Bài giảng Tính cách quyết định số phận

pdf 403 trang phuongnguyen 3640
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Tính cách quyết định số phận", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_tinh_cach_quyet_dinh_so_phan.pdf

Nội dung text: Bài giảng Tính cách quyết định số phận

  1. TÍNH CÁCH QUYẾT ĐỊNH SỐ PHẬN TÍNH CÁCH QUYẾT ĐỊNH SỐ PHẬN TẬP II Người dịch: TẠ NGỌC ÁI - PHAN QUỐC BẢO PHONG ĐỘ QUYẾT ĐỊNH TÌNH THẾ TÍNH CÁCH HỨA HẸN TƯƠNG LAI Đặc điểm tính cách của mỗi người sẽ quyết định mối quan hệ xã hội, lựa chọn hôn nhân, lối sống, nghề nghiệp và mức độ thành bại và trên cơ sở đó quyết định về cơ bản số phận cuộc đời của người đó. NHÀ XUẤT BẢN TỪ ĐIỂN BÁCH KHOA LỜI NÓI ĐẦU Trong thời buổi cạnh tranh khắc nghiệt chưa từng thấy như hiện nay, nêu ai đó muốn đứng vững và tồn tại, hơn nữa còn muốn vươn tới thành công, thì việc tự hoàn thiện và kiện toàn tính cách giữ một vai trò hết sức quan trọng.
  2. Xuất phát từ tìm hiểu nhận thức tính cách, xác định phương thức rèn luyện hình thành tính cách, cũng như phân tích xem xét mối quan hệ nhiều mặt giữa tính cách với nghề nghiệp, hôn nhân, quản lý cuốn sách giúp bạn đọc vén tấm màn bí mật về tính cách, gợi mở bạn khắc phục các mặt hạn chết phát huy các mặt ưu việt trong tính cách của bản thân, học hỏi tiếp thu các ưu điểm của người khác, tự điều chỉnh mình, loại trừ các nhân tố có thể xô đẩy bạn vào con đường lầm lạc giúp bạn vươn tới đỉnh cao thành đạt và hạnh phúc. Chương 1. TÍNH CÁCH TỐT, NGHỀ NGHIỆP TỐT Chương 2. TÍNH CÁCH TỐT, HÔN NHÂN HẠNH PHÚC Chương 3. TÍNH CÁCH TỐT QUẢN LÝ GIỎI Phụ lục. TRẮC NGHIỆM TÍNH CÁCH Created by AM Word2CHM
  3. Chương 1. TÍNH CÁCH TỐT, NGHỀ NGHIỆP TỐT TÍNH CÁCH QUYẾT ĐỊNH SỐ PHẬN DỰA VÀO TÍNH CÁCH ĐỂ CHỌN NGHỀ NGHIỆP Thời nay, khi tuyển dụng nhân viên, nhiều doanh nghiệp đặt tiêu chuẩn tính cách lên hàng đầu, vì sao tính cách lại được coi trọng hơn tay nghề? Giả sử một người thiếu năng lực, thì có thể nâng cao bằng con đường đào tạo, nhưng nếu tính cách không phù hợp với nghề nghiệp thì không thể đảm đương tốt công việc. Thật khó phân loại tính cách nào là tính cách tốt, tính cách nào là tính cách xấu, nhưng lại rất dễ nhận định dạng tính cách đó phù hợp sẽ đóng vai trò rất lớn để đi đến thành công, ngược lại chọn lựa nghề nghiệp không thích ứng với tính cách thường dẫn đến thất bại. Tính cách ngày càng trở thành vấn đề bức xúc cho việc chọn lựa ngành nghề, như vậy trước khi chọn nghề hãy xác định tính cách của mình, rồi tiến hành đối chiếu cân nhắc xem nghề định chọn có phù hợp với
  4. tính cách của mình hay không? Tính cách quyết định thành bại trong nghề nghiệp Các công trình nghiên cứu về tâm lý nghề nghiệp cho thấy tính cách là yếu tố quyết định con người đó có thích nghi với công việc sắp lựa chọn hay đang làm hay không, nói cách khác mỗi loại tính cách chỉ thích ứng với một vài ngành nghề nhất định, có nghĩa là mỗi loại ngành nghề đòi hỏi một số tính cách nhất định. Do vậy trước khi quyết định chọn nghề hãy xem xét tính thích ứng giữa tính cách và nghề nghiệp, những đặc điểm tính cách cần thiết đối với ngành nghề đó, tìm hiểu mối quan hệ qua lại giữa tính cách và nghề nghiệp đó, có như vậy mới chọn được ngành nghề phù hợp cho mình và hứa hẹn phát triển ngày càng cao hơn. Khi hoạch định chương trình phát triển nghề nghiệp cho cá nhân, thì điểm đầu tiên là xác định tính cách của mình. Vì tương lai phát triển nghề nghiệp gắn liền với khí chất năng lực, hứng thú, tiềm lực quan điểm về giá trị, ý tưởng khi tính cách phù hợp với nghề nghiệp có thể ví như diều gặp gió, dễ dàng thăng
  5. hoa tương lai rộng mở hoan lộ thênh thang, nếu tính cách và nghề nghiệp mâu thuẫn với nhau, thì khó khăn chồng chất, hiểm trở gập ghềnh, rất khó đạt được mơ ước. Đương nhiên đối với từng con người thì mức độ tác động giữa tính cách với nghề nghiệp cũng không giống nhau, bởi vì tính cách không tồn tại độc lập để dễ dàng đong đếm, mà nó tồn tại trong mối quan hệ đan xen cộng hưởng, nếu dựa trên cơ sở đan xen cộng hưởng này để tiến hành phân tích, thì vẫn có thể xác định được dạng tính cách nào phù hợp với nghề nghiệp nào, ví dụ có hai loại đối tượng lao động chính là công việc lấy đối tượng là vật chất, và công việc lấy đối tượng là con người. Ví dụ: Người có tính cách sôi nổi hoạt bát, thích hợp với loại công việc tiềm ẩn nhiều thách thức môi trường làm việc thường xuyên thay đổi. Người có tính cách chín chắn ổn định thích hợp với công việc cố định. Trong nghề nghiệp luôn luôn nổi lên yếu tố quan trọng hàng đầu, đó chính là tính cách nghề nghiệp, đó cũng là kim chỉ nam khi lựa chọn ngành nghề. Nếu không nắm bắt được tính cách nghề nghiệp của bản thân, rất có thể tìm đến một việc làm không thích hợp với mình, hứa hẹn nhiều ách tắc
  6. trên con đường đi tới tương lai. Nếu một người trong đời phải chuyển nghề nhiều lần là chuyện vạn bất đắc dĩ, rất có thể những người bắt buộc đổi nghề là do đã đánh giá không đúng tính cách nghề nghiệp của mình ngay trong bước đi đầu đời họ sẽ mất nhiều thời gian làm quen với ngành nghề mới và học hỏi kỹ thuật kỹ xảo cần thiết, ảnh hưởng rất lớn đến con đường phát triển và nâng cao trình độ. Muốn làm tốt một công việc nào đó không những đòi hỏi kiến thức và tay nghề chuyên môn mà còn đòi hỏi tính cách phù hợp. Ngày nay có thể trắc nghiệm tính cách theo phương pháp lãnh đạo, để có thể tự mình điều chỉnh tính cách cho phù hợp với nghề nghiệp đó, chỉ có hai mặt tương thích với nhau thì sở trường mới được phát huy tối đa thành tựu sẽ nằm trong tầm tay. Biết bao nhân tài than thở “sinh bất phùng thời”, anh hùng không có đất dụng võ. Thật là lãng phí và đáng tiếc, nếu tính cách và ngành nghề không tương thích thì cần cố gắng nỗ lực rất lớn mới mong chuyển biến được tình hình. Công việc nào cũng đòi hỏi một hoặc vài ba tính cách nào đó. Khi tính cách thoả mãn được yêu cầu của nghề nghiệp thì sẽ phát huy được nội lực. Nhìn
