu iu khi n 3 pha n tia M3C Ph ươ ng p Ni ch in nh ư trong H.3.5.2.1 v i BO CÔNG SU T (xem H.3.5.2.2). Bt công t c M3/M6 qua M3. Ni c u nh l ưu o b ngu n 3pha cp in cho ch. nh ch ng b a ch iu khi n pha II qua L2’ b ng công t c L1/L2’. Ni c u o y ph t xung trong ch iu khi n pha I. nh m iu khi n c m M trên ch iu khi n pha I II sao cho 3 Thy-ris-to l n l ư t bt u d n o ng c th i im l ch nhau ang 120 0 a in 3 pha. Ti n nh nh ư sau: 0 o t trên giao ng UL1 Ud. nh c = 90 . Sau n th nh c xung ơ n a U d ng c ch biên nh ưM b ng c chi t p t ươ ng ng. ( th sai s do sai s a c ph n t ch gây ra). Ch : Trong ch nh l ưu 3 pha, c không nh t im 0 a U L1 i nh t giao im a 0 UL1 UL3 . Nu mu n nh t im 0 a U L1 c o ư c i tr i 30 . ? o t trên dao ng c bi n sau ây ng v i c = 90 0, = 120 0: - in p ra Ud - ng in qua i Id H.3.5.2.1 81
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in H.3.5.2.2 chuy n ch o n BO CÔNG SU T 82
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 83
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: c xung iu khi n I1, I 2, I 3 i quan h v pha nh th o ? li : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 2 : Trong p o o ng m t chi u I out n an ? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 3 : i sao ng in không n an i c = 45 0? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 4 : Mt in m nh h ng nh th o n s n an a ng in trong ch i? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : 86
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.6 ch nh l ưu iu khi n 3 pha nh tia m vi c trong ch ch l ưu: 3.6.1 Tng t in p ra a ch nh l ưu th s âm (xem c 3.5, H3.5.1.3). ng ta i ch vi c m t b bi n i ư c thi t k nh l ưu sau i chuy n qua ch ch l ưu. iu y th nh dung ư c khi t m t b bi n i iu khi n m t ng c ơ DC, ch ng n m t c u c. a s ng c ơ ư c c p ng in nh m ưc v in p ph n ng d ươ ng nên ng u l c nâng i. ng c ơ m vi c ch ng N u ta t ng c ch lên ng qua ng c ơ m i ng u lc a ng c ơ h u nh ư bi n m t. n m t s o moment n ln h ơn moment c ng a ng c ơ. i xu ng t t o ng c ơ quay theo chi u ng ư c i. vy, ng ta ư a ra i ni m v i “nâng- ”. ng c ơ tr nh y t ( ng p cc nh ng ư c chi u). Ch ch l ưu t ươ ng ng v i c t 90 0 n 120 0. H3.6.1.1. nh y chi ti t v n y. cơ u m t moment n do i c ng lên. 87
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in H3.6.1.1 ch nh l u 3 pha nh tia M3C m vi c trong ch ch l u 88
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Trong H.3.6.1.1, ta s rng ch nh l ưu m vi c nh ư m t ngu n p âm in tr trong t ươ ng icao. ch y d th c hi n trên BO CÔNG SU T gn nh ư t ươ ng ng v i tr ư ng h p ng c ơ quay ng ư c chi u ư c cp tr ư c ây. Khi t ng c ch a trung nh a Ud y ng âm h ơn nh ưng luôn luôn l n h ơn in p U B a nh in. Do , ng Id v n n d ươ ng. ng ta th th y r ng c iu ki n th chuy n ch nh công ư c a n i v i c c ch ư c . in p a Thy-ris-to ti p n ng in l n h ơn in p a Thy-ris-to d n tr ư c . Trong nh chuy n ch y ra hi n tư ng ng n ch m Thy-ris –to k ti p a. Tuy nhiên, nh nh tr nên x u i khi ng ta tng c ch lên s gi i n 180 0. ta nh y m t tr ư ng h p = 178 0 . in p qua Thy-ris-to ti p n U L3’ Uc = 19.7V l n h ơn U L2’ . Do o ra ư c ng ng n ch 0 cn thi t a V 3 s chuy n ch sang V 5 nh công. Khi c ch b ng 180 , hai in p y b ng nhau, do không in p c n thi t chuy n ch. nh ng n x u h ơn n a i v i Thy-ris-to c n ư c a : in p chuy n ch n nh tr nên d ươ ng sau th i im 180 0 . 0 H.3.6.1.1 ng cho th y c m i quan h ng v i tr ư ng h = 182 . in p U L2’ t ng mau trong ng s ư n lên a xung . Nu bây gi V5 d n, s chuy n ch không nh công in p t o V 3 theo chi u ng in. ng ta nh n t : m vi a c ch b ng 180 0 tư ng. Th c t s y i hơn nh ng do sau ây: i mt in p chuy n ch âm i v i Thy-ris-to c n a. Thy-ris-to i c n th i gian a ng qua không th tri t tiêu ngay t c th i. Do ang ch an an thông th ư ng 15 0 hơn s thuy t. 89
