Giái pháp nâng cao năng lực đáp ứng tiêu chí 3, tiêu chí 4 trong hệ thống các tiêu chí, chỉ số kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề thiết kế đồ họa tại trường Trung cấp nghề Thủ Đức

Nội dung text: Giái pháp nâng cao năng lực đáp ứng tiêu chí 3, tiêu chí 4 trong hệ thống các tiêu chí, chỉ số kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề thiết kế đồ họa tại trường Trung cấp nghề Thủ Đức

1. GIÁI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC ĐÁP ỨNG TIÊU CHÍ 3, TIÊU CHÍ 4 TRONG HỆ THỐNG CÁC TIÊU CHÍ, CHỈ SỐ KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO NGHỀ THIẾT KẾ ĐỒ HỌA TẠI TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ THỦ ĐỨC Nguyễn Thu Vân TÓM TẮT Để chương trình đào tạo nghề TKĐH tại trường TCN Thủ Đức đạt kết quả kiểm định chất lượng chương trình đào tạo ở mức cao nhất thì phải có những giải pháp cần thiết, phù hợp với thực tiễn tại trường nhằm nâng cao năng lực đáp ứng các tiêu chí, chỉ số trong hệ thống các tiêu chí, chỉ số được ban hành kèm theo quyết định số 248 /QĐ-TCDN ngày 29/5/2015 của Tổng Cục trưởng Tổng cục Dạy nghề, trong đó, tiêu chí 3 “Nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên” và tiêu chí 4 “Chương trình, giáo trình đào tạo” là 2 trong số 4 tiêu chí quan trọng trong việc kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề, yêu cầu điểm đánh giá phải đạt từ 80% điểm chuẩn trở lên Từ khóa: kiểm định chất lượng, chương trình đào tạo nghề, tiêu chí, chỉ số, giải pháp, nhà giáo, giáo viên, chương trình, giáo trình 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Kiểm định chất lượng có một vị trí quan trọng trong công tác đảm bảo chất lượng giáo dục. Nó được xem là một công cụ hữu hiệu, đã có những đóng góp hết sức quan trọng đối với việc đảm bảo và nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và đào tạo nghề nói riêng. Kiểm định chất lượng chỉ ra cho các trường biết được hiệu quả trong quá trình hoạt động của mình đem lại là gì để tiếp tục cải thiện đến mức tốt nhất có thể. Kết quả kiểm định chất lượng đào tạo được dùng để xem xét trong việc cấp ngân sách cho cơ sở dạy nghề và làm cơ sở để các cơ sở dạy nghề có thể cạnh tranh với nhau, thu hút người học. Với xã hội, kết quả kiểm định chất lượng dạy nghề cũng có thể làm thông tin tham khảo cho người học trong việc lựa chọn cơ sở dạy nghề phù hợp, là căn cứ để các cơ sở dạy nghề có thể thực hiện các chương trình liên kết, liên thông. Ngoài ra, kết quả kiểm định chất lượng dạy nghề cũng là nguồn thông tin bổ ích cho các nhà tuyển dụng trong việc tìm kiếm nguồn lao động 1
2. cho mình. Như vậy, mục đích của kiểm định chất lượng dạy nghề sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy nghề, đồng nghĩa với việc nâng cao trình độ nguồn nhân lực, phát triển kinh tế quốc gia. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác kiểm định chất lượng dạy nghề, trường Trung cấp nghề (TCN) Thủ Đức hướng tới kiểm định chất lượng chương trình đào tạo cho các nghề đang đào tạo tại trường, trong đó có nghề Thiết kế đồ họa (TKĐH). Nhằm giúp công tác kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề TKĐH tại trường TCN Thủ Đức đảm bảo đạt chuẩn kiểm định chất lượng chương trình dạy nghề với chất lượng cao nhất, trong nội dung bài viết này, người nghiên cứu đưa ra các giải pháp giúp nâng cao năng lực đáp ứng tiêu chí 3 “Nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên”, tiêu chí 4 “Chương trình, giáo trình đào tạo” trong hệ thống các tiêu chí, chỉ số kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề thiết kế đồ họa tại trường TCN Thủ Đức. Đây là 2 trong số 4 tiêu chí quan trọng trong việc kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề, yêu cầu điểm đánh giá phải đạt từ 80% điểm chuẩn trở lên. 2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC ĐÁP ỨNG TIÊU CHÍ 3, TIÊU CHÍ 4 TRONG HỆ THỐNG CÁC TIÊU CHÍ, CHỈ SỐ KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO NGHỀ THIẾT KẾ ĐỒ HỌA TẠI TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ THỦ ĐỨC 2.1. Đẩy mạnh công tác thực hiện tự kiểm định tại trường TCN Thủ Đức Tình hình thực tế: Hiện tại, công tác kiểm định tại trường còn khá non nớt, nên không tránh khỏi những chỗ thiếu sót, chấp vá, chưa đi vào quỹ đạo. Công tác thu thập, xử lý, phân tích các minh chứng và viết báo cáo tự kiểm định gặp rất nhiều khó khăn do sự hiểu biết về kiểm định của đội ngũ giáo viên, nhân viên còn hạn chế. Chưa có sự phối hợp, kết hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận của nhà trường trong công tác thực hiện kiểm định. Mục tiêu: Đưa công tác kiểm định chất lượng của trường đi vào quỹ đạo, hoạt động một cách chuyên nghiệp, giúp nhà trường đạt được kết quả cao nhất trong các lần thực hiện kiểm định, từ đó cải tiến, nâng cao chất lượng đào tạo tại trường. Đối tượng thực hiện: Ban giám hiệu nhà trường, phòng đào tạo, các khoa chuyên môn, các phòng ban có liên quan của trường. 2
3. Nội dung và cách thức tiến hành: - Thành lập phòng kiểm định của trường: nhằm tham mưu đề xuất cho Ban giám hiệu các biện pháp tổ chức triển khai, quản lý công tác kiểm định, đánh giá kỹ năng nghề và các hoạt động giáo dục. - Nâng cao sự hiểu biết, nhận thức về công tác thực hiện kiểm định cho đội ngũ giáo viên, công nhân viên của trường bằng việc tham gia các đợt tập huấn, bồi dưỡng nội dung kiến thức, kỹ năng và thái độ về công tác kiểm định. - Xây dựng phần mềm quản lý các minh chứng phục vụ cho công tác kiểm định 2.2. Xây dựng đội ngũ giáo viên đủ về số lượng và mạnh về chất lượng Tình hình thực tế: - Với đặc thù đối tượng học sinh của trường đa số là các em cá biệt, có học lực yếu, ý thức học tập yếu. Do đó, trong quá trình giảng dạy, giáo viên gặp phải rất nhiều khó khăn từ phía học sinh. Nếu không có lòng yêu nghề, sự gắn bó với trường thì nhiều giáo viên đã không thể bám trụ được. - Về bằng cấp, các giáo viên đa số đều đáp ứng được yêu cầu về trình độ ngoại ngữ, tin học. Tuy nhiên, trên thực tế nhiều giáo viên còn khá lúng túng trong việc sử dụng công nghệ thông tin trong công tác giảng dạy; khả năng sử dụng ngoại ngữ trong giao tiếp, đọc dịch tài liệu chuyên ngành còn khá hạn chế. - Nghề Thiết kế đồ họa là nghề vừa có sự kết hợp giữa kỹ thuật và mỹ thuật. Tuy nhiên, giáo viên giảng dạy cho nghề này đa số đều tốt nghiệp ngành CNTT, chỉ được đào tạo về phần kỹ thuật, không mạnh về mỹ thuật. Mục tiêu: Đáp ứng tốt hơn tiêu chí 4 trong hệ thống kiểm định chương trình đào tạo, đồng thời nâng cao chất lượng đào tạo nghề TKĐH tại trường. Đối tượng thực hiện:Ban giám hiệu nhà trường, phòng đào tạo, lãnh đạo khoa CNTT, tổ bộ môn Thiết kế đồ họa, giáo viên bộ môn ngoại ngữ, tin học. Nội dung và cách thức tiến hành: - Xây dựng và duy trì thực hiện chính sách thu hút & đãi ngộ giáo viên dạy nghề, khuyến khích giáo viên học tập, nâng cao trình độ - Cải thiện và nâng cao khả năng sử dụng CNTT vào giảng dạy, sử dụng ngoại ngữ vào việc đọc, dịch tài liệu tiếng Anh chuyên môn của GV 3
4. + Xây dựng các buổi chuyên đề, tập huấn, bồi dưỡng cho GV về việc ứng dụng CNTT trong công tác giảng dạy: xây dựng bài giảng điện tử, cách sử dụng các phần mềm quản lý lớp học Netop School, Netsupper School ; + Thành lập các câu lạc bộ Anh Văn chuyên ngành trong nhà trường, cùng nhau chia sẻ các tài liệu chuyên ngành bằng tiếng Anh và cùng nhau đọc, tra cứu tài liệu với sự giúp sức của các GV chuyên ngành Tiếng Anh. - Bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghề cho GV chuyên ngành + Cho GV tham gia các lớp, chuyên đề về mỹ thuật trong thiết kế để nâng cao khả năng thẩm mỹ cho giáo viên. + Tổ chức các buổi giao lưu tay nghề giữa các giáo viên trong cùng bộ môn để cùng nhau học hỏi, nâng cao kỹ năng nghề + Cần tăng cường cho giáo viên đi thực tế tại các doanh nghiệp + Sau các môn học/ mô đun, tiến hành thực hiện lấy ý kiến học sinh, giáo viên về nội dung, chương trình, cách thức thực hiện modun 2.3. Phát triển công tác xây dựng, hiệu chỉnh chương trình, giáo trình phù hợp với thực tế Tình hình thực tế: - Nghề Thiết kế đồ họa là một nghề liên quan nhiều đến máy tính, đến công nghệ thông tin. Nó gần như liên tục thay đổi theo sự thay đổi nhanh chóng của Công nghệ thông tin. Do đó chương trình đào tạo nghề TKĐH do Bộ LĐTBXH ban hành năm 2008 đến nay đã có một số điểm lỗi thời, không còn phù hợp với công nghệ hiện tại. Vì vậy nhà trường, đặc biệt là tổ chuyên môn luôn phải tự tiến hành rà soát, hiệu chỉnh chương trình cho phù hợp với nhu cầu thực tế - Nhà trường, khoa chuyên môn chưa xây dựng đầy đủ giáo trình cho tất cả các môn học, mô đun chuyên ngành Mục tiêu: Xây dựng nội dung chương trình dạy nghề bảo đảm mục tiêu dạy nghề, đáp ứng sự thay đổi kỹ thuật công nghệ của thị trường lao động, tiếp cận với trình độ đào tạo nghề tiên tiến của khu vực và thế giới. Đáp ứng đầy đủ giáo trình cho tất cả các môn học, mô đun chuyên ngành, đáp ứng cho nhu cầu học tập, giảng dạy 4
5. Đối tượng thực hiện:Ban giám hiệu nhà trường, phòng đào tạo, lãnh đạo khoa CNTT, tổ bộ môn Thiết kế đồ họa, giáo viên bộ môn, phòng công tác học sinh và quan hệ xí nghiệp, các doanh nghiệp có liên quan đến nghề TKĐH. Nội dung và cách thức tiến hành: - Bổ sung thêm phần tham quan xí nghiệp cho HS học nghề TKĐH. - Tham khảo thêm chương trình đào tạo nghề của các trường khác và của các nước có nghề TKĐH phát triển trong khu vực và trên thế giới. - Nhà trường ban hành văn bản quy định mức kinh phí hỗ trợ GV và cán bộ quản lý tham gia xây dựng chương trình, biên soạn giáo trình; có kế hoạch tăng cường quan hệ DN, trong đó khuyến khích DN tham gia xây dựng, chỉnh sửa, bổ sung chương trình đào tạo của nhà trường phù hợp yêu cầu thực tế sản xuất; đồng thời cập nhật những thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến vào nội dung chương trình giảng dạy của trường. - Xây dựng kế hoạch biên soạn giáo trình hàng năm nhằm xây dựng đầy đủ giáo trình cho tất cả các môn học. Vào đầu năm học, GV sẽ đăng ký thực hiện biên soạn giáo trình, chỉ tiêu đặt ra là mỗi GV sẽ biên soạn ít nhất một cuốn giáo trình ở môn học, mô đun mình đang giảng dạy. Và vào cuối năm học, nhà trường sẽ tiến hành phản biện, nghiệm thu giáo trình đó. Ngoài công tác biên soạn mới giáo trình, nhà trường cũng cần xây dựng kế hoạch cụ thể để rà soát, hiệu chỉnh các giáo trình đã biên soạn để kịp thời cập nhật những kiến thức, thông tin mới, hỗ trợ cho công tác giảng dạy. 2.4. Xây dựng mối quan hệ rộng rãi, thân thiết với các doanh nghiêp Tình hình thực tế: Như đã nói ở trên, trong chương trình khung của nghề TKĐH không có phần thực tập xí nghiệp, do đó học sinh tham gia học nghề TKĐH không phải đi thực tập tại các xí nghiệp mà chỉ được học tập tại trường. Vì vậy, mối quan hệ giữa nhà trường và các doanh nghiệp có liên quan đến ngành Thiết kế đồ họa còn khá ít, chưa đáp ứng được nhu cầu cho học sinh nghề TKĐH đi tham quan, học hỏi thực tế sản xuất Mục tiêu: Giúp trường nâng cao chất lượng đào tạo nói chung, và chất lượng đào tạo nghề TKĐH nói riêng thông qua việc cho HS đi tham quan, thực tập tại các công ty, xí nghiệp; việc phản hồi, đóng góp ý kiến của các DN về chương trình, giáo trình, công tác đào tạo nghề tại trường, về các kiến thức, kỹ năng, thái độ còn thiếu của HS để nhà trường có hướng điều chỉnh cho phù hợp hơn 5
6. Đối tượng thực hiện:Ban giám hiệu nhà trường, phòng đào tạo, phòng công tác học sinh và quan hệ xí nghiệp, các doanh nghiệp có liên quan đến nghề TKĐH, lãnh đạo khoa CNTT, tổ bộ môn Thiết kế đồ họa, giáo viên bộ môn, học sinh học nghề TKĐH tại trường Nội dung và cách thức tiến hành: - Nhà trường cần tìm kiếm, mở rộng quan hệ với các DN thuộc lĩnh vực nghề nghiệp liên quan nhằm hỗ trợ cho khoa chuyên môn, giúp học sinh tiếp cận với các DN, thực tế làm việc. - Định kỳ hàng năm, tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề giữa nhà trường và các DN, để hai bên hiểu rõ nhau hơn, giúp đỡ nhau cùng phát triển. - Tổ chức nhiều buổi thảo luận với sự tham gia của các DN để HS được tiếp xúc nhiều hơn với thực tế và DN có điều kiện khảo sát trình độ HS, tạo thuận lợi cho công tác tuyển dụng khi có nhu cầu. - Vào đầu năm học, nhà trường phối hợp với DN tổ chức các buổi nói chuyện với học sinh do DN thực hiện. DN sẽ chuẩn bị các bài nói chuyện với HS về chuyên ngành mà các em đang theo học, quy trình sản xuất đang diễn ra tại công ty, xí nghiệp - Định kỳ tổ chức các buổi họp mặt, giao lưu với các cựu HS, họ chính là cầu nối giữa đào tạo và thực hành. Qua các buổi họp mặt đó, nhà trường sẽ biết rõ hơn tình trạng HS của mình khi ra trường có những mặt mạnh, mặt yếu nào, để từ đó nhà trường có hướng điều chỉnh cho phù hợp. 3. KẾT LUẬN Các biện pháp luận văn đưa ra có mối quan hệ gắn bó, liên quan đến nhau, nó tác động qua lại với nhau, hỗ trợ lẫn nhau. Vì vậy trong quá trình thực hiện, phải tiến hành đồng bộ các biện pháp, kết hợp linh hoạt các biện pháp cho phù hợp với tình hình thực tiễn của nhà trường trong từng giai đoạn cụ thể. Nếu thực hiện tốt các biện pháp trên sẽ tạo ra hiệu ứng tích cực trong việc nâng cao chất lượng đào tạo nghề, thực hiện tốt công tác kiểm định để có được kết quả kiểm định cao nhất, khẳng định với xã hội về chất lượng đào tạo của trường, giúp cho phụ huynh, học sinh an tâm trong việc chọn trường, chọn nghề, góp phần đẩy mạnh công tác tuyển sinh của trường ngày càng phát triển mạnh. Để công tác kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề đạt kết quả tốt, ngoài việc thực hiện linh hoạt, đồng bộ các biện pháp được nêu trong luận văn này giúp nâng cao 6
7. chất lượng kiểm định chất lượng chương trình đào tạo ở tiêu chí 3 và tiêu chí 4, hai trong số bốn tiêu chí quan trọng, phải có tổng điểm đánh giá đạt 80 điểm trở lên, nhà trường phải tổ chức quản lý tốt ở tất cả các mặt khác có liên quan đến việc nâng cao chất lượng đào tạo được đề cập đến trong các tiêu chí kiểm định như: Mục tiêu, tổ chức, quản lý tài chính; Hoạt động đào tạo; Cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo; Các công tác liên quan đến học sinh, sinh viên; công tác giám sát, đánh giá, đảm bảo chất lượng đào tạo. Tất cả các tiêu chí này đều quan trọng, nếu một trong những tiêu chí trên không đáp ứng được yêu cầu kiểm định thì chương trình đào tạo đó sẽ bị đánh giá là không đạt chuẩn kiểm định. Các giải pháp được đề xuất ở trên là kết quả nghiên cứu dựa trên cơ sở phân tích tình hình thực tiễn tại trường TCN Thủ Đức, tham khảo ý kiến của các chuyên gia, cán bộ quản lý, GV tại trường và các trường lân cận. Do đó, các biện pháp được đề xuất ở trên cho thấy tính thực tiễn và tính khả thi khá cao, góp phần nâng cao năng lực đáp ứng tiêu chí 3, tiêu chí 4 trong hệ thống các tiêu chí, chỉ số kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề được ban hành kèm theo quyết định số 248/QĐ-TCDN ngày 29.05.2015 của Tổng cục trưởng Tổng cục dạy nghề, giúp kết quả kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề TKĐH tại trường TCN Thủ Đức đạt chuẩn kiểm định chất lượng ở mức cao nhất. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Báo cáo kết quả kiểm định chất lượng dạy nghề của trường Trung cấp nghề Thủ Đức năm 2012 [2] Báo cáo kết quả kiểm định chất lượng dạy nghề của trường Trung cấp nghề Thủ Đức năm 2013 [3] Báo cáo kết quả tự kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí trình độ cao đẳng của trường Cao đẳng nghề TP. Hồ Chí Minh năm 2012 [4] Báo cáo kết quả tự kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí trình độ cao đẳng của trường Cao đẳng nghề TP. Hồ Chí Minh năm 2014 [5] Báo cáo kết quả tự kiểm định chất lượng chương trình đào tạo nghề Cắt gọt kim loại trình độ cao đẳng của trường Cao đẳng nghề Đồng Nai năm 2012 7
8. [6] Đàm Hữu Đắc - Kiểm định chất lượng dạy nghề hiện nay - [7] Đặng Văn Đại. Quản lý chất lượng đào tạo ở trường Trung cấp nghề Đông Sài Gòn, TPHCM. Luận văn thạc sĩ ngành Quản lý giáo dục, Trường Học Viện Chính Trị Hà Nội [8] Hướng dẫn đánh giá các chỉ số kiểm định chất lượng chương trình đào tạo, ban hành kèm theo Quyết định số 248 /QĐ-TCDN ngày 29 tháng 5 năm 2015 của Tổng Cục trưởng Tổng cục Dạy nghề [9] Đặng Thị Thùy Linh. Quản lý kiểm định chất lượng giáo dục trường Trung học Phổ thông tại TPHCM. Luận án Tiến sĩ khoa học giáo dục ngành Quản lý giáo dục, Trường Đại học Sư phạm TP.Hồ Chí Minh, 2014 [10] Quyết định số 248/QĐ-TCDN ngày 29 tháng 05 năm 2015 của Tổng cục trưởng Tổng cục Dạy nghề. Phê duyệt hệ thống tiêu chí, chỉ số và hướng dẫn đánh giá các chỉ số kiểm định chất lượng chương trình đào tạo áp dụng trong triển khai thí điểm kiểm định chất lượng chương trình đào tạo năm 2015 [11] Phạm Xuân Thanh. Tổng quan về đảm bảo và kiểm định chất lượng giáo dục ở Việt Nam. Cục khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục Thông tin liên hệ tác giả chính (người chịu trách nhiệm bài viết): Họ tên : NGUYỄN THU VÂN Đơn vị : Trường Trung cấp nghề Thủ Đức Điện thoại : 0989500156 Email : vanbi8182@yahoo.com GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN 8
9. BÀI BÁO KHOA HỌC THỰC HIỆN CÔNG BỐ THEO QUY CHẾ ĐÀO TẠO THẠC SỸ Bài báo khoa học của học viên có xác nhận và đề xuất cho đăng của Giảng viên hướng dẫn Bản tiếng Việt ©, TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH và TÁC GIẢ Bản quyền tác phẩm đã được bảo hộ bởi Luật xuất bản và Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Nghiêm cấm mọi hình thức xuất bản, sao chụp, phát tán nội dung khi chưa có sự đồng ý của tác giả và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh. ĐỂ CÓ BÀI BÁO KHOA HỌC TỐT, CẦN CHUNG TAY BẢO VỆ TÁC QUYỀN! Thực hiện theo MTCL & KHTHMTCL Năm học 2016-2017 của Thư viện Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh.