Đề cương môn Luật thương mại

Nội dung text: Đề cương môn Luật thương mại

1. ĐỀ CƯƠNG MÔN LUẬT THƯƠNG MẠI DÀNH CHO SV ĐẠI HỌC/CAO ĐẲNG THỜI LƯỢNG 30 TIẾT Th S . NGUYỄN THÁI BÌNH 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 1 Nội dung môn học § Giới thiệu tổng quan về Thương mại, Luật thương mại vàLuật áp dụng trong hoạt động thương mại; § Các nội dung của Luật thương mại Việt Nam 2005; § Các nội dung quan trọng của Luật thương mại quốc tế; § Những căn cứ pháp lý vận dụng trong các hoạt động thương mại cụ thể. § Các bài tập tình huống thực tế. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 2 MỤC LỤC § Chương 1: Tổng quan chung về Thương mại § Chương 2: Quản lý nhà nước trong lĩnh vực TM (đt) § Chương 3: PL về mua bán hàng hóa, dịch vụ § Chương 4: PL về xúc tiến TM § Chương 5: PL về trung gian TM § Chương 6: PL về logicstic, nhượng quyền TM § Chương 7: PL về sở hữu công nghiệp trong TM (đt) § Chương 8: PL về chế tài TM § Chương 9: Tổng quan về Luật TM quốc tế § Chương 10: Các nguyên tắc cơ bản của Luật TM QT (đt) § Chương 11: PL điều chỉnh một số lĩnh vực trong TMQT 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 3
2. Yêu cầu và phương pháp học § Sinh viên dự giảng đầy đủ các buổi giảng của giáo viên để được giải thích cụ thể; § Thực hiện các bài tập vàcác bài kiểm tra trên lớp; § Tự nghiên cứu các tài liệu do giáo viên hướng dẫn; § Dự thi hết môn học. § Điều kiện dự thi: phải bảo đảm dự giờ tối thiểu 80%, cótất cả các bài kiểm tra, bài tiểu luận đạt yêu cầu. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 4 Danh mục tài liệu cần tham khảo § Luật Thương mại 2005, Luật trọng tài 2010 § Nghị định 17/2010/NĐ-CP § Nghị định 87/2009/NĐ-CP § Nghị định 23/2007/NĐ-CP § Nghị định 140/2007/NĐ-CP § Nghị định 12/2006/NĐ-CP § Nghị định 20/2006/NĐ-CP § Nghị định 35/2006CP/NĐ-CP § Nghị định 37/2006/NĐ-CP § Nghị định 72/2006/NĐ-CP § Nghị định 111/2006/NĐ-CP § Nghị định 158/2006/NĐ-CP § Nghị định 110/2005/NĐ-CP 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 5 Chương 1: TỔNG QUAN VỀ PHÁP LUẬT THƯƠNG MẠI 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 6
3. Sự phát triển của luật thương mại trên thế giới § Các quy tắc trong thương mại xuất hiện từ rất sớm Tập quán thương mại trong hoạt động hàng hải ở Địa Trung Hải thời kỳ cổ đại: •Hàng hóa của một thương nhân bị ném xuống biển để tàu không bị đắm thìtổn thất đósẽdo tất cả các thương nhân cóhàng trên tàu vàchủ tàu cùng chịu • Thương nhân cầm cố tàu của mình để vay tiền cho chuyến đi biển. Nợ gốc và lãi được trả phụ thuộc vào tình trạng con tàu khi trở về. Lãi suất là24-36% (Lex Rhodia de jactu) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 7 § Vấn đề Luật áp dụng trong thương mại nói chung bao gồm: • Pháp luật thương mại của mỗi quốc gia ban hành; • Các Điều ước quốc tế; • Các Hiệp định Thương mại song phương ; • Các Hiệp định Thương mại khu vực ; • Các Tập quán thương mại quốc tế: Incoterm, UCP § Nhận xét: •Luật thương mại là trước hết làkết quả của thực tiễn thương mại: giới thương nhân tự hình thành luật lệ điều chỉnh hoạt động thương mại •Nhà nước cóvai trò (phải) công nhận và đảm bảo thực thi •Tính không phân biệt đối xử -tính quốc tế -tính chung (hội nhập kinh tế) •Sựcan thiệp của nhà nước tới mức độ nào làphùhợp ? 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 8 MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ, KINH DOANH, THƯƠNG MẠI & TIÊU DÙNG HOẠT ĐỘNG KINH TẾ HOẠT ĐỘNG TIÊU DÙNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 9
4. MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ, KINH DOANH, THƯƠNG MẠI & TIÊU DÙNG HOẠT ĐỘNG KINH TẾ HOẠT ĐỘNG TIÊU DÙNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 10 MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ, KINH DOANH, THƯƠNG MẠI & TIÊU DÙNG HOẠT ĐỘNG KINH TẾ HOẠT ĐỘNG TIÊU DÙNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 11 MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ, KINH DOANH, THƯƠNG MẠI & TIÊU DÙNG HOẠT ĐỘNG KINH TẾ HOẠT ĐỘNG TIÊU DÙNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 12
5. § Quan niệm hiện đại về thương mại •Thuật ngữ “thương mại” được hiểu ở nghĩa rộng để bao quát các vấn đề phát sinh từ mọi quan hệ cóbản chất thương mại ( nhằm mục đích sinh lời). • Các quan hệ cóbản chất thương mại gồm, nhưng không giới hạn trong các giao dịch sau đây: Bất cứ giao dịch buôn bán nào nhằm cung cấp hoặc trao đổi hàng hóa, dịch vụ; Hợp đồng phân phối; Đại diện hay đại lý thương mại; Sản xuất; Cho thuê; Xây dựng; Tư vấn; Kỹ thuật; Li-xăng; Đầu tư; Tài chính, ngân hàng, bảo hiểm; Khai khoáng; Liên doanh hoặc các hình thức hợp tác kinh doanh hay công nghiệp khác; Vận chuyển hàng hóa hoặc hành khách bằng đường không, đường biển, đường sắt hay đường bộ 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 13 § Thương mại trong Hiệp định Thương mại Việt -Mỹ(BTA-2000): •Thương mại hàng hóa (Trade in goods) •Quyền sở hữu trítuệ (Intellectual Property Rights) •Thương mại dịch vụ (Trade in Services) •Phát triển quan hệ đầu tư (Development of Investment Relation) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 14 § Thương mại trong Luật Thương mại 2005: (Điều 3.1) Hoạt động thương mại làhoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại vàcác hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác § Thương mại trong Pháp lệnh Trọng tài Thương mại 2003: Làviệc thực hiện một hay nhiều hành vi thương mại của cánhân, tổ chức kinh doanh bao gồm Ø Pháp luật thương mại làtổng thể các qui định của pháp luật trong nước, các điều ước quốc tế, các tập quán thương mại trong nước vàquốc tế vàcảpháp luật nước ngoài nếu chúng cóchức năng điều chỉnh theo qui định của pháp luật hoặc được các bên lựa chọn áp dụng trong trường hợp được phép cho quan hệ thương mại của họ.a 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 15
6. Luật thương mại, luật áp dụng trong thương mại, Thương nhân § Luật của thương nhân (tổ chức, cánhân có đăng ký kinh doanh) vàcác chủ thể hoạt động có liên quan đến thương mại (công dân, tổ chức xã hội, cơ quan nhà nước). •Luật Thương mại áp dụng chủ yếu cho thương nhân • Thương nhân là“người” thực hiện hoạt động thương mại (kiếm lời) một cách thường xuyên, độc lập như một nghề nghiệp và có đăng ký kinh doanh § Phạm vi của LTM làmua bán hàng hóa, dịch vụ, xúc tiến thương mại, đầu tư , được thực hiện trong hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 16 LUẬT THƯƠNG MẠI 2005 Mối quan hệ với Bộ luật Dân sự BỘ LUẬT DÂN SỰ người quyền lợi cánhân pháp nhân nhân thân tài sản nghĩa vụ sở hữu thừa kế hợp đồng hành vi trái PL thương nhân hoạt động TM LUẬT THƯƠNG MẠI 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 17 Mối quan hệ giữa luật thương mại với Bộ luật Dân sự vàluật chuyên nghành § Bộ luật Dân sự làluật chung -Luật Thương mại làluật riêng – Các luật chuyên ngành cụ thể như: Đấu thầu, Giao dịch điện tử, Dầu khí, Điện lực, Viễn thông § Hoạt động thương mại giữa thương nhân với thương nhân phải áp dụng luật theo thứ tự ưu tiên như sau: • Luật chuyên ngành nếu cóluật chuyên ngành điều chỉnh lĩnh vực đó; • Luật Thương mại nếu không cóluật chuyên ngành hay luật chuyên ngành không có qui định; • Bộ luật dân sự nếu Luật Thương mại không có quy định. § Hoạt động thương mại còn cóthể được điều chỉnh bởi các qui định của các điều ước quốc tế, tập quán thương mại quốc tế và pháp luật nước ngoài theo qui định tại điều 5-LTM 2005 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 18
7. § Người không phải là thương nhân cũng thực hiện hoạt động thương mại •Trường hợp anh nông dân Títhu mua lúa của các nông dân khác để bán cùng với lúa của mình § Thương nhân cónhững hoạt động không vìmục đích sinh lợi trong để phục vụ cho nghề nghiệp của mình •Trường hợp Công ty TACA (đăng ký kinh doanh xây dựng) mua văn phòng phẩm ÁP DỤNG BỘ LUẬT DÂN SỰ HAY LUẬT THƯƠNG MẠI? lúa bán mua Nông dân Tèo Công ty TACA Ko ĐKKD Có ĐKKD Mục đích tiêu dùng Mục đích lợi nhuận 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 19 Luật Thương mại -hệthống quy phạm pháp luật điều chỉnh quan hệ phát sinh từ hoạt động thương mại LUẬT THƯƠNG MẠI THƯƠNG CHẾ TÀI TRONG HOẠT ĐỘNG TM NHÂN THƯƠNG MẠI (HÀNH VI TM) THỦ CÁC HÌNH THỨC GIẢI THỂ, HỢP ĐỒNG TỤC, KD, CÁC QUYỀN PHÁSẢN ĐIỀU & NGHĨA VỤ KIỆN ĐKKD MUA BÁN DỊCH VỤ HÀNG HÓA KHÁC 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 20 PHẠM VI ĐIỀU CHỈNH CỦA LTM 2005 § Hoạt động thương mại trên lãnh thổ VN § Hoạt động thương mại thực hiện ngoài lãnh thổ VN: • Các bên thoả thuận chọn áp dụng LTMVN • Luật nước ngoài, điều ước quốc tế màVN làthành viên qui định áp dụng LTMVN § Hoạt động thương mại không nhằm mục tiêu lợi nhuận của một bên trong giao dịch với thương nhân thực hiện ở VN: nếu bên ko nhằm mục tiêu P lựa chọn áp dụng LTMVN 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 21
8. Các nguyên tắc trong hoạt động thương mại (điều 10"điều 15 LTM 2005) § Nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật của Thương nhân thuộc mọi thành phần kinh tế. § Nguyên tắc tự do, tự nguyện thỏa thuận. § Nguyên tắc áp dụng thói quen, áp dụng tập quán. § Nguyên tắc bảo vệ lợi ích chính đáng của người tiêu dùng. § Nguyên tắc thừa nhận giátrị pháp lý của thông điệp dữ liệu. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 22 Tập quán thương mại § Tập quán thương mại § Thói quen trong hoạt động •thói quen thương mại •quy tắc xử sự cónội dung • được thừa nhận rộng rãi rõ ràng được hình thành trong hoạt động thương vàlặp lại nhiều lần trong mại trên một vùng, miền một thời gian dài giữa các hoặc một lĩnh vực thương bên, mại, • được các bên mặc nhiên •cónội dung rõ ràng được thừa nhận để xác định các bên thừa nhận để xác quyền vànghĩa vụ của định quyền vànghĩa vụ các bên trong hợp đồng của các bên trong hoạt thương mại động thương mại § Tập quán TM quốc tế (Ấn phẩm 421 của ICC, UCP 600, Incoterms 2000 .v.v.) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 23 Án lệ § Án lệ •các quyết định, đường lối giải thích vàáp dụng pháp luật của Tòa án •vềmột điểm pháp lý nhất định •và được Nhà nước (TA Tối cao) thừa nhận làkhuôn mẫu để giải quyết các vụ việc tương tự § Án lệ khắc phục “lỗ hổng”của Luật § Án lệ không phải làmột nguồn của Luật ở VN § Nghị quyết, Công văn, Báo cáo tổng kết hướng dẫn hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân Tối cao? 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 24
9. THƯƠNG NHÂN Thương nhân là“người” thực hiện hoạt động thương mại: •nhằm kiếm lời •một cách thường xuyên, độc lập như một nghề nghiệp •và có đăng ký kinh doanh 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 25 § Thương nhân Việt Nam làcác tổ chức, cá nhân được thành lập và đăng ký kinh doanh tại VN theo pháp luật VN bao gồm mọi thành phần kinh tế (cả các DN liên doanh & DN 100% vốn FDI). § Thương nhân nước ngoài làcác chi nhánh, văn phòng đại diện của các cty nước ngoài, các nhà đầu tư nước ngoài được phép hoạt động tại VN theo các qui định tại mục 3 chương 1 của LTM 2005. § Liên hệ môn Luật kinh doanh (đã học) •Luật Doanh nghiệp 2005 •Luật Doanh nghiệp Nhà nước 2003 •Luật Hợp tác xã 2003 •Luật Đầu tư 2005 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 26 THƯƠNG NHÂN -ANH LÀAI? § Bộ luật Thương mại Pháp: là người thực hiện những hành vi thương mại mà đólànghề nghiệp thường xuyên của họ § Bộ luật Thương mại Mỹ 1997: lànhững người thực hiện các nghiệp vụ đối với một loại hàng hoánhất định là đối tượng của hợp đồng thương mại § Điều 6-Khoản 1 LTMVN 2005: bao gồm tổ chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cánhân hoạt động thương mại độc lập, thường xuyên, có đăng ký kinh doanh 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 27
10. Các loại hình thương nhân phổ biến tại VN § Cánhân KDCT, hộ gia đình (khoảng 3 triệu) § Các HTX, liên minh HTX (khoảng 200.000) § Các VPĐD, chi nhánh của TN nước ngoài tại VN § Doanh nghiệp Nhà nước (khoảng 2500) § Doanh nghiệp ngoài quốc doanh (khoảng 350000) •DN tư nhân •Cty hợp danh •Cty TNHH nhiều thành viên (Cty liên doanh cóvốn FDI, Cty 100% vốn FDI) •Cty TNHH một thành viên •Cty cổ phần •Tập đoàn kinh tế. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 28 THƯƠNG NHÂN NƯỚC NGOÀI HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI TẠI VIỆT NAM § Thương nhân nước ngoài là thương nhân được thành lập, đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nước ngoài hoặc được pháp luật nước ngoài công nhận. § Thương nhân nước ngoài được đặt Văn phòng đại diện, Chi nhánh tại Việt Nam; thành lập tại Việt Nam doanh nghiệp cóvốn đầu tư nước ngoài theo các hình thức do pháp luật Việt Nam quy định. § Văn phòng đại diện, Chi nhánh của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam cócác quyền vànghĩa vụ theo quy định của pháp luật Việt Nam. Thương nhân nước ngoài phải chịu trách nhiệm trước pháp luật Việt Nam về toàn bộ hoạt động của Văn phòng đại diện, Chi nhánh của mình tại Việt Nam. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 29 QUYỀN & NGHĨA VỤ CỦA VĂN PHÒNG ĐẠI DIỆN § Hoạt động đúng mục đích, phạm vi vàthời hạn được quy định trong giấy phép thành lập Văn phòng đại diện. § Không được thực hiện hoạt động sinh lợi trực tiếp tại Việt Nam. § Chỉ được thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại trong phạm vi màLuật này cho phép. § Không được giao kết hợp đồng, sửa đổi, bổ sung hợp đồng đã giao kết của thương nhân nước ngoài,trừ trường hợp Trưởng Văn phòng đại diện cógiấy uỷ quyền hợp pháp của thương nhân nước ngoài. § Nộp thuế, phí, lệ phívàthực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật Việt Nam. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 30