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.6.2Ph n nghi m c iu l ưu trong c nghi m sau: ch iu khi n pha c n m t in p iu khi n trong thang o +U th c hi n nh ng p o trong c y. Do , y nh chi t p t 0V n +10V. Ni ra a chi t p v i o iu khi n +U a ch iu khi n pha I. S bi n p nh l ưu i ư c qui nh theo s Thy-ris-to thay v theo in p iu khi n. , I 1 bi n p nh l ưu 1 trong ch iu khi n pha I. Mt m i n i a bi n p nh l ưu ư c nh d u b ng m t im. Mi n i y i ư c n i o c c c ng (G) . Mi n i th hai p i ư c n i o Ca-tt (K). y dao ng nên n i o NGU N in. Nu in p ngu n U S in p ra U d không im chu n chung, ng i ư c o riêng o in p ng in trong ch ch l ưu a ch M3C Ph ươ ng p • N i ch in nh ư trong nh 3.6.2.1. • nh i sao cho in tr cp nhi t PTC a h iu khi n ng ( ai 5125.5) in tr 1k o nh m t b phân p –10V. V ch c n ng: B nh l ưu t ng nh ư m t ngu n p âm –10V mt n i tr tươ ng i cao. ch m ng s vn nh a m t i t ng nh ư y t. • V n công t c M3/M6 qua B6 m in p ra Ud. • nh c gi i n ch l ưW ch iu khi n pha I II sao cho 3 Thy-ris-to ư c ch nh ng th i im g n b ng 120 0 . iu y ư c th c hi n nh ư sau: 0 Quan t trên giao ng UL1’ Ud. nh c = 90 . Sau n th nh t ng xung riêng a U d ng c ch biên vi c chi t p t ươ ng W . ( th sai s do c linh ki n sai s ) : Trong ch nh l ưu 3 pha, c không nh t im 0 a U L1’ , t giao im a U L1’ 0 UL3’ . Nu n mu n nh t im 0 a U L1’ , kt a i tr i 30 . • nh s ng b a ch iu khi n pha II b ng ch v n công t c L1/L2’ qua L2’. • Quan t trên dao ng c bi n s sau ây ng v i c = 90 0 =150 0 : - in p pha U L1’ (L1’/N’) - in p ra U d • o a trung nh s c a ng m t chi u I d ar . 90
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in i ch ch in: Ngu n c p in cho c u ư c nh qua B6 do Ud hơn nh th ư ng. Ta nh i sao cho bi n nh m t b phân p in p ra âm ni tr tươ ng i cao. iu y mô ng m t i “nâng ” ( c 3.6.1). c nh a i c ng nh ư m t y t ng p c d u. ng Id trong tr ư ng h p y dươ ng vn n d ươ ng khi in p a y t i chi u. Nh ư v y chi u y a n ng l ư ng t ngu n t i i khi ng p ng chi u; t i t i ngu n khi ng p ng ư c chi u. 91
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 92
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1 : Trong tr ng h p o in p ra a b nh l u sô âm? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 2 : B nh l u ng th cho p m t ng in âm y qua hay không? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : 94
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.7 nh l ưu c u 3 pha iu khi n B6C 3.7.1 T ng t V nguyên t c in p ra a nh l ưu c u 3 pha B6C – ng n ư c i nh l ưu c u 6 xung – ư c o ra gi ng nh ư trong ch nh l ưu c u 3 pha không iu khi n B6U. hai ch ây th ư c coi nh ư s kt h p a 2 ch nh l ưu 3 pha nh tia trong mt ch nh l ưu n dươ ng, n ch kia nh l ưu n âm. Do cc nh c nhau, tng a hai in p nh l ưu nh in p ra Ud. Trong ch nh l ưu c u 3 pha, iu quan ng 2 Thy-ris-to luôn luôn d n ng th i – m t na trên mt na d ư i a c u. nh ư v y ng m t chi u Id m i th y t na trên a c u, i qua i , ri qua n a d ư i a c u tr v ngu n. Nu c u ang at ng, mt Thy-ris-to ti p n ng in t Thy-ris-to tr ư c. Tuy nhiên , nu cu s p s a d n in, hai Thy-ris-to i ng th i nh n ư c xung ch. o m cho iu y y ra i i th i im ch xung, c Thy-ris-to i nh n ư c hai xung ch ch nhau 60 0 . ai xung y ư c i “xung 60 0 n i ti p”. H3.7.1.1 nh l u c u 3 pha iu khi n B6C 95
