Đồ án Thiết kế và thi công bộ thí nghiệm Arduino-LabVIEW (Phần 1)

Nội dung text: Đồ án Thiết kế và thi công bộ thí nghiệm Arduino-LabVIEW (Phần 1)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT ĐIỆN TỬ - TRUYỀN THÔNG THIẾT KẾ VÀ THI CÔNG BỘ THÍ NGHIỆM ARDUINO - LABWIEW GVHD: ThS. NGUYỄN THANH BÌNH SVTH: NGÔ VĂN QUÂN MSSV: 14141247 SVTH: ĐẶNG TRẦN HOÀNG THỐNG MSSV: 08101137 S K L 0 0 4 5 6 1 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 01/2017
2. BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH KHOA ĐIỆN – ĐIỆN TỬ BỘ MÔN ĐIỆN TỬ-CÔNG NGHIỆP ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT ĐIỆN TỬ TRUYỀN THÔNG ĐỀ TÀI: THIẾT KẾ VÀ THI CÔNG BỘ THÍ NGHIỆM ARDUINO-LabVIEW GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Bình SVTH: Ngô Văn Quân MSSV: 14141247 SVTH: Đặng Trần Hoàng Thống MSSV: 08101137 Tp. Hồ Chí Minh - 1/2017
3. TRƯỜNG ĐH. SƯ PHẠM KỸ THUẬT CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TP. HỒ CHÍ MINH ĐỘC LẬP - TỰ DO - HẠNH PHÚC KHOA ĐIỆN-ĐIỆN TỬ BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP Tp. HCM, ngày 09 tháng 1 năm 2017 NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Họ tên sinh viên: Ngô Văn Quân MSSV: 14141247 Đặng Trần Hoàng Thống MSSV: 08101137 Chuyên ngành: Điện tử kĩ thuật truyền thông Mã ngành: 01 Hệ đào tạo: Đại học chính quy Mã hệ: 1 Khóa: 2014 Lớp: 14341A I. TÊN ĐỀ TÀI: THIẾT KẾ VÀ THÍ CÔNG BỘ THÍ NGHIỆM ARDUINO-LabVIEW II. NHIỆM VỤ 1. Các số liệu ban đầu: 2. Nội dung thực hiện: - Lập trình cơ bản với LabVIEW - Thiết kế và thi công bộ thí nghiệm Arduino-LabVIEW - Xây dựng các ứng dụng thu thập dữ liệu và điều khiển bằng máy tính dùng LabVIEW kết hợp với tiện ích mở rộng “LINX” và Arduino - Xây dựng các ứng dụng điều khiển độc lập dùng LabVIEW kết hợp với tiện ích mở rộng “Arduino™ Compatible Compiler for LabVIEW” và Arduino III. NGÀY GIAO NHIỆM VỤ: 10/10/2016 IV. NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: 9/01/2017 V. HỌ VÀ TÊN CÁN BỘ HƯỚNG DẪN: ThS. Nguyễn Thanh Bình CÁN BỘ HƯỚNG DẪN BM. ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP
4. TRƯỜNG ĐH. SƯ PHẠM KỸ THUẬT CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TP. HỒ CHÍ MINH ĐỘC LẬP - TỰ DO - HẠNH PHÚC KHOA ĐIỆN-ĐIỆN TỬ BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP Tp. HCM, ngày 09 tháng 1 năm 2017 LỊCH TRÌNH THỰC HIỆN ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Họ tên sinh viên 1: Ngô Văn Quân Lớp: 14341A MSSV: 14141247 Họ tên sinh viên 2: Đặng Trần Hoàng Thống Lớp: 081011A MSSV: 08101137 Tên đề tài: THIẾT KẾ VÀ THI CÔNG BỘ THÍ NGHIỆM ARDUINO-LabVIEW Xác nhận Tuần/ngày Nội dung GVHD GV HƯỚNG DẪN (Ký và ghi rõ họ và tên)
5. LỜI CAM ĐOAN Đề tài này là do nhóm tự thực hiện dựa vào một số tài liệu trước đó và không sao chép từ tài liệu hay công trình đã có trước đó. Nhóm thực hiện đề tài Ngô Văn Quân Đặng Trần Hoàng Thống
6. LỜI CẢM ƠN Nhóm em xin chân thành cảm ơn đến Thầy ThS Nguyễn Thanh Bình _ Giảng viên bộ môn Điện Tử Công Nghiệp đã hướng dẫn và tận tình giúp đỡ tạo điều kiện để hoàn thành tốt đề tài. Xin gởi lời chân thành cảm ơn các thầy cô trong Khoa Điện-Điện Tử đã tạo những điều kiện tốt nhất cho em hoàn thành đề tài. Xin chân thành cảm ơn! Nhóm thực hiện đề tài Ngô Văn Quân Đặng Trần Hoàng Thống
7. MỤC LỤC Trang bìa i Nhiệm vụ đồ án ii Lịch trình iii Cam đoan iv Lời cảm ơn v Mục lục vi Liệt kê hình vẽ ix Liệt kê bảng vẽ xi Tóm tắt xii Chương 1: Tổng quan . 1 1.1. Đặt vấn đề 1 1.2. Mục tiêu 1 1.3. Nội dung nghiên cứu 1 1.4. Giới hạn 2 1.5. Bố cục 2 Chương 2: Cơ sở lý thuyết 4 2.1. Giới thiệu về Arduino 4 a. Arduino là gì? 4 b. Lựa chọn bo mạch cho bộ thí nghiệm 4 2.2. LabVIEW cơ bản 5 a. Giới thiệu về LabVIEW[1] 5 b. Các khái niệm cơ bản 7 c. Lập trình cơ bản với LabVIEW 10 2.3. Giới thiệu về tiện ích mở rộng LINX 18 a. Giới thiệu chung 18 b. Giao tiếp với thiết bị ngoại vi (Peripherals) 19 c. Giao tiếp với cảm biến (Sensors) 22 d. Xây dựng một ứng dụng dùng LINX 23
8. 2.4. Giới thiệu về tiện ích mở rộng “Arduino Compatible Compiler for LabVIEW” 26 a. Giới thiệu chung 26 b. Giao tiếp với thiết bị ngoại vi (Peripherals) 27 c. Giao tiếp với cảm biến (Sensors) 30 d. Xây dựng một ứng dụng dùng Trình biên dịch tương thích với Arduino cho LabVIEW: 32 Chương 3. Tính toán và thiết kế 34 3.1 Giới thiệu 34 3.2 Tính toán và thiết kế hệ thống 34 a. Thiết kế sơ đồ khối hệ thống 34 b. Tính toán và thiết kế mạch 35 c. Sơ đồ nguyên lý của toàn mạch 42 Chương 4. Thi công hệ thống 43 4.1 Giới thiệu 43 4.2 Thi công hệ thống 43 a. Thi công bo mạch 43 b. Lắp ráp và kiểm tra 48 4.3 Đóng gói và thi công mô hình 48 a. Đóng gói bộ điều khiển 48 b. Thi công mô hình 48 4.4 Lập trình mô phỏng 49 4.4.1 Module 16 Led Đơn 49 4.4.2 Module 2 Led 7 đoạn trực tiếp 53 4.4.3 Module 8 Led 7 đoạn quét 59 4.4.4 Module LCD16x2 dùng module I2C_LCD 61 4.4.5 Module phím đơn và phím ma trận 4x4 63 4.4.6 Module tín hiệu tương tự 67 4.4.7 Module điều khiển relay, triac, buzzer 72 4.4.8 Điều khiển động cơ DC, động cơ bước 75 4.4.9 Module cảm biến: 78
9. Chương 5. Kết quả nhận xét và đánh giá 81 Chương 6. Kết luận và hướng phát triển 82 6.1 Kết luận 82 6.2 Hướng phát triển 82 Tài liệu tham khảo 83
10. Chương 1: Tổng quan Chương 1: Tổng quan 1.1. Đặt vấn đề Sự phát triển nhanh chóng của cuộc cách mạng công nghệ đã đẩy mạnh nhu cầu học tập và nghiên cứu, đặc biệt trong lĩnh vực điện-điện tử, tự động hóa và robotics. Nhận thấy sự cần thiết phải có một bộ thí nghiệm nhằm đáp ứng nhu cầu học tập và phát triển ứng dụng. Dưới dự hướng dẫn của thầy ThS. Nguyễn Thanh Bình, nhóm sinh viên thiết kế và thi công bộ thí nghiệm Arduino-LabVIEW. Tại sao lại kết hợp Arduino và LabVIEW? LabVIEW được biết đến là một phần mềm hàng đầu trong việc thu thập dữ liệu và điều khiển bằng máy tính trong công nghiệm với giao diện lập trình đồ họa, đi kèm với nó là một hệ sinh thái phần cứng nhưng giá rất cao, đa phần không phù hợp với sinh viên, và những nhà phát triển độc lập. Còn Arduino là một nền tảng phần cứng mở, với cộng đồng phát triển rộng rãi, giá rẻ. Sự kết hợp Arduino với LabVIEW là một ý tưởng tuyệt vời. Nhằm hỗ trợ sinh viên, các nhà phát triển dễ dàng tiếp cận với Arduino, LabVIEW nhóm sinh viên thiết kế một bộ thí nghiệm và một loạt bài hướng dẫn dựa trên nền tảng phần cứng là Arduino và các tiện ích mở rộng cho LabVIEW: LINX và Arduino™ Compatible Compiler for LabVIEW 1.2. Mục tiêu Phát triền bộ thí nghiệm Arduino-LabVIEW phục vụ cho nhu cầu học tập, nghiên cứu, phát triển các ứng dụng trong các lĩnh vực điện-điện tử, tự động hóa, robotics. Bộ thí nghiệm bao gồm: phần cứng và các bài hướng dẫn. Bộ thí nghiệm phải đáp ứng được 2 yêu cầu: 1) Xây dựng các ứng dụng thu thập dữ liệu và điều khiển bằng máy tính 2) Xây dựng các ứng dụng chạy độc lập không cần máy tính 1.3. Nội dung nghiên cứu - Lập trình cơ bản với LabVIEW - Thiết kế và thi công bộ thí nghiệm Arduino-LabVIEW BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 1
11. Chương 1: Tổng quan - Xây dựng các ứng dụng thu thập dữ liệu và điều khiển bằng máy tính dùng LabVIEW kết hợp với tiện ích mở rộng “LINX” và Arduino - Xây dựng các ứng dụng điều khiển độc lập dùng LabVIEW kết hợp với tiện ích mở rộng “Arduino™ Compatible Compiler for LabVIEW” và Arduino 1.4. Giới hạn - Bộ thí nghiệm giao tiếp với 9 module cơ bản: 1) 16 led đơn 2) 2 led 7 đoạn trực tiếp 3) 8 led 7 đoạn quét 4) LCD dùng module I2C 5) Phím đơn và phím ma trận 4x4 6) Tín hiệu tương tự 7) Điều khiển relay, triac, buzzer 8) Điều khiển động cơ DC, động cơ bước 9) Cảm biến: DS1307, siêu âm, LM35, DS18B20 - Các module được kết nối trực tiếp với Arduino AT Mega 2560 1.5. Bố cục Chương 1: Tổng Quan Chương này trình bày đặt vấn đề dẫn nhập lý do chọn đề tài, mục tiêu, nôi dung nghiên cứu, các giới hạn thông số và bố cục đồ án. Chương 2: Cơ Sở Lý Thuyết. Chương này giới thiệu về Arduino, lập trình cơ bản với LabVIEW, tiện ích mở rộng LINX và tiện ích mở rộng: Arduino compatible compiler for LabVIEW. Chương 3: Thiết Kế và Tính Toán Chương này trình bày về cách thiết kế phần cứng, cách tính toán lựa chọn linh kiện. Chương 4: Thi công hệ thống BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 2
12. Chương 1: Tổng quan Chương này trình bày các bước thi công phần cứng. Giới thiệu cách lập trình và các bài tập mẫu. Chương 5: Kết quả, nhận xét và đánh giá Chương này trình bày kết quả, đánh giá kết quả và đưa ra nhận xét. Chương 6: Kết luận và hướng phát triển Chương này đưa ra kết luận cho đề tài và trình bày định hướng phát triển. BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 3
13. Chương 2: Cơ sở lý thuyết Chương 2: Cơ sở lý thuyết 2.1. Giới thiệu về Arduino a. Arduino là gì? Arduino là một nền tàng điện tử mã nguồn mở được làm dựa trên tiêu chí “dễ dàng sử dụng”. Arduino ban đầu là một dự án dành cho sinh viên được khởi động tại Ivrea, Italy năm 2005. Lý thuyết phần cứng được đóng góp bởi một sinh viên người Colombia tên là Hernando, sau khi nền tảng đi dây cho bo mạch Arduino hoàn thành, các nhà nghiên cứu đã làm việc để cải tiến để cho nó nhẹ hơn, rẻ hơn và khả dụng với cộng đồng mã nguồn mở. Các bo mạch Arduino có khả năng đọc tín hiệu đầu vào từ nút nhấn, cảm biến để điều khiển các ngõ ra: có thể là một con LED đơn, một rơ le hay một bóng đèn tuýp trong nhà. Có rất nhiều loại bo mạch Arduino, là nền tảng mã nguồn mở nên bất cứ ai đều có thể tự phát triển cho mình một bo mạch Arduino. Một số loại Arduino phổ biến như: Arduino UNO, Arduino NANO, Arduino PRO, Arduino MEGA 2560, Phần mềm để lập trình cho Arduino phổ biến là Arduino IDE, hiện phiên bản mới nhất là 1.6.13 và được tải miến phí tại trang web: www.arduino.cc b. Lựa chọn bo mạch cho bộ thí nghiệm Để đáp ứng nhu cầu số lượng ngõ vào, ngõ ra, bộ nhớ cho bộ thí nghiệm như đã nêu trên phần nội dung nghiên cứu và giới hạn. Trong đề tài này sẽ sử dụng bo mạch Arduino AT Mega 2560. Hình 2.1: Hình ảnh bo Arduino AT Mega 2560 BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 4
14. Chương 2: Cơ sở lý thuyết Bảng 2.1: Thông số kĩ thuật bo Arduino Mega 2560 Vi điều khiển ATmega2560 Điện áp làm việc 5V Nguồn vào (đề xuất) 7-12V Nguồn vào (giới hạn) 6-20V Số chân vào/ra số 54 (bao gồm 15 ngõ ra PWM) Ngõ ra PWM Ngõ vào tương tự 16 Dòng DC cho mỗi chân vào/ra 20 mA Dòng DC cho chân nguồn 3.3V 50 mA Bộ nhớ Flash 256 KB với 8KB được dùng bởi bootloader SRAM 8 KB EEPROM 4 KB Clock Speed 16 MHz LED_BUILTIN 13 Chiều dài 101.52 mm Chiều rộng 53.3 mm Trọng lượng 37 g 2.2. LabVIEW cơ bản a. Giới thiệu về LabVIEW[1] LabVIEW (viết tắt của từ Laboratory Virtual Instrumentation Engineering Workbench) là môi trường lập trình đồ họa dành cho đo lường , điều khiển và kiểm tra. Gọi là môi trường lập trình đồ họa vì LabVIEW sử dụng các khối hình ảnh và các dây nối để tạo ra các lệnh, các hàm như trong Hình 2.4 thay vì lập trình bằng các dòng lệnh như C, Java lập trình bỗng trở nên đơn giản nhờ LabVIEW. Chính vì vậy, LabVIEW đã trở thành một trong BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 5
15. Chương 2: Cơ sở lý thuyết những công cụ phổ biến trong các ứng dụng thu thập dữ liệu và điều khiển thiết bị trên toàn thế giới. LabVIEW được sử dụng trong nhiều lĩnh vực: đo lường, tự động hóa, robotics Nhìn chung: - LabVIEW giúp kĩ sư kết nối bất kì cảm biến và bất kì cơ cấu chấp hành nào với máy tính - LabVIEW có thể được sử dụng để xử lý các kiểu tín hiệu tương tự (analog), tín hiệu số (digital), hình ảnh (vision), âm thanh (audio) - LabVIEW hỗ trợ nhiều giao thức khác nhau như RS232, RS485, TCP/IP, PCI, PXI - LabVIEW có thể tạo ra các chương trình thực thi độc lập và các thư viện chia sẻ(ví dụ thư viên liên kết động DLL) bởi vì LabVIEW là một trình biên dịch 32- bit Hình 2.2: Giao diện lập trình bằng LabVIEW BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 6
16. Chương 2: Cơ sở lý thuyết b. Các khái niệm cơ bản - VI (Virtual Instrument) Công cụ ảo: đây là khái niệm đầu tiên khi làm việc với LabVIEW, chúng ta sẽ xây dựng các giải thuật, ứng dụng dựa trên những VI. Để bắt đầu lập trình với LabVIEW hãy tạo một VI mới từ màn hình khởi tạo của phần mềm bằng cách nhấn vào Blank VI hoặc vô File>New VI: Hình 2.3: Giao diện khởi tạo của phần mềm LabVIEW - Khung trước (Front Pannel): Là giao diện người dùng, tại đây lưu trữ các điều điều khiển (Controls), chỉ thị (Indicator) Các điều khiển có thể là nút nhấn (Button), thanh gạt (Slide), Núm vặn (Knob), Hộp chữ (Text box) Người dùng có thể điều chỉnh giá trị các điều khiển này thông qua khung trước. - Sơ đồ khối(Block Diagram): Là nơi chứa nội dung chương trình LabVIEW, nơi các hàm liên kiết với nhau để tạo ra một chương trình nhằm xử lí bài toán của người dùng. BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 7
17. Chương 2: Cơ sở lý thuyết Hình 2.4: Giao diện hiển thị(Khung trước) và lập trình (Giản đồ khối) của một VI - Bảng điều khiển (Controls Palette): Bảng điều khiển, bao gồm các hàm phổ biến dùng để điểu khiển: như nhập số, nút nhấn, công tắc, biều đồ và các công cụ tạo giao diện để mở bảng điều khiển ta nhấn chuột phải ở khung trước (front pannel). - Bảng hàm (Functions): Bảng hàm là một tập hợp các hàm điều khiển, toán học, so sánh, cấu trúc lặp, xử lý mảng, chuối, số được tích hợp thành các khối được dùng để lập trình, để mở bảng hàm ta nhấn chuột phải ở sơ đồ khối (block diagram). - Điều khiển (Controls): Một điều khiển là một ngõ vào. Nó có thể là một công tắc , một nút nhấn , một núm vặn nơi người dùng có thể tương tác: bật, tắt, kéo trên khung trước. Khi một điều khiển được lấy ra từ bằng điều khiển thì đồng thời một biến sẽ được tạo ra ở giản đồ khối để chương trình có thể nhận biến sự thay đổi từ người dùng. BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 8
18. Chương 2: Cơ sở lý thuyết - Chỉ thị (Indicatior): Một chỉ thị là một ngõ ra. Nó có thể là một kết quả số , chữ, một đèn LED , một biều đồ nơi mà chương trình muốn thể hiện các kết quả, các dữ liệu lên cho người dùng. Các chỉ thị cũng được lấy ra từ bảng điều khiển. - Hàm (Functions): Là một khối được LabVIEW quy định để thực hiện một chức năng nhất định. Như hàm toán học: Cộng, trừ, nhân, chia Một hàm được lấy ra từ bảng hàm - Khối (Block): Có thể là một hình vuông, hình chữ nhật, hình tam giác trong giản đồ khối, nó có thể đại diện cho điều khiển, chỉ thị, biến hay hàm Khối có chân nối để liên kết các khổi trong lúc lập trình. Thông thường bên trái của khối là ngõ vào, bên phải là ngõ ra Hình 2.5: Bảng điều khiển và bảng hàm BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 9
19. Chương 2: Cơ sở lý thuyết c. Lập trình cơ bản với LabVIEW - Kiểu dữ liệu và cấu trúc dữ liệu: o Kiểu chuỗi (String): một chuỗi là một chuỗi các ký tự ASCII. Kiểu chuỗi cung cấp một nền tảng định dạng độc lập cho thông tin và dữ liệu. Chuỗi có thể được ứng dụng: Tạo một tin nhắn đơn giản Điều khiển thiết bị bằng cách gửi một lệnh chữ và trả về giá trị dữ liệu là mã ASCII hoặc mã chuỗi nhị phân Lưu dữ liệu số vào ổ cứng Hướng dẫn người dùng bằng bảng thông báo o Kiểu số (Numeric): LabVIEW miêu tả các dữ liệu số như: số nguyên, số nguyên không dấu, số phức, số thực. Các kiểu dữ liệu khác nhau được phân biệt bằng màu sắc o Kiểu Boolean: LabVIEW lưu trữ kiểu Boolean với 8 bit giá trị. Kiểu Boolean có thể được dùng để diễn tả 0 hoặc 1, TRUE hoặc FALSE. o Cấu trúc dữ liệu: Mảng (Arrays): một mảng bao gồm một tập hợp phần từ và chiều. Các phần tử là dữ liệu để tạo nên mảng, chiều có thể là dài, rộng hoặc sâu của một mảng. Một mảng có thể có nhiều chiều và có tối đa (231) -1 phần tử trên một chiều. Chúng ta có thể tạo một mảng boolean, chuỗi, số, dạng sóng (waveforms) Dữ liệu cụm (Clusters): cụm là một nhóm phần từ được trộn từ nhiều kiểu dữ liệu. Cụm chỉ có thể là một nhóm điều khiển(controls) hoặc chỉ thị (indicators). Lưu ý rằng cụm có thứ tự, muốn xài phải dùng hàm Unbundle. - Các phép toán trong LabVIEW: o Các phép toán cơ bản: LabVIEW cung cấp một số lượng hàm toán học khá đầy đủ. Bao gồm: cộng, trừ, nhân, chia, tăng 1, giảm 1, chuyển đổi số, tính căn thức, lũy thừa, làm tròn Để sử dụng các hàm này ta mở Bảng hàm > Chọn Numeric BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 10
20. Chương 2: Cơ sở lý thuyết Hình 2.6: Các phép toán cơ bản trong LabVIEW o Các hàm so sánh: Một trong những công cụ được sử dùng nhiều trong lập trình đó là các hàm so sánh, LabVIEW cung cấp các hàm so sánh bằng, không bằng, lớn hơn, nhỏ hơn, kết quả của hàm so sánh trả về giá trị True hoặc False. Để sử dụng các hàm so sánh ta chọn Bảng hàm > Comparison Hình 2.7: Các hàm so sánh trong LabVIEW BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 11
21. Chương 2: Cơ sở lý thuyết o Các hàm luân lý: LabVIEW cung cấp cho ta các hàm luân lý: and, or, nand, not Để sử dụng các hàm này ta chọn Bảng hàm > Boolean Hình 2.8: Các hàm luân lý - Mảng Để sử dụng mạng trong LabVIEW ta có thể tạo mảng từ khung trước sau đó kéo bất kì điều khiển nào: số, boolean thả vào mảng ta có một mảng một chiều: Hình 2.9: Tạo mảng từ bảng điều khiển BỘ MÔN ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP 12