›
›

Giáo trình Mạch điện tử 2

pdf 198 trang phuongnguyen 6600
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Mạch điện tử 2", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfgiao_trinh_mach_dien_tu_2.pdf

Nội dung text: Giáo trình Mạch điện tử 2

  1. MCLC CHƯƠNG5:ÐÁPNGTNSCABJTVÀFET CHƯƠNG6:CÁCDNGLIÊNKTCABJTVÀFET CHƯƠNG7:OPAMPKHUCHÐIVÀNGDNG CHƯƠNG8:MCHKHUCHÐIHITIP (FeedbackAmplifier) CHƯƠNG9:MCHKHUCHÐICƠNGSUT (PowerAmplifier) CHƯƠNG10:MCHDAOÐNG(Oscillators)
  2. Chương5 ÐÁPNGTNSCABJTVÀFET Nidung: 5.1 Decibel . 5.2 Mchlcthưngthơng . 5.3 MchlchthơngRC . 5.4 ðápngtnsthpcamchkhuchđidùngBJT . 5.5 5.5ðápngtnsthpcamchkhuchđidùngFET . 5.6 5.6HiungMiller . 5.7 5.7ðápngtnscaocamchkhuchđidùngBJT . 5.8 5.8ðápngtnscaocamchkhuchđidùngFET . Bàitpcuichương. Trongcácchương2,3,4tađãphântíchcácmchkhuchđitínhiunh dùngBJTvàFET.Vicphântíchđĩchđúngtrongmtditnsnhtđnh,đĩ tagiscáctliênlcngõvào,ngõravàphândịngcĩdungkhángkhơngđáng kvàđưcxemnhưnitttnscatínhiu.Ngồiraditnsđĩnh hưngcacácđindungliêncctrongBJTvàFETkhơngđángk.Ditns nàythưngđưcgilàditnsgia. Trongchươngnàytaskhosátnhhưngcacáctliênlc,phândịng (cĩđindungln)tnsthpvàcáctliêncc(cĩđindungnh)tnscao lêncácthơngscamchkhuchđi.Trưckhiđivàochitit,tacnbitqua mtskháinimcnthitnhưlàmtcơngckhosát. 5.1DECIBEL: Taxemmchtươngđương2cnghình5.1 Cơngsutngõvàođưcđnhnghĩa:P i=v i.i i
  3. Cơngsutngõrađưcđnhnghĩa:P 0=v 0.i 0 Trongknghngưitathưngđưaramtđơnvlàdecibel(dB)đ dintđlicơngsut. ÐơnvcănbnbanđulàBelvàđưcđnhnghĩa: 5.2MCHLCTHƯNGTHƠNGR.C: Dngmchcănbnnhưhình5.2
  4. TCđưcxemnhưnitt(shortcircuit),ktqulà:v 0 ≈vi khonggia2tnsnày,đliđinthA V=v 0/v ithayđinhu hình5.3.Khitnstăng,dungkhángcatCgimvàtínhiungrav 0ln dn.Ðinthngõvàovàngõraliênhvinhaubngcơngthc: TiA V=1 ⇒v0=v i(trtiđa)A V(dB)=20Log1=0dB Vytnsctlàtnstiđĩđligimđi lnhaygimđi 3dB.Nuphươngtrìnhđliđưcvitdưidngsphc:
  5. Khif<<f i,phươngtrìnhtrêncĩthvitgnđúng: Vicơngthcgnđúngnàytathy: Mchlcnêutrêncĩđligimđi20dBkhitnsgimđi10ln hayđligim6dBkhitnsgimphânnađưcgilàmchlc6dB/octave hay20dB/decade
  7. 5.3MCHLCHTHƠNGRC: Dngmchcănbnnhưhình5.6. khonggia2tnsnày,đliđinththayđinhưhình5.7. Khitnstăngdn,dungkhángcatCcànggimvàv 0cànggim.
  8. Tươngtnhưmchlchthơng,khif>>f ithìA V(dB)=20log(f/f i) vàđdccaginđcũnglà20dB/decade. 5.4ÐÁPNGTNSTHPCAMCHKHUCHÐIDÙNGBJT: Trongđonnày,taphântíchmchkhuchđidùngcuchiađin th,nhưngktqucũngcĩthđưcápdngchocácmchkhác. Titnsctf LS ,đinthtínhiuvibng70.7%sovigiátrđưcxác đnh bi phương trình (5.11) và như vy ta thy C S ch cĩ nh hưng lên đ khuchđicamchtnsthp. mchkhuchđinhưhình(5.8),khiphântíchnhhưngcaC S; tagisC EvàC Ccĩdungkhángkhálnvàxemnhưnitttnscatínhiu. Vigisnày,mchtươngđươngxoaychiungõvàonhưhình5.10.
  9. CC:VìC CđưcnigiangracaBJTvàtinênhìnhnhCCvàR L,R 0 nhưmtmchlcthưngthơng.TnsctdonhhưngcaC Ccĩthđưcxác đnhbi: GisrngnhhưngcaC SvàC Ekhơngđángk,đinthngõra sgimcịn70.7%soviv 0tnsgiatif LC .Mchtươngđươngxoaychiu ngõranhưhình5.12.VyR 0=R C//r 0. CE:TacĩthxemC Enhìnhthngnhưhìnhv5.13
  10. ÐxácđnhnhhưngcaC Elênđkhuchđicamch,taxem mchhình5.16,trongđĩđkhuchđiđưcchobi: khikhơngcĩC E. KhitamcC Evàomch,nhnthy: tnsthtthp,dungkhángcaC E ln,C Ecĩthxemnhưh mchvàđliđinthsnhnhtđưctínhbngcơngthc(5.17). Khitnstínhiutăngdn,dungkhángcaC Egimvàvìmc songsongviR EnêntngtrnhìnchânEgimnênđkhuchđităngdn. Khitnsđln(tnsgiahaytnscao)tC Exemnhưnitt vàđliđinthsccđivà . Titnsf LE ,đliđinthsgim3dBsovitnsgia. Như vy ta thy rng đáp ng tn s thp ca mch là do nh hưngcaC S,C C,C E.Tnsctthp(tnstiđĩđligim3dB)camchs làtnsctthpcaonhtcaf LS ,f LC vàf LE . 5.5ÐÁPNGTNSTHPCAMCHKHUCHÐIDÙNGFET: VicphântíchmtmchkhuchđidùngFETtnsthpcũng tươngtnhưmchkhuchđidùngBJTđontrưc. BatđintonhhưngđnđlitnsthplàC G,C CvàC S. TaxemmtmchkhuchđidùngFETnhưhình5.17.
  11. CG:DotC Gnigianguntínhiuvàhthnglinhkinnênmchtương đươngnhưhình5.18.TnsctthpdonhhưngcaC Gđưcxácđnhbi: CC:TliênlcngõraC Cđưcnigialinhkinvàtinênmchtương đươngngõranhưhình5.19.TnsthpdonhhưngcaC Cđưcxácđnhbi: Trongđĩ:R 0=R D//r d. C S:TccngunC Snhìnhthngnhưhình5.20.Dođĩtnsthp dohiungcaC Sđưcxácđnhbi:
  12. ÐxácđnhR eq ,tachúýmchtươngđươngngõracamchdùng FETbêntrênnhưsau: Tachúýlà:v gs =v gv S=v iv 0. Tathayngundịngg mvgs bngngunđinthvàđtínhR eq tacho ngõvàobng0tcv i=0.Mchvlinhưhình5.12b. 5.6HIUNGMILLER: vùng tn s cao, các đin dung ln (t liên lc, t phân dịng), đưcxemnhưnittvàkhơngnhhưngđncácthơngscamch.Ðindung nhhưngquantrngđnhotđngcamchlàcácđindungliênccbêntrong linhkinvàđindungtobidâynibênngồilinhkin. Xemmtmchkhuchđiđo(dchpha180 0giangõvàovàngõ ra).Ðindungngõvàovàngõrasgiatăngbitácdngcađindungliêncc giangõ ravàngõvàocalinh kinvànĩ slàm thay điđ khuchđica
  13. mch.Trongmơhình5.22,đindung“hitip”nàyđưcđnhnghĩalàC f.Áp dngđnhlutKirchoffvdịngđintacĩ: ii=i 1+i 2 Tphươngtrìnhnàytavlimchtươngđươngnhưhình5.23.Các tliênccngõvàocamchđinđưcxemnhưmcsongsongviC M.Tng quát,đindungngõvàohiungMillerđưcđnhnghĩabi: CMi =(1AV)C f (5.23) Nhưvytnscao,đliđinthA VlàmthàmstheoC Mi .Vì đlitnsgialàccđinêntacĩthdùngđlitiđanàyđxácđnhC Mi trongcơngthc(5.23). HiungMillercũnglàmgiatăngđindungngõra,chúngphi đưcđýđnkhixácđnhtnsngtcao.
  14. 5.7ÐÁPNGTNSCAOCAMCHKHUCHÐIDÙNGBJT: 5.8.1 Cácthơngscahthng. 5.8.2 Sbinthiêncah fc hay( βββ)theotns. vùngtnscao,cĩ2vnđxácđnhđim3dB:đindungcahthng(ký sinhvàliêncc)vàsphthucvàotnscahfehay β. 5.7.1Cácthơngscahthng : TaxemmchkhuchđidùngBJTtnscaonhưhình5.25
  15. Cbe ,C bc ,C ce làcáctliêncccaBJTdochto.C wi ,C w0 làcáct kýsinhdohthngdâyni,mchinngõvàovàngõracaBJT.Nhưvy,mch tươngđươngxoaychiutnscaocĩthđưcvlinhưhình5.26. Trongđĩ:C i=C wi +C be +C Mi C 0=Cw0 +C ce +C M0 ChúýsvngmtcaC S,C C,C Evìvùngtnscaocáctnày xemnhưnitt.ThơngthưngCbevàCcenhnht.Trongcácsáchtracu,nhà snxutthưngchchobitC be ,C bc màbquaC ce . DùngđnhlýTheveninbinđimchngõvàovàngõra,tađưc:
  16. Vi:R th1 =R S//R 1//R 2//R i Tnsgim3dBdotácdngcaC ilà: Trongđĩ:C i=C wi +C be +C Mi C i=C wi +C be +(1AV)C bc tnsrtcao,nhhưngcaC ilàlàmgimtngtrvàocah thng,gimbiênđtínhiuđưavàohthng(gimdịngi b)vàdođĩlàmgim đlicamch. ngõravi:R th2 =R c//R L//r 0 tnsrtcao,dungkhángcaC 0gimnênlàmgimtngtrra cahthngvàktqulàv 0bgimvàv 0stindnv0khiX C0 càngnh. Tnsctcaocamchđưcxácđnhlàtnsctthptrong2tn sctf Hi vàf H0 . Ngồi ra vì hfe (hay β) cũng gim khi tn s tăng nên cũng phi đưcxemlàmtyutđxácđnhtnsctcaocamchngồif Hi vàf H0 . 5.7.2Sbinthiêncah fe (hay βββ)theotns : Tachpnhnsbinthiêncahfe(hay β)theo tnsbnghthc: ngưItathưng dùngmchtươngđươngcaBJTtheothơngshntp π(lai π) tnscao.
  17. Nusáchtracuchof αthìtacĩthsuyraf βtcơngthcliênh: fβ=f α(1α) TíchsđlibăngtnđưcđnhnghĩachoBJTbiđiukin:
  18. fT≈h fe(mid) .f β (5.30) Chúýlàf β≈B W=băngtn;nênf Tchínhlàtíchđlibăngtn.
  19. 5.8ÐÁPNGTNSCAOCAMCHKHUCHÐIDÙNGFET: VicphântíchmtmchkhuchđidùngFETtnscaocũng tươngtnhưBJT.ViFETcũngcĩcácđindungliênccC gs ,C ds ,C gd vàtký sinhngõvàoC wi ,ngõraC w0 .C gs vàC gd khongt1pFđn10pFtronglúcC ds nhhơnnhiu(t0.1pFđn1pF). Ta xem mch khuch đi dùng FET như hình 5.32. Mch tương đươngxoaychiunhưhình5.33. Trongđĩ:C i=C Wi +C gS +C Mi ViC Mi =(1AV)C gd
  20. Ð xác đnh tn s ct do nh hưng ca C i và C 0 ta dùng mch tươngđươngTheveninngõvàovàngõra. Tnsctcaocamchlàtnsctcĩtrnhcaf Hi vàf H0 .