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in H.3.7.1.2 at ng a ch nh l u c u 3 pha iu khi n 96
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in nh 3.7.1.2 nh y m i quan h quan ng nh t, c in p 3 pha in p ra Ud. c in p pha ư c vi c xung ch, c Thy-ris-to hi u trong ô vuông thu c v na trên a c u. c an t ươ ng ng v i in p ra Ud ư c vi t m trên c ư ng cong in p pha. Th i im a: Thy-ris-to b t u m o th i im U L1’ s dươ ng v a UL2’ s âm.Do i c n mt xung ch cho V 1 V6 . Th i im b: o th i im y U L2’ i ư c thay th bng U L3’ in th âm, Thy-ris-to V 2 cn m t xung ch. n Thy-ris-to V 1 v n d n. ng nh n m t xung – m c không c n thi t. Th i im c: o th i im y U L1’ i ư c thay th bng U L2’ in th dươ ng, Thy-ris-to V 3 nh n mt 0 xung ch. n Thy-ris-to V 2 v n d n vn nh n m t “xung 60 n i ti p”. Th i im d: Thy-ris-to V 5 d nư a U L3’ o c c d ươ ng, Thy-ris-to V 4 v n d n trong n âm. Th i im e: 0 0 0 c ch t ng t ng t t 45 lên 75 , nên c xung ch ch m i 30 . Thy-ris-to V 4 V5 vn n d n n th i im f. Th i im f: in p gi a U L3’ UL1 b ng không sau cc nh o ng ư c : hai Thy-ris-to a ti p c a cho n th i im g. U d ti n v zero , in p ra b t u n an. Th i im g: S thay i t ngh t a c ch i e tr nên ng l ưu o th i im y sau m t th i gian tr : Thy-ris-to V 5 ư a U L3’ o c c d ươ ng, Thy-ris-to V 6 ư a U L2’ o c c âm. Th i im h: hai in p c ng U L3’ UL2’ ng s o th i im y, U d sau thay i c c nh : hai thy-ris-to u a. Xung 60 0 n i ti p ng th ư c o ra b i “b o xung m” ng trong BO CÔNG SU T. ây, không i mt xung mt m xung ư c truy n i v i iu ki n m xung i o i h ơn 60 0. 97
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.7.2 Ph n nghi m º nghi m o ng p trong ch nh l ưu c u 3 pha B6C Ph ươ ng p • L p ch in nh ư trong nh.3.7.2.1. • ng c u nh l ưu o ngu n 3 pha. • nh công t c M3/B6 qua B6. • nh công t c khâu ng b trong ch iu khi n pha II qua L 2’ . • nh m iu khi n c M trên ch iu khi n pha I II sao cho 3 Thy-ris-to l n l ư t b t u dn o ng c th i im l ch nhau ang 120 0 a in 3 pha. Ti n nh nh ư sau: 0 o t trên giao ng UL1’ Ud. nh c = 90 . Sau n th nh c xung ơ n a Ud ng c ch biên nh ưM b ng c chi t p t ươ ng ng. ( th sai s do sai s a c ph n t ch gây ra). : Trong ch nh l ưu 3 pha, c không nh t im 0 a U L1 i nh t giao im a U L1 0 UL3 . Nu mu n nh t im 0 a U L1 c o ư c i tr i 30 . • nh c = 36 0. • Quan t trên dao ng c bi n sau: - in p ra U d - ng in ra I d - ng qua Thy-ris-to I V4, IV6 IV2 • c ư ng cong o s ơ cho H.3.7.2.2 . . . . .3.7.2.4. 98
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 99
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 100
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i: i ch ng a ng cong ng in qua Thy-ris-to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : 102