  7. chung tính cách không phải là yếu tố bẩm sinh, mà được hình thành dần dần trong quá trình trưởng thành và sinh sống, nhiều loại tính cách hình thành nhờ rèn luyện phấn đấu, nói như vậy tính cách không phải là bất biến, mà có thể thay đổi được dưới sự tác động của môi trường khách quan và đòi hỏi nghề nghiệp chính, thông qua sự thay đổi sẽ giúp bạn phát hiện ra tiềm năng to lớn trong con người mình, ngoài ra cá tính cũng không phải là thước đo giá trị con người và thành tựu của người đó. Nếu ai đó bỗng nhận thấy tính cách của mình không phù hợp với nghề nghiệp đang theo đuổi thì có hai cách xử lý. Một là sửa đổi tính cách, hai là chuyển đổi nghề nghiệp, cũng không có nghĩa khi tính cách phù hợp với nghề nghiệp sẽ đảm bảo chắc chắn thành công, nếu như người đó không cố gắng. Tóm lại tính cách có mối liên quan mật thiết. Nhận biết mặt mạnh, mặt yếu trong tính cách của mình, để chọn nghề và phát huy khi làm nghề, thì sẽ tăng cường sức mạnh, gặt hái được thành công. Nhóm máu ảnh hưởng đến tính cách Vì sao nhóm máu có thể ảnh hưởng đến tính
  8. cách? Qua nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học đã đi đến kết luận, nhóm máu tạo ra tác động về hai mặt được gọi là vật chất hữu hình và vật chất vô hình. Vật chất vô hình của nhóm máu chính là kết quả của di truyền sinh vật, nó định hình một số phương thức tư duy, hành vi cử chỉ, phong cách ứng xử của những người mang trong mình nhóm máu đó. Ví dụ, người thuộc nhóm máu O thường mang tính cách nhiệt tình hăng say, thành thật thẳng thắn, cởi mở lương thiện, nghĩa khí, làm việc năng nổ tích cực, chắc chắn thiết thực, đạt hiệu suất cao. Người thuộc nhóm máu B thường thông minh sâu sắc, suy nghĩ sâu xa, biết phát huy tiềm năng, quan hệ di truyền là yếu tố cơ bản nhất, có ảnh hưởng về sinh trưởng, học tập, công tác và môi trường sống, cũng chịu tác động của con người và sự vật xung quanh, bởi vậy tính cách con người mới phong phú đa dạng đến thế. Tính cách nhóm máu A Đặc điểm của những người mang nhóm máu A là vui vẻ hợp tác với người khác, thích hướng về tập thể, nho nhã, hiền lành, phong độ, thường được cộng
  9. đồng hân hoan đón nhận, tuy nhiên cá tính ít nổi bật. Nếu như cả cha và mẹ của người mang nhóm máu A cũng thuộc nhóm máu A với tính cách tế nhị hiền hòa thì tính cách của người đó được coi là mẫu mực của nhóm máu A. Ưu điểm và nhược điểm của nhóm máu này thể hiện một cách rõ rệt nhất. Ta có thể coi người có cha mẹ mang nhóm máu A là người mang nhóm máu A tổ hợp tính cách của họ thể hiện ở: Cẩn trọng, chu đáo, tha thứ rộng lượng với mọi người, giữ gìn tính đoàn kết chan hoà trong tập thể nghiêm chỉnh tuân thủ luật lệ quy tắc, lễ phép thật thà, nên được tầng lớp người từ trẻ đến già yêu mến. Nhược điểm nổi bật là quá chú ý đến thái độ của người khác, thiếu bản sắc cá tính, nên khó để lại ấn tượng sâu sắc cho người khác. Ngoài ra họ cũng hay đề phòng giữ gìn ý tứ với mọi người, nên ít người tình nguyện chơi thân với họ. Người mang nhóm máu A tổ hợp khi được ai uỷ thác việc gì là làm đến nơi đến chốn, ít khi để xảy ra sai sót, nên rất đáng tin cậy, công việc họ làm đều hoàn hảo, nhưng họ lại không chạy theo hư danh, chẳng màng danh lợi, họ có thể phát huy sở trường
  10. trong những hoàn cảnh bình thường, họ rất coi trọng hoà nhập trong quan hệ xã giao, thích hợp với công việc kế toán, thư ký có liên quan đến máy tính, hoàn thành phận sự chức trách một cách nhẹ nhàng, nhưng tính khí trầm lặng kém sôi nổi hoạt bát, không dám mạnh dạn nêu ra kiến giải và đề nghị của mình nên họ có thể bị người khác lợi dụng. Tính cách nhóm máu B Đặc trưng tính cách của những người mang nhóm máu B là tính độc lập tự chủ cao thích đi theo con đường riêng của mình, luôn luôn cho mình là đúng, nên có vẻ ương ngạnh cố chấp, làm gì, chơi cái gì cũng hết mình, đối với những chuyện không thích thú tuyệt nhiên chẳng ngó ngàng đến. Dạng người mang tính cách này thích hợp đảm đương những công việc đòi hỏi cá tính độc lập sáng tạo, có tiềm năng phát huy có thể làm công tác trọng tài, điều đình hoà giải. Do cá tính mạnh, trực giác nhạy bén, nên trong công việc họ năng nổ sáng tạo, rất thích hợp với công việc hoạch định chương trình, khai thác sản phẩm mới. Do có đầu óc sáng tạo, họ lao vào công việc
  11. với lòng say mê miệt mài, từ đó làm nổi bật cá tính độc đáo, khi gặp sự cố bất thường hoặc tình huống quyết định họ có khả năng quyết đoán để xử lý một cách thỏa đáng nhất, nếu đảm đương công việc biên tập tạp chí hoặc soạn thảo chương trình, thì họ sẽ có dịp phát huy tài năng. Người thuộc nhóm máu B còn mang khí chất thích tung hoành, ưa mạo hiểm, khi làm cũng như khi chơi đều hành động quyết liệt với hứng thú rất cao, do vậy xuất hiện ở đâu cũng được mọi người chú ý, nếu ai thích làm quen sẽ được họ vồn vã đón tiếp, ai không quan tâm đến họ, thì cũng bị họ phớt lờ. Trong quan hệ giao tiếp họ chỉ thích đến với những người được họ mến mộ, chẳng hề quan tâm đến người họ không hứng thú, có thể đưa ra một nhận xét là quan điểm yêu ghét trong lòng họ hết sức phân minh. Từ đó nảy sinh ra tâm lý hẹp hòi, thiếu bao dung, ít suy nghĩ lo lắng cho người khác. Người mang nhóm máu B thường có tính cách hai mặt đó là tinh thần độc lập sáng tạo hăng hái, đi đôi với tính khí ương ngạnh càn quấy. Tính cách nhóm máu AB Đặc điểm của tính cách nhóm máu AB là học
  12. cao hiểu rộng nặng về vận dụng lý trí, nhạnh nhẹn tháo vát, xứng đáng là cao thủ về mặt xã giao. Người mang nhóm máu AB bao gồm những nét tính cách của người mang nhóm máu A và người mang nhóm máu B nên họ còn được gọi là mang tính cách kép. Tính cách của người mang nhóm máu AB là biết cách tư duy hợp lý. Biết phân tích đánh giá sát đúng, thích tham gia và dâng hiến, giỏi điều tiết quan hệ xã giao, khi gặp khó khăn biết trưng cầu tranh thủ ý kiến của người khác, biết ức chế tình cảm tâm trạng, duy trì khoảng cách với người khác, sức chú ý có khả năng tập trung nhưng không duy trì được lâu, có nhiều cách suy luận giải mã, thích thú với nhiều thứ, ngoại trừ hoạt động kinh tế, nặng về vận dụng trí óc, né tránh va chạm tranh cãi, chịu khó nắm bắt nhiều kiến thức về mặt xã hội, giàu lòng tự tin, nhạy cảm ứng phó mọi tình huống, nhưng tính khí hấp tấp nóng vội. Biểu hiện bên ngoài của dạng tính cách này là: Nhiệt tình hăng say làm việc, lạnh lùng điềm tĩnh, có tính hài hước, lời ăn tiếng nói và cử chỉ tao nhã để lại ấn tượng đẹp cho người khác Khi chưa hoàn thành công việc thì ngày đêm lo lắng sốt ruột, khiến người khác có cảm giác họ chơi hết mình.
