Chương trình kiểm toán chi tiết
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Chương trình kiểm toán chi tiết", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- chuong_trinh_kiem_toan_chi_tiet.pdf
Nội dung text: Chương trình kiểm toán chi tiết
- TIEÀN MAËT VAØ TIEÀN GÖÛI NGAÂN HAØNG Chöông trình kieåm toaùn daønh cho caùc taøi khoaûn: Tieàn maët(TK 111), Tieàn göûi ngaân haøng (TK 112), Tieàn ñang chuyeån (TK 113). CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc thöïc m hieän hieän chieáu 1. Kieåm tra chi tieát 1.1 Laäp trang toång hôïp taøi khoaûn tieàn, coù ñöa ra so saùnh vôùi nieân ñoä tröôùc. Tieán haønh kieåm tra toång theå veà caùc taøi khoaûn tieàn ñeå ñaûm baûo khoâng coù soá dö aâm hay soá dö lôùn baát thöôøng trong quyõ hay treân taøi khoaûn tieàn göûi 1.2 Thu thaäp soá dö caùc khoaûn tieàn maët, tieàn göûi ngaân haøng treân soå keá toaùn chi tieát, thöïc hieän ñoái chieáu vôùi soá lieäu treân soå keá toaùn toång hôïp vaø baùo caùo taøi chính. Kieåm tra caùc trình baøy caùc taøi khoaûn tieàn treân baûng caân ñoái keá toaùn. 2. Kieåm tra tieàn maët: 2.1 Chöùng kieán kieåm keâ tieàn maët taïi quõy taïi thôøi ñieåm khoùa soå keá toaùn / hoaëc thôøi ñieåm kieåm toaùn vôùi khaùch haøng. 2.2 Thu thaäp bieân baûn kieåm keâ quõy taïi ngaøy khoùa soå keá toaùn, thöïc hieän ñoái chieáu soá lieäu giöõa bieân baûn kieåm keâ vôùi soá lieäu treân soå keá toaùn. Neáu coù cheânh leäch tìm lôøi giaûi thích. 2.3 Ñaûm baûo caùc khoaûn tieàn baèng ngoaïi teä ñaùnh giaù theo tyû giaù taïi thôøi ñieåm khoùa soå, kieåm tra xöû lyù cheânh leäch tyû giaù. Ñoái chieáu vôùi soá dö nguyeân teä treân caân ñoái ngoaïi baûng. 2.4 Döïa vaøo toång hôïp ñoái öùng taøi khoaûn, soå keá toaùn Chöông trình kieåm toaùn Trang 1
- chi tieát ñoái chieáu caùc khoaûn thu, chi tieàn töø caùc taøi khoaûn ñoái öùng baát thöôøng, ñieàu tra chi tieát. Xem xeùt laïi caùc nhaät kyù quõy tieàn maët cuûa nieân ñoä ñeå phaùt hieän ra nhöõng khoaûn tieàn thu chi khoâng bình thöôøng veà giaù trò hay dieãn giaûi. 2.5 Choïn maãu moät soá nghieäp vuï phaùt sinh trong kyø ñeå kieåm tra chöùng töø baèng caùch ñoái chieáu caùc chöùng töø vôùi nhaät kyù quõy: Kieåm tra caùc nghieäp vuï treân soå keá toaùn ñeå ñaûm baûo söï phuø hôïp giöõa noäi dung haïch toaùn vôùi taøi khoaûn ñang haïch toaùn. Maãu cuûa phieáu thu phieáu chi coù phuø hôïp vôùi quy ñònh hieän haønh hay khoâng? Caùc noäi dung trong phieáu thu phieáu chi coù ñaày ñuû hay khoâng? Tính lieân tuïc cuûa vieäc ñaùnh soá thöù töï phieáu thu phieáu chi coù phuø hôïp vôùi ngaøy thaùng ghi soå hay khoâng? Phieáu thu, phieáu chi coù ñöôïc ñính keøm caùc chöùng töø goác hay khoâng (Hoùa ñôn, giaáy bieân nhaän, vv) Tính hôïp lyù, hôïp leä cuûa caùc chöùng töø goác Söï phuø hôïp veà noäi dung, soá tieàn vaø thôøi gian giöõa chöùng töø goác vaø phieáu thu phieáu chi. 2.6 Kieåm tra, khaúng ñònh raèng khoâng coù coâng nôï hoaëc taøi saûn ñöôïc haïnh toaùn ghi nhaän khoâng ñuùng kyø baèng caùch kieåm tra caùc soå quõy cuûa caùc thaùng sau ngaøy khoùa soå. Choïn ra caùc nghieäp vuï thu chi quõy tieàn maët phaùt sinh tröôùc vaø sau thôøi ñieåm khoaù soå keá toaùn, kieåm tra vieäc phaân chia nieân ñoä keá toaùn. 2.7 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do Chöông trình kieåm toaùn Trang 2
- KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Kieåm tra tieàn göûi ngaân haøng: 3.1 Thu thaäp caùc xaùc nhaän soá dö TGNH (soå phuï ngaân haøng hoaëc xaùc nhaän cuûa ngaân haøng) neáu khoâng coù thì göûi thö yeâu caàu Ngaân haøng xaùc nhaän theo maãu. Göûi thö yeâu caàu caùc Ngaân haøng ñoái chieáu soá lieäu vaø xaùc nhaän theo maãu chuaån, ñoái chieáu soá lieäu xaùc nhaän cuûa Ngaân haøng vôùi soá lieäu treân soå keá toaùn. Giaûi thích nhöõng cheânh leäch (neáu coù). Ñaûm baûo raèng taát caû caùc taøi khoaûn tieàn göûi ngaân haøng cuûa doanh nghieäp ñeàu ñöôïc haïch toaùn ghi nhaän ñaày ñuû trong soå saùch keá toaùn cuûa doanh nghieäp. 3.2 Kieåm tra baûng ñoái chieáu caùc taøi khoaûn Ngaân haøng do doanh nghieäp laäp (neáu coù), kieåm tra tính toaùn caùc nghieäp vuï ñang ñôïi ñoái chieáu vôùi nhaät kyù taøi khoaûn tieàn vaø baûn keâ khai ngaân haøng. 3.3 Ñaûm baûo raèng caùc khoaûn tieàn baèng ngoaïi teä ñöôïc ñaùnh giaù theo ñuùng tyû giaù quy ñònh taïi thôøi ñieåm khoaù soå, kieåm tra caùch xöû lyù cheânh leäch tyû giaù. Ñoái chieáu vôùi soá dö nguyeân teä treân baûng caân ñoái ngoaïi baûng. 3.4 Döïa vaøo toång hôïp ñoái öùng taøi khoaûn, soå keá toaùn chi tieát ñoái chieáu caùc khoaûn thu, chi tieàn töø caùc taøi khoaûn ñoái öùng baát thöôøng, ñieàu tra chi tieát. Xem xeùt laïi caùc nhaät kyù tieàn göûi (soå chi tieát) cuûa nieân ñoä ñeå phaùt hieän ra nhöõng khoaûn tieàn thu chi khoâng bình thöôøng veà giaù trò hay dieãn giaûi (3.5). Choïn maãu moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh lieân quan ñeán vieäc thu chi tieàn göûi Ngaân haøng ñeå kieåm tra chöùng töø. Kieåm tra caùc nghieäp vuï treân soå keá toaùn ñeå ñaûm baûo söï phuø hôïp giöõa noäi dung haïch toaùn vôùi taøi khoaûn ñang haïnh toaùn. Chöông trình kieåm toaùn Trang 3
- Caùc uûy nhieäm thu, chi, seùc coù ñöôïc ñính keøm theo caùc chöùng töø goác chöùng minh (hôïp ñoàng hoaù ñôn, giaáy bieân nhaän, ñeà nghò thanh toaùn, ) hay khoâng? Caùc chöùng töø goác ñính keøm coù hôïp phaùp, hôïp leä khoâng? Kieåm tra tính hôïp leä cuûa caùc chöõ kyù cuûa ngöôøi chòu traùch nhieäm treân caùc uûy nhieäm thu, chi, seùc vv. Giöõa chöùng töø goác vaø uûy nhieäm thu, chi, seùc ñaõ coù söï phuø hôïp, logic veà soá tieàn phaùt sinh, ngaøy, lyù do phaùt sinh hay chöa. Löu yù: Ñoái chieáu maãu choïn ñeå kieåm tra chöùng töø vôùi caùc phaàn haønh khaùc. 3.5 Kieåm tra, khaúng ñònh raèng khoâng coù coâng nôï hoaëc taøi saûn ñöôïc haïch toaùn ghi nhaän khoâng ñuùng kyø baèng caùch kieåm tra caùc soå phuï cuûa Ngaân haøng cuûa caùc thaùng sau ngaøy khoaù soå. Choïn ra moät soá giao dòch tröôùc vaø sau thôøi ñieåm khoaù soå keá toaùn, kieåm tra vieäc chia caét nieân ñoä keá toaùn. 3.6 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 4. Kieåm tra tieàn ñang chuyeån: 4.1 Ñoái chieáu toång soá tieàn treân baûng keâ chi tieát caùc khoaûn ñang vôùi soá dö treân baûng caân ñoái vaø kieåm tra vieäc keát toaùn caùc taøi khoaûn tieàn ñang chuyeån vôùi chöùng töø ngaân haøng cuûa thaùng tieáp theo cuûa naêm sau. 4.2 Thu thaäp caùc baèng chöùng coù lieân quan. Chöông trình kieåm toaùn Trang 4
- 4.3 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 5. Keát luaän: 5.1 Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà coøn toàn taïi (neáu coù). 5.2 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 5.3 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 5
- CAÙC KHOAÛN PHAÛI THU chöông trình kieåm toaùn naøy daønh cho caùc taøi khoaûn : TK131 “Phaûi thu khaùch haøng”, TK136 “Phaûi thu noäi boä”, TK1388 “Phaûi thu khaùc”, TK 139 “Döï phoøng phaûi thu khoù ñoøi”. CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc hieän thöïc hieän m chieáu 1. Kieåm tra phaân tích 1.1 Thu thaäp danh saùch caùc khoaûn phaûi thu, ñoái chieáu vôùi soå keá toaùn chi tieát, soå keá toaùn toång hôïp vaø BCTC taïi thôøi ñieåm khoaù soå keá toaùn. 1.2 Phaân tích söï bieán ñoäng caùc khoaûn phaûi thu giöõa kyø naøy vaø kyø tröôùc ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä thanh toaùn. 1.3 Phaân tích söï bieán ñoäng tyû troïng caùc khoaûn döï phoøng / caùc khoaûn phaûi thu, ñaùnh giaù khaû naêng thu hoài cuûa caùc coâng nôï vaø quy ñònh cuûa Nhaø Nöôùc cho pheùp. Löu yù: Ñoái vôùi phaàn haønh naøy caùc taøi khoaûn 131 seõ lieân quan ñeán caùc giao dòch baùn haøng vôùi khaùch haøng do vaäy noù seõ lieân quan chaët cheõ ñeán khoaûn muïc doanh thu. Ñoái vôùi taøi khoaûn 136 – Phaûi thu noäi boä seõ lieân quan caû hai loaïi giao dòch veà voán vaø giao dòch baùn haøng thoâng qua noäi boä trong coâng ty, Toång coâng ty hay taäp ñoaøn. 2. Kieåm tra chi tieát: 2.1 Xaùc ñònh soá dö cuûa caùc khoaûn phaûi thu baèng caùc böôùc : Kieåm tra caùch trình baøy, danh muïc chi tieát caùc taøi khoaûn khaùch haøng ñaûm baûo khoâng coù nhöõng Chöông trình kieåm toaùn Trang 6
- ñieåm baát thöôøng. Kieåm tra ñoái vôùi caùc khaùch haøng coù soá dö Coù. Kieåm tra caùc bieân baûn ñoái chieáu coâng nôï taïi thôøi khoaù soå (neáu coù). Göûi caùc yeâu caàu xaùc nhaän veà caùc khoaûn phaûi thu tôùi nhöõng ngöôøi mua haøng thöôøng xuyeân, coù giaù trò lôùn vaø caùc khaùch haøng coù soá dö vöôït quaù VNÑ, chöa coù bieân vaûn ñoái chieáu coâng nôï, caùc khoaûn toàn ñoïng laâu ngaøy chöa xöû lyù. Toùm taét caùc keát quaû xaùc nhaän : + Tính toång soá caùc khoaûn phaûi thu ñaõ ñöôïc xaùc nhaän vaø so saùnh vôùi toång soá caùc khoaûn phaûi thu. + Xem xeùt caùc khoaûn cheânh leäch lôùn vôùi soå keá toaùn chi tieát vaø tìm lôøi giaûi thích . + Ñöa ra keát luaän thích hôïp veà maët phaïm vi cuûa vieäc kieåm toaùn. + Ñoái vôùi tröôøng hôïp khoâng traû lôøi söû duïng caùc thuû tuïc thay theá nhö kieåm tra vieäc thanh toaùn sau ngaøy khaoùa soå hay vieäc kyù nhaän mua haøng treân hoùa ñôn 2.2 Kieåm tra choïn maãu moät soá khaùch haøng, ñoái vôùi caùc chöùng töø hieän coù cuûa doanh nghieäp, kieåm tra buùt toaùn haïch toaùn. 2.3 Ñoái vôùi caùc khoaûn phaûi thu khaùc coù soá dö, soá phaùt sinh lôùn, nghieäp vuï baát thöôøng, toàn ñoäng laâu ngaøy caàn kieåm tra buùt toaùn haïch toaùn vaø chöùng töø. 2.4 Kieåm tra vieäc chia caét nieân ñoä trong vieäc haïch toaùn caùc khaoûn phaûi thu (tuøy theo taøi lieäu hieän höõu). Chöông trình kieåm toaùn Trang 7
- 2.5 Kieåm tra vieäc laäp döï phoøng caùc khoaûn phaûi thu khoù ñoøi baèng caùch : − Thu thaäp danh saùch caùc khoaûn nôï ñöôïc phaân tích theo thôøi gian so saùnh vaø danh saùch caùc khoaûn nôï cuûa khaùch haøng ñaõ laäp döï phoøng. Giaûi thích söï chaäm treå baèng caùch hoûi ban laõnh ñaïo khaùch haøng vaø kieåm tra xem coù hôïp lyù khoâng neáu ghi nhaän döï phoøng. − Ñaùnh giaù cô sôû cuûa caùc döï phoøng ñöôïc laäp treân caùc khoaûn phaûi thu khoù ñoøi hay coù tranh chaáp, xem xeùt noù phuø hôïp vôùi quy ñònh hieän haønh khoâng. Ñaûm baûo vieäc haïch toaùn chính xaùc ñaày ñuû caùc khoaûn döï phoøng. − Tìm kieám caùc khoaûn coâng nôï chöa haïch toaùn vaøo döï phoøng phaûi thu khoù ñoøi nhö kieåm tra caùc khoaûn phaûi thu coù soá dö keùo daøi (taïi nhieàu naêm) − Xem xeùt caùc söï kieän sau ngaøy khoaù soå keá toaùn ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä aûnh höôûng cuûa thoâng tin tôùi khaû naêng thanh toaùn cuûa coâng nôï. Töø ñoù coù theå keát luaän khaû naêng thu hoài cuûa caùc khoaûn coâng nôï. 2.6 Ñoái vôùi caùc khoaûn coâng nôï coù goác ngoaïi teä: Xem xeùt vieäc haïch toaùn trong kyø vôùi tyû giaù nhö theá naøo? Coù phuø hôïp khoâng? Soá dö cuoái kyø coù ñaûm baûo ñöôïc ñaùnh giaù laïi theo tyû giaù quy ñònh khoâng? Qua ñoù coù theå xaùc ñònh cheânh leäch tyû giaù phaùt sinh vaø cheânh leäch tyû giaù ñaùnh giaù laïi soá dö . 2.7 Ñoái vôùi caùc khoaûn coâng nôï noäi boä caàn chuù yù baûn chaát cuaû caùc giao dòch naøy. Neáu laø giao dòch veà voán caàn coù xaùc nhaän thích hôïp vaø baèng chöùng veà söï hieän höõu. 2.8 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc Chöông trình kieåm toaùn Trang 8
- yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Keát luaän: 3.1 hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøa toàn taïi (neáu coù) 3.2 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 3.3 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 9
- CAÙC TAØI SAÛN LÖU ÑOÄNG KHAÙC Chöông trình kieåm toaùn naøy daønh cho caùc taøi khoaûn : TK138.1 “Taøi saûn thieáu chôø xöû lyù”, TK 141 “Taïm öùng”, TK 142 “Chi phí traû tröôùc”, TK 144 “Kyù quõy, Kyù cöôïc ngaén haïn” vaø TK 244 “Kyù quõy, Kyù cöôïc daøi haïn” CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc thöïc m hieän hieän chieáu 1. Kieåm tra phaân tích Laäp trang toång hôïp taøi khoaûn, coù ñöa ra so saùnh vôùi nieân ñoä tröôùc, soá dö cuûa kyø naøy vôùi kyø tröôùc ñeå thu thaäp nhöõng giaûi thích cho nhöõng thay ñoåi ñaùng keå ? 2. Kieåm tra chi tieát 2.1 Ñoái vôùi caùc khoaûn taïm öùng : − Thu thaäp hoaëc laäp danh saùch chi tieát coù soá dö taïi thôøi ñieåm khoaù soå keá toaùn, thuïc hieän ñoái chieáu vôùi soå keá toaùn chi tieát, soå keá toaùn toång hôïp vaøBCTC. − Khaúng ñònh soá dö cuûa caùc khoaûn taïm öùng baèng caùch : • Kieåm tra soá lieäu treân ñoái chieáu coâng nôï(neáu coù) • Kieåm tra caùc khoaûn thanh toaùn sau ngaøy khoaù soå keá toaùn. • Laäp thö xaùc nhaän nôï vôùi caùc khoaûn taïn öùng coù giaù trò lôùn vaø caùc soá dö cuûa caùc khoaûn laâu ngaøy khoâng hoaït ñoäng. Tìm hieåu baûn chaát cuûa caùc khoaûn taïn öùng aâm hay coù soá dö lôùn hoaëc ñaõ laâu ngaøy khoâng hoaït ñoäng. • Neáu coù cheânh leäch lôùn so vôùi soå keá toaùn chi tieát phaûi tìm lôøi giaûi thích. Chöông trình kieåm toaùn Trang 10
- − Choïn maãu moät soá khoaûn taïm öùng ñeå coù keát luaän veà thuû tuïc taïm öùng (giaáy ñeà nghò taïm öùng coù ñuû chöõ kyù khoâng, noäi dung taïm öùng ), Ñaûm baûo caùc khoaûn taïm öùng cho nhaân vieân ñeàu coù muïc ñích roõ raøng vaø ñöôïc caáp coù thaåm quyeàn pheâ duyeät. Kieåm tra vieäc thanh toaùn tieàn taïm öùng (löu yù vieäc quyeát toaùn, khoaûn taïm öùng vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh, vaøo vaät tö, haøng hoaù coâng cuï ) − Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 2.2 Chi phí traû tröôùc: − Thu thaäp hoaëc laäp baûng chi tieát soá dö ñaàu kyø, phaùt sinh taêng, soá phaân boå, soá dö cuoái kyø, tyû leä phaân boå theo töøng khoaûn chi phí. Ñoái chieáu soá dö cuoái kyø vôùi soå keá toaùn chi tieát, soå keá toaùn toång hôïp vaø BCTC. − Kieåm tra choïn maãu moät soá khoaûn chi phí traû tröôùc coù giaù trò lôùn, hoaëc baát thöôøng, kieåm tra ñaùnh giaù tính hôïp lyù cô sôû xaùc ñònh tyû leä phaân boå cuûa caùc chi phí traû tröôùc. • Thu thaäp caùc taøi lieäu boå sung nhö: hôïp ñoàng thueâ nhaø, hôïp ñoàng baûo hieåm hoaëc hoaù ñôn mua haøng (keøm phieáu nhaäp kho) ñoái vôùi coâng cuï duïng cuï chôø phaân boå. • Kieåm tra vieäc thanh toaùn cuûa caùc hoà sô traû tieàn coù ghi soá tieàn thanh toaùn vaø so saùnh vôùi vieäc ghi soå keá toaùn. • Tính toaùn laïi chæ tieâu phaân boå cho phuø hôïp vôùi nguyeân taéc phaân chia nieân ñoä. − Ñöa ra ñaùnh giaù veà tính hôïp lyù cuûa soá dö taøi khoaûn chi phí traû tröôùc taïi thôøi ñieåm khoaù soå. Chöông trình kieåm toaùn Trang 11
- • Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 2.3 Taøi saûn thieáu chôø xöû lyù − Xem xeùt taát caû caùc taøi saûn thieáu chôø xöû lyù phaùt sinh trong kyø vaø ñaõ ñöôïc xöû lyù trong kyø • Bieân baûn laøm vieäc cuûa Hoäi ñoàng kieåm keâ, hoäi ñoàng xöû lyù ( trong ñoù löu yù vieäc xaùc ñònh traùch nhieäm hoaëc nguyeân nhaân thieáu huït). • Xem xeùt quyeát ñònh cuûa giaùm ñoác hoaëc ngöôøi coù thaåm quyeàn khaùc coù phuø hôïp vôùi quy ñònh khoâng? • Neáu soá dö taøi saûn thieáu laø ñaùng keå caàn xem xeùt ñeå ñöa vaøo thö quaûn lyù hay thaûo luaän vôùi ban laõnh ñaïo khaùch haøng. • Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 2.4 Taøi khoaûn kyù quõy, kyù cöôïc − Thu thaäp hoaëc laäp baûng chi tieát soá dö ñaàu kyø, phaùt sinh taêng, giaûm, soá cuoái kyø cuûa taøi khoaûn kyù quõy, kyù cöôïc. − Tìm hieåu baûn chaát cuaû caùc khoaûn kyù cöôïc, kyù quõy. − Laäp thö xaùc nhaän ñoái vôùi caùc khoaûn kyù quõy coù giaù trò lôùn hoaëc toàn taïi laâu ngaøy. Xem xeùt vieäc keát toaùn caùc taøi khoaûn kyù quõy, kyù cöôïc vaøo caùc thaùng cuûa naêm tieáp theo. Chöông trình kieåm toaùn Trang 12
- − Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Keát luaän 1 Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi(neáu coù) 2 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 3 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 13
- HAØNG TOÀN KHO & DÖÏ PHOØNG GIAÛM GIAÙ HAØNG TOÀN KHO Chöông trình kieåm toaùn daønh cho caùc taøi khoaûn: TK 151 “Haøng mua ñang ñi ñöôøng”, TK 152, 153 “Nguyeân vaät lieäu chính”, TK 155,156 “Thaønh phaåm, haøng hoaù”, TK 157 “haøng göûi ñi baùn”, vaø döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngöôøi Ngaøy Tha thöïc hieän m chieáu I. Toång quaùt Tìm hieåu khaùi quaùt veà phöông phaùp xaùc ñònh soá löôïng haøng toàn kho cuoái kyø(nhö keâ khai thöôøng xuyeân, kieåm keâ thöïc teá) vaø xaùc ñònh giaù haøng toàn kho (nhö giaù ñích danh, LIFO, FIFO, giaù bình quaân) ñöôïc aùp duïng taïi ñôn vò ñeå phuïc vuï muïc ñích laäp BCTC. II. Quy trình kieåm toaùn 1. Kieåm tra phaân tích 1.1 So saùnh giaù trò haøng toàn kho vôùi caùc nieân ñoä keá toaùn tröôùc vaø keá hoaïch hoaëc ñònh möùc döï tröõ (neáu coù). 1.2 So saùnh tyû suaát döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho vôùi caùc nieân ñoä keá toaùn tröôùc vaø keá hoaïch (neáu coù) 1.3 Xem xeùt söï bieán ñoäng cuûa haøng mua, haøng xuaát qua caùc thaùng vaø tìm hieåu nguyeân nhaân neáu coù ñoät bieán. 2. Kieåm tra chi tieát: Nguyeân vaät lieäu, coâng cuï lao ñoäng, thaønh phaåm vaø haøng hoaù. 2.1 Chöùng kieán vaøo cuoäc kieåm keâ thöïc teá taïi thôøi ñieåm khoaù soå keá toaùn (neáu giaù trò haøng toàn kho chieám tyû troïng lôùn trong BCTC vaø neáu thôøi ñieåm ñöôïc chæ ñònh laøm kieåm toaùn tröôùc thôøi ñieåm khoaù soå). Chöông trình kieåm toaùn Trang 14
- Löu yù : 2.1.1 Kieåm tra xem khaùch haøng coù tuaân thuû caùc quy ñònh veà kieåm keâ haøng toàn kho hay khoâng. 2.1.2 Trong khi xem xeùt vieäc kieåm keâ cuûa khaùch haøng, chuù yù taäp trung vaøo nhöõng khoaûn muïc coù giaù trò lôùn 2.1.3 Thoâng qua vieäc phoûng vaán vaø quan saùt, ghi laïi treân giaáy laøm vieäc caùc khoaûn muïc haøng toàn kho ñaõ quaù haïn, hö hoûng chaäm luaân chuyeån hoaëc haøng thöøa. 2.1.4 Ñaûm baûo raèng caùc khoaûn muïc bò loaïi ra khoûi danh muïc haøng toàn kho (haøng khoâng coù giaù trò, haøng giöõ hoä ngöôøi khaùc ) ñaõ döôïc loaïi ra trong quaù trình kieåm keâ, ñöôïc coäng vaø ghi soå moät caùch chính xaùc, moâ taû ñaëc ñieåm vaø lyù do khieán chuùng bò loaïi ra. 2.1.5 Thöïc hieän vieäc xaùc nhaän ñoái vôùi caùc maët haøng do ngöôøi khaùc hoaëc khaùch haøng giöõ, xem xeùt vieäc kieåm keâ thöïc teá caùc maët haøng naøy neáu coù theå. 2.1.6 Ñoái chieáu keát quaû kieåm keâ vôùi soá lieäu treân BCTC ngaøy 31/12, neáu coù cheânh leäch lôùn, xem xeùt vieäc thöïc hieän caùc böôùc kieåm tra tieáp theo (ñoái chieáu vôùi phieáu nhaäp kho, phieáu xuaát kho), ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh döï kieán. 2.2 Thu thaäp danh muïc haøng toàn kho taïi thôøi ñieåm khoaù soå (soå keá toaùn chi tieát, soå keá toaùn toång hôïp, vaø bieân baûng kieåm keâ), thöïc hieän caùc coâng vieäc ñoái chieáu soá dö cuûa töøng loaïi maët haøng treân soå keá toaùn chi tieát, ñoái chieáu vôùi soå keá toaùn toång hôïp, BCTC vôùi soá lieäu kieåm keâ. 2.3 Kieåm tra chi tieát caùc ñoái öùng baát thöôøng cuûa caùc taøi khoaûn haøng toàn kho, giaûi thích ñaày ñuû caùc buùt toaùn baát thöôøng naøy. 2.4 Kieåm tra choïn maãu hoaëc chi tieát moät soá nghieäp vuï nhaäp, xuaát kho, ñoái chieáu vôùi caùc phaàn haønh khaùc coù lieân quan (chi phí, giaù voán). Thu thaäp caùc hoaù ñôn cuûa ngöôøi cung caáp lieân quan ñeán haøng toàn kho Chöông trình kieåm toaùn Trang 15
- taïi thôøi ñieåm cuoái naêm. 2.5 Kieåm tra phöông phaùp tính giaù Ñoái vôùi haøng toàn kho coù giaù trò ñaùng keå caàn xem xeùt möùc thaáp hôn giöõa giaù ghi soå(giaù ñang haïch toaùn) vaø giaù trò thuaàn coù theå ñöôïc thöïc hieän ñöôïc nhö sau : - Xem xeùt cô sôû xaùc ñònh giaù trò haøng toàn kho. - Ñaùnh giaù tính hôïp lyù cuûa giaù trò ghi soå haøng toàn kho cuoái kyø baèng caùch so saùnh giöõa soá löôïng haøng toàn kho ghi soå vaø giaù haøng nhaäp kho cuoái naêm, giaù trò ghi soå vôùi soá löôïng haøng toàn kho theo keát quûa kieåm keâ vaø giaù trò haøng nhaäp kho, xuaát baùn cuoái naêm. - Öôùc tính giaù trò thöïc hieän thuaàn baèng caùch duøng giaù baùn taïi thôøi ñieåm khoaù soå tröø ñi chi phí öôùc tính ñeå hoaøn thieän vaø baùn caùc maët haøng ñaõ ñöôïc kieåm tra(öôùc tính chi phí caàn thieát ñeå hoaøn taát saûn phaåmvaø chi phí baùn haøng) - So saùnh giaù trò ghi soå vôùi giaù baùn maø doanh nghieäp thöïc hieän taïi thôøi ñieåm cuoái naêm(coù theå tham khaûo giaù baùn trong kyø). 2.6 Xem xeùt vieäc xöû lyù vaø haïch toaùn caùc khoaûn thöøa thieáu phaùt sinh trong kieåm keâ. Döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho 2.7 Thu thaäp baûng tính döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho : - Kieåm tra cô sôû cuûa vieäc trích laäp döï phoøng (Tính toaùn laïi moät soá khoaûn) - Kieåm tra chi tieát ñôn giaù ghi soå, ñôn giaù laäp döï phoøng vaø giaù treân thò tröôøng taïi thôøi ñieåm cuoái nieân ñoä keá toaùn (coù xem xeùt ñôn giaù sau ngaøy khoaù soå keá toaùn neáu caàn thieát) Ñöa ra keát luaän: haøng toàn kho ñöôïc tính theo giaù thaáp Chöông trình kieåm toaùn Trang 16
- hôn giaù trò thöïc hieän thuaàn. - Xem xeùt vieäc haïch toaùn döï phoøng vaø hoaøn nhaäp döï phoøng. Kieåm tra tính phuø hôïp cuûa caùc phaàn ghi chuù nhö sau: Ñaùnh giaù tính nhaát quaùn trong vieäc aùp duïng phöông phaùp tính giaù töøng loaïi haøng toàn kho. Neáu coù söï khoâng nhaát quaùn thì caàn xaùc ñònh möùc ñoä aûnh höôûng cuûa vieäc aùp duïng khoâng nhaát quaùn phöông phaùp tính giaù haøng toàn kho 2.8 Xem xeùt caùc taøi lieäu lieân quan ñeå coù döôïc baèng chöùng haøng toàn kho ñöôïc ñem ra theá chaáp, hoaëc haøng toàn kho khoâng thuoäc quyeàn sôõ höõu cuûa doanh nghieäp. 2.9 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. III. Keát luaän 1. Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi (neáu coù). 2. Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 3. Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 17
- DOANH THU Chöông trình kieåm toaùn daønh cho taøi khoaûn511 “doanh thu baùn haøng” THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngöôøi Ngaøy Tha thöïc hieän m chieáu I. Thuû tuïc phaân tích : - So saùnh vôùi kyø tröôùc, vôùi keá hoaïch, neáu coù bieán ñoäng baát thöôøng caàn tìm hieåu roõ nguyeân nhaân. - So saùnh tyû troïng lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng SXKD vôùi doanh thu thuaàn giöõa kyø naøy vôùi kyø tröôùc ñeå ñaùnh giaù khaû naêng sinh lôøi töø doanh thu baùn saûn phaåm qua caùc kyø. - Laäp baûng phaân tích toång quaùt quan heä ñoái öùng taøi khoaûn vaø nhaän daïng caùc quan heä baát thöôøng. - Laäp baûng phaân tích doanh thu theo thueá suaát, theo töøng thaùng vaø theo töøng loaïi doanh thu, laäp baûng phaân tích doanh thu trong moái quan heä vôùi giaù voán, vôùi Thueá GTGT Nhaän daïng söï taêng hay giaûm baát thöôøng cuûa doanh thu trong kyø kieåm toaùn - Tính tyû leä laõi goäp theo töøng thaùng, töøng quyù. Xaùc ñònh roõ nguyeân nhaân cuûa nhöõng bieán ñoäng baát thöôøng II. Kieåm tra chi tieát 2.1 Ñoái chieáu soá lieäu treân baùo caùo KQKD vôùi soá lieäu treân soå toång hôïp vaø soå chi tieát, tôø khai VAT ñaàu ra 2.2 Kieåm tra choïn maãu: töø söï phaân tích treân choïn ra moät maãu hôïp lyù ñeå kieåm tra. - Kieåm tra tính coù thaät vaø tính ñaày ñuû cuûa nghieäp vuï doanh thu: ñoái chieáu nghieäp vuï baùn haøng ñöôïc ghi cheùp treân soå keá toaùn, nhaät kyù baùn haøng vôùi caùc chöùng töø goác coù lieân quan nhö : ñôn ñaët haøng, hôïp ñoàng kinh teá, thanh lyù hôïp ñoàng KT, leänh baùn haøng, phieáu xuaát kho, vaän ñôn, hoùa ñôn keát hôïp xem xeùt vaø kieåm tra quaù trình thanh toaùn - Kieåm tra tính chính xaùc cuûa nghieäp vuï doanh thu: kieåm tra soá löôïng, ñôn giaù vaø tính toaùn treân hoaù ñôn baùn haøng, kieåm tra vieäc quy ñoåi ñoàng tieàn baùn haøng baèng ngoaïi teä ra ñoàng tieàn haïch toaùn, ñoái chieáu soá lieäu treân hoaù ñôn vôùi soå chi tieát vaø soå toång Chöông trình kieåm toaùn Trang 18
- hôïp doanh thu - Kieåm tra vieäc phaân loaïi doanh thu : phaân bieät doanh thu baùn chòu, doanh thu thu tieàn ngay, doanh thu nhaän tröôùc, doanh thu haøng ñoåi haøng. Phaân bieät doanh thu baùn haøng hoaëc cung caáp dòch vuï vôùi caùc khoaûn thu nhaäp khaùc, phaân bieät töøng loaïi doanh thu lieân quan ñeán töøng loaïi thueá suaát khaùc nhau, töøng saûn phaåm khaùc nhau. - Kieåm tra tính ñuùng kyø ñoái vôùi nghieäp vuï doanh thu: kieåm tra chöùng töø cuûa moät soá nghieäp vuï doanh thu phaùt sinh tröôùc vaø sau thôøi ñieåm khoaù soå ( 5 ñeán 10 ngaøy) ñeå xem xeùt ngaøy thaùng ghi treân hoaù ñôn, vaän ñôn vôùi ngaøy thaùng treân nhaät kyù baùn haøng vaø soå chi tieát - Kieåm tra tính coäng doàn: coäng laïi soá phaùt sinh treân soå nhaät kyù baùn haøng, soå chi tieát cuûa moät soá thaùng hoaëc caû naêm tuyø theo khoái löôïng caùc nghieäp vuï phaùt sinh cuûa doanh nghieäp. Coäng laïi soá phaùt sinh luõy keá cuûa caùc taøi khoaûn doanh thu. 2.3 Kieåm tra soá phaùt sinh giaûm doanh thu: - kieåm tra caùc khoaûn giaûm giaù haøng baùn, haøng baùn bò traû laïi. Coù theå kieåm tra 100% hoaëc choïn maãu tuyø theo keát quaû tìm hieåu veà HTKSNB ñoái vôùi khoaûn muïc naøy cuûa doanh nghieäp. Löu yù: Ñoái chieáu caùc khoaûn giaûm giaù haøng baùn vôùi caùc quy cheá quaûn lyù cuûa doanh nghieäp, neáu khoâng coù quy cheá giaûm giaù haøng baùn thì phaûi ghi roõ. Moïi khoaûn haøng baùn bò traû laïi ñeàu phaûi coù vaên baûn cuûa ngöôøi mua ghi roõ soá löôïng, ñôn giaù vaø trò giaù haøng baùn bò traû laïi, xaùc ñònh lyù do traû laïi haøng keøm theo chöùng töø nhaäp kho soá haøng bò traû laïi hoaëc chöùng töø khaùc chöùng minh cho soá haøng bò traû laïi. - Kieåm tra vieäc haïch toaùn caùc khoaûn giaûm tröøxem coù ñuùng quy ñònh hieän haønh khoâng 3. Ñoái chieáu vôùi caùc phaàn haønh kieåm troaùn coù lieân quan: Löu yù: kieåm tra soá dö chi tieát cuûa caùc khoaûn coâng nôï ñeå phaùt hieän caùc khoaûn ñaõ ñuû ñieàu kieân ghi nhaän doanh thu nhöng vaãn coøn treo coâng nôï. 4. Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû Chöông trình kieåm toaùn Trang 19
- tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. III. Keát luaän 1. Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi (neáu coù). 2. Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 20
- CHI PHÍ PHAÛI TRAÛ VAØ CHEÂNH LEÄCH TYÛ GIAÙ Chöông trình naøy daønh chi taøi khoaûn TK 335 & 413. CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc thöïc m hieän hieän chieáu 1. Thuû tuïc phaân tích So saùnh caùc khoaûn chi phí phaûi traû, cheânh leäch tyû giaù giöõa kyø naøy vôùi kyø tröôùc, giaûi thích nhöõng bieán ñoäng baát thöôøng (neáu coù). 2. Kieåm tra chi tieát 2.1 Kieåm tra chi phí phaûi traû: - Kieåm tra chính saùch vaø thuû tuïc ghi nhaän chi phí phaûi traû. Xem xeùt baûn chaát cuûa caùc khoaûn chi phí phaûi traû baèng caùch soaùt xeùt caùc giaáy laøm vieäc naêm tröôùc (neáu coù) hoaëc tìm hieåu töø doanh nghieäp. Xaùc ñònh doanh nghieäp coù aùp duïng caùc chính saùch vaø thuû tuïc haïch toaùn chi phí phaûi traû moät caùch nhaát quaùn vaø phuø hôïp khoâng? - Kieåm tra soá dö caùc khoaûn chi phí phaûi traû. Thu thaäp soá lieäu chi tieát caùc khoaûn chi phí phaûi traû. Ñoái vôùi chi phí phaûi traû lieân quan ñeán döï tính thì caàn thu thaäp caùc baèng chöùng coù lieân quan ñeán vieäc döï tính chi phí phaûi traû nhö : Bieân baûn hoïp Hoäi ñoàng quaûn trò, Ban giaùm ñoác, baûng thanh toaùn löông kyø cuoái, tính laïi chi phí phaûi traû döïa treân caùc baèng chöùng ñoù. Ñoái vôùi caùc chi phí phaûi traû ñöôïc tính döïa treân soá lieäu cuï theå thì phaûi thu thaäp vaø kieåm tra caùc chöùng töø lieân quan nhö hôïp ñoàng cung öùng dòch vuï, haøng hoaù, bieân baûn thueá, giaáy baùo laõi vay ngaân haøng thaùng 12 Tìm hieåu caùc khoaûn chi phí phaûi traû chöa ñöôïc haïch toaùn (neáu coù) baèng caùch tham khaûo caùc taøi lieäu kyø tröôùc vaø caùc taøi lieäu khaùc Ñoái vôùi caùc soá dö chi phí phaûi traû toàn taïi töø naêm Chöông trình kieåm toaùn Trang 21
- tröôùc nhöng khoâng phaùt sinh naêm nay thì phaûi tæm hieåu nguyeân nhaân, tìm lôøi giaûi thích - Kieåm tra soá phaùt sinh: kieåm tra choïn maãu caùc khoaûn chi phí phaûi traû phaùt sinh beân Nôï ñeå ñaûm baûo raèng noäi dung vaø chöùng töø haïch toaùn chi phí phaûi traû phuø hôïp vôùi noäi dung chi phí phaûi traû. 2.2 Kieåm tra cheânh leäch tyû giaù - Thu thaäp caùc khoaûn tieàn vaø coâng nôï (phaûi thu, phaûi traû, vay ) coù goác ngoaïi teä, ñaûm baûo raèng taát caû caùc khoaûn naøy ñaõ ñöôïc tính theo tyû giaù quy ñònh taïi thôøi ñieåm khoaù soå keá toaùn. Neáu khoâng ñöôïc tính theo tyû giaù quy ñònh taïi thôøi ñieåm khoaù soå thì caàn tìm lôøi giaûi thích. - Kieåm toaùn vieân caàn kieåm tra phöông phaùp haïch toaùn cheânh leäch tyû giaù ñôn vò ñaõ aùp duïng coù phuø hôïp vôùi cheá ñoä keá toaùn quy ñònh vaø coù aùp duïng nhaát quaùn trong quaù trình haïch toaùn hay khoâng. - Kieåm tra choïn maãu caùc khoaûn cheânh leäch tyû giaù haïch toaùn trong kyø, xem tyû giaù naøy coù ñöôïc tính toaùn vaø haïch toaùntheo ñuùng quy ñònh hieän haønh hay khoâng? (xöû lyù cheânh leäch tyû giaù cuûa nghieäp vuï phaùt sinh trong kyø, xöû lyù cheânh leäch tyû giaù do ñaùnh giaù laïi soá dö ngoaïi teä cuoái kyø ); Kieåm tra caùc buùt haïch toaùn. 2.3 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Keát luaän: 3.1 Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà coøn toàn taïi (neáu coù). 3.2 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 3.3 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 22
- THUEÁ VAØ CAÙC KHOAÛN PHAÛI NOÄP NHAØ NÖÔÙC Chöông trình naøy daønh chi taøi khoaûn TK 333 “Thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp ngaân saùch” CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc hieän thöïc hieän m chieáu 1. Kieåm tra soá dö : − Ñoái chieáu soá dö ñaàu kyø treân baùo caùo taøi chính naêm nay vôùi soá lieäu treân baùo caùo taøi chính naêm tröôùc ( ñaõ ñöôïc kieåm toaùn vaø pheâ duyeät bôûi cô quan coù thaåm quyeàn), vôùi bieân baûn quyeát toaùn vaø xaùc nhaän veà thueá (neáu coù) vaø soá dö ñaàu kyø treân baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh – bieåu tình hình thöïc hieän nghóa vuï vôùi NSNN Löu yù : Neáu coù cheânh leäch phaûi kieåm tra caùc buùt toaùn ñieàu chænh trong kyø ôû phaàn kieåm tra chi tieát − Ñoái chieáu soá lieäu treân baûng caân ñoái keá toaùn, baùo caùo keát quaû kinh doanh vôùi soå caùi taøi khoaûn, soå chi tieát vaø caùc baùo caùo thueá 2. Kieåm tra soá phaùt sinh 2.1 Thu thaäp, xem xeùt caùc bieân baûn quyeát toaùn vaø xaùc nhaän veà thueá, ñoái chieáu caùc chæ tieâu do cô quan thueá xaùc nhaän vôùi soå keá toaùn vaø baùo caùo taøi chính trong kyø. Thu thaäp caùc tôø khai thueá, thoâng baùo noäp thueá, chöùng töø noäp thueá trong kyø, ñoái chieáu vôùi phaàn haïch toaùn treân soå keá toaùn vaø baùo caùo keá toaùn: − Ñoái chieáu soá thueá naêm tröôùc mang sang vôùi tôø khai thueá thaùng 01. − Ñoái chieáu soá thueá phaûi noäp trong kyø vôùi toång hôïp caùc thoâng baùo noäp thueá, tôø khai thueá. Xem xeùt caùc baûng keâ khai thueá : ñaûm baûo raèng caùc baûng keâ khai thueá ñaõ laäp ñaày ñuû vaø noäp cho cô quan thueá theo ñuùng quy ñònh : töø ngaøy 01 ñeán ngaøy 10 thaùng tieáp theo, toái ña cho pheùp laø ñeán ngaøy 14. Kieåm tra tính ñaày ñuû, chính xaùc cuûa caùc khoaûn thueá ñöôïc keâ khai veà thueá suaát ñöôïc aùp duïng, veà cô sôû tính thueá ( giaù tính thueá) vaø veà maët haøng phaûi chòu thueá. Chöông trình kieåm toaùn Trang 23
- 2.2 laäp baûng toång hôïp ñoái öùng taøi khoaûn nhaèm : ñoái chieáu vôùi caùc phaàn haønh kieåm toaùn khaùc vaø baùo caùo taøi chính naêm nay, nhaän daïng quan heä ñoái öùng baát thöôøng. 2.3 kieåm tra soá phaùt sinh Coù: Caên cöù vaøo keát quaû phaân tích ôû treân, choïn maãu phuø hôïp ñeå kieåm tra. − Caên cöù vaøo keát quaû kieåm toaùn doanh thu, ñoái vôùi töøng maët haøng coù doanh thu chòu caùc loaïi thueá khaùc nhau vaø tyû leä thueá suaát, kieåm tra vieäc tính toaùn caùc loaïi thueá phaûi noäp trong kyø : thueá VAT, tieâu thuï ñaëc bieät − Caên cöù vaøo thoâng baùo thueá xuaát khaåu, thueá taøi nguyeân cuûa caùc cô quan chöùc naêng, kieåm tra vieäc tính toaùn vaø haïch toaùn thueá xuaát khaåu, thueá taøi nguyeân phaûi noäp − Caên cöù bieân baûn giao voán cuûa nhaø nöôùc cho doanh nghieäp vaø keát quaû kieåm toaùn nguoàn voán chuû sôû höõu, xaùc ñònh soá voán phaûi chòu nghóa vuï thueá vaø kieåm tra cô sôû tính toaùn soá thu söû duïng voán ñôn vò phaûi noäp ( voán ngaân saùch chòu thueá, thueá suaát). − Caên cöù vaøo thoâng baùo noäp thueá ñaát vaø tieàn thueâ ñaát cuûa cô quan thueá ñòa phöông, kieåm tra caùc hôïp ñoàng thueâ vaø vieäc haïch toaùn tieàn thueá söû duïng ñaát vaø tieàn thueâ ñaát cuûa doanh nghieäp. − Caên cöù vaøo soå chi tieát theo doõi vieäc tính toaùn vaø thanh toaùn löông, tieàn thöôûng vaø caùc khoaûn phaûi noäp khaùccuûa CBCNV trong ñôn vò (Neáu phaàn tieàn löông laøm roài thì thoâi) − Moãi naêm caùc doanh nghieäp phaûi noäp thueá moân baøi moät laàn, soá thueá moân baøi phaûi noäp trong naêm tuøy thuoäc vaøo haïng doanh nghieäp vaø maët haøng kinh doanh. Vieäc kieåm toaùn thueá moân baøi chæ caàn kieåm tra thoâng baùo veà thueá moân baøi phaûi noäp cuûa cô quan thueá. − Xem xeùt bieân baûn Ban giaùm ñoác, Bieân baûn hoïp hoäi ñoàng ban quaûn trò vaø bieân baûn ñaïi hoäi coå ñoâng ñeå xaùc ñònh vieäc phaân chia lôïi nhuaän vaø kieåm tra thuû tuïc chuyeån lôïi nhuaän, keâ khai thueá (ñoái vôùi doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi). Löu yù: − Caàn kieåm tra tính ñaày ñuû, chính xaùc vaø ñuùng thôøi Chöông trình kieåm toaùn Trang 24
- haïn cuûa caùc khoaûn thueá ñöôïc keâ khai veà tyû leä thueá suaát ñöôïc aùp duïng, cô sôû tính thueá ( giaù tính thueá), caùc maët haøng chòu thueá, ñoái töôïng chòu thueá. − Yeâu caàu kieåm tra kyõ vieäc keâ khai thueá cuûa thaùng 1 vaø thaùng 12 ñeå traùnh vieäc laãn thueá sang naêm sau. 2.4 Kieåm tra soá phaùt sinh Nôï: − Ñoái chieáu soá thueá phaûi noäp trong kyø vôùi caùc chöùng töø noäp thueá, ñoái chieáu vôùi bieân baûn xaùc nhaän soá thueá caùc loaïi vaø caùc khoaûn phaûi noäp khaùc cuûa cô quan thueá trong kyø (neáu coù) − Kieåm tra caùc chöùng töø cuûa caùc nghieäp vuï lieân quan ñeán vieäc giaûm thueá − Ñöa ra yù kieán veà thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp ngaân saùch nhaø nöôùc trong baùo caùo taøi chính. − Theå hieän ñaày ñuû vaø rieâng bieät caùc khoaûn phaûi noäp cuoái kyø − Caùc khoaûn thueá ñöôïc tính toaùn moät caùch chính xaùc. 2.9 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Keát luaän: 3.4 hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøa toàn taïi (neáu coù). 3.5 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 3.6 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 25
- CAÙC KHOAÛN ÑAÀU TÖ TAØI CHÍNH Chöông trình kieåm toaùn naøy daønh cho caùc taøi khoaûn : TK121 “Ñaàu tö taøi chính ngaén haïn”, TK 128 “Ñaàu tö ngaén haïn khaùc”, TK 221 “Ñaàu tö taøi chính daøi haïn”, TK 222 “Goùp voán lieân doanh”, TK 228 “Ñaàu tö daøi haïn khaùc”, TK 129 “Döï phoønh giaûm giaù ñaàu tö ngaén haïn”, TK 229 “Döï phoøng giaûm giaù ñaàu tö daøi haïn”. CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc thöïc m hieän hieän chieáu 1. Thuû tuïc phaân tích: − Phaân tích soá dö caùc loaïi hình ñaàu tö neáu coù, xem xeùt caùc thay ñoåi baát thöôøng. − Kieåm tra caùc thu nhaäp ñaõ nhaän trong nieân ñoä vaø so saùnh chuùng vôùi keá hoaïch vaø nieân ñoä tröôùc. Tieán haønh kieåm tra tính hôïp lyù cuûa caùc khoaûn tieàn laõi thu veà trong nieân ñoä. 2. Kieåm tra chi tieát: 2.1 Thu thaäp soá lieäu caùc khoaûn ñaàu tö taïi thôøi ñieåm ñaàu kyø, thöïc hieän ñoái chieáu vôùi soá lieäu treân soå chi tieát, soå keá toaùn toång hôïp vaø baùo caùo taøi chính. Kieåm tra vieäc chuyeån soá dö ñaàu kyø treân soå keá toaùn vôùi baùo caùo taøi chính naêm tröôùc ñaõ ñöôïc kieåm toaùn hoaëc cô quan coù thaåm quyeàn pheâ duyeät. 2.2 Kieåm tra caùc giaáy chöùng nhaän coå phieáu, traùi phieáu hoaëc caùc khoaûn ñaàu tö khaùc maø doanh nghieäp coù hoaëc xaùc nhaän soá dö ñoù vôùi ngöôøi ñaàu cô hoaëc doanh nghieäp coù quan heä. 2.3 Laäp boå sung chi tieát tình hình bieán ñoäng taêng giaûm cuûa töøng khoaûn ñaàu tö trong naêm, phaân loaïi ñaàu tö. 2.4 Kieåm tra choïn maãu moät soá caùc khoaûn ñaàu tö taêng trong kyø nhö sau: Chöông trình kieåm toaùn Trang 26
- − Ñoái chieáu vôùi caùc taøi lieäu hoã trôï, ví duï nhö giaáy chöùng nhaän coå phaàn hoaëc hôïp ñoàng lieân doanh ; − Ñoái chieáu vôùi chöùng töø chuyeån tieàn, chuyeån taøi saûn − Kieåm tra haïch toaùn caùc khoaûn ñaàu tö ñöôïc thanh lyù trong kyø coù giaù trò ñaùng keå hoaëc baát thöôøng. 2.6 Kieåm tra haïch toaùn giaûm nhö sau : − Ñoái chieáu giaù trò treân hôïp ñoàng baùn vôùi caùc chöùng töø nhaän tieàn, nhaän taøi saûn. − Ñoái chieáu giaù trò mang sang taïi thôøi ñieåm thanh lyù vôùi taøi lieäu laøm vieäc cuûa naêm tröôùc neáu coù theå hoaëc vôùi soå chi tieát. − Tính toaùn laïi thu nhaäp hoaëc toån thaát töø vieäc thanh lyù caùc khoaûn ñaàu tö vaø ñoái chieáu chuùng vôùi baùo caùo keát quaû hoaëc ñoäng kinh doanh, kieåm tra buùt toaùn haïch toaùn. 2.7 Kieåm tra vieäc phaân chia caùc khoaûn thu nhaäp töø hoaït ñoäng ñaàu tö trong kyø baèng caùch thöïc hieän coâng vieäc sau ñaây: Ñoái chieáu thu nhaäp hoaëc toån thaát ñöôïc chia trong kyø vôùi BCTC cuûa ñôn vò nhaän ñaàu tö vaø caùc taøi lieäu lieân quan khaùc, vôùi baùo caùo keát quaû kinh doanh, ghi cheùp keá toaùn cuûa ñôn vò. 2.8 Ñaùnh giaù söï caàn thieát laäp khoaûn döï phoøng giaûm giaù ÑT baèng caùch so saùnh giaù trò ghi soå cuoái kyø cuûa chuùng vôùi caùc muïc sau : − Ñoái vôùi caùc chöùng khoaùn ñöôïc mua baùn treân caùc thò tröôøng chöùng khoaùn ñöôïc coâng nhaän thì ñoái chieáu vôùi giaù thò tröôøng chöùng khoaùn ñoù coâng boá vaøo thôøi ñieåm hoaù soå vaø taïi thôøi ñieåm kieåm toaùn. − Ñoái vôùi caùc khoaûn ñaàu tö baèng hình thöùc lieân doanh thì phaûi ñoái chieáu vôùi ghi nhaän voán lieân doanh cuûa lieân doanh theo BCTC ñaõ kieåm toaùn cuûa lieân doanh. Chöông trình kieåm toaùn Trang 27
- − Ñoái vôùi caùc khoaûn ñaàu tö khaùc, thì phaûi so saùnh vôùi söï ñaùnh giaù baát ñoäng saûn thöïc teá ñoái vôùi caùc taøi saûn töông töï hoaëc caùc baèng chöùng thích hôïp khaùc. − Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Keát luaän 4 Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi(neáu coù) 5 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 6 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 28
- CHI PHÍ SAÛN XUAÁT KINH DOANH DÔÛ DANG Chöông trình kieåm toaùn naøy daønh cho taøi khoaûn 154 “ chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang” CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc thöïc m hieän hieän chieáu 1. Thuû tuïc phaân tích: 1.1 So saùnh chi phí SPDD cuoái kyø naøy vôùi caùc kyø keá toaùn tröôùc vaø keá hoaïch (neáu coù) 1.2 So saùnh ñôn giaù bình quaân giöõa chi phí SPDD cuoái kyø cuûa saûn phaåm vôùi giaù thaønh ñôn vònhaäp kho cuûa töøng loaïi maët haøng 2. Kieåm tra chi tieát: Vieäc ñaùnh giaù SPDD cuoái kyø khoâng ñuùng ñaén vaø hôïp lyù nhieàu khi daãn ñeán nhöõng sai soùt ñaùng keå laøm aûnh höôûng troïng yeáu ñeán giaù thaønh saûn phaåm vaø keát quaû kinh doanh cuõng nhö giaù voán cuûa haøng toàn kho. vì vaäy kieåm toaùn vieân cuõng caàn phaûi quan taâm ñeán khaûo saùt chi tieát vieäc ñaùnh giaù SPDD cuûa khaùch haøng 2.1 Chöùng kieán hoaëc tham gia vaøo kieåm keâ thöïc teá taïi thôøi ñieåm khoùa soå keá toaùn (neáu giaù trò SPDD chieám tyû troïng lôùn trong BCTC) – thöïc hieän vieäc choïn maãu kieåm keâ, soá choïn maãu tính theo phöông phaùp choïn maãu thoâng thöôøng. Xem xeùt chi tieát keát quaû kieåm keâ vaät chaát SPDD coái kyø, coù theå KTV kieåm tra choïn maãu moät soá chi tieát SPDD ñeå xaùc ñònh tính ñuùng ñaén cuûa kieåm keâ SPDD. 2.2 Xem xeùt phöông phaùp ñaùnh giaù SPDD cuûa doanh nghieäp nhö : phöông phaùp saûn löôïng hoaøn thaønh töông ñöông hay phöông phaùp tính theo giaù trò nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, hoaëc theo ñònh möùc, − Xem xeùt cô sôû xaùc ñònh giaù trò saûn phaåm dôû dang − Ñaùnh giaù tính hôïp lyù cuûa giaù trò ghi soå saûn phaåm dôû dang Chöông trình kieåm toaùn Trang 29
- − So saùnh giaù trò ghi soå vôùi giaù baùn maø DN thöïc hieän taïi thôøi ñieåm cuoái naêm (coù theå tham khaûo giaù baùn trong kyø) Kieåm tra chi tieát caùc ñoái öùng baát thöôøng cuûa TK154 “ Chi phí SXKD dôû dang”, giaûi thích ñaày ñuû caùc buùt toaùn baát thöôøng. kieåm tra choïn maãu hoaëc chi tieát moät soá nghieäp vuï xuaát kho. 2.3 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Keát luaän: 3.1 Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà coøn toàn taïi (neáu coù). 3.2 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 3.3 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 30
- GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙN, CHI PHÍ BAÙN HAØNG, CHI PHÍ QUAÛN LYÙ DOANH NGHIEÄP Chöông trình kieåm toaùn naøy aùp duïng cho caùc taøi khoaûn cuûa baùo caùo keát quûa kinh doanh :TK 632 “Giaù voán haøng baùn”, (TK 621, TK 622, TK 627), TK 641 “Chi phí baùn haøng”, TK 642 “Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp”. CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc hieän thöïc hieän m chieáu 7.1 Caùc thuû tuïc phaân tích − Thu thaäp baûng toång hôïp giaù thaønh / giaù voán haøng baùn theo thaùng vaø theo saûn phaåm/ phaân xöôûng − Tính giaù thaønh bình quaân ñôn vò saûn phaåm(toång giaù thaønh saûn xuaát/ soá saûn phaåm). So saùnh giaù thaønh ñôn vò thöïc teá kyø naøy vôùi caùc kyø tröôùc vaø vôùi keá hoaïch. Vieäc so saùnh ñoù nhaèm muïc ñích xem xeùt coù söï cheânh leäch ñoät bieán vaø quaù lôùn giöõa kyø naøy vôùi caùc kyø tröôùc, giöõa thöïc teá vôùi keá hoaïch veà giaù thaønh ñôn vò khoâng. Kieåm tra vaø phaân tích theâm neáu soá cheânh leäch laø troïng yeáu. − So saùnh toång chi phí saûn xuaát thöïc teá kyø naøy vôùi caùc kyø tröôùc vaø giöõa caùc thaùng trong kyø ñeå coù theå nhaän thaáy söï bieán ñoäng cuûa toång chi phí saûn xuaát. − So saùnh tyû leä giöõa chi phí chung, chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù doanh nghieäp vôùi doanh thu cuûa kyø naøy vaø kyø tröôùc. − So saùnh söï bieán ñoäng cuûa töøng khoaûn muïc qua caùc thaùng trong kyø, naêm nay so vôùi naêm tröôùc, phaân tích söï bieán ñoäng. − Xem xeùt söï bieán ñoäng cuûa chi phí qua caùc thaùng trong kyø vaø giöõa kyø naøy vôùi kyø tröôùc. 7.2 Kieåm tra chi tieát: − Caàn coù nhöõng ñoái chieáu vôùi caùc quy ñònh hieän haønh cuûa nhaø nöôùc vaø quy cheá cuûa ñôn vò, neáu quy ñôn vò coù quy cheá rieâng caàn löu yù kieåm tra xem quy cheá ñoù coù tuaân thuû caùc quy ñònh hieän Chöông trình kieåm toaùn Trang 31
- haønh cuûa Nhaø nöôùc khoâng? − Laäp baûng quan heä ñoái öùng cuûa töøng Tk chi phí trong moái quan heä vôùi caùc taøi khoaûn khaùc vaø tìm caùc quan eä ñoái öùng baát thöôøng. Kieåm tra 100% caùc ñoái öùng baát thöôøng. − Kieåm tra caùc khoaûn chi phí phaùt sinh baèng ngoaïi teä. Kieåm tra vieäc haïch toaùn vaø chuyeån ñoåi ngoaïi teä khi thöïc hieän nghieäp vuï. 7.2.1 Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp − Choïn maãu moät soá nghieäp vuï treân soå keá toaùn (soå chi tieát), ñoái chieáu soá phieáu xuaát vaät tö ñeå kieåm tra vieäc ghi soå, haïch toaùn vaøo taøi khoaûn chi phí coù phuø hôïp vaø ñuùng ñaén khoâng? − Ñoái chieáu choïn maãu phieáu xuaát vaät tö vôùi phieáu yeâu caàu söû duïng vaät tö. − Tính toaùn soá löôïng ñôn vò vaät lieäu thöïc teá tieâu hao cho moät s9ôn vò saûn phaåm coù hôïp lyù khoâng? baèng caùch so saùnh soá löôïng vaät tö söû duïng thöïc teá vôùi ñònh muùc tieâu hao vaät tö ñeå phaùt hieän cheânh leäch baát hôïp lyù hoaëc nhöõng sai soùt khaû dó trong haïch toaùn (neáu coù theå) − Kieåm tra vieäc tính toaùn vaø phaân boå cuûa caùc baûng phaân boå nguyeân vaät lieäu, xem xeùt phöông phaùp tính giaù aùp duïng cho haøng toàn kho ñeå tính giaù xuaát kho coù hôïp lyù khoâng. − Khaûo saùt chi tieát chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp : coâng vieäc naøy seõ ñöôïc thöïc hieän keát hôïp vôùi vieäc khaûo saùt chi tieát quaù trình tính giaù nguyeân vaät lieäu xuaát kho. 7.2.2 Ñoái vôùi chi phí nhaân coâng tröïc tieáp − Ñöôïc tieán haønh cuøng vôùi khaûo saùt chi tieát khoaûn muïc tieàn löông vaø nhaân söï. − Xem xeùt, ñoái chieáu baûng tính löông vaø caùc khoaûn trính theo löôngvôùi soá lieäu treân soå caùi taøi khoaûn chi phí coù phuø hôïp khoâng − Töông töï nhö kieåm tra chi tieát nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, kieåm toaùn vieân coù theå tính toaùn, xaùc ñònh vaø so saùnh chi phí theo giôø coâng lao ñoäng thöïc teá vôùi ñònh möùc lao ñoäng cho töøng loaïi saûn phaåm (neáu coù theå) 7.2.3 Ñoái vôùi chi phí saûn xuaát chung: Chöông trình kieåm toaùn Trang 32
- − Kieåm tra chi tieát chi phí saûn xuaát chung seõ phöùc taïp hôn so vôùi caùc muïc treân. Nhöng thoâng thöôøng kieåm toaùn vieân chuû yeáu xem xeùt nhöõng khoaûn chi phí cô baûn vôùi soá tieàn maët phaùt sinh lôùn nhö : chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh, chi phí baèng tieàn khaùc, chi phí nguyeân vaät lieäu, chi phí nhaân vieân phaân xöôûng. − Ñoái chieáu vôùi keát quaû kieåm tra phaàn tieàn löông, nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, treân cô sôû phaân tích chi phí mua ngoaøi. − Ñoái chieáu keát quaû kieåm tra phaàn chi khaáu hao taøi saûn coá ñònh ñöôïc phaân boå vaøo chi phí saûn xuaát chung, kieåm tra caùc khoaûn chi phí saûn xuaát chung baèng tieàn, kieåm tra phaàn coâng cuï, duïng cuï, vaät lieäu, tieàn löông, BHXH, BHYT, KPCÑ, ñaõ haïch toaùn vaøo chi phí saûn xuaát chung. Löu yù: xem ñôn vò coù haïch toaùn vaøo chi phí saûn xuaát chung caùc khoaûn chi phí döï phoøng (döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho, duï phoøng phaûi thu khoù ñoøi) khoâng − Ñoái chieáu caùc khoaûn chi phí phaûi traû ñaõ haïch toaùn vaøo chi phí saûn xuaát chung vôùi soá lieäu trong giaáy laøm vieäc phaàn chi phí phaûi traû, chuù yù kieåm tra vieäc tuaân thuû nguyeân taéc phuø hôïp (doanh thu phuø hôïpvôùi chi phí) vaø nguyeân taéc chia caét nieân ñoä keá toaùn (ñuùng kyø keá toaùn) − Ñoái chieáu vôùi soá lieäu kieåm traphaàn chi phí phaûi traû tröôùc ñeå xemxeùt tính hôïp lyù, ñaày ñuû cuûa: Vieäc phaân boå moät soá khoaûn chi phí vaøo chi phí saûn xuaát chung vieäc keát chuyeån chi phí saûn xuaát chung vaøo taøi khoaûn chi phí chôø keát chuyeån (neáu coù) − Treân cô sôû keát quaû kieåm tra phaân tích vaø keát quaû thu ñöôïc töø vieäc kieåm tra caùc chi phí neâu treân, neáu chöa laøm saùng toû ñöôïc caùc nghi vaán (chöa ñuû baèng chöùng ñeå ruùt ra keát luaän theo muïc ñích kieåm toaùn) thì kieåm toaùn vieân caàn choïn maãu kieåm toaùn: kieåm tra caùc khoaûn chi phí coù ñoái öùng baát thöôøng treân cô sôû soå keá toaùn chi tieát, kieåm tra choïn maãu caùc chi phí thueâ ngoaøi (nhaân coâng, nhaø Chöông trình kieåm toaùn Trang 33
- kho, beán baõi, phöông tieän vaän taûi, ñoùng goùi ) Treân cô sôû soå keá toaùn chi tieát, kieåm tra choïn maãu moät soá khoaûn chi giao dòch, tieáp khaùch, löu yù caùc khoaûn chi taøi trôï, khen thöôûng, uûng hoä, mua saém coâng cuï, duïng cuï, chi phí coâng taùc − coù theå so saùnh tyû leä töøng khoaûn chi phí saûn xuaát chung treân toång chi phí saûn xuaáttrong kyø hoaëc chhi phí thöïc teá vôùi döï toaùn ñeå coù nhöõng thoâng tin caàn thieát ñeå xeùt ñoaùn 7.2.4 Chi phí baùn haøng − Ñoái chieáu keát quaû kieåm tra phaàn khaáu hao TSCÑ phaân boå cho chi phí baùn haøng, tieàn maët, tieàn gôûi ngaân haøng, coâng cuï, duïng cuï, vaät lieäu, tieàn löông, BHXH, BHYT, KPCÑ ñaõ haïch toaùn vaøo chi phí baùn haøng, ñoái chieáu caùc khoaûn chi phí phaûi traû ñaõ haïch toaùn vaøo taøi khoaûn chi phí baùn haøng vôùi soá lieäu trong giaáy laøm vieäc phaàn chi phí phaûi traû, chuù yù kieåm tra vieäc tuaân thuû nguyeân taéc phuø hôïp (doanh thu phuø hôïp vôùi chi phí) vaø nguyeân taéc chia caét nieân ñoä keá toaùn (ñuùng kyø keá toaùn) − Kieåm tra vieäc keát chuyeån chi phí baùn haøng vaøo taøi khoaûn chi phí chôø keát chuyeån (neáu coù) xem coù tuaân thuû caùc nguyeân taéc phuø hôïp, nguyeân taéc chia caét nieân ñoä khoâng? − Treân cô sôû cuûa vieäc kieåm tra phaân tích vaø keát quaû thu ñöôïc töø vieäc kieåm tra caùc chi phí neâu treân, neáu chöa laøm saùng toû ñöôïc caùc nghi vaán (chöa ñuû baèng chöùng ruùt ra keát luaän theo muïc ñích kieåm toaùn) thì kieåm toaùn vieân caàn tieán haønh kieåm tra choïn maãu kieåm toaùn: Treân cô sôû keá toaùn chi tieát, kieåm tra choïn maãu caùc chi phí thueâ ngoaøi (nhaân coâng, nhaø kho, beán baõi, phöông tieän vaän taûi, ñoùng goùi ) Treân cô sôû soå keá toaùn chi tieát, kieåm tra choïn maãu moät soá khoaûn chi hoa hoàng, chi phí tieáp thò, chi phí quaûng caùo, ñaõ chi trong kyø coù giaù trò treân ñoàng. 7.2.5 Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp − Ñoái chieáu keát quaû kieåm tra phaàn chi khaáu hao TSCÑ ñöôïc phaân boå vaøo chi phí quaûn lyù, kieåm tra caùc khoaûn chi baèng tieàn, kieåm tra phaàn coâng cuï, Chöông trình kieåm toaùn Trang 34
- duïng cuï, vaät lieäu, tieàn löông, BHXH, BHYT, KPCÑ, khoaûn chi döï phoøng (döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho, döï phoøng phaûi thu khoù ñoøi) ñaõ haïch toaùn vaøo chi phí quaûn lyù doanh nghieäp. − Ñoái chieáu caùc khoaûn chi phí phaûi traû ñaõ haïch toaùn vaøo chi phí quaûn lyù vôùi soá lieäu trong giaáy laøm vieäcphaàn chi phí phaûi traû, chuù yù kieåm tra vieäc tuaân thuû nguyeân taéc phuø hôïp (doanh thu phuø hôïp vôùi chi phí) vaø nguyeân taéc chia caét nieân ñoä keá toaùn (ñuùng kyø keá toaùn) − Ñoái chieáu vôùi soá lieäu kieåm tra phaàn chi traû tröôùc ñeå xem xeùt tính hôïp lyù, ñaày ñuû cuûa : phaân boå moät soá khoaûn chi phí vaøo chi phí quaûn lyù. Vieäc keát chuyeån chi phí quaûn lyù vaøo taøi khoaûn chi phí chôø keát chuyeån (neáu coù). Treân cô sôû keát quaû kieåm tra phaân tích vaø vaø keát quaû thu ñöôïc töø vieäc kieåm tra caùc chi phí neâu treân, neáu chöa laøm saùng toû moät soá nghi vaán (chöa ñuû baèng chöùng ñeå ruùt ra keát luaän theo muïc ñích kieåm toaùn) thì kieåm toaùn vieân caàn choïn maãu kieåm toaùn, Treân cô sôû keá toaùn chi tieát, kieåm tra choïn maãu caùc chi phiù thueâ ngoaøi (nhaân coâng, nhaø kho, beán baõi, phöông tieän vaän taûi, ñoùng goùi ) Treân cô sôû soå keá toaùn chi tieát, kieåm tra choïn maãu moät soá khoaûn chi phí giao dòch, tieáp khaùch, löu yù caùc khoaûn chi taøi trôï, khen thöôûng, uûng hoä, mua saém coâng cuï, duïng cuï, chi phí coâng taùc − Kieåm tra vieäc tính toaùn, phaân boå chi phí baùn haøngvaø chi phí quaûn lyù doanh nghieäp cho haøng coøn laïi vaø haøng ñaõ baùn ra, trong chi phí phaân boå cho haøng baùn ra thì vieäc phaân boå cho caùc ñoái töôïng cuï theå coù ñuùng ñaén vaø hôïp lyù khoâng. Kieåm toaùn vieân xem xeùt phöông phaùp tính, tieâu chuaån phaân boå coù nhaát quaùn vaø hôïp lyù khoâng, cuõng coù theå laøm laïi moät vaøi pheùp tính ñeå kieåm tra so saùnh vaø ñoái chieáu − Tính tyû leä % chi phí giao dòch, quaûng caùo, tieáp khaùch, treân (/) toång chi phí. Theo quy ñònh hieän haønh tyû leä naøy chæ ñöôïc chieám 3 – 5 %, ñoái vôùi moät soá tröôøng hôïp ñaët bieät laø 7%. Chöông trình kieåm toaùn Trang 35
- 7.2.6 Kieåm tra baûn chaát vaø noäi dung cuûa caùc khoaûn ghi Coù cuûa caùc taøi khoaûn chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, chi phí nhaân coâng, chi phí saûn xuaát chung, chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù, kieåm tra caùc ñoái öùng baát thöôøng vôùi caùc taøi khoaûn naøy. Kieåm tra caùc khoaûn chi phí maø chi phí ñaàu vaøo laø ngoaïi teä. Kieåm tra vieäc haïch toaùn vaø chuyeån ñoåi ngoaïi teä. Kieåm tra vieäc haïch toaùn vaø chuyeån ñoâæ ngoaïïi teä khi thöïc hieän nghieäp vuï. 2.10 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Keát luaän: 3.7 hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøa toàn taïi (neáu coù). 3.8 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 3.9 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 36
- MUA HAØNG, CHI PHÍ MUA HAØNG VAØ PHAÛI TRAÛ NHAØ CUNG CAÁP Chöông trình kieåm toaùn naøy aùp duïng cho taøi khoaûn 331 “phaûi traû ngöôøi baùn”. CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc thöïc m hieän hieän chieáu Chöông trình kieåm toaùn Trang 37
- I. Quy trình kieån toaùn 1. Thuû tuïc phaân tích So saùnh khoaûn phaûi traû cho töøng ñoái töôïng naêm nay vôùi naêm tröôùc, kieåm tra nhöõng bieán ñoäng baát thöôøng. 2. Thuû tuïc kieåm tra chi tieát soá dö 2.1 Ñoái chieáu soá dö ñaàu naêm, cuoái naêm giöõa baùo caùo, soå caùi, soå chi tieát vaø baùo caùo kieåm toaùn naêm tröôùc (neáu coù) 2.2 Khaúng ñònh soá dö cuûa khaùch haøng baèng caùch : − Ñoái chieáu danh saùch khaùch haøng treân baùo caùo vôùi soå chi tieát vaø baùo caùo baùn haøng, bieân baûn ñoái chieáu coâng nôï (neáu coù) − Laäp vaø gôûi thö xaùc nhaän ñeán moät soá nhaø cung caáp coù lhoaûn tieàn phaûi traû lôùn vaø baát thöôøng, nhöõng khaùch haøng khoâng coøn trong danh saùch nôï (nhaèm phaùt hieän khoâng coù nghieäp vuï naøo boû soùt) − Ñoái chieáu soá xaùc nhaän vôùi soá dö treân soå chi tieát. Kieåm tra neáu coù söï khaùc bieät. Tröôøng hôïp khoâng nhaän ñöôïc thö xaùc nhaän, kieåm tra vieäc thanh toaùn caùc khoaûn phaûi traû sau ngaøy laäp baùo caùo taøi chính. − Xem xeùt caùc soá dö toàn taïi quaù laâu vaø quaù nhoû. − Soaùt xeùt, ñoái chieáu danh saùch caùc khoaûn phaûi traû vôùi caùc khoaûn phaûi traû lieân quan tôùi beân thöù ba, caùc khoaûn nôï ñeán haïn phaûi traû ñeå xaùc ñònh caùc khoaûn phaûi traû ñaõ phaân loaïi ñuùng vaø trình baøy ñuùng 2.3 Kieåm tra soá phaùt sinh − Kieåm tra choïn maãu giaù trò vaø vieäc phaûn aùnh caùc khoaûn phaûi traû (kieåm tra vieäc haïch toaùn mua haøng vaø thanh toaùn (giaù hoaù ñôn, chi phí thu mua vaän chuyeån vaø thueá GTGT ñaàu vaøo). − Kieåm tra soá phaùt sinh caùc khoaûn phaûi traû thöông maïi, phi thöông maïi, caùc khoaûn phaûi traû lieân Chöông trình kieåm toaùn Trang 38
- quan ñeán beân thöù ba, caùc khoaûn cam keát mua daøi haïn 2.4 Kieåm tra coâng nôï ngoaøi nieân ñoä − Kieåm tra choïn maãu caùc khoaûn tieàn chi baèng tieàn sau nieân ñoä(töø ngaøy laäp baûng caân ñoái keá toaùn tôùi ngaøy kieåm toaùn) coù lieân quan tôùi caùc khoaûn phaûi traû nhaèm phaùt hieän nhöõng khoaûn phaûi traû bò boû soùt. − Choïn maãu caùc hoaù ñôn chöa ñöôïc thanh toaùn (khoaûng moät vaøi tuaàn sau ngaøy laäp baûng caân ñoái keá toaùn ) vaø xem xeùt xem lieäu caùc khoaûn phaùt sinh ñoù coù lieân quan tôùi coâng nôï phaûi traû taïi thôøi ñieåm laäp baùo caùo khoâng. 2.5 Ñoái chieáu giöõa phaân chia nieân ñoä cuûa caùc khoaûn phaûi traû vôùi vieäc phaân chia nieân ñoä cuûa haøng toàn kho 2.6 Kieåm tra choïn maãu caùc nghieäp vuï vaø soá dö baèng ngoaïi teä: kieåm tra vieäc aùp duïng tyû giaù, caùch tính toaùn vaø haïch toaùn cheânh leäch tyû giaù. − Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 4. Keát luaän 7 Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi(neáu coù) 8 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 9 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 39
- CAÙC KHOAÛN VAY Chöông trình kieåm toaùn aùp duïng cho caùc taøi khoaûn TK 311 “Vay ngaén haïn”, TK 315 “Nôï daøi haïn ñeán haïn”, TK 341, TK 342 “Vay daøi haïn, Nôï daøi haïn”. CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc thöïc m hieän hieän chieáu 1. Thuû tuïc phaân tích 1.1 So saùnh caùc khoaûn vay chöa traû töøng ñoái töôïng cuûa naêm nay vôùi naêm tröôùc 1.2 So saùnh toång soá dö caùc khoaûn vay, laõi vay vaø phaûi traû caù nhaân naêm nay vôùi naêm tröôùc 1.3 Tính toaùn laïi chi phí laõi vay treân cô sôû laõi suaát trung bình vaø caùc khoaûn phaûi traû haøng thaùng 2. Thuû tuïc kieåm tra chi tieát soá dö 2.1 Ñoái chieáu soá dö ñaàu naêm, cuoái naêm giöõa baùo caùo, soå caùi vaø soå chi tieát vaø baùo caùo kieåm toaùn naêm tröôùc( neáu coù) 2.2 Khaúng ñònh soá dö cuûa khaùch haøng baèng caùch : − Ñoái chieáu danh saùch nhöõng ngöôøi cho vay treân baùo caùo vôùi soå chi tieát, bieân baûn ñoái chieáu coâng nôï (neáu coù). − Laäp vaø gôûi thö xaùc nhaän ñeán moät soá nhöõng ngöôøi cho vay. − Ñoái chieáu soá xaùc nhaän vôùi soá dö treân soå chi tieát. Kieåm tra neáu coù söï khaùc bieät. Tröôøng hôïp khoâng nhaän ñöôïc thö xaùc nhaän, kieåm tra vieäc thanh toaùn caùc khoaûn vay sau ngaøy laäp baùo caùo taøi chính. − Thu thaäp caùc thö xaùc nhaän cuûa nhöõng ngöôøi cho vay trong naêm tröôùc nhöng hieän taïi khoâng coøn soá dö . − Soaùt xeùt laïi caùc khaûon vay ñeå xaùc ñònh xem lieäu coù khoaûn vay naøo coù lieân quan ñeán beân thöù ba hoaëc laø Chöông trình kieåm toaùn Trang 40
- caùc khoaûn phaûi traû khoâng ñeå xaùc ñònh caùc khaûon vay ñaõ phaân loaïi ñuùng vaø trình baøy ñuùng 2.3 Thu thaäp caùc hôïp ñoàng vay coù hieäu löïc trong giai ñoaïn thöïc hieän kieåm toaùn ( neáu kieåm toaùn naêm sau chæ caàn thuu thaäp caùc hôïp ñoàng môùi coù hieäu löïc sau ngaøy kieåm toaùn tröôùc) vaø laäp baûng toång hôïp caùc thoâng tin sau ; − Chuû nôï − Soá ngaøy hôïp ñoàng, cam keát nôï − Söï pheâ chuaån cuûa hôïp ñoàng vay − Ngaøy vay, ngaøy ñaùo haïn − Tyû leä laõi suaát (%) vaø möùc coá ñònh laõi phaûi traû (neáu coù) − Soá tieàn vay (nguyeân teä, quy ñoåi VNÑ) − Soá tieàn phaûi traû trong nieân ñoä keá toaùn sau − Caùc ñaûm baûo cho khoaûn vay − Caùc vaán ñeà khaùc coù lieân quan 2.4 Kieåm tra caùc khoaûn vay, nôï môùi ñaûm baûo raèng caùc khoaûn vay môùi ñöôïc ghi nhaän moät caùch chính xaùc, kieåm tra vieäc tính toaùn vaø haïch toaùn caùc khoaûn laõi phaûi traû baèng caùch kieåm tra caùc hôïp ñoàng vay vaø thö xaùc nhaän hoaëc caùc taøi lieäu coù lieân quan khaùc, xem xeùt tính thích hôïp cuûa laõi suaát so vôùi quy ñònh hieän haønh, kieåm tra soá tieàn hoaøn traû ñaõ töông öùng vôùi keá hoaïch traû nôï. 2.5 Kieåm tra caùc khoaûn chi phí lieân quan ñeán caùc khoaûn vay. 2.6 Tính toaùn laïi caùc khoaûn nôï daøi haïn ñeán haïn phaûi traû baèng caùch tham khaûo caùc hôïp ñoàng vay, keá hoaïch traû nôï vaø tình hình thanh toaùn trong naêm 5.4 Ñoái vôùi caùc khoaûn vay vaø nôï daøi haïn baèng ngoaïi teä: kieåm tra vieäc aùp duïng tyû giaù, caùch tính toaùn vaø haïch toaùn cheânh leäch tyû giaù. 5.5 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc Chöông trình kieåm toaùn Trang 41
- yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 6. Keát luaän: 6.1 Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà coøn toàn taïi (neáu coù). 6.2 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 6.3 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 42
- NGUOÀN VOÁN CHUÛ SÔÛ HÖÕU Chöông trình kieåm toaùn naøy daønh cho caùc taøi khoaûn TK 411 “nguoàn voán kinh doanh”, TK 412 “cheânh leäch do ñaùnh giaù laïi taøi saûn”, TK 414 “Quõy ñaàu tö phaùt trieån”, TK 415 “Quõy döï phoøng taøi chính”, TK 421 “Laõi chöa phaân phoái”, TK431 “Quõy phuùc lôïi vaø khen thöôûng”, TK 441 “Nguoàn voán ñaàu tö XDCB” vaø TK 461 “Nguoàn kinh phí söï nghieäp”. CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc hieän thöïc hieän m chieáu I . Quy trình kieåm toaùn 1. Kieåm tra voán kinh doanh 1.1 Laäp baûng toång hôïp caùc taøi khoaûn nguoàn voán chuû sôû höõu taïi thôøi ñieåm ñaàu vaø cuoái kyø, kieåm tra vieäc chuyeån soá dö ñaàu kyø vaø cuoái kyø, kieåm tra vieäc chuyeån soá dö ñaàu kyø, ñoái chieáu soá dö cuoái kyø giöõa soå chi tieát, soå keá toaùn toång hôïp vôùi baùo caùo keá toaùn. 1.2 Xem xeùt söï bieán ñoäng cuûa nguoàn voán kinh doanh trong naêm. Neáu coù söï thay ñoåi nguoàn voán trong naêm thì phaûi thöïc hieän caùc quy trình sau ñaây: − Thu thaäp caùc bieân baûn, quyeát ñònh giao voán, taêng voán (ñoái vôùi DNNN) vaø caùc bieân baûn hoïp Ñaïi hoäi coå ñoâng vaø Hoäi ñoàng quaûn trò ( caùc DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi) − Ñoái chieáu vôùi caùc vaên baûn hoïp cuûa ban laõnh ñaïo tröôùc vôùi caùc quyeát ñònh do caùc cô quan coù thaåm quyeàn ban haønh. − Kieåm tra caùc chöùng töø lieân quan ñeán goùp voán, taêng giaûm voán. Tham chieáu tôùi caùc phaàn haønh töông öùng( nhö tieàn, taøi saûn, chi phí tröôùc hoaït ñoäng) − Ñoái vôùi khoaûn goùp voán trong kyø laø ngoaïi teä hoaëc hieän vaät caàn kieåm tra tính ñuùng ñaén cuûa tyû giaù söû duïng hoaëc cô sôû cuûa vieäc ñònh giaù taøi saûn. 1.3 Kieåm tra laïi söï cheânh leäch ñaùnh giaù laïi taøi saûn theo caùch sau: Chöông trình kieåm toaùn Trang 43
- − Kieåm tra laïi vieäc ñaùnh giaù laïi taøi saûn trong kyø taïi baùo caùo ñaùnh giaù, xem vieäc ñaùnh giaù coù phuø hôïp vôùi quy ñònh hieän haønh hay khoâng? − Thu thaäp caùc taøi lieäu lieân quan ñeán vieäc ñaùnh giaù laïi taøi saûn − Kieåm tra vieäc söû lyù cheânh leäch do ñaùnh giaù laïi taøi saûn phaùt sinh trong kyø cuøng caùc buùt toaùn haïch toaùn. 1.4 Kieåm tra caùc quyõ − Thu thaäp caùc taøi lieäu lieân quan ñeå ñaûm baûo raèng nhöõng thay ñoåi caùc taøi khoaûn naøy trong naêm ñeàu coù söï pheâ chuaån cuûa ban laõnh ñaïo − Kieåm tra vieäc taêng giaûm caùc quyõ coù theo ñuùng quy ñònh hieän haønh khoâng? 1.5 Kieåm tra laõi chöa phaân phoái − Ñoái chieáu laõi hoaëc loã trong naêm vôùi baùo caùo keát quaû kinh doanh − Thu thaäp caùc vaên baûn cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò, Ban giaùm ñoác veà phaân phoái keát quaû kinh doanh − Kieåm tra vieäc laäp phaân phoái laõi trong kyø cho caùc quyõ cuûa ñôn vò − Kieåm tra vieäc phaân phoái lôïi nhuaäncho caùc beân goùp voán (chuù yù ñeán thueá chuyeån thu nhaäp ra nöôùc ngoaøi) 1.6 Kieåm tra nguoàn kinh phí söï nghieäp nhö sau : − Kieåm tra nguoàn kinh phí söï nghieäp do cô quan chöùc naêng caáp phaùt − Kieåm tra caùc nguoàn thu khaùc − Ñoái chieáu vieäc quyeát toaùn nguoàn kinh phí chi söï nghieäp vôùi khoaûn chi söï nghieäp ñöôïc pheâ duyeät trong kyø − Xem xeùt xem coù khoaûn tieàn chöa chi chi naøo trong nguoàn kinh phí chi söï nghieäp phaûi noäp laïi NSNN khoâng? − Laäp bieåu bieán ñoäng voán trong naêm 2.11 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc Chöông trình kieåm toaùn Trang 44
- do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 3. Keát luaän: 3.10 hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøa toàn taïi (neáu coù) 3.11 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 3.12 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. TIEÀN LÖÔNG VAØ CAÙC KHOAÛN THEO LÖÔNG Chöông trình kieåm toaùn naøy aùp duïng cho caùc taøi khoaûn cuûa baøng caân ñoái keá toaùn : TK 334 “Phaûi traû CNV”, TK 338 “Phaûi traû BHXH, BHYT” CAÙC THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngaøy Ngöôøi Tha thöïc thöïc m hieän hieän chieáu 1. Thuû tuïc phaân tích − So saùnh tieàn löông bình quaân vôùi nieân ñoä tröôùc, tyû leä tieàn löông treân doanh thu cuûa caùc kyø − Aùp duïng caùc thuû tuïc phaân tích ñeå xem xeùt söï bieán ñoäng veà chi traû tieàn löông theo caùc thaùng, quyù trong naêm, keát hôïp so saùnh bieán ñoäng veà nhaân söï, xem xeùt möùc löông bình quaân chung caû naêm, ñoái chieáu vôùi caùc quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc. Tính tyû suaát lôïi nhuaän treân voán cuûa kyø naøy so vôùi kyø tröôùc ( keá hoaïch) ñeå töø ñoù xem ñôn giaù tieàn löông coù phuø hôïp khoâng ? 2. Kieåm tra chi tieát 2.1 Ñoái chieáu soá dö nhaèm kieåm tra vieäc trình baøy vaø khai baùo : − Ñoái chieáu soá dö treân baûng caân ñoái keá toaùn vôùi baùo Chöông trình kieåm toaùn Trang 45
- caùo taøi chính naêm tröôùc (ñaõ ñöôïc kieåm toaùn vaø cô quan coù thaåm quyeàn pheâ duyeät), soå caùi taøi khoaûn, caùc soå chi tieát vaø caùc taøi lieäu khaùc (quyeát toaùn vôùi cô quan BHXH ) − Kieåm tra soá coäng doàn, ñoái chieáu giöõa soå caùi, soå chi tieát vôùi baûng caân ñoái soá phaùt sinh Löu yù: khi ñoái chieáu neáu coù cheânh leäch phaûi xem xeùt nguyeân nhaân laø do ñaâu, coù troïng yeáu hay khoâng. 2.2 kieåm tra ñoái öùng taøi khoaûn nhaèm kieåm tra tính ñaàu ñuû : laäp baûng phaân tích soá phaùt sinh nôï, phaùt sinh coù caùc khoaûn tieàn löông vaø caùc khoaûn tính theo löông trong kyø theo ñoái öùng taøi khoaûn, ñoái chieáu vôùi taøi khoaûn giaù voán, chi phí quaûn lyù, chi phí baùn haøng vaø caùc taøi khoaûn khaùc coù lieân quan Löu yù: Khi ñoái chieáu neáu coù cheânh leäch phaûi xem xeùt nguyeân nhaân laø do ñaâu 2.3 kieåm tra soá phaùt sinh ñeå kieåm tra tính coù thaät, tính chính xaùc vaø tính tuaân thuû cuûa caùc khoaû löông vaø trính theo löông. Kieåm tra soá phaùt sinh taêng : − kieåm tra vieäc tính toaùn toång quõy tieàn löông ( goàm löông theo ñôn giaù, theo doanh thu, theo khoái löông saûn phaåm hoaøn thaønh, theo hôïp ñoàng hoaëc löông theâm giôø) coù ñöôïc tính toaùn chính xaùc, ñaàu ñuû hay khoâng − kieåm tra caên cöù trích caùc khoaûn trích theo löông nhö BHXH, BHYT, KPCÑ, ñoái chieáu vôùi quyeát toaùn BHXH. Löu yù: KPCÑ tính treân löông thöïc teá phaûi traû , BHXH, BHYT tính treân löông cô baûn − kieåm tra choïn maãu baûng tính löông vaø caùc khoaûn tính theo löông, ñoái chieáu vôùi cô sôû tính löông, xem xeùt xem vieäc tính toaùn coù ñöôïc thöïc hieän theo ñuùng caùc quy ñònh hieän haønh trong noäi boä ñôn vò vaø cuûa nhaø nöôùc hay khoâng − vieäc haïch toaùn keá toaùn phaûi chính xaùc, tuaân thuû theo cheá ñoä vaø caùc nguyeân taéc keá toaùn hieän haønh Chöông trình kieåm toaùn Trang 46
- − ñoái chieáu vôùi caùc phaàn haønh khaùc coù lieân quan, kieåm tra xem coù caùc khoaûn chi löông ñôn vò haïch toaùn thieáu hay khoâng − Quy trình thuû tuïc phaùt löông cho CBCNV, caùc chöùng töø ñi keøm coù hôïp lyù, hôïp leä khoâng? Choïn maãu kieåm tra treân soå löông moät soá caùn boä ñeå ñaûm baûo r8aøng nhöõng ngöôøi höôûng löông naøy thöïc söï laøm vieäc trong doanh nghieäp − Vieäc söû duïng caùc khoaûn tính theo löông coù phuø hôïp vôùi quy ñònh hieän haønh khoâng, coù ñuû chöùng töø hôïp leä khoâng? 2.4 Kieåm tra tieàn löông laøm theâm giôø coù thöïc teá phaùt sinh khoâng? Chöùng töø coù hôïp leä khoâng? Thôøi gian laøm theâm cuûa CNV coù vi phaïm luaät lao ñoäng khoâng? 2.4 Xem xeùt thueá TNCN 2.5 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. 4. Keát luaän 10 Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi(neáu coù) 11 Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 12 Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 47
- THU NHAÄP VAØ CHI PHÍ KHAÙC Chöông trình kieåm toaùn naøy daønh cho caùc taøi khoaûn :TK 711 “Thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính”, TK 721 “Thu nhaäp baát thöôøng”, TK 811 “Chi phí hoaït ñoäng taøi chính”, TK 821 “Chi phí baát thöôøng” THUÛ TUÏC KIEÅM TOAÙN Ngöôøi Ngaøy Tha thöïc hieän m chieáu 1. Thuû tuïc phaân tích ñeå kieåm tra tính hôïp lyùcuûa caùc loaïi thu nhaäp, chi phí khaùc: − So saùnh caùc khoaûn thu nhaäp, chi phí taøi chính giöõa kyø naøy vôùi kyø tröôùc hoaëc vôùi keá hoaïnh (neáu coù) − Laäp baûng phaân tích toång quaùt quan heä ñoái öùng taøi khoaûn vaø nhaän daïng caùc quan heä ñoái öùng baát thöôøng hoaëc coù noäi dung khoâng roõ raøng. − Phaân loaïi thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính vaø thu nhaäp baát thöôøng theo töøng loaïi nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh vaø loaïithueá suaát − Laäp baûng ghi cheùp caùc khoaûn thu coù tính chaát ñònh kyø (tieàn cho thueâ taøi saûn, laõi thu töø caùc hoaït ñoäng taøi chính ) − So saùnh töông quan giöõa chi phí hoaït ñoäng taøi chính, chi phí baát thöôøng vôùi thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính, thu nhaäp baát thöôøng cuûa töøng hoaït ñoäng ñeå tìm ra nhöõng cheânh leäch vaø tìm lôøi giaûi thích. 2. Kieåm tra soá phaùt sinh ; 2.1 Ñoái chieáu soá lieäu treân baùo caùo keát quaû kinh doanh vôùi soá lieäu treân soå toång hôïp vaø soå chi tieát, tôø khai VAT ñaàu ra (neáu coù) 2.2 Kieåm tra chi tieát: − Do baûn chaát cuûa caùc loaïi hoaït ñoäng naøy lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng khaùcneân khi kieåm toaùn phaûi chuù yù tham chieáu rieâng ch otöøng muïc. Löu yù: − Kieåm tra tính ñuùng kyø : kieåm tra chöùng töø cuûa moät soá nghieäp vuï thu nhaäp vaø chi phí khaùc phaùt sinh tröôùc vaø sau nghieäp vuï khoaù soå ñeå xng töø goácvôùi ngaøy thaùng ghi treân soå chi tieát xem coù nghieäp vuï naøo laø cuûa naêm sau nhöng ñôn vò laïi tính vaøo cuûa naêm nay hoaëc nghieäp vuï cuûa naêm tröôùc nhöng laïi haïch toaùn vaøo naêm nay. Chöông trình kieåm toaùn Trang 48
- − Kieåm tra caùc khoaûn giaûm thu nhaäp 2.2.1 Ñoái vôùi thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính : − Ñoái vôùi khoaûn thu nhaäp lieân quan ñeán hoaït ñoäng goùp voán lieân doanh caàn kieåm tra hoaït ñoäng lieân doanh, bieân baûn hoïp hoäi ñoàng quaûn trò cuûa coâng ty lieân doanh lieân quan ñeán vieäc phaân chia keát quaû, baùo caùo taøi chính vaø caùc taøi lieäu lieân quan khaùccuûa coâng ty lieân doanh. − Ñoái vôùi khoaûn thu laõi : kieåm tra caùc phieáu, baûng tính laõi ñoái chieáu vôùi caùc hôïp ñoàng coù lieân quan, so saùnh vôùi caùc möùc laõi suaát quy ñònh hieän haønh cuûa nhaø nöôùc (neáu coù). Löu yù nguyeân taéc chia caét nieân ñoä trong haïch toaùn baèng caùch kieåm tra phieáu vaø baûng tính laõi laàn cuoái trong kyø, kieåm tra buùt toaùn haïch toaùn − Ñoái vôùi caùc khoaûn thu nhaäp lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö, mua baùn chöùng khoaùn caàn kieåm tra caùc taøi lieäu lieân quan ñeán hoaït ñoäng mua vaø baùn chöùng khoaùn, kieåm tra buùt toaùn haïch toaùn. − Ñoái vôùi caùc khoaûn thu nhaäp cheânh leäch tyû giaù : phaàn naøy taän duïng keát quaû cuûa phaàn kieåm toaùn cheânh leäch tyû giaù − Kieåm tra caùc khoaûn thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính ñaõ ñöôïc tính thueá thu nhaäp taïi beân thöù hai (beân goùp voán, beân nhaän ñaàu tö) 2.2.2 Ñoái vôùi thu nhaäp töø hoaït ñoäng baát thöôøng : − Kieåm tra vieäc hoaøn nhaäp döï phoøng : ñoái chieáu soá dö trích laäp naêm tröôùc − Ñoái chieáu caùc taøi lieäu boå sung caàn thieáttrong töøng tröôøng hôïp cuï theå ñeå xaùc ñònh chính xaùc caùc khoaûn thu baát thöôøng thöïc teá phaùt sinh − Kieåm tra söï coù thaät cuaû nghieäp vuï thu nhaäp : ñoái chieáu nghieäp vuï phaùt sinh thu nhaäp treân soå chi tieát vôùi caùc chöùng töø goác coù lieân quan 2.2.3 Ñoái chieáu vôùi caùc chi phí hoaït ñoäng chính − Ñoái vôùi khoaûn chi phí lieân quan ñeán hoaït ñoäng goùp voán lieân doanh :caàn kieåm tra hôïp ñoàng lieân doanh, bieân baûn hoïp hoäi ñoàng quaûn trò cuaû coâng ty lieân doanh lieân quan ñeán vieäc phaân chia keát quaû, BCTC ñaõ ñöôïc kieåm toaùn (hoaëc duyeät quyeát toaùn bôûi cô quan coù thaåm quyeàn)cuaû leân doanh − ñoái chieáu vôùi phaàn haønh kieåm toaùn caùc khoaûn vay ñeå xem vieäc kieåm tra caùc phieáu, baûng tính laõi vay Chöông trình kieåm toaùn Trang 49
- coù giaù trò treân VNÑ ñoái chieáu vôùi caùc hôïp ñoàng lieân quan, so saùnh vôùi caùc möùc laõi suaát quy ñònh hieän haønh cuaû Nhaø nöôùc (neáu coù). Löu yù nguyeân taéc chia caét nieân ñoä trong haïch toaùn, baèng caùhc kieåm tra phieáu, baûng tính laõi laàn cuoái cuøng trong kyø (ñoái chieáu vôùi phaàn tieàn vay, tieàn göûi ngaân haøng), kieåm tra buùt toaùn haïch toaùn. − Ñoái vôùi caùc khoaûn chi phí lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö, mua, baùn chöùng khoaùn : caàn kieåm tra caùc taøi leäu lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö vaømua, baùn chöùng khoaùn, kieåm tra caùc buùt otaùn haïch toaùn. − Ñoái vôùi caùc khoaûn cheânh leäch tyû giaù : Ñoái chieáu vôùi caùc phaàn haønh kieåm toaùn – cheânh leäch tyû giaù (TK413) − Ñoái vôùi caùc khoaûn chi cheát khaáu thanh toaùn cho ngöôøi mua haøng hoaù, dòch vuï, caàn kieåm tra caùc baèng chöùng cho khoaûn chieát khaáu. coù theå ñoái chieáu vôùi caùc phaàn haønh khaùc coù lieân quan (khoaûn muïc doanh thu, khoaûn muïc phaûi thu ) 2.2.4 Ñoái vôùi chi phí hoaït ñoäng baát thöôøng: − Ñoái chieáu vôùi caùc taøi lieäu boå sung caàn thieát trong töøng tröôøng hôïp. Luoân phaûi chuù yù ñeán söï pheâ duyeät cuaû nhöõng ngöôøi coù thaåm quyeàn maø thöôøng laø cuûa Ban giaùm ñoác vaø ngöôøi phuï traùch boä phaän, phuï traùch taøi chính. − Löu yù giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn ñöôïc thanh lyù, nhöôïng baùn (kieåm tra quyeát ñònh, bieân baûn thanh lyù, soå hoaëc theû taøi saûn, caùc phieáu thu, phieáu chi) neáu ngöôøi kieåm toaùn phaàn haønh TSCÑ chöa thöïc hieän. − Kieåm tra caên cöù xaùc ñònh caùc khoaûn chi töø naêm tröôùc bò nhaàm hoaëc bò boû soùt ñöôïc haïch toaùn vaøo naêm nay. − Kieåm tra caùc khoaûn chi haïch toaùn vaøo chi phí baát thöôøng nhöng khoâng ñöôïc tröø tröôùc khi tính thueá thu nhaäp doanh nghieäp. 3. Ñoái chieáu vôùi caùc phaàn haønh kieåm toaùnkhaùc coù lieân quan nhö tieàn, TSCÑ, coâng nôï phaûi traû 2.10 Boå sung theâm baát cöù böôùc coâng vieäc naøo ñöôïc yeâu caàu bôûi chieán löôïc kieåm toaùn hoaëc do keát quaû cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn neâu treân hoaëc do KTV xeùt thaáy caàn thieát vaøo cuoái chöông trình naøy. Chöông trình kieåm toaùn Trang 50
- IV. Keát luaän 4. Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi (neáu coù). 5. Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù (neáu coù). 6. Laäp trang toång hôïp nhöõng döõ lieäu troïng yeáu veà khoaûn muïc vaø neâu nhöõng nhaän xeùt caàn ñöôïc ñeà caäp trong MAP. Chöông trình kieåm toaùn Trang 51
- TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH VAØ KHAÁU HAO TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH Chöông trình kieåm toaùn naøy daønh cho caùc taøi khoaûn : TK 211 “Taøi saûn coá ñònh höõu hình”, TK 212 “Taøi saûn coá ñònh thueâ taøi chính”, TK 213 “Taøi saûn coá ñònh voâ hình”, TK 214 “Hao moøn taøi saûn coá ñònh”. Thuû tuïc Ngöôøi Ngaøy Tham thöïc thöïc chieáu hieän hieän 1. Kieåm toaùn phaân tích So saùnh vaø tìm hieåu söï bieán ñoäng nguyeân giaù vaø chi phí khaáu hao kyø naøy vôùi kyø tröôùc. 2. Kieåm tra chi tieát 2.1 Chöùng kieán cuøng doanh nghieäp vieäc kieåm keâ thöïc teá taïi thôøi ñieåm khoaù soå keá toaùn, kieåm tra thöïc teá tính hieän höõu cuûa TSCÑ taïi thôøi ñieåm kieåm toaùn, ñaûm baûo raèng vieäc kieåm keâ ñöôïc thöïc hieän phuø hôïp vôùi caùc thuû tuïc vaø trao ñoåi vôùi boä phaän keá toaùn veà xöû lyù soá cheânh leäch giöõa kieåm keâ thöïc teá vaø soå keá toaùn. Neáu khoâng tham döï kieåm keâ thöïc teá thì thu nhaäp caùc bieân baûn kieåm keâ taøi saûn coá ñònh taïi thôøi ñieåm keát thuùc kyø keá toaùn ( hoaëc laàn kieåm keâ gaàn nhaát), ñoái chieáu vôùi soå keá toaùn chi tieát taøi saûn vaø kieåm tra vieäc xöû lyù cheânh leäch cuûakhaùch haøng. 2.2 So saùnh soá dö ñaàu kyø vôùi soá dö taïi baùo caùo kieåm toaùn kyø tröôùc hoaëc pheâ duyeät quyeát toaùn kyø tröôùc cuûa cô quan coù thaåm quyeàn, kieåm tra vieäc chuyeån soá dö ñaàu kyø. Ñoái chieáu soá dö TSCÑ, khaáu hao TSCÑ cuoái kyø giöõa soå keá toaùn chi tieát vôùi soå caùi keá toaùn toång hôïp vaø BCTC 2.3 Laäp baûng toång hôïp theo nhoùm caùc TS veà nguyeân giaù TSCÑ, khaáu hoa TSCÑ theå hieän : soá dö ñaàu kyø, caùc khoaûn taêng giaûm trong kyø, soá dö cuoái kyø. 2.4 Nguyeân giaù TSCÑ : − Kieåm tra choïn maãu chi tieát moät soá taøi saûn coá ñònh phaùt sinh taêng giaûm trong naêm (neâu roõ yeâu caàu cuûa maãu choïn) Chöông trình kieåm toaùn Trang 52
- a) Taøi saûn coá ñònh höõu hình : − TSCÑ taêng : Kieåm tra caùc chöùng töø ñeå ñaûm baûo tính chính xaùc vaø coù thaät cuûa nghieäp vuï taêng TS. ví duï: Ñoái vôùi nhöõng taøi saûn coá ñònh môùi : kieåm tra hôïp ñoàng, hoaù ñôn thöông maïi, thuû tuïc mua saém , kieåm tra caùc buùt toaùn haïch toaùn Ñoái vôùi nhöõng TSCÑ taêng do chuyeån töø XDCBDD : kieåm tra hoà sô vaø thuû tuïc keát chuyeån taøi saûn Ñoái vôùi nhöõng TSCÑ do ñieàu chuyeån ñeán : kieåm tra hoà sô vaø thuû tuïc ñieàu chuyeån ñeå ghi taêng. − TSCÑ giaûm: kieåm tra caùc chöùng töø ñeå ñaûm baûo tính chính xaùc vaø coù thaät cuaû nghieäp vuï giaûm taøi saûn. Ví duï: Ñoái vôùi taøi TSCÑ giaûm do ñieàu chuyeån: kieåm tra quyeát ñònh ñieàu chuyeån cuûa cô quan coù thaåm quyeàn. Ñoái vôùi nhöõng TSCÑ giaûm do thanh lyù nhöôïng baùn : kieåm tra thuû tuïc thanh lyù, hôïp ñoàng mua baùn − Ñoái chieáu soá dö cuoái kyø treân soå keá toaùn, soå chi tieát TS vôùi baûng caân ñoái keá toaùn vaø kieåm tra laïi treân cô sôû tính toaùn, ñoái chieáu soá TSCÑ taêng, giaûm trong kyø vôùi nguoàn voán taêng giaûn töông öùng. b. TSCÑ voâ hình: − TSCÑ voâ hình taêng : kieåm tra caùc chöùng töø, taøi lieäu chöùng minh quyeàn sôû höõu vaø söï toàn taïi ñoái vôùi caùc TSCÑ voâ hình, Ñoái chieáu soá TSCÑ taêng giaûm trong kyøvôùi nguoàn voán taêng giaûm töông öùng. − TSCÑ voâ hình giaûm : nhöôïng baùn − Ñoái chieáu soá dö cuoái kyø treân soå keá toaùn vôùi baûng caân ñoái keá toaùn vaø kieåm tra laïi treân cô sôû tính toaùn c. TSCÑ thueâ taøi chính : − TSCÑ ñi thueâ taøi chính taêng: kieåm tra caùc taøi lieäu chöùng minh quyeàn sôû höõu vaø söï toàn taïi − TSCÑ ñi thueâ taøi chính giaûm: kieåm tra caùc taøi lieäu chöùng minh do heát thôøi gian ñi thueâ v.v − Xem xeùt tính phuø hôïp giöõa hôïp ñoàng thueâ taøi chính vôùi caùc quy ñònh hieän haønh (Quyeát ñònh 166), toùm taét caùc hôïp ñoàng thueâ vaø löu yù ñeán thôøi haïn keát thuùc cuûa hôïp ñoàng thueâ. − Xem xeùt vieäc haïch toaùn TSCÑ ñi thueâ, tính toaùn Chöông trình kieåm toaùn Trang 53
- chi phí traû laõi vay. Löu yù: khi kieåm tra caàn ñoái chieáu vôùi caùc phaàn haønh khaùcñeå tìm kieám caùc khoaûn thanh lyù TSCÑ khoâng ñöôïc vaøo soå: − Ñoái chieáu, kieåm tra giöõa TSCÑ giaûm trong kyø vôùi caùc khoaûn thu veà thanh lyù, nhöôïng baùn TSCÑ trong kyø. − Kieåm tra caùc bieân baûn hoïp ban laõnh ñaïo, giaáy xaùc nhaän cuaû ngaân haøng, xaùc nhaän vay vaø ñaûm baûo raèng caùc khoaûn thanh lyù, caàm coá theá chaáp ñaõ ñöôïc ghi cheùp ñuùng ñaén. 2.5 Xem xeùt caùc taøi lieäu lieân quan ñeå coù ñöôïc baèng chöùng laø TSCÑ ñöôïc ñem ra theá chaáp hoaëc TSCÑ khoâng thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa doanh nghieäp. 2.6 Khaáu hao TSCÑ Kieåm tra tính hôïp lyù cuûa chi phí khaáu hao TSCÑ: − Phöông phaùp tính khaáu hao TSCÑ trong kyø phaûi nhaát quaùn ( theo quy ñònh hieän haønh, phöông phaùp tính khaáu hao phaûi nhaát quaùn trong 3 naêm) − Tyû leä khaáu hao TSCÑ phaûi theo ñuùng quy ñònh hieän haønh: Töø 1/1/1997 ñeán 31/12/1999 : aùp duïng theo quyeát ñònh 1062 TC/QÑ/CSTC cuûa Boä taøi chính. Töø 01 / 01/ 2000 ñeán nay: aùp duïng theo quyeát ñònh 166 TC/QÑ/CSTC cuûa Boä taøi chính. − Neáu tyû leä khaáu hao hoaëc phöông phaùp khaáu hao TSCÑ ñôn vò ñang aùp duïng khaùc so vôùi quy ñònh cuûa Boä taøi chính thì phaûi coù vaên baûn chaáp thuaän cuûa cô quan coù chöùc naêng (löu laïi vaên baûn chaáp thuaän naøy) − Soá khaáu hao TSCÑ cuûa TS taêng trong naêm ñöôïc tính toaùn phaûi ñöôïc xaùc ñònh theo nguyeân taéc “troøn thaùng” − Soá KH TSCÑ naêm nay = KH TSCÑ naêm tröôùc + KH TSCÑ taêng – KH TSCÑ giaûm − Choïn maãu ñeå kieåm tra caùch tính khaáu hao TSCÑ taêng trong kyø (Neâu roõ yeâu caàu cuûa maãu choïn) − Kieåm tra vieäc phaân boå chi phí khaáu hao phaùt sinh trong kyø (phaân boå vaøo chi phí saûn xuaát chung, chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù doanh nghieäp, chi phí baát thöôøng khaùc) Chöông trình kieåm toaùn Trang 54
- Löu y ù: söï phaân boå chi phí khaáu hao phaùt sinh trong kyø phaûi töôûng öùng vôùi thöïc teá söû duïng cuûa caùc nhoùm TSCÑ trong ñôn vò − Ñoái chieáu soá khaáu hao taêng giaûm trong kyø vôùi soá lieäu haïch toaùn treân TK 009 – Nguoàn voán khaáu hao TSCÑ. 3. Keát luaän 1. Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc (tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi(neáu coù) Löu yù: Caùc vaán ñeà phuïc vuï cho vieäc thuyeát minh treân baùo caùo taøi chính : − Phöông phaùp khaáu hao ñaõ aùp duïng − Thôøi gian söû duïng vaø tyû leä khaáu hao ñaõ aùp duïng 2. Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lyù Laäp baûng toång hôïp nhaän xeùt cho khoaûn muïc. Chöông trình kieåm toaùn Trang 55
- CHI PHÍ XAÂY DÖÏNG CÔ BAÛN DÔÛ DANG Thuû tuïc Ngöôøi Ngaøy Tham thöïc chieáu hieän 1. Kieåm toaùn phaân tích So saùnh vaø tìm hieåu söï bieán ñoäng soá dö kì naøy vôùi kì tröôùc 2. Kieåm toaùn chi tieát: Laäp moät baûng chi tieát caùc coâng trình XDCB dôû dang theå hieän: soá dö cuoái kì,ñoái chieáu soá dö cuoái kì vôùi soå keá toaùn chi tieát, soå keá toaùn toång hôïp vaø BCTC taïi thôøi ñieåm cuoái kì keá toaùn. Kieåm tra vieäc keát chuyeån soá dö ñaàu kì vôùi BCTC kì tröôùc ñaõ ñöïôc kieåm toaùn hoaëc cô quan coù thaåm quyeàn pheâ duyeät. Laäp baûng keâ caùc hôïp ñoàng XDCB (mua saém, söõa chöõa lôùn) ñaõ kí vaø thöïc hieän coù lieân quan ñeán kì keá toaùn, caùc noäi dung chuû yeáu cuûa hôïp ñoàng. Choïn maãu caùc coâng trình XDCB, khoaûn mua saém, söõa chöõa lôùn, baát thöôøng, kieåm tra noäi dung chöùng töø vaø haïch toaùn baèng caùch: Raø soaùt toång hôïp soá phaùt sinh theo ñoái öùng taùi khoaûn ñeå phaùt hieän ra caùc nghieäp vuï kinh teá baát thöôøng. Kieåm tra choïn maãu caùc nghieäp vuï kinh teá baát thöôøng. Choïn maãu caùc khoaûn taêng hoaëc giaûm coù giaù trò ñaùng keå hoaëc baát thöôøng ñeå kieåm tra chöùng töø: Ñaûm baûo raèng chi phí xaây döïng cô baûn dôû dang ñöôïc taäp hôïp trong kì vaø voán ñaàu tö ñaõ ñöôïc caùc caáp coù thaåm quyeàn pheâ duyeät. Kieåm tra tính hôïp phaùp, hôïp leä cuûa caùc chöùng töø goác cuûa caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh: Ñoái vôùi chi phí xaây döïng cô baûn dôû dang: Phaûi coù döï toaùn, quyeát ñònh pheâ duyeät döï toaùn, hôïp ñoàng kinh teá, thanh lyù hôïp ñoàng kinh teá, phieáu xuaát vaät tö hoaëc caùc chöùng töø goác khaùc chöùng minh chi phí thöïc teá phaùt sinh phuïc vuï cho coâng trình. Chöông trình kieåm toaùn Trang 56
- Ñoái vôùi mua saém TSCÑ phaûi coø quyeát ñònh cuûa BGÑ quyeát ñònh söõa chöõa taøi saûn, caùc chöùng töø goác chöùng minh chi phí söõa chöõa thöïc teá phaùt sinh Löy yù: Vieäc kieåm tra chöùng töø caùc nghieäp vuï phaùt sinh treân taøi khoaûn 241 ñöôïc thöïc hieän nhö ñoái vôùi taøi khoaûn chi phí caùc thuû tuïc cuûa coâng trình XDCB hoan thaønh trong kì quyeát toaùn baøn giao ñöa vaøo söû duïng: Quyeát ñònh cuûa caùc caáp coù thaåm quyeàn, Quyeát toaùn coâng trình ( Döï toaùn coâng trình, thieát keá, bieân baûn baøn giao coâng trình, ) caùc thuû tuïc ñeå keát chuyeån chi phí söõa chöõa TSCÑ vaøo chi phí trong kì:Bieân baûn nghieäm thu, quyeát toaùn söõa chöõa caùc bieân baûn pheâ duyeät quyeát toaùn söõa chöõa lôùn cuûa caùc caáp coù thaåm quyeàn Löu yù: Tröôøng hôïp quyeát toaùn ñöôïc duyeät nhoû hôn chi phí ñaõ taäp hôïp ñöôïc neáu soá dö coøn treân TK241 thì phaûi tìm roõ nguyeân nhaân taïi sao vaø coù bieän phaùp quaûn lyù. Keát luaän: Hoaøn thieän giaáy tôø laøm vieäc ( tham chieáu) vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi (neáu coù ) Ñöa ra caùc buùt toaùn ñieàu chænh vaø nhöõng vaán ñeà ñöôïc ñeà caäp trong thö quaûn lí. Laäp baûng toång hôïp nhaän xeùt cho khoaûm muïc thöïc hieän. Chöông trình kieåm toaùn Trang 57