Giáo trình Kỹ thuật lắp ráp và bảo trì máy vi tính (Phần 2)

58 trang phuongnguyen 2630

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Kỹ thuật lắp ráp và bảo trì máy vi tính (Phần 2)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

giao_trinh_ky_thuat_lap_rap_va_bao_tri_may_tinh.pdf

Nội dung text: Giáo trình Kỹ thuật lắp ráp và bảo trì máy vi tính (Phần 2)

Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 42 CHÖÔNG III: LAÉP RAÙP MAÙY TÍNH I. Caùc böôùc chuaån bò. Thieát bò: - Ñoàng ñoà ño vaïn naêng (VOM) - Tuoác vít loaïi + vaø - , côõ lôùn, nhoû - Nhíp gaép, keïp - Daây coät guùt – nhöïa - Baøn laøm vieäc Linh kieän: - Case - RAM - Boä nguoàn - Maøn hình - Mainboard - Baøn phím, chuoät - CPU - Caùc Card môû roäng II. Laép raùp maùy tính. 1. Laép raùp boä nguoàn Caùch laép raùp boä nguoàn vaøo case raát ñôn giaûn, chæ caàn caân chænh boä nguoàn ñuùng vò trí vaø sieát 4 oác nguoàn. Ñoái vôùi Case ATX - Case ATX khoâng nhö case AT, ña soá coù naép che thöôøng boá trí rôøi naèm ôû hai beân voû maùy.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 43 - Thaùo oác ôû phía sau thuøng maùy ñeå môû naép hai beân baèng caùch keùo naép veà phía sau hoaëc keùo leân treân. - Ñònh vò 4 loã oác ñeå raùp boä nguoàn vaøo thuøng maùy. Sau ñoù duøng vít sieát chaët. Ñoái vôùi Case AT : - Thoâng thöôøng, thuøng maùy loaïi AT coù naép thuøng maùy ñöôïc thieát keá thaønh moät taám phuû leân thuøng maùy. Duøng vít môû caùc oác phía sau thuøng maùy ñeå thaùo naép ra. - Laép boä nguoàn vaøo thuøng maùy, ñònh vò cho 4 loã vaën vít cuûa nguoàn ñuùng vôùi 4 loã treân thuøng maùy vaø baét chaët oác. - Raùp coâng taéc nguoàn vaøo thuøng maùy (coù moät soá thuøng muoán gaén coâng taéc nguoàn vaøo ñöôïc baét buoäc ta phaûi thaùo oác vaø laáy taám giöõ Mainboard ra khoûi thuøng maùy). Löu yù : - Khi raùp hoaøn chænh moät boä nguoàn vaøo Mainboard, ta phaûi kieåm tra laïi xem nguoàn söû duïng möùc ñieän aùp vaøo laø bao nhieâu (115 hay 230V) vaø coù duøng Switch khoâng. - Moät soá nguoàn hieän nay coù theâm coâng taéc ngaét môû nguoàn ôû phía sau nguoàn (naèm gaàn quaït nguoàn). 2. Laép Raùp CPU Vaøo Main Board: Socket : - Do socket coù nhieàu kieåu neân moãi moät loaïi phaûi ñöôïc töông thích töøng daïng mainboard (bo maïnh chính) - Socket 7: duøng cho caùc loaïi CPU: + Intel töø 133Mhz - 233Mhz + ADM : duøng cho K6 + K5 + IBM - Socket 370 : Duøng cho Intel Celeron . Pentium III - Soccket 423,478 : Duøng cho Intel Pentium IV vaø Celeron - Socket A (Socket 426) : Duøng cho Duron, Athlon, Thunderbirth cuûa ADM 9 Laép raùp : y Keùo caàn Zip ôû beân hoâng oå caém CPU treân Mainboard leân
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 44 y Nhaän daïng höôùng ñaõ ñaùnh daáu hoaëc caét moät hoaëc hai goùc cuûa CPU ñeå choïn höôùng cho thích hôïp. y Caên ñeàu caùc chaân CPU roài aán nheï CPU xuoáng vaû kieåm tra xem noù ñaõ chaéc chaén chöa. Chuù yù laø neáu caùc oå caém sau khi aán maø vaãn chöa xuoáng thì kieåm tra laïi goùc höôùng caém. y Keùo caàn ZIP xuoáng ñeå gaøi CPU laïi y Gaén quaït vaøo CPU vaø noái caùp nguoàn cho quaït : ñaët quaït leân CPU cho ñuùng höôùng vaø moùc vaøo caùc maáu beân oå caém cuûa CPU. SLot : - Thöôøng duøng cho caùc CPU Celeron , Pentium II , Pentium II kieåu cuû. - Ñoái vôùi caùc loaïi naøy coù caùc kieåu nhö Slot 1, slot 2 (laïoi naøy chuû yeáu daønh cho maùy server), slot A. - Coù hai daïnh khe caøi: Daïng khoâng coù voû ñaäy : caên thaúng caùc loã treân hai caïnh cuûa slot CPU, gaøi vaøo chaéc chaén phía sau ñaåy nuùt traéng cuûa boä khe gaøi veà vò trí gaøi chaët. Daïng coù voû ñaäy : ñeå boä gaøi vaøo khe CPU, caên thaúng caùc loã choát treân mainboard vaø duøng caùc nuùt traéng aán maïnh töø boä khe gaøi xuyeân qua main board. - Ña soá CPU ñöôïc thieát keá coù saün quaït treân CPU. - Neáu CPU chöa coù quaït, caàn phaûi raùp quaït cho CPU tröôùc khi caøi CPU vaøo slot. Loaïi quaït coù caùc keïp baèng kim loaïi (daønh cho CPU coù voû ñaäy): ñaët quaït leân thaân CPU, caênñeàu vaø ñaåy caùc keïp kim loaïi cuûa quaït vaøo khôùp caøi treân thaân CPU sau ñoù noái daây vôùi mainboard. Loaïi quaït coù voû (daønh cho CPU khoâng coù voû ñaäy). Loaïi naøy phöùc taïp, theo caùc böôùc sau ñeå tieán haønh: + Thaùo rôøi caùc boä phaän quaït. + Ñaët CPU vaøo taám neàn cuûa quaït. + Raùp khung vaøo taám neàn + ñaët quaït leân treân + Caøi choát vaøo oå khoùa treân quaït + Moùc caùc choát vaøo thaân voû. - Raùp quaït cho CPU xong, ta gaén tieáp CPU vaøo boä khe gaøi.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 45 - CPU gaén vaøo phaûi ñuùng chieàu, ta deã nhaän ra ñieàu naøy khi xem raõnh treân CPU vaø gôø treân slot cuûa Mainboard. Giöõ thaúng CPU vaø aán ñeàu xuoáng hai beân CPU cho ñeán khi noù thaät khôùp vôùi boä khe gaøi vaø slot. - Caém daây nguoàn quaït ôû CPU FAN treân mainboard. 3. Laép ñaët MainBoard: Thieát Laäp Jumpers (Set Jumpers) - Tröôùc khi laép Mainboard vaøo case, chuùng ta caàn phaûi thieát laäp caùc ñaëc tính cuûa Mainboard cho phuø hôïp vôùi caùc thieát bò khaùc thoâng qua caùc jumpers (JP) hoaëc switon (SW). - Moät jumper (switch) goàm hai hoaëc nhieàu chaân caém. - Caùc jumpers (switch) ñöôïc saép xeáp theo moät daõy soá thöù töï maø moãi chaân (pin) seõ ñöôïc ñaùnh soá khaùc nhau. - Chæ caàn moät thieát laäp jumper (switch) sai laø coù theå moät soá linh kieän hoaëc caû maùy tính seõ khoâng hoaït ñoäng ñöôïc. - Caùc Mainboard thöôøng ñöôïc hoã trôï (support) chaïy vôùi nhieàu loaïi CPU toác ñoä khaùc nhau. Khi moät Mainboard ñöôïc ghi laø support (saûn xuaát) 800 Mhz töùc laø ta coù theå raùp moät CPU coù toác ñoä toái ña laø 800 Mhz. Ta caàn phaûi naém roõ hôn ôû caùc taøi lieäu keøm theo Mainboard (User’s Guide) hoaëc laø chæ daãn treân Mainboard. - Moãi CPU ñöôïc saûn xuaát vôùi moät toác ñoä nhaát ñònh, vaø toác ñoä naøy lieân heä vôùi toác ñoä bus theo coâng thöùc sau: SPU Speed = Host Clock x Bus Ratio Toác ñoä CPU = (Toác ñoä bus) x (heä soá nhaân) Trong ñoù toác ñoä CPU ñöôïc ño baèng Mhz vaø heä soá nhaân laø tyû leä (Ratio) nhaân caàn thieát ñeå CPU hoaït ñoäng. Ví duï : ta coù CPU Toác ñoä CPU laø 400 Mhz. Toác ñoä bus laø 100 Mhz Suy ra heä soá nhaân = 400/100 = 4.0 Tìm treân mainboard hoaëc saùch höôùng daãn ta thaáy : CPU Bus Freq = 100Mhz JP2
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 46 CPU Freq Ratio 1-2 3-4 5-6 7-8 350 3.5 OFF OFF ON ON 400 4.0 ON ON OFF ON 450 4.5 OFF ON OFF ON 500 5.0 ON OFF OFF ON Laép raùp : - Sau khi ñaõ thieát laäp jumpers xong, ta coù theå baét ñaàu laép Mainboard vaøo case. - Vieäc laép mainboard AT hay ATX vaøo case cuõng töông ñoái gioáng nhau. ÔÛ ñaây chæ trình baøy caùch laép Mainboard cuûa loaïi case ATX. ) Ñaët thöû Mainboard vaøo case ñeå caân chænh caùc loã oác treân taám kim loaïi ñôõ Mainboard cuûa case sao cho hôïp vôùi caùc loã oác treân mainboard. Chuù yù laø taát caû caùc ñaàu noái vôùi caùc thieát bò I/O phaûi höôùng ra phía sau thuøng maùy. ) Laáy Mainboard ra ñeå baét caùc ñeäm choát ñöùng baèng kim loaïi vaøo thuøng maùy ñeå mainboard ñöôïc naâng cao hôn khoâng bò chaïm vaøo thuøng maùy gaây chaïm maïch. Coù theå coù moät soá loã oác treân mainboard khoâng phuø hôïp vôùi loã oác treân thuøng maùy, ta coù theå baét caùc choát ñeäm baèng nhöïa. ) Ñaët Mainboard vaøo ñuùng treân caùc ñeäm choát ñaõ baét treân thuøng maùy, sau ñoù laáy caùc oác baét vaøo caùc ñeäm choát vaø sieát chaët laïi. Baét bao nhieâu oác khoâng quan troïng, sao cho mainboard phaûi ñöôïc gaén chaët vaøo thuøng maùy. ) Caém caùp boä nguoàn vaøo Mainboard, löu yù laø chæ coù theå caém theo moät höôùng xaùc ñònh. ) Noái caùc daây ñeøn chæ baùo LED, coâng taéc nguoàn (POWER), coâng taéc khôûi ñoäng laïi (RESET), vaøo caùc chaân caém treân Mainboard. 4. Laép RAM vaøo MainBoard Loaïi SIMM - Treân Mainboard coù 4 slot caém SIMM. Vôùi SIMM thì ta chæ caém ñöôïc 2 thanh hoaëc 4 thanh vaø caém lieân tieáp. - Ñeå baét ñaàu caém SIMM ta tìm treân Mainboard (hoaëc saùch höôùng daãn) ñeå xaùc ñònh vò trí khe caém ñaàu tieân, khe naøy ñöôïc kyù hieäu laø Bank 0 (hoaëc SIMM 1).
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 47 - Ñònh höôùng caém nhôø vaøo 2 ñoaïn döôùi chaân khoâng ñeàu nhau cuûa SIMM ñeå coù theå gaén ñöôïc vaøo khe caém. - Sau khi ñaõ xaùc ñònh höôùng caøi thích hôïp, ñöa SIMM vaøo vaø hôi nghieâng 30o. - Khi caùc chaân SIMM ñaõ ñaët vaøo slot roài, baïn laéc laïi cho SIMM ñöùng thaät thaúng, ñeán khi caùc keïp traéng töï ñoäng keïp vaøo hai loã treân SIMM. Loaïi DIMM - Khaùc vôùi SIMM thì DIMM coù theå caém bao nhieâu thanh cuõng ñöôïc. - Ta cuõng ñònh vò slot coù kyù hieäu Bank 0 (hoaëc DIMM 1) vaø höôùng caém nhö ôû SIMM. Nhöng DIMM deã ñònh höôùng hôn nhôø phaàn chaân ñöôïc chia ra laøm 3 ñoaïn raát khaùc bieät, treân slot cuõng seõ ñöôïc chia laøm 3 khe thích hôïp. - Ñònh höôùng xong, baät caùc keïp traéng cuûa slot xuoáng. - Giöõ DIMM thaät thaúng vaø ñöa vaøo slot (ñaët DIMM ôû trong hai keïp hai ñaàu). - AÁn maïnh ôû hai DIMM xuoáng cho ñeán khi hai keïp töï ñoäng baät leân giöõ chaët DIMM. - Muoán laáy DIMM ra chæ vieäc baät hai khe keïp traéng cuûa slot xuoáng vaø laáy DIMM ra. Löu yù : ¾ Maùy Pentium IV khi söû duïng RIMM (RDRAM) thì phaûi gaén caëp ñoâi, hoaëc gaén keát noái lieân tuïc ñeå laép vaøo caùc khe RAMBUS troáng (boä nhôù kh6ng taêng theâm). Coøn neáu duøng SDRAM hay DDR RAM thì coù theå gaén bao nhieâu thanh cuõng ñöôïc. ¾ Caùc thanh SIMM caøi thaønh caëp, 2 thanh trong caëp phaûi cuøng loaïi (toát nhaát laø cuøng haõng saûn xuaát) vaø cuøng dung löôïng. 5. Laép raùp caùc loaïi Card môû roäng : Caùc loaïi card töông ñoái gioáng nhau veà hình daùng neân caàn coù söï phaân bnieät vaø caém cho chính xaùc Khe caém AGP (maøu naâu_ Khe caém PCI (maøu traéng hoaëc vaøng) Khe caém ISA (maøu ñen) Caùc khe caém treân Mainboard coù ñoä daøi ngaén khaùc nhau vaø ta coù theå phaân bieät caùc slot theo maøu cuûa chuùng. Caùch laép raùp caùc loaïi naøy töông töï nhau :
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 48 + Ñònh vò khe caém môõ roäng cho loaïi card muoán gaén treân Mainboard vaø thaùo taám keïp chaén ra. + Giöõ thaúng vaø ñöa card vaøo khe caém. + AÁn ñeàu hai beân card xuoáng khe caém cho ñeán khi caùc chaân khôùp chaët vôùi khe caém. + Baét oác noái giöõa thuøng maùy vaø moät loã nhoû treân thanh kim loaïi cuûa card. 6. Laép raùp oå ñóa meàm (floppy disk) : - Laáy mieáng nhöïa che ôû vò trí ñaët oå ñóa meàm treân case ra. - Nheùt oå ñóa meàm töø beân ngoaøi vaøo. - Sieát caùc oác cho oå ñóa meàm vaøo daøn chöùa oå ñóa. - Gaén caùp nguoàn vaøo ñaàu noái ôû phía sau oå ñóa meàm. Daây maøu ñoû laø chaân soá 1 caém vaøo chaân soá 1 treân ñóa meàm. - Gaén caùp döõ lieäu oå ñóa meàm vaøo coång noái FDD treân Mainboard. - Gaén ñaàu coøn laïi cuûa caùp FDD (ñaàu bò xoaén) vaøo ñaàu noái caùp döõ lieäu ôû phia sau oå ñóa meàm. Daây maøu ñoû laø daây soá 1. Löu yù : + Neáu gaén sai caùp nguoàn cho oå ñóa meàm, nghóa laø gaén nguoàn ñieän 5V (ñoû) vôùi 12V (vaøng) seõ daãn ñeán hö bo maïch oå ñóa meàm. + Neáu gaén sai höôùng caùp döõ lieäu thì ñeøn tín hieäu treân oå ñóa meàm seõ saùng lieân tuïc khi maùy tính ñöôïc khôûi ñoäng. 7. Laép raùp oå cöùng (HDD – Hard Disk) Thieát laäp jumper cho oå ñóa cöùng IDE. - Ñoái vôùi giao dieän IDE, ta phaûi thieát laäp traïng thaùi hoaït ñoäng cho caùc thieát bò IDE. - Caùp IDE (caùp data 40 daây) laø caùp noái caùc thieát bò IDE vôùi coång noái IDE (HDD) treân Mainboard. - Moãi IDE thöôøng coù 3 ñaàu noái : 1 ñaàu noái vôùi coång IDE treân mainboard, 2 ñaàu coøn laïi noái vôùi caùc thieát bò IDE. - Treân Mainboard coù hai coång ñeå noái IDE : IDE 1 vaø IDE 2. IDE1 goïi laø coång noái tieáp cuûa IDE1 sô caáp treân bo heä thoáng. IDE2 goïi laø coång noái tieáp cuûa IDE2 thöù aáp treân boï heä thoáng. Vaäy toång coäng coù theå gaén ñöôïc toái ña boán thieát bò IDE. - Vì phöông thöùc truyeàn döõ lieäu cuûa IDE laø noái tieáp töùc laø coù söï phaân bieät öu tieân cho caùc thieát bò neân khi gaén hai thieát bò IDE treân cuøng moät caùp IDE thì phaûi xaùc laäp thieát bò naøo seõ ñöôïc öu tieân truyeàn döõ lieäu tröôùc. - Thieát bò ñöôïc öu tieân truyeàn döõ lieäu tröôùc seõ ñöôïc xaùc laäp laø master vaø thieát bò truyeàn sau seõ ñöôïc xaùc laäp laø slave. Tröôøng hôïp Xaùc laäp Moät oå cöùng Chaéc chaén xaùc laäp laø traïng thaùi Master