11. Quyền của Chi nhánh § Giao kết hợp đồng tại Việt Nam phùhợp với nội dung hoạt động được quy định trong giấy phép thành lập Chi nhánh và theo quy định của Luật này. § Mở tài khoản bằng đồng Việt Nam, bằng ngoại tệ tại ngân hàng được phép hoạt động tại Việt Nam. § Chuyển lợi nhuận ra nước ngoài theo quy định của pháp luật Việt Nam. § Cócon dấu mang tên Chi nhánh theo quy định của pháp luật Việt Nam. § Thực hiện các hoạt động mua bán hàng hóa vàcác hoạt động thương mại khác phùhợp với giấy phép thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế màCộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 31 Nghĩa vụ của Chi nhánh § Thực hiện chế độ kế toán theo quy định của pháp luật Việt Nam; trường hợp cần áp dụng chế độ kế toán thông dụng khác thìphải được Bộ Tài chính nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam chấp thuận. § Báo cáo hoạt động của Chi nhánh theo quy định của pháp luật Việt Nam. § Các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật. Ø Bộ Thương mại chịu trách nhiệm trước Chính phủ quản lý việc cấp giấy phép thành lập Văn phòng đại diện của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam; thành lập Chi nhánh, doanh nghiệp liên doanh, doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam trong trường hợp thương nhân đóchuyên thực hiện hoạt động mua bán hàng hóa vàcác hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa theo pháp luật Việt Nam vàphùhợp với điều ước quốc tế màCộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam làthành viên. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 32 BÀI TẬP 1 Trong số các thuật ngữ dưới đây bạn hãy chọn 6 danh từ thích hợp để điền vào 6 vị trí ở sơ đồ bên 2 § Thương gia § Thương nhân § Người kinh doanh 1 4 § Người buôn vặt § Giới tiểu thương § Doanh nhân 3 5 § Doanh nghiệp § Văn phòng đại diện & chi nhánh thương nhân nước ngoài tại VN 6 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 33
12. BÀI TẬP 2 § Doanh nghiệp § Doanh nghiệp quốc doanh 5 § Doanh nghiệp tập thể 2 6 § Doanh nghiệp dân doanh § Doanh nghiệp tư nhân 7 § Cty TNHH nhiều thành viên 1 3 8 § Cty TNHH một thành viên 4 § Cty Hợp danh 9 § Cty Cổ phần § Hợp tác xã 10 Trong số các thuật ngữ trên bạn hãy chọn danh từ thích hợp để điền vào các vị trí ở sơ đồ bên 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 34 Chương 2: QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG LĨNH VỰC THƯƠNG MẠI (phần đọc thêm) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 35 Chương 3: PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN HÀNG HÓA, DỊCH VỤ 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 36
13. I. MUA BÁN HÀNG HÓA § Hoạt động mua bán hàng hóa được thông qua hợp đồng –làsựthỏa thuận của các bên về việc xác lập, thay đổi hay chấm dứt các quyền vànghĩa vụ. § Hợp đồng cóthể bằng miệng, hành vi hoặc văn bản. § Hàng hóa lưu thông phải thỏa mãn yêu cầu của PL như được phép lưu thông, bảo đảm chất lượng, cónhãn mác, cóxuất xứ § Mua bán hàng hóa qua biên giới phải theo đúng qui định về xuất nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập, chuyển khẩu hàng hóa 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 37 1. Khái niệm hợp đồng § Hợp đồng làsựthỏa thuận của hai hay nhiều bên về việc chuyển giao một vật, làm hay không làm một công việc (Bộ luật Dân sự Pháp - Điều 1101) § Hợp đồng làsựthỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự (Bộ luật Dân sự Việt Nam 2005 - Điều 388) § Ký HĐ làhành vi pháp lý thể hiện ý chítựnguyện ràng buộc vào một hệ quả pháp lý nhất định § Hợp đồng làm phát sinh quyền vànghĩa vụ 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 38 1. Khái niệm hợp đồng mua bán hàng hóa “làmột thỏa thuận theo đómột bên cónghĩa vụ giao vật vàbên kia cónghĩa vụ trả tiền cho vật đó” Đ 1582 Bộ luật DS Pháp •“việc mua bán được coi làhoàn thành vàquyền sở hữu được chuyển từ bên bán sang cho bên mua sau khi hai bên đã thỏa thuận về vật bán vàgiácả, dùvật chưa được giao vàtiền chưa được trả” •“việc mua bán cóthể được tiến hành không kèm theo điều kiện hoặc kèm theo điều kiện phát sinh nghĩa vụ hoặc hủy bỏ nghĩa vụ” •“mọi thứ trong thương mại đều cóthể được bán nếu những đạo luật riêng biệt không cấm” 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 39
14. 1. Khái niệm hợp đồng mua bán hàng hóa (tt) “làhợp đồng theo đó người bán chuyển giao hoặc đồng ý chuyển giao quyền sở hữu hàng cho người mua vànhận số tiền thỏa đáng” Đ 2.1 Luật mua bán hàng hóa Vương quốc Anh “làsựthỏa thuận giữa các bên, theo đóbên bán có nghĩa vụ giao tài sản cho bên mua vànhận tiền, còn bên mua cónghĩa vụ nhận tài sản vàtrả tiền cho bên bán” Đ 428 Bộ luật DS CHXHCN Việt Nam 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 40 2.Giao kết hợp đồng 2.1. Điều kiện giao kết 2.1.1. Chủ thể § Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ (không thuộc diện bị pháp luật cấm hoặc mất năng lực nhận thức); § Phải có đăng ký kinh doanh hoặc là đại diện hợp pháp ( đối với thương nhân ); § Cógiấy phép ( nếu lĩnh vực kinh doanh theo luật phải có giấy phép); § Được Nhà nước chỉ định nếu lĩnh vực kinh doanh vàhợp đồng do Nhà nước quy định chủ thể hợp đồng phải do cơ quan Nhà nước cóthẩm quyền chỉ định. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 41 2.1.2. Đối tượng hợp đồng § Làhàng hoá được phép lưu thông hoặc XNK; § Làdịch vụ được phép thực hiện; § Làsởhữu trítuệ được phép chuyển giao (quyền tài sản); § Làhình thức vàlĩnh vực đầu tư không bị cấm hoặc được phép thực hiện. Ø Mục đích vànội dung của giao dịch không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 42
15. 2.1.3. Hình thức vànội dung hợp đồng § Hợp đồng cóthể được giao kết bằng lời nói, bằng văn bản, bằng hành vi cụ thể, các bên đựợc tự do lựa chọn loại trừ : •Trong trường hợp pháp luật có quy định thì tuân theo quy định của pháp luật : •Theo hình thức nhất định của hợp đồng •Hợp đồng phải thể hiện bằng văn bản cócông chứng hoặc chứng thực, phải đăng ký hoặc xin phép (BLDS 2005 - Điều 401) “văn bản”cónghĩa làbất kỳ hình thức thông tin nào ghi chép nội dung của HĐ cókhả năng được sao chép lại dưới dạng hữu hình- K15,Đ3,LTM 2005 § Hình thức HĐ là điều kiện cóhiệu lực của HĐ trong trường hợp PL có qui định -K2Đ122 BLDS VD: HĐ mua bán nhàphải lập thành văn bản vàcông chứng hoặc chứng thực –Đ450 BLDS. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 43 2.1.3. Hình thức vànội dung hợp đồng § Các điều khoản cơ bản phải thoả thuận trong hơp đồng phải theo đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra tùy theo nhu cầu của các bên màthỏa thuận thêm, không giới hạn. § Các loại điều khoản trong hợp đồng • Điều khoản chủ yếu (Đối tượng hợp đồng, Số lượng, Giá cả ) •Bắt buộc phải cótrong hợp đồng •Xác định được cóhay không cóhợp đồng • Điều khoản thường lệ •Nội dung của điều khoản đã quy định trong pháp luật è các bên phải thực hiện •Hợp đồng cóthể cóhoặc không có điều khoản này • Điều khoản tuỳ nghi •Do các bên thỏa thuận trong phạm vi pháp luật cho phép 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 44 2.2. Cách thức, địa điểm, thời điểm giao kết HĐ a. Cách thức giao kết hợp đồng • Giao kết thông qua giao dịch trực tiếp; • Giao kết thông qua thư tín, điện tín, fax vàdữliệu điện tử (Luật giao dịch điện tử); • Giao kết thông qua hành vi được pháp luật thừa nhận. b. Địa điểm giao kết hợp đồng • Do các bên thỏa thuận • Nếu không cóthỏa thuận, địa điểm giao kết hợp đồng là nơi cư trúcủa cánhân hoặc trụ sở của pháp nhân đã đưa ra đề nghị giao kết hợp đồng (BLDS 2005 - Điều 403) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 45
16. 2.2.Hình thức, địa điểm, thời điểm giao kết HĐ c. Thời điểm giao kết hợp đồng (BLDS 2005 - Đ 404) Các trường hợp Thời điểm giao kết Chung Bên đề nghị nhận được trả lời chấp nhận đề nghị Các bên thỏa thuận im lặng là Hết thời hạn trả lời màbên sự trả lời chấp nhận nhận được đề nghị vẫn im lặng Giao kết hợp đồng bằng lời nói Các bên đã thỏa thuận về nội dung của hợp đồng Giao kết hợp đồng bằng văn bản Bên sau cùng ký vào văn bản 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 46 2.3. Đề nghị giao kết hợp đồng a. Khái niệm • Đề nghị giao kết hợp đồng làviệc thể hiện rõ ý định giao kết hợp đồng vàchịu sự ràng buộc về đề nghị này của bên đề nghị đối với bên đã được xác định cụ thể (BLDS 2005 - Điều 390.1) b. Điều kiện của đề nghị giao kết hợp đồng • Nội dung phải rõ ràng, xác thực • Thể hiện mong muốn được ràng buộc • Bên nhận đề nghị phải được xác định cụ thể 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 47 Câu hỏi § Trường hợp nào là đề nghị giao kết hợp đồng? •Thư báo giá •Thư hỏi hàng •Quảng cáo •Mời thầu • Đơn đặt hàng 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 48
17. 2.3. Đề nghị giao kết hợp đồng c. Hiệu lực ràng buộc • Bên đề nghị không được giao kết hợp đồng với bên thứ ba trong thời hạn hiệu lực của đề nghị BLDS 2005 - Điều 390.1: Trong trường hợp đề nghị giao kết hợp đồng có nêu rõ thời hạn trả lời, nếu bên đề nghị lại giao kết hợp đồng với người thứ ba trong thời hạn chờ bên được đề nghị trả lời thì phải bồi thường thiệt hại cho bên được đề nghị mà không được giao kết hợp đồng nếu có thiệt hại phát sinh 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 49 2.3. Đề nghị giao kết hợp đồng d. Thời điểm đề nghị giao kết hợp đồng cóhiệu lực: • Do bên đề nghịấn định • Nếu bên đề nghị không ấn định thì đề nghị giao kết hợp đồng cóhiệu lực từ khi bên được đề nghị nhận được đề nghị đó (BLDS 2005 - Điều 391.1) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 50 2.3. Đề nghị giao kết hợp đồng § Đề nghị không thể huỷ ngang (irrevocable offer) và đề nghị cóthể huỷ ngang (revocable offer) § Đề nghị giao kết hợp đồng cóthể huỷ ngang nếu nêu rõ quyền hủy bỏ của bên đề nghị § Rút lại đề nghị (withdraw) •Nếu bên được đề nghị nhận được thông báo về việc thay đổi hoặc rút lại đề nghị trước hoặc cùng với thời điểm nhận được đề nghị • Điều kiện thay đổi hoặc rút lại đề nghị phát sinh trong trường hợp bên đề nghị cónêu rõ về việc được thay đổi hay rút lại đề nghị khi điều kiện đóphát sinh (BLDS 2005 - Điều 392.1) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 51
18. 2.3. Đề nghị giao kết hợp đồng § Huỷ bỏ đề nghị (revoke) •Bên đề nghị giao kết hợp đồng thực hiện quyền hủy bỏ đề nghị do đã nêu rõ quyền này trong đề nghị •Bên đề nghị phải thông báo cho bên được đề nghị vàthông báo này chỉ cóhiệu lực khi bên được đề nghị nhận được thông báo trước khi bên được đề nghị trả lời chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng (BLDS 2005 - Điều 392.1) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 52 2.3. Đề nghị giao kết hợp đồng § Chấm dứt đề nghị giao kết hợp đồng •Bên nhận được đề nghị trả lời không chấp nhận •Hết thời hạn trả lời chấp nhận •Khi thông báo về việc thay đổi hoặc rút lại đề nghị cóhiệu lực •Khi thông báo về việc hủy bỏ cóhiệu lực •Theo thỏa thuận của bên đề nghị vàbên nhận được đề nghị trong thời hạn chờ bên nhận được đề nghị trả lời 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 53 Tình huống 1 § A đi qua cửa hàng bán quần áo Veston nhìn thấy cửa hàng treo bán một bộ Veston Italy trị giá2 triệu VNĐ. A vào hỏi mua nhưng cửa hàng nói đây là hàng mẫu trưng bày chứ không bán. § Việc treo quần áo cóghi rõ giácủa cửa hàng làchào hàng? 9 September 2010 NGUYEN THAI BINH 54
19. Tình huống 2 § B vào siêu thị mua hàng, thấy siêu thị bán Bộ xoong nồi Happy Cook khuyến mại giảm giá30%. B quyết định mua Bộ xoong nồi đó. B mang hàng ra quầy thu ngân. Nhân viên thu ngân trả lời: đã hết hàng, đây chỉ làhàng trưng bày. § B kiện ra toàvới lý do Siêu thị vi phạm việc thực hiện hợp đồng vìviệc bày bán hàng trên giácủa siêu thị là một chào hàng. 9 September 2010 NGUYEN THAI BINH 55 2.4. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng a. Khái niệm • Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng làsựtrả lời của bên được đề nghị đối với bên đề nghị về việc chấp nhận toàn bộ nội dung của đề nghị (BLDS 2005 - Điều 396) • Khi bên được đề nghị đã chấp nhận giao kết hợp đồng, nhưng có nêu điều kiện hoặc sửa đổi đề nghị coi như người này đã đưa ra đề nghị mới (BLDS 2005 - Điều 395) b. Điều kiện của chấp nhận đề nghị • Vô điều kiện • Không đưa thêm yêu cầu khác hoặc thay đổi nội dung đề nghị. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 56 2.4. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng c. Thời hạn trả lời chấp nhận đề nghị • Khi bên đề nghị có ấn định thời hạn trả lời đề nghị thìviệc trả lời chấp nhận chỉ cóhiệu lực trong thời hạn đó • Khi các bên trực tiếp giao tiếp với nhau, kể cả trong trường hợp qua điện thoại hoặc qua các phương tiện khác thì bên được đề nghị phải trả lời ngay cóchấp nhận hoặc không chấp nhận, trừ trường hợp cóthỏa thuận về thời hạn trả lời • Nếu bên đề nghị giao kết hợp đồng nhận được trả lời khi đã hết thời hạn trả lời thìchấp nhận này được coi là đènghị mới của bên chậm trả lời (BLDS 2005 - Điều 397) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 57
20. Câu hỏi § Trường hợp nào làchấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng? •(Ký tên và đóng dấu vào thư đề nghị) •Lời chấp nhận của chúng tôi còn tùy thuộc vào xác nhận cuối cùng của các ngài •Chúng tôi chấp nhận dưới đây các điều khoản của hợp đồng như đã ghi trong văn bản thỏa thuận của ngài vàsẽchịu trách nhiệm nộp bản hợp đồng này đến hội đồng quản trị để xin phê chuẩn trong vòng hai tuần tới •Chúng tôi chấp nhận đề nghị của các ngài vàsẵn sàng nhận hàng ngay nếu được thanh toán chậm 15 ngày 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 58 2.4. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng d. Trả lời chấp nhận đề nghị quáhạn § Nếu thông báo chấp nhận giao kết hợp đồng đến chậm vìlý do khách quan mà bên đề nghị biết hoặc phải biết vìlý do khách quan này thìthông báo chấp nhận giao kết hợp đồng vẫn cóhiệu lực, trừ trường hợp bên đề nghị trả lời ngay không đồng ý với chấp nhận đócủa bên được đề nghị § Nếu bên đề nghị giao kết hợp đồng nhận được trả lời khi đã hết thời hạn trả lời thìchấp nhận này được coi là đènghị mới của bên chậm trả lời (BLDS 2005 - Điều 397) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 59 2.4. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng e. Rút lại chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng • Bên được đề nghị cóthể rút lại thông báo giao kết hợp đồng, nếu thông báo này đến trước hoặc cùng thời điểm bên đề nghị nhận được trả lời chấp nhận giao kết hợp đồng (BLDS 2005 - Điều 400) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 60
21. Tình huống 3 § Ngày 01/02/2005, công ty Dixon, trụ sở London,UK gửi cho công ty TNHH Sao Việt, trụ sở tại HN thư chào hàng máy vi tính xách tay cao cấp Sony Vio IV bằng đường bưu điện, thời hạn trả lời là đến hết ngày 28/2/2005. § Sao Việt đồng ý mua mặt hàng đóvàgửi cho chấp nhận chào hàng bằng bưu điện vào ngày 26/2/2005. Đến hết 28/2 Dixon vẫn chưa nhận được chấp nhận chào hàng của Sao Việt. § Ngày 02/3/2005 Dixon bán lo máy tính đócho 1 công ty tại HCM. Sao Việt kiện Dixon đến toàán vìkhông thực hiện hợp đồng hai bên đã ký. 9 September 2010 NGUYEN THAI BINH 61 Tình huống 4 § Giống tình huống 3. Sao Việt gửi chấp nhận chào hàng đi cho Dixon bằng bưu điện ngày 26/2/2005. § Xét lại thấy giábán của Sony đắt hơn Toshiba, Sao Việt gọi điện cho Dixon báo rằng mình sẽ không mua hàng đónữa. Lời từ chối của Sao Việt có được chấp nhận? 9 September 2010 NGUYEN THAI BINH 62 3. HIỆU LỰC PHÁP LUẬT Hợp đồng giao dịch hợp pháp cógiátrị ràng buộc đối với các bên (nólàmột thứ luật chơi do chính các bên tự thiết lập); § Hợp đồng cóhiệu lực từ thời điểm giao kết, ngoại trừ: • Các bên thoả thuận khác; • Pháp luật có quy định khác v Nguyên tắc không đơn phương rút khỏi hợp đồng • Hợp đồng cóhiệu lực pháp lý bắt buộc với các bên kể từ thời điểm giao kết hợp đồng • Hợp đồng chỉ cóthể bị sửa đổi hoặc hủy bỏ trên cơ sở cóthỏa thuận giữa các bên hoặc do pháp luật quy định 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 63
22. 3. HIỆU LỰC PHÁP LUẬT vĐơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng § Các bên cóquyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng nếu các bên cóthỏa thuận hoặc pháp luật có quy định § Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết, nếu không thông báo màgây ra thiệt hại thìphải bồi thường § Hậu quả pháp lý •Hợp đồng chấm dứt từ thời điểm bên kia nhận được thông báo chấm dứt –Các bên không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ •Bên đã thực hiện nghĩa vụ cóquyền yêu cầu bên kia thanh toán (BLDS 2005 - Điều 426) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 64 3.HIỆU LỰC PHÁP LUẬT v Hủy bỏ hợp đồng: § Quyền hủy bỏ hợp đồng • Một bên cóquyền hủy bỏ hợp đồng vàkhông phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm hợp đồng là điều kiện hủy bỏ màcác bên thỏa thuận hoặc pháp luật cóquyết định § Thông báo hủy bỏ hợp đồng • Bên hủy bỏ phải thông báo ngay cho bên kia biết về việc hủy bỏ, nếu không thông báo màgây thiệt hại thìphải bồi thường § Hậu quả pháp lý của hủy bỏ hợp đồng • Hợp đồng không cóhiệu lực kể từ thời điểm giao kết • Các bên hoàn trả cho nhau tài sản đã nhận, nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thìhoàn trả bằng tiền • Bên cólỗi trong việc hợp đồng bị hủy bỏ phải bồi thường thiệt hại (BLDS 2005 - Điều 425) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 65 v Các trường hợp hợp đồng vô hiệu (BLDS 2005): § Do vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội (Điều 128) § Do giả tạo (Điều 129) § Do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự thực hiện (Điều 130) § Do bị nhầm lẫn (Điều 131) § Do bị lừa dối, đe doạ (Điều 132) § Do người xác lập không nhận thức vàlàm chủ được hành vi của mình (Điều 133) § Do không tuân thủ về hình thức (Điều 134) § Do có đối tượng không thể thực hiện được (Điều 411) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 66
23. 4. Quyền vànghĩa vụ của các bên (nội dung hợp đồng) 4.1. Quyền vànghĩa vụ của bên bán § Bên bán giao hàng, chứng từ liên quan vàchuyển giao quyền sở hữu hàng hóa cho bên mua theo thỏa thuận trong hợp đồng (số lượng, chất lượng, đúng phương thức, đúng qui cách đóng gói bảo quản, bảo hành hàng hóa ) § Bên bán phải giao hàng đúng địa điểm thỏa thuận hoặc: • Nơi cóhàng hóa nếu hàng hóa làvật gắn liền với đất; • Giao cho người vận chuyển đầu tiên; • Tại kho chứa; tại điểm xếp hàng; tại nơi sản xuất; • Tại địa điểm kinh doanh của bên bán; tại nơi cư trúcủa bên bán. § Bên bán phải giao hàng đúng thời hạn theo thỏa thuận hoặc: • Giao trước hoặc sau thời hạn nếu được bên mua đồng ý • Theo yêu cầu của bất cứ bên nào vào bất cứ lúc nào nếu các bên không cóthỏa thuận cụ thể về thời hạn, nhưng phải báo trước cho nhau một khoảng thời gian hợp lý. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 67 4.1. Quyền vànghĩa vụ của bên bán (tt) § Tiến hành vận chuyển (thuê dịch vụ vận chuyển), mua bảo hiểm nếu cóthỏa thuận trong hợp đồng § Thông báo cho bên mua về việc đã giao hàng cho người vận chuyển, cách thức nhận biết hàng hóa § Bảo đảm về quyền sở hữu vàquyền sở hữu trítuệ đối với hàng hóa cho bên mua: • Bên bán không được bán hàng vi phạm bản quyền • Bên bán phải chịu trách nhiệm nếu cótranh chấp về bản quyền liên quan đến hàng hóa đã bán • Nếu bên mua đặt hàng bên bán phải tuân theo các yêu cầu về thiết kế, công thức, kiểu dáng thìbên mua phải chịu trách nhiệm về các khiếu nại liên quan nếu có § Nếu bên bán giao thừa hàng thìbên mua cóquyền nhận vàthanh toán hoặc từ chối phần dư § Nếu bên bán giao thiếu hàng thìbên mua cóquyền: • Nhận hàng vàyêu cầu bồi thường thiệt hại • Nhận hàng vàgia hạn cho giao tiếp phần còn thiếu hoặc hủy HĐ đòi bồi 09/09/2010 thường Nguyễn Thái Bình 68 4.2. Quyền vànghĩa vụ của bên mua § Kiểm tra hàng hóa theo thỏa thuận hoặc: •Kiểm tra trong một thời gian ngắn nhất màhoàn cảnh thực tế cho phép •Nếu bên mua không thực hiện việc kiểm tra hàng trước khi giao theo thỏa thuận thìbên bán cóquyền giao hàng •Bên bán không chịu trách nhiệm về khiếm khuyết của hàng hóa mà bên mua đã biết hoặc phải biết nhưng không thông báo cho bên bán trong khoảng thời gian hợp lý sau khi kiểm tra hàng •Bên bán phải chịu trách nhiệm về khiếm khuyết của hàng hóa mà bên mua đã kiểm tra nếu các khiếm khuyết đókhông thể phát hiện được trong quátrình kiểm tra bằng biện pháp thông thường màbên bán đã biết hoặc phải biết về chúng nhưng không thông báo cho bên mua 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 69
24. 4.2. Quyền vànghĩa vụ của bên mua (tt) § Thanh toán tiền mua hàng đầy đủ, đúng phương thức vànhận hàng theo thỏa thuận. Cóquyền từ chối nhận hàng vàthanh toán khi: •Cóbằng chứng về việc bên bán lừa dối •Cóbằng chứng về hàng hóa là đối tượng tranh chấp •Cóbằng chứng về hàng hóa không phùhợp: •Không phùhợp với mục đích sử dụng thông thường của các hàng hóa cùng chủng loại •Không phùhợp với bất kỳ mục đích cụ thể náo mà bên mua đã cho bên bán biết hoặc bên bán phải biết vào thời điểm giao kết HĐ •Không bảo đảm chất lượng như mẫu •Không được bảo quản, đóng gói theo cách thức thông thường đối với loại hàng hóa đóhoặc không theo cách thích hợp để bảo quản hàng trong trường hợp không cócách thức bảo quản thông thường 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 70 4.2. Quyền vànghĩa vụ của bên mua (tt) § Tuân thủ các phương thức thanh toán, thực hiện việc thanh toán theo trình tự, thủ tục đã thỏa thuận và theo qui định của pháp luật: •Thanh toán cho bên bán vào thời điểm bên bán giao hàng hoặc giao chúng từ liên quan đến hàng hóa; •Thanh toán tại địa điểm kinh doanh của bên bán hoặc tại nơi cư trúcủa bên bán; •Thanh toán tại địa điểm giao hàng (hoặc giao chứng từ) •Bên mua vẫn phải thanh toán hàng hóa mất mát hư hỏng sau thời điểm rủi ro được chuyển từ bên bán sang bên mua, trừ trường hợp do lỗi của bên bán gây ra 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 71 5. Chuyển rủi ro của hàng hóa từ bên bán sang bên mua § Khi hàng đã được giao cho bên mua hoặc người được bên mua ủy quyền tại địa điểm màcác bên đã chọn § Khi hàng đã được giao cho người vận chuyển đầu tiên nếu không có địa điểm giao hàng xác định § Khi bên mua nhận đươc chứng từ sở hữu hàng hóa trong trường hợp giao hàng cho người để giao màkhông phải là người vận chuyển § Khi người nhận hàng để giao xác nhận quyền chiếm hữu hàng của bên mua § Từ thời điểm giao kết hợp đồng nếu đối tượng hợp đồng làhàng đang trên đường di chuyển 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 72
25. 5. Chuyển rủi ro (tt) § Ngoài ra rủi ro còn thuộc bên mua kể từ thời điểm hàng thuộc quyền định đoạt của bên mua vàbên mua vi phạm hợp đồng do không nhận hàng § Nếu không có căn cứ cụ thể nào xác định hàng được chuyển giao hoặc thuộc quyền kiểm soát hoặc thuộc trách nhiệm bảo quản của bên mua thìrủi ro không được chuyển cho bên mua Ø Quyền sở hữu hàng hóa được chuyển cho bên mua kể từ thời điểm hàng được chuyển giao trừ trường hợp pháp luật qui định khác. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 73 6. Xác định giá § Giádo các bên tự thỏa thuận cụ thể hoặc chỉ ra phương pháp xác định giá § Các yếu tố liên quan để xác định giá: •Giáthị trường (thị trường địa lý trong, ngoài nước) •Chủng loại, phẩm cấp, chất lượng hàng hóa •Thời điểm mua bán •Phương thức giao hàng •Phương thức thanh toán . § Cần lưu ý: • Đơn vị tính giáphải thông dụng • Đồng tiền tính giáphải cụ thể 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 74 II. Mua bán hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa § Mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa là hoạt động thương mại, theo đócác bên thỏa thuận thực hiện việc mua bán một lượng nhất định của một loại hàng hóa nhất định qua Sở giao dịch hàng hoátheo những tiêu chuẩn của Sở giao dịch hàng hoávới giá được thỏa thuận tại thời điểm giao kết hợp đồng vàthời gian giao hàng được xác định tại một thời điểm trong tương lai. § Hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hoábao gồm hợp đồng kỳ hạn vàhợp đồng quyền chọn. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 75
26. Thành viên của Sở Giao dịch hàng hóa 1. Thành viên của Sở Giao dịch hàng hóa bao gồm: a) Thương nhân môi giới (sau đây gọi làthành viên môi giới); b) Thương nhân kinh doanh (sau đây gọi làthành viên kinh doanh). 2. Chỉ những thành viên kinh doanh của Sở Giao dịch hàng hóa mới được thực hiện các hoạt động mua bán hàng hoáqua Sở Giao dịch hàng hóa. 3. Chỉ các thành viên môi giới mới được thực hiện các hoạt động môi giới mua bán hàng hoáqua Sở Giao dịch hàng hóa. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 76 Thành viên kinh doanh Thành viên kinh doanh phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây: 1. Làdoanh nghiệp được thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp. 2. Vốn pháp định làbẩy mươi lăm tỷ đồng trở lên. 3. Giám đốc hoặc Tổng giám đốc phải cóbằng đại học, cử nhân trở lên, có đủ năng lực hành vi dân sự và không thuộc đối tượng bị cấm quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp. 4. Các điều kiện khác theo quy định của Điều lệ hoạt động của Sở Giao dịch hàng hóa. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 77 Nghĩa vụ của thành viên kinh doanh 1. Thực hiện nghiêm chỉnh và đầy đủ các nghĩa vụ phát sinh từ các giao dịch qua Sở Giao dịch hàng hóa. 2. Ký quỹ bảo đảm tư cách thành viên, ký quỹ giao dịch trước khi thực hiện các giao dịch qua Sở Giao dịch hàng hóa. 3. Nộp phíthành viên, phígiao dịch vàcác loại phíkhác theo quy định của Điều lệ hoạt động của Sở Giao dịch hàng hóa. 4. Thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ, quản trị rủi ro và giám sát, ngăn ngừa những xung đột lợi ích trong nội bộ vàtrong giao dịch. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 78
