Giáo án Lịch sử 10: Ấn Độ thời phong kiến

Nội dung text: Giáo án Lịch sử 10: Ấn Độ thời phong kiến

1. ẤN ĐỘ THỜI PHONG KIẾN I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức Qua bài học giúp Hs nhận thức được: - Ấn Độ là quốc gia có nền văn minh lâu đời, phát triển cao, cùng Trung quốc có ảnh hưởng sâu rộng ở Châu Á và trên thế giới. - Thời Gúp-ta định hình văn hoá truyền thống Ấn Độ. - Nội dung của văn hoá truyền thống. 2. Tư tưởng - Văn hoá Ấn Độ có ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam, tạo nên mối quan hệ kinh tế và văn hoá mật thiết giữa hai nước. Đó là cơ sở để tăng cường hiểu biết, quan hệ thân tình, tôn trọng lẫn nhau giữa hai nước. 3. Kỹ năng - Rèn luyện kỹ năng phân tich, tổng hợp. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Lược đồ Ấn Độ trong SGK phóng to.
2. - Bản đồ Ấn Độ ngày nay. - Tranh ảnh về các công trình nghệ thuật của Ấn Độ. - Chuẩn bị đoạn băng video về văn hoá Ấn Độ (đã phát trên VTV2 vào tháng 6-2003). III. TIếN TRÌNH Tổ CHứC DạY - HọC 1. Kiểm tra bài cũ - Câu 1: Hãy nêu những nét cơ bản trong bộ máy Nhà nước phong kiến Thời Tần - Hán và Đường? - Câu 2: Mầm mống kinh tế TBCN xuất hiện ở Trung Quốc khi nào? Biểu hiện? Tại sao nó không được tiếp tục phát triển? 2. Dẫn dắt bài mới GV khái quát phần kiểm tra bài cũ và dẫn dắt HS vào bài mới, nêu nhiệm vụ nhận thức bài mới như sau: Ấn Độ là một trong những quốc gia cổ đại phương Đông có nền văn minh lâu đời khoảng 3000 năm đến 1500 năm, nền văn minh ở phía Tây Bắc Ấn Độ nằm ở vùng sống Ấn. Khoảng 1500 năm TCN là khởi đầu cho nền
3. văn minh sông Hằng, bài học của chúng ta chỉ nghiên cứu từ nền văn minh sông Hằng nằm ở vùng Đông Bắc, là đồng bằng rộng lớn màu mỡ, quê hương, nơi sinh trưởng của nền văn hoá truyền thống và văn minh Ấn Độ. Để hiểu được văn hoá truyền thống Ấn Độ là gì? Nó phát triển ra sao? Nó ảnh hưởng ra bên ngoài như thế nào? Việt Nam chịu ảnh hưởng của văn hoá Ấn Độ như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu được những vấn đề trên. 3. Tổ chức các hoạt động trên lớp Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững Hoạt động 1: Làm việc cá nhân  Thời kỳ các quốc gia đầu tiên GV đặt câu hỏi: Vì sao một số Nhà nước đầu tiên lại hình thành bên lưu vực sông Hằng? HS đọc SGK trả lời câu hỏi, các HS khác bổ sung. - Khoảng 1500 năm TCN ở đồng GV nhận xét và chốt ý: Khoảng 1500 năm bằng sông Hnằg đã hình thành TCN, vùng lưu vực sông Hằng ở phía Đông một số nước, thường xảy ra tranh
4. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững Bắc có điều kiện tự nhiên thuận lợi, các bộ giành ảnh hưởng nhưng mạnh lạc đã đến đây sinh sống và hình thành các nhất là nước Magađa. Nhà nước, đứng đầu là các tiểu vương quốc. Các tiểu vương quốc lớn mạnh và tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau. GV đặt câu hỏi: Quá trình hình thành và phát triển của nước Magađa? - GV đặt câu hỏi gợi mở: Vai trò của vua Asôca? - GV gọi một HS trả lời, các HS khác bổ sung, sau đó GV chốt ý: - Vua mở nước là Bimbisara, - Asôca là vua thứ 11 của nước Magađa, nhưng kiết xuất nhất (vua thứ 11) lên ngôi vào đầu thế kỷ III TCN. Ông đã xây là Asôca (thế kỷ III TCN). dựng đất nước hùng cường, đem quân đi đánh + Đánh dẹp các nước nhỏ thống các nước nhỏ, thống nhất Ấn Độ (thống nhất nhất lãnh thổ. gần hết bán đảo Ấn Độ, chỉ trừ cực Nam + Theo đạo Phật và có công tạo (Panđia). GV chỉ trên lược đồ trong SGK điều kiện cho đạo Phật truyền bá phóng to treo trên bảng, đồng thời cho HS rộng khắp. Ông cho dựng nhiều
5. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững thấy lãnh thổ Ấn Độ cổ đại rộng lớn hơn so "cột Asôca". với Ấn Độ ngày nay (chỉ trên bản đồ thế giới Ấn Độ ngày nay). - Sau khi thống nhất Ấn Độ, chán cảnh binh đao, ông một lòng theo đạo Phật đến tận Xrilanca. Ông còn cho khắc chữ lên cột sắt "cột Asôca" nói lên chiến công và lòng sùng kính của ông. Asôca qua đời vào cuối thế kỷ III TCN, Ấn Độ lại rơi vào giai đoạn khủng hoảng. Hoạt động 2: Hoạt động theo nhóm  Thời kỳ vương triều Gúpta - GV nêu câu hỏi cho từng nhóm: và sự phát triển của văn hoá + Nhóm 1: Quá trình hình thành vương truyền thống Ấn Độ triều Gúpta? Thời gian tồn tại? Vai trò về mặt chính trị của vương triều này? + Nhóm 2: Điểm nổi bật trong văn hoá Ấn Độ dưới thời Gúp ta? Nội dung cụ thể?
6. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững + Nhóm 3: Văn hoá Ấn Độ thời Gúp ta đã ảnh hưởng như thế nào đến Ấn Độ giai đoạn sau và ảnh hưởng văn hoá Ấn Độ ở những lĩnh vực nào? - GV gọi đại diện các nhóm lên trình bày và các nhóm khác bổ sung cho bạn, sau đó GV nhận xét và chốt ý: + Nhóm 1: Đầu Công nguyên, miền Bắc Quá trình hình thành và vai trò về Ấn Độ được thống nhất - nổi bật vương triều mặt chính trị: Gúp - ta (319- 467), vương triều này chứng tỏ - Đầu công nguyên, miền Bắc Ấn sức kháng cự không cho người Tây Á xâm Độ được thống nhất - nổi bật lấn từ phía Tây Bắc, thống nhất Miền Bắc Ấn vương triều Gúpta (319 -467), Độ, làm chủ gần như toàn bộ miền Trung Ấn Gúpta đã thống nhất miền Bắc Độ. Sự phát triển và nét đặc sắc của vương Ấn Độ, làm chủ gần như toàn bộ triều gúp ta còn giữ được ở thời Hácsa giai miền trung Ấn Độ. đoạn sau (606 - 647). + Nhóm 2: Điểm nổi bật của thời kỳ - Về văn hoá dưới thời Gúpta. Gúpta là sự định hình và phát triển của văn
7. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững hoá truyền thống Ấn Độ. Cụ thể: + Đạo Phật tiếp tục được phát triển sau + Đạo Phật: Tiếp tục được phát hàng năm ra đời ở Ấn Độ đến thời Gúpta triển truyền bá khắp Ấn Độ và được truyền bá khắp Ấn Độ và truyền nhiều truyền ra nhiều nơi. Kiến trúc Phật nơi. Cùng với đạo Phật phát triển kiến trúc giáo phát triển (Chuà Hang, tượng ảnh hưởng của đạo, như chùa Hang mọc ở phật bằng đá). nhiều nơi và những pho tượng phật điêu khắc bằng đá, trên đá (giới thiệu chùa Hang Atgianta ). + Đạo Ấn Độ hay đạo Hinđu ra + Đạo Ấn Độ hay đạo Hinđu vốn là đạo cổ đời và phát triển, thờ 3 vị thần xưa của người Ấn cũng ra đời và phát triển, chính: Thần Sáng tạo, Thần thờ 3 vị thần chính: Thần Sáng Tạo, Thần Thiện, Thần Ac. Các công trình Thiện, Thần Ac và nhiều vị thần khác. Cùng kiến trúc thờ thần cũng được xây với đạo Hinđu phát triển thì các công trình dựng. kiến trúc thờ thần cũng được xây dựng. Các ngôi đền được xây dựng bằng đá cao đồ sộ, hình chóp núi, là nơi ngự trị của các thần và
8. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững nơi tạc nhiều tượng thần thánh bằng đá, (giới thiệu cho HS xem đền tháp hình núi Mênu, lăng mộ hình bán cầu, hình bát úp ). + Chữ viết: từ chữ viết cổ Brahmi đã nâng + Chữ viết: từ chữ viết cổ Brahmi lên, sáng tạo và hoàn chỉnh hệ chữ sanskrit đã nâng lên, sáng tạo và hoàn (chữ Phạn) là chữ viết phổ biến ở Ấn Độ thời chỉnh hệ chữ sanskrit Văn học cổ bấy giờ và là cơ sở hình thành chữ viết ấn Độ điển Ấn Độ - văn học Hinđu, ngày nay. Chữ viết hoàn chỉnh đã tạo điều mang tinh thần và triết lý Hinđu kiện rực rỡ với các tác giả và tác phẩm tiêu giáo rất phát triển. biểu như Sơkuntala của Kaliđasa. Tóm lại, thời Gúp ta đã định hình + Nhóm 3: Văn hoá thời Gúpta đã phát văn hoá truyền thống Ấn Độ với triển khắp Ấn Độ, nó còn rực rỡ sang cả thời những tôn giáo lớn và những công Hácsa. Ngày nay, dân số Ấn Độ đa số theo trình kiến trúc, tượng, những tác đạo Ấn Độ, chữ viết ngày nay của Ấn Độ dựa phẩm văn học tuyệt vời, làm nền trên chữ sanskrit. Trong quá trình buôn bán cho văn hoá truyền thống Ấn Độ với các quốc gia Đông Nam Á, văn hoá Ấn có giá trị văn hoá vĩnh cửu. Độ đả ảnh hưởng sang các nước này chủ yếu - Người Ấn Độ đã mang văn hoá, là tôn giáo đạo Phật, đạo Hinđu và chữ đặc biệt là văn hoá truyền thống
9. Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững sankrit, đạo Bà la môn của người Chăm và truyền bá ra bên ngoài mà Đông kiến trúc tháp Chàm, đạo Phật và các công Nam Á là ảnh hưởng rõ nét nhất. trình chùa mang kiến trúc ảnh hưởng của Phật Việt Nam củng ảnh hưởng của giáo của Ấn Độ ). văn hoá Ấn Độ (tháp Chàm, đạo Phật, đạo Hinđu). 4. Sơ kết bài học 5. Bài tập - Dặn dò về nhà