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 49 Hai oå ñóa cöùng coù cuøng toác ñoä Quyeát ñònh oå ñóa naøo seõ laø oå ñóa khôûi ñoäng (thöôøng laø oå ñóa coù boä nhôù lôùn hôn) vaø xaùc laäp noù laø Master trong khi oå ñóa kia laø Slave. Hai oå ñóa coù toác ñoä khaùc nhau Choïn oå ñóa cöùng coù toác ñoä cao hôn laø thieát bò khôûi ñoäng vaø xaùc laäp noù laø Master, noái oå ñóa kia vôùi moät caùc khaùc vaø chaéc chaén noù khoâng xung ñoät vôùi caùc thieát bò IDE khaùc treân cuøng moät caùp deïp. - Ñeå coù theå xaùc ñònh quyeàn öu tieân cuûa caùc thieát bò cho maùy tính nhaän bieát thì moãi thieát bò IDE ñeàu coù höôùng daãn thieát keá Jumper (caàu nhaûy maïch) ôû phía sau oå ñóa. - Ví duï : Master or single drive Drive is slave Master with a non-ATA compatible Slave Cable select - Master or single drive: thieát laäp Master hoaëc chæ söû duïng 1 oå ñóa. - Drive is slave : thieát laäp slave cho oå ñóa. - Master with a non – ATA compatible Slave: Thieát laäp master vôùi oå slave khoâng töông thích chuaån ATA (AT Attachement). - Cable select : löïa choïn Master hay Slave cho caùp noái. Laép Raùp - Sau khi ñaõ xaùc laäp cho oå ñóa cöùng laø Master xong, ta baét ñaàu laép oå cöùng vaøo case. Ñaët oå ñóa cöùng vaøo daøn gaén oå ñóa treân case vaø sieát chaët oác baét oå ñóa cöùng. - Gaén 1 ñaàu caùp IDE vaøo coång IDE sô caáp treân Mainboard. Caùp IDE chæ coù theå gaén ñöôïc theo moät höôùng, chaân soá 1 cuûa daây phaûi truøng vôùi chaân soá 1 cuûa oå caém treân mainboard. Nhöõng Mainboard vaø oå cöùng ñôøi môùi coù gôø vaø raõnh ñònh vò chieàu cuûa caùp. - Gaén moät trong hai ñaàu caùp IDE coøn laïi vaøo ñaàu noái ôû phía sau oå ñóa cöùng. - Gaén caùp nguoàn (ñaàu hình chöõ D) vaøo ñaàu noái ôû phía sau oå ñóa cöùng. Löu yù : + Bo heä thoáng phaùt hieän vaø kieåm tra söï hieän höõu cuûa thieát bò IDE tuøy theo söï noái tieáp khi khôûi ñoäng nhö sau : ) Primary Marter : oå ñóa chính sô caáp
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 50 ) Primary Slave : oå ñóa cöùng phuï sô caáp. ) Secondare Master : oå ñóa cöùng chính thöù caáp. ) Secondary Slave : oå ñóa phuï thöù caáp. 8. Laép Raùp CD-ROM, CD-RW, DVD-ROM, DVD-RW - Caùc oå ñóa CD-ROM, CD-RW, DVD-ROM, DVD-RW ñeàu coù caùch laép vaøo case hoaøn toaøn gioáng nhau. - Duøng tay laáy mieáng nhöïa che giaøn chöùa oå ñóa thích öùng (ngaên saép ñeå chöùa CD). - Thieát laäp jumper ôû phía sau oå ñóa ñeå ñònh traïng thaùi cho CD-ROM laø Master hay Slave. Caùch thieát laäp jumper cuõng töông töï nhö oå ñóa cöùng. - Nheùt oå ñóa CD-ROM vaøo ngaên chöùa oå ñóa cuûa case. - Gaén moät ñaàu caùp IDE thöù caáp vaøo coång IDE thöù caáp treân Mainboard. - Noái caùp nguoàn ñaàu hình chöõ D vôùi ñaàu noái ôû phía sau oå ñóa. Löu yù laø ñöôøng vieàn maøu ñoû cuûa caùp IDE phaûi ñoái dieän vôùi daây maøu ñoû cuûa caùp nguoàn. - Ñaåy oå ñóa CD-ROM vaøo phía trong cho thaät khôùp vôùi maët ngoaøi cuûa case. - Duøng oác baét chaët hai beân hoâng oå ñóa vaøo giaøn chöùa ñóa. - Treân Sound card coù moät daây caùp nhoû goïi laø caùp Audio. Moät ñaàu caùp naøy ñöôïc noái vôùi Sound card, ñaàu coøn laïi noái vaøo ñaàu noái ñöôïc ghi CD-Line (CD1, CD2) ôû phía sau oå ñóa CD-ROM. 9. Laép raùp chuoät - Xaùc ñònh kieåu ñaàu noái chuoät laø COM hay PS/2. - Gaén ñaàu noái vaøo coång thích hôïp, neáu chuoät coång PS/2 nhöng coång ôû Mainboard laø COM thì coù theå laép theâm ñaàu chuyeån ñoåi. - Ñeå söû duïng chuoät hieäu quaû, ta neân saém moät taám loùt chuoät (Mouse pad) - Hieän nay, thöôøng coång PS/2 treân Mainboard duøng cho chuoät laø coù maøu xanh laù caây. Laép raùp : - Xaùc ñònh ñaàu noái cuûa baøn phím laø AT truyeàn thoáng hay PS/2. - Cuõng gioáng nhö chuoät, ta coù theå chuyeån coång AT thaønh PS/2 vaø ngöôïc laïi qua ñaàu noái. - Cuoái cuøng gaén ñaàu noái vaøo coång thích hôïp. - Hieän nay, thöôøng coång PS/2 treân Mainboard duøng cho baøn phím laø coù maøu tím. 10. Laép raùp loa (Speaker) - Gaén daây noái caùc loa. - Tuøy theo loaïi loa maø noái daây AV (jack audio) cho thích hôïp. - Ñaàu daây AV noái vaøo loã caém coù ghi Line-Out (hoaëc Speaker – Out)
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 51 11. Laép raùp maøn hình (Monitor): - Monitor luoân luoân coù moät daây caùp ñeå chuyeån tín hieäu Video töø Video Card, gaén ñaàu noái cuûa caùp vaøo coång treân Video Card. Thöôøng ñaàu noái daây naøy coù hình chöõ D ñeå xaùc ñònh höôùng caém daây. - Laáy daây ñieän nguoàn cuûa Monitor ra, gaén ñaàu caùi vaøo ñaàu noái ôû phía sau Monitor. - Gaén ñaàu noái ñöïc vaøo oå caém ñieän hoaëc vaøo ñaàu noái caùi cuûa boä nguoàn treân Mainboard. 12. Laép Raùp Maùy In Vaø Maùy Queùt Vaøo PC Caùch laép maùy in vaø maùy queùt vaøo PC raát gioáng nhau - Gaén ñaàu noái caùi cuûa caùp truyeàn döõ lieäu vaøo coång treân maùy in. - Thoâng thöôøng coù hai loaïi ñaàu noái maùy in vaø maùy queùt. Coång LPT1 (coång song song); Coång UBS; Coång SCSI - Noái daây nguoàn cho maùy in, ñaàu kia gaén vaøo oå caém ñieän. 13. Caùc ñaàu noái khaùc : Card maïng Coù hai loaïi ñaáu noái cho caùc caïc giao dieän maïng: RJ45 vaø BNC. Ñaàu noái RJ45 gioáng nhö ñaàu noái daây ñieän thoaïi, coøn ñaàu noái BNC coù ñoä an toaøn hôn vaø söû duïng caùp ñoàng truïc. Ñaàu noái USB Thieát bò USB ñang ngaøy caøng trôû neân phoå bieán gì giaù cuûa noù ñang xuoáng thaáp. Noù hoã trôï Plug and Play vaø cung caáp ñaëc tröng thuaän tieän hôn. Kích thöôùc truyeàn döõ lieäu cuûa USB laø 12 bps (bit/giaây) vaø moät ñaàu noái USB coù theå noái vôùi 127 thieát bò USB. Hieän nay coù hai loaïi USB laø 1.0 vaø 2.0. Vì ñaàu noái USB coù höôùng caém coá ñònh neân xaùc ñònh höôùng caém tröôùc khi caém vaø khoâng aán maïnh neáu khoâng caém vaøo ñöôïc. Ña soá caùc thieát bò phaûi ñöôïc caém chính xaùc tröôùc khi heä ñieàu haønh phaùt hieän söï hieän höõu cuûa chuùng; nhöng thieát bò USB coù theå ñöôïc caém vaøo sau khi heä ñieàu haønh khôûi ñoäng. Heä ñieàu haønh aáy vaãn coù theå phaùt hieän thieát bò USB vaø ñöa noù vaøo hoaït ñoäng.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 52 III. Test Maùy Ñeán ñaây chuùng ta ñaõ laép raùp xong moät boä PC hoaøn chænh. Vaø ñaõ ñeán luùc baät maùy ñeå kieåm tra tính hoaït ñoäng. Tröôùc heát phaûi gaén gaây nguoàn vaøo PC ñaõ roài môùi baät maùy. - Neáu nguoàn coù ba chaáu caém, oå caém cuûa chuùng ta thöôøng laø loaïi caém hai chaáu. Gaëp tröôøng hôïp naøy, chuùng ta coù theå beû chaáu thöù ba cuûa daây nguoàn ñeå thaønh loaïi hai chaáu ñeå caém ñöôïc daây. Chaáu thöù ba duøng ñeå noái ñaát nhaèm khöû tónh ñieän cho maùy tính. Vì theá giaûi phaùp khaùc toát hôn vieäc beû chaáu laø mua moät oå caém ñieän môùi duøng cho loaïi ba chaáu hoaëc mua moät ñaàu ñoåi töø loaïi ba chaáu sang hai chaáu, caùc thieát bò naøy raát deã tìm ôû caùc tieäm baùn ñoà ñieän. - Ta coù theå baät coâng taéc nguoàn (nuùt Power) cuûa thuøng maùy vaø maøn hình. Ngay sau khi baät coâng taéc nguoàn, khi maøn hình baét ñaàu hieån thò trang ñaàu tieân chuùng ta seõ nghe thaáy moät tieáng bíp ngaén phaùt ra töø loa cuûa PC vaø chæ thaáy ñeøn chæ baùo cuûa maøn hình töø maøu cam (vaøng) chuyeån sang maøu xanh. Treân maøn hình xuaát hieän nhöõng thoâng soá cuûa maùy tính. - Tieáp theo ngay sau ñoù laø caùc thoâng tin veà BIOS, Video Card, CPU, RAM, oå ñóa CD-ROM vaø Mainboard. - Trong maøn hình tieáp theo seõ hieån thò caùc thoâng soá khaùc cuûa phaàn cöùng nhö boä nhôù cache, kieåu oå ñóa meàm, oå ñóa cöùng, v.v - Neáu nghe moät tieáng Bíp daøi laø vieäc POST maùy thaønh coâng. - Ñeán ñaây chuùng ta coù theå naïp ñóa meàm khôûi ñoäng (coù theå mua töø cöûa haøng vi tính hay taïo töø moät PC khaùc cuõng ñöôïc) vaø nhaán phím ENTER. Thoâng thöôøng caùc ñóa meàm khôûi ñoäng ñöôïc taïo trong heä ñieàu haønh Window 98, sau khi nhaán ENTER maøn hình sau seõ hieän ra: Microsoft Windos 98 Starup 1. Start with CD-ROM support. 2. Start without CD-ROM support. 3. View the Starup File. Enter a choice : [ ] Choice 1 : Khôûi ñoäng maùy tính coù hoã trôï oå ñóa CD-ROM. Choice 2 : Khôûi ñoäng maùy tính khoâng coù hoã trôï oå ñóa CD-ROM. Choice 3 : Xem taäp tin trôï giuùp. - Chuùng ta coù theå di chuyeån phím muõi teân ñeå choïn choice 1 hoaët choice 2 .giaû söû choïn choice 1 ñeå choïn coù hoå trôï CD-ROM , cuoái cuøng cuûa quaù trình khôûi ñoäng seõ coù daáu nhaéc cuûa DOS.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 53 - Neáu maùy chaïy ñöôïc ñeán ñaây thì töùc laø chuùng ta ñaõ laép PC hoaøn toaøn chính xaùc. Coøn neáu ngöôïc laïi, PC khoâng theå chaïy ñöôïc ñeán ñaây hay thaäm chí khoâng chòu chaïy thì chuùng ta phaûi kieåm tra caùc thieát bò , nhöõng choå tieáp xuùc Chuù yù : + ôû ñaây chuùng ta laáp oå ñóa cöùng môùi chöa ñöôïc ñònh daïng, tröôøng hôïp maùy söû duïng moät oå ñóa cöùng cuõ ñaõ ñöôïc ñònh daïng vôùi ñaày ñuû caùc taäp tin heä thoáng thì khoâng caàn ñóa meàm khôûi ñoäng . + Toaøn boä tieán trình khôûi ñoäng chæ dieån ra trong khoaûng hôn 1 phuùt. Neáu maùy chaïy hôn 5 phuùt maø chöa khôûi ñoäng xong thì coù theå maùy ñaõ coù vaán ñeà hoaëc ñóa meàm hö hoaëc caùc taäp tin khôûi ñoäng treân ñóa meàm hö. IV. Xaùc laäp BIOS 1. Khaùi nieäm ROM BIOS. BIOS (Basic Input Output System - Heä thoáng vaøo ra cô sôû) laø moät chöông trình khaù nhoû cung caáp moät giao tieáp ñaõ ñöôïc chuaån hoaù giöõa moïi thaønh phaàn phaàn cöùng maùy tính vôùi heä ñieàu haønh. Chöông trình naøy ñöôïc vieát vaø naïp vaøo boä nhôù ROM bôûi caùc haõng saûn xuaát: Phoenix Technologies Ltd., Award Software hay American Megatrends Inc (AMI). Khi khoâng coù nguoàn nuoâi do taét nguoàn maùy tính hay maát ñieän ñoät ngoät, moïi döõ lieäu trong ROM vaãn ñöôïc giöõ nguyeân. ROM chöùa chöông trình BIOS ñöôïc goïi laø ROM BIOS. ROM BIOS ñöôïc gaén treân mainboard vaø laø thaønh phaàn quan troïng khoâng theå thieáu ñöôïc trong maùy tính. Phaàn sau ñaây seõ trình baøy taàm quan troïng cuûa BIOS. Caùc chöông trình trong ROM BIOS : BIOS goàm nhieàu chöông trình con: o Chöông trình POST (Power On Self Test) o Chöông trình ñieàu khieån caùc thieát bò vaøo/ra o Chöông trình BIOS Setup o Chöông trình Moài (Boot Strap Loader) o Caùc chöông trình hoã trôï hoaït ñoäng cuûa maùy tính. BIOS laøm vieäc nhö theá naøo? Quaù trình khôûi ñoäng maùy tính chæ thöïc hieän trong thôøi gian raát ngaén, nhöng beân trong maùy tính laø haøng loaït chuoãi caùc thao taùc phöùc taïp, coù theå toùm taét nhö sau: Khi khôûi ñoäng maùy tính, BIOS seõ laø chöông trình ñaàu tieân ñöôïc thöïc thi. Tröôùc heát, chöông trình POST seõ töï kieåm tra caùc phaàn cöùng cuûa maùy tính, xaùc ñònh nhöõng thieát bò ngoaïi vi naøo ñöôïc keát noái vaø hoaït ñoäng. Neáu coù baát cöù söï coá naøo, noù seõ thoâng baùo baèng nhöõng tieáng bip hoaëc hieän thoâng baùo loãi treân maøn