  21. BÀITPCUICHƯƠNGV Bài1: Chomchđinhình5.33 Cwi =5pF,C w0 =8pF,C bc =12pF,C be =40pF,C ce =8pF a/Xácđnhr e b/TìmA V(mid)=v 0/v i c/TínhZ i d/TìmA VS =v 0/v S e/Xácđnhf LS ,f Le ,f LE f/Xácđnhtnsctthp g/Vđápngtns Bài2: Vimchđinvàcácthơngscabài1: a/Xácđnhf Hi vàf H0 b/ChoC b’e =C be ;C b’c =C bc .Tìmf βvàf T c/Xácdnhtnsctcaovàvđápngtns. Bài3:Lplicáccâuhicabài1vimchđinhình5.34
  22. Bài4: Lplicáccâuhibài2chomchđinvàcácthơngscabài3. Bài5: Chomchđinhình5.35 a/XácđnhV GS vàI DQ b/Tìmg m0 vàg m c/TinhA V =v 0/v itnsgia d/XácđnhZ i e/TínhA VS =v 0/v S f/Xácđnhf LG ,f LC ,f LS g/Xácđnhf Hi vàf H0 i/Vđápngtns. Cho bit: V GS(off) =6v, C Wi = 3pF, C dg = 4pF, I DSS = 6mA, C w0 = 5pF,C gS =6pF,r d= ∞,C dS =1pF Bài6 :Lplicáccâuhicabài5chomchđinhình5.36 Chobit:I DSS =10mA,V GS(off) =6v,r d= ∞,C Wi =4pF,C W0 =6pF, Cgd =8pF,C gs =12pF,C dS =3pF
  23. Chương6 CÁCDNGLIÊNKTCABJTVÀFET 1.Mctiêu: 2. Kinthccơbn: 3. Tàiliuthamkholiênquanđnchương. 4. Nidung: 6.1 Liênktliêntip. 6.2 Liênktchng. 6.3 LiênktDarlington . 6.4 Liênktcphitip. 6.5 MchCMOS. 6.6 Mchngundịngđin. 6.7 Mchkhuchđivisai. Bàitpcuichương . 5.Vnđnghiêncucachươngktip. các chương trưc, chúng ta đã kho sát các mch khuch đi riêng l dùngBJTvàFET.Thct,mtthitbđintluơnlàsniktcacácmch cănbnđđtđnmctiêunàođĩ.Trongchươngnàychúngtaskhosátcác dngniktthơngdngthưnggptrongmchđint. 6.1LIÊNKTLIÊNTIP:(cascadeconnection) 6.1.1Liênktbngtđin. 6.1.2Liênktcascadetrctip. Ðây là s liên kt thơng dng nht ca các tng khuch đi, mc đíchlàtăngđliđinth.Vcănbn,mtliênktliêntiplàngõracatng nàyđưcđưavàongõvàocatngktip.Hình6.1mơtmtcáchtngquát dngliênktnàyvicáchthng2cng.
  24. Trong đĩ Av 1, Av 2, là đ li đin th ca mi tng khi cĩ ti. NghĩalàAv 1đưcxácđnhvitngtrvàoZ i2 nhưlàticatngAv 1.ViAv 2, Av 1đưcxemnhưlànguntínhiu. Ðliđinthtngcngnhưvyđưcxácđnhbi: Av T=Av 1.Av 2. .Av n (6.1) Ðlidịngđinđưcxácđnhbi: Tngtrvào:Z i=Z i1 Tngtrra:Z 0=Z 0n 6.1.1Liênktbngtđin: Hình6.2mơtmtliênktliêntipgiahaitngkhuchđidùngJFET. Tngtrvàocatngth2:Z i2 =R G2 Ðlicatồnmch:Av T=Av 1.Av 2 viAv 1=gm1 (R D1 //Z i2 )=gm1 (R D1 //R G2 ) thưngR G2 >>R D1 ⇒Av 1≠gm1 RD1 (6.3) vàAv 2=gm2 RD2 nênAv T=Av 1.Av 2 Av T=g m1 gm2 RD1 RD2 (6.4) Tngtrvàocahthng:Z i=Z i1 =R G1 Tngtrracahthng:Z 0=Z 02 =R D2 Vmtphâncc,do2mchliênlcvinhaubngtđinnênvic phângiigingnhưsphângiimitngriêngl. Hình6.3làmchcascadedùngBJT.
  25. CũngnhưFET,mcđíchcamchnàylàđgiatăngđliđinth. Ðliđinthcahthng: Tngtrvàocatồnmch:Zi=Z i1 =R1//R2// β1r e1 (6.7) Tngtrracatồnmch:Z 0=Z 02 =R C2 (6.8) Hình6.4làmchkthpgiaFETvàBJT.Mchnày,ngồimc đíchgiatăngđkhuchđiđinthcịnđưctngtrvàoln. .Av T=Av 1.Av 2 ViAv 1=gm(R D//Z i2 ) (6.9) TrongđĩZi2=R1//R2// βre .Z i=R G(rtln) .Z 0=R C
  26. 6.1.2Liênlccascadetrctip: Ðâycũnglàmtdngliênktliêntipkháphbintrongcácmch khuchđi nhtlà trongk thut ch to vi mch. Hình 6.5 mơ t mt mch khuchđihaitngliênlctrctipdùngBJT. Tathymchliênlctrctipcĩcácliđim: Tránhđưcnhhưngcacáctliênlctnsthp,dođĩtn sgim3dBcndưicĩthxungrtthp. Tránhđưcscngknhchomch. Ðinthtĩnhracatngđucungcpđinthtĩnhchotngsau. Tuyth,mchcũngvpphimtvàikhuytđimnh: Strơidtđimtĩnhđiuhànhcatngthnhtsnhhưngđn phâncccatngthhai. Ngunđinthphânccthưngcĩtrslnnutadùngcùngmt loiBJT,vnđchínhcaloiliênlctrctiplànđnhsphâncc.Cáchtính phânccthưngđưcápdngtrêntồnbmchmàkhơngthtínhriêngtng tng.Thídnhưhình6.5tacĩ: Phâncc :
  27. Thơngsmchkhuchđi: Mch phân cc như trên tuy đơn gin nhưng ít đưc dùng do khơngnđnh(strơidtđimđiuhànhcaQ1nhhưngđnphânccca Q2),dođĩtrongcácmchliênlctrctipngưitathưngdùngkthuthitip mtchiunhưhình6.6
  28. MchtươngđươngTheveninngõvàođưcvhình6.7.Tacĩ: ThưngtachnshngđulnđV E2 nđnh,tđĩV CE1 ,I C1 ,I C2 cũngnđnh.Ðthyrõsnđnhnàytađý: Dịngđinnàyđclpđivi β2vàcĩthxemnhưđclpđivi β1nutachn:
  29. thayđitheonhitđvàdịngI C2 ,nhưngnhhưng nàysđưcgimthiunutachn Vthơngscamchkhuchđicáchtínhcũngnhưmchtrưc. LiênlctrctipdùngFET: MOSFETloităng(EMOSFET),docccngcáchđinhnvi ccngunvàccthốtnênrtthuntintrongvicghéptrctip. Cáchtínhphânccgingnhưmttngriêngl. VGS1 =V DS1 =V GS2 2 Av T=(gmR D) Tngkhuchđiccngunchungvàthốtchungcũngthuntin trongcáchghéptrctip.
  30. ÐinthV GS caQ 2tùythucvàoR D,R S1 vàR S2 . Trong2cáchghéptrên,FETchhotđngttkhi2FEThồntồn ginghtnhau.Thct,khi2FETkhơngđngnht,strơidtđimđiuhành catngtrưcđưctngsaukhuchđikhinchotngcuicùnghotđngtrong vùngkhơngthunli.Ðkhcphcngưitacũngdùngkthuthitipđn đnhphânccnhưhình6.10. GisđinthccthốtcaQ1lnhơnbìnhthưng,lưngsaibit nàysđưckhuchđibiQ2vàQ3vàdođĩđinthticccngcaQ1ln hơn.ÐiunàylàmchoQ1dnđinmnhhơn,kéođinthccthốtgimxung. Tuynhiên,R Gcũngtoramtvnđmi.NugiAvTlàđli catồnmchthì: v0=|Av T|.v i NênđinthngangquaR Glà: viv 0=v i+|Av T|v i=v i(1+|Av T|) Ðkhcphc,ngưitachiaR Gralàm2navàdùngmttnitt tínhiuxungmass.
  31. 6.2LIÊNKTCHNG:(cascodeconnection) Trongsliênktnày,mttransistorghépchnglênmttransistor khác. Hình 6.12 mơ t mch liên kt chng vi mt tng cc phát chung ghép chnglênmttngccnnchung. Sliênktnàyphiđưcthitksaochotngccphátchungcĩ tngtrra(tngtrvàocatngccnnchung)khálnvàđliđinththp cungcpchotngccnnchungđbođmđindungMillerngvàothp nhtnênloiliênktnàyhotđngtttnscao.Trongmchtrên,vicách phântíchphânccnhưcácchươngtrưctatìmđưc: VB1 =4.9v VB2 =10.8v IC1 #I C2 =3.8mA 6.3LIÊNKTDARLINGTON:
  32. Ðâylàmtdngliênktrtthơngdnggia2transistor(BJThoc FET)nhưhình6.13vàtươngđươngnhưhình6.14. Sliênktgia2transistornhưvytươngđươngvimttransistor duynhtcĩđlidịngđinlà βD= β1. β2 2 Nuhaitransistorđngnht: β1= β2= βthì βD= β TransistorDarlington: Vìdngliênktnàyrtthơngdngvàthíchhpchovicnângcơng sut nên ngày nay ngưi ta thưng ch to các liên kt này dưi dng mt transistorduynhtgilàtransistordarlington.
  33. chungnêncũngcĩtngtrvàoln,tngtrranhvàđlidinthxpx1. 6.4LIÊNKTCPHITIP: Liênktnàycũnggmcĩ2transistorvàcũngcĩdnggnging nhưliênktDarlingtonnhưnggmcĩ1transistorPNPvàmttransistorNPN. CũnggingnhưliênktDarlington,cphitipschomtđli dịngđinrtln(bngtíchđlidịngđinca2transistor).
  34. Mchthctcĩdngnhưhình6.17 Tínhphâncc: TđĩsuyrađưcI C1 ,I B2 ,I C2 Thơngsxoaychiu: Mchtươngđươngxoaychiu
  35. 6.5MCHCMOS: Mtdngmchrtthơngdngtrongmchslàdùng2EMOSFETkênh N và kênh P liên kt vi nhau như hình 6.19 đưc gi là CMOS (complementaryMOSFET). TrưckhiđivàokhosáthotđngcaCMOS,tacnnhlihot đngcaEMOSFET. ÐctuyntruyncaEMOSFETkênhNvàkênhPnhưhình6.20 và6.21. EMOSFET kênh N, khi đin th 0V áp vào cng ngun, E MOSFETkênhNkhơnghotđng(I D=0),KhiV GS >V GS(th) thìEMOSFETkênh Nmihotđng. EMOSFETkênhP,KhiV GS =0thìEMOSFETkênhPcũng ngưngvàchhotđngkhiV GS <V GS(th) .
  36. PhântíchmchCMOS TaxemmchCMOSđiuhànhkhiVi=0VhaykhiVi=+5V KhiV i=0VđưcđưavàocccngcaCMOS .ViQ 1(NMOS)V GS =0 ⇒Q1ngưng .ViQ 2(PMOS)V GS =5V ⇒Q2bohịa. KtqulàV 0=5V KhiVi=+5Vđưavào .ViQ 1(NMOS)V GS =5V ⇒Q1bãohịa .ViQ 2(PMOS)V GS =0V ⇒Q2ngưng KtqulàV 0=0V 6.6MCHNGUNDỊNGÐIN: 6.6.1NgundịngđindùngJFET. 6.6.2DùngBJTnhưngundịngđin. 6.6.3NgundịngđindùngBJTvàzener. Ngundịngđinlàmtbphncpdịngđinmcsongsongvi đintrRgilànitrcangun.MtngundịngđinlýtưngkhiR= ∞(và scungcpmtdịngđinlàhngs).