  13. Tính khí tổ hợp nhóm máu AB rất dễ gặt hái thành công trong lĩnh vực chuyên môn, nếu họ chịu toàn tâm, toàn ý tập trung vào một công việc, thì những sự vụ khác lại tỏ ra lóng ngóng ngờ nghệch, nên họ không thích hợp với loại công việc tạp vụ. Người có nhóm máu này có thể phát huy sở trường khi làm nhà thiết kế, kỹ sư Cũng có thể là nhà văn, nhà biên kịch giàu sức tưởng tượng sáng tạo, hoặc làm nghề tự do. Tính cách nhóm máu AB còn thể hiện ở một số khía cạnh khác như: Giàu tình cảm, gần gũi ân cần giàu chất trí tuệ, giữ gìn đoàn kết cộng đồng, họ không giống như loại tính cách được mệnh danh là vụ lợi, sau khi bước vào tuổi trung niên, họ thích giao du gặp gỡ bạn bè xưa cũ, ôn lại kỷ niệm ngày trước. Nhờ tính trung thực nên dạng tính cách nhóm máu AB thường được mọi người đánh giá cao, họ có tính độc lập tự chủ nên rời khỏi tổ ấm gia đình rất sớm để sống độc lập, vươn tới cuộc sống khá giả ổn định, khi lựa chọn nghề nghiệp họ rất coi trọng yếu tố bền vững, không bao giờ chọn loại công việc tạm bợ, nhất thời theo trào lưu thời đại. Loại tính cách này thích hợp với nhân viên công vụ, phúc lợi, bảo hiểm Nhờ tính nổi trội trong lĩnh vực xã giao, nên luôn luôn có nhiều
  14. bạn bè, cuộc sống sôi động vui vẻ. Tính cách nhóm máu O Biểu hiện tính cách của người mang nhóm máu O là điềm đạm khiêm tốn gan dạ, hăng hái, tích cực, có khí phách, năng lực vượt trội, nhưng kém linh hoạt, đó cũng là đặc điểm chung của người thành thật. Làm việc đạt hiệu suất và độ chính xác rất cao. Nên họ thích hợp với các ngành nghề như thuế vụ, luật sư, ngân hàng, nếu hoạt động trong các môi trường này họ có cơ hội phát triển rất lớn. Nếu phải làm công việc phổ thông thì nên chọn loại hình nghề có tư cách tương đối đặc biệt. Người mang nhóm máu O thường nhiệt tình giúp đỡ kẻ khác, giỏi giao tiếp. Sống trong tập thể thường nổi lên thành hạt nhân, giúp đỡ che chở cho người yếu đuối, dũng cảm chống lại sai trái tiêu cực do vậy được cộng đồng tín nhiệm. Họ rất dễ dàng chấp nhận nam nữ bình đẳng, coi đó là lẽ đương nhiên, được coi là nhân tố tích cực tham gia hoạt động xã hội, nên họ thích hợp với những chức danh không có sự phân biệt nam nữ. Bất kỳ làm gì họ cũng tỏ ra hào hứng say sưa,
  15. bám sát mục tiêu, mạnh dạn nhiệt tình, hết sức tự tin vào khả năng bản lĩnh của mình ôm ấp hoài bão cao xa, chấp nhận mọi thách thức trên đường đời. Trong đối nhân xử thế họ tỏ ra thực thà cởi mở lạc quan, sôi nổi, dễ dàng hoà nhập vào cộng đồng, và hay vươn lên tầm cỡ lãnh đạo chỉ huy. Trọng lẽ phải, yêu chính nghĩa, sẵn sàng bênh vực che chở cho kẻ yếu hoặc những người lầm lạc, nên họ thường bị kẻ xấu căm giận, nhưng họ không hề biết sợ, luôn sống đúng phong cách và đi theo con đường đã chọn. Người mang nhóm máu O thường ấp ủ lý tưởng cao đẹp, coi trọng sự nghiệp hơn hôn nhân, nhờ có khả năng nhận xét nhanh nhạy và phán đoán chính xác, nên họ có tố chất lãnh đạo, thường dễ dàng biến ước mơ thành hiện thực, nếu đặt đúng chỗ, tài năng bản lĩnh của họ sẽ được phát huy tối đa, nên họ thích hợp với vai trò nhà hoạt động chính trị. Người mang nhóm máu O xác định mục tiêu, ngành nghề hoặc lĩnh vực hoạt động thích hợp, rõ ràng, tính khí sởi lởi thẳng thắn, nhạy bén tháo vát, năng nổ, không thích bị người khác chỉ huy sai khiến, tính tình lãng mạn, khách quan, bộc lộ cá tính mạnh mẽ, có khả năng biểu đạt thích độc lập tự thủ làm theo
  16. ý mình, nói năng lưu loát, cứ chỉ tao nhã, giữ nguyên tắc, không thích quyến luyến bịn rịn, tình cảm uỷ mị ướt át. Khi làm việc nặng về hành động, giữ vững mục tiêu, thực sự cầu thị, toàn tâm toàn ý tập trung vào công việc, coi nhẹ những vấn đề vụn vặt trong đời thường, rất được việc khi hợp tác. Nam nữ mang nhóm máu O rất coi trọng phân biệt giới tính, con gái mang nhóm máu O tính khí cũng mạnh mẽ như đàn ông sự phân biệt nam nữ ở nhóm máu O hoàn toàn đối lập với những người mang nhóm máu AB. Ưu điểm tính cách nhóm máu O là hăng say hành động, ý chí kiên cường, nhiệt tình năng nổ, thẳng thắn trung thực, hăng hái vươn lên, không chịu thua kém người khác; độc lập tự trọng, có lý tưởng dám ước mơ, dễ dàng thích ứng với cuộc sống, dễ dàng hoà nhập, hay giúp đỡ người, sáng tạo, độc đáo, không chịu theo đuôi người khác, có chủ kiến, có tố chất lãnh đạo, biết luận chứng, có sức thuyết phục cao giữ vững niềm tin, hành động mau lẹ thanh thoát, khoan dung độ lượng. Nhược điểm tính cách nhóm O là, lắm thủ đoạn, tham lam, vị kỷ thích chơi trội, đôi khi sinh ra tư tưởng xu nịnh hoặc chống đối, chặt chẽ, kín kẽ, tính
  17. toán chi ly bè phái, thiên vị, dị đời, thích nổi bật cá nhân, độc đoán chuyên quyền, lạnh lùng. Những ngành nghề thích hợp cho tính cách nhóm máu O là: kinh doanh doanh nghiệp, hoạt động chính trị, ngoại giao, cán bộ tổ chức, lãnh đạo, lúc tuổi còn ít nên thay đổi nhiều nghề nghiệp để học hỏi, sau khi tích luỹ đủ kinh nghiệm thì chuyên sâu vào một lĩnh vực đặc biệt là hoạt động chính trị, ngoại giao, kinh doanh lái xe, nhà văn, ca sĩ, diễn viên, vũ đạo, vận động viên đấu bóng chày Xác định ngành nghề theo tính cách khác nhau Các giáo sư nghiên cứu về lĩnh vực nhân tài ở Học viện Bách Khoa bang Massachusetts nước Mỹ nhận định rằng; Căn cứ vào định vị nghề nghiệp, có thể phân loại thành bốn nhóm tính cách nghề nghiệp như sau: 1. Nhóm sáng tạo. Nhóm này đòi hỏi con người mang khao khát sáng tạo ra sự vật mới sản phẩm mới, công nghệ mới, phát minh mới mang tên mình hoặc tên công ty
  18. mình, biến thành bản quyền phát minh sáng chế mang dấu ấn cá nhân, nếu đi theo họ sẽ không gặt hái được những thành tựu cụ thể, không thể được bản lĩnh tài năng của mình. 2. Nhóm quản lý. Nguyện vọng cháy bỏng của họ là được trở thành nhà quản lý nếu như kinh nghiệm mách bảo cho họ có biệt tài về quản lý lãnh đạo thì họ sẽ lựa chọn làm mục tiêu cuộc đấu họ thường thể hiện ở ba mặt: – Năng lực giao lưu ứng xử: Biết cách tạo ra ảnh hưởng, đôn đốc, giám sát, chỉ huy người khác. – Năng lực phán đoán: Biết cách thu thập thông tin, xem xét tình hình, phân tích tổng hợp, rồi đưa ra phán đoán chính xác, giải quyết dứt điểm vấn đề. – Năng lực tự chủ: Trước mọi diễn biến họ vẫn kiểm soát được tâm trạng của mình, không bao giờ hoang mang bối rối, không nản lòng, nhục chí, luôn luôn làm chủ tình hình có khả năng gánh vác trách nhiệm lớn. 3. Nhóm kỹ thuật.
  19. Người say mê kỹ thuật thường không hứng thú đối với công tác quản lý, họ chuyên tâm học hỏi nghiên cứu về lĩnh vực chuyên môn của mình, để tìm tòi phát hiện. Ở Trung Quốc không hề mở trường đào tạo giám đốc chuyên nghiệp. Nhưng lại mở rất nhiều cơ sở đào tạo kỹ thuật, trong đội ngũ kỹ thuật tự lựa chọn những người xuất chúng đề bạt vào cương vị lãnh đạo quản lý, nhưng đa phần những người này không tỏ ra hứng thú với công tác lãnh đạo chỉ mong muốn được tiếp tục làm kỹ thuật. 4. Nhóm xây dựng cơ đồ sự nghiệp riêng. Những người này mong muốn tự tay tạo dựng nên cơ đồ không bị ràng buộc phụ thuộc vào bất cứ ai, cũng không thích phục vụ cho công ty nào đó. Trong nhóm này có người đạt trình độ kỹ thuật rất cao, nhưng họ nhất định phải có thêm tố chất quản lý lãnh đạo, có tài tổ chức, biết hoạch định đường hướng phát triển, họ có thể tồn tại độc lập hoặc hợp tác với các đối tác, họ có thể làm nghề tư vấn, mở công ty tư nhân hoặc mở cửa hàng kinh doanh. Muốn định vị nghề nghiệp cho mình một cách hợp lý có thể thử vận dụng phương pháp sau dây: Nêu
  20. vấn đề rồi lấy giấy bút nghi lại các đáp án có thể cho vấn đề đó, sau đó căn cứ vào nội dung phân loại trên đây, để xem xét, bản thân mình phù hợp với nhóm nào. Khi bạn theo học trung học, đại học, bạn thường tập trung tinh lực vào những mặt nào? Sau khi tốt nghiệp, công việc đầu tiên bạn được phân công là gì? Mục tiêu bạn đặt ra trong giai đoạn đầu là gì? Mục tiêu đó có mang tính lâu dài bền vững không hay luôn bị điều chỉnh thay đổi? Vì sao lại như vậy? Từ đó về sau bạn có chuyển đổi công tác không, lý do vì sao? Trong khi làm việc bạn tâm đắc nhất với tình huống nào, ghét nhất tình huống nào? Bạn đã từng bao giờ từ chối thuyên chuyển hay đề bạt chưa? Vì lý do gì? Cách phân loại 4 nhóm tính cách nghề nghiệp trên đây có thể hỗ trợ bạn nhận biết bản thân trên cơ sở đó lựa chọn nghề nghiệp cho thích hợp sau khi chọn nghề, thì rèn luyện tu dưỡng tính cách cho
  21. thích ứng với nghề nghiệp mình đang làm đồng thời xác định mục tiêu lâu dài. Hãy để cá tính trở thành thiết bị dẫn đường tốt nhất trong phát triển nghề nghiệp Tính cách không tồn tại sự phân biệt tốt xấu nhưng tính cách có thể phù hợp hay không phù hợp với ngành nghề của người đó, từ đó quyết định thành bại trong sự nghiệp. Vấn đề đặt ra là phải biến cá tính thành biển báo dẫn đường phát triển sự nghiệp. Trước hết phải xác định tính cách của mình một cách chính xác sau đó đối chiếu so sánh quan hệ giữa tính cách của bạn với ngành nghề mà bạn đang theo đuổi. Đương nhiên muốn làm tốt công việc thì ngoài tính cách còn đòi hỏi kiến thức chuyên ngành, năng lực chuyên môn, kỹ năng kỹ xảo tay nghề hứng thú với công việc, ý tưởng và quan niệm giá trị Có thể xác định tính cách theo phương pháp khoa học, sau đó vận dụng vào định hướng nghề nghiệp, nếu nghề nghiệp đã được lựa chọn thì căn cứ vào tính cách để lên quy hoạch xây dựng sự nghiệp. Khá nhiều người rơi vào tình huống khó xử, vừa làm nghề vừa ca cẩm nghề này không thích hợp
  22. với mình, họ lật lại vấn đề phải chăng đã phạm phải sai lầm khi chọn nghề, và nhầm chỗ của cuộc đời. Thực ra rất có thể, họ chưa làm tốt quy hoạch ban đầu khi mới bắt tay vào công việc. Thành thật khuyến cáo những người này chớ nên sốt ruột, càng không nên nông nổi chuyển nghề. Nếu xét thấy tính cách đồng bộ với nghề nghiệp hơn nữa cũng có năng lực chuyên môn nhất định, thì chắc chắn sẽ phát triển được giá trị con người bạn sẽ được thăng hoa. Nếu trong quá trình hành nghề mà phải đối mặt với thất bại thì bạn cũng nên đối chiếu đánh giá mức độ phù hợp giữa tính cách và ngành nghề, xem xét thêm các yếu tố trong tính cách, bối cảnh tiếp thu giáo dục của mình, kinh nghiệm tích lũy trong công tác có thể tìm đến các nhà tư vấn nghề nghiệp để nhờ họ giúp đỡ hoạch định chương trình phát triển. Ai cũng cần tự trả lời câu hỏi “mình thích hợp với công việc nào, mình có thể làm được gì?”, kết hợp với quan điểm giá trị và ý tưởng, để trắc nghiệm và hoạch định mục tiêu ngành nghề. Sau đó vận dụng thực hiện rồi đánh giá lại, nếu thấy khâu nào trục trặc thì điều chỉnh cho hoàn thiện hơn. Con người không ngừng trưởng thành lên trong học tập và công tác khi hoà nhập với xã hội
  23. thường hay phát sinh ra một số vấn đề, đó là chuyện phổ biến và thường gặp không vì thế mà hoang mang thoái chí, vấn đề cơ bản nhất chính là định hướng cuộc đời cho thật chắc chắn trong quá trình phấn đấu thực hiện không ngừng điều chỉnh các sai sót để tiến lên phía trước. Tính cách nào cũng có thể dẫn đến thành công Có rất nhiều nhân tố mang lại thành công trên con đường xây dựng sự nghiệp, có thể kể sơ lược bao gồm chọn lựa ngành nghề, trình độ, học vấn giáo dục, khả năng chuyên môn, tố chất tổ hợp cá nhân. Chúng ta đều biết những người thuộc dạng tích cách hướng ngoại thường thích quảng giao vì họ có biệt tài ăn nói, nếu họ hoạt động trong các lĩnh vực cần khả năng giao tiếp thì sẽ phát huy tiềm năng rất lớn, ngoài ra họ có tố chất định hướng hành động, rất thích độc lập sáng tạo hoàn thành công việc, khi không đạt được thì họ thường cảm thấyt mệt mỏi, sốt ruột hoặc nản chí buông xuôi. Những con người mang tính cách hướng nội thì luôn hoàn thành công việc, nhưng lại hay cố chấp bảo thủ và chỉ làm tốt một việc mà thôi.
  24. Tính cách tuy vô tình nhưng lại có một bộ phận cấu thành khá bền vững của con người, nói như vậy không có nghĩa coi tính cách là bất biến, khi môi trường khách quan đổi thay thì con người phải điều tiết chủ quan đổi thay tính cách. Nói cách khác tỷ lệ thuận giữa tính cách và nghề nghiệp không phải là một trị số tuyệt đối, nó có tính đàn hồi nhất định. Quý Khang đại phu nước Sở hỏi thăm Khổng Tử về tài đức mấy người học trò là môn đệ của ông, người có biệt tài quân sự là Tử Lộ có thể làm chính trị được không? Không Tử nói: Tính cách của Tử Lộ là quả cảm, hoàn toàn có thể làm tướng soái, nhưng nếu làm chính trị e chừng không thích hợp, bởi vì Tử Lộ quá cứng rắn cương trực dễ bị bẻ gẫy. Quý Khang lại hỏi Khổng Tử muốn mời Tử Cống ra làm quan có được không, Khổng Tử nói dứt khoát không được vì Tử Cống quá sáng suốt, thấu hiểu mọi sự vật, lại coi thường công danh lợi lộc, nếu hoạt động chính trị, do phân biệt phải trái quá rạch ròi, lại không hoàn toàn thích hợp. Quý Khang hỏi tiếp về Nhiệm Câu, Khổng Tử cho biết Nhiệm Câu là một nhân tài, là nhà văn khí tiết
  25. danh sĩ quá đậm đà cũng không thích hợp làm chính trị. Qua đó đủ biết một nhà hiền triết như Khổng Tử cũng rất coi trọng vai trò của tính cách đối với thành bại trong sự nghiệp. Tính thích ứng nghề nghiệp của dạng tính cách hướng nội Người thuộc dạng tính cách hướng nội thường tập trung chú ý vào năng lực của mình và thế giới bên trong họ. Thích sống một mình với tâm trạng riêng, qua những hoạt động nội tâm họ tích luỹ được kinh nghiệm và trưởng thành lên nhiều. Trước khi cảm nhận thế giới thì hãy tìm hiểu, do vậy đại bộ phận hoạt động của họ đều thuộc lĩnh vực tinh thần họ thích hạn chế mình trong một thế giới nhỏ hẹp, hoặc chỉ có hai người lớn nhất là một tổ nhóm, họ không hứng thú được trở thành trung tâm chú ý của nhiều người, thể hiện bên ngoài là thái độ trầm ngâm ít nói, thích tiếp xúc với đối tượng là vật thể (ví dụ sách vở, máy móc, động vật, thế giới tự nhiên) chứ không phải đối tượng là con người. Khi làm một công việc riêng biệt, nếu như cộng sự với vài ba người thì phải phân công rõ
  26. ràng không có hiện tượng đan xen chồng chéo với nhau, nói cách khác là ai lo phận nấy cùng song song hoàn thành. Với lại công việc đòi hỏi tính kiên trì bền bỉ, rất thích hợp với người tính cách hướng nội; Ở đây họ có điều kiện phát huy tối đa nội lực, sở trường, nếu người tính cách hướng ngoại làm những việc này sẽ nhanh chóng cảm thấy đơn điệu chán ngán và bỏ việc; thì những người tính cách hướng nội chắc chắn sẽ thực hiện đến cùng, mang lại nhiều hiệu quả cao, khi công việc đòi hỏi tỷ mỉ, chi tiết, đúng bài bản và lặp đi lặp lại họ đều không quản ngại vì vậy họ dễ dàng phấn đấu thành học giả, chuyên gia, kỹ sư, thư ký, kế toán, nhân viên máy tính, văn thư bảo mật. Người mang tính cách hướng nội không thích hợp với công việc tố chức lãnh đạo, nói chung là loại công việc đòi hỏi giao tiếp nhiều với con người, ví dụ không thể trở thành học giả kinh tế xã hội nếu nằm trong ban lãnh đạo công ty ấy, không phụ trách mảng kinh doanh, mà chỉ phụ trách mảng kỹ thuật, họ cũng không thích hợp ngành dịch vụ. Người mang tính cách hướng nội thường rất
  27. chân thành, nghiêm túc, trung hậu, kiên trì, bền bỉ nên cũng có thể làm tốt công việc xử lý quan hệ con người. Thanh niên dạng tính cách hướng nội tham gia sát hạch vấn đáp để xin việc thường gặp khó khăn về mặt diễn đạt, ứng đáp, đó là mặt hạn chế của họ, với những người này chỉ cần làm cho ban giám khảo tin rằng mình có thể đảm đương tốt cương vị xin thi tuyển là được. Trước khi xin việc nên bỏ công tìm hiểu diện mạo văn hoá của xí nghiệp đó, như vậy lúc trả lời có thể vận dụng để tăng thêm lòng tự tin đồng thời cần rèn luyện thêm năng lực diễn đạt bằng ngôn ngữ, khả năng ứng xử giao tiếp. Trong thời đại mở cửa hội nhập, thì những vị trí công việc cho một người miệt mài cặm cụi làm sẽ ngày càng hiếm, người có tính cách hướng nội muốn phát triển chỉ còn một cách là rèn luyện tính cách cởi mở, học hỏi cách giao lưu để hỗ trợ cho công việc. Hiển nhiên so với người hướng ngoại, việc học tập khắc phục nhược điểm của người hướng nội sẽ tốn công sức, khổ hơn nhiều. Nói như vậy cũng không thể khẳng định rằng khi chọn nghề, người mang tính cách hướng ngoại sẽ dễ dàng thuận lợi hơn nhiều so với người mang tính cách hướng nội. Vấn đề là định hướng mục tiêu ra sao, nếu như nghề
  28. nghiệp đó đòi hỏi khả năng giao tiếp, mối quan hệ, tố chất chỉ huy, thì người mang tính cách hướng ngoại sẽ tỏ ra vượt trội hơn. Ở đây điểm mấu chốt chính là mức độ ăn khớp hài hoà giữa tính cách và nghề nghiệp. Tính thích ứng nghề nghiệp của dạng tính cách hướng ngoại Người mang tính cách hướng ngoại tập trung sức chú ý và năng lực vào thế giới bên ngoài, họ cảm nhận sự vật thông qua mối quan hệ người với người. Dù khi tiếp xúc với một người một nhóm người hay đứng trước đám đông, họ đều bị cuốn hút một cách tự nhiên, bởi vì họ tìm hiểu thế giới qua cảm giác, bằng cách tham gia vào rất nhiều hoạt động, thông qua giao tiếp với người khác họ bồi bổ tích luỹ kiến thức cho mình, họ rất thích trở thành tâm điểm chú ý của mọi người, thích gần gũi, kết bạn với rất nhiều tầng lớp khác nhau. Nhìn chung, người mang tính cách hướng ngoại thích hợp với công việc tập thể, ví dụ làm nhân viên công vụ, nhân viên tiếp tân của công ty, họ dễ dàng phát huy tiềm năng trong hợp tác, họ thích hợp với các công việc cụ thể như đàm phán, hội đàm, công
  29. tác dịch vụ, tiếp thị Ở những cương vị này họ dễ dàng lập được thành tích, dạng tính cách hướng ngoại nên định hướng ngành nghề ngoại, giáo dục tuyên truyền, quảng cáo, ai có tố chất lãnh đạo thì sẽ trở thành chỉ huy, quản lý giám sát, trong các nhân vật kiệt xuất trên thương trường, có rất nhiều người thuộc dạng tính cách hướng ngoại. Người có tính cách cởi mở thích nghi với rất nhiều công việc vì ở đâu họ cũng tìm thấy hứng thú, niềm vui, từ công việc kinh doanh, tiêu thụ, đến hoạch định, quản lý, ngoài ra họ cũng có thế mạnh trong đối nhân xử thế, sử dụng thế mạnh này để hỗ trợ đắc lực cho sự nghiệp. Cởi mở còn được hiểu là không âm mưu thủ đoạn, và nhanh nhạy tháo vát, quan sát quyết định nhanh, đưa ra được nhiều giải pháp hay. Tuy nhiên mặt hạn chế của dạng tính cách hướng ngoại là không say mê gắn bó với công việc, mối quan hệ giữa tính cách và công việc không lấy gì làm khăng khít từ góc độ tổng thể, nhưng lại có mối liên hệ cơ bản từ bên trong có điều tuy tính cách giống nhau, nhưng nếu mức độ tiếp thu khác nhau, quan điểm sống không như nhau, thì hứng thú sở thích dựa trên tính cách cũng sẽ khác nhau, ngoài ra ít nhiều còn
  30. chịu ảnh hưởng của hoàn cảnh môi trường. Căn cứ vào tính cách để lựa chọn nghề nghiệp Xã hội càng đi lên thì phân công ngành nghề ngày càng đa dạng và chi tiết, ngày xưa người ta nói có cả thảy 360 ngành nghề, theo thống kê chưa đầy đủ thì trong xã hội thời nay có đến mấy ngàn nghề nghiệp thích hợp cho mình, để có thể cống hiến hết mình chuyên tâm trau dồi, đạt đến đỉnh cao vinh quang cho bản thân, đồng thời cống hiến thật nhiều cho đơn vị và cho xã hội. Chung quy lại tiêu chuẩn chọn nghề thật đơn giản, đó là công việc ấy thích hợp với bạn, khiến bạn say mê và nguyện hết lòng theo đuổi. Chọn nghề cũng là một bước ngoặt lớn trong cuộc đời là bậc thang để tiến thành công, do vậy trước khi chọn nghề hãy cân nhắc tìm hiểu thật cẩn thận trên nhiều bình diện, nhiều khía cạnh khác nhau, nhằm xác định xem ngành nghề đó có thích hợp với bạn không. Căn cứ vào tính cách để chọn nghề nghiệp Các nhà tâm lý học cho rằng, có thể quy nạp sáu tính cách có liên quan đến nghề nghiệp, đó là loại
  31. hình hiện thực, loại hình thăm dò, loại hình nghệ thuật, loại hình xã hội, loại hình sự nghiệp, loại hình truyền thống, với các nét đặc trưng cho mỗi loại hình như sau: 1. Loại hình thực tế. Loại hình tính cách này thể hiện sự biểu đạt tốt, không giỏi giao tiếp, tư tưởng tương đối bảo thủ không hứng thú với sự vật mới. Sức khoẻ dồi dào, động tác nhanh nhạy, thích hoạt động dã ngoại, thích sử dụng điều khiển máy móc cỡ lớn, an phận thủ thường, thật thà thẳng thắn, thực sự cầu thị, tuân thủ luật lệ, kiên trì, nhẫn nại, tâm trạng ổn định, cần cù chịu khó, coi trọng lợi ích nhỏ, nhút nhát, sợ phiền hà, không biết tính toán, đó chính là bức chân dung đầy đủ của loại hình tính cách này. Những người mang tính cách này thích hợp với công việc chế tạo cơ khí, xây dựng, nghề cá, hoạt động ngoài trời, thực nghiệm, lắp máy, quân sự. 2. Loại hình thăm dò. Loại hình tính cách này thích hợp với công việc nghiên cứu tìm tòi, thể hiện nhiệt tình rất cao, ít chú ý đến mọi người xung quanh, biết cách tư duy để
  32. giải quyết vướng mắc, không muốn rập khuôn theo lối mòn có sẵn, khát vọng đổi mới sáng tạo, bức chân dung của dạng tính cách gồm những nét phác hoạ như: Có chí tò mò, tính hiếu kỳ cao, biết phân tích. Hợp cho loại hình tính cách này là thiết kế công trình, nhà sinh vật học, xã hội học, nghiên cứu thực nghiệm, vật lý hoá học, khí tượng 3. Loại hình nghệ thuật Người có tính cách thuộc loại hình nghệ thuật thích thể hiện cá nhân, trong môi trường hoạt động nghệ thuật họ sẽ phát huy tối đa tài năng, thích hành động một mình, tố chất này giống như dạng thăm dò, nhưng khát vọng nổi bật cá nhân cao hơn, hết sức tự tin, nhậy cảm, có thể vứt bỏ tất cả để theo đuổi lý tưởng, nhưng nét tính cách tiêu biểu là, độc lập tự chủ nhưng không lấn lướt thích sự vật mới, thích nổi trội, trung thực, nhiệt tình, giàu cảm xúc. Vì vậy công việc thích hợp của họ là hoạt động nghệ thuật, hoạ sĩ, ca hát, diễn kịch, nhà thơ, âm nhạc 4. Loại hình xã hội. Loại hình tính cách này thể hiện ở tinh thần trách nhiệm cao, yêu lẽ phải, công minh chính trực,
  33. giàu tinh thần nhân đạo, có khả năng thích ứng cao với cuộc sống. Thích loại công việc mang tính tổ chức cao, biết xã giao, thích đàm đạo về lý tưởng, lối sống Vui vẻ giúp đỡ người khác, có trình độ lãnh đạo quản lý, xởi lởi hồ hởi, công việc thích hợp cho loại hình xã hội là hiệu trưởng nhà trường, nhà tâm lý học lâm sàng, giáo sư đại học, cố vấn chỉ đạo, ngành nghề 5. Loại hình sự nghiệp. Người mang tính cách loại sự nghiệp ưa mạo hiểm, dám cạnh tranh, biết cách điều khiển khống chế người khác, ban bố mệnh lệnh, muốn ép người khác chấp nhận quan điểm của mình, không muốn làm công việc cụ thể chi tiết, phức tạp và lâu dài, họ tự coi mình là nhân vật dám suy nghĩ, dám hành động, tràn đầy niềm tin, thấu tình đạt lý, cởi mở thông thoáng giỏi giao tiếp. Công việc thích hợp cho dạng tính cách này là giám đốc doanh nghiệp, nhân viên tiếp thị, dàn dựng chương trình phát thanh truyền hình, nhà hoạt động chính trị, xã hội, người điều hành buôn bán bất động sản 6. Loại hình truyền thống. Người có tính cách thuộc loại truyền thống ưa
  34. nếp sống có trật tự, làm việc theo kế hoạch, thích thừa hành nhiệm vụ được cấp trên phân công, chú ý yêu cầu chính quy. Chính xác, không muốn mạo hiểm. Nếu phác hoạ chân dung của dạng tính cách này thì sẽ là, chuộng quy củ nề nếp, chân chất, thiết thực, chịu nghe theo lẽ phải, nghe lời khuyến cáo của người khác, trung thực đáng tin cậy. Nếu so sánh với loại hình tính cách hiện thực thì khác nhau ở chỗ họ không ham thích công việc hoạt động trí óc căng thẳng. Những công việc thích hợp với dạng tính cách này là, nhân viên kiểm toán ngân hàng, xuất nhập kho bạc, nhân viên tổng đài bưu điện, nhân viên thống kê, quản lý điều hành giao thông Hầu như tất cả mọi ngành nghề trong xã hội đều có những đòi hỏi riêng biệt về mặt tính cách, chọn lựa ngành nghề nào phải có những tính cách đáp ứng yêu cầu. Tính cách không đồng bộ với nghề nghiệp thì công việc sẽ gặp nhiều khó khăn. Hãy làm công việc mà bạn ưa thích Người đời có câu, nghề nghiệp không phân biệt sang hèn, anh hùng bất kể xuất thân. Tuy nhiên khi chọn nghề nghiệp thì ai cũng băn khoăn tự hỏi,
  35. nên làm nghề gì và không nên làm nghề gì. Khi bạn bước sang tuổi 18, đứng trước ngưỡng của cuộc đời, thì bạn phải quyết định hai điều hệ trọng. Có thể sẽ ảnh hưởng đến cả quãng đường sau này của bạn, tác động đến số phận, hạnh phúc, sức khoẻ tương lai tiền đồ của bạn, quyết định này có thể tôn vinh bạn cũng có thể huỷ hoại bạn. Vậy hai điều hệ trọng đó là gì? Một là: Bạn sẽ chọn ngành nghề gì để mưu sinh, trước mắt bạn nhiều khả năng để lựa chọn, vì đã có bao nhiêu thế hệ đi trước rồi, có thể bạn sẽ là nông dân, nhân viên đưa thư, nhà hoá học, nhà quản lý, nhân viên thư ký, giáo viên, giáo sư, hay bán hàng. Hai là: Bạn phải chọn cho mình một người bạn đời, rất nhiều người ví hai việc này như chơi xúc xắc. Làm thế nào để giảm thiểu yếu tố may rủi trong hai sự lựa chọn này? Tiêu chuẩn hàng đầu là công việc đó, con người đó khiến mình thực sự yêu thích. Một lần ông Davit Gulis Chủ tịch hội đồng quản trị công ty chế tạo săm lốp Gulis trả lời phỏng