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 54 hình. Neáu khoâng coù vaán ñeà gì, sau khi cung caáp taøi nguyeân heä thoáng cho caùc phaàn cöùng, caùc thoâng tin veà caáu hình maùy seõ ñöôïc hieän thò treân maøn hình. Cuoái cuøng, noù tìm kieám vaø naïp heä ñieàu haønh töø ñóa cöùng (hay ñóa khôûi ñoäng) vaøo boä nhôù RAM cuûa maùy tính vaø trao quyeàn ñieàu khieån cho heä ñieàu haønh. Quaù trình khôûi ñoäng keát thuùc khi maøn hình xuaát hieän : - Daáu nhaéc DOS (C:\> -) , neáu maùy caøi ñaët heä ñieàu haønh DOS - Maøn hình Desktop, neáu maùy caøi ñaët heä ñieàu haønh Windows Quaù trình POST Vieäc tìm hieåu quaù trình POST laø ñieàu caàn thieát. Baïn seõ deã daøng phaùt hieän söï coá caùc phaàn cöùng maùy tính neáu baïn naém vöõng caùc coâng vieäc cuûa POST. Sau ñaây laø khaùi quaùt veà quaù trình POST : 1. Khi baät nguoàn, caùc thaønh phaàn treân maùy tính ñöôïc caáp ñieän töø nguoàn maùy tính vaø baét ñaàu hoaït ñoäng. Moät tín hieäu ñieän theo ñöôøng daây daãn ñeán CPU ñeå xoaù caùc thanh ghi ñoàng thôøi thieát laäp thanh ghi IP (Thanh ghi con troû leänh – Instruction pointer) veà giaù trò F000 ( maùy AT) hoaëc E000 (maùy ATX). Giaù trò naøy chính laø ñòa chæ chöùa leänh ñaàu tieân cuûa chöông trình POST trong ROM BIOS. CPU duøng ñòa chæ naøy ñeå tìm vaø chaïy chöông trình POST. 2. Chöông trình POST seõ kieåm tra hoaït ñoäng cuûa: o CPU : Neáu CPU hoaëc boä taïo xung nhòp bò loãi, thì coâng vieäc tieáp theo cuûa POST seõ chaám döùt. o BIOS: POST kieåm tra BIOS, tính toaùn vaø ñöa ra keát quaû toång (Checksum), neáu khoâng phuø hôïp vôùi giaù trò Checksum cuûa haõng saûn xuaát thì ROM BIOS bò loãi vaø moät thoâng baùo loãi ñöôïc taïo ra o CMOS: Loãi xaûy ra do CMOS hoûng hoaëc pin nuoâi CMOS yeáu. 3. Kieåm tra hoaït ñoäng cuûa caùc bus , caùc thaønh phaàn khaùc (Chipset, DMA, boä ñieàu khieån ngaét .) treân mainboard. 4. Kieåm tra maïch ñieän, boä nhôù RAM trong maïch ñieàu khieån maøn hình (Video card hay Display Adapter). Luùc naøy nhöõng thoâng tin ñaàu tieân veà Video card xuaát hieän treân maøn hình. 5. Kieåm tra dung löôïng vaø hoaït ñoäng ñoïc/ ghi cuûa boä nhôù chính. Dung löôïng boä nhôù ñöôïc kieåm tra seõ hieån thò laàn löôït treân maøn hình, neáu RAM toát, dung löôïng RAM seõ ñöôïc hieån thò roõ raøng treân maøn hình. Neáu RAM khoâng ñuùng vôùi yeâu caàu cuûa mainboard, module RAM hoaëc khe caém RAM bò loãi, maøn hình coù thoâng baùo loãi hoaëc coù tieáng keâu bip ñaëc tröng. 6. Kieåm tra boä ñieàu khieån baøn phím vaø khôûi ñoäng baøn phím. Maøn hình xuaát hieän thoâng baùo loãi - neáu khoâng coù baøn phím hoaëc loãi baøn phím.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 55 7. Thöïc hieän kieåm tra caùc thieát bò : oå ñóa meàm, oå ñóa cöùng, coång noái tieáp, coång song song, chuoät, . Khi coù loãi xaûy ra, thoâng baùo loãi töông öùng seõ ñöôïc hieån thò. Hình 3.10. laø maøn hình hieån thò thoâng tin veà quaù trình POST. 8. Neáu keát quaû kieåm tra phaàn cöùng cuûa POST khoâng phuø hôïp vôùi caùc thoâng soá ñöôïc ghi trong CMOS Setup ( coù nghóa laø giaù trò Checksum laø ñuùng) thì treân maøn hình seõ hieån thò thoâng baùo loãi. Neáu ñuùng, POST seõ cung caáp nhöõng thoâng tin caáu hình ñaõ ghi trong CMOS treân maøn hình. (Hình 3-1) Teân haõng saûn xuaát BIOS Phieân baûn BIOS Award Modular BIOS v4.51PG An Energy Star Aly Copyright(c) 1994-2003. Asus P2B ACPI BIOS Revision 1012 EPA POLLUTION PREVENTER Boä vi xöû lyù Intel (R) Pentium (R) III 800 MHz Processor Dung löôïng RAM Memory Test :131072KB OK Award Plug and Play BIOS Extension V2.0A Copyright (c) 2003 Award Software. Inc. PnP Init Completed Trend ChipAwayVirus(R) On Guard Detecting HDD Primary Master .Seagate ST340014A Detecting HDD Primary Slaver .none Kieåm tra oå cöùng Detecting HDD Secondry Master .none Detecting HDD Secondary Slave .none Press DEL to Enter SETUP 0303/00-i440BX >-00 Teân Chipset treân mainboard Hình 3-1: Nhöõng thoâng tin veà quaù trình POST ñöôïc hieån thò treân maøn hình 9. Ñeå keát thuùc quaù trình POST, POST trao quyeàn ñieàu khieån laïi cho chöông trình con phuïc vuï ngaét INT19 – thöôøng goïi laø chöông trình Boot-Strap – Loader (chöông trình moài). Chöông trình naøy coù nhieäm vuï tìm kieám vaø naïp heä ñieàu haønh töø ñóa vaøo boä nhôù, neáu khoâng tìm thaáy, chöông trình seõ thoâng baùo loãi treân maøn hình. Thoâng tin veà CPU Type : Pentium III Base Memory : 640K Thoâng tin veà boä vi xöû lyù Co-Processor : Installed Extended Memory : 130048 K boä nhôù CPU Speed : 800MHz Cache Memory : 256K Diskette Drive A : 1.44M. 3.5in. Display Type : ECGA/VGA Diskette Drive B : None Serial Port(s) : 3F8 2F8 Thoâng tin veà Thoâng tin veà Pri. Master Disk : LBA,UDMA2, 9237MB Parallel Port(s) : 378 thieát bò ngoaïi boä löu tröõ Pri. Slave Disk : None DRAM Type : SDRAM vi Sec. Master Disk : None SPD On Motherboarrd : YES Sec. Slave Disk : None Data Integrity : Non ECC PCI device listing Bus No Device No Func No Vender ID Device ID Device class IRQ 0 4 1 8086 7111 IDE controler 14/15 2 4 2 8086 7112 Serial bus controler 10 Thoâng tin 0 12 0 10EC 8139 Network controler 11 veà caùc card 1 0 0 1039 6326 Display controler 11 môû roäng
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 56 Hình 3-2: Thoâng tin caáu hình heä thoáng Caùc BIOS treân maùy tính Moät vaán ñeà ñaët ra laø neáu boå sung theâm moät soá thaønh phaàn phaàn cöùng khaùc vaøo heä thoáng maùy tính, BIOS heä thoáng lieäu coù nhaän bieát ñöôïc khoâng? Caùc nhaø thieát keá maùy tính ñaõ bieát phoøng xa vôùi yù töôûng khoâng neân giôùi haïn BIOS treân mainboard, maø phaûi bao goàm caû BIOS phuïc vuï cuïc boä cho töøng thieât bò hoaëc treân væ maïch môû roäng vaø chuùng trôû thaønh moät phaàn cuûa BIOS heä thoáng maø heä ñieàu haønh söû duïng ñeå giao tieáp vôùi thieát bò ngoaïi vi. Caùc BIOS khaùc coù theå bao goàm: o BIOS treân Card maøn hình o BIOS treân maïch ñieàu khieån ñóa cöùng, meàm,CD o BIOS treân Card maïng o BIOS Card MODEM o . Taïo boùng ROM (Shadowing ROM) Thoâng tin cuûa ROM BIOS luoân luoân ñöôïc söû duïng tôùi. Nhöng do toác ñoä truy caäp leân ROM khaù chaäm, khoaûng 150-200ns, neân laøm giaûm hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa toaøn heä thoáng. Moät giaûi phaùp raát höõu hieäu ñoù laø : ngay trong quaù trình khôûi ñoäng, caùc noäi dung cuûa ROM BIOS vaø caùc ROM khaùc seõ ñöôïc sao cheùp leân vuøng nhôù treân (Upper Memory Area - UMA) cuûa boä nhôù chính. Khi caàn, boä vi xöû lyù seõ laáy thoâng tin töø baûn sao treân RAM vôùi toác ñoä truy xuaát nhanh hôn (50-60ns) thay vì truy caäp leân ROM. Ñoù chính laø Taïo boùng ROM. Hình 3-3. laø sô ñoà toå chöùc boä nhôù cuûa heä ñieàu haønh DOS vaø baûn ñoà boä nhôù cuûa UMA. Trong vuøng nhôù treân (UMA), BIOS heä thoáng ñöôïc sao cheùp leân vuøng nhôù töø ñòa chæ F0000 vôùi BIOS cuõ coù dung löôïng 64KB hoaëc töø ñòa chæ E0000 vôùi BIOS coù dung löôïng 128 KB. Caùc ROM vaø RAM cuûa maïch ñieàu khieån maøn hình ñöôïc sao cheùp leân ñòa chæ töø A0000. Coøn vuøng coù ñòa chæ D0000-DFFFF laø vuøng giaønh cho caùc BIOS cuûa væ maïch môû roäng hoaëc giaønh cho muïc ñích khaùc. . Taïo boùng ROM coù theå ñöôïc thöïc hieän hay khoâng baèng caùch baïn ñaët tuyø choïn Disable/ Enable thoâng qua chöông trình BIOS Setup/ trong muïc choïn Advanced BIOS Features. X MB System BIOS Extended Memory (E0000- FFFFF) Dù tr÷ 64KB (D0000-DFFFF) 64KB Video ROM (C0000 –CFFFF) High memory area 384KB Video text&Color RAM (B8000-BFFFF) Upper memory Area
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 57 a. Baûn ñoà boä nhôù cuûa Vuøng nhôù treân b. Toå chöùc boä nhôû RAM cuûa heä ñieàu haønh DOS Hình 3-3: Toå chöùc boä nhôù cuûa Heä ñieàu haønh MS DOS Flash ROM Coù theå noùi BIOS laø phaàn deûo cuûa heä thoáng, vì noù coù khaû naêng giao tieáp vôùi caû phaàn cöùng vaø phaàn meàm cuûa heä thoáng. Khi phaàn meàm vaø phaàn cöùng coù nhöõng thay ñoåi, BIOS cuõng phaûi ñöôïc caäp nhaät theo. Vôùi BIOS ROM coå ñieån, vieäc ghi theâm thoâng tin treân ROM laø khoâng thöïc hieän ñöôïc, neân maùy tính seõ khoâng söû duïng ñöôïc caùc thieát bò môùi , tröø khi baïn thay ROM môùi coù hoã trôï thieát bò môùi naøy. Ngaøy nay, FLash ROM ñaõ thay theá ROM cuõ. Flash ROM chính laø EEPROM ( Electronically Erable Programmable Read Only Memory)- boä nhôù coù khaû naêng laäp trình vaø xoaù baèng ñieän. Nhöng thay cho vieäc xoaù hoaëc ghi thoâng tin theo töøng byte , thì Flash ROM laïi thöïc hieän theo töøng khoái "Block" vôùi thôøi gian cöïc ngaén. Nhôø tính chaát naøy cuûa Flash ROM, baïn coù theå naâng caáp BIOS heä thoáng moät caùch deã daøng baèng phaàn meàm maø khoâng caàn phaûi thay chip ROM môùi. Hình 3-4. Laø moät kieåu Flash ROM cuûa haõng AMI. Hình 3-4. BIOS cuûa haõng AMI Neáu caàn phaûi naâng caáp BIOS, baïn coù theå truy caäp vaøo Web site cuûa haõng saûn xuaát BIOS hoaëc cuûa haõng saûn xuaát mainboard maø baïn ñang söû duïng ñeå coù thoâng tin chi tieát. Hình 3-5. Laø Web site cuûa haõng phaàn meàm AWARD.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 58 Hình 3-5: Web site cuûa haõng AWARD, cung caáp thoâng tin veà caäp nhaät BIOS 2. Xaùc laäp BIOS - Khi baät maùy tính, maøn hình hieån thò trang thöù nhaát vaø nhìn xuoáng doøng chöõ cuoái trang “Press Del to enter Setup” nghóa laø “Nhaán phím DEL ñeå thieát laäp”. Thöôøng caùc Mainboard baùn rôøi ôû Vieät Nam thì nhaán phím Del ñeå vaøo CMOS Setup, nhöng coù moät soá khaùc thì nhaán phím F1, F2, Ctrl + Esc, F10 ÔÛ ñaây ñeå laøm ví duï minh hoïa, ta söû duïng Mainboard gaén BIOS nhaõn hieäu Award laø moät loaïi BIOS thoâng duïng nhaát. AWARD BIOS 1. CMOS SETUP UTILITY Sau khi nhaán phím Del, trang MAIN MENU cuûa thieát laäp BIOS hieän ra nhö sau : CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software Standard CMOS Features STANDARD CMOS SETUP FRENQUENCY CONTROL AVANCED BIOS FEATURES LOAD FAIL-SAFE DEFAULTS ADVANCED CHIPSET FEATURES LOAD OPTIMIZED DEFAULTS INTEGRATED PERIPHERALS SET SUPERVISOR PASSWORD POWER MANAGEMENT SETUP SET USER PASSWORD PNP/PCI CONFIGURATION SAVE & EXIT SETUP PCI HEALTH STATUS OPTION EXIT WITHOUT SAVING ESC: Quit F9 : Menu in BIOS ↑↓ ← → : Select Item F10 : Save & Exit Setup. Time, date hard Disk Type Trang CMOS SETUP UTILITY chöùa caùc trang xaùc laäp, ta seõ vaøo caùc trang naøy ñeå xem vaø thay ñoåi caùc xaùc laäp. + Caùc phím muõi teân: Di chuyeån veät saùng ñeán caùc trang hoaëc caùc muïc (choïn löïa) muoán thieát laäp. + Phím Enter : Xem noäi dung trang ñang coù veät saùng.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 59 + Phím ESC : Thoaùt ra trang hieän taïi vaø trôû veà trang menu chính. + Phím F10 : Löu caùc xaùc laäp sau khi thoaùt khoûi xaùc laäp BIOS. + Phím Shift + F2 : Ñieàu chænh maøu cuûa trang hieän haønh. 2. STANDARD CMOS SETUP CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software Standard CMOS Features Date (mm : dd : yy) Sat, Sep 18 2004 Item Help Time (hh : mm : ss) 12:52:05 Menu Lever IDE Primary Master Press Enter None Change the day, IDE Primary Slave Press Enter None month, year and IDE Secondary Master Press Enter None century IDE Secondary Slave Press Enter None Drive A 1.44M, 3.5 inch Drive B None Floppy 3 mode Support Disabled Video EGA/VGA Half On All Erros Base Memory 640K Extended Memory 31744K Total Memory 32764K ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults • Date (mm:dd:yy) : caùc laäp ngaøy giôø heä thoáng theo thöù töï thaùng, ngaøy, naêm. • Time (hh:mm:ss): xaùc laäp ñoàng hoà cho heä thoáng theo thöù töï giôø, phuùt, giaây. • IDE Primary Master ; IDE Primary Slave; IDE Secondary Master; IDE Secondary Slave: xaùc laäp thoâng tin cuûa 4 oå ñóa cöùng treân 2 caùp IDE: Primary Master; Primary Slave; Secondary Master; Secondary Slave. Nhaán Enter choïn moät oå ñóa thì hieän ra trang Sub Menu ñeå xaùc laäp caùc thoâng tin cho oå ñóa vöøa choïn: CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software IDE Primary Master IDE HDD Auto – Detection Press Enter Item Help IDE Primary Master Auto Menu Lever ¾ Access Mode Auto Capcity 0 MB To auto-detect the Cylinder 0 HDD’S size, head on Head 0 this channel
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 60 Precomp 0 Landing Zone 0 Sector 0 ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults 9 • IDE HDD Auto-Detection : Enter ñeå heä thoáng töï doø tìm. 9 • IDE Primary/Secondary/Master/Slave : neáu ta ñeå Auto thì heä thoáng töï doø tìm nhöõng thieát bò IDE. Neáu khoâng ñöôïc, haõy thay baèng Manual vaø ta phaûi töï xaùc ñònh thoâng soá cho caùc muïc döôùi (Capcity Cylinder , Head, Precomp ) 9 • Access Mode : muïc naøy ñeå xaùc ñònh kieåu truy caäp döõ lieäu ñeán IDE, ví duï nhö LBA (Large Block Access). Ta coù theå choïn Auto ñeå heä thoáng töï ñoäng doø tìm. • Drive A : choïn löïa kieåu oå ñóa meàm caøi ñaët, goàm 5 loaïi oå ñóa meàm : + 360 KB, 5.25 inch. + 1.2 MB , 5.25 inch. + 720 KB , 3.5 inch. + 1.44 MB , 3.5 inch. + 2.88 MB , 3.5 inch. + NONE: khoâng caøi ñaët oå ñóa meàm. Thöôøng duøng loaïi 1.44MB, 3.5 inch • Drive B : Noäi dung xaùc laäp gioáng nhö Drive A. • Flopy 3 Mode Support : Cho pheùp (Enable) hoaëc khoâng cho pheùp (Disable) thöïc hieän cheá ñoä hoã trôï oå ñóa meàm thöù 3. • Video: löïc choïn cheá ñoä hieån thò maøu cuûa Video Card theo caùc chuaån Mono (ñôn saéc), CGA(4 hoaëc 8 maøu), ega (16 maøu) vaø VGA. • Half On : Choïn cheá ñoä baûo veä cho maùy tính töï ñoäng taét khi xaûy ra loãi naøo ñoù, goàm coù : + All Errors : Maùy taïm döøng vì baát kyø moät loãi naøo. + No Errors: maùy khoâng taïm döøng khi xaûy ra loãi. + All, but key board: Maùy taïm döøng khi xaûy ra loãi, ngoaïi tröø caùc loãi treân baøn phím. + All, but Diskette: Maùy taïm döøng khi xaûy ra loãi, ngoaïi tröø caùc loãi treân ñóa meàm. + All, but Disk/key: Maùy taïm döøng khi xaûy ra loãi, ngoaïi tröø caùc loãi treân ñóa meàm vaø baøn phím. 3. ADVANCED BIOS FEATURES : CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software IDE Primary Master Anti-Virus Protection Disabled Item Help
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 61 Y2k Monitor Disabled Menu Lever ¾ CPU Internal Cache Enabled External Cache Enabled Alllows you to choose the VIRUS CPU L2 cache ECC Checking Enabled warning feature for IDE Hard Processor Number Feature Enabled Disk boot sector protection. If this Quick Power On Self Test Enabled function is enabled and someone First Boot Device Floppy attempt to write data into this Secon Boot Device HDD-0 area, HIOS will show a warning Third Boot Device LS/ZIP message on screen and alarm Boot Other Device Enabled beep. Swap Floppy Seek Disabled Boot Up Floppy Seek Enabled Boot Up NumLock Status On Gate A20 Option Fast FirmWare Write Protect Disabled Tepematic Rate Setting Disabled x Typermatic Rate (Chars/Sec) 6 x Typematic Delay (Msec) 250 Security Option OS Select For DRAM > 64 MB ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults y Anti – Virus Protection: Choïn (Enabled) hoaëc khoâng choïn (Desabled) cheá ñoä caûnh baùo khi coù virus xaâm nhaäp muoán phaù hoaïi vuøng khôûi ñoäng cuûa oå ñóa cöùng. y Y2K Monitor: Neáu choïn Enabled, heä thoáng seõ töï ñoäng doø tìm loãi söï coá Y2K. y CPU Internal Cache: taát caû moïi CPU ñeàu ñöôïc thieát keá coù boä löu tröõ trong (cache L1) neân choïn Enabled. y External Cache: Moät soá loaïi CPU sau naøy ñöôïc thieát keá coù cache Level 2, ta neân choïn enable khi thieát laäp cho CPU coù cache L2. y Processor Number Feature: Cho/khoâng cho chaïy chöùc naêng dònh danh (ID) cuûa CPU Pentium III. Ñaây laø moät chöùc naêng ñaëc bieät ñöôïc thieát keá cho CPU Pentium III nhaèm laäp danh saùch caùc ngöôøi duøng. y Quick Power On Self Test: Ta choïn Enabled ñeå choïn quaù trình POST ñöôïc nhanh hôn. y First Boot Device/ Seconnd/Third Boot Device: Choïn thieát bò khôûi ñoäng theo thöù töï öu tieân thöù nhaát, hai, ba. y Boor Other Device: Neáu ta choïn noù, seõ tìm qua caùc thieát bò khaùc ñeå khôûi ñoäng maùy neáu khoâng tìm thaáy heä thoáng ôû nhöõng thieát bò moät, hai vaø ba ñaõ khai baùo ôû treân. y Swap Floppy Drive: neáu maùy cuûa ta ñöôïc thieát laäp vôùi hai oå ñóa meàm, chöùc naêng naøy seõ cho pheùp chuyeån ñoåi vò trí cuûa hai oå ñóa, töùc laø oå ñóa A coù theå thaønh B vaø ngöôïc laïi B coù theå thaønh A.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 62 y Boot Up Floppy Seek: Xaùc laäp cho maùy tính doø/khoâng doø tìm oå ñóa meàm ki khôûi ñoäng. y Boot Up NumLock Status: Xaùc laäp cheá ñoä hoaït ñoäng cuûa baøn phím beân phaûi (soá) cuûa baøn phím khi nhaán phím Numlock y FirmWare Write Protect: ngaên ngöøa (enable) hay khoâng ngaên ngöøa (disable) khi ta döï ñònh caäp nhaän thay ñôûi BIOS. y Typematic Rate Setting : Cho/khoâng cho pheùp thieát laäp toác ñoä döõ lieäu nhaäp cuûa baøn phím. y Typematic Rate (Chars/Sec): Xaùc laäp soá kyù töï laëp laïi khi nhaán vaø giöõ moät phím: choïn giaù trò 6 kyù töï/ 1s ñeán 30 kyù töï / 1s. y Typematic Delay (Msec): Xaùc laäp thôøi gian trì hoaõn tröôùc khi moät kyù töï goõ laëp laïi (baèng caùch aán vaø giöõ moät phím) töø 250/1000s ñeán 1000/1000s. y Security Option: Muïc naøy chæ coù yù nghóa khi ta ñaû thieát laäp maät khaåu ôû caùc trang SET SUPERVIOR/ USER PASSWORD (trìnn baøy sau), choïn moät trong hai cheá ñoä hoaït ñoänt cuûa Password. Setup : maùy seõ hoaït ñoäng bình thöôøng nhöng seõ hoûi maät maõ khi nguôøi duøng vaøo trang thieát laäp BIOS (sau khi nhaán phím DEL). System : Maùy seõ hoûi maät maõ ngay töø luùc khôûi ñoäng. Ta phaûi goõ ñuùng thì môùi vaøo ñöôïc. y OS Select For DRAM > 64MB: Neáu maùy söû duïng heä thoáng khôûi ñoäng OS/2 vaø coù boä nhôù lôùn hôn 64MB thì choïn OS2 Neáu khoâng, choïn Non-OS2 (OS/2 laø heä thoáng cuõ khoâng coøn thaáy söû duïng ôû Vieät Nam, do ñoù ta non choïn Non-OS2). 4. ADVANCED CHIPSET FEATURES : CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software IDE Primary Master SDRAM Cas Latency Time 3 Item Help SDRAM Cycle Time Tras/Tre 6/8 Menu Lever ¾ SDRAM Ras-To-Cas Delay 3 SDRAM Ras Prechatge Time 3 System Bios Cacheable Enabled Video Bios Cacheable Enabled Memory Hole At 15m 16m Disabled CPU Latency Time Disabled Delayed Transaction Enabled On-Chip Video Windows Size 64 MB Local Memory Frequency 100 Mhz. * Onboard Display Cache Setting * Initial Display Cache Enabled Cas# Latency 3 Paging Mode Control Open RAS-to-CAS Override by CAS#LT
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 63 RAS# Timing Fast RAS# Prechatge-Timing Fast ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults y SDRAM cas Latency Time y SDRAM Cycle Time Tras/ Tre y SDRAM Ras-To-Cas Delay y SDRAM Ras Prechatge Time Coù 4 muïc ñeå thieát laäp traïng thaùi chôø vaø ñònh giôø cuûa boä nhôù SDRAM. Do ñoù neân ñeå giaù trò maëc ñònh: y System Bios Cacheable y Video Bios Cacheable Hai muïc naøy cho pheùp video hoaëc heä thoáng ñöôïc löu tröõ trong boä nhôù cho vieäc hoaït ñoäng nhanh hôn. Neân cho giaù trò maëc ñònh. y Memory Hole At 15m 16m : Muïc naøy cho pheùp söû duïng khoâng gian boä nhôù treân maø caùc card môû roäng ISA ñoøi hoûi. y CPU Latency Timer : Ñeå thieát laäp tham soá veà thôøi gain cho vieäc truy caäp ñeán CPU, haõy ñeå giaù trò maëc ñònh (Disabled) y Delayed Transaction: Chipset coù boä nhôù ñeäm ghi 32 bit hoã trôï thaønh laäp vaø baûo trì moät baûng ghi chính. Neân ñeå giaù trò maëc ñònh (Enabled). y On – Chip Video Windows Size: Ñeå xaùc dònh kích thuôùc boä nhôù neáu ta duøng AGP graphics adaptor. Giaù trò maëc ñònh (64MB). y Local Memory Frequency: Duøng ñeå ñieàu chænh bus cho boä nhôù heä thoáng, ta neân ñaët laø 100 Mhz ñeán 133 Mhz neáu ta duøng boä nhôù coù bus töông öùng. y Onboard Display Cache Setting : Ñeå thieát laäp tham soá cho boä nhôù vuøng löu tröõ (cache) cuûa boä ñieàu hôïp video ñöôïc thieát laäp treân mainboard. Neân ñeå giaù trò maëc ñònh. 5. INTEGRATED PERIPHERALS CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software IDE Primary Master On-Chip Primary PCI IDE Enabled Item Help On-Chip Secondary PCI IDE Enabled Menu Lever ¾ IDE Primary Master PIO Auto IDE Primary Slave PIO Auto IDE Secondary Master PIO Auto IDE Secondary Slave PIO Auto IDE Primary Master UDMA Auto IDE Primary Slave UDMA Auto IDE Secondary Master UDMA Auto IDE Secondary Slave UDMA Auto
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 64 UBS Controller Enabled USB Keyboard Support Disabled Init Display First PIC Slot Onboard PCI Audio Enabled Onboard PCI Modem Enabled Onboard PCI LAN Enabled Hardware Reset Enabled AC97 Audio Auto AC97 Modem Auto ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help - F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults Trang naøy lieät keâ ra nhöõng muïc ñeå khai baùo cho caùc thaønh phaàn cuûa thieát bò ngoaïi vi ñöôïc tích hôïp treân board maïch (Intergrated Peripheral) ôû caùc coång input/output cuûa heä thoáng. y On-chip Primary PCI IDE y On-chip Secondary PCI IDE Cho/khoâng keát noái PCI IDE ñöôïc tích hôïp treân mainboard. Taát nhieân ta phaûi enable ñeå keát noái vôùi caùc IDE. y IDE Primary Master PIO. y IDE Primary Slave PIO y IDE Secondary Master PIO y IDE Secondary Slave PIO Moãi keânh IDE ñöôïc coù theå keát noái vôùi moät thieát bò master vaø moät thieát bò slave. Nhö vaäy seõ coù nhieàu nhaát laø 4 thieát bò cho hai keânh truyeàn Primary vaø Secondary. y IDE Primary Master UDMA. y IDE Primary Slave UDMA y IDE Secondary Master UDMA y IDE Secondary Slave UDMA Hoã trôï coâng ngheä UDMA (Ultra Direct Memory Access) choã thieát bò IDE. Neân choïn Auto ñeå heä thoáng töï doø tìm. y USB Controller : Choïn/ khoâng cho coång USB tích hôïp treân mainboard. y USB Keyboard Support : Choïn/ khoâng cho coång USB keát noái Keyboard. y Unit Display First :Ñeå löïa choïn cho boä ñieàu hôïp video, duøng card video rôøi (choïn PCI Slot) hay Onboard. y Onboard PCI Audio : neáu mainboard ta coù tích hôïp heä thoáng Audio, coù theå choïn hoaëc khoâng choïn noù. y Onboard PCI Modem : neáu mainboard cuûa ta coù tích hôïp PCI Modem, coù theå choïn hoaëc khoâng choïn. y Onboard PCI LAN : neáu mainboard cuûa ta coù tích hôïp PCI LAN, coù theå choïn hoaëc khoâng choïn noù.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 65 y Hardware Reset :: neáu ta choïn noù, ta coù theå baám nuùt Reset treân case ñöôïc keát noái vôùi mainboard ñeå khôûi ñoäng laïi heä thoáng. y AC97 Audio : choïn/khoâng choïn sound AC97 tích hôïp treân mainboard. Neân choïn Auto khi ta söû duïng AMR card (Audio Modem Riser) ñeå hoã trôï. y AC97 Modem : ta neân choïn Auto khi ta söû duïng MR/ARM card (Modem Riser/Audio Modem Rise) ñeå hoã trôï. 6. POWER MANAGEMENT SETUP CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software IDE Primary Master ACPI Function Enabled Item Help ACPI Suspend Type S1(POS) Menu Lever ¾ Power Management Define Video Off Method DPMS Video Off In Suspend Yes Suspend Type Stop Grant MODEM Use IRQ 3 Suspent Mode Disabled HDD Power Down Disabled Soft – Off by PWR-BTTN Instant-Off Waker-Up by PCI card Disabled Power on by Ring Disabled Wake Up On LAN Enabled CPU Thermal Limit NA Board Thermal Limit NA CPU Thermal Limit 50.0% Resume by Alarm Disabled x Dade (of Month) Alarm 0 x Time (hh:mm:ss) 0 0 0 ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help - F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults y ACPI Function: Mainboard moã trôï ACPI (Afvanced Configuration and Power management Interface – Giao dieän quaûn lyù caáu hình vaø nguoàn c61p cao). Duøng muïc naøy ñeå enable hay disable ñaëc tröng ACPI. y ACPI Suspent Type: Ñeå xaùc laäp cheá ñoä suspend (trì hoaõn) cho heä thoáng. ÔÛ cheá ñoä maëc ñònh laø S1 (POS), kieàu suspend naøy töông ñöông vôùi moät phaàn meàm ñieàu khieån taét nguoàn. y Power Management : Xaùc laäp quaûn lyù nguoàn khi maùy tính khoâng hoaït ñoäng (vaøo cheá ñoä taïm ngöng). User Define : Quaûn lyù nguoàn toång theå ñònh cho maùy.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 66 Min Saving : Tieát kieäm naêng löôïng ôû möùc toái thieåu. Max Saving : Tieát kieäm naêng löôïng ôû möùc toái ña. y Video Off Method: Xaùc laäp caùc phöông phaùp ngaét tín hieäu video khi maùy tính taïm ngöng. y Video Off In Suspend : Maøn hình taét maùy tính ôû cheá ñoä taïm ngöng (uspend). y MODEM Use IRQ: neáu ta muoán coù moät cuoäc goïi tôùi qua modem seõ töï ñoäng thöïc hieän laïi khi maùy ñang ôû traïng thaùi power-saving, duøng muïc naøy ñeå xaùc ñònh ñöôøng daây yeâu caàu ngaét (IRQ) ñöôïc söû duïng cho Modem. y Suspent Use IRQ : neáu ta muoán coù moät cuoäc goïi tôùi qua modem seõ töï ñoäng thöïc hieän laïi khi maùy ñang ôû traïng thaùi power-saving, duøng muïc naøy ñeå xaùc ñònh ñöôøng daây yeâu caàu ngaét (IRQ) ñöôïc söû duïng cho Modem. y Suspent Mode: Neáu ta choïn User Define ôû muïc Power Management, ta coù theå xaùc laäp chieàu daøi cuûa khoaûng thôøi gian tröôùc khi vaøo cheá ñoä taïm ngöng. Maùy tính seõ vaøo cheá ñoä naøy ñeå tieát kieäm naêng löôïng khi chuùng ta khoâng ñuïng ñeán chuoät vaø baøn phím trong khoaûng thôøi gian ñöôïc thieát laäp. Disable : Maùy tính seõ khoâng bao giôø vaøo cheá ñoä taïm ngöng. 1 min – 1 hour : xaùc laäp thôøi gian chôø vaøo cheá ñoä taïm ngöng töø 1 phuùt ñeán 1 giôø. y HDD Power Down: neáu ta choïn Use Define ôû muïc Power Management, thì ta coù theå ñieàu chænh thôøi gian taïm taét oå cöùng töø 1 ñeán 15 phuùt. Quaù thôøi gian naøy oå cöùng töï ñoäng ngaét nguoàn. y Soft – Off by PWR-BTTN : Xaùc laäp cheá ñoä taét maùy. Instant-off : maùy seõ taét ngay khi nhaán nuùt Power. Delay 4 sec : maùy seõ taét sau 4 giaây keå töø luùc nhaán nuùt Power. y Waker-Up by PCI card : Neáu ta choïn muïc naøy, noù seõ cho pheùp kích hoaït card môû roäng maø ta gaén treân Slot PCI hoaït ñoäng trôû laïi töø traïng thaùi power- saving. y Power on by Ring: Cho ta thieát laäp heä thoáng hoaït ñoäng laïi töø moät Baøi trình ñieàu khieån hoaëc ôû traïng thaùi power-saving khi coù moät cuoäc goïi ñeán qua FAX/MODEM ôû ñaàu noái Wake On Modem ôû mainboard cho ñaëc ñieåm naøy. y Wake Up On LAN : Cho ta thieát laäp heä thoáng hoaït ñoäng laïi töø moät Baøi trình ñieàu khieån hoaëc ôû traïng thaùi power-saving khi coù moät tín hieäu ñeán qua card maïng (LAN).
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 67 y CPU Termal Limit . y Board Thermal Limit. Hai muïc naøy duøng ñeå thieát laäp möùc nhieät ñoä cho CPU vaø mainboard. Neáu nhieät ñoä vöôït quaù möùc, boä quaûn lyù nguoàn seõ laøm giaûm nhieät ñoä laïi. y CPU Thermal Throttling: Ñeå ñieàu chænh tæ leä phaàn traêm veà thôøi gian maø CPU chaïy nhöng khoâng taùc duïng khi quaù trình laøm giaûm nhieät ñoä baét ñaàu do vöôït möùc nhieät. y Resume by Alarm: taét/môû chöùc naêng thieát laäp thôøi ñieåm maùy tính seõ hoaït ñoäng trôû laïi. 7. PnP/ PCI CONFIGURATION CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software IDE Primary Master Reset Configuration Data Disabled Item Help Menu Lever ¾ Resources Controlled By Auto (ESCD) x IRQ Resources Press Enter Default is Disabled Select Enabled to reset PCI/VGA Palette Snoop Disabled Estended System Configuration data ESCD) when you have installed a new add-on and the system recon- figuration has caused such a serious conflict that the OS cannot boot. ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help - F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults Traïng thaùi naøy ta ñònh caáu hình hoaït ñoäng cho caùc card môû roäng Ñöôïc hoã trôï tính naêng Plug and Play. y Reset Configuration Data: Xaùc laäp laïi döõ lieäu caáu hình. Disable : khoâng söû duïng chöùc naêng naøy. Enable: cheá ñoä naøy seõ lau saïch döõ lieäu cuûa caáu hình PnP trong BIOS khi khôûi ñoäng laïi maùy vaø seõ caáu hình theo maëc ñònh. y Bresources Controlled By : Xaùc laäp caùch thöùc kieåm soaùt taøi nguyeân cho caùc thieát bò. Auto: ñeå cho BIOS töï ñoäng thieáât laäp caùc nguoàn taøi nguyeân cho caùc thieát bò PnP. Manual : Ngöôøi söû duïng töï thieát laäp caùc nguoàn taøi nguyeân cho caùc thieát bò PnP (ñòa chæ I/O, IRQ, DMA).
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 68 y IRQ (3, 4, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 14,15), DMA (0, 1, 3, 5, 6, 7): Xaùc laäp caùc IRQ (Interrupt Request – Ñoái vôùi caùc maùy tính töông thích IBM PC, ñaây laø caùc ñöôøng daây maø caùc thieát bò ngoaïi vi (nhö) maùy in hoaëc modem duøng ñeå göûi caùc thoâng baùo chuù yù cho boä vi xöû lyù, khi caùc thieát bò naøy ñang saün saøng phaùt hoaëc thu döõ lieäu) vaø DMA cho caùc thieát bò PCI hoaëc ISA. Caùc xaùc laäp naøy chæ hieån thò khi Resources Controlled By la Manual. 8. PCI HEALTH STATUS OPTION CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software IDE Primary Master Shutdown temperature 85oC/185oF. Item Help VCOREIn Menu Lever ¾ + 1.800 V + 3.300 V + 5.00 V - 12.00 V - 5.00V Voltage Battery System Temperature CPU Temperature CPU FAN Speed CLOSING CASE FAN Speed Disabled Onboard PCI LAN Enabled Hardware Reset Enabled AC97 Audio Auto AC97 Modem Auto ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help - F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults Neáu trang naøy ñöôïc kích hoaït trong heä thoáng maùy cuûa ta, ta neân chaáp nhaän giaù trò maëc nhieân ñöôïc thieát laäp cuûa nhaø saûn xuaát. 9. FREQUENCY CONTROL : CMOS Setup Utility – Copyright (C) 1984 – 1999 Award Software IDE Primary Master Auto Deterct DIMM/PCI Clk Enabled Item Help CPU Internal Core Speed 233 Mhz Menu Lever ¾ Spread Spectru, Disabled CPU/DIMM/PCI Clock Default CPU Clock Ratio x 3.5
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 69 ↑↓ ← → : Move Enter : Select +/-/PU/PD: Value ESC: Exit F1: General Help - F5: Previous F6: Fail – Safe Defaults F7: Optimizep Defaults y Auto Detect DIMM/PCI Clk : khi ta choïn enable, BIOS seõ voâ tín hieäu ñoàng oà cuûa DIMM vaø PCI slot. y CPU Internal Core Speed : thieát laäp toác ñoä treân mainboard phuø hôïp vôùi CPU maø ta laép ñaët. Neáu choïn Manual, seõ coù hai muïc xuaát hieän laø CPU/DIMM/PCI Clock vaø CPU Clock Ratio. y Spread Spectrum: Neáu Enable cho muïc naøy, noù coù theå laøm giaûm ñaùng keå quaù trình hoaït ñoäng cuûa EMI (Electro Magnetic Interference). y CPU/ DIMM/ PCI Clock : y CPU Clock Ratio : Hai muïc naøy seõ xuaát hieän neáu ta choï Manual ôû muïc CPU Internal Core Speed. Ta duøng CPU/DIMM/PCI Clock ñeå taàn soá bus cho CPU (nhö 133 Mhz, 100Mhz, 66Mhz) vaø duøng CPU Clock Ratio ñeå ñònh heä soá nhaân. Coâng vieäc naøy laø ñònh toác ñoä cho CPU cuûa ta ôû BIOS maø khoâng phaûi thieát laäp jumpers treân mainboard, caùch xaùc ñònh vaãn theo coâng thöùc sau : CPU Speed = CPU Clock x CPU Clock ratio Toác ñoä CPU = toác ñoä bus x heä soá nnaân Ví duï : CPU cuûa ta coù toác ñoä 900 Mhz vôùi bus 100 thì ta phaûi ñònh heä soá nhaân (CPU Clock ratio) laø 900 chia 100 = 9. 10. LOAD FAIL – SAFE DEFAULTS - Trang naøy cho pheùp nhaäp xaùc laäp theo caùc giaù trò maëc ñònh cuûa BIOS theo cheá ñoä An toaøn – Söï coá thích hôïp vôùi taát caû caùc muïc cuûa trang CMOS Setup Utility. Nhôø vaäy ta giaûm thôøi gian khi phaûi thöïc hieän thieát laäp BIOS moät caùch thuû coâng. Tuy nhieân, gaùn giaù trò naøy cho BIOS thì seõ khoâng toái öu cho heä thoáng hoaït ñoäng. - Khi nhaán Enter ñeå vaøo trang naøy, ta nhaán phím B vaø Enter ñeå khoâng nhaäp caùc xaùc laäp theo maëc ñònh cuûa BIOS. Ngöôïc laïi, nhaán phím Y vaø Enter neáu muoán nhaäp caùc xaùc laäp theo maëc ñònh. 11. LOAD OPTIMIZED DEFAULTS - Trang naøy cho pheùp nhaäp xaùc laäp theo caùc giaù trò maëc ñònh cuûa BIOS. Ñaây laø caùc giaù trò ñöôïc xaùc laäp hoã trôï heä toáng toái öu nhaát. - Töông töï, khi nhaán phíem Enter ñeå vaøo trang naøy, nhaán phím N vaø Enter ñeå khoâng nhaäp caùc xaùc laäp theo maëc ñònh. Nhaán pheùim Y neáu muoán nhaäp caùc xaùc laäp theo maëc ñònh hoaëc coù theå nhaán F7. 12. SET SUPERVISOR PASSWORD AND USER PASSWORD Chöùc naêng cuûa hai trang naøy töông töï nhau. Ta xaùc laäp maät khaåu ñeå baûo maät maùy tính. Khi maät khaåu ñöôïc xaùc laäp thì khi baät maùy thì coù hoäp thoaïi yeâu caàu nhaäp maät khaåu ñeå khôûi ñoäng maùy hoaëc vaøo BIOS Setup. Neáu ta queân maät
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 70 khaåu, coù theå thaùo pin CMOS hoaëc vôùi nhöõng mainboard ñôøi môùi sau naøy laø chuyeån jumper BIOS sang cheá ñoä Clear CMOS (xem phaàn Mainboard). y Caùch gaùn maät khaåu - Treân trang Main Menu choïn SUPERVISOR hoaëc USER PASSWORD vaø nhaán phím Enter. - Maøn hình seõ hieån thò hoäp thoâng baùo ñeå ta goõ Password “Enter password”. - Sau khi goõ Password vaø nhaán Enter. Maøn hình seõ hieän thoâng baùo ñeå ta xaùc nhaän laïi Password. Ta phaûi goõ laïi chính xaùc Password ñaõ goõ laàn tröôùc ñeå xaùc nhaän. Goõ xong nhaán phím Enter ñeå hoaøn taát caøi ñaët Password “Confirm Password”. - Khi ñaõ caøi Password ta nhôù quay laïi BIOS FEATURE SETUP vaø y vaøo muïc Secutiry Option ñeå xaùc laäp cheá ñoä hoaït ñoäng cuûa Password. y Gôõ boû password - Nhaán Enter ñeå vaøo SUPERVISOR/ USER PASSWORD, maøn hình cuõng heäin leân thoâng baùo yeâuc aàu goõ Password “Enter Password” - Ñöøng goõ phím naøo caû maøy haõy goõ phím Enter ñeå xoùa boû Password. - Maøn hình seõ hieån thò thoâng ñieäp “Password Disable” . Nhaán phím Enter ñeå hoaøn thaønh taùc vuï. 13. SAVE & EXIT SETUP Khi tieán haønh xong caùc xaùc laäp BIOS, ta phaûi löu chuùng laïi trong CMOS + Nhaán phím Enter taïi muïc naøy treân MAIN MENU + Maøn hình seõ hieån thò thoâng baùo “ SAVE to CMOS and EXIT (Y/N)? + Baám phím Y vaø nhaán enter ñeå xaùc nhaän löu hoaëc coù theå baám F10 ñeå xaùc nhaän löu vaø thoaùt khoûi CMOS 14. EXIT WITHOUT SAVING Ñeå thoaùt khoûi xaùc laäp BIOS maø khoâng löu baát kyø moät thay ñoåi naøo, ta vaøo muïc naøy ôû MAIN MENU vaø baám phím Y ñeå thoaùt ra khoûi xaùc laäp BIOS. Ngoaøi ra , coù theå baám phím ESC ôû MAIN MENU ñeå thöïc hieän nhanh taùc vuï thoaùt maø khoâng löu. CHÖÔNG IV: CAØI ÑAËT PHAÀN MEÀM CHO 1 MAÙY TÍNH MÔÙI I. Phaân hoïach vaø ñònh daïng ñóa cöùng. 1. Phaân hoaïch oåå cöùng Ñeå coù theå söû duïng oå ñóa cöùng moät caùch hieäu quaû thì chuùng ta phaûi phaân hoaïch chuùng. Söï phaân hoaïch seõ laøm taêng toâc ñoä cuûa oå ñóa cöùng do döõ lieäu seõ ñöôïc xaép xeáp moät caùch hôïp lyù hôn.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 70 khaåu, coù theå thaùo pin CMOS hoaëc vôùi nhöõng mainboard ñôøi môùi sau naøy laø chuyeån jumper BIOS sang cheá ñoä Clear CMOS (xem phaàn Mainboard). y Caùch gaùn maät khaåu - Treân trang Main Menu choïn SUPERVISOR hoaëc USER PASSWORD vaø nhaán phím Enter. - Maøn hình seõ hieån thò hoäp thoâng baùo ñeå ta goõ Password “Enter password”. - Sau khi goõ Password vaø nhaán Enter. Maøn hình seõ hieän thoâng baùo ñeå ta xaùc nhaän laïi Password. Ta phaûi goõ laïi chính xaùc Password ñaõ goõ laàn tröôùc ñeå xaùc nhaän. Goõ xong nhaán phím Enter ñeå hoaøn taát caøi ñaët Password “Confirm Password”. - Khi ñaõ caøi Password ta nhôù quay laïi BIOS FEATURE SETUP vaø y vaøo muïc Secutiry Option ñeå xaùc laäp cheá ñoä hoaït ñoäng cuûa Password. y Gôõ boû password - Nhaán Enter ñeå vaøo SUPERVISOR/ USER PASSWORD, maøn hình cuõng heäin leân thoâng baùo yeâuc aàu goõ Password “Enter Password” - Ñöøng goõ phím naøo caû maøy haõy goõ phím Enter ñeå xoùa boû Password. - Maøn hình seõ hieån thò thoâng ñieäp “Password Disable” . Nhaán phím Enter ñeå hoaøn thaønh taùc vuï. 13. SAVE & EXIT SETUP Khi tieán haønh xong caùc xaùc laäp BIOS, ta phaûi löu chuùng laïi trong CMOS + Nhaán phím Enter taïi muïc naøy treân MAIN MENU + Maøn hình seõ hieån thò thoâng baùo “ SAVE to CMOS and EXIT (Y/N)? + Baám phím Y vaø nhaán enter ñeå xaùc nhaän löu hoaëc coù theå baám F10 ñeå xaùc nhaän löu vaø thoaùt khoûi CMOS 14. EXIT WITHOUT SAVING Ñeå thoaùt khoûi xaùc laäp BIOS maø khoâng löu baát kyø moät thay ñoåi naøo, ta vaøo muïc naøy ôû MAIN MENU vaø baám phím Y ñeå thoaùt ra khoûi xaùc laäp BIOS. Ngoaøi ra , coù theå baám phím ESC ôû MAIN MENU ñeå thöïc hieän nhanh taùc vuï thoaùt maø khoâng löu. CHÖÔNG IV: CAØI ÑAËT PHAÀN MEÀM CHO 1 MAÙY TÍNH MÔÙI I. Phaân hoïach vaø ñònh daïng ñóa cöùng. 1. Phaân hoaïch oåå cöùng Ñeå coù theå söû duïng oå ñóa cöùng moät caùch hieäu quaû thì chuùng ta phaûi phaân hoaïch chuùng. Söï phaân hoaïch seõ laøm taêng toâc ñoä cuûa oå ñóa cöùng do döõ lieäu seõ ñöôïc xaép xeáp moät caùch hôïp lyù hôn.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 71 Phaân hoaïch moät oå ñóa laø chia oå ñóa thaønh caùc phaân khu (partition) vaø nhieàu oå ñóa logic. Söï phaân hoaïch ñöôïc thöïc hieän nhôø leänh FDISK trong heä ñieàu haønh DOS, vì vaäy phaân hoaïch coøn goïi laø FDISK. Caùch tieán haønh nhö sau: + Khôûi ñoäng maùy tính töø ñóa meàm hay CD- ROM, phaûi chaéc chaén raèng ñóa naøy phaûi chöùa hai taäp tin FDISK.EXE vaø FORMAT.COM. + Sau khi hoaøn taát quaù trình khôûi ñoäng, goõ chöõ FDISK taïi daáu nhaéc DOS vaø nhaán phím Enter. A:\>fdisk _ + Maøn hình hieån thò moät thoâng baùo yeâu caàu ngöôøi duøng xaùc nhaän cho pheùp hoå trôï caùc baûng FAT 32 cho oå ñóa cöùng hay khoâng. + Neáu ta nhaán phím N: töùc laø heä thoáng söû duïng heä ñieàu haønh Windows NT (NetWork Technology) hoaëc heä ñieàu haønh khaùc Windows hoaëc caùc oå ñóa coù dung löôïng thaáp hôn 2GB + Neáu ta baám Y: töùc laø hoå trôï cho heä ñieàu haønh Windows - Sau ñoù nhaán phím Enter maøn hình seõ hieån thò trang ñaàu tieân laø FDISK Option - Trong ñoù goàm caùc tuøy choïn sau ñaây: 1. Create Dos partition or Logical Drive: taïo Dos partition hoaëc oå ñóa Logical 2. Set active partition: thieát laäp partition hoaït ñoäng – partition naøy seõ ñöôïc duøng ñeå khôûi ñoäng. 3. Delete partition or Logical Drive: Xoùa partition hoaëc oå ñóa Logical Drive 4. Display partition or information: Hieån thò caùc thoâng tin cuûa caùc partition ñaõ ñöôïc xaùc laäp Phaân hoaïch moät oå ñóa môùi hoaøn toaøn Muoán phaân chia moät oå cöùng môùi hoaøn toaøn nghóa laø chöa ñöôïc taïo partition nhaán phím 1 vaø nhaán phím Enter: - Ñeå taïo caùc partition ta laàn löôït thöïc hieän caùc böôùc tuaàn töï töø 1 → 3 Create DOS Partition or Logical DOS Drive Current fixed disk drive : 1 Choose one of the following 1. Create Primary DOS partition
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 72 2. Create Extended DOS partition 3. Create Logical DOS Drive(s) in the extended DOS partition Enter choice : [1] - Nhaán 1 choïn create primary DOs Partition ñeå taïo phaân vuøng chính * FDISK seõ baét ñaàu kieåm tra tính nguyeân veïn cuûa oå ñóa cöùng - sau khi maùy tính hoaøn thaønh kieåm tra (100% complete), maøn hình hieån thò thoâng baùo hoûi ngöôøi duøng coù söû duïng kích thöôùc toái ña cho Primary DOS Partition hay khoâng? Ôû ñaây neáu ta choïn Y (Yes) thì toaøn boä dung löôïngoå ñóa cöùng seõ taïo thaønh moät oå ñóa (oå ñóa C) vaø chæ moät khoâng theå chia theâm ñóa khaùc ñöôïc nöõa vaø maøn hình xuaát hieän nhö sau: Create Primary DOS Partition Current fixed disk : 1 Do you wish to use the maximum available size for a Primary DOS Partition (Y/N) ? [Y] Coøn neáu nhö ta muoán chia thaønh nhieàu oå ñóa khaùc nhau, ta choïn No (N) vaø goõ Enter, khi aáy maøn hình xuaát hieän nhö sau: Create Primary DOS Partition Current fixed disk : 1 Veryfying frive intergrity : 45% complete Sau ñoù maøn hình xuùaât hieän tieáp cöûa soå nhö sau: Create Primary DOS Partition Current fixed disk : 1 Total disk space is 1210Mbyte (1byte = 1048576 bytes) Maximum space available for partition is 1210Mbyte (100%) Enter partition size in Mbyte or percent of disk space (%) to create a primary DOS Partition (Y/N) :[1210] No partition defined Press ESC to return to DFISK Option
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 73 Nhaäp vaøo treân dung löôïng cuûa Primary DOS Partition (dung löôïng oå ñóa chính aøm mình muoán chia , oå ñæa C). ví duï laø 600 vaø nhaán enter, maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau: Create Primary DOS partition Current fixed disk drive :1 Partition Status Type Volume label Mbytes System Usage 1 A PRI DOS SYSTEM 601 UNKNOWN 49% Primary DOS partition create Press ESC to continue Primary DOS ñaõ coù (oå ñóa C ñaõ coù), ta nhaán ESC ñeå trôû veà Menu chính, töø Menu chính ta tíeâp tuïc choïn Option 1 vaø nhaán Enter , maøn hình seõ hieän ra laïi: Create DOS Partition or Logical DOS Drive Current fixed disk drive : 1 Choose one of the following 1. Create Primary DOS partition 2. Create Extended DOS partition 3. Create Logical DOS Drive(s) in the extended DOS partition Enter choice : [1] Ñeû taïo partition môû roäng ta choïn muïc 2 laø Create extended DOS partiotn hieän ra : Create Primary DOS partition Current fixed disk drive :1 Partition Status Type Volume label Mbytes System Usage 1 A PRI DOS SYSTEM 601 UNKNOWN 49% Total disk space is 1210Mbyte (1 byte = 1048576 bytes) Maximum space avaialble for Partition is 609 Mbyte (51%) Enter partition size in Mbyte or percentage of disk space (%) to create a primary DOS partition [609] Press ESC to continue Taïi ñaây ta laáy heát dung löôïng coøn laïi cuûa ñóa ñeå giaønh cho phaàn DOS môû roäng vaø maøn hình seõ hieän thoâng baùo: Create Primary DOS partition Current fixed disk drive :1 Partition Status Type Volume label Mbytes System Usage 1 PRI DOS SYSTEM 601 UNKNOWN 49% 2 EXT DOS 609 UNKNOWN 51%
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 74 Extended DOS partition create Press ESC to continue Ta nhaán ESC ñeå tíeâp tuïc (nhaán nheï 1 laàn, neáu nhaán 2 laàn lieân tuïc thì chöông trình seõ boû qua vaø trôû veà MENU chính) vaø maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau: Create Logical DOS Drive(s) in the Extended DOS Partition No logical drive defined Total Extended DOS partition size is 609 Mbyte (1byte = 1048576 bytes) Maximum space available for partition is 609 Mbyte (100%) Enter partition size in Mbyte or percent of disk space (%) to create a primary DOS Partition :[609] Enter Logical drive size in Mbytes or percentage of disk space (%) ]609] Press ESC to return to DFISK Option Neáu phaàn Extended DOS partition chæ daønh cho moät oå ñóa (oå ñóa D) thì ta nhaán ESC vaø maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau: Create Logical DOS Drive(s) in the Extended DOS Partition No logical drive define Drive Volume Mbytes System Usage D 609 UNKNOWN 100% Extended DOS partition create Press ESC to continue Nhaán ESC ta seõ trôû veà Menu chính. keát thuùc qua trình taïo partition cho ñóa cöùng . Thíeât laäp hoaït ñoäng söï phaân vuøng : - Sau khi taïo xong caùc Partition ta phaûi tíeân haønh set Active cho Primary DOS partition ñeå ñóa cöùng môùi khôûi ñoäng ñöôïc. - Töù Menu chính ta choïn Option thöù 2 cho Set Active Primary vaø nhaán Enter, maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau: Set Active Partition Current fixed disk drive :1 Partition Status Type Volume label Mbytes System Usage 1 PRI DOS SYSTEM 601 UNKNOWN 49% 2 EXT DOS 609 UNKNOWN 51%
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 75 Total disk space is 1210 Mbyte (1 bye = 1048576 bytes) Enter the number of partition you wanrt to make active [1] Press ESC to return to FDISK Option Ta choïn 1 vaø nhaán enter, ta thaáy chöõ A seõ xuaát hieän döôùi coät Satus cuûa oå ñóa C vaø maøn hình seõ ra thoâng baùo nhö sau: Create Primary DOS partition Current fixed disk drive :1 Partition Status Type Volume label Mbytes System Usage 1 PRI DOS SYSTEM 601 UNKNOWN 49% 2 EXT DOS 609 UNKNOWN 51% Total disk space is 1210 Mbyte (1 bye = 1048576 bytes) Partition 1 make active Press ESC to return to FDISK Option - Ta Nhaán ESC ñeå trôû veà Menu chính - Quaù trình FDISK keát thuùc Phaân hoaïch moät oå ñóa ñaõ coù phaân hoaïch : Tröôùc heát chuùng ta phaûi xoùa caùc Partition cuõ: Töø menu chính ta choïn Option thöù 3 vaø nhaán Enter, maøn hình hieän ra Delete DOS Partition or Logical DOS Drive Current fixed disk drive : 1 Choose one of the following 1. Delete Primary DOS partition 2. Delete Extended DOS partition 3. Delete Logical DOS Drive(s) in the extended DOS partition 4. Delete Non – DOS partition Enter choice : [1] Press ESC to return to FDISK Option - Ñeå xoaù caùc partition, ta phaûi thöïc hieän theo nguyeân taéc xoaù töø 4 → 1 ♦ Xoaù Non – DOS Partition + Choïn Option thöù 4 trong baûng thoâng baùo vaø nhaán Enter + Moät maøn hình thoâng baùo seõ hieän ra nhö sau : Delete Non - DOS partition Current fixed disk drive :1
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 76 Partition Status Type Volume label Mbytes System Usage 1 PRI DOS SYSTEM 301 FAT 32 25% 2 EXT DOS 609 50% 3 Non DOS 301 25% Total disk space is 1210 Mbyte (1 bye = 1048576 bytes) WARNING ! data in the Delete Non – DOS partition will be lost What Non – DOS partition do you want delete ? [1] Press ESC to return to FDISK Option + Ñeå xoaù Non – DOS partition ta choïn Option thöù 3 vaø nhaán Enter + Maøn hình seõ xuùaât hieän baûng thoâng baùo nhö sau : Do you wish to continue (Y/N) ? [ N ] + Ta nhaán Y , Enter - Non – DOS Partition ñaõ ñöôïc xoùa vaø maøn hình seõ xuaát hieän thoâng baùo sau: Delete Non - DOS partition Current fixed disk drive :1 Partition Status Type Volume label Mbytes System Usage 1 A PRI DOS SYSTEM 301 FAT 32 25% 2 EXT DOS 605 50% Total disk space is 1210 Mbyte (1 bye = 1048576 bytes) Non – DOS Partition deleted Press ESC to exit FDISK y Xoùa caùc Logical Disk: - Taïi Menu chính nhaán choïn Option thöù 3 ñeå vaøo Menu Delete Partition or logical DOS Drive. Maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo nhö sau:
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 77 Delete DOS partition or Logical DOS Drive Current fixed disk drive :1 Choose one of the following 1. Delete Primary DOS Partition. 2. Delete Extended DOS Partition. 3. Delete Logical DOS Drive (s) in the Extended DOS Partition. 4. Delete Non-DOS Partition Enter choise : [ ] Press ESC to return to FDISK Option - Ta choïn Option thöù 3 ñeå vaøo Menu: Delete logical Drive (s) in the Extended DOS Partition. + Maøn hình hieän ra thoâng baùo nhö sau : Delete Logical DOS Drive(S) In The Extended DOS Partition Drive Volume Mbytes System Usage D: DATA 1 302 FAT 32 50% E: DATA 2 303 FAT 32 50% Total Extended DOS Partition size is 605 Mbyte (1mbyte = 1048576 byte) WARNING ! Data in the delete Logical DOS Drive will be lost. What drive do you want delete ? [ ] Press ESC to return to FDISK Option. + Choïn E vaø nhaán Enter. + Maøn hình seõ hieän ra doøng thoâng baùo sau : Volume Label ? [ ] + Nhaäp vaøo Volume Label (teân nhaõn ñóa) ôû ñaây laø DATA2 vaø nhaán Enter ([n] neáu ñóa khoâng ñaët teân nhaõn ta chæ caàn nhaán enter). + Maøn hình seõ hieän ra thoâng baùo : Are you sure (Y/N) ? [N] + Choïn Y vaø nhaán Enter. + Maøn hình seõ hieän ra thoâng baùo sau : Delete Logical DOS Drive(S) In The Extended DOS Partition Drive Volume Mbytes System Usage D: DATA 1 302 FAT 32 50% E: Drive deleted Total Extended DOS Partition size is 605 Mbyte (1mbyte = 1048576 byte)
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 78 WARNING ! Data in the delete Logical DOS Drive will be lost. What drive do you want delete ? [ ] Press ESC to return to FDISK Option. + Maøn hình cho bieát laø oå ñóa E : ñaõ bò xoùa. + Ta tieáp tuïc choïn D vaø nhaán Enter. Maøn hình seõ thoâng baùo nhö sau : Delete Logical DOS Drive(S) In The Extended DOS Partition Drive Volume Mbytes System Usage D: Drive deleted E: Drive deleted All logical drive deleted in the ERxtended DOS Partition. Press ESC to return to FDISK Option. - Thoâng baùo cho chuùng ta bieát taát caû caùc ñóa Logical ñaõ bò xoùa - Ñeå tieáp tuïc ta nhaán ESC maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau: Delete Logical DOS Drive(S) In The Extended DOS Partition No logical drive defined Drive letter have been change or deleted. Press ESC to continue. - Ta nhaán ESC ñeå trôû veà maøn hình tröôùc ñoù. y Xoùa Extended Partition : − Taïi Menu chính, sau khi ta ñaõ xoùa xong caùc ñóa Logical Drive, ta choïn Option thöù 3 laø : Delete Partition or Logical DOS Drive vaø nhaán Enter. − Maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau : Delete DOS Partition or Logical DOS Drive Current fixed disk drive : 1 Choose one of the follwing 1. Delete Primary DOS Partition. 2. Delete Extended DOS Partition. 3. Delete Logical DOS Drive (s) in the Extended DOS Partition. 4. Delete Non-DOS Partition. Enter choice : [ ] - Ta choïn Option thöù 2 vaø maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau: Delete Extended DOS Partition Current fixed disk drive : 1 Partition Status Type Volume Label Mbytes System Usage 1 A PFI DOS SYSTEM 301 FAT 32 25%
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 79 2 EXT DOS 605 50% Total disk space is 1210 Mbype (1 Mbyte = 1048576 bytes) WARNING ! Data in the delete Extended DOS Partition will be lost. Do you want to continue (Y/N) ? [ N ] Press ESC to return to FDISK Option. + Choïn Y vaø nhaán Enter, maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau: + Nhaán ESC ñeå trôû veà Menu chính. y Xoùa Primary DOS Partition : + Taïi Menuy chính ta choïn Option thöù 3; Delete partition or logical DOS Drive vaø nhaán Enter, maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau : Delete Extended DOS Partition Current fixed disk drive : 1 Partition Status Type Volume Label Mbytes System Usage 1 A PFI DOS SYSTEM 301 FAT 32 25% Total disk space is 1210 Mbype (1 Mbyte = 1048576 bytes) WARNING ! Data in the delete Extended DOS Partition will be lost. Do you want to continue (Y/N) ? [ N ] Press ESC to return to FDISK Option. - Ta choïn Option thöù 1 vaø nhaán Enter, maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau : Delete Extended DOS Partition Current fixed disk drive : 1 Partition Status Type Volume Label Mbytes System Usage 1 A PFI DOS SYSTEM 301 FAT 32 25% Total disk space is 1210 Mbype (1 Mbyte = 1048576 bytes) WARNING ! Data in the delete Extended DOS Partition will be lost. Do you want to continue (Y/N) ? [ N ] Press ESC to return to FDISK Option. - Ta choïn 1 vaø nhaán Enter, maøn hình seõ hieän ra baûng thoâng baùo sau: Enter Volume Label [ ] - Nhaäp Volume Label (teân nhaõn ñóa , ôû ñaây laø SYSTEM) vaøo neáu khoâng ñaët neân thì ta chæ caàn nhaán Enter. - Maøn hình seõ hieän ra thoâng baùo: Are you sure (Y/N) ? [ N }
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 80 + Ta choïn Y vaø nhaán Enter. - Maøn hình seõ hieän ra thoâng baùo sau: Primary DOS ñaõ bò xoùa Primary DOS Primary deleted. - Ta nhaán ESC ñeå trôû veà maøn hình chính. 2. Ñònh daïng oå ñóa cöùng (Formating ) Sau khi ñaõ phaân hoïach thaønh caùc oå cöùng Logic, muoán söû duïng ñöôïc chuùng ta phaûi ñònh daïng : - Ñoái vôùi oå ñóa meàm thì chuùng ta ñaõ ñöôïc ñònh daïng saün tröôùc. - Ñoái vôùi oå ñóa CD-ROM hoaëc DVD-ROM thì ñònh daïng trong quaù trình ghi ñóa. - Rieâng oå cöùng thì chuùng ta phaûi thöïc hieän ñònh daïng noù. Khi ñaõ hoaøn thaønh FDISK vaø khôûi ñoäng laïi maùy töø ñóa khôûi ñoäng (ñóa meàm, CD-ROM), vaø khi xuaát hieän daáu nhaéc A:\> ta goõ vaøo FORMAT C: Maøn hình seõ hieän thò thoâng baùo veà vieäc döõ lieäu seõ bò maát treân oå ñóa naøy. Nhaán phím Y vaø nhaán Enter ñeå tieán haønh ñònh daïng. A:\> FORMAT C: WARNING: ALL DATA ON NON – REMOVABLE DISK. DRIVE C: WILL BE LOST ! Proceed with Format (Y/N) ? - Chôø ñôïi moät thôøi gian ngaén, tieán trình ñònh daïng oå ñóa seõ hoaøn thaønh. Chöông trình yeâu caàu ngöôøi duøng nhaäp teân (Volume) cuûa oå ñóa, ta coù theå nhaäp teân baát kyø(toái ña 11 kyù töï), coøn neáu muoán khoâng coù teân thì nhaán Enter. - Ñònh daïng xong maøn hình seõ hieån thò caùc thoâng tin veà oå ñòa vaø trôû veà daáu nhaéc DOS taïi oå A. LÖU YÙ : - Ñeå coù theå truy xuaát töø oå ñóa, heä ñieàu haønh seõ duøng caùc baûng FAT (file Allocation Table – Baûng ñònh vò taäp tin) treân oå ñóa. - Ña soá caùc heä ñieàu haønh thöôøng chæ söû duïng baûng FAT16. - FAT32 laø baûn caûi tieán cuûa heä thoáng taäp tin FAT. - FAT32 chæ thaät söï hieäu quaû khi duøng cho caùc oå ñóa lôùn nhôø söû duïng khoâng gian ñóa hôïp lyù hôn. - Moâi tröôøng cuûa heä ñieàu haønh MS DOS chæ söû duïng ñöôïc caùc baûng FAT16. - Moâi tröôøng cuûa heä ñieàu haønh WINDOWS 98 trôû veà sau thì söû duïng ñöôïc caû hai baûng FAT16 vaø FAT32.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 81 - Rieâng Windows NT (ñeán phieân baûn 4.0) thì khoâng theå truy caäp hoaëc khôûi ñoäng töø oå ñóa FAT32, vì vaäy trong luùc FDISK chuùng ta khoâng theå cho pheùp oå ñóa cöùng ñöôïc hoã trôï FAT32. II. Caøi ñaët heä ñieàu haønh Windows. Hieän nay haàu heát caùc maùy tính caù nhaân ôû vaên phoøng cuõng nhö ôû gia ñình ñeàu söû duïng heä ñieàu haønh Windows XP vì noù coù giao dieän ñeïp, cung caáp nhieàu tieän ích, tính baûo maät cao hôn, chæ coøn moät soá raát ít caùc maùy coù caáu hình thaáp laø vaãn söû duïng heä ñieàu haønh Windows 98. Tuy nhieân trong cuoán saùch naøy chuùng toâi vaãn giôùi thieäu caùch caøi ñaët heä ñieàu haønh Windows 98 vì ñoù cuõng laø caùc böôùc chung ñeå caøi ñaët caùc heä ñieàu haønh khaùc. Ñoïc xong phaàn trình baøy naøy, hoïc vieân cuõng coù theå töï caøi ñaët ñöôïc caùc phieân baûn heä ñieàu haønh Windows 2000, XP 1. Yeâu Caàu Phaàn Cöùng Toái Thieåu CPU: 100 MHZ RAM: 16 MB HDD: 250 MB Dung löôïng coøn troáng Moät ñóa CD ROM chöông trình WIN98SE (Coù soá CD KEY) 2. Caøi Ñaët Win98se Sau khi phaân haïch vaø ñònh daïng cho caùc oå ñóa, ta tieán haønh caøi ñaët heä ñieàu haønh cho maùy vi tính theo 2 caùch: a) Caøi ñaët töø ñóa CDROM 9 Öu khuyeát ñieåm: Öu: - Thao taùc deã daøng - Tieát kieäm dung löôïng ñóa cöùng Khuyeát: - Thôøi gian caøi ñaët nhieàu - Khoù khaên khi caøi ñaët theâm caùc öùng duïng cuûa windows hoaëc Driver. - Trong thôøi gian caøi ñaët neáu ñóa CDROM bò loãi thì phaûi caøi ñaët laïi töø ñaàu. 9 Caùc böôùc caøi ñaët. Böôùc 1: Ghi laïi soá Serie cuûa Windows (thöôøng ñöïôc in treân voû ñóa) Böôùc 2: Ñöa ñóa CD coù chöùa thö muïc WINDOWS98 vaøo,tim File setup.exe trong thö muïc naøy vaø chaïy taäp tin naøy (moät soá ñóa coù taäp tin Autorun thì seõ töï ñoâng chaïy khi ñöa ñóa vaøo maùy). Böôùc 3: Thöïc hieän theo höôùng daãn treân maøn hình cho ñeán khi hoaøn taát.(Thoâng thöôøng ta khoâng neân thöïc hieän theo caùch naøy) b) Caøi ñaët töø oå ñóa cöùng 9 Öu khuyeát ñieåm:
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 82 Öu: - Thôøi gian caøi ñaët nhanh - Deã daøng caøi ñaët theâm caùc öùng duïng cuûa Windows hoaëc Driver Khuyeát: -Chieám dung löôïng chöùa boä WIN98SE nguoàn (khoaûng 120 MB) 9 Caùc böôùc caøi ñaët. Böôùc 1: Cheùp boä WIN98SE nguoàn vaøo oå ñóa cöùng (Neân cheùp vaøo D:\SOFTS\WIN98SE) Böôùc 2: Chaïy file Setup.exe töø thö muïc nguoàn treân oå ñóa cöùng. (Ví duï: D:\>SOFTS\WIN98SE\SETUP Å) Böôùc 3: Chöông trình seõ chaïy scandisk ñeå kieåm tra oå ñóa cöùng. Neáu ñóa cöùng coù loãi thì seõ khoâng tieáp töïc caøi ñaët ñöôïc nöõa, chöông trình seõ töï thoaùt ra ngoaøi. Neáu oå ñóa khoâng coù loãi naøo thì choïn EXIT ñeå tieáp tuïc. Böôùc 4: Maùy baét ñaàu caùc böôùc caøi ñaët. Böôùc 5: Choïn hay khoâng choïn vieäc tieáp tuïc caøi ñaët.Neáu muoán tieáp tuïc caøi ñaët thì choïn muïc “ I accept the Agreement” Æ Nhaép NEXT Böôùc 6: Nhaäp soá Product Key thích hôïp ñeå maùy caøi ñaët chöông trình(soá Product Key naøy laáy ôû File Cd-Key hoaëc ôû giaáy höôùng daãn ôû treân ñóa).
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 83 Böoâc 7: Choïn ñöôøng daãn ñeå cheùp caùc File cuûa WINDOWS. Böôùc 8: Maùy kieåm tra khoâng gian ñóa xem coù ñuû choã troáâng ñeå caøi ñaët .Sau ñoù maùy töï cheùp caùc File vaøo thö muïc ñaõ choïn.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 84 Böôùc 9: Choïn kieåu caøi ñaët chöông trình maëc ñònh hay töï choïn caùch caøi ñaët caùc File. - Typical: Töï ñoäng choïn caùc thaønh phaàn caàn thieát. - Portable: Caøi cho maùy xaùch tay - Compact: Caøi tieát kieäm (neáu oå ñóa cöùng nhoû) - Custom: Caøi theo söï choïn löïa. Böôùc 10: Khai baùo teân ngöôøi söû duïng vaø coâng ty nôi laøm vieäc. Böôùc 11: Choïn nhöõng phaàn caàn cheùp hoaëc cheùp taát caû. Tieáp theo maùy seõ caøi ñaët vaø khôûi ñoäng laïi 3 laàn thì hoaøn chænh; Löu yù: Neáu caøi ñaët Windows XP thì ta coù theå tieán haønh phaân hoïac vaø format oå ñóa trong quaù trình caøi ñaët.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 85 III. Caøi ñaët vaø gôõ boû caùc chöông trình. 1. Caøi ñaët trình ñieàu khieån caùc thieát bò (driver). Khi ta gaén theâm moät thieát bò phaàn cöùng vaøo maùy tính (VD nhö Card maïng, Card aâm thanh, Card Tivi ), muoán maùy coù theå hieåu vaø ñieàu khieån ñöôïc caùc thieát bò ñoù thì ñieàu caàn thieát tröôùc tieân laø phaûi caøi ñaët trình ñieàu khieån (driver) cho caùc thieát bò ñoù. Khi ta ñi mua moät thieát bò thì seõ ñöôïc nhaø saûn xuaát cung caáp keøm theo moät boä chöông trình ñieàu khieån (driver) cho thieát bò ñoù, thöôøng boä chöông trình naøy ñöôïc chöùa trong ñóa CD. Neáu ñóa coù chöùc naêng Autorun (chöùc naêng töï ñoäng thi haønh chöông trình caøi ñaët khi ta ñöa ñóa vaøo maùy) thì ta chæ vieäc ñöa ñóa vaøo maùy vaø laøm theo caùc höôùng daãn cuûa chöông trình caøi ñaët (caùc chöông trình naøy coù giao dieän vaø caùc böôùc thöïc hieän raát khaùc nhau neân chuùng toâi khoâng theå höôùng daãn chi tieát ñöôïc). Neáu do söû duïng laâu ngaøy bò maát ñóa Driver ñi keøm hoaëc do ñóa khoâng coù chöùc naêng Autorun thì chuùng ta laøm theo caùc böôùc sau: Môû baûng ñieàu khieån heä thoáng Control Panel baèng caùch vaøo menu Start Æ Settings Æ Control Panel (hoaëc môû bieåu töôïng Control Panel töø cöûa soå My Computer): Trong hình döôùi laø maøn hình Control Panel cuûa Windows 98SE
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 86 Môû bieåu töôïng Add Hardware, xuaát hieän cöûa soå nhö beân döôùi: Nhaán nuùt Next 2 laàn, heä thoáng seõ töï tìm kieám caùc thieát bò trong maùy chöa coù Driver hoaëc Driver bò sai vaø hieän ra moät danh saùch nhö hình beân döôùi : Neáu heä thoáng maùy ñaõ tìm ra thieát bò maø chuùng ta muoán caøi ñaët Driver thì ta choïn muïc Yes, the device is in the list vaø choïn thieát bò muoán caøi ôû trong hoäp danh saùch beân döôùi. Neáu heä thoáng khoâng tìm ra thieát bò ta muoán caøi thì choïn muïc No, the device isn’t in the list. Nhaán nuùt Next ñeå tieáp tuïc:
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 87 Nhaán nuùt Finish, heä thoáng seõ töï tìm kieám Driver cho thieát bò, neáu thaáy seõ töï caøi ñaët thieát bò vaø yeâu caàu Restart laïi maùy. Neáu heä thoáng khoâng tìm thaáy Driver phuø hôïp cho thieát bò thì chuùng ta ñöa ñóa Driver ñi keøm vôùi thieát bò vaøo maùy vaø chæ ñöôøng daãn ñeán taäp tin Driver cuûa thieát bò, neáu ñuùng maùy seõ töï caøi ñaët vaø yeâu caàu khôûi ñoäng laïi maùy. 2. Caøi ñaët caùc phaàn meàm öùng duïng. Vieäc caøi ñaët caùc chöông trình phaàn meàm öùng duïng vaøo maùy hieän nay khaù ñôn giaûn, ñieàu caàn thieát laø chuùng ta coù moät boä nguoàn (source) naèm trong ñóa CD hoaëc cheùp vaøo oå cöùng. Thöôøng caùc ñóa CD hieän nay ñöôïc thieát keá theo kieåu AutoPlay neân chæ caàn boû ñóa vaøo oå laø chöông trình caøi ñaët seõ töï ñoäng chaïy vaø chuùng ta chæ caàn traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa chöông trình. Tröôøng hôïp chuùng ta cheùp source vaøo oå cöùng hoaëc treân oå CD khoâng coù chöông trình Autoplay thì chaïy taäp tin Setup cuûa chöông trình vaø laøm theo caùc höôùng daãn treân maøn hình. 3. Caùch gôõ boû moät chöông trình khoûi maùy tính. Trong cöûa soå Control Panel, môû bieåu töôïng Add/Remove Programs, khi ñoù danh saùch caùc phaàn meàm caøi ñaët trong maùy seõ xuaát hieän nhö hình minh hoïa beân döôùi: Choïn phaàn meàm muoán gôõ boû roài click nuùt Add/Remove , click nuùt OK trong hoäp thoaïi môùi xuaát hieän ñeå xaùc nhaän vieäc gôõ boû.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 88 CHÖÔNG V: CHUAÅN ÑOÙAN VAØ SÖÛA CHÖÕA SÖÏ COÁ MAÙY TÍNH I. Nguyeân nhaân gaây ra söï coá maùy tính a. Do ngöôøi söû duïng • Do thao taùc khoâng chính xaùc, • Khoâng thöïc hieän ñuùng quy ñònh veà an toaøn döõ lieäu vaø maùy tính b. Do phaàn cöùng • Chaát löôïng saûn phaåm keùm • Söï coá ngaãu nhieân • Thôøi gian söû duïng ñaõ laâu, tuoåi thoï caùc thieát bò ñaõ heát c. Do phaàn meàm • Do Virus xaâm nhaäp, phaù döõ lieäu hoaëc caùc file heä thoáng • Do Chöông trình bò loãi II. Caùch chuaån ñoùan vaø khaéc phuïc caùc hö hoûng phaàn cöùng. Ñeå chuaån ñoùan vaø khaéc phuïc caùc söï coá thoâng thöôøng trong maùy tính, chuùng ta laøm theo caùc böôùc sau: 1. Xaùc ñònh hoûng hoùc : Ñaây laø böôùc ngöôøi kyõ thuaät vieân chuaån ñoùan “beänh” cuûa maùy tính ñeå töø ñoù coù caùch “ñieàu trò” thích hôïp. Chuùng ta coù theå phaùt hieän caùc söï coá phaàn cöùng thoâng qua caùc hieän töôïng maø chuùng ta coù theå quan saùt, laéng nghe, ngöûi muøi, hoaëc ñoïc caùc thoâng baùo loãi treân maøn hình ñeå töø ñoù ñöa ra nhöõng phaùn ñoaùn chính xaùc. Döôùi ñaây seõ lieät keâ moät soá thoâng baùo loãi thöôøng gaëp: 9 BIOS ROM checksum error-System Halted. Vieäc kieåm tra toång (Checksum) bò sai. Nguyeân nhaân coù theå do BIOS hoûng. 9 Keyboard error or no keyboard present. Heä thoáng khoâng khôûi ñoäng ñöôïc baøn phím. Caàn kieåm tra laïi baøn phím ñaõ ñöôïc keát noái vôùi maùy tính chöa hoaëc baøn phím bò loãi. 9 C: (or D:) drive error. Heä thoáng khoâng nhaän bieát ñöôïc oå ñóa. Coù theå khai baùo sai trong CMOS. Hoaëc coù khai baùo, nhöng oå khoâng ñöôïc noái tôùi ñaàu noái IDE treân mainboard hoaëc ñònh daïng khoâng ñuùng. 9 CMOS checksum error- Defaults loaded. Vieäc kieåm tra toång (Checksum) trong CMOS bò sai. Nguyeân nhaân coù theå do pin nuoâi CMOS yeáu. Heä thoáng seõ naïp caáu hình maëc ñònh vaøo CMOS ñeå ñaûm baûo raèng heä thoáng cuûa baïn vaãn coøn hoaït ñoäng ñöôïc. 9 CMOS memory size mismatch.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 89 Khai baùo sai dung löôïng boä nhôù RAM trong CMOS hoaëc do caøi ñaët thanh RAM chöa chaët hoaëc coù loãi treân boä nhôù. ¾ Caùc maõ bip: Moãi haõng saûn xuaát BIOS coù nhöõng quy ñònh veà maõ bip khi POST phaùt hieän söï coá cuûa thaønh phaàn phaàn cöùng naøo ñoù. Döôùi ñaây laø maõ bip cuûa haõng AMI: Soá laàn bip yù nghóa 1 Quaù trình laøm töôi DRAM coù vaán ñeà, lieân quan ñeán mainboard 2 Vuøng nhôù 64 KB ñaàu tieân coù vaán ñeà. Khoâng kieåm tra ñöôïc loãi Parity. 3 Vuøng nhôù 64 KB ñaàu tieân coù vaán ñeà . 4 Boä Timer #1 coù vaán ñeà. 5 Loãi CPU. 6 Boä ñieàu khieån baøn phím lieân quan ñeán A20 coù loãi 7 Coù vaán ñeà khi thay ñoåi Mode laøm vieäc cuûa CPU 8 Khoâng theå ñoïc/ghi video RAM. Coù theå khoâng coù card video hoaëc video RAM hoûng 9 Loãi BIOS . Giaù trò Checksum sau khi kieåm tra khoâng ñuùng. 10 Khoâng theå ñoïc ghi CMOS. CMOS coù vaán ñeà. 11 External Cache bò loãi 2 ngaén Quaù trình POST bò döøng , coù vaán ñeà veà phaàn cöùng 1 daøi 2 ngaén Video ROM coù loãi hoaëc loãi maïch ñieän cuûa væ maïch maøn hình 1 daøi 3 ngaén Video RAM coù loãi 1daøi Quaù trình POST keát thuùc. Caùc phaàn cöùng ñöôïc kieåm tra ñeàu toát. Baûng maõ bip cuûa haõng AMI Caùc thoâng tin treân cuõng chöa ñuû ñeå chuùng ta phaùn ñoaùn ñuùng beänh cuûa maùy tính, coù theå moät söï coá xaûy ra do nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhau gaây ra. Ví duï khi baät maùy thaáy maøn hình toái thui, khoâng coù baát kyø moät tín hieäu naøo phaùt ra thì khi ñoù nguyeân nhaân coù theå laø: - Chöa caém nguoàn maøn hình - Chöa caém Jac tín hieäu töø maøn hình vaøo maùy tính - Nguoàn maøn hình hoûng - Maïch taïo cao aùp cung caáp cho ñeøn hình hoûng - Card maøn hình hoûng hoaëc chöa caém chaët vaøo Slot môû roäng - Main board coù vaán ñeà Nhöng chuùng ta chöa voäi vaøng keát luaän ngay maø haõy phaân tích tieáp caùc hieän töôïng keøm theo: - Khi khôûi ñoäng maùy, nghe coù moät tieáng bip, coù nghóa laø caùc thaønh phaàn cuûa mainboard laøm vieäc bình thöôøng.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 90 - Ñeøn baùo nguoàn maøn hình saùng, coù nghóa laø ñaõ coù nguoàn caáp cho maøn hình. - Coù muøi kheùt töø maøn hình coù nghóa laø maïch ñieän trong maøn hình coù vaán ñeà ( ñieän trôû, cuoän cao aùp, ) Caên cöù vaøo tình hình thöïc teá vaø caûm nhaän cuûa baûn thaân ñeå tìm ra ñuùng beänh cho maùy tính laø moät yeâu caàu ñoái vôùi ngöôøi kyõ thuaät vieân. Caùch toát nhaát laø duøng caùc linh kieän coøn toát roài laàn löôït thay vaøo caùc thaønh phaàn coù nghi ngôø bò hö roài baät maùy chaïy thöû, neáu sau khi thay theá moät thieát bò maø maùy chaïy toát thì chöùng toû thieát bò ñoù bò hö. Löu yù moãi laàn chæ thay theá moät thieát bò thì môùi coù khaû naêng phaùt hieän ñuùng thieát bò bò hö. 2. Caùch xöû lyù: Neáu laø ngöôøi söû duïng , chuùng ta coù theå thaùo boä phaän nghi ngôø bò hö ñeå nhôø kieåm tra thöû hoaëc ñöa maùy ñeán trung taâm baûo haønh. Neáu laø kyõ moät thuaät vieân, chuùng caàn chuaån bò moät soá vaät tö, væ maïch rôøi ñang hoaït ñoäng toát nhö : card maøn hình, RAM, card Sound ., cable tín hieäu, cable nguoàn vaø moät soá duïng cuï : Ñoàng hoà vaïn naêng, tuoác lô vit, Chuùng ta coù theå : - Thay theá – Thöû nghieäm – Loaïi tröø : Tröôøng hôïp nghi ngôø thaønh phaàn naøo ñoù gaây ra söï coá, chuùng ta coù theå thay thöû , cho maùy tính khôûi ñoäng laïi. Neáu hieän töôïng ñoù ñöôïc khaéc phuïc, coù nghóa laø phaùn ñoaùn cuûa chuùng ta ñuùng. Tuy nhieân, trong thöïc teá coù theå coøn nhieàu thaønh phaàn lieân quan ñeán söï coá, chuùng chæ neân thay theá moãi laàn moät thaønh phaàn vaø chaïy thöû maùy tính ñeå xaùc ñònh ñöôïc ngay thaønh phaàn gaây ra söï coá, nhö vaäy chuùng seõ nhanh choùng phaùt hieän ñöôïc ra caùc linh kieän bò hö hoûng. Neáu chuùng ta thay theá cuøng moät luùc nhieàu thaønh phaàn thì thaät khoù xaùc ñònh. - Ñöa veà trung taâm baûo haønh ñeå söûa chöõa. Sau khi ñaõ kieåm tra kyõ, xaùc ñònh boä phaän bò hoûng nhöng khoâng theå khaéc phuïc ngay ñöôïc, chuùng ta caàn phaûi ñöa veà trung taâm baûo haønh. Coøn neáu coù khaû naêng söûa chöõa thì chuùng ta coù theå töï söûa ôû nhaø. Tuy nhieân, trong maùy tính caùc thieát bò coù caáu taïo raát tinh vi neân moät soá thieát bò chuùng ta coù theå söûa coøn moät soá khaùc thì khoâng theå söûa, phaûi thay môùi. 3. Thöû laïi: Sau khi thay theá, hoaëc khaéc phuïc xong söï coá, chuùng ta caàn thöû laïi. Coù nghóa laø khôûi ñoäng laïi maùy tính, quan saùt quaù trình khôûi ñoäng, chaïy thöû phaàn meàm, vaø cho maùy tính hoaït ñoäng trong moät khoaûng thôøi gian - ñoù laø ñieàu raát caàn thieát, ñeå khaúng ñònh chuùng ta ñaõ hoaøn toaøn khaéc phuïc ñöôïc vaø khaéc phuïc heát söï
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 91 coá cuûa maùy tính. Coù nhöõng tröôøng hôïp, ngoaøi söï coá ñaõ phaùt hieän coøn tieåm aån nhöõng söï coá khaùc caàn khaéc phuïc tieáp. III. Caùch chuaån ñoùan vaø khaéc phuïc caùc hö hoûng phaàn meàm. 1. Xaùc ñònh nguyeân nhaân: Chuùng ta caàn quan saùt quaù trình khôûi ñoäng cuûa maùy tính vaø ñoïc thoâng baùo loãi treân maøn hình ñeå phaân bieät ñöôïc ñoù laø: o Loãi phaàn meàm: + Loãi caùc file heä thoáng + Loãi Chöông trình ñieàu khieån thieát bò (Driver) + Loãi Heä ñieàu haønh Windows + Loãi chöông trình öùng duïng o Loãi lieân quan ñeán phaàn cöùng: + Loãi vuøng heä thoáng treân ñóa cöùng + Thieát laäp caáu hình maùy tính khoâng phuø hôïp + Thieáu boä nhôù chính . Treân cô sôû ñoù seõ ñöa ra höôùng khaéc phuïc. 2. Khaéc phuïc: Chuùng ta neân chuaån bò moät soá ñóa caàn thieát : Ñóa khôûi ñoäng, ñóa chöùa chöông trình tieän ích, ñóa chöùa chöông trình phoøng choáng Virus, ñóa caøi ñaët cô baûn Windows 9x, Windows 2000, Office, ñeå coù theå hoaøn toaøn chuû ñoäng khaéc phuïc söï coá. Ví duï : Maùy caøi Windows 9X, khi khôûi ñoäng, treân maøn hình hieän thoâng baùo loãi : " VxD error returns to command prompt " Ñaây hoaøn toaøn laø loãi heä ñieàu haønh Windows, moät file VxD bò thaát laïc hoaëc bò loãi . Chuùng ta cho chaïy Windows Setup töø ñóa caøi ñaët CD Win9x vaø choïn "Verify installed components " ñeå caøi laïi file VxD. • Chaïy thöû: Cuoái cuøng, chuùng ta ñöøng queân khôûi ñoäng laïi maùy tính, chaïy thöû phaàn meàm ñeå baïn yeân taâm laø ñaõ hoaøn toaøn söûa ñöôïc loãi.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 92 CHÖÔNG VI: BAÛO TRÌ HEÄ THOÁNG I. YÙ nghóa cuûa vieäc baûo trì heä thoáng. Coâng taùc baûo trì maùy tính caàn ñöôïc tieán haønh thöôøng xuyeân hoaëc theo ñònh kyø, ít nhaát 6 thaùng moät laàn, ñieàu naøy seõ goùp phaàn laøm taêng tuoåi thoï cuûa maùy cuõng nhö ñaûm baûo an toaøn döõ lieäu. Maëc duø ñaõ ñöôïc ñaàu tö toát veà phaàn cöùng cuõng nhö phaàn meàm nhöng coù theå do söû duïng laâu, do virus phaù hoïai hoaëc moät nguyeân nhaân khaùch quan naøo ñoù laøm cho maùy tính cuûa chuùng ta khoâng hoïat ñoäng oån ñònh. Ñieàu naøy chuùng ta hoøan toøan coù theå traùnh ñöôïc neáu coù cheá ñoä baûo döôõng maùy tính moät caùch hôïp lyù vaø thöøong xuyeân. Neáu coù cheá ñoä baûo döôõng hôïp lyù, chuùng ta seõ: - Baûo ñaûm an toøan döõ lieäu. - Keùo daøi tuoåi thoï cuûa caùc thieát bò phaàn cöùng. - Laøm cho maùy chaïy nhanh vaø oån ñònh. II. Baûo trì heä thoáng. 1. Coâng vieäc thöôøng xuyeân: • Phoøng tröø virus : Virus maùy tính laø moät trong caùc nguy cô ñe doaï chöông trình vaø döõ lieäu. Vì vaäy, moãi khi söû duïng ñóa laï chuùng ta neân kieåm tra xem ñóa coù virus khoâng. Ñoàng thôøi, chuùng ta neân laäp lòch queùt virus haøng tuaàn hay luùc maùy tính roãi ñeå phaùt hieän kòp thôøi nhöõng virus vöøa thaâm nhaäp vaøo maùy. Coù nhieàu chöông trình phoøng choáng virus McAfee VirusSCAN, Symantec Norton AntiVirus (NAV), D2 , BKAV, Nhöng vaãn coù moät soá virus, ñaëc bieät laø loaïi virus môùi xuaát hieän seõ naèm ngoaøi voøng kieåm soaùt cuûa chöông trình, chuùng ta neân thöôøng xuyeân caäp nhaät chöông trình choáng virus vôùi phieân baûn môùi nhaát vaø thöôøng xuyeân theo doõi nhöõng thoâng baùo veà loaïi virus môùi ñeå coù bieän phaùp phoøng choáng kòp thôøi. Chuùng ta neân chuaån bò moät ñóa meàm khôûi ñoäng, moät vaøi ñóa chöùa chöông trình phoøng choáng virus ñeå chuû ñoäng hoaøn toaøn khi caàn söû duïng. • Löu tröõ döï phoøng (Backup) nhöõng thoâng tin quan troïng Ñaây laø ñieàu heát söùc caàn thieát. Döõ lieäu laø taøi saûn, laø moà hoâi coâng söùc , thaät tai haïi neáu chuùng bò hoûng. Vaäy haõy sao löu döõ lieäu quan troïng trong ñóa cöùng ra ñóa meàm, CD-RW , Remove disk ñeå phoøng khi coù söï coá chuùng ta seõ coù cô hoäi phuïc hoài thoâng tin, khoâng bò maát döõ lieäu. Ngoaøi döõ lieäu ra, chuùng ta neân löu tröõ döï phoøng thoâng tin heä thoáng nhö:
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 93 - Partition table - Boot record - Baûng caáu hình heä thoáng Vieäc löu tröõ döï phoøng coù theå tieán haønh deã daøng baèng leänh copy trong NC, DOS, Windows hoaëc phöùc taïp hôn moät chuùt chuùng ta söû duïng chöông trình Backup cuûa Windows, DOS , chöông trình tieän ích NU. Toát nhaát, trong moät thôøi gian nhaát ñònh, chuùng ta neân tieán haønh löu tröõ döï phoøng vaø ghi roõ ngaøy thaùng leân nhaõn ñóa. Neáu baïn laø kyõ thuaät vieân caàn höôùng daãn cho ngöôøi söû duïng sao löu nhöõng döõ lieäu quan troïng. 2. Coâng taùc baûo trì : Baûo trì Phaàn meàm : - Doïn raùc ñóa: xoaù nhöõng taäp tin khoâng caàn thieát, laøm saïch thuøng raùc Recycle Bin. - Phaân loaïi taäp tin vaø chuyeån caùc taäp tin veà thö muïc phuø hôïp. - Duøng SCANDISK, Disk fragmenter ñeå toái öu hoaït ñoäng cuûa oå cöùng, laøm taêng toác ñoä truy caäp ñóa, naâng cao tính oån ñònh cuûa oå ñóa cöùng. - Caäp nhaät chöông trình phoøng choáng Virus Baûo trì phaàn cöùng : Phaûi chuaån bò nhöõng duïng cuï thích hôïp ñeå laøm saïch maùy tính : khaên meàm khoâng sôïi, dung dòch taåy (chaát coàn , choáng tónh ñieän), choåi queùt, maùy huùt buïi côõ nhoû, bình thoåi khí neùn, . a. Maùy huùt buïi b.Dung dòch lau ñóa CD c. Duïng cuï Chuùng ta caàn löu yù ñaûm baûo an toaøn cho ngöôøi vaø maùy khi tieán haønh baûo trì:
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 94 - Kieåm tra an toaøn veà ñieän. Tröôùc khi tieán haønh söûa chöõa, baûo trì caàn phaûi taét maùy vi tính, ruùt daây ñieän ra khoûi oå caém ñeå phoøng ñieän giaät. Sau khi taét maùy, phaûi ñôïi vaøi phuùt roài môùi môû naép maùy. - Khöû doøng tónh ñieän. Vì cô theå chuùng ta coù theå tích tuï moät löôïng ñieän tích tónh ñieän maïnh deã laøm hoûng nhöõng maïch ñieän töû, do ñoù töôùc khi tieáp xuùc vôùi baát cöù moät linh kieän ñieän töû naøo beân trong maùy, chuùng ta phaûi khöû doøng ñieän tónh treân cô theå baèng caùch ñeo daây vaøo coå tay coù tieáp ñaát. Neáu khoâng, chuùng ta coù theå cho tay chaïm vaøo khung maùy (phaàn khoâng coù sôn baûo veä) tröôùc khi ruùt phích caém ñieän cuûa maùy tính ra khoûi oå caém. - Laøm veä sinh phaàn cöùng baèng maùy huùt buïi nhoû, bình khí neùn coù voøi ñeå thoåi buïi töø caùc goùc- khe keõ hoaëc ñôn giaûn laø duøng choåi loâng nhoû, meàm : + Huùt buïi / lau saïch quaït gioù, caùc cöûa thoâng gioù + Huùt buïi/ thoåi saïch buïi treân mainbaord, caùc væ maïch môû roäng + Lau saïch caùc caùc chaân caém cuûa væ maïch baèng mieáng lau khoâng sôïi coù taåm dung dòch taåy. + Lau saïch caùc khe caém (Slot) + Lau phím vaø laøm saïch buïi ôû caùc khe cuûa baøn phím + Lau vaø laøm saïch buïi baån ñaëc bieät laø con laên, quaû caàu cao su cuûa chuoät + Lau / thoåi saïch buïi treân væ maïch beân trong maøn hình. Maët khaùc, maøn hình gioáng nhö moät nam chaâm huùt buïi vì noù ñaõ taïo ra moät löôïng ñieän tích tónh ñieän maïnh huùt buïi veà phía noù, vì vaäy caàn phaûi duøng khaên meàm khoâng sôïi nhuùng vaøo dung dòch taåy khoâng coù coàn vaø choáng tónh ñieän ñeå lau hoaëc chæ duøng khaên meàm khoâng sôïi cuõng ñöôïc. + Veä sinh oå ñóa meàm, ñeå taåy saïch veát baån baùm treân ñaàu töø ñoïc/ghi chuùng ta neân duøng ñóa lau ñaàu töø vaø chæ neân lau ñaàu töø khi maùy tính thöôøng xuyeân baùo loãi ñóa meàm vì ñóa lau naøy coù theå laøm moøn ñaàu töø. +oå CD ROM , caùc oå quang khaùc neân duøng boä laøm veä sinh oå ñóa baùn saün coù keøm theo moät ñóa CD ñaëc bieät treân maët coù gaén caùc choåi queùt. Khi ñóa quay, choåi seõ queùt saïch thaáu kính. Thaáu kính naøy duøng ñeå hoäi tuï chuøm tia laser cuûa oå ñóa. Ñeå lau ñóa CD, baïn duøng moät khaên vaûi saïch, meàm, aåm, lau caån thaän maët ñóa phía saùng töø taâm ra ngoaøi theo ñöôøng baùn kính. Haõy kieåm tra caån thaän caùc daây noái, caùc væ maïch caém leân slot, tröôùc khi ñoùng naép maùy. Caém ñieän, cho maùy tính chaïy thöû ñeå ñaûm baûo maùy hoaït ñoäng bình thöôøng. III. Söû duïng caùc tieän ích thoâng duïng ñeå toái öu hoùa hoïat ñoäng cuûa maùy tính. Trong windows tích hôïp saün moät soá caùc chöông trình tieän ích nhö doïn deïp raùc treân oå ñóa, choáng phaân maûnh ñóa, queùt ñóa giuùp chuùng ta coù theå toái öu hoùa hoïat ñoäng cuûa maùy tính. Döôùi ñaây laø caùch söû duïng caùc tieän ích ñoù.
Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 95 1. Chöông trình queùt ñóa (Scan Disk): Vaøo Start Æ Programs Æ Accessories Æ System Tools Æ Scan Disk, xuaát hieän cöûa soå nhö hình döôùi: - Muïc Select the drive(s) you want to check for errors: Choïn oå ñóa muoán queùt. - Muïc Type of test: Choïn kieåu queùt, coù hai kieåu queùt: + Standard: Kieåm tra loãi trong caùc file vaø folder. + Thorough: Ngoaøi vieäc kieåm tra loãi cho caùc file vaø folder coøn kieåm tra luoân beà maët ñóa. - Automatic fix errors: Töï ñoäng söûa khi gaëp loãi. Neáu khoâng choïn muïc naøy moãi khi gaëp moät loãi, chöông trình seõ hieån thò hoäp thoïai yeâu caàu chuùng ta choïn caùch xöû lyù ñoái vôùi file döõ lieäu bò loãi. - Ñeå baét ñaàu queùt, nhaán nuùt Start. Tuøy theo ñoä lôùn cuõa ñóa vaø chaát löôïng ñóa maø thôøi gian queùt ñóa seõ laâu hay mau. 2. Chöông trình Disk Cleanup : Doïn deïp caùc file raùc treân ñóa: Vaøo Start Æ Programs Æ Accessories Æ System Tools Æ Disk Cleanup, xuaát hieän cöûa soå nhö hình döôùi: