Đồ án Xây dựng thƣ viện điện tử đồ dùng dạy học ngành cơ điện tử (các sản phẩm là ĐATN từ ứng dụng phần mềm solidworks) (Phần 1)

Nội dung text: Đồ án Xây dựng thƣ viện điện tử đồ dùng dạy học ngành cơ điện tử (các sản phẩm là ĐATN từ ứng dụng phần mềm solidworks) (Phần 1)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM KHOA CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT CƠ ĐIỆN TỬ XÂY DỰNG THƢ VIỆN ĐIỆN TỬ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC NGÀNH CƠ ĐIỆN TỬ (CÁC SẢN PHẨM LÀ ĐATN TỪ ỨNG DỤNG PHẦN MỀM SOLIDWORKS) GVHD: ThS. NGUYỄN THỊ PHƯƠNG HOA SVTH: TRẦN GIA THÀNH MSSV: 11911037 SVTH: HÒ NGỌC THÀNH MSSV: 11911024 S K L 0 0 4 2 5 9 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 1/2016
2. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT TP. HCM CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM KHOA CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY Độc lập - Tự do – Hạnh phúc Bộ môn: Cơ Điêṇ Tƣ̉ NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Giảng viên hƣớng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Phƣơng Hoa Sinh viên thực hiện: Trần Gia Thành MSSV: 11911037 Hồ Ngọc Thành MSSV: 11911024 1. Tên đề tài: XÂY DỰNG THƢ VIỆN ĐIỆN TỬ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC NGÀNH CƠ ĐIỆN TỬ (CÁC SẢN PHẨM LÀ ĐATN TỪ ỨNG DỤNG PHẦN MỀM SOLIDWORKS) 2. Nhiệm vụ đề tài - Tìm hiểu CNTT hỗ trợ dạy học ngành Cơ điện tử. - Website thực sự thành nguồn học liệu hỗ trợ, nâng cao cho công tác giảng dạy của giáo viên và học tập của sinh viên. - Thu thập CSDL từ thƣ viện (hình ảnh, bản vẽ, video mô phỏng Solidworks của các đề tài tốt nghiệp). Thu thập CSDL từ các trung tâm đào tạo Solidworks, các trang mạng xã hội về các tài liệu, video học Solidworks. - Thiết kế giao diện và phân tích các modun, xây dựng nội dung website hỗ trợ giáo viên ứng dụng CNTT vào dạy học. Upload CSDL và quản trị website. 3. Ngày giao đồ án: Ngày 28 tháng 09 năm 2015 4. Ngày nộp đồ án: Ngày 14 tháng 01 năm 2016 TRƢỞNG BỘ MÔN GIẢNG VIÊN HƢỚNG DẪN (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên)  Đƣợc phép bảo vệ (GVHD ký và ghi rõ ho ̣tên) i
3. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa LỜI CAM KẾT - Tên đề tài: Xây dựng thƣ viện điện tử đồ dùng dạy học ngành Cơ điện tử (các sản phẩm là ĐATN từ ứng dụng phần mềm Solidworks) - GVHD: ThS. Nguyễn Thị Phƣơng Hoa - Họ tên sinh viên: Trần Gia Thành - MSSV: 11911037 Lớp: 119110A - Địa chỉ sinh viên: số 4, Lƣơng Khải Siêu, Phƣờng Bình Thọ, Quận Thủ Đức, HCM - Số điện thoại liên lạc: 01685121566 - Email: thanhbaga77@gmail.com - Họ tên sinh viên: Hồ Ngọc Thành - MSSV: 11911024 Lớp: 119110A - Địa chỉ sinh viên: 106 Tô Vĩnh Diện, Phƣờng Linh Chiểu, Quận Thủ Đức, HCM - Số điện thoại liên lạc: 01698902164 - Email: thanhhongoc11@gmail.com - Ngày nộp khoá luận tốt nghiệp (ĐATN): 15/01/2016 - Lời cam kết: “Nhóm nghiên cứu cam đoan khoá luận tốt nghiệp (ĐATN) này là công trình do chính tôi nghiên cứu và thực hiện.Nhóm nghiên cứu không sao chép từ bất kỳ một bài viết nào đã được công bố mà không trích dẫn nguồn gốc. Nếu có bất kỳ một sự vi phạm nào, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm”. Tp. Hồ Chí Minh, ngày 07 tháng 01 năm 2016 Ký tên ii
4. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa LỜI CẢM ƠN Nhóm nghiên cứu xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới GVHD: ThS. Nguyễn Thị Phƣơng Hoa ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn chúng em trong quá trình thực hiện đề tài này. Nhóm nghiên cứu xin chân thành cảm ơn đến thầy cô trong khoa Cơ Khí Chế Tạo Máy, thầy cô trong viện Sƣ Phạm Kỹ Thuật đã tạo điều kiện thuận lợi cũng nhƣ đã cung cấp cho chúng em những kiến thức vô cùng quý báu để chúng em có thể hoàn thành tốt đề tài này. Và chúng em xin chân thành cám ơn đến thầy Trần Đức Thành giáo viên giảng dạy thiết kế Solidworks ở trung tâm SADC đã nhiệt tình giúp đỡ chúng em thực hiện đề tài này. Cuối cùng, chúng em xin gửi lời cảm ơn đến các bậc phụ huynh đã hỗ trợ và động viên chúng em trong những lúc khó khăn, từ đó chúng em đã cố gắng vƣợt qua những khó khăn và đạt đƣợc thành công nhƣ hôm nay. TP HCM, tháng 01 năm 2016 Nhóm sinh viên thực hiện Trần Gia Thành Hồ Ngọc Thành iii
5. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa TÓM TẮT ĐỒ ÁN TÊN ĐỀ TÀI XÂY DỰNG THƢ VIỆN ĐIỆN TỬ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC NGÀNH CƠ ĐIỆN TỬ (CÁC SẢN PHẨM LÀ ĐATN TỪ ỨNG DỤNG PHẦN MỀM SOLIDWORKS) Ở đất nƣớc chúng ta, việc ứng dụng CNTT trong giáo dục-đào tạo đƣợc coi trọng, yêu cầu đổi mới PPDH có sự hỗ trợ của các phƣơng tiện kỹ thuật hiện đại là điều hết sức là cần thiết để thay đổi vai trò ngƣời dạy, ngƣời học, đổi mới cách dạy và cách học. Chính vì thế mà ở các trƣờng đại học nƣớc ta hiện nay lấy CNTT làm chiến lƣợc đổi mới PPDH nâng cao chất lƣợng dạy và học, hòa nhập cùng quốc tế. Ở trƣờng đại học Sƣ Phạm Kỹ Thuật TP.HCM, với chủ đề năm học 2015- 2016 “hội nhập quốc tế” và trong việc triển khai 7 chƣơng trình hành động có nêu rõ “toàn thể giảng viên, cán bộ công nhân viên và sinh viên toàn trƣờng hãy cùng tập trung trí lực và thời gian cho công cuộc đổi mới, thực hiện thành công Chiến lƣợc phát triển trƣờng giai đoạn 2015-2020. Ứng dụng triệt để công nghệ thông tin trong mọi hoạt động của nhà trƣờng”. Với những lý do trên, đã dẫn dắt nhóm nghiên cứu đến ý tƣởng sáng tạo ra một thƣ viện điện tử ngành cơ điện tử đồ dùng dạy học (các sản phẩm từ ứng dụng phần mềm Solidworks). Vừa giải quyết vấn đề lƣu trữ các đồ án tốt nghiệp cơ điện tử (thông tin, bản vẽ 2D, 3D video liên quan đến phần mềm Solidworks) vừa sử dụng những tƣ liệu quý giá này vào QTDH nâng cao hiệu quả dạy và học ngành Cơ điện tử, giúp cho sinh viên tiếp cận với các đồ án tốt nghiệp, để nghiên cứu, phát triển định hƣớng cho các đề tài của bản thân. Tạo ra nguồn tài nguyên đa dạng, phong phú trực quan nhƣ hình ảnh, video đƣợc chọn lọc phục vụ việc giảng dạy cho giáo viên tƣơng tác với sinh viên tốt hơn. Giúp cho sinh viên tham khảo, tự nghiên cứu, nâng cao khả năng tự học cho sinh viên ở bất cứ đâu có mạng internet. Hiện tại, CSDL của trang web đƣợc giới hạn trong khuôn khổ bao gồm các tƣ liệu liên quan đến các ứng dụng của phần mềm Solidworks. iv
6. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa ABSTRACT BUILDING ELECTRONIC LIBRARY-TEACHING EQUIPMENTS (THE PRODUCTS ARE GRADUATION PROJECTS FROM APPLICATION SOFTWARE SOLIDWORKS) In Vietnam, the integration of ICT in education is considered as a requirment of teaching methods innovation with the support of modern technical, that means extremely necessary to change the role of teachers, learners, and, to innovate the teaching and learning way. That's why nowadays, Vietnamese Universities take IT as teaching methods innovation strategies in order to improve quality of teaching and learning, and international integration. In Ho Chi Minh City University of Teachnology and Education, with The 2015-2016 Academic Theme "International Integration" and The 7 Action Program Implementing states that: "all of the lecturers, staff and students put more focus and time for the renewal and successful implementation of development strategy in 2015-2020. Thorough application of information technology in all activities of University". These reasons has us to create an electronic library (the products from application software solidworks) which be able to solve the storage problem of graduation thesis Mechatronics (information, 2D drawing, 3D video related software solidworks) and use this valuable material in teaching methods, in order to enhance teaching and learning effectiveness mechatronics.Furthermore, this idea also helps students reach the graduation thesis to research and develop orientation for their own topics. Thereby, create diverse resources, rich visual images, video for the better interacting between teachers and students. Besides, help students reference and self-learning anywhere on the web. Currently, the database of the site is limited to the framework include materials relating to the application of software solidworks. v
7. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa MỤC LỤC NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP i LỜI CAM KẾT ii LỜI CẢM ƠN iii TÓM TẮT ĐỒ ÁN iv ABSTRACT v MỤC LỤC vi DANH MỤC BẢNG BIỂU ix DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH x DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT xii CHƢƠNG 1: DẪN NHẬP 1 1.1 Lý do chọn đề tài 1 1.1.1 Lý do khách quan 1 1.1.2 Lý do chủ quan 3 1.2 Giới hạn đề tài 4 1.3 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 5 1.4 Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 5 1.5 Phƣơng pháp nghiên cứu 6 1.6 Phân tích công trình liên hệ 6 1.7 Xác định từ ngữ liên quan đến đề tài 6 1.8 Cấu trúc luận văn 8 1.9 Kế hoạch nghiên cứu 8 CHƢƠNG 2: CƠ SỞ XÂY DỰNG THƢ VIỆN ĐIỆN TỬ LÀM ĐỒ DÙNG DẠY HỌC NGÀNH CƠ ĐIỆN TỬ (CÁC SẢN PHẨM LÀ ĐATN TỪ ỨNG DỤNG PHẦN MỀM SOLIDWORKS) 11 2.1 Vai trò của công nghệ thông tin trong đổi mới giáo dục 11 2.1.1 Khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học 11 2.1.2 Tạo nên phƣơng tiện dạy học tiên tiến, hiệu quả 12 vi
8. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa 2.1.3 Góp phần đổi mới phƣơng pháp dạy và học 14 2.1.4 Thay đổi cách thức tổ chức quá trình dạy học 16 2.2 Tình trạng ứng dụng CNTT đổi mới dạy học ở trƣờng đại học Sƣ Phạm Kỹ Thuật Tp.HCM 17 2.2.1 CNTT tác động đến vai trò của giáo viên trong dạy học 18 2.2.2 Làm thay đổi mối quan hệ giữa thầy và sinh viên 19 2.2.3 Phƣơng thức áp dụng hiệu quả CNTT vào nhiều phân môn và chuyên khoa để giảng dạy 19 2.2.4 Xu hƣớng đẩy mạnh công tác đào tạo theo mô hình online 19 2.3 CNTT hỗ trợ dạy học ngành cơ điện tử ( các sản phẩm từ ứng dụng phần mềm solidworks) 20 2.3.1 Hỗ trợ thiết kế cơ khí 20 2.3.1.1 Xây dựng mô hình khối 3D 20 2.3.1.2 Lắp ráp các chi tiết nhỏ thành một cụm chi tiết 21 2.3.1.3 Xây dựng các bản vẻ 2D từ mô hình 3D 22 2.3.2 Mô phỏng chuyển động 22 2.4 Giải pháp xây dựng thƣ viện điện tử đồ dùng dạy học ngành cơ điện tử (các sản phẩm là ĐATN từ ứng dụng phần mềm Solidworks) 24 2.4.1 Thƣ viện số là gì? 24 2.4.2 Vai trò trong dạy học ngành Cơ Điện Tử 24 2.5 Cơ sở khoa học và công nghệ của thƣ viện điện tử 25 2.5.1 Khái niệm về website 25 2.5.2 Nguyên tắc cơ bản của việc thiết kế website hỗ trợ dạy học 26 2.5.3 Vai trò của websitehỗ trợ dạy học ngành Cơ Điện Tử 27 2.5.4 Khái quát về mạng xã hội 28 2.6 Cách thức xây dựng thƣ viện điện tử 30 CHƢƠNG 3: XÂY DỰNG THƢ VIỆN ĐIỆN TỬ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC NGÀNH CƠ ĐIỆN TỬ (CÁC SẢN PHẨM LÀ ĐATN TỪ ỨNG DỤNG PHẦN MỀM SOLIDWORKS) 32 vii
9. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa 3.1 Tìm hiểu các loại tƣ liệu điện tử (các sản phẩm từ ứng dụng phần mềm Solidworks) hỗ trợ dạy học ngành Cơ điện tử 32 3.2 Tiêu chí mục tiêu của thƣ viện điện tử ngành cơ điện tử (các sản phẩm từ ứng dụng phần mềm Solidworks) 34 3.3 Cách thức tổ chức tài nguyên trong thƣ viện điện tử ngành Cơ điện tử (các sản phẩm từ ứng dụng phần mềm Solidworks) 35 3.3.1 Mục đồ án tốt nghiệp cơ điện tử 36 3.3.2 Mụccác video tham khảo 38 3.3.3 Mục video tự học online 39 3.3.4 Mục phần mềm SolidWorks 42 3.3.5 Mục Download. 42 3.4 Website thƣ viện điện tử ngành cơ điện tử (các sản phẩm từ ứng dụng phần mềm Solidworks) 43 3.4.1 Giao diện và cách thức hoạt độngcủa website 43 3.4.1.1 Phần Header 44 3.4.1.2 Phần Content 51 3.4.1.3 Phần Footer 55 3.4.2 Quản trị website 56 CHƢƠNG 4: THỰC NGHIỆM VÀ ĐÁNH GIÁ 60 4.1 Thực nghiệm 60 4.2 Đánh giá 62 CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN 64 5.1 Kết quả đạt đƣợc 64 5.2 Hạn chế của đề tài 64 5.3 Hƣớng phát triển 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO 65 PHỤ LỤC 1 I PHỤ LỤC 2 VII viii
10. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa DANH MỤC BẢNG BIỂU Biểu đồ 2.1: Hiệu quả các loại phƣơng tiện dạy học 14 Bảng 2. 1: Mô hình giáo dục theo hƣớng phát triển. 15 ix
11. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH Hình 2.1: Tầm nhìn giáo dục đại học năm 2020 HCMUTE 18 Hình 2.2: Mô hình 3D - Solidworks 21 Hình 2.3: Mô hình lắp ráp hộp giảm tốc – Solidworks 21 Hình 2.4: Bản vẽ 2D – Solidworks 22 Hình 2.5: Mô phỏng máy tiện vạn năng. 23 Hình 2.6: Giao diện trang chủ của Youtube 29 Hình 2.7: Các website mạng xã hội 29 Hình 3. 1: Mối liên hệ giữa các thành tố của quá trình dạy học 33 Hình 3. 2: Sơ đồ tổ chức tƣ liệu trong mục đồ án tốt nghiệp 36 Hình 3. 3: Sơ đồ tổ chức tƣ liệu trong mục video 38 Hình 3. 4: Sơ đồ tổ chức tƣ liệu trong mục tự học online 40 Hình 3. 5: Sơ đồ tổ chức tƣ liệu trong mục tự học online 42 Hình 3. 6: Giao diện trang chủ website. 43 Hình 3. 7: Giao diện hedder của trang web 44 Hình 3. 8: Giao diện các danh mục cấp 1 phần giới thiệu 44 Hình 3. 9: Sơ đồ website 45 Hình 3. 10: Giao diện các danh mục cấp 1 phần đồ án tốt nghiệp 45 Hình 3. 11: Giao diện thể hiện các đồ án tốt nghiệp khóa 2011 46 Hình 3. 12: Giao diện thể hiện thông tin đồ án tốt nghiệp 46 Hình 3. 13: Giao diện thể hiện video, bản vẽ 2D, 3D 47 Hình 3. 14: Giao diện các danh mục cấp 1 phần video tham khảo 47 Hình 3. 15: Giao diện các danh mục cấp 1 và cấp 2 phần tự học online 48 Hình 3. 16: Giao diện trang đăng nhập vào phần tự học online 48 Hình 3. 17: Giao diện thể hiện các video tự học Solidworks online 49 Hình 3. 18: Giao diện thể hiện các tài liệu, bài giảng Solidworks 50 Hình 3. 19: Giao diện trang liên hệ 50 Hình 3. 20: Bản đồ trƣờng đại học Sƣ Phạm Kỹ Thuật Tp. HCM 51 Hình 3. 21: Giao diện trình chiếu các sản phẩm Solidworks đại diện 51 Hình 3. 22: Giao diện thể hiện các đồ án tốt nghiệp mới cập nhật 52 Hình 3. 23: Giao diện thể hiện các trang liên kết 52 Hình 3. 24: Giao diện truy cập vào sơ đồ website 52 Hình 3. 25: Giao diện phần đăng nhập và đăng kí 53 Hình 3. 26: Giao diện form đăng kí tài khoản thành viên 53 x
12. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa Hình 3. 27: Giao diện thể hiện các tài liệu, bài giảng mới cập nhật 54 Hình 3. 28: Giao diện thể hiện các video mới cập nhật 54 Hình 3. 29: Giao diện Facebook khoa Cơ Khí Chế Tạo Máy 54 Hình 3. 30: Giao diện phần thống kê 55 Hình 3. 31: Giao diện phần footer 55 Hình 3. 32: Giao diện chat trực tuyến 55 Hình 3. 33: Giao diện trang chủ quản trị website 56 Hình 3. 34: Giao diện trang quản lý danh mục tin 56 Hình 3. 35: Giao diện trang quản lý nội dung tin 57 Hình 3. 36: Giao diện trang quản lý danh mục đề tài tốt nghiệp 57 Hình 3. 37: Giao diện trang quản lý nội dung các đề tài tốt nghiệp 57 Hình 3. 38: Giao diện trang quản lý thành viên 58 Hình 3. 39: Giao diện trang quản lý danh mục video và tự học online 58 Hình 3. 40: Giao diện trang quản lý các video 58 Hình 3. 41: Giao diện trang quản lý hình ảnh, logo website 58 Hình 3. 42: Giao diện trang quản lý chat trực tuyến 59 Hình 4. 1: Giao diện website thuviencdt.hcmute.edu.vn thiết kế ban đầu 60 Hình 4. 2: Giao diện website thuviencdt.hcmute.edu.vn hoàn thiện 61 xi
13. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ICT Information and Communication Technologies HCMUTE HCMC University of Technology Education CNTT Công Nghệ Thông Tin HEEAP Higher Engineering Education Alliance PPDH Phƣơng Pháp Dạy Học QTDH Quá Trình Dạy Học PTDH Phƣơng Tiện Dạy Học PTTQ Phƣơng Tiện Trực Quan NCKH Nghiên Cứu Khoa Học THPT Trung Học Phổ Thông HTML HyperText Markup Language ĐATN Đồ Án Tốt Nghiệp xii
14. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa CHƢƠNG 1: DẪN NHẬP 1.1 Lý do chọn đề tài 1.1.1 Lý do khách quan Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) là một thành tựu cách mạng khoa học kỹ thuật hiện nay. Nó đƣợc sử dụng ở Hoa Kỳ vào năm 1995 (Wiles và Bondi, 2002) và đang phát triển nhƣ vũ bão với nhịp độ nhanh, thúc đẩy nhiều lĩnh vực, có bƣớc tiến mạnh mẽ và đang mở ra nhiều triển vọng lớn lao khi loài ngƣời bƣớc vào thế kỉ XXI. ICT đƣợc sử dụng và khai thác trong hầu hết các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, sản xuất, giáo dục-đào tạo và các hoạt động chính trị xã hội khác. Trong sự phát triển của khoa học giáo dục, việc nghiên cứu đổi mới PPDH theo hƣớng tích hợp công nghệ vào dạy học đã và đang đƣợc quan tâm đặc biệt ở mọi quốc gia trên thế giới nhằm kết hợp và phát huy đƣợc tính ƣu việt của công nghệ hiện đại vào trong giáo dục.Từ đó, chất lƣợng giáo dục đƣợc nâng lên cả về mặt lý thuyết và thực hành. Vì thế, đổi mới PPDH bằng ICT trở thành chủ đề lớn đƣợc tổ chức văn hóa giáo dục thế giới UNESCO chính thức đƣa ra thành chƣơng trình hành động trƣớc ngƣỡng cửa của thế kỷ XXI và sẽ thay đổi căn bản nền giáo dục vào đầu thế kỷ XXI do ảnh hƣởng CNTT. Nhƣ vậy, ICT có tầm quan trọng sâu sắc ảnh hƣởng đến giáo dục-đào tạo, đặc biệt đổi mới PPDH, tạo ra những thay đổi cuộc cách mạng giáo dục trên thế giới. Ở đất nƣớc chúng ta, việc ứng dụng CNTT trong giáo dục-đào tạo đƣợc Đảng và nhà nƣớc rất coi trọng, coi yêu cầu đổi mới PPDH có sự hỗ trợ của các phƣơng tiện kỹ thuật hiện đại là điều hết sức là cần thiết để thay đổi vai trò ngƣời dạy, ngƣời học, đổi mới cách dạy và cách học. Do đó, nghiên cứu triển khai việc ứng dụng CNTT vào dạy học đang là hƣớng đi đúng đắn. Vai trò và vị trí to lớn của CNTT đối với quá trình đổi mới PPDH ở nƣớc ta ngày càng đƣợc khẳng định. Các văn kiện , Nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thể hiện rõ điều này nhƣ: Nghị quyết CP của Chính phủ về chƣơng trình quốc gia đƣa công nghệ thông tin CNTT vào giáo dục đào tạo (1993), Nghị quyết Trung ƣơng 2 khóa VIII, Luật giáo dục (1998) và Luật giáo dục sửa đổi (2005), Nghị quyết 81 của Thủ tƣớng Chính phủ, Chỉ thị 29 của Bộ Giáo dục – Đào tạo, Nghị quyết hội nghị trung ƣơng 8 khóa XI về việc thực hiện Nghị quyết số 29đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tào năm 2013 có nêu rõ giải pháp “đổi mới mạnh mẽ phƣơng pháp dạy và học theo hƣớng hiện đại, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học”. 1
15. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa Trongchiến lƣợc phát triển giáo dục 2011 – 2020(Ban hành kèm theo Quyết định số711/QĐ-TTg ngày 13 tháng 6 năm 2012 của Thủ tƣớng Chính phủ) đã yêu cầu ngành giáo dục phải từng bƣớc đổi mới nội dung, phƣơng pháp dạy học “ Ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông nhằm mở rộng các hình thức học tập đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng của mọi ngƣời, giúp ngƣời học hoàn thiện nhân cách, mở rộng hiểu biết, nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ phù hợp với yêu cầu công việc và nâng cao chất lƣợng cuộc sống. Đổi mới phƣơng pháp dạy học và đánh giá kết quả học tập, rèn luyện theo hƣớng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo và năng lực tự học của ngƣời học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học, đến năm 2015, 100% giảng viên đại học, cao đẳng và đến năm 2020, 100% giáo viên giáo dục nghề nghiệp và phổ thông có khả năng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học. Biên soạn và sử dụng giáo trình, sách giáo khoa điện tử”. Chính vì thế mà ở các trƣờng đại học nƣớc ta hiện nay lấy CNTT làm chiến lƣợc đổi mới PPDH nâng cao chất lƣợng dạy và học, hòa nhập cùng quốc tế.Ở trƣờng đại học Sƣ Phạm Kỹ Thuật TP.HCM, với chủ đề năm học 2015-2016 “hội nhập quốc tế”và trong việc triển khai 7 chƣơng trình hành động có nêu rõ “toàn thể giảng viên, cán bộ công nhân viên và sinh viên toàn trƣờng hãy cùng tập trung trí lực và thời gian cho công cuộc đổi mới, thực hiện thành công Chiến lƣợc phát triển trƣờng giai đoạn 2015-2020. Ứng dụng triệt để công nghệ thông tin trong mọi hoạt động của nhà trƣờng” Với chiến lƣợc ứng dụng triệt để CNTT trong mọi hoạt động nhà trƣờng, không những đẩy mạnh khai thác mà còn phải sáng tạo ra những ứng dụng mới tạo điều kiện thuận lợi nhất phục vụ cho mọi hoạt động của nhà trƣờng. Đặc biệt hơn cả là vấn đề đổi mới PPDH nâng cao chất lƣợng dạy và học, một vấn đề nan giải mà bất cứ trƣờng đại học nào cũng quan tâm bậc nhất. Do đó, với tiêu chí của nhà trƣờng đề ra, các khoa-bộ môn cần phải có những điều chỉnh, đổi mới trong việc ứng dụng CNTT, phát huy tối đa lợi ích của CNTT để phục vụ cho việc dạy và học. Bên cạnh đó, cũng có khá nhiều khó khăn ảnh hƣởng không những đến từng giáo viên trong việc ứng dụng CNTT vào đổi mới việc dạy và học mà còn trở ngại lớn đến cố gắng chung của từng khoa, từng bộ môn là làm sao đẩy nhanh, đẩy mạnh và hiệu quả việc ứng dụng CNTT để nâng cao chất lƣợng giáo dục. Bộ môn Cơ điện tử hiện nay là một trong những bộ môn đi đầu trong việc ứng dụng CNTT vào việc đổi mới PPDH, sáng tạo ra những đồ dùng dạy học mới tạo điều kiện cho việc dạy và học hiệu quả hơn. Đây là một ngành đƣợc kết hợp bởi 2
16. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa CNTT, cơ khí, điện tử do đó mà tìm ra những PPDH hiệu quả rất là khó khăn. Các giáo viên không ngừng cố gắng ứng dụng CNTT vào dạy học nhƣ: các phần mềm chuyên dụng, giáo án điện tử hầu nhƣ chúng chỉ là tài sản riêng của từng giáo viên, chúng chƣa đƣợc phổ biến, tính giá trị của chúng chƣa đƣợc thẩm định do chúng chƣa đƣợc đánh giá một cách khách quan. Giả định rằng nếu có một tƣ liệu số đủ phong phú, đủ lớn để đáp ứng nhu cầu của đa số giáo viên, đƣợc chỉ dẫn khai thác thì đó chính là nguồn tài liệu phù hợp nhất với số đông giáo viên hiện nay. Làm thế nào để có thể đƣa các nguồn tài nguyên số phục vụ cho bộ môn cơ điện tử có chất lƣợng và phù hợp. Làm thế nào để không ngừng làm giàu và nâng cao chất lƣợng nguồn tài nguyên này là điều mà chúng tôi quan tâm. Ta có thể hình dung ra mức độ đồ sộ và đa dạng cần thiết của nguồn dữ liệu số này do nhu cầu sử dụng của chúng là rất lớn và không ngừng tăng lên. Cũng thấy rằng không thể có một cá nhân nào hay một tổ chức nào có thể đứng ra xây dựng toàn bộ cơ sở dữ liệu để đáp ứng toàn bộ mong muốn và yêu cầu ngày càng tăng của giáo viên. Với nguồn dữ liệu số này thì không ai hết chính những giáo viên có nhu cầu sử dụng cùng nhau xây dựng. Vì hơn ai hết chỉ họ mới biết họ cần những gì? Cần nhƣ thế nào? Cần làm gì? Sự đông đảo của giáo viên cùng tham gia xây dựng sẽ nhanh chóng tạo nên sự giàu có, đa dạng và phát triển không ngừng của nguồn tài liệu số. Khi đó nguồn tài liệu số này sẽ phục vụ cho cộng đồng giáo viên, sự đông đảo của lực lƣợng này tạo ra nguồn thông tin phản biện vô cùng quí giá để đánh giá và điều chỉnh, làm cho nguồn tài liệu vô cùng giá trị và chất lƣợng hơn. Với những lý do trên, đã dẫn dắt chúng tôi đến ý tƣởng sáng tạo ra một thƣ viện điện tử, khai thác triệt để những ứng dụng CNTT với mong muốn sẽ là ngƣời đề xuất ý tƣởng và tổ chức thực hiện để cộng đồng giáo viên cơ điện tử, những ngƣời yêu thích cơ điện tử cùng chung tay góp sức xây dựng nguồn tài nguyên số có chất lƣợng hỗ trợ đổi mới dạy học để việc ứng dụng CNTT vào dạy học cho bộ môn ngày càng chất lƣợng và hiệu quả. 1.1.2 Lý do chủ quan Trong quá trình học tập tại trƣờng, là sinh viên ngành cơ điện tử, nhóm nghiên cứu nhận thấy vấn đề về lƣu trữ các đồ án tốt nghiệp các năm đến nay còn nhiều bất cặp, vẫn chƣa có giải pháp hiệu quả. Hiện nay, các đồ án tốt nghiệp sau khi đƣợc bảo vệ xong là đƣa vào kho cất giữ, vô tình chúng ta cất giấu đi những tri thức quý giá, rất là lãng phí. Các giảng viên bộ môn cũng không đồng tình với giải pháp này 3
17. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa và đang tìm ra giải pháp để có thể tận dụng những đồ án tốt nghiệp làm nguồn học liệu phục vụ cho công tác giảng dạy của giáo viên và học tập của sinh viên. Qua việc tìm hiểu vấn đề đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào hoạt động dạy và học, nhóm nghiên cứu mong muốn thực hiện chủ trƣơng của nhà trƣờng mang những ứng dụng của CNTT để sáng tạo ra một đồ dùng dạy học để lƣu trữ các đồ án tốt nghiệp làm nguồn học liệu phục vụ cho giáo viên và sinh viên ngành cơ điện tử. Giúp cho giáo viên có nguồn tài liệu phong phú, sinh động thông qua hình ảnh, video mô phỏng để có thể dễ dàng tƣơng tác với sinh viên. Qua đó, gắn kết cộng động giáo viên lại cùng nhau, sẽ cập nhật những cái mới và đánh giá, góp ý tài liệu của nhau nhằm tạo ra CSDL quí giá, hƣớng tới sự phát triển của bộ môn cơ điện tử. Bên cạnh đó, mong muốn sinh viên đễ dàng tìm kiếm, tham khảo, nghiên cứu tài liệu, nâng cao khả năng tự học trực tuyến. Giúp cho sinh viên tiếp cận với các đồ án tốt nghiệp, để nghiên cứu, phát triển định hƣớng cho các đề tài của bản thân. Để thực hiện những nguyện vọng trên, là sinh viên sắp tốt nghiệp, mong muốn đƣợc vận dụng những kiến thức đã học để phục vụ cho ngành, giúp ích một phần nào đó cho giáo viên và sinh viên ngành cơ điện tử. Với những lý do này thì nhóm đã lựa chọn đề tài: “Xây dựng thƣ viện điện tử làm đồ dùng dạy học ngành cơ điện tử (các sản phẩm là ĐATN từ ứng dụng phần mềm solidworks)” làm đối tƣợng cho đề tài tốt nghiệp này. Với mong muốn là ngƣời đề xuất ý tƣởng và tổ chức thực hiện để cả cộng đồng giáo viên ngành Cơ điện tử, những ai yêu thích Cơ điện tử cùng chung tay góp sức tạo ra nguồn tài liệu số có chất lƣợng hỗ trợ nâng cao chất lƣợng dạy và học để việc ứng dụng CNTT vào dạy học ngày càng chất lƣợng và hiệu quả. Song trong khuôn khổ của một đề tài tốt nghiệp, nhóm sinh viên là những sinh viên sắp tốt nghiệp, với kiến thức và kinh nghiệm có hạn nên chỉ nghiên cứu xây dựng thƣ viện điện tử về các sản phẩm từ ứng dụng của phần mềm Solidworks. 1.2 Giới hạn đề tài Đề tài xây dựng thƣ viện điện tử đồ dùng dạy học ngành cơ điện tử (các sản phẩm là ĐATN từ ứng dụng phần mềm solidworks) trong phạm vi trƣờng đại học Sƣ Phạm Kỹ Thuật thành phố Hồ Chí Minh, trên cơ sở tham khảo các thƣ viện điện tử ở các trƣờng đại học khác. Tuy nhiên do hạn chế về thời gian, điều kiện thực hiện, nguồn CSDL và năng lực của bản thân nhóm nghiên cứu nên việc xây dựng thƣ viện điện tử này chỉ dừng ở mức độ thiết kế giao diện, xây dựng nội dung, upload và lƣu trữ các dữ liệu về cácsản phẩm từ ứng dụng phần mềm solidworks: phân tích modun, quản trị và lƣu 4
18. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa trữ cơ sở dữ liệu nhƣ hình ảnh, bản vẽ, video mô phỏng từ phần mềm Solidworks. Thƣ viện điện tử này chƣa đƣợc đƣa vào ứng dụng nên chƣa khẳng định giá trị đích thực của nó. 1.3 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Xây dựng thƣ viện điện tử lƣu trữ các đồ án tốt nghiệp (hình ảnh, bản vẽ 2D, 3D video liên quan đến phần mềm Solidworks) tạo ra nguồn học liệu số phong phú và sinh động. Qua đó, giúp cho bộ môn cơ điện tử lƣu trữ các đồ án tốt nghiệp ở dạng tài liệu số, không gây lãng phí. Giáo viên sử dụng thƣ viện điện tử làm đồ dùng dạy học để tham khảo, giảng dạy cho sinh viên, nâng cao chất lƣợng giảng dạy. Giúp cho sinh viên có nguồn tài liệu nghiên cứu, tham khảo nâng cao khả năng tƣ duy, sáng tạo để định hƣớng đồ án của bản thân. Một đồ dùng dạy học có tính tƣơng tác cao cho giáo viên và sinh viên, từ đó thiết lập các mối quan hệ chia sẽ tài nguyên, giúp đỡ, trao dồi kinh nghiệm trong cộng đồng giáo viên và sinh viên ngành Cơ điện tử. Để xây dựng thƣ viện điện tử hiệu quả, đáp ứng đƣợc các yêu cầu trên, nhóm nghiên cứu cần phải thực hiện:  Nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài: - Tìm hiểu CNTT hỗ trợ dạy học ngành Cơ điện tử. - Website thực sự thành nguồn học liệu hỗ trợ, nâng cao cho công tác giảng dạy của giáo viên và học tập của sinh viên.  Cách thu thập và tổ chức dữ liệu thích hợp: - Thu thập CSDL từ thƣ viện (hình ảnh, bản vẽ, video mô phỏng Solidworks của các đề tài tốt nghiệp). - Thu thập CSDL từ các trung tâm đào tạo Solidworks, các trang mạng xã hội các tài liệu, video học Solidworks.  Thiết kế giao diện và phân tích các modun, xây dựng nội dung website hỗ trợ giáo viên ứng dụng CNTT vào dạy học.  Upload CSDL và quản trị website. 1.4 Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: các đề tài NCKH và đồ án tốt nghiệp ngành Cơ điện tử. Khách thể nghiên cứu: cơ sở vật chất, hệ thống thƣ viện điện tử đồ dùng dạy học ngành cơ điện tử. 5
19. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa 1.5 Phƣơng pháp nghiên cứu Trong quá trình nghiên cứu để thực hiện đề tài “xây dựng thƣ viện điện tử đồ dùng dạy học ngành Cơ điện tử (các sản phẩm là ĐATN từ ứng dụng phần mềm Solidworks)” nhóm nghiên cứu đã lựa chọn và sử dụng các phƣơng pháp sau:  Phƣơng pháp tham khảo tài liệu: Tham khảo cơ sở lí luận liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Tham khảo CSDL liên quan đến phần mềm Solidworks trong ngành Cơ điện tử.  Phƣơng pháp quan sát khoa học: Quan sát các thƣ viện điện tử đã sử dụng trên thực tế ở các trƣờng đại học về phƣơng pháp xây dựng hệ thống, cấu trúc, các modun và nội dung CSDL.  Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp.  Phƣơng pháp thực nghiệm đánh giá. 1.6 Phân tích công trình liên hệ Luận văn thạc sĩ “Xây dựng website www.thuvienvatly.comhỗ trợ dạy và học vật lý ở trƣờng trung học phổ thông” chuyên ngành lý luận và phƣơng pháp dạy học vật lý, Trần Thị Thanh Tâm (năm 2009). Luận văn nghiên cứu ứng dụng CNTT vào dạy học vật lý và xây dựng website thƣ viện điện tử hỗ trợ dạy và học vật lý ở trƣờng THPT. Phần A: Mở đầu ̶ ngƣời nghiên cứu đã nêu rõ lý do chọn đề tài, làm nổi bật đƣợc nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài. Phần B: Nội dung ̶ trình bày đầy đủ cơ sở lí luận, phƣơng tiện dạy học tiên tiến, quá trình đổi mới dạy học và phƣơng pháp xây dựng website và cơ sở dữ liệu thƣ viện vật lý, thực nghiệm sƣ phạm. Phần C: Kết luận ̶ đ ề nghị. Đề tài đã tóm tắt, khuyến nghị và nêu hƣớng phát triển đề tài. Luận văn thạc sĩ này nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin vào việc thiết kế website thƣ viện vật lý làm đồ dùng dạy học hỗ trợ công tác dạy và học vật lý ở trƣờng THPT. Những kết quả nghiên cứu của luận văn rất hữu ích cho giáo viên giảng dạy và học sinh môn vật lý THPT trong việc điều khiển quá trình dạy học và lƣu trữ nguồn tài liệu phong phú. Luận văn trình bày rõ ràng, đầy đủ, nội dung ngắn gọn xúc tích, từ ngữ dễ hiểu. 1.7 Xác định từ ngữ liên quan đến đề tài CÔNG NGHỆ THÔNG TIN (CNTT): CNTT là tập hợp các phƣơng pháp khoa học, các phƣơng tiện và công cụ kĩ thuật hiện đại - chủ yếu là kĩ thuật 6
20. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa máy tính và viễn thông - nhằm tổ chức khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên thông tin rất phong phú và tiềm năng trong mọi lĩnh vực hoạt động của con ngƣời và xã hội. THƢ VIỆN ĐIỆN TỬ: là một hệ thống thông tin trong đó các nguồn thông tin đều có sẵn dƣới dạng có thể xử lý đƣợc bằng máy tính và trong đó tất cả các chức năng bổ sung, lƣu trữ, bảo quản, tìm kiếm, truy cập và hiển thị đều sử dụng kỹ thuật số. CƠ SỞ DỮ LIỆU (CSDL): CSDL làmột tập hợp liên kết các dữ liệu, thƣờng đủ lớn để lƣu trên một thiết bị lƣu trữ nhƣ đĩa hay băng. Dữ liệu này đƣợc duy trì dƣới dạng một tập hợp các tập tin trong hệ điều hành hay đƣợc lƣu trữ trong các hệ quản trị cơ sở dữ liệu. PHẦN MỀM SOLIDWORKS: SolidWorks là phần mềm thiết kế ba chiều đƣợc sử dụng rất rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau trong thiết kế nhƣ cơ khí chính xác, điện tử, ôtô, thiết kế cơ khí, tạo khuôn, thiết kế kim loại tấm là phần mềm sử dụng các công nghệ mới nhất trong lĩnh vực đồ họa máy tính, là một trong những phần mềm thiết kế uy tín nhất trên thế giới. Phần mềm SolidWorks cũng cho phép nhiều phần mềm ứng dụng nổi tiếng khác chạy trực tiếp trên môi trƣờng của nó. SolidWorks có thể xuất ra các file dữ liệu định dạng chuẩn để ngƣời sử dụng có thể khai thác mô hình trong môi trƣờng các phần mềm phân tích khác nhƣ ANSYS, ADAMS, Pro- Casting Trƣớc sự phát triển lớn mạnh của phần mềm CAD SolidWorks, hiện nay nhiều phần mềm CAD/CAM đã viết thêm các modul nhận dạng trực tiếp file dữ liệu SolidWorks CƠ ĐIỆN TỬ:cơ điện tử (hay kỹ thuật cơ khí và điện tử học) là sự kết hợp của kỹ thuật cơ khí, kỹ thuật điện tử và kỹ thuật máy tính. Mục đích của lãnh vực kỹ thuật này là nghiên cứu các máy tự hành từ một viễn cảnh kỹ thuật và phục vụ những mục đích kiểm soát của những hệ thống lai tiên tiến. Chính từ là kết hợp của cơ khí và điện tử học. PHƢƠNG TIỆN DẠY HỌC: PTDH là tất cả những phƣơng tiện chứa đựng thông tin, phƣơng tiện hỗ trợ dạy học cần thiết giúp cho giáo viên và học sinh tiến hành tổ chức hợp lí các hoạt động dạy và hoạt động học nhằm đạt đƣợc mục tiêu dạy học. QUÁ TRÌNH DẠY HỌC: QTDH là chuỗi liên tiếp các hành động dạy và hành động của ngƣời dạy và ngƣời học đan xen và tƣơng tác với nhau trong khoảng không gian và thời gian nhất định, nhằm thực hiện các nhiệm vụ dạy học. 7
21. Đề tài tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Thị Phương Hoa 1.8 Cấu trúc luận văn Luận văn đƣợc cấu trúc nhƣ sau: PHẦN A: GIỚI THIỆU PHẦN B: NỘI DUNG Chƣơng 1: Dẫn nhập Chƣơng 2: Cơ sở xây dựng thƣ viện điện tử làm đồ dùng dạy học ngành cơ điện tử (các sản phẩm từ ứng dụng phần mềm solidworks) Phần này đề cập đến cơ sở lý luận và cơ sở khoa học- công nghệ của việc xây dựng thƣ viện điện tử. Chƣơng 3: Xây dựng thƣ viện điện tử đồ dùng dạy học ngành cơ điện tử (các sản phẩm từ ứng dụng phần mềm solidworks) Phần này nghiên cứu xây dựng tiêu chí, mục tiêu, xác định các loại tài nguyên cần có và cách thức tổ chức tài nguyên để xây dựng thƣ viện. Tiến hành xây dựng website và giới thiệu giao diện và cách thức hoạt động website. Chƣơng 4: Thực nghiệm và đánh giá Chƣơng 5: Kết luận PHẦN C: THƢ MỤC Tài liệu tham khảo 1.9 Kế hoạch nghiên cứu TT Thời gian Công việc thực hiện 28/09/2015 - Gặp giáo viên hƣớng dẫn để thảo luận, quyết định Tuần 1 đến chọn đề tài. 04/10/2015 - Phân tích, tìm hiểu phƣơng pháp để thực hiện đề tài 05/10/2015 - Viết đề cƣơng, thu thập, tham khảo các tài liệu Tuần 2 đến liên quan đến đề tài 11/10/2015 - Phân tích các CSDL cần cho thƣ viện điện tử (liên quan đến các ứng dụng phần mềm Solidworks) 12/10/2015 - Thu thập CSDL Tuần 3 đến + Các đề tài tốt nghiệp khóa 2011 8
22. S K L 0 0 2 1 5 4