Báo cáo Đánh giá năng lực ứng dụng ICT trong giảng dạy của đội ngũ giáo viên các trường cao đẳng & trung cấp chuyên nghiệp một số tỉnh phía Nam & thiết kế chương trình bồi dưỡng nâng cao năng lực ICT cho đội ngũ này (Phần 1)

Nội dung text: Báo cáo Đánh giá năng lực ứng dụng ICT trong giảng dạy của đội ngũ giáo viên các trường cao đẳng & trung cấp chuyên nghiệp một số tỉnh phía Nam & thiết kế chương trình bồi dưỡng nâng cao năng lực ICT cho đội ngũ này (Phần 1)

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH BÁO CÁO TỔNG KẾT ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CƠNG NGHỆ CẤP BỘ ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ỨNG DỤNG ICT TRONG GIẢNG DẠY CỦA ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG & TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP MỘT SỐ TỈNH PHÍA NAM & THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH BỒI DƯỠNG NÂNG CAO NĂNG LỰC ICT CHO ĐỘI NGŨ NÀY MÃ SỐ: B2007 - 22 - 21 ChỦ NHIỆM ĐỀ TÀI: ThS. GVC NGUYỄN NGỌC ĐÀO TS. GVC ĐỖ MẠNH CƯỜNG S K C 0 0 2 8 8 4 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, THÁNG 08 NĂM 2010
2. B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O TR ƯNG ĐI H C S Ư PH M K THU T TP.HCM BÁO CÁO T NG K T Đ TÀI KHOA H C VÀ CƠNG NGH C P B ĐÁNH GIÁ N ĂNG L C NG D NG ICT TRONG GI NG D Y C A Đ I NG Ũ GIÁO VIÊN CÁC TR ƯNG CAO Đ NG & TRUNG C P CHUYÊN NGHI P M T S T NH PHÍA NAM & THI T K CH ƯƠ NG TRÌNH B I D ƯNG NÂNG CAO N ĂNG L C ICT CHO Đ I NG Ũ NÀY MÃ S : B2007-22-21 Ch nhi m đ tài: ThS. GVC NGUY N NG C ĐÀO TS. GVC. Đ M NH C ƯNG THÀNH PH H CHÍ MINH THÁNG 08 N ĂM 2010
3. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này DANH SÁCH THÀNH VIÊN THAM GIA Đ TÀI Hc v / Ngành / TT H và tên Đơ n v cơng tác ch c danh chuyên mơn 1. Đ M nh Cưng GVC TS. Giáo d c h c Vi n NCPT GDCN Khoa SPKT – ĐH 2. Nguy n Th Lan GVC ThS. Tâm lý h c SPKT 3. Ph m Xuân Thanh Th c s ĩ Giáo d c h c Vi n NCPT GDCN 4. Mai Thanh Ph ươ ng Kĩ s ư CNTT Vi n NCPT GDCN Hĩa th c 5. Tr n V ũ Qu ỳnh Nh ư Kĩ s ư Vi n NCPT GDCN ph m 6. Vũ Th Thanh Th o C nhân Giáo d c h c Vi n NCPT GDCN ĐƠ N V PH I H P TH C HI N Vi n Nghiên c u Phát tri n Giáo dc Chuyên nghi p Trang 1
4. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này TĨM T T K T QU NGHIÊN C U Đ TÀI KHOA H C VÀ CƠNG NGH C P B Tên đ tài: “ Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng cao đ ng và trung c p chuyên nghi p m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này ” Mã s : B2007-22-21 Ch nhi m đ tài: ThS.GVC Nguy n Ng c Đào. TS. GVC Đ M nh C ưng Cơ quan ch trì đ tài: Tr ưng Đ i h c S ư Ph m K Thu t Thành ph H Chí Minh. Cơ quan và cá nhân ph i h p th c hi n: Vi n Nghiên c u Phát tri n Giáo d c Chuyên nghi p Th i gian th c hi n: tháng 6/2007- tháng 6/2010 1. Mc tiêu: • Đánh giá n ăng l c ng d ng cơng ngh thơng tin và truy n thơng trong dy h c (n ăng l c ICT) c a đ i ng ũ giáo viên các tr ưng C Đ-TCCN Tp. HCM và m t s t nh phía Nam theo nh ng chu n m c khoa h c. • Xây d ng ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho giáo viên các tr ưng C Đ-TCCN Tp.HCM và m t s t nh phía Nam theo các chu n m c khoa h c, phù h p. 2. Ni dung chính: Đ đ t đưc m c tiêu trên, nh ng n i dung nghiên c u sau đây s đưc ti n hành:
   Tng quan các nghiên c u hi n cĩ c a th gi i và Vi t Nam v n ăng l c ng d ng cơng ngh thơng tin trong d y h c (g i t t là n ăng l c ICT) c a giáo viên và các mơ hình đánh giá trong giáo d c.
   Xây d ng mơ hình đánh giá và các chu n n ăng l c cùng v i các tiêu chí c th đ đánh giá n ăng l c ICT c a giáo viên.
   Kh o sát, điu ki n c ơ s v t ch t ph c v vi c ng d ng ICT trong d y hc các tr ưng trong ph m vi nghiên c u c a đ tài.
   Kh o sát, đánh giá n ăng l c ICT c a giáo viên các tr ưng C Đ-TCCN t i Tp. HCM và m t s t nh phía Nam. Trang 2
5. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này
   Xây d ng ch ươ ng trình, biên so n tài li u, nghiên c u k thu t ph n m m đ b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho các tr ưng C Đ-TCCN t i Tp. HCM và m t s t nh phía Nam. • Ti n hành th nghi m hai khĩa b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho giáo viên các tr ưng C Đ-TCCN (30 h c viên) theo ch ươ ng trình đã xây dng. 3. Kt qu đ t đưc:
   Gi i thi u và phân tích tĩm t t tài li u c a Unesco v n ăng l c ng d ng cơng ngh thơng tin trong d y h c (g i t t là n ăng l c ICT) c a giáo viên.
   Phân tích các mơ hình đánh giá ph bi n trong giáo d c trên n n t ng các lý thuy t v truy n bá (Diffusion theory) và ch p nh n (Adoption theory).
   Xây d ng đưc mơ hình đánh giá và các tiêu chí c th đ đánh giá n ăng lc ICT c a giáo viên .
   Kh o sát điu ki n c ơ s v t ch t ph c v vi c ng d ng ICT trong d y hc các tr ưng trong ph m vi nghiên c u c a đ tài.
   Kh o sát, x lý s li u và đư a ra các k t lu n đánh giá n ăng l c ICT c a giáo viên các tr ưng C Đ-TCCN t i Tp. HCM và m t s T nh phía Nam.
   Xây d ng đưc ch ươ ng trình, biên so n tài li u, b i d ưng nâng cao n ăng lc ICT cho các tr ưng C Đ-TCCN.
   Bi d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho 30 giáo viên các tr ưng C Đ-TCCN theo ch ươ ng trình đã xây d ng. Trang 3
6. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này SUMMARY Project Title: "Assessing the competence of ICT application in teaching of teachers in colleges and Vocational Schools in some Southern provinces and then designing training programs for ICT capacity improving of these teachers ” Code number: B2007-22-21 Coordinator: Core Lecture Nguyen Ngoc Dao MA. Core Lecture Đo Manh Cuong PhD Implementing Institution: The University of Technical Education (UTE) Cooperating Institution (s): Institute for Research and Developing of Professional Education (IPE) Duration: from 6/2007 to 6/2010 Objectives: • Competence assessment of the application of information technology in teaching and communication (Competency ICT) of teachers in colleges and Vocational schools in HCMC and some Southern provinces according to scientific standards. • Developing training programs based on suitable and scientific standards to improve teachers’ ICT competency in colleges and Vocational schools in HCMC and some Southern provinces. Main contents: • Overview some of the researches about ICT competency in the world and Vietnam. • Design a model of assessment, standards competency, and specific criteria to assess ICT competency of teachers. • Assess the infrastructure and facilities used for ICT application in teaching at the school studied by the Project. • Survey and assess teachers’ ICT competency in colleges and Vocational schools in HCMC and some Southern provinces. • Design program, compile documents, software engineering research and test a training course on ICT competency for some of teachers in colleges and Vocational schools. Results obtained:
   A presentation and analysis of UNESCO document about ICT competence of teachers.
   An analysis of the common models for evaluation in education based on the diffusion theory and adoption theory. Trang 4
7. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này
   A construction of the evaluation model and criteria for assessing ICT competence of teachers.
   A survey on the infrastructures and resources for the application of ICT in teaching and learning.
   A survey, data processing and evaluation of ICT competence of teachers in professional schools/colleges in HCMC and some provinces of South Vietnam.
   A making of a short course curriculum, learning texts and software techniques to improve ICT competence for teachers in professional schools/colleges in HCMC and some provinces of South Vietnam.
