Bồi dưỡng học sinh giỏi Hóa lớp 9

pdf 48 trang phuongnguyen 3990
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bồi dưỡng học sinh giỏi Hóa lớp 9", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfboi_duong_hoc_sinh_gioi_hoa_lop_9.pdf

Nội dung text: Bồi dưỡng học sinh giỏi Hóa lớp 9

  1. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam Chuyªn ®Ò 1. C¸c hîp chÊt v« c¬ A. Ph©n lo¹i c¸c hîp chÊt v« c¬ B. ®Þnh nghÜa, ph©n lo¹i vµ tªn gäi c¸c hîp chÊt v« c¬ I. Oxit 1. §Þnh nghÜa: Oxit lµ hîp chÊt cña oxi víi mét nguyªn tè kh¸c. 2. Ph©n lo¹i: a. Oxit baz¬: Lµ oxit cña kim lo¹i, t−¬ng øng víi mét baz¬. Chó ý: b. Oxit axit: Th−êng lµ oxit cña phi kim, t−¬ng øng víi mét axit. c. Oxit l−ìng tÝnh: Lµ oxit cña c¸c kim lo¹i t¹o thµnh muèi khi t¸c dông víi c¶ axit vµ baz¬ (hoÆc víi oxit axit vµ oxit baz¬). d. Oxit kh«ng t¹o muèi (oxit trung tÝnh): CO, NO e. Oxit hçn t¹p (oxit kÐp): www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  2. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 3. C¸ch gäi tªn: II. Axit 1. §Þnh nghÜa Lµ hîp chÊt mµ ph©n tö cã mét hay nhiÒu nguyªn tö H liªn kÕt víi gèc axit. Mét sè gèc axit th«ng th−êng ≡ 2. Ph©n lo¹i 3. Tªn gäi * Axit kh«ng cã oxi: * Axit cã oxi: www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  3. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam III. Baz¬ (hidroxit) 1. §Þnh nghÜa Baz¬ lµ hîp chÊt mµ ph©n tö gåm cã mét nguyªn tö kim lo¹i (hay nhãm -NH 4) liªn kÕt víi mét hay nhiÒu nhãm hidroxit (-OH). 2. Ph©n lo¹i 3. Tªn gäi IV. Muèi 1. §Þnh nghÜa Muèi lµ hîp chÊt mµ ph©n tö gåm nguyªn tö kim lo¹i (hoÆc nhãm - NH 4) liªn kÕt víi gèc axit. 2. Ph©n lo¹i Theo thµnh phÇn muèi ®−îc ph©n thµnh hai lo¹i: - Muèi trung hoµ: - Muèi axit: 3. Tªn gäi www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  4. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam Chuyªn ®Ò 2: tÝnh chÊt cña c¸c hîp chÊt v« c¬ I. Oxit 1. Oxit axit a. T¸c dông víi n−íc: → → → → → b. T¸c dông víi dung dÞch baz¬ (kiÒm): Chó ý: tuú tØ lÖ sè mol oxit axit vµ sè mol kiÒm sÏ x¶y ra ph¶n øng (1) hoÆc (2) hay x¶y ra c¶ hai ph¶n øng. 2 → → ≥ ⇒ ≤ ⇒ 〈 〈 ⇒ → → 2 www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  5. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam ≥ ⇒ ≤ ⇒ 〈 〈 ⇒ → → → → c. T¸c dông víi oxit baz¬: → → → → 2. Oxit baz¬ a. T¸c dông víi n−íc: → → b. T¸c dông víi axit: → → → → Chó ý: Nh÷ng oxit cña kim lo¹i cã nhiÒuho¸ trÞ khi ph¶n øng víi axit m¹nh sÏ ®−îc ®−a tíi kim lo¹i cã ho¸ trÞ cao nhÊt. → → c. T¸c dông víi oxit axit: Xem phÇn oxit axit d. BÞ khö bëi c¸c chÊt khö m¹nh: → → → → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  6. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam Chó ý: Khi Fe 2O3 ®ang bÞ khö mµ CO bÞ thiÕu th× chÊt r¾n t¹o thµnh cã 4 chÊt sau: Fe 2O 3, Fe 3O4, FeO. Fe (V× c¸c ph¶n øng x¶y ra ®ång thêi). 3. Oxit l−ìng tÝnh (Al 2O3, ZnO) a. T¸c dông víi axit: → → b. T¸c dông víi kiÒm : → → 4. Oxit kh«ng t¹o muèi (CO, N 2O NO ) II. axit 1. Dung dÞch axit lµm ®æi mµu chÊt chØ thÞ: Qu× tÝm → ®á. 2. T¸c dông víi baz¬: → → → 3. T¸c dông víi oxit baz¬, oxit l−ìng tÝnh: → → → → 4. T¸c dông víi muèi: → ↓ → ↓ → ↑ → → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  7. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam Chó ý: S¶n phÈm ph¶i t¹o ra chÊt kÕt tña (chÊt khã tan), hoÆc chÊt bay h¬i hay t¹o ra axit yÕu. 5. T¸c dông víi kim lo¹i: → → Chó ý: → ↑ → IIi. baz¬ (hidroxit) 1. Baz¬ tan (kiÒm) a. Dung dÞch kiÒm lµm thay ®æi mµu mét sè chÊt chØ thÞ: → → b. T¸c dông víi axit: → 2 → Chó ý: tuú tØ lÖ sè mol axit vµ sè mol baz¬ sÏ x¶y ra ph¶n øng (1) hoÆc (2) hay x¶y ra c¶ ph¶n øng. c. T¸c dông víi oxit axit, oxit l−ìng tÝnh: Xem phÇn oxit axit, oxit l−ìng tÝnh. d. T¸c dông víi hidroxit l−ìng tÝnh (Al(OH) 3, Zn(OH) 2) → → e. T¸c dông víi dung dÞch muèi → ↓ → ↓ Chó ý: S¶n phÈm ph¶n øng Ýt nhÊt ph¶i cã mét chÊt kh«ng tan (kÕt tña). 2. Baz¬ kh«ng tan www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  8. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam a. T¸c dông víi axit: → → → b. BÞ nhiÖt ph©n tich: → → → → → → 3. Hidroxit l−ìng tÝnh a. T¸c dông víi axit: Xem phÇn axit. b. T¸c dông víi kiÒm: Xem phÇn kiÒm. c. BÞ nhiÖt ph©n tÝch: Xem phÇn baz¬ kh«ng tan. iV. Muèi 1. T¸c dông víi dung dÞch axit: → ↓ → ↑ → ↑ → ↑ → 2. Dung dÞch muèi t¸c dông víi dung dÞch baz¬: → ↓ → ↓ Chó ý: Muèi axit t¸c dông víi kiÒm t¹o thµnh muèi trung hoµ vµ n−íc. → → → ↓ → 3. Dung dÞch muèi t¸c dông víi dung dÞch muèi: → ↓ www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  9. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam → ↓ → → → Chó ý: - C¸c muèi axit t¸c dông víi c¸c muèi cã tÝnh baz¬ hoÆc l−ìng tÝnh th× ph¶n øng x¶y ra theo chiÒu axit baz¬: → - Trong dung dÞch chøa muèi nitrat vµ mét axit th−êng th× dung dÞch nµy ®−îc coi lµ mét axit nitric lo·ng: → * Kh¸i niÖm ph¶n øng trao ®æi: Nh÷ng ph¶n øng gi÷a muèi vµ axit, muèi vµ baz¬, muèi vµ muèi x¶y ra trong dung dÞch ®−îc gäi lµ ph¶n øng trao ®æi. Trong c¸c ph¶n øng nµy c¸c thµnh phÇn kim lo¹i hoÆc hidro ®æi chç cho nhau, c¸c thµnh phÇn gèc axit ®æi chç cho nhau. → ↓ → ↑ → ↑ → → → 4. Dung dÞch muèi t¸c dông víi kim lo¹i: → ↓ → ↓ Chó ý: kh«ng lùa chän kim lo¹i cã kh¶ n¨ng ph¶n øng víi n−íc ë ®iÒu kiÖn th−êng nh− K, Na, Ca, Ba 5. T¸c dông víi phi kim: Xem phÇn phi kim. 6. Mét sè muèi bÞ nhiÖt ph©n: www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  10. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam a. NhiÖt ph©n tÝch c¸c muèi CO 3, SO 3: →t0 →t0 b. NhiÖt ph©n muèi nitrat: →t0 →t0 →t0 n n n 2 2 2 t0 → →t0 →t0 c. Mét sè tÝnh chÊt riªng: → → → Chuyªn ®Ò 3 Kim lo¹i vµ phi kim A. Kim lo¹i I. §Æc ®iÓm cña kim lo¹i II. D·y ho¹t ®éng ho¸ cña c¸c kim lo¹i K, Ca, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Ni, Sn, Pb, H, Cu, Hg, Ag, Pt, Au. * ý nghÜa d·y ho¹t ®éng ho¸ cña c¸c kim lo¹i: www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  11. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam III. TÝnh chÊt ho¸ häc 1. T¸c dông víi phi kim a. Víi oxi: → →t0 → → →t0 b. Víi phi kim kh¸c: - T¸c dông víi l−u huúnh: →t0 →t0 →t0 - T¸c dông víi H 2 (Na, Ca, K, Ba): t0 → →t0 - T¸c dông víi C: →20000 C l odien T¸c dông víi halogen (Cl 2, Br 2, I 2): t0 → →t0 www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  12. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam t0 → →t0 2. T¸c dông víi dung dÞch axit: a. Axit th−êng: HCl, H 2SO 4 lo·ng. → ↑ → ↑ → ↑ * Chó ý: Cu kh«ng t¸c dông víi axit th−êng nh−ng khi cã lÉn O 2 th× ph¶n øng l¹i x¶y ra: → b. Axit m¹nh: HNO 3, H 2SO 4 ®Æc, nãng. Víi HNO 3: Nång ®é axit t¨ng, ®é ho¹t ®éng cña kim lo¹i gi¶m → → → → → - Víi H 2SO 4 ®Æc, nãng: Nång ®é axit t¨ng, ®é ho¹t ®éng cña kim lo¹i gi¶m → → → → * Chó ý: www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  13. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam - Khi cho kim lo¹i t¸c dông víi HNO 3: - Khi cho kim lo¹i t¸c dông víi H 2SO 4: 3. T¸c dông víi baz¬ tan ( Al, Zn): → → → → 4. T¸c dông víi dung dÞch muèi: → ↓ → ↓ (Chó ý: Trõ nh÷ng kim lo¹i ph¶n øng ®−îc víi n−íc ë ®iÒu kiÖn th−êng nh−: Na, K, Ca, Ba ). 5. T¸c dông víi n−íc: * ë nhiÖt ®é th−êng: → → * ë nhiÖt ®é cao (t¸c dông víi h¬i n−íc): 1000 C → t0 570 0 C 6. T¸c dông víi oxit baz¬ (ph¶n øng nhiÖt nh«m): www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  14. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam t0 → B. Phi kim I. §Æc ®iÓm II. TÝnh chÊt ho¸ häc 1. T¸c dông víi kim lo¹i: Xem phÇn kim lo¹i 2. T¸c dông víi phi kim a. Víi oxi: → →≤ ≥ → → → → → b. Víi hidro: → → → → → 3. T¸c dông víi axit - Víi HX (X: Cl, Br, I): → → - Víi c¸c axit m¹nh: www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  15. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam → → → → → → 4. T¸c dông víi kiÒm (X 2: Cl 2, Br 2, I2) → Javen → → Clorua v«i → → 5. T¸c dông víi muèi (X 2: Cl 2, Br 2, I 2) → → → → → 6. T¸c dông víi oxit baz¬ → → → → 7. T¸c dông víi n−íc → → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  16. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam Chuyªn ®Ò 4 Mét sè d¹ng c©u hái vµ bµi tËp lý thuyÕt D¹ng 1: C©u hái tr×nh bµy, so s¸nh, gi¶i thÝch hiÖn t−îng vµ viÕt ph−¬ng tr×nh ph¶n øng 1. 2. 3. 4. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  17. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 5. 6. 7. 8. 9. 10. → → → → → → → → → 11. 12. 13. Mt s 14. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  18. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 15. 16 17. 18. 19. 20. 21. 22. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  19. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 23. 24. 25. 26. 27. D¹ng 2: C©u hái ®iÒu chÕ I. S¬ ®å ph¶n øng C©u 1. → → → → → → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  20. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam ©u 2 → → → → → → → → → → C©u 3 → C©u 4 → → → → → C©u 5 C©u 6 → → → → → → C©u 7 → C©u 8 → → C©u 9 → → → → C©u 10 → → → → → → → → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  21. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam +O + + →2 →HCl →Na →t0 →+D, t 0 C©u 11 . → →+ → + → + → + C©u 12 → → →+ → C©u 13 + + + ++ → → → → → → C©u 14. + + + → → → + + + → → → → C©u 15 . → → → → → → : → → → → → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  22. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam → → → → → → → Ph−¬ng tr×nh khã: → - → - → → → → → Ph−¬ng tr×nh khã: → - → - + X,t o → →+ Y,t o →+ B →+E + Z ,t→o → → →  ↓ ↓ ↑ → → → ↓ → → → C©u 16 C©u17. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  23. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam C©u 18. →+E F (5) →+G → + E (6)H (7) F →+I → + L + ↓ (8)K (9) H BaSO 4 →+M → + G (10 )X (11) H C©u 19 . → ←→ → → C©u 20. → → → → → C©u 21. II. §iÒn chÊt vµ hoµn thµnh ph−¬ng tr×nh ph¶n øng 1. → → → → 2. → → → → 3. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  24. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam → → → → → → → → → → 4. → 5. to → to → → → → 6. → → → → III. §iÒu chÕ mét chÊt tõ nhiÒu chÊt b»ng nhiÒu c¸ch 1. §iÒu chÕ oxit. → →to →to →to →to →to →to 2. §iÒu chÕ axit. → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  25. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam aùsù → → 3. §iÒu chÕ baz¬. → → → →ñieän phaân coù maøng ngaên 4. §iÒu chÕ hi®roxit l−ìng tÝnh. → → ↓ → ↓ 5. §iÒu chÕ muèi. * Bµi tËp: C©u 1: C©u 2: C©u 3: → → → C©u 4: C©u 5: C©u 6 C©u 7: www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  26. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam C©u 8: C©u 9: C©u 10: C©u 11: C©u 12: C©u 13. C©u 14. C©u 15. C©u 16. C©u 17. C©u 19. C©u 20. D¹ng 3: C©u hái ph©n biÖt vµ nhËn biÕt I. Lý thuyÕt c¬ b¶n vÒ thuèc thö 1. Mét sè thuèc thö th«ng dông Thuèc thö Dïng ®Ó nhËn HiÖn t−îng ↑ → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  27. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam ↑ ↑ ↑ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 2. Thuèc thö cho mét sè lo¹i chÊt ChÊt cÇn Thuèc thö HiÖn t−îng nhËn biÕt C¸c kim lo¹i → ↑ → → ↑ → ↑ → 1 → → ↑ → ↑ → ↑ → ↑ → ↓ www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  28. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam → ↑ ↓ → ↑ Mét sè phi kim → → ↑ 2 → → ↑ Mét sè chÊt khÝ → → ↑ → ↓ 3 → → → → ↓ → → ↓ → ↓ → ↓ → ↓ → Oxit → → → ↓ → 4 → → → ↓ → ↑ C¸c dd m uèi NhËn gèc axit 5 → ↓ → → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  29. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam → ↓ → ↓ → ↓ → ↑ → ↑ ≡ → ↓ → ↑ NhËn biÕt KL → → → ↓ → ↓ → ↓ → ↓ ↓ → ↓ → ↓ I. NhËn biÕt c¸c chÊt trong dung dÞch. → → → ↓ → ↓ → ↓ → ↑ → ↑ → ↓ → ↓ www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  30. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam → ↓ → ↓ → ↓ → ↑ → ↓ → ↓ → ↓ → ↓ → ↓ → ↓ → ↓ → II. NhËn biÕt c¸c khÝ v« c¬. → ↓ → → ↓ →t o ↑ → ↓ → ↓ www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  31. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam → ↑ II. Mét sè tr−êng hîp nhËn biÕt C¸ch lµm chung: * LËp s¬ ®å nhËn biÕt: Dùa vµo tÝnh chÊt kh¸c nhau cña c¸c chÊt cÇn nhËn biÕt, lùa chän thuèc thö thÝch hîp ®Ó lÇn l−ît nhËn ra c¸c chÊt. * Tr×nh bµy ph−¬ng ph¸p nhËn biÕt dùa vµo s¬ ®å. VÝ dô: *S¬       → ↓      →  ®å:   →     ↓   →   * Tr×nh bµy: + → ↓ → ↓ I. NhËn biÕt b»ng thuèc thö tù chän 1. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  32. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. II. NhËn biÕt chØ b»ng thuèc thö quy ®Þnh 1. 2. 3. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  33. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 4. 5. 6. 7. 8. Có th dùng n c và ph ư ng pháp v t lý phân bi t các ch t: KOH , FeCl 3 , MgSO 4 , FeSO 4 ,NH 4Cl ,Hg(NO 3)2. 9. a.Phân bi t các ch t sau ch dùng m t thu c th . (NH 4 )2SO 4 , Ca(H 2 PO 4)2 ,KCl. b.Phân bi t K 2SO 4 ,K 2CO 3 ,HCl, BaCl 2 ch b ng m t kim lo i ho c không dùng ch t th nào. 10. Ch ưc dùng thêm quì tím và các ng nghi m, hãy ch rõ ph ư ng pháp nh n ra các dung d ch b m t nhãn: NaHSO 4, Na 2 CO 3, Na 2SO 3, BaCl 2, Na 2 S. 11. Trình bày hai ph ư ng pháp hóa h c phân bi t khí SO 2 và CO 2. Vi t các ph ư ng trình hóa h c. 12. 13. Có 3 gói b t màu tr ng không ghi nhãn, m i gói ch a riêng r h n h p 2 ch t sau: Na 2CO 3 và K 2CO 3; NaCl và KCl; MgSO 4 và BaCl 2. B ng ph ư ng pháp hoá h c, làm th nào phân bi t 3 gói b t trên n u ch dùng n ưc và các ng nghi m. Vi t các ph ư ng trình hoá h c. III. NhËn biÕt kh«ng cã chÊt thö kh¸c 1. 2. 3. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  34. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam D¹ng 4: C©u hái tinh chÕ vµ t¸ch chÊt khái hçn hîp I. Nguyªn t¾c B−íc 1: B−íc 2: * S¬ ®å tæng qu¸t: ↓ ↑ →+ Y * NÕu hçn hîp A, B ®Òu t¸c dông ®−îc víi chÊt X th× dïng chÊt X ' chuyÓn c¶ A, B thµnh A', B' råi t¸ch A', B' thµnh hai chÊt nguyªn chÊt sau ®ã tiÕn hµnh b−íc 2 (®iÒu chÕ l¹i A tõ A'). II. VÝ dô vÒ c¸ch lµm 1. Hçn hîp c¸c chÊt r¾n VÝ dô: Nªu c¸ch t¸ch hai chÊt r¾n CaCO 3, CaSO 4 ra khái nhau. ↓ CaCO 3  CaSO 4 +Ca(OH) ↑ →2 ↓ Tr×nh bµy: → ↓ ↑ → ↓ 2. Hçn hîp c¸c chÊt láng (hoÆc chÊt r¾n ®· hoµ tan thµnh dung dÞch): ↓ ↑ VÝ dô: Nªu c¸ch t¸ch dung dÞch chøa NaCl, CaCl 2. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  35. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam CaCl 2  NaCl +HCl ↓ → 3. Hçn hîp c¸c chÊt khÝ: VÝ dô: Nªu c¸ch t¸ch hçn hîp khÝ gåm CO 2 vµ O 2. ↑ CO 2  O  2 +H S O ↓ →2 4 ↑ III. Bµi tËp 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Chuyªn ®Ò 4 Mét sè d¹ng bµi tËp tÝnh to¸n www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  36. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam A. Bµi tËp vÒ c«ng thøc ho¸ häc I. TÝnh theo c«ng thøc ho¸ häc 1. TÝnh thµnh phÇn phÇn tr¨m vÒ khèi l−îng cña mçi nguyªn tè trong hîp chÊt. Gi¶ sö cã CTHH ®· biÕt A xBy  Ta tÝnh ®−îc %A vµ %B. C¸ch gi¶i: VÝ dô: TÝnh % vÒ khèi l−îng cña c¸c nguyªn tè trong hîp chÊt F 2O3. C1. C2. C3. 2. TÝnh khèi l−îng cña mçi nguyªn tè cã trong mét l−îng chÊt ®· cho. Gi¶ sö cã a gam hîp chÊt A xBy  TÝnh ®−îc khèi l−îng cña A vµ B trong a gam hîp chÊt A xBy. C¸ch gi¶i: ⇒ = www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  37. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam VÝ dô: TÝnh khèi l−îng cña c¸c nguyªn tè cã trong 15 gam CuSO 4. = = = C©u 1. C©u. 2 C©u. 3 C©u. 4 3. Tõ l−îng nguyªn tè, tÝnh l−îng chÊt VÝ dô: CÇn bao nhiªu kg ure (NH 2)2CO ®Ó cã mét l−îng ®¹m (nit¬) b»ng 5,6kg. M= 60gam (NH2 ) 2 CO =5,6.60 = m(NH ) CO 12kg 2 2 28 4. Tõ l−îng nguyªn tè nµy tÝnh l−îng nguyªn tè kia VÝ dô: Trong supephotphat kÐp Ca(H 2PO 4)2 cã bao nhiªu kg canxi øng víi 49,6 kg photpho. M=++ 40 4 (31.2) + (16.8) = 234 gam Ca(H2 PO 4 ) 2 49,6.40 m= = 32kg Ca 62 www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  38. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 1 2 II. X¸c ®Þnh CTHH cña hîp chÊt 1. B»ng tû lÖ % a. NÕu biÕt % nguyªn tè vµ M: VÝ dô: X¸c ®Þnh CTHH cña mét oxit s¾t biÕt ph©n tö khèi lµ 160 vµ % khèi l−îng cña s¾t lµ 70%. ⇒ ⇒ ↔ ⇒ ⇒ b. NÕu chØ biÕt % nguyªn tè: VÝ dô: X¸c ®Þnh CTHH cña oxit S biÕt %S = 50%. = = 1 www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  39. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 2. 2. B»ng tû lÖ khèi l−îng nguyªn tè a. BiÕt tû lÖ KL nguyªn tè vµ M VÝ dô: X¸c ®Þnh CTHH cña mét oxit cña P biÕt ph©n tö khèi cña oxit nµy b»ng 142 vµ tû lÖ khèi l−îng = ⇒ = = ⇒ ⇒ b. NÕu chØ biÕt tû lÖ khèi l−îng nguyªn tè VÝ dô: X¸c ®Þnh CTHH cña mét oxit cña P biÕt tû lÖ khèi l−îng = − = = − = = = = ⇒ 3. B»ng ph©n tö khèi VÝ dô: Oxit cña mét kim lo¹i ho¸ trÞ III cã khèi l−îng 32 gam tan hÕt trong 400 ml dd HCl 3M võa ®ñ. T×m CT cña oxit trªn. Gi¶i: → www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  40. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam  = ⇒ = =  =  = = 1. 2. 3. 4. 5. 4. B»ng sù ®èt ch¸y VÝ dô: §èt hoµn toµn 6 gam chÊt A chØ thu ®−îc 4,48 lit CO 2 (®kc) vµ 3,6 gam H 2O. BiÕt 1 lÝt h¬i A (®kc) nÆng 2,679 gam. T×m CTHH cña A. ChÊt nµo quen thuéc cã c«ng thøc nµy, gäi tªn. Gi¶i: = = = = = = ⇒ = = = = ⇒ = = + = + = = ⇒ 〈 ⇒ ⇒ = − = ⇒ = = ⇒ ⇒ www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  41. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam B. Bµi tËp vÒ ph−¬ng tr×nh ho¸ häc I. C¸ch gi¶i chung 1. C¸c b−íc gi¶i to¸n tÝnh theo PTHH 2. L−u ý: §Ó gi¶i ®−îc bµi to¸n theo PTHH cÇn: 3. VÝ dô: Gi¶i: ⇒ → II. Cô thÓ D¹ng 1: to¸n vÒ l−îng chÊt d− 1. 2. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  42. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 3. 4. 5. 6. 7. D¹ng 2: to¸n hçn hîp. 1. 2. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  43. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  44. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 10. 11. 12. 13. 14. Bµi tËp chøng minh hçn hîp kim lo¹i d− hay axit d−. 15. 16. 17. 18. 20. 21. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  45. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 22. D¹ng 3: To¸n cã hiÖu suÊt ph¶n øng: 1. → → → 2. →95% →80% →90% 3. 4. 5. 5. 6. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  46. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam 7. +H O →2 Axit →men ruou 30− 320 C D¹ng 4: bµi to¸n quy vÒ 100 1 2 3 4 5 6 D¹ng 5: bµi to¸n t¨ng gi¶m khèi l−îng. a. Ph¶n øng trao ®æi: → ↑ VÝ dô: = ⇒ = − − − www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  47. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam − b. Ph¶n øng thÕ: VÝ dô: → ↓ = ⇒ = = = − − − = − − − − = c. Ph¶n øng ho¸ hîp: → VÝ dô: d. Ph¶n øng ph©n tÝch: → ↑ VÝ dô: ↑ 1. 2 3 4 5 www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam
  48. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam D¹ng 6 To¸n biÖn luËn. a. BiÖn luËn ho¸ trÞ VÝ dô: Hoµ tan a gam kim lo¹i ch−a biÕt b»ng 500 ml HCl tho¸t ra 11,2 lit H 2 (®kc). Ph¶i trung hoµ axit d− trong dung dÞch thu ®−îc b»ng 100 ml dung dÞch Ca(OH) 2 1M. Sau ®ã ®un c¹n dung dÞch thu ®−îc cßn l¹i 55,6 gam muèi khan. TÝnh nång ®é mol cña dung dÞch axit ®· dïng, tÝnh a vµ x¸c ®Þnh kim lo¹i bÞ hoµ tan. www.dayvahoc.info Di ễn đàn giáo d ục Vi ệt Nam