  37. MtngundịngđintrongthctcĩthđưctobiFET,BJT hocthpca2loilinhkinnày.MchcĩthsdnglinhkinrihocI C. 6.6.1NgundịngđindùngJFET: Dngđơnginnhưhình6.24 6.6.2DùngBJTnhưmtngundịngđin: Mchcơbnnhưhình6.25 6.6.3NgundịngđindùngBJTvàzener:
  38. 6.7MCHKHUCHÐIVISAI:(differentialamplifier) 6.7.1Dngmchcănbn. 6.7.2Mchphâncc. 6.7.3Khosátthơngs. 6.7.4Trngtháimtcânbng. 6.7.1Dngmchcănbn: Mtmchkhuchđivisaicănbntrngtháicânbngcĩdng nhưhình6.27 Cĩ2phươngpháplytínhiura: .Phươngphápngõravisai:Tínhiuđưclyragia2ccthu. . Phương pháp ngõ ra đơn cc: Tín hiu đưclygiamtccthuvàmass. Mchđưcphânccbng2ngunđinthđixng(âm,dương) đcĩcácđinthccnnbng0volt. Ngưitaphânbit3trưnghp: a/ Khitínhiuvàov1=v2(cùngbiênđvàcùngpha) Domchđixng,tínhiungõrava=vb
  39. Nhưvy: va=AC.v1 vb=A C .v 2 TrongđĩAClàđkhuchđicamttransistorvàđưcgilàđ lichotínhiuchung(commonmodegain). Dov1=v2nênva=vb.Vytínhiungõravisaivavb=0. b/ Khitínhiuvàocĩdngvisai : Lúcnàyv1=v2(cùngbiênđnhưngngưcpha). Lucđĩ:v a=vb. Dov1=v2nênkhiQ1chymnhthìQ2chyyuvàngưclinên va≠vb.Ngưitađnhnghĩa: vav b=A VS (v 1v 2 ) AVS đưcgilàđlichotínhiuvisai(differential mode gain). Nhưvytathyvingõravisai,mchchkhuchđitínhiuvàovisai(khác nhauhaingõvào)màkhơngkhuchđitínhiuvàochung(thànhphnging nhau). c/ Trưnghptínhiuvàobtkỳ : Ngưitađnhnghĩa: Thànhphnchungcav1vàv2là: Thànhphnvisaicav1vàv2là: vVS =v 1v 2 Thànhphnchung đưckhuchđibiAC (ngrađơncc)cịn thànhphnvisaiđưckhuchđibiA VS . Thơngthưng|A VS |>>|A C|. 6.7.2Mchphâncc :
  40. Phươngtrìnhnàyxácđnhđimđiuhànhtrênđưng thnglyđin. Khimchtunhồnđixng,đinth2chânBbng0Vnên: 6.7.3 Khosátthơngscamch: TathtìmA C,A VS ,tngtrvàochungZ C,tngtrvàovisaiZ VS . a/Mchchcĩtínhiuchung: Tcv1=v2vàva=vb Domchhồntồnđixng,tachcnkhosátnamch,nênchú ývìcĩ2dịngiechyquanênphitănggpđơiR E. Phângiinhưcácphntrưctatìmđưc: b/Mchchcĩtínhiuvisai: Tcv 1=v2vàv a=vb Nhưvydịngđintínhiuluơnluơnngưcchiutrong2transistor vàdođĩkhơngquaR EnêntacĩthbR EkhitínhA VS vàZ VS .
  41. Ngưitathưngđýđntngtrgia2ngõvàochotínhiuvisai hơnlàgiamtngõvàovimass.GiátrnàygilàZ’ VS . KhicĩR BthìZ VS =Z’VS//2R B Hthcnàychngtgia2ngõvàochcĩmtdịngđinduynht chyqua.Tđĩngưitađnhnghĩa: c/Mchcĩtínhiutnghp: Viv1,v2btkỳtacĩcthànhphnchungvCvàthànhphnvisai AVS. Nulytínhiugiahaiccthuthìthànhphnchungkhơngnh hưng,tclà: vav b=A VS (v 1v 2 ) Nulytínhiutmttronghaiccthuxungmass: Du biu th hai thành phn visai hai cc thuluơntráidunhau. d/Hstrutthitínhiuchungλ 1:
  42. ( λcànglnthìthànhphnchungítnh hưngđnngõra) e/Phươngpháptăng λλλ1(ngundịngđin) Muntăng λ1phigimA CvàtăngA VS .NhưvyphidùngR Eln. TuynhiênđiunàylàmchoV CC vàV EE cũngphiln.Phươngphápttnhtlà dùngngundịngđin. NgundịngđinthaychoR Ephicĩ2đctính: Cp1dịngđinkhơngđi. Cho1tngtrZ SnhìntccthucaQ3lnđthayR E. 6.7.4 Trngtháimtcânbng: Khimchmtcânbngthìkhơngcịnduytrìđưcsđixng.Hu qutrmtrngnhtlàthànhphnchungcĩthtoratínhiuvisaingõra. *Mtsnguyênnhânchính: Cáclinhkinthđngnhưđintr,tđin khơngthts bngnhauvàđngcht. Các linh kin tác đng như diode, transistor khơng hồn tồngingnhau. *Binphápnđnh: Lachnthtklinhkin. Gidịngđinphânccnhđsaisvđintrtorađin thvisainh. Thitk(1cĩtrsthtln. ThêmbintrR’ Eđcânbngdịngđinphâncc. Chtotheophươngphápvimch.
  43. BÀITPCUICHƯƠNGVI Bài1 :Tínhtngtrvào,tngtrravàđliđinthcamchđinhình 6.33 Bài2 :Lplibài1vimchđinhình6.34
  44. Bài3 :Trongmchđinhình6.35 1/XácđnhđinthphânccV B1 ,V B2 ,V C2 2/Xácđnhđliđinth Bài4 :Tínhđliđinthcamchhình6.36
  45. Bài5:chomchđinhình6.37.ZenercĩV Z=4.7V. Bài6: Trongmchđinhình6.38 1/TínhđinthphânccV C1 ,V C2 . 2/Xácđnhđliđinth
  46. Chương7 OPAMPKHUCHÐIVÀNGDNG 1. Mctiêu 2. Kinthccơbncncĩkhihcchươngnày. 3. Tàiliuthamkholiênquanđnchương. 4. Nidung: 7.1 Visaitnghp . 7.2 MchkhuchđiOPAMPcănbn . 7.3 MtsngdngcaOPAMP . Bàitpcuichương . 5.Vnđnghiêncucachươngktip. 7.1VISAITNGHP : 7.1.1Cáctnggia . 7.1.2Tngcui . 7.1.3Mtthíd . Mchvisaitrongthctthưnggmcĩnhiutng(vàđưcgilà mchvisaitnghp)vimcđích. TăngđkhuchđiA VS GimđkhuchđitínhiuchungA C Dođĩtănghs λ1. Tongõrađơnccđthuntinchovicsdngcũngnhưch tomchkhuchđicơngsut.Thưngngưitachtomchvisaitnghp dưidngICgilàICthuttốn(opamp_operationalamplifier). Ngưitachiamtmchvisaitnghprathành3phn:Tngđu, cáctnggiavàtngcui.Tngđulàmchvisaicănbnmàtađãkhosát chươngtrưc. 7.1.1Cáctnggia : Cáctnggiacĩthlàvisaihayđơncc. a/Mcnitipvisaivivisai:
  47. Ðýlàtngtrvàocatngvisaisaucĩthlàmmtcânbngtng trracatngvisaitrưc.Tngsaukhơngcndùngngundịngđin. b/Mcvisainitipviđơncc: Ngưitathưngdùngtngđơnccđ: Dsdng. Dtomchcơngsut. Nhưngmchđơnccslàmphátsinhmtsvnđmi: Làmmtcânbngtngvisai,nênhaiđintrRCcatngvisai đơikhiphicĩtrskhácnhauđbùtrchosmtcânbng. LàmtăngcA VS vàA Cnên(1cĩththayđi,dođĩchnêndùng tngđơnccnơiđãcĩthànhphnchungthtnh(sauhaihocbatngvisai)
  48. 7.1.2Tngcui: Phithamãncácđiukin: Chomttngtrrathtnh. Ðinthphâncctingõrabng0voltkhihaingõvào0volt. a/Ðiukinvtngtrra : Ðđưctngtrranh,ngưitathưngdùngmchccthuchung. Ðtínhtngtrratadùngmchtươngđươnghình7.3b;Trongđĩ RSlàtngtrracatng(đơncc)đngtrưc. b/Ðiukinvđinthphâncc:
  49. Vìcáctngđưcmctrctipvinhaunênđinthphânccngõ racatngcuicĩthkhơng0voltkhingõvào0volt.Ðgiiquytngưita dùngmchdichuynđinth(Levelshiftingnetwork)gmcĩ:mtngundịng đinIvàmtđintrRsaocho:E=RI. 7.1.3Mtvíd: Opamp pc709cahngFairchild. T1,T 2:Mchvisaicănbnngõvào.
  50. T3:NgundịngđinchoT 1vàT 2.Ðinthphânccticcnn caT3đưcxácđnhbicuphânthgmT 6(mcthànhdiode),đintr480 và2.4k . T4,T 5:khơngphilàvisaivì2chânEnimass.T 4cĩnhimvn đnhđinthtiđimAchoT 1vàT 2. T5:Làtngđơnccchuyntipgiavisaivàtngcui. T7:LàmchccthuchungđutiênvàT 8làmchdichuynđinth viđintr3.4k. T9:Làmchccthuchungcũnglàtngcuiđđtđưctngtrra nh. 7.2MCHKHUCHÐIOPAMPCĂNBN : 7.2.1Mchkhuchđiđo . 7.2.2Mchkhuchđikhơngđo . 7.2.3OPAMPphânccbngngunđơn .
  51. Trongchươngnày,takhosátopamptrngtháilýtưng.Sauđây làcácđctínhcamtopamplýtưng: ÐlivịnghA(openloopgain)bngvơcc. Băngtnrngt0Hzđnvơcc. Tngtrvàobngvơcc. Tngtrrabng0. Cáchs λbngvơcc. Khingõvào0volt,ngõraluơn0volt. Ðươngnhiênmtopampthctkhơngthđtđưccáctrngthái lýtưngnhưtrên. Tcácđctínhtrêntathy: . Z i→∞ nênkhơngcĩdịngđinchyvàoopamptcácngõvào. Z 0→0 nênngõrav0khơngbnhhưngkhimcti. VìArtlnnênphidùngopampvihitipâm.Vihitip âm,tacĩhaidngmchkhuchđicănbnsau: 7.2.1Mchkhuchđiđo:(InvertingAmplifier) Dngmchcănbn.
  52. (7.2) Nhnxét: 0 KhiZ fvàZ ilàđintrthunthìv 0vàv islchpha180 (nên đưcgilàmchkhuchđiđovàngõvào()đưcgilàngõvàođo). Z fđĩngvaitrịmchhitipâm.Z fcàngln(hitipâmcàng nh)đkhuchđicamchcàngln. KhiZ fvàZ ilàđintrthunthìopampcĩtínhkhuchđicđin thmtchiu. 7.2.2Mchkhuchđikhơngđo:(Non_invertingAmplifier) Dngmchcănbn. Suyra: Nhnxét: Z f,Z icĩthcĩbtkỳdngnào. v 0vàvicũngcĩthcĩbtkỳdngnào. KhiZ f,Z ilàđintrthunthìngõrav 0scĩcùngphavingõvào vi(nênmchđưcgilàmchkhuchđikhơngđovàngõvào(+)đưcgilà ngõvàokhơngđo).
  53. Z fcũngđĩngvaitrịhitipâm.ÐtăngđkhuchđiA V,tacĩ thtăngZ fhocgimZ i. Mch khuch đi c tín hiu mt chiu khi Z f và Z i là đin tr thun. Mch cũng gi nguyên tính cht khơng đo và cĩ cùng cơng thc vi trưnghpcatínhiuxoaychiu. Khi Z f=0, ta cĩ: A V=1 ⇒ v 0=v i hoc Z i=∞ ta cũng cĩ A V=1 và v0=v i(hình7.10).Lúcnàymchđưcgilàmch“voltagefollower”thưngđưc dùnglàmmchđm(buffer)vìcĩtngtrvàolnvàtngtrranhnhưmch ccthuchungBJT. 7.2.3Opampphânccbngngunđơn: Phntrênlàcácđctínhvà2mchkhuchđicănbnđưckho sátkhiopampđưcphânccbngngunđixng.Thct,đtintrongthitk mchvàsdng,khikhơngcnthitthìopampđưcphânccbngngunđơn; LúcbygichânnivingunâmVCC đưcnimass. Haidngmchkhuchđicănbnnhưsau: Ngưi ta phi phân cc mt ngõ vào (thưng là ngõ vào +) đ đin th phâncchaingõvàolúcnàylàV CC /2vàđinthphânccngõracũnglà VCC /2.HaiđintrRphiđưcchnkhálnđtránhlàmgimtngtrvàoca opamp.Khiđưatínhiuvàophiquatliênlc(C 2trongmch)đkhơnglàm lchđinthphâncc.Nhưvy,khiphânccbngngunđơn,opampmttính
  54. chtkhuchđitínhiumtchiu.Tronghìnha,mchkhuchđiđo,C 1làt lcđinthphânccngõvào(+).Tronghìnhb,mchkhuchđikhơngđo,C 1 dùngđtohitipxoaychiuchomchvàgiđinthphânccngõvào()là VCC /2.Ðkhuchđicamchvnkhơngđi. 7.3MTSNGDNGCAOPAMP: 7.3.1Mchlàmtốn . 7.3.2Mchsosánh . 7.3.3Mchlctíchcc . 7.3.1Mchlàmtốn : Ðâylàcácmchđintđcbittrongđĩsliênhgiađinth ngõvàovàngõralàcácphươngtrìnhtốnhcđơngin. a/Mchcng: Tínhiungõrabngtngcáctínhiungõvàonhưngngưcpha. Tachúýlàvilàmtđinthbtkỳcĩthlàmtchiuhocxoaychiu. b/Mchtr: Tacĩ2cáchtomchtr. * Trbngphươngphápđidu : Ðtrmts,tacngvisđicasđĩ.