   Implementation of two refresher training courses to improve ICT competence of teachers in professional schools/colleges in HCMC and some provinces of South Viet Nam. Trang 5
8. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này MC L C LI NĨI Đ U CH ƯƠ NG 1: NH ŨNG V N Đ CHUNG 12 I. TÍNH C P THI T C A Đ TÀI 12 II. M C TIÊU NGHIÊN C U 12 III. GI THUY T NGHIÊN C U 13 IV. N I DUNG NGHIÊN C U 13 V. PH ƯƠ NG PHÁP TI P C N VÀ NGHIÊN C U 13 VI. PH M VI NGHIÊN C U 14 CH ƯƠ NG 2: T NG QUAN 15 I. THU T NG 15 I.1. N ăng l c ICT c a giáo viên 15 I.2. Thi t k d y h c 15 I.3. Multimedia d y h c 15 II. NGHIÊN C U V N ĂNG L C ICT C A GIÁO VIÊN 16 II.1. N ăng l c ICT c a giáo viên theo Unesco 16 II.2. Ma tr n n ăng l c và s d ng ma tr n n ăng l c ICT 18 III. M T S MƠ HÌNH ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO D C 19 III.1. Mơ hình Kirkpatrick 19 III.2. Mơ hình CBAM 20 III.3. Mơ hình chuy n đ i ( Instructional Transformation model _ IT model ) 22 IV. TÌNH HÌNH NGHIÊN C U N ĂNG L CICT C A GIÁO VIÊN VI T NAM. 24 IV.1. D án PiL (Microsoft Partner in Learning) 25 IV.2. Ch ươ ng trình “Teach to Future” c a Intel 27 CH ƯƠ NG 3: ĐÁNH GIÁ N ĂNG L C ICT C A GIÁO VIÊN 29 I. Xây D NG MƠ HÌNH ĐÁNH GIÁ N ĂNG L C ict 29 I.1. Phân tích các mơ hình ph bi n hi n nay 29 I.2. Đ xu t mơ hình đánh giá 32 II. ĐO L ƯNG N ĂNG L C ICT C A GIÁO VIÊN 32 II.1. Thi t k cơng c đo 33 II.2. Ch n m u 35 II.3. Kh o sát và x lý s li u 36 III. K T QU KH O SÁT 37 III.1. C ơ s v t ch t/tài nguyên c a các tr ưng 37 III.2. N ĂNG L C ICT C A GIÁO VIÊN 39 III.3. Đi chi u n ăng l c ICT c a giáo viên v i ch t l ưng s n ph m multimedia 50 IV. H I TH O KHOA H C 50 CH ƯƠ NG 4: XÂY D NG CH ƯƠ NG TRÌNH B I D ƯNG 52 Trang 6
9. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này I. Xây d ng ch ươ ng trình 52 I.1. Mơ hình thi t k ch ươ ng trình b i d ưng 52 I.2. Nghiên c u cơng c ph n m m 54 I.3. T ch c l p b i d ưng 55 II. K T QU CÁC L P TH NGHI M CH ƯƠ NG TRÌNH 55 II.1. N i dung ch ươ ng trình và t ch c l p b i d ưng 55 II.2. Đánh giá khĩa b i d ưng 56 CH ƯƠ NG 5: K T LU N VÀ Đ NGH 61 I. K T LU N 61 II. Đ NGH 63 Trang 7
10. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này DANH SÁCH B NG Bng 1. Ví d s d ng b ng ma tr n n ăng l c đ xây d ng ch ươ ng trình b i d ưng 19 Bng 2. Các m c đ s d ng máy tính theo mơ hình chuy n đ i 22 Bng 3. Phân tích đ i chi u các mơ hình đánh giá ph bi n hi n nay 30 Bng 4. Đ xu t mơ hình đánh giá theo tác đng c a s thay đ i 31 Bng 5. L a ch n ma tr n n ăng l c ICT theo điu ki n Vi t Nam 33 Bng 6. Ch s trung bình c a các tr ưng v giáo viên, sinh viên và ngành ngh 37 Bng 7. Tình hình c ơ s v t ch t ph c v ng d ng CNTT trong d y h c 37 Bng 8. Tài nguyên ph c v gi ng d y h c t p v i CNTT 38 Bng 9. Nhu c u v c ơ s v t ch t và b i d ưng giáo viên 38 Bng 10. Ki m nghi m chi bình ph ươ ng cho các k t qu kh o sát 48 Bng 11. Đánh giá c a giáo viên tham gia khĩa b i d ưng 59 Trang 8
11. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này DANH SÁCH HÌNH Hình 1. Mơ hình A.D.D.I.E đ thi t k d y h c 32 Hình 2. Ni dung các pha trong mơ hình A.D.D.I.E 33 Hình 3. Đánh giá các thành ph n c a n ăng l c s d ng máy tính 40 Hình 4. N ăng l c s ư ph m s d ng máy tính t ng quát 41 Hình 5. Trình đ tin h c c a giáo viên (theo ch ng ch A, B, C) 41 Hình 6. Đánh giá các thành ph n n ăng l c s d ng ph n m m cơng c 42 Hình 7. Đánh giá n ăng l c s d ng ph n m m cơng c 43 Hình 8. Đánh giá các thành ph n n ăng l c s ư ph m v ICT 57 Hình 9. Đánh giá n ăng l c s ư ph m v ICT c a giáo viên 45 Hình 10. Đánh giá các thành ph n v n ăng l c l p k ho ch/qu n lý 46 Hình 11. Đánh giá chung n ăng l c l p k ho ch/qu n lý 47 Hình 12. Tng h p n ăng l c ICT c a giáo viên C Đ-TCCN 47 Hình 13. Đánh giá chung v n ăng l c ICT c a giáo viên C Đ-TCCN 48 Hình 14. S khác bi t v n ăng l c ICT theo gi i tính 50 Hình 15. Năng l c thi t k bài gi ng t ươ ng tác (tr ưc khĩa b i d ưng) 52 Hình 16. Năng l c thi t k bài gi ng t ươ ng tác (sau khĩa b i d ưng) 59 Hình 17. Bi u đ kt qu đánh giá khĩa b i d ưng 59 Hình 18. Bi u đ ý ki n đánh giá c a giáo viên tham gia khĩa h c 59 Trang 9
12. Đánh giá n ăng l c ng d ng ICT trong gi ng d y c a đ i ng ũ giáo viên trong các tr ưng CĐ-TCCN m t s t nh phía Nam và thi t k ch ươ ng trình b i d ưng nâng cao n ăng l c ICT cho đ i ng ũ này LI NĨI Đ U Nh ư m i ngh nghi p khác, b i c nh xã h i trong l ĩnh v c giáo d c cĩ nh ng bi n đ i ngày càng m nh m và nhanh chĩng. S thay đ i c a yêu cu xã h i, mơi tr ưng giáo d c, cơng ngh giáo d c địi h i n ăng l c c a giáo viên c ũng ph i đưc thay đ i theo cho phù h p. T lâu nay, yêu c u v n ăng l c nĩi chung đi v i giáo viên trong các tr ưng cao đ ng và trung c p chuyên nghi p (C Đ-TCCN) tuy cĩ đưc đ t ra, nh ưng cịn khá chung chung, ch y u t p trung vào các v ăn b ng ch ng ch cn ph i cĩ. Vi c xây d ng và áp d ng các chu n n ăng l c ngh nghi p v i các ch s c th đ cĩ th đo l ưng, đánh giá ch ưa đưc quan tâm đúng m c. S thi u v ng các chu n n ăng l c đ i v i giáo viên là m t trong nh ng nguyên nhân khi n cho ch ươ ng trình đào t o s ư ph m c a chúng ta hi n nay khá l c h u, ít đưc c p nh t. Điu này gĩp ph n làm cho h th ng giáo d c nĩi chung và h th ng giáo d c ngh nghi p Vi t Nam ch ưa đáp ng đưc các yêu c u xã h i. Trong l ĩnh v c cơng ngh d y h c, cơng ngh thơng tin t ng đưc mong đi nh ư là địn b y đ nâng cao n ăng l c giáo viên, giúp giáo viên đi mi ph ươ ng pháp gi ng dy, nâng cao ch t l ưng đào t o. Tuy nhiên, sau h ơn hai m ươ i n ăm đu t ư trang b , nh ng k ỳ v ng y v n cịn phía tr ưc. Hi n nay, ng d ng cơng ngh thơng tin đ đ i m i ph ươ ng pháp gi ng d y v n đang giai đon phong trào thi đua ch ch ưa đi vào đi s ng gi ng d y th ưng ngày. M c dù đưc trang b r t nhi u các thi t b h tr (nh ư computer, LCD projector .v.v.), nh ưng trong các tr ưng CĐ-TCCN máy tính ch y u đưc dùng làm thi t b th c hành ph c v đào t o các chuyên ngành liên quan đn cơng ngh thơng tin, ho c đ s hĩa các tài li u in, tài li u vi t tay. Trang b c ơ s v t ch t, cơng ngh và trình đ nhân l c cơng ngh thơng tin nĩi chung khơng ph i nguyên nhân c ơ b n c a nh ng h n ch trên. Chính vì th , ph i tìm hi u th c ch t v n đ t n ăng l c ng d ng cơng ngh thơng tin và truy n thơng trong d y h c c a đ i ng ũ giáo viên các tr ưng cao đng và trung c p. Trang 10