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.8 trung nh s c hi u ng a ng in trong b nh l ưu iu khi n 3.8.1 T ng t Trong b nh l ưu iu khi n, nng l ư ng cung c p cho i R L th bơm t ng li u b ng ch iu khi n pha. Do in p ngu n ư c truy n ti i theo t ng ph n, nên s gia t ng a c l ư ng n ng l ư ng không tuy n nh .Khi c ch t ng 20 0, t = 140 0 lê = 160 0, nng lư ng t ng lên t h ơn so v i khi c ch ng tng 20 0, nh ưng t = 70 0 lê = 90 0 . nh 3.8.1.1 3.8.1.2 mô iu y b ng ca- ch ng in p ra U d trong m t ch nh l ưu M1C m . Quan h gi a c nh iu khi / U d0 c ng i lên iu y. nh 3.8.1.3 nh y quan h i trên trong ch nh l ưu M1C v i i thu n tr . Trong nh ng ch in ây, không th ng mt VOM thông th ư ng o a hi u ng a in p ra ư ng cong in p nh ng an không sin. Do n c n ng nh ng y o ai in ng hay in t . Tuy nhiên, ngay nh ng y o ai y ng không th o nh c ư c nh ng s ng v i rt l n. a cc i a in p ra ư c i in p DC tư ng U d0 . 103
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.8.2 Ph n nghi m nghi m c nh c nh iu khi n a c b nh l ưu iu khi n M1C, B2C, M3C B6C. Ph ươ ng p • L p ch o cho nh ư trong nh 3.8.2.1. 0 0 • c nh a trung nh a in p trên s bi n thiên t 15 n 180 . • in c s m ư c o ng 3.8.2.1. • ư ng cong k t a o trong nh 3.8.2.2. 104
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 105
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i: s gi a hi u ng trung nh s c a in p ra bi n thiên nh th o theo c ? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 4. B BI N I IN P XOAY CHI U 4.1. B BI N I IN P XOAY CHI U M T PHA W1C 4.1.1. Tng quan: Ph n y ng ta ng iu khi n in p xoay chi u m t pha ( ng ư c bi t n nh ư b bi n i tr c ti p AC ) in nh cho ch bi n i in p xoay chi u. ng ta th ư ng s ng TRIAC nh ư m t van trong nghi m o. V mt thuy t ch th ng th ư c l p t v i hai thyristor m c i song. ( nh 4.1.1.1 nh y hai ch th ng trong iu khi n y ). 107
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in TRIAC nh n n hi u xung ch v i in p nh n nh t cng iu khi n pha I, xung ch tr th ư c iu nh b ng c ch α trong m vi iu nh t 00 180 0 . nh 4.1.1.2 ng v i c ch α = 90 0. Nh ư trên nh 4.1.1.2, hai n a chu a in p u ct trong ch bi n i in p xoay chi u 1 pha. Nu ch y ng hai thyristor m c i song gi ng nh ư nh 4.1.1.3. trong ch y ( khi xung ch) Thyristor V 1 d n trong ½ chu dươ ng, Thyristor V 2 d n trong ½ chu âm. vy Thyristor V 1 nh n ư c xung ch t MBA xung mang n hi u xung dươ ng. ( trong tr ư ng h p MBA xung 1 ho c 4 iu khi n c ng pha . Tươ ng t nh ư v y, thyristor nh n xung ch trong ½ chu k ng âm ( MBA xung ch 2 ho c 3 ). 108
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 109
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Khi s ng TRIAC nh ư m t van n d n, cng iu khi n ư c thay i ch d u. ( nh 4.1.1.4 ). T 2 na chu a ng ng in p c n iu nh, TRIAC i nh n ư c xung ch trong 2 na chu . Nh ưng không MBA c p xung ch cho 2 chu c MBA ư c ch riêng cho mi n a chu ( nh ) . Tuy nhiên, n hi u iu khi n th nh n ư c b ng ch u n i ti p 2 MBAi (trong VD y: FT3 FT1). t a nh c, khi n o nh 4.1.1.2. ng ta th th y r ng ng in ra a b bi n i tr c ti p AC không ng sin, không gi ng v i ng in p u o, sinh ra công sut n ng, công su t n ng y n th ư c i ,, a t n ,, .hay iu nh công su t n ng. i ch v i công su t m ng c bi t m t ch chi ti t vư t a gi i n a ph n y. mt s i li u ư c ư a ra i ch v vn y. Tuy nhiên th i r ng vi c t ng c iu khi n α ng a v i t ng công su t n ng a t n. iu y a ng in u ra ng xa d i ng sin. 110
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in PH N NGHI M nghi m n hi u trên c ng iu khi n pha không c ng a b ng l ưu. nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 4.1.2.1 - Trên POWER BOARD M c m t in tr 27 Ω song song v i m t ng n s i t a nhi t. iu nh ng a ng n. - Xung ch m ư c l y t u ra a hai MBA n i ti p I 3 I1. - t c ch α = 90 0. - ng y hi n ng quan t c ng ng in p: in p nh U s in p ra U out in p trên TRIAC U V1 in p c ng U G -ư ng cong c nh o H 4.1.2.2, H 4.1.2.3 : c ch αw trên c ng iu khi n pha không iu ng ư c. ng ta nên d ng i ch h p. 111
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 112
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: in p trên ng n l n nh t i c ch bao nhiêu? li: Câu i 2: Nu ng n ư c t ng d n ng nên, khi c iu khi n thay i nh ư th o? li: Câu i 3: in p nh y ra hi n t ư ng o ng, Khi ch TRIAC, i sao? li: 113
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 114
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 4.2. IU KHI N THEO M XUNG 4.2.1. Tng quan: i ch ph n 4.1 v a t n công su t n ng ư c sinh ra trên c ng iu khi n pha vi i thu n tr . a t n công su t n ng th ư c gi mc th p, khi ng p ng g n sin ng sin. i ư c iu khi n VD- iu nh nư ng in tr ho c b p in, y un n ư c ng. ½ chu dươ ng ch m TRIAC, ta nhân ư c xung ch nh t, khi TRIAC a,n in p ra b ng 0. in p v ng in lu ơn ng sin. i iu nh a t n công su t n ng mc th p nh t. Ng ư c i v i công t c i c i qua im 0, nh ng c t cho k t a c nh ng h ơi d c chi u t ng lên i c ng iu khi n . c nh ng c t sinh ra dao ng t n s cao th o nên hi n t ư ng nhi u trên in p nh trên radio i 1 s bư c ng nh t nh. 115
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Khi iu khi n TRIAC ng i xung thu ư c : - Công t c ang im 0. t - iu khi n t do h s D = on . T - Chu ng c t T trong m vi 1 giây. B so nh t ra n hi u xung d ng trong 1s khi so nh in p delta U Din p iu ng mt chi u. H s D nh h siu nh t do. i th i im t xung d ng AND v i n hi u in p ra b ng 0. n hi u xung ư c sinh ra i a thu c o bi n a in p m t chi u cung c p. t ng a ch thu c o t n s dao ng a xung iu khi n trong 1 chu . TRIAC th ư c ch a khi in p nh i qua im 0 , th iu nh trong chu dao n sin. c ch a ph n y b so nh to n hi u xung vuông on/ off . cu i ng 2 n hi u ,, AND LIKE ,, vi c o ra m n hi u y nh vi c t ch TRIAC. 116
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in PH N NGHI M: nghi m: ư ng cong in p trên ch iu khi n m xung v i b bi n i in p xoay chi u 1 pha W!C nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 4.2.2.1 - t in p iu khi n U = 7 V. - ng y hi n ng quan t c ng ng in p: in p nh U s in p ra U out -ư ng cong c nh o H 4.2.2.2, in p nh U s : in p ra U out : 117
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 118
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5. BIU NH IN P M T CHI U 5.1. IU CH RNG XUNG 5.1.1. Tng quan: Ph n l n c i iu ki n t n s th ư ng s ng bi n i in p y t ng c ơ DC s ng ph ươ ng p iu ch rng xung ( PWM ). ây vi c nh n in p trung nh a xung in p nh h ư ng b i th i gian ng van t on thay i theo chu cnh T, Mt ch c th i ph ươ ng p y ph ươ ng p iu ch th i gian t n i xung. VD, n th iu ki n in p trên i v i ph ươ ng p y, vi c nh n trung nh a ng i i l thay i theo h s D: t p ng công th c sau: D = on T 119
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Vi ch khuy h i thu t n ơ n n, vi c chuy n ch iu ch xung th ư c l p t nh ư nh 5.1.1.2 Mt b khuy ch i thu t n so nh in p xoay chi u delta U D in p iu khi n U ctr. B khuy ch i thu t n ư c s ng nh ư mt b so nh. Ch c nng a b so nh trên: Nu a in p iu khi n Uctr l n h ơn a in p delta U D , in p ra a a OP mc ,, Cao ,, . Nu a in p iu khi n U ctr hơn a in p delta U D , in p ra a a OP mc ,, Th p ,,. Do in p ra U out mt y xung liên c. U out xu t hi n trong ng th i gian in p delta U D hơn in p iu khi n U ctr i U ctr = 0 V K t a y xung ra vi th i gian t 0n = ½ T hay t on = t off t H s D = on = 0.5 T N u in p iu khi n U out ư c t ng d n lên ( theo chi u + ) rng xung ng l n th i gian ng t xung ng p, h s D ti n n 1. ( DC v ) N u in p iu khi n U out ư c t ng d n ( theo chi u - ) rng xung p i th i gian ng t xung tng lên, h s D hơn. vy in p ra U out ư c 120
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in ng m c ơ s iu khi n m c cu i ng. 5.1.2 nghi m: o n hi u chuy n ch a PWM . nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 5.1.2.2 v i POWER BOARD. ( H.5.1.2.2 ) - t t n s xung p do y t delta t ra 500 Hz . - Khi Thay i in p iu khi n U k = +5 v , +2 v , -2 v, ng y hi n ng quan t: in p delta U D in p iu khi n U ctr in p ra U out -ư ng cong c nh o H 5.1.2.3, H 5.1.2.5 : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. 121
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 122
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 123
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Khi t ng in p iu khi n U ctr ng th i gian t n i xung thay i nh ư th o? li: Câu i 2: Khi t ng in p U ctr theo chi u (- ) h s D thay i nh ư th o? li: - 1 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.2. B BI N I IN P DC TR C TI P S NG PH Ư NG P IU CH RNG XUNG NG GTO. 5.2.1. Tng quan: Transistor Bipolar, MOS- FETs nng mang ng l n , th ư ng ư c s ng trong b bi n i tr c ti p DC. Thyristor nh V 1 trong ch DC không t a ư c nên ư c a b i xung ch m Thyristor V 2 . Khi V 1 ang d n, nu cho xung ch m V2, C1 a t in p gi a 2 n c c a tu nên V 1, ng th i ng i I l xu h ư ng ch ng i chi u m ng in qua a V 1, m cho in p trên V 1 dư i ng ư ng m a, nên thyristor V 1 a i. i iu khi n y r t ph c p nên ng ta th ư ng s ng n thyristor ch ng t ư c- GTO ( gate – ture-off thyristor ). Nhi u thyristor ư c ch ng b i xung d ươ ng i c ng iu khi n xung âm ư c s ng ch ng t. 9 h 5.2.1.2 ). - 2 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.2.2 PH N NGHI M: nghi m: o in p ng in trong b bi n i DC tr c ti p s ng GTO. nh t ti n nh: - Lp t ch theo nh 5.2.2.1 v i POWER BOARD. ( H.5.2.2.2 ) - t t n s xung p do y t delta t ra 500 Hz . - Khi Thay i in p iu khi n U k = +8 v + 3v , ng y hi n ng quan t: in p i U 1 ng in i I l -ư ng cong c nh o H 19.2.3, H 19.2.4. : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. C1 ư c c p ngu n +15 V. Diode V 3 nhi m ng n ng t sau v ngu n cung c p. - 3 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 4 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 5 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Quan t in p i ph n tr c, in p y n n gi a 0 mc xung hay v n in p trong ng ng t? Ly’do? li: Câu i 2: Diode V2 nhi m ? li: - 6 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : - 7 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.3. B BI N I DC/ DC 5.3.1. Tng quan: B bi n i DC/DC ư a ra n hi u in p - in p cao v i cung n hi u. - Ho c in p th p v i ng n hi u - Ho c in p t ươ ng ươ ng i n hi u ng ư c nhau. Mt b bi n i tr c ti p Dc DC/DC r t gi ng nhau v mt c u c ch th c v n nh, nh ưng ch c n ng a ng i r t c nhau. n chung 2 i ch trên u t ng trên nguyên ng c t c van. BB p ho c BB van cung c p m t ngu n in p ra hơn in p u o. v ng ng a , khi s ng ch TTL iu ki n v i in p +5 v i ra ngu n nuôi a h th ng +15 v. ch iu khi n nh ư BB ng. Khi Transistor d n, nng l ư ng truy n t ngu n in p n i. Ngay khi transistor m , cu n dây d n ng I 2 khôi c i ng qua V 2 truy n nng l ư ng t tr ư ng n i. Ch c n ng a gi ng nh ư a BB ph n 5.2. B bi n i tr c ti p DC th ư ng ư c s ng thay i in p u ra nhanh trong m vi iu nh r ng v i n hi i qua i. Mt trong nh ng ng ng a nh ư b ph n ngu n a truy n ng servo ng l c cao, m ho truy n ng m , ng n ng l ư ng th trong hai chi u. Tuy nhiên in p ra a BB DC/DC n nh n hi u ra a no. nng lư ng th y theo m t chi u. H5.3.1.1, .H 5.3.1.3 ra ba ph n quan ng nh t h c ơ s i v i BB DC/DC. in p ngu n cung c p cho u o ư c nh y nh ư pin, in p ra ư c n n b i in C 1in tr i R l. in p ra a BB t ng p l n h ơn in p o. ch ư c iu khi n nh ư - 8 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in ki u BB B.O ây ngu n ng ư c truy n n i o i trong th i gian transistor a. ng in I 1 khi transistor d n, ngu n ng truy n qua cu n dây, do o t tr ư ng a tng nên . Khi Tranritor d n , cu n dây ng duy ng in. in p tng v ư t in p ng ư ng a diode in p trên trong th i gian ng n. ư c p. in p ra l n h ơn in p o. BB o chi u: BB ư c bi t n nh ư m t BB et ng ư c ho c BB t ng th nhanh ng ư c m vi c theo nguyên a BB B.O. ây ng in ngu n ư c truy n qua cu n dây khi Transistor ang d n tng n ng l ư ng a nên. Diode V 2 a trong th i gian y. Khi Transistor m , in p m ng ( - ) cao ư c sinh ra trênn cu n dây ư c truy n qua diode V 2 , c ang d n. ư c p in p t ng theo chi u ( - ) . nu s ng MBA thay cho cu n dây in p ư c ch ly gi a u o u ra. - 9 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.3.2 PH N NGHI M: nghi m 1: o in p ng in trong b bi n i d ư i nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 5.3.2.1 v i POWER BOARD. ( H.5.3.2.2 ) - t ng h o t n s thang o 100 Hz trên y t delta. - i t h s D = 0.18 vi U ctr - ng y hi n ng quan t: in p trên votl k . in p trên Diode V 2 ng qua diode I v2 in p ra U 2 in p o U 1 -ư ng cong c nh o H 5.3.2.3, H 5.3.2.4. : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. C1 ư c c p ngu n +15 V. Diode V 3 nhi m ng n ng t sau v ngu n cung c p. - 10 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 11 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 12 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Diode V2 nhi m ? i sao in th ( - ) sinh ra trên kat t a khi transistor V 1 a? li: - 13 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in nghi m 2: o in p ng in trong b bi n i trên nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 5.3.e6 v i POWER BOARD. ( H.5.3.2.7 ) - t ng h o t n s thang o 500 Hz trên y t delta. - i t h s D = 0.75 vi U ctr - ng y hi n ng quan t: in p trên ng h o U c. in p GATE U GC in p trên thyristor U v1 ng qua Ic2 in p ra U 2 in p o U 1 -ư ng cong c nh o th H 5.3.2.3, H 5.3.2.4. : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. C1 ư c c p ngu n +15 V. Diode V 3 nhi m ng n ng t sau v ngu n cung c p. - 14 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 15 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 16 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Diode V2 nhi m ? li: Câu i 2: m nh th o nh n c in p trên thyristor m th i v t a a in p o U 1 ? li: - 17 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in nghi m 3: o in p ng in trong b bi n i o chi u. nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 5.3.2.11 v i POWER BOARD.( H.5.3.2.12 ) - t ng h o t n s thang o 500 Hz trên y t delta. - i t h s D = 0.75 vi U ctr - ng y hi n ng quan t: in p trên cu n dây U l. ng qua cu n dây I l in p ra U 2 in p o U 1 -ư ng cong c nh o H 5.3.2.3, H 5.3.2.4. : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. C1 ư c c p ngu n +15 V. Diode V 3 nhi m ng n ng t sau v ngu n cung c p. - 18 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 19 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 20 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Diode V2 nhi m ? li: Câu i 2: ( m nh th o nh n c in p trên thyristor m th i v t a a in p o U 1 ? ) li: - 21 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.4. CU H - MOS- FET V I B IU CH RNG XUNG 5.4.1. Tng quan: Truy n ng a ng c ơ dc hi n i v i ch i than trong m vi công su t trung nh iu khi n b i y t DC v i b iu ch rng xung y ng ư c s ng r ng i. Ph ươ ng p y ng ư c s ng trong iu khi n th ng t iu khi n ng c ơ b ư c. - 22 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Nng l ư ng a b nh l ưu ư c nuôi b i ngu n in p DC trong ch trung gian, cung cp cho tng c u cu i ng. Trong th c t trong a nh a , C1 cung cp ngu n ng cao. Khi m, C1 ư c p t truy n ng . in p ch trung gian t ng khi m. Nu in p ch trung gian v ư t a m t o ,transistor V 5 a in tr m R 1 ư c ư a o ch trung gian. Nu in p trên ch trung gian m, R 1ư c ng t ra. in tr m th ư ng ư c xem nh ư in tr ng t in. Truy n ng gm 2 biu khi n t c ng in, ch iu ch th i gian t n i xung ch c t n hi u iu ch xung nh cho t ng cu i ng. Biu khi n n nh t c t y nh a y NC ho c trong tr ư ng h p ơ n n t volk k . tc trên th c t y o tc ng in th c t ư c l y t in tr o v i in th ch ly trên t ng cu i ho c y t cho ng c ơ Li th a y t DC i v i b nh l ưu iu khi n trên t c nh m c a . Trong iu khi n b ng tay ng ta th ư ng o BB tr c ti p DC v i MOS-FET nh ư m t . ng ta không quan tâm n i van n d n , i ch y th ư ng s ng v i t t ch (truy n ng) iu ch rng xung . ch ơ n n iu khi n truy n ng s ng PWM nh ư nh 5.4.1.2. ư c s ng nh ư m t ngu n n ng lư ng m trong ch trung gian ư c k t ni v i i b i m t cu n m, nh ư mt ngu n n ng l ư ng m ( d tr ) . Cu t m ng t khi ch trung gian không cung c p ng v i n ng l ư ng t tr ư ng m a vy d ư ng nh ư cu n m san b ng ng. Transistor công su t ( ư c xem nh ư thi t ng ng t ) i u khi n n hi u a ch PWM N u a ang ng, truy n ng ư c nuôi t ch trung gian, ng I 1 y qua. - 23 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Nu a m , cu n m duy ng cung c p m t in p m ng U l. ng c ơ không dng ngay l p t c khi m a ng c t, ng cung c p m t in p, in p t U 0 ng i 2 ư c o ra b i in p U l Uo . H th ng truy n ng th ư ng i i 2 iu khi n truy n ng m, i v i i ch y th ư c m rng nh ư nh 5.4.1.3. ch y c ng ư c i ch c u H. ng in chi u d ươ ng y qua ng c ơ ( chi u t A n B ), a S 1 S4 i ư c ng t ng th i. ng in chi u âm qua ng c ơ ( Chi u t B n A ), S3 S2 i ng t ng th i. - 24 -