  55. v2đutiênđưclàmđoricngviv 1.Dođĩtheomchtacĩ: Nhưvytínhiungõralàhiuca2tínhiungõvàonhưngđidu. *Trbngmchvisai: Dngcơbn Thaytrscav mvàobiuthctrêntatìmđưc: c/Mchtíchphân: Dngmch Dịngđinngõvào:
  56. *Haivnđthct: Ðiukinbanđuhayhngstíchphân: Dngmchcănbn
  57. sthp.NhưvykhicĩR f,mchchcĩtínhtíchphânkhitnscatínhiuf tha: ,R fkhơngđưcquálnvìshItipâmsyu. d/Mchviphân: Dngmch Vnđthct : gimtpâm . Mchđơnginnhưtrênítđưcdùngtrongthctvìcĩđctính khuchđitpâmtnscao,đâylàdođlicatồnmchĀtăngtheotns. Ðkhcphcmtphnnào,ngưitamcthêmmtđintrnitipvitC ngõvàonhưhình7.19. 7.3.2Mchsosánh : a/Ðinthngõrabohịa: Taxemmchhình7.20
  58. Trong đĩA làđli vịngh caopamp.Vì A rtlnnêntheo cơngthctrênv 0rtln. KhiE dnh,v 0đưcxácđnh.KhiE dvưtquámttrsnàođĩthì v0đtđntrsbohịavàđưcgilàV Sat TrscaEdtùythucvàomiop ampvàcĩtrsvàokhongvàichc V. KhiE dâm,mchđophanênv 0=VSat KhiE ddương,tcv 1>v 2thìv0=+V Sat . Ðinthngõrabohịathưngnhhơnđinthngunt1volt đn2volt.Ðýlà|+V Sat |cĩthkhác|VSat |. NhưvytathyđinthE dtiđalà: b/Mchsosánhmc0:(táchmczéro) *Sosánhmczérokhơngđo
  59. *Mchsosánhmczérođo:
  60. c/Mchsosánhvi2ngõvàocĩđinthbtkỳ: *Sosánhmcdươngđovàkhơngđo: Sosánhmcdươngkhơngđo:
  61. Sosánhmcdươngđo: *Sosánhmcâmđovàkhơngđo:
  62. Sosánhmcâmđo:
  63. d/Mchsĩsánhvihitipdương: *Mchđo: tipdươngnênv 0luơnluơntrngtháibohịa.Tùytheomctínhiuvàomàv 0 giaohốnmttronghaitrngthái+V Sat vàVSat . NutatăngE itt,tanhnthy: KhiE i V ref thìv 0=VSat TrscaE i=V ref = β.(+V Sat )làmchomchbtđuđitrngtháiđưcgi làđimnytrên(uppertriggerpoint)hayđimthmtrên(upperthresholdpoint). VUTP =β.(+V Sat ) (7.12) BâyginutagimE itt,chúýlàlúcnàyv 0=VSat vàV ref =β(VSat ),ta thykhiE i<β(VSat )thìv 0chuynsangtrngthái+V Sat .TrscaE ilúcnày: Ei=V ref =β(VSat )đưcgilàđimnydưihayđimthmdưi(lowertrigger pointlowerthresholdpointVLTP ).Nhưvychutrìnhtrngtháicamchnhưhình 7.34. Ngưitađnhnghĩa: VH=(Hysteresis)=V UTP VLTP VH=β{(+V Sat )(VSat )] (7.13) Nu|+VSat|=|VSat| ⇒VH=|2 β.V Sat |
  64. *Mchkhơngđo: Dngmch BâyginutagimE i(v 0đanglà+V Sat ),khiV Abtđunhhơn Vref =0vthìv 0đitrngtháivàbngVSat .TrscaE ilúcnàygilàđimny dưiV LTP . TínhV UTP vàV LTP
  65. KhigimE ittrsdươngdnxung,lúcnàyv 0=+V Sat nên: e/Mchsosánhtrongtrưnghp2ngõvàocĩđinthbtkỳ vihitipdương: *Dùngmchkhơngđo: Dngmch
  66. KhiV A=V ref thìmchđitrngthái(v 0đithành+V Sat ),trscaE ilúc nàygilàđimnytrênV UTP .T(7.17)tatìmđưc: bngV ref thìmchsđitrngthái,trscaE ilúcnàygilàđim nydưiV LTP .Tươngtnhưtrêntatìmđưc:
  67. nu|+V sat |=|VSat | *Dùngmchđo: Dngmchcănbnnhưhình7.38 đĩ,cũnglàtrscaV A,gilàđimnytrênV UTP .
  68. NutagimE itt,đnkhiE i=V Amchsđitrngthái(v 0= VSat )vàE i=V AlúcđĩcĩtrslàV LTP (đimnydưi). 7.3.3Mchlctíchcc:(Activefilter) Cĩ4loimchchính: Mchlchthơng. Mchlcthưngthơng. Mchlcdithơng. Mchlcloitr(ditrit). a/Mchlchthơng(LowpassFilterLPF) *Mchlchthơngcănbn: Dngmch
  69. NutachnR 2=R 1thì|A V0 |=1 Ðáptuyntnsđdc20dB/decvìkhitnstănglên10lnthì đkhuchđigimđi10lntc20dB.Ngưitahaydùngmchvoltagefollower đlàmmchlcnhưhình7.41.Ðâylàmchkhuchđikhơngđo,nhưngdo khơngcĩđintrnimassngõvào()nênđlibng+1.
  70. NgưitathưngchnR f=Rđgimdịngoffset. *Mchlchthơng40dB/dec: Trongnhiungdng,tacnphigimnhanhđlicamchkhi tnsvưtquátnsct,cĩnghĩalàđdccabăngtnphilnhơnna.Ðĩlà mcđíchcacácmchlcbccao. Dngmch NuchnC 2=2C 1,tacĩ:
  71. mchnàyđkhuchđisgimđi40dBkhitnstănglên10ln(đ ligimđi100lnkhitnstănglên10ln). *Mchlchthơng60dB/dec: Ðđtđưcđdchơnnagnvilýtưngngưitadùngmch lc20dB/decmcnitipvimchlc40dB/decđđưcđdc60dB/dec(đ ligimđi60dBkhitnstănglên10lngĩcphatitnsctlà1350). Dngmchcănbnnhưhình7.44
  73. b/Mchlcthưngthơng(highpassfilter) Ðâylàmtmchmàđlicamchrtnhtnsthpchođn mttnsnàođĩ(gilàtnsct)thìtínhiumiquađưcht.Nhưvytác dngcamchlcthưngthơngngưcvimchlchthơng. *Mchlcthưngthơng20dB/dec: Dngmchnhưhình7.46 ÐâylàmchvoltagefollowernênA V=1.Dođinthngõrav 0bng viđinth2đuđintrRnên:
  74. Khitnscao,tngtrcatđinkhơngđángknênA V0 =v 0/v i=1. Khitnsgimdn,đnlúcnàođĩđlibtđugim.Tnsmàtiđĩđli gimcịn0.707A V0 gilàtnsct.Lúcđĩtacĩ: Tacũngcĩthdùngmchnhưhình7.48
  75. *Mchlcthưngthơng40dB/dec: Dngmch Dolàmchvoltagefollowernênđinth2đuR 1chínhlàv 0.Tacĩ:
  76. *Mchlcthưngthơng60dB/dec Ngưitadùng2mch40dB/decvà20dB/decnitipnhauđđt đưcđdc60dB/dec.
  77. ChnC 1=C 2=C 3=C; Titnsct:
  78. c/Mchlcdithơng:(bandpassfilter) Ðâylàmtmchmàngõrachcĩmtditngiihnnàođĩ trongtồnbditncatínhiuđưavàongõvào. Vimchnàyđinthngõrav 0max đtđntrstiđamttns nàođĩgilàtnscnghưng ωr.Khitnskhácvitnscnghưng,đ khuchđigimdn.Tnsthphơn ωrlàmđligimđicịn0.707v 0max gilà tnsngtthp ωLvàtnscaohơn ωrlàmđligimcịn0.707v 0max gilàtn sngtcao ωh. Băngthơngđưcđnhnghĩa: B= ωHωL KhiB 0.1 ωrđưcgilàmchlcdithơngbăngtnrng. *Mchlcdithơngbăngtnhp Dngmch
  79. Titnscnghưng ωr:
  80. Tphươngtrình(a)tatìmđưc:
  81. *Mchlcdithơngbăngtnrng Thơngthưngđđưcmtmchdithơngbăngtnrng,ngưita dùnghaimchlchthơngvàthưngthơngmcnitipnhaunhưngphitha mãnđiukintnsct ω2camchlchthơngphilnhơntnsct ω1ca mchlcthưngthơng. Tatìmđưc2tnsctlà: PhichnR 1,R 2,C 1,C 2saocho ω1< ω2. d/Mchlcloitr:(ditritNotchFilter) Ðâylàmchdùngđlcbmtditnsnàođĩtrongtồnbdi tn.Mchthưngđưcdùngđlcbcácnhiudomtbphnnàođĩtrong mchtorathídnhưtns50Hz,60Hzhay400Hzcamơtơ. Cĩrtnhiudngmchlcditrit,thơngdngnhtlàmc2mch hthơngvàthưngthơngsongsongvinhauhoccĩthdùngmchnhưhình 7.58.
  83. BÀITPCUICHƯƠNGVII Bài1 :Xácđnhv 0trongmchhình7.59 Bài2 :Xácđnhv 0trongmchhình7.60 Bài3 :XácđnhI Ltrongmchhình7.61.ThayR L=5k ,tínhliI L.Mchtrên làmchgì?
  84. Bài4 :Mtopampcĩcácđctính Bài5: Chomchhình7.63 a/Tínhv 0 b/I 0? Bài6 :Chomchđinhình7.64 a/Tínhbăngthơngcamch b/Ápdngbngskhi: R1=R 2=10k C1=0.1 F;C 2=0.002 F Rf=10k ;R g=5k
  85. Bài7:Chomchđinhình7.65 Diodeđưcxemnhưlýtưng. v icĩdngsinbiênđln. Tìmdngtínhiurav 0vàbiênđcav 0theovi.Mchtrêncĩtác dngcamchgì? Bài8 :Chomchhình7.66 Chngtrng: Bài9: Chomchhình7.67
  86. Chngtnuvilàtínhiuđinthmtchiu thìngõrađưcxácđnhbngphươngtrình: Bài10: Chomchhình7.68 a.Mchtrênlàmchgì?NêuchcnăngcatngBJTtrongmch. b.CácBJThồntồnginghtnhau,đưcchtobngSivàđưc phânccviV BE =0.7v.Mchhồntồncânbngvàlýtưng.Ưctínhtrsca ttccácdịngđinphânccI CcacácBJTtrongmchvàđinthcácchânBJT (xemI C≈I E).
  87. Bài11: Chomchđinnhưhình7.69.Gisopamplýtưngvàđưc phânccbngngunđixng ±15v a.Tìmv 0theoR,R A,v 1,v 2 b.Gisv 1binđit0v →0.8vvàV2binđit0 →1.3v.Cho R2=2k vàngõrabohịacaopamplà ±V0Sat =±15v.HãyưctínhtrscaR A đđliđinthcamch đttrstiđavàv 0khơngbindng (chnR Acĩgiátrtiêuchun).TínhA Vtrongtrưnghpđĩ.
  88. Chương8 MCHKHUCHÐIHITIP (FeedbackAmplifier) 1.Mctiêu. 2.Kinthccơbncncĩkhihcchươngnày. 3.Tàiliuthamkholiênquanđnchương. 4.Nidung: 8.1 Phânloimchkhuchđi . 8.2 ðicươngvhitip . 8.3 ðlitruynvihitip. 8.4 Tínhcơbncamchkhuchđicĩhitipâm. 8.5 ðintrngõvào. 8.6 ðintrngõra. 8.7 Phươngphápphântíchmtmchkhuchđicĩ hitip. 8.8 Mchhitipđinthnitip. 8.9 Cphitipđinthnitip. 8.10 Mchhitipdịngđinnitip. 8.11 Mchhitipdịngđinsongsong . 8.12 Mchhitipđinthsongsong . Bàitpcuichương . 5.Vnđnghiêncucachươngktip. Trongchươngnày,chúngtastìmhiuvloimchkhuchđicĩhitip âmvàkhosátnhhưngcaloihitipnàylêncácthơngscũngnhưtính chtcamchkhuchđi. 8.1PHÂNLOIMCHKHUCHÐI : 8.1.1 Khuchđiđinth . 8.1.2 Khuchđidịngđin . 8.1.3 Khuchđiđindntruyn . 8.1.4 Khuchđiđintrtruyn . Khikhosátcácmchkhuchđicĩhitip,ngưitathưngphân chúngthành4loimchchính:khuchđiđinth,khuchđidịngđin,khuch điđindntruynvàkhuchđiđintrtruyn.
  89. 8.1.1Khuchđiđinth:(Voltageamplifier) Hình8.1mơtmchtươngđươngThevenincamt h thng 2 cng,mơhìnhhĩacamtmchkhuchđicănbn. Numch cĩ đin tr ngõvàoR irtlnđivinitrR S ca nguntínhiuthìv i≈v s NutiR LrtlnđiviđintrngõraR 0camchkhuchđi thìv0 ≈A VNL .v i≈A VNL .v S Trongđiukinnhưvy,mchscungcpmtđinthngõratl viđinthngõvàovàhstlnàyđclpđivibiênđcanguntínhiu vàđintrti.Loimchnhưthđưcgilàmchkhuchđiđinth. MtmchkhuchđiđinthlýtưngkhicĩđintrngõvàoRi bngvơhnvàđintrngõraR 0=0.Kýhiu khiR L= ∞,nhưvyA VNL biudinđliđinthcamchh(opencircuit). 8.1.2Khuchđidịngđin(currentamplifier) Mt mchkhuchđidịng đin lý tưngđưc đnh nghĩa như là mtmchkhuchđicungcpmtdịngđinngõratlvidịngđintínhiu ngõvào.HstlnàykhơngphthucvàoR SvàR L.Mtmchkhuchđi dịngđinlýtưngcĩđintrngõvàoR i=0vàđintrngõraR 0bngvơhn. Trongthct,mchcĩđintrngõvàothpvàdintrngõracao. Nhưvy,R i >R L.
  90. Hình 8.2 là mch tương đương Norton ca mt mch khuch đi dịngđin.Chúý,kýhiu vi R L = 0, nĩ din t đ li dịng đin ca mt mch ni tt (short circuit). Tathyrng: Vì Ri >R LnênIL(A iIi≈A íIS) 8.1.3Khuchđiđindntruyn:(TransconductanceAmplifier) Mt mch khuch đi đin dn truyn lý tưng s cung cp mt dịngđinngõratlviđinthtínhiungõvào.HstlnàyđclpviR L vàR S.MchnhưvyphicĩđintrngõvàoR ibngvơhnvàđintrngõra R0bngvơhn. Trongmchthct:Ri>>R SvàR 0>>R L Hình8.3làmơhìnhtươngđươngcamtmchkhuchđiđindn truyn. Tathyrngv i≈v Skhi Ri>>R S Và I0≈G mvi≈G mvSkhi R0>>R L 8.1.4Khuchđiđintrtruyn(TransresistanceAmplifier) Mchtươngđươnglýtưngcamtmchkhuchđiđintrtruynnhư hình8.4
  91. Mchcungcpmtđinthngõrav0tlvidịngđintínhiungõvào ISvàhstlnàyđclpviR SvàR L. TrongthctmtmchkhuchđiđintrtruynphicĩR i<<R SvàR 0<<R L. NhưvykhiđĩI i≈I S,v 0≈R mIi≈R mIS. 8.2ÐICƯƠNGVHITIP: Mtmchkhuchđihitipgmcácbphnnhưsau: Nguntínhiu:CĩthlàngunđinthV Snitipvimtnitr RShayngundịngđinI SsongsongvinitrR S. Hthnghitip:Thưngdùnglàmththng2cngthđng (chchacácthànhphnthđngnhưđintr,tđin,cundây).
  92. Mchlymu:Lymtphntínhiungõrađưavàohthnghi tip.Trưnghptínhiuđinthngõrađưclymuthìhthnghitip đưcmcsongsongvingõravàtrongtrưnghptínhiudịngđinngõra đưclymuthìhthnghitipđưcmcnitipvingõra. Mchsosánhhoctrn: Hailoimchtrnrtthơngdnglàloitrnngõvàonitipvà loitrnngõvàosongsong. Tstruynhayđli: KýhiuAtronghình8.5biuthtsgiatínhiungõravitín hiungõvàocamchkhuchđicănbn.Tstruynv/vilàđkhuchđiđin thhayđliđinthA V.TươngttstruynI/I ilàđkhuchđidịngđin hayđlidịngđinA Icamchkhuchđi.TsI/v iđưcgilàđindn truyn(đtruyndnTransconductance)G Mvàv/I iđưcgilàđintrtruyn RM.NhưvyG MvàR Mđưcđnhnghĩanhưlàtsgiahaitínhiu,mtdng dịngđinvàmtdngđinth.ÐlitruynAchmtcáchtngquátmt
  93. trongcácđilưngA V,A I,G M,R Mcamtmchkhuchđikhơngcĩhitip tùytheomơhìnhhĩađưcsdngtrongvicphângii. KýhiuA fđưcđnhnghĩanhưlàtsgiatínhiungõravitín hiungõvàocamchkhuchđihình8.5vàđưcgilàđlitruyncamch khuchđivihitip.VythìA fdùngđdintmttrong4ts: SliênhgiađlitruynA fvàđliAcamchkhuchđicăn bn(chưacĩhitip)sđưctìmhiutrongphnsau. Trongmtmchcĩhitip,nutínhiungõragiatăngtorathành phntínhiuhitipđưavngõvàolàmchotínhiungõragimtrlitanĩiđĩ làmchhitipâm(negativefeedback). 8.3ÐLITRUYNVINITIP: Mtmchkhuchđicĩhitipcĩthđưcdintmtcáchtng quátnhưhình8.10 Ð phân gii mt mch khuch đi cĩ hi tip, ta cĩththayth thành phn tích cc (BJT, FET, OPAMP ) bng mch tương đương tín hiu nh.SauđĩdùngđnhlutKirchhoffđlpcácphươngtrìnhliênh. Trong mch hình 8.10 cĩ th là mt mch khuch đi đin th, khuchđidịngđin, khuchđiđindntruynhockhuchđiđintrtruyncĩhitipnhưđưc dinthình8.11
  94. Hình8.11Dngmchkhuchđihitip (a)Khuchđiđinthvihitipđinthnitip (b)Khuchđiđindntruynvihitipdịngđinnitip (c)Khuchđidịngđinvihitipdịngđinsongsong (d)Khuchđiđintrtruynvihitipđinthsongsong Tronghình8.10,nitrngunR Sđưcxemnhưmtthànhphnca mchkhuchđicănbn.ÐlitruynA(A V,A I,G M,R M)baogmhiungca tiR Lvàcahthnghitip βlênmchkhuchđi. TínhiuvàoX S,tínhiuraX 0,tínhiuhitipX f,tínhiutrX dcĩ thlàđinthhaydịngđin.NhngtínhiunàycũngnhưtsAvà βđưctĩm tttrongbngsauđây.
  95. Nhưvy: Xd=X SX f=X i (8.1) Hshitip βđưcđnhnghĩa: Hs βthưnglàmtsthcdươnghayâm,nhưngmtcáchtng quát βlàmthàmphctheotnstínhiu. ÐlitruynAđưcđnhnghĩa: A=X 0/X i (8.3) ÐilưngAbiudinđlitruyncamchkhuchđitươngng khơngcĩhitipnhưngbaogmnhhưngcahthng β,R L,R S. Nu|Af| |A|hitipđưcgilàhitipdương
  96. Biuthc8.4chotathykhicĩhItipâm,đlIgimđi(1+ βA) lnsoviđlicamchcănbnkhơngcĩhitip. Ðlivịng(loopgain): TínhiuX dtronghình8.10đưcnhânviAkhiquamchkhuch đi,đưcnhânvi βkhitruynquahthnghitipvàđưcnhânvi1trong mchtrnvàtrlingõvào.VìvyT=βAđưcgilàđlivịngvàđilưng F=1+ βA=1Tđưcgilàthashitip. Ngưitathưngdùngđilưng đbiudinnhhưngcalưnghitiplênmchkhuchđi.Nulàhitip âmthìN >1thì: Nghĩalàmchkhuchđisaukhithchinhitipâmđlich cịntùythucvàohshitipmàthơi.Thơngthưnghshitip βcĩth
  97. đưcxácđnhbicácthànhphnthđngkhơngliênhvitransistornênđli camchsđưcgivng. 8.4.2Gimsbindng: Bindnggmcĩbindngtnsdoskhuchđikhơngđng đucáctnsvàbindngphituyndođctínhkhơngtuyntínhcaBJTvà FETlàmphátsinhhài(harmonicsignal)chnglêntínhiuđưckhuchđilàm bindngtínhiungõra.Nhưvyngõrangồithànhphntínhiuvàođưc khuchđicịncĩmtthànhphnnhiuxutpháttsbindngcamch,ta đtlàD. Tínhiungõra:X 0=AX i+D Khicĩhitipâm,nutagiXikhơngđithìtínhiuragimvìđ liA f<A.NhưngvìsbindngtlviA fnêncũnggimtheo. Khi cĩ hi tip âm, mch khuch đi A vn cho thành phn bin dngDnhưngngõracamchtồnphnsbindngbâygichcịnlàD f Vynhiucũnggimđi1+ βAlnkhicĩhitipâm. 8.4.3Giatăngditnhotđng: Ðlitruyncacácmchkhuchđithưnglàmthàmstheo tns(xemlichươngđáptuyntns). tnscaotacĩ: TrongđĩA mlàđlicamchtnsgia f Hlàtnsctcao NumchcĩhitipâmthìđlitruynbâygilàA f
  98. Nhưvykhithchinhitipâm,tnsctcaotăngthêm(1+ βAm) ln. Tươngttnsthp: vif Llàtnsctthpcamchkhuchđicănbnkhơngcĩhitip. Dùngcáchphângiitươngttacũngtìmđưc: Ðýlàtrongâmthanhf H>>f Lnênđrngbăngtnthưngđưc xemnhưgnbngf Hhayf Hf . 8.5ÐINTRNGÕVÀO: 8.5.1 Mchhitipđinthnitip . 8.5.2 Mchhitipdịngđinnitip . 8.5.3 Mchhitipdịngđinsongsong . 8.5.4Mchhitipđinthsongsong . Bâygitaxétnhhưngcahitipâmlêntngtrvàocamch khuchđi. Nutínhiuhitipđưavngõvàolàđinthvànitipviđin thngõvào(hình8.11avàhình8.11b)thìtngtrvàostăng.
  99. Vìđinthhitipv fngưcchiuviv SnêndịngđinvàoI inh hơnkhimchchưacĩhi Nutínhiuhitipđưavngõvàolàdịngđinvàmcsongsongvitínhiu dịngđinngõvào(hình8.11cvà8.11d)thìtngtrvàosgim. VìI i=I SI fnênI i(vimtgiátrxácđnhcaI f)snhhơnkhichưacĩ hitipâm. Cácđctínhca4loimchhitipâmđưctĩmttbng8.2
  100. 8.5.1Mchhitipđinthnitip: Dngmchhình8.11ađưcvlitronghình8.14vimchkhuch điđưcthaythbngmchtươngđươngThevenin.TrongmchA VNL dintđ liđinthcamchh(khơngti)nhưngxemRSnhưmtthànhphncamch khuchđi. Trongđĩ:A VNL đliđinthcamchhkhơnghitip A VđliđinthcamchkhơngcĩhitipvàcĩRL
  101. Nhưvy: AVNL =limA V (8.14) R L→∞ 8.5.2Mchhitipdịngđinnitip: Dngmchmuhình8.11bđưcvlitronghình8.15 VàG m=limG M R L→0 Trongđĩ:Gmlàđindntruyncamchnitt(R L=0) GMlàđindntruyncamchkhơngcĩhitipnhưngcĩti. 8.5.3Mchhitipdịngđinsongsong: Dng mchmuhình8.11c đưcvlitronghình8.16 vi mch khuch đi đưc thay th bng mch tương đương Norton. Trong mch này A i
  102. biuthdịngđincamchnitt(R L=0)vinitrngunR Sđưcxemnhư mtthànhphncamchkhuchđi. 8.5.4Mchhitipđinthsongsong: Dngmchmuhình8.11dđưcvlitronghình8.17
  103. Chúý :Rmlàđintrtruyncamchh(R L= ∞) RMlàđintrtruyncamchkhơngcĩhitipnhưngcĩti RL Dođĩ:Rm=limR M R M→∞ 8.6ÐINTRNGÕRA: 8.6.1 Mchhitipđinthnitip . 8.6.2 Mchhitipđinthsongsong . 8.6.3 Mchhitipdịngđinsongsong . 8.6.4 Mchhitipdịngđinnitip . Bâygitaxétnhhưngcahitipâmlênđintrngõraca mchkhuchđi.
  104. Nutínhiuhitipâmlymuđinthđđưavngõvàothì đintrngõracamchsgim(R of >R 0). 8.6.1Mchhitipđinthnitip : ChúngtađitìmđintrngõraR of cumchcĩhitipnhưngchưa mctiR Lvào.ÐtìmR of ,tanittngunngõvào(v S=0,IS=0)vàđhti (R L= ∞).Ðưamtngungitưngvvào2đucangõra,tínhdịngđinIchy vàomchtorabiv.Ðintrngõrađưcđnhnghĩa: ChúýlàR 0chiachothashitip1+ βAVNL (chkhơngphiA V), trongđĩA VNL làđliđinthcamchkhơngcĩhitipvàh(R L= ∞). KhiđưatiR Lvàomch,đintrngõracamchhitipbâygi làR’ of =R L //R of .
  105. ChúýlàbâygiR’ 0chiachothashitip1+ βAV,trongđĩA Vlàđli đinthcamchkhơngcĩhitipnhưngcĩtiR L. 8.6.2Mchhitipđinthsongsong: Xemlihình8.17.Ngtngunngõvào(I S=0)vàchohti(R L =∞) Rm:Ðliđintrtruyncamchkhơnghitipvàkhơngti. KhimctiR Lvàotacĩ:
  106. 8.6.3Mchhitipdịngđinsongsong: Xemhình8.16viv 0=v viAilàđlidịngđincamchnitt(R L=0).KhimcR Lvào:
  107. 8.6.4Mchhitipdịngđinnitip: Xemhình8.15viv S=0,R L= ∞. Dùngcáchtínhtươngtnhưcácphntrêntatìmđưc: Ðctínhvàthơngscamchkhuchđihitipđưctĩmtttrongbng 8.3.ChúýGmlàđindntruyncamchkhơngcĩhitipnitt(R L=0)cịn GMlàkhicĩti.
  108. Bng8.3Phântíchmchkhuchđihitip 8.7PHƯƠNGPHÁPPHÂNTÍCHMTMCHKHUCHÐICĨHITIP : Bưcđutiêntrongvicphângiilànhndngloimchhitip. Mchvịngngõvào(inputloop)đưcxácđnhlànơiđưatínhiuđinthvàovS: giaccnnphátBJT,cccngngunFET,2ngõvàomchkhuchđi visai Victrnhocsosánhđưcnhndnglàhitipnutrongmchvàocĩ mt b phn mch γ mc ni tip vi vS và nu γđưcnivingõra.Trong trưnghpnàyđinthngangqua γlàtínhiuhitipX f=v f(hình8.11avàhình 8.11b). Nuđiukintrnnitipkhơngtha,chúngtaphithdngtrn songsong.Nútngõvào(inputnode)đưcxácđnhnhưlà:CcnnBcaBJT đutiên,cccngGcaFETđutiên,ngõvàođocamchkhuchđivisai hayopamp.TrongtrưnghpnàynguntínhiuNortonđưcdùngtrongđĩtín hiudịngđinI Sđivàonútvào.Victrnđưcnhndnglàsongsongnucĩ thànhphnnigianútvàovàmchngõra.Dịngđintrongthànhphnninày làtínhiuhitipX f=I f(hình8.11cvà8.11d).
  109. Tĩmli,vìX i=X SXf,nênvictrnlànitipnuhiutínhiu đưavàomchvịngngõvàolàđinthvàlàtrnsongsongnuhiutínhiuđưa vàonútngõvàolàdịngđin. Ðilưngngõrađưclymucĩthlàđinthhaydịngđin. Nútngõramàđĩđinthngõrav 0lyraphiđưcxácđnhrõtrongmi trưnghpngdng.Ðinthv0thưngđưclyhaiđutiR LvàI 0làdịng đinchyquaRL.Tacĩththloilymutheo2bưc: 1.Ðtv 0=0(tcR L=0).NuX fthành0,tínhiulymulàđinth. 2.ÐtI 0=0(tcR L= ∞).NuX fthành0,tínhiulymulàdịngđin. Mchkhuchđikhơngcĩhitip: Ta phân mch khuch đi cĩ hi tip ra làm 2 thành phn: Mch khuchđicănbnAvàhthnghitip β.KhixácđnhđưcAvà βtatính đưccácđctínhquantrngcamchkhuchđicĩhitip.Mchkhuchđi cănbnkhơngcĩhitip(nhưnghthng βphiđưcđưavào)đưcxácđnh bngcáchápdngcácnguyêntcsauđây: Tìmmchngõvào: 1.Ðtv 0=0khilymuđinth(nútngõranitt). 2.ÐtI 0=0khilymudịngđin(mchvịngngõrah). Tìmmchngõra: 1.Ðtv i=0khimchtrnsongsong(nútngõvàonitt khơngcĩdịngđinhitipđivàongõvào). 2.ÐtI i=0khimchtrnnitip(mchvịngngõvàoh khơngcĩđinthhitipđưavàongõvào). Cácbưcphângii: TìmA f,R if ,R of theocácbưcsauđây: 1.Nhndngloihitip.BưcnàyđxácđnhX fvàX 0là đinthhaydịngđin. 2.Vmchkhuchđicănbnkhơngcĩhitiptheonguyên tcphntrên. 3.DùngnguntươngđươngTheveninnuX flàđinthvà dùngngunNortonnuX flàdịngđin. 4.Thaythànhphntácđngbngmchtươngđươnghplý (thídthơngshkhitnsthphaythơngslai(chotn scao). 6. Xác đnh A bng đnh lut Kirchhoff cho mch tương đương. 7.TA, β,tìmđưcF,A f,R if ,R of ,R’ of . 8.8MCHHITIPÐINTHNITIP:(voltageseriesfeedback) 8.8.1Mchsourcefollower .
  110. 8.8.2MchEmitterfollower . Haithídvmchhitipđinthnitipquenthucđưckho sátmulàmchkhuchđidùngFETviccthốtchung(sourcefollower)và mchccthuchungdùngBJT(Emitterfollower). Mtmchhitipđinthnitip2tngdùngBJTđưcđưavào mc8.9. 8.8.1Mchsourcefollower: Mchđưcchohình8.18a.ÐintrtilàR L=R.Vìmchvịng ngõ vào cha thành phn R đưc ni vi ngõ ra (v 0 ngang qua R) nên đây là trưnghpcamchtrnnitip.TínhiuhitipX flàđinthvfngangquaR. Kiulymutìmđưcbngcáchchov 0=0vàkhiđĩv f=0nênlàkiulymu đinth.Vìvyđâylàmchhitipđinthnitip. Hình8.18(a)MchSourcefollower (b)Khuchđicănbnkhơnghitip (c)Mchtươngđươngtínhiunhtnsthp Ðvmchkhuchđicănbntatheo2bưc: Tìmmchvịngngõvàobngcáchchov 0=0,khiđĩv Sđưcđưa thnggiaGvàS. TìmmchngõrabngcáchchoI i=0(ngõvàoh).KhiđĩRch xuthintrongmchvịngngõra. Tavđưcmchhình8.18b.
  111. KhithayFETbngmchtươngđươngtínhiunhtnsthpta đưcmchhình8.18c Và VìđintrngõvàocaFETrtln:R i= ∞nênR if =R i.F= ∞ Ðxácđnhđintrngõra,tachúýR=R L 8.8.2MchEmitterfollower:
  112. Mchđưcchohình8.19a.Tínhiuhitiplàđinthv fngang quaR Evàtínhiulymulàv 0ngangquaR E.Nhưvyđâylàtrưnghpca mchhitipđinthnitip. Ðvmchkhuchđicănbnkhơnghitiptatìmmchngõvào bngcáchchov 0=0.Vyv SnitipR SxuthingiaBvàE.Ðtìmmchngõ ratachoI i=0(mchvịngngõvàoh)vyR Echxuthinmchvịngngõra. Tavđưcmchhình8.19b.ThayBJTbngmchtươngđươngtínhiunhta đưcmchhình8.19c. (b)Mchkhuchđicănbnkhơnghitip (c)Mchtươngđươngtínhiunhtnsthp
  113. TrongđĩR 0→∞(nhìnvàongundịngđin) 8.9CPHITIPÐINTHNITIP: Hình8.20dintmtmchkhuchđi2tngmcnitipcĩđli lnlưtlàA V1 ,A V2 .tínhiuhitipđưclytngõracatngth2quah thngR 1,R 2đưangưclitínhiungõvàov S.
  114. Vicáchphântíchtươngtnhưđontrưc,taddàngthyrng đâylàtrưnghpcamchhitipđinthnitip.Ðctínhchyunhưđã thylàtngtrvàotăng,tngtrragimvàđliđinthnđnh. Mchvàocamchcănbnđưctìmbngcáchchov 0=0,VyR 2 hinrasongsongviR 1.NgõrađưctìmbngcáchchoI i=0(I’=0)Vyngõra R1nitipviR 2.Ðinthhitipv fngangquaR 1tlviđinthđưcly muv 0nên: Taxemmchcthnhưhình8.21 Trongđĩ:R S=0, β=50 TathxácđnhA Vf ,R of ,R if Ðutiêntatínhđlitồnmchkhichưacĩhitip AV=A V1 .A V2
  115. Dùngcáchtínhphânccnhưcácchươngtrưctastìmđưc: re1 #35 re2 #17 βre1 =1.75k βre2 =850 TiR’ L1 là:R’ L1 =10k//47k//33k//850 ≠813 Thình8.20btathyrngtiR’ L2 caQ2làR c2 //(R1+R2) R’ L2 =4.7k//4.8k=2.37k Cũngthình8.20b,tathytngtrccphátcaQ 1làR Evi: RE=R 1//R 2=98
  116. Ðintrngõvàocamchkhơnghitip: Ri= βre1 +(1+ β)R E=1.75k+(51)(0.098k)=6.75k Khicĩhitip: Rif =R i.F=121.5k Ðintrngõrakhichưacĩhitip: R’ 0=R’ L2 =2.37k Ðintrngõrakhicĩhitip: 8.10MCHHITIPDỊNGÐINNITIP Taxemmchcĩhitiphình8.22. TcáclýluncamchEmitterfollowertathyrõlàtínhiuhi tipX f=vflàđinthngangquađintrR Evàlàcáchtrnnitip. Ðthloilymutachov 0=0(R L=0).Viclàmnàykhơngto chođinthvfngangquaR Etrthành0v.Nhưvymchnàykhơnglymuđin th.BâyginuchoI 0=0(R L= ∞)nghĩalàdịngccthubng0nênv fngang quaR Ecũngbng0.Vymchlymudịngđinngõra.Vylàmchhitip dịngđinnitip.
  117. ChúýlàmcdùdịngđinI 0tlviv 0nhưngkhơngthktlunlà mchhitipđinthnitipvìnuđinthlymulàv 0thì: và β’bâygilàmthàmscatiR L. Mchngõvàocamchkhuchđikhơnghitiptìmđưcbng cáchchoI 0bng0,R Exuthinmchvào.ÐtìmmchngõratachoI i=0và REcũnghindinmchngõra.Mchđưcvlinhưhình8.22bvàmchtương đươngtheothơngsrenhưhình8.22c. VìđinthhitiptlviI 0làdịngđinđưclymunênv fxut hinngangquaR E trong mchđinngõ ra(vàkhơngphi ngang quaR Etrong mchngõvào).
  118. NuR Elàmtđintrcđnh,đliđindntruyncamchhitip rtnđnh.Dịngquatiđưcchobi: Dịngquatinhưvytltrctipviđinthngõvàovàdịngnày chtùythucR E.Mtngdnglàdùngmchnàylàmmchđiukhinlàmlch chùmtiađinttrongdaođngnghim. Ðliđinthchobi:
  119. 8.11MCHKHUCHÐIHITIPDỊNGÐINSONGSONG: Hình8.23làmtmchdùng2transistorliênlctrctipdùnghi tiptccphátcaQ 2vccnncaQ 1quađintrR’.Tcáclýlunđon 8.7tathymchtrnsongsongđưcdùngvàtínhiuhitipX flàdịngđinI f chyquaR’đưcnitnútvàođnmchngõra. nútvàosongsongviR S. Ðxácđnhloilymu,tachov 0=0(R C2 =0),điunàykhơng làmgimI 0vàkhơnglàmchodịngquaR EcaQ 2xung0vàdịngI fkhơnggim xung0vymchnàykhơngphilymuđinth.BâyginuchoI 0=0(R C= ∞),dịngI fsbng0vymchlymudịngđin.Nhưvymchhình8.23là mtmchhitipdịngđinsongsong.Bâygitaschngminhrnghitip 0 âm.Ðinthv B2 rtlnđiviv idoQ 1khuchđi.Cũngvy,v B2 lchpha180 soviphacav i.VìtácđngEmitterfollower,v E2 thayđirtítsoviv B2 và2 0 đinthnàycùngpha.Vyv B2 cĩbiênđlnhơnv i(làv B1 )vàcĩphalch180 soviphacav i.NutínhiuvàotănglàmchoI StăngvàI fcũngtăngvàI i=I S Ifsnhhơntrongtrưnghpkhơngcĩhitip.Tácđngnàylàmtđctính camchhitipâm. Mchkhuchđikhơngcĩhitip: MchvàocamchkhơnghitiptìmđưcbngcáchchoI 0=0. VìdịngI B2 khơngđángknênccphátcaQ 2xemnhưh(I E2 ≈0).Ktqulà R’mcnitipviR EccnncaQ 1.Mchngõratìmđưcbngcáchnitt nútngõvào(ccnncaQ 1).VyR’đưcxemnhưmcsongsongvĩiR Eticc
  120. phátcaQ 2.Vìtínhiuhitiplàdịngđin,mchngunđưcvlibngngun tươngđươngNortonviI S=v S/R S.Mchtươngđươngcuicùngnhưsau: Tín hiu hi tip là dịng đin I f chy qua đin tr R’ nm trong mchngõra.Thình8.24tacĩ: NuR E,R’,R C2 ,R SnđnhthìA vf nđnh(đclpvithơngs caBJT,nhitđhaysdaođngcangunđinthv S). 8.12MCHHITIPÐINTHSONGSONG: Hình8.25alàmttngccphátchungviđintrR’đưcnit ngõratrvngõvào.Gingnhưmchhình8.23tathymchtrnsongsong đưcdùngvàX flàdịngđinI fchyquaR’.
  121. Nuchúngtachov 0=0,dùnghitipI fsgimti0chrngkiu lymuđinthđưcsdng.Vymchnàylàmchkhuchđihitipđin thsongsong.Nhưthđlitruyn(đintrtruyn)A f=R Mf đưcnđnhvàc haiđintrngõvàovàngõrađubgim. Mchkhuchđikhơnghitip: Mchvàođưcxácđnhbngcáchnittnútra(V 0=0)nhưvy R’nitccBđnccEcaBJT.Mchngõrađưcxácđnhbngcáchnitt nútvào(v i=0),nhưvyR’nitccthuđnccphát.Ktqulàmchtương đươngkhơnghitipđưcvlihình8.25b.Vìtínhiuhitiplàdịngđin, nguntínhiuđưcbiudinbngnguntươngđươngNortonviI S=v S/R S. Tín hiu hi tip là dịng đin I f chy qua đin tr R’ nm trong mchngõra.Thình8.25b: ÐiunàychngtrngI ftlviv 0vàtínhiulymulàđinth. Vimchkhuchđicĩhitiptacĩ: Chúýrngđintrtruynbnglưngâmcađintrhitipt ngõravngõvào.VànuR’làmtđintrnđnhthìđintrtruynsn đnh.Ðliđinthvimchhitip:
  122. BÀITPCUICHƯƠNGVIII Bài1 : a/Chomchđinnhưhìnhv.Tìmđinthxoaychiuv i(theov S vàv f).Gismchkhuchđiđocĩđintrvàovơhnvà Transistorcĩcácthơngs β=100;phânccviI C=1.3mA Bài2 :Mtmchkhuchđicănbnkhơnghitipchongõralà30vvi 10%bindnghatnbchai(secondharmonicdistortion)khingõvào0.025v. a/Nu1.5%ngõrađưchitipvngõvàobngmchkhuchđi hitipâmđinthnitipthìđinthngõranhưthnào? b/Nungõravngi30v,nhưnghatnbc2gimcịn1%thì đinthngõvàolàbaonhiêu? Bài3: Mtmchkhuchđicĩhitipnhưhìnhsaudùng2transistorcĩ β =100;phânccvidịngIC=1mA.Cáctđinxemnhưnitttnscatín hiu.
  123. Bài 4 : Trong mch khuch đi hi tip sau, transistor cĩ các thơng s β=100,phânccviI C=1.3mA.Bquađiukinphâncc. Bài 5: Transistor trong mch cĩ các thơng s β=100; phân cc vi IC=1.3mA.Tính:
  124. Bài 6: Transistor trong mch cĩ các thơng s β=100, phân cc vi IC=1.3mA. a/ViRE=0.Xácđnh: RMf =V 0/I S;A Vf =V 0/V S,trongđĩI S=V S/R S Rif ,R’ 0f b/LplibàitốnviR E=0.5k
  125. Chương9 MCHKHUCHÐICƠNGSUT (PowerAmplifier) 1. Mctiêu. 2. Kinthccơbncncĩkhihcchươngnày. 3. Tàiliuthamkholiênquanđnchương. 4. Nidung: 9.1 MchkhuchđicơngsutloiA . 9.2 MchcơngsutloiAdùngbinth . 9.3 KhosátmchkhuchđicơngsutloiB . 9.4 DngmchkhuchđicơngsutloiB . 9.5 ICcơngsut . Bàitpcuichương . 5.Vnđnghiêncucachươngktip. Mchkhuchđicơngsutcĩnhimvtoramtcơngsutđlnđkíchthích ti.Cơngsutracĩthtvàitrămmwđnvàitrămwatt.Nhưvymchcơngsutlàm vicvibiênđtínhiulnngõvào:dođĩtakhơngthdùngmchtươngđươngtín hiunhđkhosátnhưtrongcácchươngtrưcmàthưngdùngphươngphápđth. Tùytheochđlàmviccatransistor,ngưitathưngphânmchkhuch đicơngsutrathànhcácloichínhnhưsau: KhuchđicơngsutloiA:Tínhiuđưckhuchđignnhưtuyn tính,nghĩalàtínhiungõrathayđituyntínhtrongtồnbchukỳ360 ocatín hiungõvào(Transistorhotđngchaibánkỳcatínhiungõvào). KhuchđicơngsutloiAB:Transistorđưcphânccgnvùngngưng.Tín hiungõrathayđihơnmtnachukỳcatínhiuvào(Transistorhotđnghơnmt nachukỳdươnghocâmcatínhiungõvào).
  126. KhuchđicơngsutloiB:TransistorđưcphâncctiV BE =0(vùng ngưng).Chmtnachukỳâmhocdươngcatínhiungõvàođưckhuch đi. KhuchđicơngsutloiC:Transistorđưcphâncctrongvùngngưng đchmtphnnhhơnnachukỳcatínhiungõvàođưckhuchđi.Mch nàythưngđưcdùngkhuchđicơngsuttnscaoviticnghưngvà trongcácngdngđcbit. Hình9.1mơtvicphânloicácmchkhuchđicơngsut.
  127. 9.1MCHKHUCHÐICƠNGSUTLOIA : Mch phân cc c đnh như hình 9.2 là mơ hình ca mt mch khuchđicơngsutloiAđơngin. .Khosátphâncc:
  128. .Khosátxoaychiu: Khiđưatínhiuv ivàongõvào(hình9.2),dịngI CvàđinthV CE (tínhiura)sthayđiquanhđimđiuhànhQ.Vitínhiungõvàonh(hình 9.4),vìdịngđinccnnthayđirtítnêndịngđinI CvàđinthV CE ngõra cũngthayđiítquanhđimđiuhành. Khitínhiungõvàoln,ngõrasthayđirtlnquanhđimtĩnh điuhành.DịngI Csthayđiquanhgiihn0mAvàV CC /R C.ÐinthV CE thay đigiahaigiihn0vvàngunV CC (hình9.5).
  129. .Khosátcơngsut: Cơngsutcungcpđưcđnhnghĩa: P i(dc) =V CC .I CQ (9.1) Cơngsutngõralytrênti,trongtrưnghpnàylàR C,đưcđnh nghĩa:
  130. *Nutínhtheođinthđnhvàdịngđinđnh: *Nutínhtheođinthvàdịngđinđnhđiđnh:
  131. .Hiusuttiđa: TathytrongmchcơngsutloiA,V CE cĩththayđitiđa: VCE(pp) max =V CC DịngI Cthayđitiđa: IC(pp) max=V CC /R C Cơngsutratiđa: 9.2MCHKHUCHÐICƠNGSUTLOIADÙNGBINTH: Mchcơbncĩdngnhưhình9.6
  132. Binthslàmtănghocgimđinthhaydịngđin(tínhiuxoay chiu)tùyvàosvịngquncacunsơcpvàthcp.đâytaxembinth nhưlýtưngnghĩalàtruyn100%cơngsut.NugiN 1,N 2,v 1,v 2,I 1,I 2lnlưt làsvịngqun,đinthtínhiuxoaychiu,dịngđintínhiuxoaychiuca cunsơcpvàthcp.Tacĩ:
  133. Nhưvycĩthxemnhưđintrtiphnchiuquacunsơcplà: .Ðưngthnglyđin: Nutaxembinthlýtưng,nghĩalànitrbng0.Nhưvy khơngcĩđinthmtchiugimquacunsơcpnênV CEQ =V CC ..Dođĩđưng thnglyđintĩnhlàđưngthngsongsongvitrctungI Cvàcttrchồnh VCE tiđimcĩtrsbngV CC .Giaođimcađưngthnglyđintĩnhvàđc tuynraI BtươngnglàđimđiuhànhQ.
  134. chđxoaychiu,đintrtinhìntcunsơcplàR’ Lnênđưng thnglyđinđngbâygi
  135. .Hiusut: Cơngsutcungcplà: Pi(dc) =V CC .I CQ Cơngsuttiêutántrongbinthvàtransistorcơngsutlà: PQ=P i(dc) P o(ac) Hiusutcamchđưcđnhnghĩa: 9.3KHOSÁTMCHKHUCHÐICƠNGSUTLOIB TrongmchkhuchđicơngsutloiB,ngưitaphânccviV B=0V nênbìnhthưngtransistorkhơngdnđinvàchdnđinkhicĩtínhiuđln đưavào.Dophânccnhưthnêntransistorchdnđinđưcmtbánkỳca tínhiu(bánkỳdươnghayâmtùythucvàotransistorNPNhayPNP).Dođĩ
  136. munnhnđưccchukỳcatínhiungrangưitaphidùng2transistor, mitransistordnđinmtnachukỳcatínhiu.Mchnàygilàmchcơng sutđykéo(pushpull). Cơngsutcungcp :(cơngsutvào) Tacĩ: Pi(dc)=V CC .I DC TrongđĩI DC làdịngđintrungbìnhcungcpchomch.Dodịng ticĩđchaibánkỳnênnugiI Plàdịngđnhquatitacĩ: .Cơngsutra: CơngsutralytrêntiR Lcĩthđưctính:
  137. .Cơngsuttiêutántrongtransistorcơngsut: Tiêutántrong2transistor: P2Q =P i(dc) P o(ac) Vycơngsuttiêutántrongmitransistorcơngsut:
  138. Cơngsuttiêutántiđaca2transistorcơngsutkhơngxyrakhi cơngsutngõvàotiđahaycơngsutngõratiđa.Cơngsuttiêutánstiđa khiđinthhaiđutilà:
  139. 9.4DNGMCHCƠNGSUTLOIB: 9.5.1 Mchcơngsutpushpullliênlcbngbinth . 9.5.2 Mchcơngsutkiuđixngbtúc . 9.5.3 Khosátvàimchthct . TrongphnnàytakhosátmtsdngmchcơngsutloiBthơng dng. Tínhiuvàocĩdnghìnhsinscungcpcho2tngcơngsutkhác nhau.Nutínhiuvàolàhaitínhiusinngưcpha,2tngcơngsutginght nhauđưcdùng,mitnghotđngmtbánkỳcatínhiu.Nutínhiuvào chcĩmttínhiusin,phidùng2transistorcơngsutkhácloi:mtNPNhot đngbánkỳdươngvàmtPNPhotđngbánkỳâm. Ð to đưc 2 tín hiu ngưc pha ng vào (nhưng cùng biên đ), ngưi ta cĩ th dùng bin th cĩ đim gia (bin th đo pha), hoc dùng transistormcthànhmchkhuchđicĩđliđinthbng1hocdùngopamp mctheokiuvoltagefollowernhưdintbngcácsơđsau:
  140. 9.4.1MchkhuchđicơngsutPushpullliênlcbngbinth : Dngmchcơbnnhưsau: Trongbánkỳdươngcatínhiu,Q 1dn.Dịngi 1chyquabin thngõratocmngcpchoti.LúcnàyphacatínhiuđưavàoQ 2làâmnên Q2ngưngdn. Ðnbánkỳktip,tínhiuđưavàoQ 2cĩphadươngnênQ 2dn. Dịngi 2quabinthngõratocmngcungcpchoti.Tronglúcđĩphatín hiuđưavàoQ 1làâmnênQ 1ngưngdn.
  141. Chúýlài 1vài 2chyngưcchiunhautrongbinthngõranên đinthcmngbêncunthcptorabiQ 1vàQ 2 cũng ngưc phanhau, chúngkthpvinhautothànhcchukỳcatínhiu. Thct,tínhiungõralyđưctrêntikhơngđưctrnvnnhưtrên màbbindng.Lýdolàkhibtđumtbánkỳ,transistorkhơngdnđinngay màphichkhibiênđvưtquađinthngưngV BE .Sbindngnàygilàs bindngxuyêntâm(crossover).Ðkhcphc,ngưitaphânccV Bdươngmt chút(thídtransistorNPN)đtransistorcĩthdnđinttngaykhicĩtínhiu ápvàochânB.CáchphânccnàygilàphânccloiAB.Chúýlàtrongcách phânccnàyđdnđincatransistorcơngsutkhơngđángkkhichưacĩtín hiu Ngồira,dohotđngvidịngI Cln,transistorcơngsutdbnĩng lên.Khinhitđtăng,đinthngưngV BE gim(transistorddnđinhơn)làm dịngI Ccànglnhơn,hintưngnàychngchtdnđnhưhngtransistor.Ð khcphc,ngồivicphigiinhitđyđchotransistor,ngưitamcthêmmt đintrnh(thưnglàvài )haichânEcatransistorcơngsutxungmass. Khitransistorchymnh,nhitđtăng,I CtăngtcI ElàmV EtăngdnđnV BE gim.Ktqulàtransistordnyutrli.
  142. Ngồira,ngưitathưngmcthêmmtđintrnhitcĩhsnhitâm (thermistor)songsongviR 2đgimbtđinthphânccV Bbùtrkhinhit đtăng. 9.4.2Mchcơngsutkiuđixngbtúc: Mch ch cĩ mt tín hiu ngõ vào nên phi dùng hai transistor cơngsutkhácloi:mtNPNvàmtPNP.Khitínhiuápvàoccnncahai transistor, bán kỳ dương làm cho transistor NPN dn đin, bán kỳ âm làm cho transistorPNPdnđin.Tínhiunhnđưctrêntilàcchukỳ. Cũnggingnhưmchdùngbinth,mchcơngsutkhơngdùngbinthmc nhưtrênvpphisbindngcrossoverdophânccchânBbng0v.Ðkhc
  143. phc,ngưitacũngphânccmichocácchânBmtđinthnh(dươngđivi transistorNPNvàâmđivitransistorPNP).Ðnđnhnhit,2chânEcũng đưcmcthêmhaiđintrnh. Trongthc t,đtăngcơng sutcamch, ngưitathưngdùng cáccpDarlingtonhaycpDarlington_cphitipnhưđưcmơthình9.18và hình9.19.
  144. 9.4.3Khosátvàidngmchthct: Trong phn này, ta xem qua hai dng mch rt thơng dng trong thct:mchdùngtransistorvàdùngopamplàmtngkhuchđiđinth. 9.4.3.1 Mch cơng sut vi tng khuch đi đin th là transistor: Mchcĩdngcơbnnhưhình9.20 Cácđcđimchính: Q 1làtransistorkhuchđiđinthvàcungcptín hiu cho 2 transistorcơngsut.
  145. D 1 và D 2 ngồi vic n đnh đin th phân cc cho 2 transistor cơngsut(gichođinthphânccgia2chânBkhơngvưtquá1.4v)cịncĩ nhimvlàmđưngliênlccptínhiuchoQ 2(D 1vàD 2đưcphânccthun). Haiđintr3.9(đnđnhhotđngca2transistorcơngsutv phươngdinnhitđ. T47 FtohitipdươngchoQ 2,mcđíchnângbiênđcatín hiutnsthp(thưngđưcgilàtBoostrap). VicphânccQ 1quytđnhchđlàmviccamchcơngsut. 9.4.3.2Mchcơngsutvitngkhuchđiđinthlàopamp Mt mch cơng sut dng AB vi opamp đưc mơ t như hình 9.21: BintrR 2:dùngchnhđinthoffsetngõra(chnhsaochongõ rabng0vkhikhơngcĩtínhiuvào). D 1vàD 2phânccthunnên: VB1 =0.7v VB2 =0.7v
  146. ÐinthV BE ca 2 transistor cơng sut thưng đưc thit k khong0.6v,nghĩalàđgimthquađintr10 là0.1v. MtcáchgnđúngdịngquaD 1vàD 2là: Nhưvytathykhơngcĩdịngđinphânccchyquati. Dịngđincungcptngcng: In=I 1+I+I C=1.7+9.46+10=21.2mA (khichưacĩtínhiu,dịngcungcpquaopamp741là1.7mAnhà snxutcungcp). Cơngsutcungcpkhichưacĩtínhiu: Pin(standby)=2V CC .I n(standby) =(12v).(21.2)=254mw Ðkhuchđiđinthcamch: Dịngđinquati:
  147. Ðinthđnhquati: Vo(p) =0.125.8=1v KhiQ 1dn(bánkỳdươngcatínhiu),đinthđnhtichânB caQ 1là: VB1(p) =V E1(p) +0.7v=2.25+0.7=2.95v Ðinthtingõracaopamp: V1=V B1 V D1 =2.950.7=2.25v TươngtkhiQ 2dn: VB2(p) =V E2(p) 0.7v=2.250.7=2.95v Ðinthtingõraopamp: V1=V B2(p) +V D2 =2.95+0.7=2.25v KhiQ 1ngưng(Q 2dn) VB1 =V 1+V D1 =2.25+0.7=1.55v TươngtkhiQ 1dn(Q 2ngưng) VB2 =V 1V D2 =2.250.7=1.55v Dịngbohịaquamitransistor: ÐinthV otiđa: Vo(p)max =333.3*8=2.67v
  148. 9.4.3.3MchcơngsutdùngMOSFET: PhnnàygiithiumtmchdùngMOSFETcơngsut vi tng đulàmtmchkhuchđivisai.Cáchtínhphâncc,vnguyêntccũngging nhưphntrên.Tachúýmtsđimđcbit: Q 1vàQ 2làmchkhuchđivisai.R 2đtođinthphâncccho ccnncaQ 1.R 1,C 1dùngđgiihntnscaochomch(chngnhiutn scao). BintrR 5tocânbngchomchkhuchđivisai. R 13 ,R 14 ,C 3làmchhitipâm,quytđnhđliđinthca tồnmch. R 15 ,C 2mchlchthơngcĩtácdnggimsĩngdưtrênngun cpđincatngkhuchđivisai. Q 4dùngnhưmttngđopharáptheomchkhuchđihngA. Q 3hotđngnhưmtmchnápđnđnhđinthphâncc giahaicccngcacpcơngsut. D 1dùngđgiihnbiênđvàocccngQ 5.R 16 vàD 1tácdng nhưmtmchbov. R 17 vàC 8tothànhtigixoaychiukhichưamcti.
  149. Hinh9.23Congsuat30WdungMOSFET 9.5ICCƠNGSUT: Trongmchcơngsutmàtngđulàopamp,nutaphânccbng ngunđơnthìmchcĩdngnhưsau: R 1,R 2dùngđphânccchongõvàocĩđinthbngV CC /2. MchhitipâmgmR 7,R 8vàC 3viR 8<<R 7.tC 3đtođ liđinthmtchiubngđơnv.Nhưvykhichưacĩtínhiuvào,haingõ vào+vàngõvàocũngnhưngõracatngopampđucĩđinthphâncc bngV CC /2,bngviđinthmtchiungõracamchcơngsut. TC 2(txut)đngănđinthmtchiuquativàđmbođin thphânccngõrabngV CC /2. Ðliđinthcatồnmch:Av ≈1+R 7/R 8
  150. CácICcơngsutthưngđưcchtobêntrongcĩ cu trúc gn tươngtnhưmchtrên.VinhngICcơngsutln,tngcuicĩthlàcáccp darlingtoncp hi tip. Ngồi ra đ nâng cao cht lưng, ngưi ta cịn ch to thêmmtsmchcĩchcnăngđcbitnhưbovnittngõra,bchínhtns ThídtaxemIccơngsutLM1877(bêntrongcĩ2mchcơngsut vicơngsutratiđalà1w/kênh)cĩsơđchânnhưsau:
  151. Mchsauđâychothycáchrápthànhmchcơngsut1wattvicác linhkinbênngồikhidùng1kênh. Trongđĩchúýmtsđcđim: R 2,C 7,R 3,C 4quytđnhđkhuchđicamch(mchhitip âm). R 4,C 5làmtigichomchvàđiuhịatngtrloatnscao.
  152. TC 7quytđnhđápngtnscao. R 1đphânccngõvào. R 1khơngđưcquánhslàmbiênđtínhiuvào. Ðkhuchđicamchtnsgia Trongtrưnghpráp2kênh,mchđinnhưhìnhsau:
  153. BÀITPCUICHƯƠNGIX Bài1:Tínhcơngsutvào,cơngsutravàhiusutcamchsau,bitrng khicĩtínhiungõvàodịngI Bsdaođngvibiênđđnhlà10mA. Bài2:Trongmchkhuchđicơngsutsauđây: 1.Tínhcơngsutvào,cơngsutravàcơngsut tiêuphítrongmitransistor. 2.Tínhcơngsutvàhiusutcamchkhitínhiuvàocĩbiênđ hiudnglà12V(r ms ). Bài3:MtmchcơngsutloiAdùngbinthvitsvịng4:1.Dùng nguncpđinV CC =36Vđmchchocơngsut2watttrênti16 . Tính: a/.P (ac) trêncunsơcp. b/.v L(ac) . c/.v (ac) trêncunsơcp. d/.Trhiudngcadịngđinquativàtrên cunsơcp.
  154. Bài4: MtmchkhuchđicơngsutloiAnhưhìnhv.Xácđnh: a/.Ðliđinthgnđúngcamch. b/.CơngsutvàoP i(dc) . c/.CơngsutraP o(ac) . d/.Hiusutcamch. ChobitdịngtiêuthcaLM324khichưacĩtínhiulà0.8mA. Bài5:Trongmchcơngsuthình9.23chobitV GS(th) caIRF532thayđi t2vđn4vvàV GS(th) caIRF9532thayđit2vđn4v.Mtcáchgnđúng, tínhđinthtiđavàtithiugia2cccngcacpcơngsut.
  155. Chương10 MCHDAOÐNG(Oscillators) 1. Mctiêu. 2. Kinthccơbncncĩkhihcchươngnày. 3. Tàiliuthamkholiênquanđnchương. 4. Nidung: 10.1 Mchdaođngsintnsthp . 10.2 Daođngsintnscao . 10.3 Daođngthchanh . 10.4 Daođngkhơngsin . Bàitpcuichương . 5 .Vnđnghiêncucachươngktip . Ngồicácmchkhuchđiđinthvàcơngsut,daođng cũnglàloimchcănbncangànhđint.Mchdaođng đưcsdngphbintrongcácthitbvinthơng.Mtcách đơngin,mchdaođnglàmchtoratínhiu. Tngquát,ngưitathưngchiaralàm2loimchdaođng:Daođng điuhịa(harmonicoscillators)toracácsĩngsinvàdaođngtíchthốt(thưgiãn relaxationoscillators) thưngto racáctínhiu khơng sinnhư răngcưa,tam giác,vuơng(sawtooth,triangular,square). 10.1MCHDAOÐNGSINTNSTHP : 10.1.1 Daođngdchpha . 10.1.2 DaođngcuWien .
  156. Taxemlimchkhuchđicĩhitip 0 Nuphacav flch180 soviv stacĩhitipâm. 0 Nu pha ca v f cùng pha vi v s (hay lch 360 ) ta cĩ hi tip dương. Ðlicamchkhicĩhitip: Trưng hp đc bit βAv = 1 đưc gi là chun c Barkausen (Barkausen criteria), lúc này A f tr nên vơ hn, nghĩa là khi khơng cĩ tín hiu ngunv smàvncĩtínhiurav 0,tcmchttoratínhiuvàđưcgilàmch daođng.Tĩmliđiukinđcĩdaođnglà: βAv=1 0 0 θA+ θB=0 (360 )điukinnàychthamttnsnàođĩ,nghĩa làtronghthnghitipdươngphicĩmchchntns. Nu βAv>>1(đúngđiukinpha)thìmchdaođngđtnđnh nhanhnhưngdngsĩngméonhiu(thiênvvuơng)cịnnu βAv>1vàgnbng
  157. 1thìmchđtđnđnđnhchmnhưngdngsĩngraítméo.Cịnnu βAv<1 thìmchkhơngdaođngđưc. 10.1.1Daođngdchpha(phaseshiftoscillator): Tosĩngsintnsthpnhtlàtrongdiâmtn. CịngilàmchdaođngRC. MchcĩthdùngBJT,FEThocOpamp. Thưngdùngmchkhuchđiđo(lchpha180 0)nênhthng hitipphilchphathêm180 0đtohitipdương. a.Nguyêntc : HthnghitipgmbamcRC,mimccĩđlchphatiđa 90 0nênđđlchphalà180 0phidùngbamcRC. Mchtươngđươngtngquátcatồnmchdaođngdchphađưcmơ thình10.2 NuR irtlnvàR 0nhkhơngđángk Tacĩ:v 0=v 1=Av.v i vi=v 2