27. Mua bán hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa (tt) § Việc mua bán thông qua Sở giao dịch vàtheo các tiêu chuẩn của Sở giao dịch đặt ra § Sở giao dịch được thành lập vàhoạt động theo các qui định của pháp luật VN (nếu ở VN) § Hàng hóa mua bán tại sở giao dịch theo danh mục được qui định (thường làcác loại hàng cấp thiết như nông sản, dầu mỏ ) § Giáhàng hóa được tính tại thời điểm giao kết HĐ nhưng việc giao hàng diễn ra sau đómột thời gian theo thỏa thuận của các bên § Mục đích của HĐ không phải làchuyển giao hàng hóa màlà hưởng chêng lệch giádo cósựbiến động giữa giá khi ký HĐ và giálúc đến hạn giao hàng thực tế (giádo Sở giao dịch công bố) nếu không muốn giao hoặc nhận hàng § Thương nhân hoạt động mua bán tại sở giao dịch phải đủ điều kiện theo qui định của pháp luật 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 79 Hợp đồng mua bán qua sở giao dịch § Hợp đồng kỳ hạn(Contract for forward transaction): Làthỏa thuận theo đóbên bán cam kết giao, bên mua cam kết nhận hàng tại một thời điểm trong tương lai theo hợp đồng § Hợp đồng về quyền chọn mua hay quyền chọn bán: Làthỏa thuận theo đóbên mua quyền được mua (không bắt buộc phải mua) hoặc bán (không bắt buộc phải bán) một hàng hóa xác định, trong một khoảng thời gian xác định, theo một giá đã thỏa thuận vàphải trả một khoản tiền để mua quyền. Nếu đối tác không cóhàng để bán hoặc từ chối không mua khi bên có quyền yêu cầu trong thời hạn đã thỏa thuận thìphải trả một khoản tiền chênh lệch giữa giáthỏa thuận trong HĐ vàgiádo Sở giao dịch công bố khi HĐ được yêu cầu thực hiện 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 80 Quyền vànghĩa vụ của các bên trong HĐ § Các bên thực hiện đúng cam kết của mình, chuyển giao hàng vàthanh toán cho nhau § Các bên cũng cóthể thỏa thuận thanh toán bù đắp cho nhau theo mức chênh lệch giữa giáthỏa thuận trong HĐ vàgiáthị trường do sở giao dịch công bố vào thời điểm HĐ được thực hiện nếu không muốn giao hoặc nhận hàng § Bên cóquyền chọn mua cóquyền mua nhưng không cónghĩa vụ phải mua còn bên bán thìphải bán, nếu không giao hàng thìphải thanh toán khoản chênh lệch về giá § Bên cóquyền chọn bán cóquyền bán nhưng không cónghĩa vụ phải bán còn bên mua thìphải mua, nếu không nhận hàng thìphải thanh toán khoản chênh lệch về giá § Bên giữ quyền màkhông thực hiện quyền của mình trong thời hạn cóhiệu lực của HĐ quyền chọn thìsẽmất quyền 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 81
28. Sở Giao dịch hàng hóa làpháp nhân được thành lập vàhoạt động dưới hình thức Công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc Công ty cổ phần được quyền: 1. Lựa chọn loại hàng hoátrong danh mục hàng hoá được quy định 2. Tổ chức, điều hành vàquản lý hoạt động giao dịch mua bán hàng hoáqua Sở Giao dịch hàng hóa. 3. Chấp thuận, huỷ bỏ tư cách thành viên theo quy định của Điều lệ hoạt động của Sở Giao dịch hàng hóa. 4. Yêu cầu các thành viên kinh doanh ký quỹ đảm bảo tư cách thành viên, ký quỹ giao dịch theo quy định của Điều lệ hoạt động của Sở Giao dịch hàng hóa. 5. Thu phíthành viên, phígiao dịch, phícung cấp dịch vụ thông tin vàcác loại phí dịch vụ khác theo Điều lệ hoạt động của Sở Giao dịch hàng hóa và theo quy định của pháp luật. 6. Ban hành các quy chế niêm yết, công bố thông tin vàgiao dịch mua bán hàng hoátại Sở Giao dịch hàng hóa hóa. 7. Kiểm tra, giám sát hoạt động giao dịch vàcông bố thông tin của các thành viên. 8. Yêu cầu các thành viên thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro được quy định trong Điều lệ hoạt động của Sở Giao dịch hàng hóa. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 82 Trung tâm thanh toán § Trung tâm thanh toán mua bán hàng hoáqua Sở Giao dịch hàng hóa (dưới đây gọi tắt làTrung tâm Thanh toán) làtổchức thực hiện chức năng cung cấp dịch vụ thanh toán trong hoạt động mua bán hàng hoáqua Sở Giao dịch hàng hóa. § Trong trường hợp thành viên mất khả năng thanh toán theo yêu cầu của Trung tâm Thanh toán để thực hiện các nghĩa vụ liên quan đến hoạt động mua bán hàng hoáqua Sở Giao dịch hàng hóa, Trung tâm Thanh toán cóquyền giữ lại tất cả các khoản tiền ký quỹ, các chứng từ giao nhận hàng hoávàcác tài sản khác, không phân biệt làtài sản của thành viên đóhay của khách hàng của họ. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 83 Trung tâm giao nhận hàng hoá § Trung tâm giao nhận hàng hoálàtổchức thực hiện chức năng lưu giữ, bảo quản vàgiao nhận hàng hoácho các hoạt động mua bán hàng hoáqua Sở Giao dịch hàng hóa. 1. Không được tiếp nhận hàng hoá không đảm bảo yêu cầu theo quy định của Sở Giao dịch hàng hóa. 2. Bảo quản hàng hoá đúng tiêu chuẩn, chất lượng vàsố lượng trong thời hạn do Sở Giao dịch hàng hóa yêu cầu. 3. Giao hàng theo lệnh giao hàng của Sở Giao dịch hàng hóa trong trường hợp nhận được đầy đủ chứng từ hợp lệ. 4. Báo cáo việc lưu giữ, bảo quản vàgiao nhận hàng hoá theo quy định của Sở Giao dịch hàng hóa. 5. Các nghĩa vụ khác theo quy định của Sở Giao dịch hàng hóa 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 84
29. III. CUNG ỨNG DỊCH VỤ § Hoạt động cung ứng dịch vụ phải thông qua HĐ dịch vụ (bằng miệng, hành vi hoặc văn bản) § Thương nhân cóquyền cung ứng (hoặc sử dụng) dịch vụ của: • Cho (hoặc do) người cư trútại VN sử dụng trên lãnh thổ VN • Cho (hoặc do) người không cư trútại VN sử dụng trên lãnh thổ VN • Cho (hoặc do) người cư trútại VN sử dụng trên lãnh thổ nước ngoài • Cho (hoặc do) người không cư trútại VN sử dụng trên lãnh thổ nước ngoài § Cung ứng dịch vụ phải tuân theo các yêu cầu về: • Dịch vụ cấm lưu thông – không được cung cấp • Dịch vụ có điều kiện –phải đáp ứng đủ các đ/k đó • Chất lượng của dịch vụ phải đáp ứng các tiêu chuẩn § Cung ứng vàsửdụng dịch vụ qua biên giới phải theo các qui định của pháp luật § Cung ứng vàsửdụng dịch vụ còn theo các thỏa thuận quốc tế (song phương – BTA, đa phương -WTO) màVN làthành viên 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 85 1.Quyền vànghĩa vụ của các bên 1.1. Nghĩa vụ của bên cung ứng dịch vụ § Cung ứng dịch vụ vàthực hiện các công việc liên quan theo thỏa thuận và qui định của PL § Bảo quản vàbàn giao tài liệu, phương tiện cho khách hàng sau khi hoàn thành công việc § Thông báo cho khách hàng kịp thời thông tin liên quan đến việc thực hiện HĐ § Giữ bímật về thông tin khách hàng § Nếu tính chất của loai d/v được cung ứng đòi hỏi bên cung ứng phải đạt một kết quả nhất định thìphải thực hiện việc cung ứng d/v với kết quả phùhợp với các điều khoản vàmục đích của HĐ 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 86 1.1. Nghĩa vụ của bên cung ứng dịch vụ § NÕu tÝnh chÊt cña lo¹i dÞch vô ®­îc cung øng yªu cÇu bªn cung øng dÞch vô ph¶i nçlùc cao nhÊt ®Ó®¹t ®­îc kÕt qu¶mong muèn th×bªn cung øng dÞch vô ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô cung øng dÞch vô ®ã víi nçlùc vµkh¶n¨ng cao nhÊt. § Bªn cung øng dÞch vô ph¶i hoµn thµnh dÞch vô ®óng thêih¹n ®·tho¶thuËn trong hîp ®ång. § Bªn cung øng dÞch vô ph¶i tu©n thñnh÷ng yªu cÇu hîp lý cña kh¸ch hµng liªn quan ®Õn nh÷ng thay ®æi trong qu¸tr×nh cung øng dÞch vô. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 87
30. 1.2. Nghĩa vụ của khách hàng § Thanh to¸n tiÒn cung øng dÞch vô nh­ ®·tho¶thuËn trong hîp ®ång; § Cung cÊp kÞp thêi c¸c kÕ ho¹ch, chØdÉn vµnh÷ng chi tiÕt kh¸c ®ÓviÖc cung øng dÞch vô ®­îc thùc hiÖn kh«ng bÞ tr×ho·n hay gi¸n ®o¹n; § Hîp t¸c trong tÊt c¶nh÷ng vÊn ®Ò cÇn thiÕt kh¸c ®Óbªn cung øng cã thÓcung øng dÞch vô mét c¸ch thÝch hîp; § Tr­êng hîp mét dÞch vô do nhiÒu bªn cung øng dÞch vô cïng tiÕn hµnh hoÆc phèi hîp víi bªn cung øng dÞch vô kh¸c, kh¸ch hµng cã nghÜa vô ®iÒu phèi ho¹t ®éng cña c¸c bªn cung øng dÞch vô ®Ókh«ng g©y c¶n trë®Õn c«ng viÖc cña bÊt kúbªn cung øng dÞch vô nµo. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 88 Chương 4: PL VỀ XÚC TIẾN THƯƠNG MẠI 1. Khuyến mại § Thương nhân tăng doanh thu, mở rộng thị phần bằng cách dành cho khách hàng những lợi ích nhất định § Th­¬ng nh©n ViÖt Nam, Chi nh¸nh cña th­¬ng nh©n ViÖt Nam, Chi nh¸nh cña th­¬ng nh©n n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam cã quyÒn tùtæchøc khuyÕn m¹i hoÆc thuª th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô khuyÕn m¹i thùc hiÖn viÖc khuyÕn m¹i cho m×nh. § Thương nhân cung ứng dịch vụ khuyến mại cho thương nhân khác thông qua hợp đồng § Cónhiều hình thức khuyến mại (điều 92 LTM 2005) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 89 1.1. Hàng hóa dịch vụ được khuyến mại vàdùng để khuyến mại § Hµng hãa, dÞch vô ®­îc khuyÕn m¹i ph¶i lµhµng hãa, dÞch vô ®­îc kinh doanh hîp ph¸p. § Hµng hãa, dÞch vô ®­îc dïng ®ÓkhuyÕn m¹i ph¶i lµ hµng hãa, dÞch vô ®­îc kinh doanh hîp ph¸p. § Hµng hãa, dÞch vô ®­îc khuyÕn m¹i lµhµng hãa, dÞch vô ®­îc th­¬ng nh©n södông c¸c h×nh thøc khuyÕn m¹i ®Óxóc tiÕn viÖc b¸n, cung øng hµng hãa, dÞch vô ®ã. § Hµng ho¸, dÞch vô ®­îc th­¬ng nh©n dïng ®ÓkhuyÕn m¹i cã thÓlµhµng ho¸, dÞch vô mµth­¬ng nh©n ®ã ®ang kinh doanh hoÆc hµng ho¸, dÞch vô kh¸c. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 90
31. 1.2. NghÜa vô cña th­¬ng nh©n thùc hiÖn khuyÕn m¹i § Th«ng b¸o c«ng khai c¸c néi dung th«ng tin vÒ ho¹t ®éng khuyÕn m¹i cho kh¸ch hµng theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 97 cña LuËt nµy. § Thùc hiÖn ®óng ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i ®·th«ng b¸o vµc¸c cam kÕt víi kh¸ch hµng. § §èi víi mét sèh×nh thøc khuyÕn m¹i quy ®Þnh t¹i kho¶n 6 §iÒu 92 cña LuËt nµy, th­¬ng nh©n ph¶i trÝch 50% gi¸trÞ gi¶i th­ëng ®·c«ng bèvµo ng©n s¸ch nhµ n­íc trong tr­êng hîp kh«ng cã ng­êi tróng th­ëng. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 91 1.3. Th«ng tin ph¶i th«ng b¸o c«ng khai § Tªn cña ho¹t ®éng khuyÕn m¹i; § Gi¸b¸n hµng hãa, gi¸cung øng dÞch vô khuyÕn m¹i vµ c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Ógiao hµng hãa, dÞch vô ®­îc khuyÕn m¹i cho kh¸ch hµng; § Tªn, ®Þa chØ, sè®iÖn tho¹i cña th­¬ng nh©n thùc hiÖn khuyÕn m¹i; § Thêi gian khuyÕn m¹i, ngµy b¾t ®Çu, ngµy kÕt thóc vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng khuyÕn m¹i; § Tr­êng hîp lîi Ých cña viÖc tham gia khuyÕn m¹i g¾n víi c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓth×trong th«ng b¸o ph¶i nªu râ ho¹t ®éng khuyÕn m¹i ®ã cã kÌm theo ®iÒu kiÖn vµnéi dung cô thÓcña c¸c ®iÒu kiÖn. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 92 1.4. C¸c hµnh vi bÞ cÊm trong ho¹t ®éng khuyÕn m¹i § KhuyÕn m¹i cho hµng ho¸, dÞch vô cÊm kinh doanh; hµng hãa, dÞch vô h¹n chÕ kinh doanh; hµng ho¸ch­a ®­îc phÐp l­u th«ng, dÞch vô ch­a ®­îc phÐp cung øng. § Södông hµng hãa, dÞch vô dïng ®ÓkhuyÕn m¹i lµhµng hãa, dÞch vô cÊm kinh doanh; hµng hãa, dÞch vô h¹n chÕ kinh doanh; hµng hãa ch­a ®­îc phÐp l­u th«ng, dÞch vô ch­a ®­îc phÐp cung øng. § KhuyÕn m¹i hoÆc södông r­îu, bia ®ÓkhuyÕn m¹i cho ng­êi d­íi 18 tuæi. § Thùc hiÖn khuyÕn m¹i mµgi¸trÞ hµng hãa, dÞch vô dïng ®Ó khuyÕn m¹i v­ît qu¸h¹n møc tèi ®a hoÆc gi¶m gi¸hµng hãa, dÞch vô ®­îc khuyÕn m¹i qu¸møc tèi ®a theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 4 §iÒu 94 cña LuËt nµy. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 93
32. 1.4. C¸c hµnh vi bÞ cÊm trong ho¹t ®éng khuyÕn m¹i § KhuyÕn m¹i hoÆc södông thuèc l¸, r­îu cã ®écån tõ 30 ®étrë lªn ®ÓkhuyÕn m¹i d­íi mäi h×nh thøc. § KhuyÕn m¹i thiÕu trung thùc hoÆc g©y hiÓu lÇm vÒ hµng ho¸, dÞch vô ®Ólõa dèi kh¸ch hµng. § KhuyÕn m¹i ®Ótiªu thô hµng ho¸kÐm chÊt l­îng, lµm ph­¬ng h¹i ®Õn m«i tr­êng, søc khoÎcon ng­êi vµlîi Ých c«ng céng kh¸c. § KhuyÕn m¹i t¹i tr­êng häc, bÖnh viÖn, trô sëcña c¬quan nhµ n­íc, tæchøc chÝnh trÞ, tæchøc chÝnh trÞ -x·héi, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n. § Høa tÆng, th­ëng nh­ng kh«ng thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®óng. § KhuyÕn m¹i nh»m c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 94 2. Qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i § Qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i lµho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i cña th­¬ng nh©n ®Ógiíi thiÖu víi kh¸ch hµng vÒ ho¹t ®éng kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cña m×nh. § Kinh doanh dÞch vô qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i lµho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña th­¬ng nh©n ®Óthùc hiÖn viÖc qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i cho th­¬ng nh©n kh¸c. § Th­¬ng nh©n n­íc ngoµi muèn qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i vÒ ho¹t ®éng kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cña m×nh t¹i ViÖt Nam ph¶i thuªth­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i ViÖt Nam thùc hiÖn. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 95 § S¶n phÈm qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i gåm nh÷ng th«ng tin b»ng h×nh ¶nh, hµnh ®éng, ©m thanh, tiÕng nãi, ch÷ viÕt, biÓu t­îng, mµu s¾c, ¸nh s¸ng chøa ®ùng néi dung qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i. § Ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i bao gåm: •C¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng; •C¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn tin; •C¸c lo¹i xuÊt b¶n phÈm; •C¸c lo¹i b¶ng, biÓn, b¨ng, pa-n«, ¸p-phÝch, vËt thÓ cè®Þnh, c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng hoÆc c¸c vËt thÓ di ®éng kh¸c; •C¸c ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i kh¸c. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 96
33. § ViÖc södông ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i ph¶i b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu sau ®©y: •Tu©n thñc¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¸o chÝ, xuÊt b¶n, th«ng tin, ch­¬ng tr×nh ho¹t ®éng v¨n ho¸, thÓ thao, héi chî, triÓn l·m; •Tu©n thñquy ®Þnh vÒ ®Þa ®iÓm qu¶ng c¸o, kh«ng g©y ¶nh h­ëng xÊu ®Õn c¶nh quan, m«i tr­êng, trËt tùan toµn giao th«ng, an toµn x·héi; •§óng møc ®é, thêi l­îng, thêi ®iÓm quy ®Þnh ®èi víi tõng lo¹i ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. § Th­¬ng nh©n cã quyÒn ®¨ng ký b¶o héquyÒn sëh÷u trÝ tuÖ®èi víi s¶n phÈm qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 97 C¸c qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i bÞ cÊm § Qu¶ng c¸o lµm tiÕt lébÝ mËt nhµn­íc, ph­¬ng h¹i ®Õn ®éc lËp, chñquyÒn, an ninh quèc gia vµtrËt tù, an toµn x· héi. § Qu¶ng c¸o cã södông s¶n phÈm qu¶ng c¸o, ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o tr¸i víi truyÒn thèng lÞch sö, v¨n ho¸, ®¹o ®øc, thuÇn phong mütôc ViÖt Nam vµtr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt. § Qu¶ng c¸o hµng ho¸, dÞch vô mµNhµn­íc cÊm kinh doanh, h¹n chÕ kinh doanh hoÆc cÊm qu¶ng c¸o. § Qu¶ng c¸o thuèc l¸, r­îu cã ®écån tõ 30 ®étrëlªn vµ c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ch­a ®­îc phÐp l­u th«ng, dÞch vô ch­a ®­îc phÐp cung øng trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam t¹i thêi ®iÓm qu¶ng c¸o. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 98 § Lîi dông qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i g©y thiÖt h¹i ®Õn lîi Ých cña Nhµn­íc, tæchøc, c¸nh©n. § Qu¶ng c¸o b»ng viÖc södông ph­¬ng ph¸p so s¸nh trùc tiÕp ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cña m×nh víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i cña th­¬ng nh©n kh¸c. § Qu¶ng c¸o sai sùthËt vÒ mét trong c¸c néi dung sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸, c«ng dông, kiÓu d¸ng, xuÊt xø hµng hãa, chñng lo¹i, bao b×, ph­¬ng thøc phôc vô, thêi h¹n b¶o hµnh cña hµng ho¸, dÞch vô. § Qu¶ng c¸o cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh b»ng c¸ch södông s¶n phÈm qu¶ng c¸o vi ph¹m quyÒn sëh÷u trÝ tuÖ; södông h×nh ¶nh cña tæchøc, c¸nh©n kh¸c ®Ó qu¶ng c¸o khi ch­a ®­îc tæchøc, c¸nh©n ®ã ®ång ý. § Qu¶ng c¸o nh»m c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh theo quy 09/09/®20Þ10nh cña ph¸p luËt. Nguyễn Thái Bình 99
34. 3. Tr­ng bµy, giíi thiÖu hµng hãa, dÞch vô § Th­¬ng nh©n dïng hµng ho¸, dÞch vô vµtµi liÖu vÒ hµng ho¸, dÞch vô ®Ógiíi thiÖu víi kh¸ch hµng vÒ hµng ho¸, dÞch vô®ã : • Mëphßng tr­ng bµy, giíi thiÖu hµng ho¸, dÞch vô. • Tr­ng bµy, giíi thiÖu hµng ho¸, dÞch vô t¹i c¸c trung t©m th­¬ng m¹i hoÆc trong c¸c ho¹t ®éng gi¶i trÝ, thÓ thao, v¨n ho¸, nghÖthuËt. • Tæchøc héi nghÞ, héi th¶o cã tr­ng bµy, giíi thiÖu hµngho¸, dÞch vô. • Tr­ng bµy, giíi thiÖu hµng hãa, dÞch vô trªn Internet vµc¸c h×nh thøc kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. § Hµng ho¸, dÞch vô tr­ng bµy, giíi thiÖu ph¶i lµnh÷ng hµng ho¸, dÞch vô kinh doanh hîp ph¸p trªn thÞ tr­êng. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 100 4. Héi chî, triÓn l·m th­¬ng m¹i § Ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®­îc thùc hiÖn tËp trung trong mét thêi gian vµt¹i mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh ®Óth­¬ng nh©n tr­ng bµy, giíi thiÖu hµng ho¸, dÞch vô nh»m môc ®Ých thóc ®Èy, t×m kiÕm c¬héi giao kÕt hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸, hîp ®ångdÞch vô. § Ph¶i ®­îc ®¨ng ký vµph¶i ®­îc x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n cña c¬ quan qu¶n lý nhµn­íc vÒ th­¬ng m¹i tØnh, thµnh phètrùc thuéc trung ­¬ng n¬i tæchøc héi chî, triÓn l·m th­¬ng m¹i. § Hµng ho¸, dÞch vô kh«ng ®­îc phÐp tham gia héi chî, triÓn l·m th­¬ng m¹i bao gåm: •Hµng hãa, dÞch vô thuéc diÖn cÊm kinh doanh, h¹n chÕ kinh doanh, ch­a ®­îc phÐp l­u th«ng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; •Hµng hãa, dÞch vô do th­¬ng nh©n ën­íc ngoµi cung øng thuéc diÖn cÊm nhËp khÈu theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; •Hµng gi¶, hµng vi ph¹m quyÒn sëh÷u trÝ tuÖ, trõ tr­êng hîp tr­ng bµy, giíi thiÖu ®Óso s¸nh víi hµng thËt. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 101 Chương 5: PL VỀ CÁC HOẠT ĐỘNG TRUNG GIAN TM 1. Đại diện cho thương nhân § LµviÖcmét th­¬ng nh©n nhËn uûnhiÖm (gäi lµbªn ®¹i diÖn) cña th­¬ng nh©n kh¸c (gäi lµbªn giao ®¹i diÖn) ®Óthùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i víi danh nghÜa,theo sùchØdÉn cña th­¬ng nh©n ®ã vµ®­îc h­ëng thïlao vÒ viÖc ®¹i diÖn. •Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i víi danh nghÜa vµv×lîi Ých cña bªn giao ®¹i diÖn; •Th«ng b¸o cho bªn giao ®¹i diÖn vÒ c¬héi vµkÕt qu¶thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®·®­îc uûquyÒn; •Tu©n thñchØdÉn cña bªn giao ®¹i diÖn nÕu chØdÉn ®ã kh«ng vi ph¹m quy ®Þnh cña ph¸p luËt; •Kh«ng ®­îc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i víi danh nghÜa cña m×nh hoÆc cña ng­êi thøba trong ph¹m vi ®¹i diÖn; •Kh«ng ®­îc tiÕt léhoÆc cung cÊp cho ng­êi kh¸c c¸c bÝ mËt liªn quan ®Õn ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña bªn giao ®¹i diÖn trong thêi gian lµm ®¹i diÖn vµtrong thêi h¹n hai n¨m, kÓtõ khi chÊm døt hîp ®ång ®¹i diÖn; 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 102
35. 2. M«i giíi th­¬ng m¹i § Mét th­¬ng nh©n lµm trung gian (gäi lµbªn m«i giíi) cho c¸c bªn mua b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô (gäi lµbªn ®­îc m«i giíi) trong viÖc ®µm ph¸n, giao kÕt hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô vµ®­îc h­ëng thïlao theo hîp ®ång m«i giíi. •B¶o qu¶n c¸c mÉu hµng ho¸, tµi liÖu ®­îc giao ®Óthùc hiÖn viÖc m«i giíi vµph¶i hoµn tr¶cho bªn ®­îc m«i giíi sau khi hoµn thµnh viÖc m«i giíi; •Kh«ng ®­îc tiÕt lé, cung cÊp th«ng tin lµm ph­¬ng h¹i ®Õn lîi Ých cña bªn ®­îc m«i giíi; •ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ t­ c¸ch ph¸p lý cña c¸c bªn ®­îc m«i giíi, nh­ng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kh¶n¨ng thanh to¸n cña hä; •Kh«ng ®­îc tham gia thùc hiÖn hîp ®ång gi÷a c¸c bªn ®­îc m«i giíi, trõ tr­êng hîp cã uûquyÒn cña bªn ®­îc m«i giíi. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 103 3. Ủy th¸c mua b¸n hµng hãa § Bªn nhËn uûth¸c thùc hiÖn viÖc mua b¸n hµng ho¸víi danh nghÜa cña m×nh theo nh÷ng ®iÒu kiÖn ®·tho¶thuËn víi bªn uûth¸c vµ®­îc nhËn thïlao uûth¸c. •Bªn nhËn uûth¸c mua b¸n hµng ho¸lµth­¬ng nh©n kinh doanh mÆt hµng phïhîp víi hµng ho¸®­îc uû th¸c vµthùc hiÖn mua b¸n hµng ho¸theo nh÷ng ®iÒu kiÖn ®·tho¶thuËn víi bªn uûth¸c. •Bªn uûth¸c mua b¸n hµng ho¸lµth­¬ng nh©n hoÆc kh«ng ph¶i lµth­¬ng nh©n giao cho bªn nhËn uûth¸c thùc hiÖn mua b¸n hµng ho¸theo yªu cÇu cña m×nh vµ ph¶i tr¶thïlao uûth¸c. § TÊt c¶hµng ho¸l­u th«ng hîp ph¸p ®Òu cã thÓ®­îc uû th¸c mua b¸n. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 104 4. Đại lý thương mại § Lµho¹t ®éng th­¬ng m¹i, theo ®ã bªn giao ®¹i lý vµbªn ®¹i lý tho¶thuËn viÖc bªn ®¹i lý nh©n danh chÝnh m×nh mua, b¸n hµng ho¸cho bªn giao ®¹i lý hoÆc cung øng dÞch vô cña bªn giao ®¹i lý cho kh¸ch hµng ®Óh­ëng thï lao. § Bªn giao ®¹i lý lµth­¬ng nh©n giao hµng ho¸cho ®¹i lý b¸n hoÆc giao tiÒn mua hµng cho ®¹i lý mua hoÆc lµ th­¬ng nh©n uûquyÒn thùc hiÖn dÞch vô cho ®¹i lý cung øng dÞch vô. § Bªn ®¹i lý lµth­¬ng nh©n nhËn hµng ho¸®Ólµm ®¹i lý b¸n, nhËn tiÒn mua hµng ®Ólµm ®¹i lý mua hoÆc lµbªn nhËn uûquyÒn cung øng dÞch vô. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 105
36. § C¸c h×nh thøc ®¹i lý: •§¹i lý bao tiªu lµh×nh thøc ®¹i lý mµbªn ®¹i lý thùc hiÖn viÖc mua, b¸n trän vÑn mét khèi l­îng hµng ho¸hoÆc cung øng ®Çy ®ñmét dÞch vô cho bªn giao ®¹i lý. •§¹i lý ®éc quyÒn lµh×nh thøc ®¹i lý mµt¹i mét khu vùc ®Þa lý nhÊt ®Þnh bªn giao ®¹i lý chØgiao cho mét ®¹i lý mua, b¸n mét hoÆc mét sèmÆt hµng hoÆc cung øng mét hoÆc mét sèlo¹i dÞch vô nhÊt ®Þnh. •Tæng ®¹i lý mua b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô lµh×nh thøc ®¹i lý mµbªn ®¹i lý tæchøc mét hÖthèng ®¹i lý trùc thuéc ®Óthùc hiÖn viÖc mua b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô cho bªn giao ®¹i lý.Tæng ®¹i lý ®¹i diÖn cho hÖthèng ®¹i lý trùc thuéc. C¸c ®¹i lý trùc thuéc ho¹t ®éng d­íi sù qu¶n lý cña tæng ®¹i lý vµvíi danh nghÜa cña tæng ®¹i lý. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 106 •Thïlao ®¹i lý ®­îc tr¶cho bªn ®¹i lý d­íi h×nh thøc hoa hång hoÆc chªnh lÖch gi¸: - Tr­êng hîp bªn giao ®¹i lý Ên ®Þnh gi¸mua, gi¸b¸n hµng hãa hoÆc gi¸cung øng dÞch vô cho kh¸ch hµng th×bªn ®¹i lý ®­îc h­ëng hoa hång tÝnh theo tûlÖ phÇn tr¨m trªn gi¸mua, gi¸b¸n hµng hãa hoÆc gi¸ cung øng dÞch vô. - Tr­êng hîp bªn giao ®¹i lý kh«ng Ên ®Þnh gi¸mua, gi¸b¸n hµng ho¸hoÆc gi¸cung øng dÞch vô cho kh¸ch hµng mµchØÊn ®Þnh gi¸giao ®¹i lý cho bªn ®¹i lý th×bªn ®¹i lý ®­îc h­ëng chªnh lÖch gi¸. Møc chªnh lÖch gi¸®­îc x¸c ®Þnh lµmøc chªnh lÖch gi÷a gi¸mua, gi¸b¸n, gi¸cung øng dÞch vô cho kh¸ch hµng so víi gi¸do bªn giao ®¹i lý Ên ®Þnh cho bªn ®¹i lý. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 107 § QuyÒn cña bªn giao ®¹i lý: 1. Ấn ®Þnh gi¸mua, gi¸b¸n hµng ho¸, gi¸cung øng dÞch vô ®¹i lý cho kh¸ch hµng; 2. Ấn ®Þnh gi¸giao ®¹i lý; 3. Yªu cÇu bªn ®¹i lý thùc hiÖn biÖn ph¸p b¶o ®¶m theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; 4. Yªu cÇu bªn ®¹i lý thanh to¸n tiÒn hoÆc giao hµng theo hîp ®ång ®¹i lý; 5. KiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn hîp ®ång cña bªn ®¹i lý. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 108
37. § NghÜa vô cña bªn giao ®¹i lý: 1. H­íng dÉn, cung cÊp th«ng tin, t¹o ®iÒu kiÖn cho bªn ®¹i lý thùc hiÖn hîp ®ång ®¹i lý; 2. ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l­îng hµng hãa cña ®¹i lý mua b¸n hµng hãa, chÊt l­îng dÞch vô cña ®¹i lý cung øng dÞch vô; 3. Tr¶thïlao vµc¸c chi phÝ hîp lý kh¸c cho bªn ®¹i lý; 4. Hoµn tr¶cho bªn ®¹i lý tµi s¶n cña bªn ®¹i lý dïng ®Ó b¶o ®¶m (nÕu cã) khi kÕt thóc hîp ®ång ®¹i lý; 5. Liªn ®íi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt cña bªn ®¹i lý, nÕu nguyªn nh©n cña hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt ®ã cã mét phÇn do lçi cña m×nh g©y ra. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 109 § QuyÒn cña bªn ®¹i lý: 1. Giao kÕt hîp ®ång ®¹i lý víi mét hoÆc nhiÒu bªn giao ®¹i lýtheo thỏa thuận 2. Yªu cÇu bªn giao ®¹i lý giao hµng hoÆc tiÒn theo hîp ®ång ®¹i lý; nhËn l¹i tµi s¶n dïng ®Ób¶o ®¶m (nÕu cã) khi kÕt thóc hîp ®ång ®¹i lý; 3. Yªu cÇu bªn giao ®¹i lý h­íng dÉn, cung cÊp th«ng tin vµc¸c ®iÒu kiÖn kh¸c cã liªn quan ®Óthùc hiÖn hîp ®ång ®¹i lý; 4. QuyÕt ®Þnh gi¸b¸n hµng hãa, cung øng dÞch vô cho kh¸ch hµng ®èi víi ®¹i lý bao tiªu; 5. H­ëng thïlao, c¸c quyÒn vµlîi Ých hîp ph¸p kh¸c do ho¹t ®éng ®¹i lý mang l¹i. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 110 § NghÜa vô cña bªn ®¹i lý: 1. Mua, b¸n hµng hãa, cung øng dÞch vô cho kh¸ch hµng theo gi¸hµng hãa, gi¸cung øng dÞch vô do bªn giao ®¹i lý Ên ®Þnh; 2. Thùc hiÖn ®óng c¸c tháa thuËn vÒ giao nhËn tiÒn, hµng víi bªn giao ®¹i lý; 3. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m thùc hiÖn nghÜa vô d©n sùtheo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; 4. Thanh to¸n cho bªn giao ®¹i lý tiÒn b¸n hµng ®èi víi ®¹i lý b¸n; giao hµng mua ®èi víi ®¹i lý mua; tiÒn cung øng dÞch vô ®èi víi ®¹i lý cung øng dÞch vô; 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 111
38. § NghÜa vô cña bªn ®¹i lý: 5. B¶o qu¶n hµng ho¸sau khi nhËn ®èi víi ®¹i lý b¸n hoÆc tr­íc khi giao ®èi víi ®¹i lý mua; liªn ®íi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l­îng hµng hãa cña ®¹i lý mua b¸n hµng hãa, chÊt l­îng dÞch vô cña ®¹i lý cung øng dÞch vô trong tr­êng hîp cã lçi do m×nh g©y ra; 6. ChÞu sùkiÓm tra, gi¸m s¸t cña bªn giao ®¹i lý vµb¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng ®¹i lý víi bªn giao ®¹i lý; 7. Tr­êng hîp ph¸p luËt cã quy ®Þnh cô thÓvÒ viÖc bªn ®¹i lý chØ®­îc giao kÕt hîp ®ång ®¹i lý víi mét bªn giao ®¹i lý ®èi víi mét lo¹i hµng hãa hoÆc dÞch vô nhÊt ®Þnh th×ph¶i tu©n thñquy ®Þnh cña ph¸p luËt ®ã. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 112 Chương 6: DÞch vô logistics § DÞch vô logistics lµho¹t ®éng th­¬ng m¹i, theo ®ã th­¬ng nh©n tæchøc thùc hiÖn mét hoÆc nhiÒu c«ng viÖc bao gåm nhËn hµng, vËn chuyÓn, l­u kho, l­u b·i, lµm thñtôc h¶i quan, c¸c thñtôc giÊy tê kh¸c, t­ vÊn kh¸ch hµng, ®ãng gãi bao b×, ghi ký m·hiÖu, giao hµng hoÆc c¸c dÞch vô kh¸c cã liªn quan ®Õn hµng ho¸theo tho¶thuËn víi kh¸ch hµng ®Óh­ëng thïlao. DÞch vô logistics ®­îc phiªn ©m theo tiÕng ViÖt lµdÞch vô l«-gi- stÝc. § Th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô logistics lµdoanh nghiÖp cã ®ñ®iÒu kiÖn kinh doanh dÞch vô logistics theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. § ChÝnh phñquy ®Þnh chi tiÕt ®iÒu kiÖn kinh doanh dÞch vô logistics. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 113 Các dịch vụ lô-gi-stíc chủ yếu, bao gồm: a) Dịch vụ bốc xếp hàng hoá, bao gồm cả hoạt động bốc xếp container; b) Dịch vụ kho bãi và lưu giữ hàng hóa, bao gồm cả hoạt động kinh doanh kho bãi container vàkho xử lý nguyên liệu, thiết bị; c) Dịch vụ đại lý vận tải, bao gồm cả hoạt động đại lý làm thủ tục hải quan vàlập kế hoạch bốc dỡ hàng hóa; d) Dịch vụ bổ trợ khác, bao gồm cả hoạt động tiếp nhận, lưu kho vàquản lý thông tin liên quan đến vận chuyển và lưu kho hàng hóa trong suốt cả chuỗi lô-gi-stíc; hoạt động xử lý lại hàng hóa bị khách hàng trả lại, hàng hóa tồn kho, hàng hóa quáhạn, lỗi mốt vàtái phân phối hàng hóa đó; hoạt động cho thuê vàthuê mua container. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 114
39. Các dịch vụ 1ô-gi-stíc liên quan đến vận tải, bao gồm: a) Dịch vụ vận tải hàng hải; b) Dịch vụ vận tải thuỷ nội địa; c) Dịch vụ vận tải hàng không; d) Dịch vụ vận tải đường sắt; đ) Dịch vụ vận tải đường bộ. e) Dịch vụ vận tải đường ống. Các dịch vụ lô-gi-stíc liên quan khác, bao gồm: a) Dịch vụ kiểm tra vàphân tích kỹ thuật; b) Dịch vụ bưu chính; c) Dịch vụ thương mại bán buôn; d) Dịch vụ thương mại bán lẻ, bao gồm cả hoạt động quản lý hàng lưu kho, thu gom, tập hợp, phân loại hàng hóa, phân phối lại và giao hàng; đ) Các địch vụ hỗ trợ vận tải khác. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 115 ĐẤU GIÁHÀNG HÓA § Ng­êi b¸n hµng tùm×nh hoÆc thuªng­êi tæchøc ®Êu gi¸ thùc hiÖn viÖc b¸n hµng ho¸c«ng khai ®Óchän ng­êi mua tr¶gi¸cao nhÊt. •Ph­¬ng thøc tr¶gi¸lªn lµph­¬ng thøc b¸n ®Êu gi¸, theo ®ã ng­êi tr¶gi¸cao nhÊt so víi gi¸khëi ®iÓm lµ ng­êi cã quyÒn mua hµng; •Ph­¬ng thøc ®Æt gi¸xuèng lµph­¬ng thøc b¸n ®Êu gi¸, theo ®ã ng­êi ®Çu tiªn chÊp nhËn ngay møc gi¸khëi ®iÓm hoÆc møc gi¸®­îc h¹thÊp h¬n møc gi¸khëi ®iÓm lµng­êi cã quyÒn mua hµng. •ViÖc ®Êu gi¸hµng ho¸trong th­¬ng m¹i ph¶i ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c c«ng khai, trung thùc, b¶o ®¶m quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c bªn tham gia. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 116 Các loại tài sản bán đấu giá 1. Tài sản để thi hành án theo quy định của pháp luật về thi hành án. 2. Tài sản làtang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tịch thu sung quỹ nhà nước theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. 3. Tài sản bảo đảm theo quy định của pháp luật về giao dịch bảo đảm. 4. Tài sản thuộc sở hữu của cánhân, tổ chức cóyêu cầu bán đấu giátài sản. 5. Hàng hoá lưu giữ do người vận chuyển đường biển, đường hàng không, đường bộ lưu giữ tại Việt Nam. 6. Tài sản nhà nước phải bán đấu giá theo quy định của pháp luật về quản lý tài sản nhà nước. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 117
40. Nghĩa vụ của người bán đấu giátài sản 1. Tổ chức việc bán đấu giátài sản theo nguyên tắc vàthủ tục quy định. 2. Niêm yết, thông báo công khai, đầy đủ, chính xác các thông tin cần thiết có liên quan đến tài sản bán đấu giá. 3. Bảo quản tài sản bán đấu giá khi được người cótài sản giao bảo quản hoặc quản lý. 4. Trưng bày, cho xem vàcho tham khảo hồ sơ tài sản bán đấu giá. 5. Giao tài sản bán đấu giá được giao bảo quản hoặc quản lý cho người mua được tài sản bán đấu giá; yêu cầu người cótài sản bán đấu giágiao tài sản cho người mua được tài sản bán đấu giá trong trường hợp người cótài sản bán đấu giá đang trực tiếp quản lý tài sản đó. 6. Cung cấp đầy đủ các giấy tờ liên quan đến tài sản bán đấu giá cho người mua được tài sản bán đấu giá. 7. Thanh toán cho người cótài sản bán đấu giásốtiền bán tài sản sau khi trừ các chi phíbán đấu giá theo quy định. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 118 § X¸c ®Þnh gi¸khëi ®iÓm 1. Ng­êi b¸n hµng ph¶i x¸c ®Þnh gi¸khëi ®iÓm. Trong tr­êng hîp ng­êi tæchøc ®Êu gi¸®­îc uûquyÒn x¸c ®Þnh gi¸khëi ®iÓm th×ph¶i th«ng b¸o cho ng­êi b¸n hµng tr­íc khi niªm yÕt viÖc b¸n ®Êu gi¸. 2. Tr­êng hîp hµng ho¸®Êu gi¸lµ®èi t­îng cÇm cè, thÕ chÊp th×ng­êi nhËn cÇm cè, thÕ chÊp ph¶i tho¶thuËn víi ng­êi cÇm cè, thÕ chÊp x¸c ®Þnh gi¸khëi ®iÓm. 3. Tr­êng hîp trong hîp ®ång cÇm cè, thÕ chÊp cã tho¶ thuËn vÒ viÖc b¸n ®Êu gi¸mµng­êi cÇm cè, thÕ chÊp v¾ng mÆt kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng hoÆc tõ chèi giao kÕt hîp ®ång dÞch vô tæchøc ®Êu gi¸hµng ho¸th×gi¸ khëi ®iÓm do ng­êi nhËn cÇm cè, thÕ chÊp x¸c ®Þnh. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 119 § Néi dung th«ng b¸o vµniªm yÕt ®Êu gi¸hµng hãa Th«ng b¸o vµniªm yÕt ®Êu gi¸hµng hãa ph¶i cã ®Çy ®ñc¸c néi dung sau ®©y: 1. Thêi gian, ®Þa ®iÓm ®Êu gi¸; 2. Tªn, ®Þa chØcña ng­êi tæchøc ®Êu gi¸; 3. Tªn, ®Þa chØcña ng­êi b¸n hµng; 4. Danh môc hµng ho¸, sèl­îng, chÊt l­îng hµng hãa; 5. Gi¸khëi ®iÓm; 6. Th«ng tin cÇn thiÕt liªn quan ®Õn hµng ho¸; 7. §Þa ®iÓm, thêi gian tr­ng bµy hµng ho¸; 8. §Þa ®iÓm, thêi gian tham kh¶o hås¬hµng ho¸; 9. §Þa ®iÓm, thêi gian ®¨ng ký mua hµng ho¸. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 120
41. § §¨ng ký tham gia ®Êu gi¸ 1. Ng­êi tæchøc ®Êu gi¸cã thÓyªu cÇu ng­êi muèn tham gia ®Êu gi¸ph¶i ®¨ng ký tham gia tr­íc khi b¸n ®Êu gi¸. 2. Ng­êi tæchøc ®Êu gi¸cã thÓyªu cÇu ng­êi tham gia ®Êu gi¸ nép mét kho¶n tiÒn ®Æt tr­íc, nh­ng kh«ng qu¸5% gi¸khëi ®iÓm cña hµng ho¸®­îc ®Êu gi¸. 3. Tr­êng hîp ng­êi tham gia ®Êu gi¸mua ®­îc hµng ho¸b¸n ®Êu gi¸th×kho¶n tiÒn ®Æt tr­íc ®­îc trõ vµo gi¸mua, nÕu kh«ng mua ®­îc th×kho¶n tiÒn ®Æt tr­íc ®­îc tr¶l¹i cho ng­êi ®·nép kho¶n tiÒn ®Æt tr­íc ®ã ngay sau khi cuéc ®Êu gi¸kÕt thóc. 4. Tr­êng hîp ng­êi ®¨ng ký tham gia ®Êu gi¸®·nép mét kho¶n tiÒn ®Æt tr­íc nh­ng sau ®ã kh«ng dùcuéc ®Êu gi¸th×ng­êi tæ chøc ®Êu gi¸cã quyÒn thu kho¶n tiÒn ®Æt tr­íc ®ã. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 121 Văn bản bán đấu giátài sản 1. Văn bản bán đấu giátài sản cógiátrị xác nhận việc mua bán tài sản, là cơ sở pháp lý để chuyển quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản bán đấu giá. 2. Văn bản bán đấu giátài sản cócác nội dung chủ yếu sau đây: a. Tên, địa chỉ của người bán đấu giátài sản; b. Họ, tên của người điều hành cuộc bán đấu giátài sản; c. Họ, tên, địa chỉ của người cótài sản bán đấu giá; d. Họ, tên, địa chỉ của người mua được tài sản bán đấu giá; đ. Thời gian, địa điểm bán đấu giátài sản; e. Tài sản bán đấu giá; g. Giákhởi điểm của tài sản bán đấu giá; h. Giábán tài sản; i. Thời hạn, phương thức, địa điểm thanh toán tiền mua tài sản đã bán đấu giá; k. Thời hạn, địa điểm giao tài sản đã bán đấu giá cho người mua được tài sản bán đấu giá; l. Trách nhiệm do vi phạm nghĩa vụ của các bên. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 122 ĐẤU THẦU HÀNG HÓA, DỊCH VỤ § §Êu thÇu hµng ho¸, dÞch vô lµho¹t ®éng th­¬ng m¹i, theo ®ã mét bªn mua hµng ho¸, dÞch vô th«ng qua mêi thÇu (gäi lµbªn mêi thÇu) nh»m lùa chän trong sèc¸c th­¬ng nh©n tham gia ®Êu thÇu (gäi lµbªn dùthÇu) th­¬ng nh©n ®¸p øng tèt nhÊt c¸c yªu cÇu do bªn mêi thÇu ®Æt ra vµ®­îc lùa chän ®Óký kÕt vµthùc hiÖn hîp ®ång (gäi lµbªn tróng thÇu). § ViÖc ®Êu thÇu hµng ho¸, dÞch vô ®­îc thùc hiÖn theo mét trong hai h×nh thøc sau ®©y: •§Êu thÇu réng r·i lµh×nh thøc ®Êu thÇu mµbªn mêi thÇu kh«ng h¹n chÕ sèl­îng c¸c bªn dùthÇu; •§Êu thÇu h¹n chÕ lµh×nh thøc ®Êu thÇu mµbªn mêi thÇu chØ mêi mét sènhµthÇu nhÊt ®Þnh dùthÇu. § ViÖc chän h×nh thøc ®Êu thÇu réng r·i hoÆc ®Êu thÇu h¹n chÕ do bªn mêi thÇu quyÕt ®Þnh. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 123
42. § Hås¬mêi thÇu bao gåm: •Th«ng b¸o mêi thÇu; •C¸c yªu cÇu liªn quan ®Õn hµng hãa, dÞch vô ®­îc ®Êu thÇu; •Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, so s¸nh, xÕp h¹ng vµlùa chän nhµthÇu; •Nh÷ng chØdÉn kh¸c liªn quan ®Õn viÖc ®Êu thÇu. § Th«ng b¸o mêi thÇu gåm c¸c néi dung chñyÕu sau ®©y: •Tªn, ®Þa chØcña bªn mêi thÇu; •Tãm t¾t néi dung ®Êu thÇu; •Thêi h¹n, ®Þa ®iÓm vµthñtôc nhËn hås¬mêi thÇu; •Thêi h¹n, ®Þa ®iÓm, thñtôc nép hås¬dùthÇu; •Nh÷ng chØdÉn ®Ót×m hiÓu hås¬mêi thÇu. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 124 § B¶o ®¶m dùthÇu •B¶o ®¶m dùthÇu ®­îc thùc hiÖn d­íi h×nh thøc ®Æt cäc, ký quühoÆc b¶o l·nh dùthÇu. •Bªn mêi thÇu cã thÓyªu cÇu bªn dùthÇu nép tiÒn ®Æt cäc, ký quühoÆc b¶o l·nh dùthÇu khi nép hås¬dùthÇu. TûlÖtiÒn ®Æt cäc, ký quüdùthÇu do bªn mêi thÇu quy ®Þnh, nh­ng kh«ng qu¸3% tæng gi¸trÞ ­íc tÝnh cña hµng ho¸, dÞch vô ®Êu thÇu. § B¶o ®¶m thùc hiÖn hîp ®ång •C¸c bªn cã thÓtháa thuËn bªn tróng thÇu ph¶i ®Æt cäc, ký quü hoÆc ®­îc b¶o l·nh ®Ób¶o ®¶m thùc hiÖn hîp ®ång. SètiÒn ®Æt cäc, ký quüdo bªn mêi thÇu quy ®Þnh, nh­ng kh«ng qu¸ 10% gi¸trÞ hîp ®ång. •BiÖn ph¸p b¶o ®¶m thùc hiÖn hîp ®ång cã hiÖu lùc cho ®Õn thêi ®iÓm bªn tróng thÇu hoµn thµnh nghÜa vô hîp ®ång. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 125 Qu¸c¶nh hµng hãa § Qu¸c¶nh hµng hãa lµviÖc vËn chuyÓn hµng hãa thuéc sëh÷u cña tæchøc, c¸nh©n n­íc ngoµi qua l·nh thæViÖt Nam, kÓc¶ viÖc trung chuyÓn, chuyÓn t¶i, l­u kho, chia t¸ch l«hµng, thay ®æi ph­¬ng thøc vËn t¶i hoÆc c¸c c«ng viÖc kh¸c ®­îc thùc hiÖn trong thêi gian qu¸c¶nh. § Mäi hµng hãa thuéc sëh÷u cña tæchøc, c¸nh©n n­íc ngoµi ®Òu ®­îc qu¸c¶nh l·nh thæViÖt Nam vµchØcÇn lµm thñtôc h¶i quan t¹i cöa khÈu nhËp vµcöa khÈu xuÊt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt § Hµng hãa qu¸c¶nh khi xuÊt khÈu, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i chëhµng qu¸c¶nh khi xuÊt c¶nh khái l·nh thæViÖt Nam ph¶i ®óng lµ toµn béhµng hãa ®·nhËp khÈu, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®·nhËp c¶nh vµo l·nh thæViÖt Nam. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 126
43. DÞch vô gi¸m ®Þnh § DÞch vô gi¸m ®Þnh lµho¹t ®éng th­¬ng m¹i, theo ®ã mét th­¬ng nh©n thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Óx¸c ®Þnh t×nh tr¹ng thùc tÕ cña hµng ho¸, kÕt qu¶ cung øng dÞch vô vµnh÷ng néi dung kh¸c theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. § Gi¸m ®Þnh bao gåm mét hoÆc mét sènéi dung vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, bao b×, gi¸trÞ hµng ho¸, xuÊt xø hµng ho¸, tæn thÊt, ®éan toµn, tiªu chuÈn vÖsinh, phßng dÞch, kÕt qu¶thùc hiÖn dÞch vô, ph­¬ng ph¸p cung øng dÞch vô vµc¸c néi dung kh¸c theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. § Th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô gi¸m ®Þnh th­¬ng m¹i chØ®­îc cung cÊp dÞch vô gi¸m ®Þnh trong c¸c lÜnh vùc gi¸m ®Þnh khi cã ®ñc¸c ®iÒu kiÖn PL quy ®Þnh 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 127 § Chøng th­ gi¸m ®Þnh 1. Chøng th­ gi¸m ®Þnh lµv¨n b¶n x¸c ®Þnh t×nh tr¹ng thùc tÕ cña hµng hãa, dÞch vô theo c¸c néi dung gi¸m ®Þnh ®­îc kh¸ch hµng yªu cÇu. 2. Chøng th­ gi¸m ®Þnh ph¶i cã ch÷ký cña ng­êi ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn cña th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô gi¸m ®Þnh, ch÷ký, hätªn cña gi¸m ®Þnh viªn vµph¶i ®­îc ®ãng dÊu nghiÖp vô ®­îc ®¨ng ký t¹i c¬quan cã thÈm quyÒn. 3. Chøng th­ gi¸m ®Þnh chØcã gi¸trÞ ®èi víi nh÷ng néi dung ®­îc gi¸m ®Þnh. 4. Th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô gi¸m ®Þnh chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh chÝnh x¸c cña kÕt qu¶vµkÕt luËn trong Chøng th­ gi¸m ®Þnh. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 128 § Gi¸trÞ ph¸p lý cña chøng th­ gi¸m ®Þnh •Chøng th­ gi¸m ®Þnh cã gi¸trÞ ph¸p lý ®èi víi bªn yªu cÇu gi¸m ®Þnh nÕu bªn yªu cÇu gi¸m ®Þnh kh«ng chøng minh ®­îc kÕt qu¶gi¸m ®Þnh kh«ng kh¸ch quan, kh«ng trung thùc hoÆc sai vÒ küthuËt, nghiÖp vô gi¸m ®Þnh. •Trong tr­êng hîp c¸c bªn cã tho¶thuËn vÒ viÖc sö dông chøng th­ gi¸m ®Þnh cña mét th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô gi¸m ®Þnh cô thÓth×chøng th­ gi¸m ®Þnh ®ã cã gi¸trÞ ph¸p lý ®èi víi tÊt c¶c¸c bªn nÕu kh«ng chøng minh ®­îc kÕt qu¶gi¸m ®Þnh kh«ng kh¸ch quan, kh«ng trung thùc hoÆc sai vÒ kü thuËt, nghiÖp vô gi¸m ®Þnh. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 129
44. § Ph¹t vi ph¹m, båi th­êng thiÖt h¹i trong tr­êng hîp kÕt qu¶gi¸m ®Þnh sai: 1. Tr­êng hîp th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô gi¸m ®Þnh cÊp chøng th­ gi¸m ®Þnh cã kÕt qu¶sai do lçi v«ý cña m×nh th×ph¶i tr¶tiÒn ph¹t cho kh¸ch hµng. Møc ph¹t do c¸c bªn tháa thuËn, nh­ngkh«ng v­ît qu¸m­êi lÇn thïlao dÞch vô gi¸m ®Þnh. 2. Tr­êng hîp th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô gi¸m ®Þnh cÊp chøng th­ gi¸m ®Þnh cã kÕt qu¶sai do lçi cèý cña m×nh th×ph¶i båi th­êng thiÖt h¹i ph¸t sinh cho kh¸ch hµng trùc tiÕp yªu cÇu gi¸m ®Þnh. 3. Kh¸ch hµng cã nghÜa vô chøng minh kÕt qu¶gi¸m ®Þnh sai vµlçi cña th­¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô gi¸m ®Þnh. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 130 Cho thuªhµng ho¸ § Cho thuªhµng ho¸lµho¹t ®éng th­¬ng m¹i, theo ®ã mét bªn chuyÓn quyÒn chiÕm h÷u vµsödông hµng ho¸ (gäi lµbªn cho thuª) cho bªn kh¸c (gäi lµbªn thuª) trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh ®ÓnhËn tiÒn cho thuª. § Tr¸ch nhiÖm ®èi víi tæn thÊt trong thêi h¹n thuª 1. Trõ tr­êng hîp cã tho¶thuËn kh¸c, bªn cho thuªph¶i chÞu tæn thÊt ®èi víi hµng ho¸cho thuªtrong thêi h¹n thuªnÕu bªn thuªkh«ng cã lçi g©y ra tæn thÊt ®ã. 2. Trong tr­êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu nµy, bªn cho thuªcã tr¸ch nhiÖm söa ch÷a hµng ho¸cho thuªtrong thêi h¹n hîp lý ®Ób¶o ®¶m môc ®Ých sö dông cña bªn thuª. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 131 Nh­îng quyÒn th­¬ng m¹i (Franchise) § Nh­îng quyÒn th­¬ng m¹i lµho¹t ®éng th­¬ng m¹i, theo ®ã bªn nh­îng quyÒn cho phÐp vµyªu cÇu bªn nhËn quyÒn tùm×nh tiÕn hµnh viÖc mua b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô theo c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: 1. ViÖc mua b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô ®­îc tiÕn hµnh theo c¸ch thøc tæchøc kinh doanh do bªn nh­îng quyÒn quy ®Þnh vµ®­îc g¾n víi nh·n hiÖu hµng ho¸, tªn th­¬ng m¹i, bÝ quyÕt kinh doanh, khÈu hiÖu kinh doanh, biÓu t­îng kinh doanh, qu¶ng c¸o cña bªn nh­îng quyÒn; 2. Bªn nh­îng quyÒn cã quyÒn kiÓm so¸t vµtrîgióp cho bªn nhËn quyÒn trong viÖc ®iÒu hµnh c«ng viÖc kinh doanh. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 132
45. § “Quyền thương mại”bao gồmQuyền được Bên nhượng quyền cho phép vàyêu cầu Bên nhận quyền tự mình tiến hành công việc kinh doanh cung cấp hàng hoáhoặc dịch vụ theo một hệ thống do Bên nhượng quyền quy định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo của Bên nhượng quyền; § “Kinh doanh theo phương thức nhượng quyền thương mại” là công việc kinh doanh do Bên nhận quyền tiến hành theo hợp đồng nhượng quyền thương mại. § “Bên nhượng quyền thứ cấp” là thương nhân cóquyền cấp lại quyền thương mại màmình đã nhận từ Bên nhượng quyền ban đầu cho Bên nhận quyền thứ cấp. § “Bên nhận quyền thứ cấp” là thương nhân nhận lại quyền thương mại từ Bên nhượng quyền thứ cấp. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 133 § “Hợp đồng phát triển quyền thương mại”làhợp đồng nhượng quyền thương mại theo đó Bên nhượng quyền cấp cho Bên nhận quyền quyền được phép thành lập nhiều hơn một cơ sở của mình để kinh doanh theo phương thức nhượng quyền thương mại trong phạm vi một khu vực địa lý nhất định. § “Quyền thương mạichung”làquyền do Bên nhượng quyền trao cho Bên nhượng quyền thứ cấp được phép cấp lại quyền thương mại cho các Bên nhận quyền thứ cấp. Bên nhận quyền thứ cấp không được phép cấp lại quyền thương mại chung đónữa. § “Hợp đồng nhượng quyền thương mại thứ cấp”làhợp đồng nhượng quyền thương mại ký giữa Bên nhượng quyền thứ cấp vàBên nhận quyền thứ cấp theo quyền thương mại chung. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 134 NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI ĐANG ĐƯỢC XEM LÀMỘT TRONG NHỮNG “CHÌA KHÓA VÀNG” MỞ RA NHỮNG “VÙNG ĐẤT MỚI” CỦA THƯƠNG TRƯỜNG . 135
46. THỰC TRẠNG MÔ HÌNH NQTM Ở VIỆT NAM 136 Chương 7: PHÁP LUẬT VỀ SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP TRONG HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI (phần đọc thêm) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 137 Chương 8: CHẾ TÀI TRONG KINH DOANH THƯƠNG MẠI 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 138
47. I. KHÁI NIỆM CHUNG 1. Khái niệm: § Làcác hình thức bao gồm: • Loại chế tài do các cơ quan Nhà nước cóthẩm quyền hoặc các nhàchức trách áp dụng đối với các cánhân, tổ chức vi phạm luật trong hoạt động kinh tế ( phạt tiền hoặc phạt giam hành chính, bồi thường thiệt hại vật chất, khắc phục hậu quả hoặc xử lý hình sự khi đủ yếu tố cấu thành tội phạm) • Loại chế tài do chủ thể tiến hành kinh doanh áp dụng đối với nhau, chủ yếu khi cóhành vi vi phạm các cam kết trong hợp đồng với nhau (nhóm 2). 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 139 2. Đặc điểm: § Vừa làbiện pháp bảo đảm nghĩa vụ hợp đồng; § Vừa làhình phạt do pháp luật quy định; § Mục đích là ngăn ngừa vi phạm pháp luật vàvi phạm hợp đồng; $ § Bù đắp những thiệt hại màNhà nước vàcác chủ thể quan hệ kinh tế phải gánh chịu do cósựvi phạm các cam kết trong hợp đồng. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 140 II. CÁC LOẠI CHẾ TÀI CỤ THỂ (nhóm 2) Đặc điểm chung: § Do các Thương nhân chủ động áp dụng với nhau khi thấy quyền lợi của mình bị đối tác xâm hại; § Phát sinh khi cósựvi phạm hợp đồng; § Cótính chất kinh tế -dân sự (vật chất –tiền tệ) nhằm mục tiêu bồi thường, bù đắp các thiệt hại cho bên bị thiệt hại (trách nhiệm vật chất phát sinh từ quan hệ hợp đồng). 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 141
48. 1. Buộc thực hiện đúng hợp đồng § Bên bị vi phạm yêu cầu thực hiện đúng hợp đồng vàbiện pháp khắc phục sai phạm; § Bên vi phạm đề nghị biện pháp vàthời gian hợp lý cho việc khắc phục; § Chi phícho việc khắc phục do bên vi phạm chịu. § Trong thời hạn khắc phục,bên bị vi phạm cóquyền yêu cầu bồi thường thiệt hại vàphạt vi phạm nhưng không được áp dụng các chế tài khác, nếu vẫn không thực hiện đúng cam kết khắc phục bên bị vi phạm cóthể áp dụng tiếp chế tài khác như tạm ngừng; đình chỉ hoặc hủy hợp đồng; § Căn cứ để áp dụng làkhi cóvi phạm hợp đồng. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 142 2. Phạt vi phạm hợp đồng. § Phạt vi phạm hợp đồng làviệc bên cóquyền lợi bị vi phạm phạt bên vi phạm một số tiền nhất định nếu hai bên cóthỏa thuận về việc phạt vi phạm; § Các trường hợp nào bị phạt, do các bên thoả thuận trong hợp đồng; § Hai bên cóthể thoả thuận mức phạt bằng % trị giá phần hợp đồng bị vi phạm hoặc bằng trị giátuyệt đối trên phần hợp đồng bị vi phạm nhưng không quá 8% giátrị phần hợp đồng bị vi phạm. § Căn cứ áp dụng làkhi cóvi phạm HĐ vàcác bên cósựthỏa thuận về việc phạt vi phạm. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 143 3. Bồi thường thiệt hại § Bên bị thiệt hại được quyền yêu cầu bên gây ra thiệt hại bồi thường cho mình những thiệt hại thực tế màmình phải gánh chịu; § Tiền bồi thường thiệt hại bao gồm giátrị tổn thất thực tế, trực tiếp vàkhoản lợi đáng lẽ được hưởng màbên cóquyền lợi bị vi phạm bị bỏ lỡ. Thiệt hại này còn bao gồm cả khoản lãi màbên bị vi phạm phải gánh chịu; § Tiền bồi thường thiệt hại không được cao hơn tổn thất vàkhoản lãi đáng lẽ được hưởng. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 144
49. 3. Bồi thường thiệt hại § Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi có đủ các yếu tố sau: •Cóhành vi vi phạm hợp đồng •Cóthiệt hại thực tế •Hành vi vi phạm hợp đồng lànguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại § Bên yêu cầu bồi thường phải cótrách nhiệm chứng minh tổn thất cũng như phải áp dụng các biện pháp hợp lý để hạn chế tổn thất. § Nếu các bên cóthỏa thuận phạt vi phạm thìbên bị vi phạm cóquyền áp dụng cả phạt vi phạm vàbuộc bồi thường thiệt hại. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 145 4. Tạm ngừng thực hiện hợp đồng § Một bên tạm thời không thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng khi thuộc một trong các trường hợp sau: •Xảy ra vi phạm màcác bên đã thỏa thuận là điều kiện để tạm ngừng; •Một bên vi phạm cơ bản nghĩa vụ hợp đồng. § Hợp đồng vẫn tiếp tục cóhiệu lực đối với các bên tham gia § Bên bị vi phạm cóquyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 146 5. Đình chỉ thực hiện hợp đồng § Một bên chấm dứt thực hiện nghĩa vụ hợp đồng thuộc một trong các trường hợp sau: •Xảy ra vi phạm màcác bên thỏa thuận là điều kiện để đình chỉ hợp đồng; •Một bên vi phạm cơ bản nghĩa vụ hợp đồng. § Hợp đồng chấm dứt từ thời điểm một bên nhận được thông báo đình chỉ § Bên bị vi phạm cóquyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 147
50. 6. Hủy bỏ hợp đồng § Bên bị vi phạm tuyên bố hủy bỏ hợp đồng do sự vi phạm làm cho việc thực hiện hợp đồng không còn mục tiêu hoặc đã cósựvi phạm đối với các trường hợp được phép hủy bỏ mà hai bên đã thoả thuận; § Muốn hủy bỏ hợp đồng, họ phải thông báo trước thời hạn hợp đồng sẽ bị hủy bỏ. Nếu tự ý hủy bỏ hợp đồng, phải chịu trách nhiệm; § Sau khi hủy bỏ hợp đồng không cóhiệu lực từ thời điểm giao kết 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 148 § Trường hợp hợp đồng bị hủy bỏ, hai bên không phải tiếp tục thực hiện nghiã vụ hợp đồng; § Mỗi bên cóquyền đòi lại những lợi ích màhọ được hưởng đối với phần nghiã vụ đã thực hiện. Nếu hai bên cónghiã vụ bồi hoàn thìhọphải đồng thời thực hiện nghiã vụ cuả mình. § Bên cóquyền lợi bị vi phạm cóquyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.A 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 149 Buộc thực Phạt vi BTTH Tạm ngừng Đình chỉ Hủy bỏ hiện HĐ phạm Buộc thực hiện NẾU CÓ CÓ KHÔNG KHÔNG KHÔNG THỎA HĐ THUẬN Phạt vi phạm NẾU CÓ NẾU CÓ NẾU CÓ NẾU CÓTHỎA NẾU CÓ THỎA THỎA THỎA THUẬN THỎA THUẬN THUẬN THUẬN THUẬN BTTH CÓ NẾU CÓ CÓ CÓ CÓ THỎA THUẬN Tạm ngừng KHÔNG NẾU CÓ CÓ KHÔNG KHÔNG THỎA THUẬN Đình chỉ KHÔNG NẾU CÓ CÓ KHÔNG KHÔNG THỎA THUẬN Hủy bỏ KHÔNG NẾU CÓ CÓ KHÔNG KHÔNG THỎA THUẬN 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 150
51. Chương 9: TOÅNG QUAN VEÀPHAÙP LUAÄT AÙP DUÏNG TRONG HOẠT ĐỘNG THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ Tham khảo giaótrình: LUẬT THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ (Mai Hồng Quì& Trần Việt Dũng) LUẬT THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ (Đại học luật HàNội) 151 1. Khaùi nieäm: Toång hoaøcaùc quy phaïm phaùp luaät trong heäthoáng: § Caùc Ñieàu öôùc quoác teáveàthöông maïi LHQ, WTO; § Caùc Ñieàu öôùc quoác teáveàthöông maïi; § Caùc taäp quaùn quoác teáphoåbieán; § Luaät quoác gia do caùc beân hôïp ñoàng thoáng nhaát choïn aùp duïng trong hôïp ñoàng TMQT. Vôùi chöùc nanê g ñieàu chænh caùc quan heäthöông maïi quoác teáveà mua baùn haøng hoaù, cung öùng dòch vuï, chuyeån giao sôûhöuõ trítueä vaø ñaàu tö. 152 § Vấn đề Luật áp dụng trong thương mại nói chung: •Pháp luật thương mại của mỗi quốc gia; • Điều ước quốc tế; •Hiệp định Thương mại song phương ; •Hiệp định Thương mại khu vực ; •Tập quán thương mại quốc tế: Incoterm, UCP . Ø Làtổng thể các qui phạm pháp luật điều chỉnh các hoạt động thương mại giữa thương nhân với thương nhân hoặc giữa thương nhân với người cóliên quan. 153
52. 2. Ñaëc ñieåm 2.1. Tính chaát ña daïng cuûa heäthoáng § Moät quan heäcuïtheåcoùtheåchòu söïñieàu chænh cuûa nhieàu nguoàn. § Söïñieàu chænh coùtheådanã tôùi heäquûa khaùc nhau do quan ñieåm khaùc nhau giöaõ caùc heäthoáng phaùp luaät. § Ñaët caùc doanh nghieäp tröôùc nhönõ g tình huoáng nhieàu khi khoùkhanê trong vieäc löïa choïn luaät aùp duïng trong caùc quan heähôïp ñoàng thöông maïi quoác teá. 154 2.2. Tính pha troän giöaõ caùc truyeàn thoáng phaùp luaät § Ñaây laøñieåm raát quan troïng trong quan heäthöông maïi quoác teá; § Thöôøng caùc quan heäthöông maïi quoác teácoùsöïñieàu chænh ñan xen cuûa caùc quy phaïm phaùp luaät thieát laäp treân cô sôûnhöõng truyeàn thoáng phaùp luaät khaùc nhau, pha troän vôùi nhau, § Quan heäthöông maïi vöøa chòu söïñieàu chænh cuûa phaùp luaät vöøa chòu aûnh höôûng cuûa nhieàu truyeàn thoáng, taäp tuïc danâ toäc. 155 2.3. Phaïm vi ñieàu chænh roäng § Caùc quoác gia coùnhieàu noã löïc trong vieäc nhaát theå hoaùheäthoáng phaùp luaät ñieàu chænh quan heä thöông maïi quoác teá, taïo “luaät chôi chung”. § Hieän nay luaät caùc nöôùc vanã ñöôïc löïa choïn aùp duïng ñieàu chænh caùc quan heäthöông maïi quoác teá cuïtheå. § Nhieàu quan ñieåm phaùp lyùkhaùc nhau vaãn toàn taïi, ñaëc bieät trong caùc quan heähôïp ñoàng thöông maïi treân phaïm vi quoác teá. 156
53. 3. Xu höôùng phaùt trieån cuûa luaät TMQT 3.1. Quoác teáhoaùheäthoáng luaät leäquoác gia (noäi luaät hoaù) § Caùc nöôùc xayâ döïng vaøban haønh thöôøng xuyenâ heä thoáng phaùp luaät treân cô sôûcaùc chuaån möïc vaøthoâng leäquoác teá; § Caùc nöôùc vaøcaùc khoái tích cöïc ñaøm phaùn, kyùkeát caùc ñieàu öôùc quoác teá, taïo khung phaùp lyùchung ñieàu chænh quan heäthöông maïi quoác teá. 157 3.2. Khu vöïc hoaùvaøkhoái hoaùhình thaønh cô cheákhu vöïc vaøkhoái § Theágiôùi ña õ hình thaønh nhieàu khoái lieân keát kinh teá vôùi cöông lónh haønh ñoäng chung, heäthoáng phaùp luaät chung; § Caùc khoái ñöôïc môûroäng caûquy moâ lanã quan heä (VD: APEC, Moái lieân heäñoái taùc giöõa caùc khoái vôùi khoái vaøvôùi quoác gia). § Lienâ keát giöaõ caùc khoái dieãn ra ngaøy caøng quy moâ vaøtaêng chieàu saâu. § Caùc ñònh cheátaøi chính, tieàn teäaùp ñaët caùc quy taéc cuûa hoïñoái vôùi theágiôùi. 158 3.3. Hoäi nhaäp heäthoáng phaùp luaät § Lienâ hôïp quoác ( cuïtheålaøUCITRAL) ñaõ coùnhieàu noã löïc trong vieäc thoáng nhaát luaät phaùp ñieàu chænh quan heäthöông maïi quoác te, ñaëc bieät laøvieäc soaïn thaûo, toåchöùc ñaøm phaùn caùc conâ g öôùc; § WTO ña õ toåchöùc nhieàu voøng ñaøm phaùn nhaèm thoáng nhaát caùc cheáñònh treân nhieàu lónh vöïc ñöôïc haàu heát caùc quoác gia keåcaûthaønh vieân lanã khoâng thaønh vieân quan tam;â 159
54. 3.4. Söûduïng caùc bieän phaùp phi thueá ngaøy caøng tinh vi ñeåbaûo hoäsaûn xuaát trong nöôùc § Ñeåbaûo hoäsaûn xuaát trong nöôùc, hieän nay caùc nöôùc coùxu theásöû duïng ngaøy caøng nhieàu caùc bieän phaùp tinh vi hôn; § Vieäc söûduïng caùc bieän phaùp naøy khonâ g chæphoåbieán ôûcaùc nöôùc ñang maøcaûcaùc nöôùc phaùt trieån. 160 Chương 10: CÁC NGUYÊN TẮC CƠ BẢN TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ (phần đọc thêm) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 161 Chương 11: CAÙC THIEÁT CHEÁ QUAN TROÏNG ÑIEÀU CHÆNH CAÙC QUAN HEÄTHÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ 162
55. I. HEÄTHOÁNG CAÙC ÑIEÀU ÖÔÙC QUOÁC TEÁVEÀ THÖÔNG MAÏI 1. KHAÙI NIEÄM CHUNG 1.1. Khaùi nieäm: § Laønhönõ g vanê kieän phaùp lyùcoùtính chaát quoác teá; § Ñöôïc kyùkeát giöõa Nhaønöôùc vôùi Nhaønöôùc, Nhaø nöôùc vôùi caùc toåchöùc quoác teáhoaëc giöõa caùc toå chöùc quoác teávôùi nhau; § Thoáng nhaát nguyenâ taéc hoaëc quy ñònh cuïtheå nhönõ g vaán ñeàñöôïc ñeàcaäp trong ñieàu öôùc. 163 1.2.Nguyenâ nhanâ xuaát hieän ( ra ñôøi) § Quan heäthöông maïi quoác teáphaùt sinh laøkhaùch quan; § Heäthoáng luaät leäcuûa caùc nöôùc khonâ g ñoàng nhaát; § Quan ñieåm veàcaùch giaûi quyeát caùc vaán ñeàphaùp lyùgiöõa caùc quoác gia khonâ g thoáng nhaát; § Truyeàn thoáng thuaàn phong myõ tuïc. 164 1.3. Phaân loaïi caùc ñieàu öôùc § Ñieàu öôùc nguyeân taéc; § Ñieàu öôùc cuïtheå; § Ñieàu öôùc song bieân; § Ñieàu öôùc ña bieân. 1.4. Kyùkeát vaøgia nhaäp Ñieàu öôùc quoác teá § Caùc quoác gia coùtheåtröïc tieáp ñaøm phaùn vaøkyùkeát; § Xin gia nhaäp. 165
56. 1.5. Teân goïi vaøñaëc ñieåm caùc ÑÖQT § Hieán chöông; § Hieäp öôùc; § Hieäp ñònh; § Nghò ñònh thö; § Coâng öôùc § Tuyeân boáchung; § Thoaûöôùc 166 1.6. Giaùtrò phaùp lyùcuûa Ñieàu öôùc quoác teá i. Ñoái vôùi caùc thaønh vieân: § Coùgiaùtrò nhöchính luaät phaùp cuûa nöôùc thaønh vieân, thaäm chícao hôn; § Caùc thaønh vieân coùtheåbaûo löu ( trong tröôøng hôïp naøy khoâng baét buoäc thöïc hieän nhöõng ñieàu baûo löu); § Neáu ñieàu öôùc thoaûthuaän phaûi pheâ chuaån thìsau khi ñöôïc pheâ chuaån môùi coùhieäu löïc. ii. Vôùi caùc nöôùc khoâng phaûi laøthaønh vieân § Khoâng coùnghóa vuïthöïc hieän ñieàu öôùc; § Nhaønöôùc coùtheåcho pheùp danã chieáu ñeåaùp duïng trong caùc quan heähôïp ñoàng thöông maïi quoác teá; § Khi danã chieáu phaûi nghieân cöùu ñeåbaûo löu traùnh phaûi thöïc hieän nhöõng quy ñònh traùi vôùi nhönõ g nguyenâ taéc cô baûn cuûa phaùp luaät nöôùc mình. 167 2. MOÄT SOÁÑIEÀU ÖÔÙC QUOÁC TEÁQUAN TROÏNG ÑIEÀU CHÆNH QUAN HEÄTMQT 2.1 Nhoùm caùc Ñieàu öôùc do Lienâ Hôïp Quoác toåchöùc ñaøm phaùn, kyùkeát. Nhoùm naøy chuûyeáu do UCITRAL toåchöùc ñaøm phaùn, kyùkeát vôùi söïtham gia cuûa nhieàu thaønh vieân LHQ bao goàm: 2.1.1 Những nguyên tắc hợp đồng thương mại quốc tế (PRINCIPLES OF INTERNATIONAL COMMERCIAL CONTRACTS Unidroit2004) 2.1.2 Coâng öôùc Vieân 1980 veàhôïp ñoàng mua baùn quoác teá( United Nations Convention on contract for the international sale of goods) 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 168
57. Coâng öôùc Vienâ quy ñònh caùc vaán ñeà : ¾ Phaïm vi aùp duïng ( chæaùp duïng ñoái vôùi hôïp ñoàng mua baùn haøng hoaùlaøñoäng saûn); ¾ Caùc quy ñònh chung nhaèm giaûi thích moät soávaán ñeàcoùtheå bò hieåu khaùc nhau; ¾ Caùc quy ñònh veàkyùkeát hôïp ñoàng mua baùn quoác teá( Congâ öôùc duøng nhieàu ñieàu khoaûn ñeågiaûi thích theánaøo laøchaøo haøng vaøgiaùtrò phaùp lyùcuûa caùc loaïi chaøo haøng ); ¾ Nghóa vuïcuûa ngöôøi baùn: * Giao haøng vaøchuyeån giao chöùng töø * Quy ñònh veàsöïphuøhôïp cuûa haøng hoaùvôùi hôïp ñoàng; * Nhönõ g vaán ñeàveàquyeàn cuûa ngöôøi thöù3 lienâ quan; * Caùc bieän phaùp baûo hoäphaùp lyùtrong tröôøng hôïp ngöôøi baùn vi phaïm hôïp ñoàng; 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 169 Coâng öôùc Vienâ quy ñònh caùc vaán ñeà : Â Nghóa vuïcuûa ngöôøi mua: * Thanh toaùn tieàn haøng; * Nhaän haøng; * Caùc bieän phaùp baûo hoäphaùp lyùtrong tröôøng hôïp ngöôøi mua vi phaïm hôïp ñoàng. Â Caùc ñieàu khoaûn chung cho nghóa vuïcuûa ngöôøi baùn vaøngöôøi mua; * Vi phaïm tröôùc vaøhôïp ñoàng töøng phaàn; * Boài thöôøng thieät haïi; * Tieàn laõi; * Mienã traùch; * Haäu quaûcuûa vieäc huûy boûhôïp ñoàng; * Baûo quaûn haøng hoaù. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 170 2.1.3 Coâng öôùc Hamburg 1978 veàchuyeân chôûhaøng hoaùbaèng ñöôøng bieån ( United Nations convention on the carriage of goods by sea) Â Caùc quy ñònh chung bao goàm: * Caùc ñònh nghóa ( ngöôøi chuyenâ chôû, ngöôøi chuyenâ chôûthöïc teá, ngöôøi göûi haøng, ngöôøi nhaän haøng, haøng hoaù, hôïp ñoàng chuyenâ chôû, vaän ñôn ñöôøng bieån); * Phaïm vi aùp duïng ¾ Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyenâ chôû: * Thôøi haïn; * Cô sôûtraùch nhieäm; * Giôùi haïn traùch nhieäm; * Aùp duïng ñoái vôùi khieáu naïi khongâ thuoäc hôïp ñoàng; * Maát quyeàn höôûng giôùi haïn traùch nhieäm; * Haøng trenâ boong; * Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyenâ chôûvaøngöôøi chuyenâ chôû thöïc teá; * Chuyenâ chôûñi suoát; 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 171
58.  Traùch nhieäm cuûa ngöôøi göûi haøng * Quy taéc chung ngöôøi göûi haøng phaûi tuanâ theo; * Quy taéc ñaëc bieät lienâ quan ñeán haøng nguy hieåm; * Chöùng töøvaän taûi: * Noäi dung cuûa vaän ñôn * Nhöngõ baûo löu vaøhieäu löïc cuûa chöùng töø; * Baûo ñaûm cuûa ngöôøi göûi; * Caùc chöùng töøkhonâ g phaûi vaän ñôn. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 172  Khieáu naïi vaøkieän: * Thongâ baùo veàmaát maùt, höhoûng vaøchaäm giao haøng; * Thôøi hieäu toátuïng; * Thaåm quyeàn xeùt xöû; * Troïng taøi  Caùc quy ñònh boåsung: * Quy ñònh veàhôïp ñoàng; * Toån thaát chung; * Ñôn vò tieàn teätính toaùn. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 173 2.2 Nhoùm caùc ñieàu öôùc quoác teá 2.2.1 Congâ öôùc quoác teáñeåthoáng nhaát moät soáquy taéc veàvaän ñôn ñöôøng bieån kyùtaïi Bruxells 1924 (International convention for the Reunification of certain rules relating to Bill of Lading) § Nhöngõ noäi dung cô baûn:  Caùc ñònh nghóa veàcaùc thuaät ngö õ (ngöôøi chuyenâ chôû, ngöôøi thue,â hôïp ñoàng vaän taûi, chuyenâ chôûhaøng hoaù, haøng hoaùvaø taøu);  Caùc quy ñònh veàtraùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyenâ chôû: * Lienâ quan ñeán taøu; * Lienâ quan ñeán haøng hoaù; * Lienâ quan ñeán vaän ñôn; * Lienâ quan ñeán haønh trình vaølòch trình. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 174
59. Â Quy ñònh veàvaän ñôn, noäi dung vaän ñôn vaøgiaùtrò phaùp lyù. Â Quy ñònh veàcaùc tröôøng hôïp ngöôøi chuyenâ chôûñöôïc höôûng quyeàn mienã traùch. Â Ngoaøi ra conâ g öôùc coøn quy ñònh nhöngõ vaán ñeàlienâ quan ñeán hôïp ñoàng, haøng hoaùvaøgiôùi haïn traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyenâ chôû.( Congâ öôùc ñöôïc boåsung bôûi 2 Nghò ñònh thö Visby vaøSDR) 2.2.2 Nghò ñònh thöVisby 1968: Â Nghò ñònh naøy boåsung söûa ñoåi moät soáquy ñònh trong congâ öôùc Bruxells; Â Quy ñònh veàthôøi hieäu toátuïng vaøcô quan troïng taøi vaøtoaøaùn congâ lyùquoác teágiaûi quyeát tranh chaáp. 2.2.3 Nghò ñònh thöSDR 1979: Â Nghò ñònh naøy thay theáñoàng tieàn tính toaùn tröôùc ñayâ tính baèng ñoàng FR Phaùp baèng SDR 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 175 2.2.4 Coâng öôùc Geneve 1930 veàHoái phieáu vaøkyø phieáu: Â Khaùi nieäm vaøgiaûi thích veàhoái phieáu vaøkyøphieáu; Â Hình thöùc cuaûHoái phieáu vaøkyøphieáu; Â Trình töï, thuûtuïc phaùt haønh vaønoäi dung ghi trong hoái phieáu; Â Chaáp nhaän, töøchoái vaøchuyeån nhöôïng hoái phieáu; Â Traùch nhieäm vaøquyeàn haïn cuaûcaùc beân lieân quan ñeán hoái phieáu. Ø Tuy Congâ öôùc naøy khongâ ñieàu chænh toaøn boähôïp ñoàng, nhöng thanh toaùn laøkhauâ cuoái cuøng vaølaømuïc tieuâ chuûyeáu cuaûngöôøi baùn nenâ muoán thu ñöôïc tieàn, ngöôøi baùn phaûi kyùphaùt hoái phieáu theo ñuùng quy ñònh. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 176 2.3 Moät soáHieäp ñònh quan troïng cuûa toåchöùc WTO: 1. Hieäp ñònh chung veàthueáquan vaøthöông maïi 1995; 2. Hieäp ñònh veànoâng nghieäp; 3. Hieäp ñònh veàbieän phaùp töïveädòch teã; 4. Hieäp ñònh veàmay maëc vaøhaøng deät; 5. Hieäp ñònh veàraøo caûn kyõ thuaät ñoái vôùi thöông maïi; 6. Hieäp ñònh veàcaùc bieän phaùp thöông maïi lieân quan ñeán ñaàu tö; 7. Hieäp ñònh veàchoáng baùn phaùgiaù; 8. Hieäp ñònh veàñònh giaùhaûi quan; 9. Hieäp ñònh veàkieåm ñònh haøng hoaùkhi xuaát khaåu; 10. Hieäp ñònh veàchöùng nhaän xuaát xöùhaøng hoaù; 11. Hieäp ñònh veàthuûtuïc caáp pheùp nhaäp khaåu; 12. Hieäp ñònh veàcaùc bieän phaùp baûo hoä, trôïgiaù; 13. Hieäp ñònh veàthöông maïi dòch vuï; 14. Hieäp ñònh veàsôûhöõu trítueä; 15. Thoaûthuaän veàgiaûi quyeát tranh chaáp. 177
60. II. CAÙC TAÄP QUAÙN THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁAÙP DUÏNG PHOÅBIEÁN 1. TAÄP QUAÙN INCOTERMS Â Laøtaäp quaùn ñöôïc aùp duïng phoåbieán nhaát trong kyù keát vaøthöïc hieän caùc hôïp ñoàng mua baùn haøng hoaù laøñoäng saûn höuõ hình giöõa caùc beân hôïp ñoàng trong thöông maïi quoác teáhieän nay. Â Incoterms ñang ñöôïc söûduïng laøaán baûn 1999 coøn goïi laøIncoterms 2000. 178 Muïc ñích söûduïng: Â Giaûm thôøi gian giao dòch ñaøm phaùn; Â Ñôn giaûn hoaùhôïp ñoàng; Â Thoáng nhaát trong vieäc xaùc ñònh quyeàn vaønghóa vuïcuûa caùc benâ lienâ quan ñeán caùc thuûtuïc vaøchi phí: * Laøm thuûtuïc vaøxin giaáy pheùp xuaát, nhaäp khaåu; * Laøm thuûtuïc Haûi quan xuaát nhaäp khaåu; * Chi phíbao bì, ñoùng goùi, keûkyùma õ hieäu haøng hoaù; Â Traùnh ñöôïc nhönõ g tranh chaáp khongâ caàn thieát; Â Xaùc ñònh roõ thôøi ñieåm di chuyeån ruûi ro vaøtoån thaát ñoái vôùi haøng hoaùtöøngöôøi baùn sang ngöôøi mua; Â Incoterms chia thaønh 13 ñieàu kieän cô baûn thaønh 4 nhoùm theo thöùtöïcaøng veàsau, traùch nhieäm ngöôøi baùn caøng naëng vaøgiaùxuaát khaåu caøng cao, bao goàm: 179 Nhoùm E: - EXW ( Exworks) –giao taïi xöôûng Nhoùm F: - FAS ( free alongside ship) –Giao doïc maïn taøu; - FCA ( free carrier) –Giao cho ngöôøi chuyeân chôû; - FOB ( free on board) –Giao qua lan can taøu caûng xeáp haøng quy ñònh Nhoùm C: - CFR ( cost & freight ) -Tieàn haøng + cöôùc phítraû tôùi ñích; - CIF ( cost= insurrance+ freight)-Tieàn haøng+ baûo hieåm phí+ cöôùc phí; - CPT ( carriage paid to)-cöôùc phítraûtôùi ñích; - CIP ( carriage and insurrance paid to) cöôùc phívaø baûo hieåm phítraûtôùi ñích. 180
61. Nhoùm D: - DAF ( delived at fronties) –Giao haøng taïi ñieåm giao bienâ giôùi; - DES ( delived ex ship) –giao haøng treân taøu taïi caûng ñeán; - DEQ ( delived Exquay) –Giao haøng trenâ caàu taøu caûng ñeán; - DDU ( delived duty unpaid) –Giao haøng ñeán taän kho ngöôøi baùn chöa tính thueánhaäp khaåu; - DDP ( delived duty paid) tính luoân thueánhaäp khaåu vaøhoaønh thaønh caùc thuûtuïc nhaäp khaåu. 181 Nhöõng ñieàu caàn chuùyùkhi söûduïng Incoterms: Â Incoterms khongâ laøcô sôûñeåxaùc ñònh ranh giôùi di chuyeån quyeàn sôûhöuõ haøng hoaùtöøngöôøi baùn sang ngöôøi mua; Â Phanâ ñònh ranh giôùi traùch nhieäm giöaõ ngöôøi baùn, ngöôøi mua vôùi ngöôøi chuyenâ chôû; Â Phanâ ñònh ranh giôùi traùch nhieäm giöaõ ngöôøi baùn, ngöôøi mua vôùi ngöôøi Baûo hieåm; Â Incoterms 2000 chia thaønh hai nhoùm ñieàu kieän, coù6 ñieàu kieän chæaùp duïng khi haøng XNK vaän chuyeån töøcaûng ñeán caûng: FAS,FOB,CFR,CIF, DES & DEQ. Â Caùc ñieàu kieän coøn laïi töông thích cho moïi phöông tieän chuyenâ chôûvaømoïi ñòa ñieåm giao nhaän haøng. Â Caùc ñieàu kieän cuûa Incoterms coùtheåthay theácho nhau, ngöôøi baùn caàn choïn söûduïng ñieàu kieän hôïp lyù, traùnh keùo daøi traùch nhieäm khonâ g caàn thieát. 182 2. TAÄP QUAÙN UCP Â Laøtaäp quaùn veàvieäc thanh toaùn haøng hoaùxuaát nhaäp khaåu theo phöông thöùc tín duïng chöùng töø. Â Hieän nay caùc benâ hôïp ñoàng söûduïng phoåbieán phöông thöùc naøy trong caùc hôïp ñoàng mua baùn haøng hoaùtrenâ cô sôûcaùc quy öôùc cuûa aán baûn UCP 500, 600 cuûa Phoøng thöông maïi quoác teáaán haønh. 183
62. Â Söûduïng UCP 500, 600 giuùp caùc beân hôïp ñoàng: * Ñôn giaûn hoaùhôïp ñoàng; * Tieát kieäm thôøi gian giao dòch vaøñaøm phaùn; * Thoáng nhaát caùch hieåu veàL/C ( letter of credit), caùc loaïi L/C vaøtrình töïthuûtuïc môû, thonâ g baùo, chuyeån vaøtu chænh L/C. * Thoáng nhaát caùc loaïi chöùng töøngöôøi baùn phaûi xuaát trình trong boächöùng töøthu tieàn, thôøi haïn vaønôi xuaát trình; * Thoáng nhaát theánaøo laøboächöùng töøthanh toaùn hôïp leä. * Thoáng nhaát traùch nhieäm cuûa caùc benâ lienâ quan ñeán thanh toaùn tín duïng chöùng töø. * Thoáng nhaát veànguyenâ taéc chaáp nhaän, töøchoái chaáp nhaän boä chöùng töøñoøi tieàn cungõ nhöhaäu quaûphaùp lyùphaùt sinh khi boä chöùng töøthu tieàn bò töøchoái bôûi ngöôøi traûtieàn. * Nghienâ cöùu thöïc haønh thanh toaùn baèng L/C caàn löu yùquy trình 8 böôùc trong thanh toaùn tín duïng chöùng töø. 184 3. AÁN PHAÅM 421 CUÛA PHOØNG THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ( ICC) Â Ñaây laønhöõng quy öôùc veàcaùc tröôøng hôïp baát khaûkhaùng vaøcaùc khoùkhaên khaùch quan (hard ship). Â Khi kyùhôïp ñoàng thöông maïi quoác teá, caùc benâ hôïp ñoàng coùtheåthoaûthuaän daãn chieáu aán phaåm naøy ñeåmieãn traùch nhieäm cho nhau khi gaëp caùc tình huoáng ñöôïc quy öôùc trong aán phaåm 421. 185 III. HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA QUỐC TẾ 1. Khái niệm: • Đ27 LTM “làcác HĐ mua bán hàng hóa được thực hiện dưới các hình thức: xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập vàchuyển khẩu” 2. Đặc điểm: § Chủ thể HĐ cótrụ sở thương mại ở các nước khác nhau § Đối tượng của HĐ làhàng hóa cóthể chuyển qua biên giới § Moät HĐ cuïtheåcoùtheåchòu söïñieàu chænh cuûa nhieàu nguoàn luật (Caùc Ñieàu öôùc quoác teáveàthöông maïi; Luaät quoác gia do caùc benâ hôïp ñoàng thoáng nhaát choïn aùp duïng). § Moät HĐ cuïtheåcoùtheåvöøa chòu söïñieàu chænh cuûa phaùp luaät vöøa chòu aûnh höôûng cuûa nhieàu truyeàn thoáng, taäp quán khu vực, danâ toäc (Incoterms 2000, UCP 600 ) § Söïñieàu chænh coùtheådanã tôùi heäquûa khaùc nhau do quan ñieåm khaùc nhau giöõa caùc heäthoáng phaùp luaät. Ø Ñaët caùc doanh nghieäp tröôùc nhöõng tình huoáng khoùkhaên trong vieäc löïa choïn luaät aùp duïng trong caùc quan heähôïp ñoàng thöông maïi quoác teá. 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 186
63. 3. Các điều khoản đặc biệt: • Điều khoản hiệu lực: Xác định một sự kiện trong tương lai (giấy phép của chính phủ, sự đồng ý của ngân hàng tài trợ, nhận khoản tiền ứng trước ) xảy ra HĐ mới cóhiệu lực • Điều khoản ngôn ngữ chính áp dụng cho HĐ • Điều khoản luật áp dụng cho HĐ Các bên đều muốn lựa chọn luật của nước mình. Tuy nhiên, đối tác lại không chấp thuận. Vìvậy, chọn luật nào làvấn đề phải thương lượng, nhưng theo nguyên tắc nóphải bảo vệ được quyền lợi của mình, thuận lợi nhất cho việc thực hiện HĐ vàcả giải quyết tranh chấp nếu xảy ra trong tương lai Cóthể lựa chọn Công ước Viên 1980 Cóthể lựa chọn luật của một quốc gia thứ ba Trong trường hợp không thực sự am hiểu về lĩnh vực này thì nên mời Luật gia tư vấn để tránh rủi ro pháp lý sau này 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 187 4. Các nguyên tắc lựa chọn luật áp dụng cho HĐ: •Chọn luật quốc gia VD: “Mọi vấn đề không được qui định hoặc qui định không đầy đủ trong HĐ này sẽ được giải quyết theo luật Việt Nam” •Khi HĐ qui định •Khi Tòa án hoặc Trọng tài quyết định •Khi HĐ mẫu qui định •Chọn tập quán quốc tế về thương mại •Khi HĐ qui định •Khi các Điều ước quốc tế liên quan qui định •Khi luật áp dụng do các bên chọn không qui định hay qui định không đầy đủ 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 188 •Các vấn đề cần lưu ý khi sử dụng Incotems •Ghi rõ Incotems năm 1995 hay 2000. •Các điều kiện Incotems chỉ mang tính bổ sung không thể thay thế thỏa thuận trong HĐ. Vậy nên các thỏa thuận khác với Incotems trong HĐ được ưu tiên áp dụng •Incotems không giải quyết tất cả các vấn đề nên cần phải thỏa thuận cụ thể trong HĐ •Chọn UCP 500 hay UCP 600 cũng phải ghi rõ ràng •Chọn điều khoản nào trong Ấn phẩm 421 của ICC 09/09/2010 Nguyễn Thái Bình 189