  36. vấn về đề tài điều kiện hang đầu để thành đạt là gì, thì ông đã nói: “đam mê công việc mình làm” theo ông, khi bạn ham thích công việc của mình, thời gian làm việc của bạn có thể sẽ rất dài, nhưng bạn không cảm thấy mệt mỏi, bởi bạn coi làm việc là một thú vui. Edi- son là một thí dụ sống động cho quan điểm này. Edison là cậu bé chẳng được học hành tử tế, phải đi bán báo để kiếm sống, nhưng sau này đã trở thành nhà phát minh, làm thay đổi cả nền công nghiệp nước Mỹ, trung bình hàng ngày ông làm việc 18 giờ trong phòng thực nghiệm của mình. Ông quên cả giờ ăn, giờ nghỉ, chẳng bao giờ tôi làm hết công việc trong ngày tôi tìm thấy niềm vui trong công việc. Nhờ lòng say mê công việc, nên ông liên tiếp gặt hái thành công, đóng góp to lớn cho tiến trình của nhân loại. Lòng nhiệt tình đã biến thành sức mạnh giúp ông vượt qua khó khăn trở ngại, một câu nói hết sức chí lý: “khi ai đó thiết tha yêu công việc mình làm thì chắc chắn sẽ gặt hái được thành công. Edison đã chọn công việc yêu thích nhất thì ông mới có thể cảm nhận được làm việc là niềm vui, từ trong công việc tìm thấy ý nghĩa cuộc sống. Bà Eduar Kall từng tuyển dụng hàng mấy ngàn nhân viên cho công ty Du Pont, bản
  37. thân bà đảm nhiệm chúc vụ phó tổng giám đốc bà tâm sự: “Theo tôi thì bi kịch lớn nhất trong cuộc đời là khá nhiều thanh niên không hề xác định được mình thích làm nghề gì, nếu như làm việc chỉ để nhận đồng lương duy trì cuộc sống, mà không có ý nghĩa gì khác, thì thật đáng thương hại”. Bà kể lại, khá nhiều sinh viên mới tốt nghiệp đến công ty xin việc thường trình bày: “Tôi đã được cấp bằng cứ nhân tại trường đại học Damaus, không rõ ở quý công ty có công việc thích hợp cho tôi làm không?” như vậy tức là chính họ cũng không biết mình có thể làm được công việc gì, hoặc mong mỏi được làm gì, chả trách có bao nhiêu người hăm hở bước vào đời với bao giấc mộng đẹp, nhưng lận đận mãi quá tuổi 40 vẫn chưa lập được một chút công tích gì, khiến cho tinh thần họ sụp đổ hoàn toàn. Nếu xét về sức khoẻ, khi tìm được việc làm thích hợp sẽ góp phần tăng cường sức khoẻ rất lớn. Bác sĩ Reymon và cộng sự tại bệnh viện Jean Hobkins hợp tác với một số công ty bảo hiểm, tổ chức một cuộc điều tra về đề tài nhân tố “công việc thích hợp” lên hàng đầu, kết quả này cũng phù hợp với câu danh ngôn của nhà triết học Scotland Carlyle: “Xin chúc mừng những người tìm được việc làm hợp sở thích
  38. của mình, họ chẳng cần đi tìm hạnh phúc ở đâu nữa”. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt trong xã hội thời nay, thì bạn nên giải quyết vấn đề bức xúc này ra sao? Ai cũng có sự lựa chọn riêng của mình, nhưng có một tiêu đề chung cho mọi người đó là công việc đó phải phù hợp với bản thân, được mình đam mê, nguyện theo đuổi suốt đời Nói cho cùng, thì suốt cả đời người là cả một quá trình lựa chọn, trong đó có cả sự lựa chọn chính xác và sự lựa chọn sai lầm, có những thanh niên sắp bước vào đời, bản thân còn non nớt bỡ ngỡ, đành nhắm mắt nghe theo sự chỉ bảo của cha mẹ, người thân hoặc bạn bè, sau đó mới phát hiện ra mình không thích hợp với công việc đó. Dưới đây xin gợi ý với bạn một số điểm khi chọn nghề: Một là: Hãy chịu khó nghiên cứu một số tài liệu hướng dẫn chọn nghề. Chuyên gia hàng đầu hướng dẫn chọn nghề ở nước Mỹ là giáo sư Kisel đã soạn thảo ra một bộ tài liệu gợi ý chọn nghề hết sức chi tiết, bạn có thể tham khảo.
  39. Nếu như ai đó mách bảo với bạn rằng họ có bí quyết thần diệu có thế chỉ ra khuynh hướng nghề nghiệp của bạn, thì bạn chớ có tin, rất có thể họ là những ông thầy bói, thầy tướng, chiêm tinh, phân tích tự dạng Mượn oai danh thần thánh, dùng hình thức mê tín để lừa bịp bạn đó thôi, tốt nhất bạn hãy đi tìm một vị học giả uyên thâm về lĩnh vực định hướng ngành nghề hoặc tra cứu tài liệu chuyên ngành để hỗ trợ bạn trong quá trình chọn nghề. Hai là: Chớ có chen chân vào những ngành nghề đã có quá đông người chọn hay đang làm. Ngày nay việc làm nhiều vô kể, có thể là bạn trẻ lại chưa hiểu rõ điều này, kết quả là, trong một trường trung học 2/3 học sinh nam chọn lựa 5 loại nghề nghiệp trong tống số 2 vạn loại nghề nghiệp, 4/5 học sinh nó cũng tương tự. Chả trách gì một số cửa xin việc người chen chúc đông nghịt, trong khi nhiều cửa khác lại đang trống vắng, khiến cho tầng lớp cổ cồn trắng đang cảm thấy thấp thỏm không yên, nhiều người bị sốc. Đặc biệt cần cảnh báo với bạn rằng những ngành nghề được thiên hạ coi là có giá như luật sư, phóng viên, báo chí, phát thanh truyền hình, diễn viên điện ảnh đều đang nằm trong tình trạng dư thừa, cạnh tranh vô
  40. cùng khốc liệt, nếu bạn nhất thiết muốn hướng tới đó thì phải chuẩn bị tư tưởng và hành trang thật chu đáo. Ba là: Chớ chọn lựa những ngành nghề bấp bênh, khả năng bảo đảm đời sống chỉ bằng 1/10 thậm chí thấp hơn. Ví dụ bán bảo hiểm nhân thọ. Hàng năm có hàng mấy chục vạn người nửa thất nghiệp hoặc hoàn toàn thất nghiệp, chỉ vì họ không điều tra kỹ trước khi chọn nghề, trong vòng 20 năm liền, ông Pithger ở nước Mỹ luôn đứng đầu bảng thành tích bán bảo hiểm nhân thọ, ông cho biết có đến 90% số người lần đầu tham gia bán bảo hiểm nhân thọ đã phải nếm mùi thất bại thảm hại. Kết quả là trong vòng chưa đầy một năm đua nhau bỏ việc gần hết. Vậy là một người còn lại trong số 10 người, lại có thể bán được thêm 90% suất bảo hiểm, nếu người số kia không bỏ việc, thì mỗi người cũng chỉ bán được 10% suất bảo hiểm mà thôi, từ đó suy diễn ra rằng, nếu bạn chọn nghề bán bảo hiểm nhân thọ, thì khả năng trụ lại chỉ có 10%. Nhưng sau khi trụ lại thì xác xuất thành công cũng chỉ có 1%, nếu không thành công thì bạn chỉ có thể sống đắp đổi qua ngày. Bốn là: Trước khi đưa ra quyết định chọn nghề gì hãy bỏ ra thời gian vài ba tuần tìm hiểu về
  41. nghề đó bao gồm: Nội dung công việc, khả năng thu nhập, khả năng cạnh tranh thị trường trước mắt và tương lai, tình hình hành nghề và cuộc sống của những đồng nghiệp đi trước, bạn hãy đến xem xét và gặp gỡ các vị tiền bối đã làm nghề đó trong vòng 10 năm 20 năm hoặc 30 năm, để xin ý kiến chỉ đạo của họ. Nếu bạn cảm thấy ngượng ngùng không giám gặp gỡ thăm hỏi các bậc tiền bối, thì xin bật mí cho bạn một giải pháp khác trên một người cùng trang lứa với bạn để nhờ họ hỏi hộ, hoặc hai người cùng đi gặp gỡ những người đi trước giúp bạn tăng thêm lòng can đảm và tự tin, nếu không có bạn cùng trang lứa, thì bạn có thể nhờ cha mẹ hoặc anh của bạn thăm dò hộ. Bạn biết không, khi mình xin ý kiến chỉ bảo của ai đó là một cách tôn vinh họ, nên thông thường đối phương rất vui vẻ chỉ bảo cho bạn, ngoài ra bạn cũng có thể gặp các chuyên gia tư vấn ngành nghề để xin ý kiến tham mưu cho bạn. Năm là: Chớ ngộ nhận rằng bạn chỉ thích hợp với một ngành nghề nào đó mà thôi, một người có thể thành công trên nhiều lĩnh vực, ngược lại, cũng có thể
  42. thất bại trên nhiều lĩnh vực Xin bạn nhớ cho, chọn ngành nghề đồng nghĩa với mưu cầu hạnh phúc cho cả cuộc đời của bạn. Do vậy cần hết sức thận trọng, bảo đảm chính xác kẻo không phải ôm hận suốt đời. Khi chọn nghề bạn cũng không nên nhận định xu thế thay đổi của ngành nghề đó, thực tế cho thấy có rất nhiều ngành nghề đang dần dần biến mất, và cũng có rất nhiều ngành nghề mới xuất hiện, người ta biết lo xa chẳng bao giờ chết đói. LÀM THẾ NÀO ĐỂ HỢP TÁC CÙNG CÓ LỢI VỚI NHỮNG NGƯỜI CÓ TÍNH CÁCH KHÁC NHAU CÁCH ỨNG XỬ VỚI CÁC VỊ LÃNH ĐẠO CÓ TÍNH CÁCH KHÁC NHAU CÁCH ỨNG XỬ VỚI ĐỒNG NGHIỆP CÓ TÍNH CÁCH KHÁC NHAU Created by AM Word2CHM
  43. LÀM THẾ NÀO ĐỂ HỢP TÁC CÙNG CÓ LỢI VỚI NHỮNG NGƯỜI CÓ TÍNH CÁCH KHÁC NHAU TÍNH CÁCH QUYẾT ĐỊNH SỐ PHẬN à Chương 1. TÍNH CÁCH TỐT, NGHỀ NGHIỆP TỐT Chẳng có ai đơn thương độc mã giành được thành công do ảnh hưởng của nhiều điều kiện khách quan và nguyên nhân bên trong, hợp tác với người khác được coi là yếu tố hàng đầu giúp chúng ta thành đạt, nhưng trước khi hợp tác phải tìm hiểu rõ tính cách của đối tác, để hai bên có thể kề vai sát cánh cùng nhau cố gắng phối hợp trên cơ sở cùng nhận thức như nhau, có như vậy hợp tác mới thành công. Người có tính cách ôn hoà là đối tác hợp tác tốt nhất Người có tính cách ôn hoà bất luận làm nghề gì cũng có thể phát huy được thế mạnh về tính cách, được mọi người thừa nhận và tin tưởng, dạng tính cách này thích hợp với loại công việc mang yếu tố thách thức cao, họ luôn tỏ ra tích cực và đạt hiệu suất cao, luôn luôn đi đầu, có đầu óc sáng tạo, chú trọng mặt tích cực, chính diện của sự vật, luôn được hoan nghênh hâm mộ, bản thân họ cũng thích tự khẳng
  44. định mình, ngoài ra người tính cách ôn hoà cũng giàu lòng vị tha, quan tâm đến người khác, thông cảm với nỗi đau khổ ở đời, vì vậy họ dễ dàng xây dựng quan hệ rộng rãi, bất kỳ đồng sự, cấp trên, cấp dưới, người quen, người lạ đều bị cảm hóa trước lòng nhiệt tình và thân thiện của họ, ai gặp khó khăn trong công việc hay đời sống đều nhận được từ họ sự động viên giúp đỡ. Nhờ tính tình hoà dịu, ôn tồn, không chơi trội, nên ai cũng thích làm bạn với họ, tình nguyện hợp tác với họ, khi hai bên thông cảm và nhường nhịn nhau, tâm trạng vui vẻ thì xác suất thành công rất cao. Mặt khác thành công và sự tán thưởng của mọi người trở thành nguồn động lực thúc đẩy họ tiếp tục vươn tới. Người có tính cách chân chất là đối thủ cạnh tranh đáng gờm Người có đầu óc thực tế luôn luôn coi trọng vai trò hợp tác đồng đội không tỏ ra lấn lướt đối tác, đó là ưa điểm nổi bật, vì thế được đối tác đánh giá là thái độ hoà nhã thân thiện, không khôn ranh quỷ quyệt, không âm mưu thủ đoạn, do vậy ai cũng thích hợp tác với họ, không chỉ coi họ là đối tác mà cao hơn nữa, coi họ là bạn bè thân thiết. Tuy nhiên mặt hạn chế là họ tỏ ra lề rề chậm chạp, thiếu sự nhanh nhạy tháo vát cần
  45. có trong xu thế cạnh tranh ngày nay, người nóng tính không thể chấp nhận tác phong này. Người chân chất thường biểu hiện thâm trầm kín đáo, không mang tham vọng lớn, không khắt khe với người khác, bản thân họ luôn chịu thương chịu khó nên được đồng sự và cấp trên tán thưởng. Suy cho cùng họ là đối thủ cạnh tranh rất đáng gờm, họ sống và suy nghĩ khá chặt chẽ, không phải là dạng tính cách khoan dung rộng lượng, ai gây thiệt hại cho họ sẽ bị họ để bụng thù dai. Bản thân họ tuân thủ lối sống cần kiệm căn cơ, biết tính toán chi ly, tiết kiệm cho mình và cho đơn vị nên nhìn chung họ được mọi người ủng hộ. Người tư duy nhậy cảm rất giàu sức sáng tạo Xin kể một câu chuyện, có hai chàng thanh niên cùng nhau vào lập nghiệp trong núi một người khai thác đá đập vụn ra thành đá dăm bán cho các công ly xây dựng, người kia để các khối đá có hình thù kỳ dị, chở ra thành phố bán cho những người chơi non bộ cây cảnh, sau ba năm chàng thứ nhất vẫn ở trong nhà tranh, chàng thứ hai làm nhà kiểu tây. Về sau, chính quyền địa phương ra lệnh cấm
  46. khai thác đá, chỉ cho phép trồng cây, chỗ đó biến thành vườn quả. Mỗi dịp thu về, có hàng trăm khách đến mua quả lê ở đây, vì giống lê này vừa giòn vừa ngọt, mùi vị thơm phức. Sọt đựng lê quả chất cao như núi, dân bản chở lên Bắc Kinh, Thượng Hải và còn xuất khẩu sang Hàn Quốc, Nhật Bản. Khi dân bản đang hân hoan nô nức trước những vụ quả bội thu, thì chàng trai bán đá non bộ bỏ nghề trồng lê chuyển sang trồng liễu, vì anh phát hiện rằng, khách buôn đến mua lê, không lo thiếu lê mà chỉ lo thiếu sọt đựng lê, năm năm sau anh là người đầu tiên mua được nhà đẹp trên thành phố. Một thời gian sau Nhà nước mở một tuyến đường sắt chạy qua xóm núi hẻo lánh này, dân bản chỉ cần lên tàu là dễ dàng đi đến tận Bắc Kinh ở phía Bắc và Hồng Kông ở phía Nam, người dân không chỉ sinh sống bằng nghề trồng cây quả mà tiến lên mở nhà máy chế biến hoa quả. Khi mọi người đang huy động vốn để xây nhà máy thì chàng trai nọ xây bức tường cao 3 mét dài trăm mét dọc theo mảnh đất của mình, bức tường này hướng mặt về tuyến đường sắt, quay lưng về phía vườn liễu, hai bên là bạt ngàn vườn lê, khách đi trên tàu say mê ngắm cảnh đẹp vườn quả không thể bỏ qua bốn chữ lớn đề trên bức tường đó là
  47. “Cocacola”, nghe nói suốt chặng đường hơn 500 cây số, đó là tấm biển quản cáo duy nhất, mỗi năm công ty cocacola trả cho anh bốn mươi ngàn đồng tiền thuê quảng cáo. Vào cuối thập kỷ 90 thế kỷ 20, một nhân viên thuộc công ty tầm cỡ nước Nhật sang khảo sát Trung Quốc, khi anh đi tàu hoả qua nơi dựng tấm biển quảng cáo đó, được người đồng hành kể cho nghe câu chuyện chàng trai giỏi làm ăn này, ông tỏ ra rất hâm mộ khâm phục, liền quyết định tìm gặp anh. Khi người Nhật đến cửa hàng của anh thì bắt gặp anh đang cãi nhau với người hàng xóm, tìm hiểu nguyên do được biết trong cửa hàng của anh giá bán một bộ âu phục là 800 đồng, trong khi cửa hàng của người hàng xóm chỉ bán với giá 750 đồng, khi anh hạ giá xuống 750 đồng thì hàng xóm lập tức hạ xuống còn 700 đồng. Vì vậy trong vòng một tháng anh chỉ bán được 8 bộ, còn bên hàng xóm khách tập trung rất đông, họ bán được 800 bộ. Người Nhật Bản nhìn thấy cảnh đó, hết sức thất vọng. Nhưng sau đó đi sâu tìm hiểu thêm, ông ta càng khâm phục anh hơn, quyết định tuyển dụng anh với mức lương hàng triệu đồng một năm. Kỳ thực, cả
  48. hai cửa hàng đều là của anh, chuyện tranh chấp chỉ là một màn kịch do anh đạo diễn mà thôi. Sáng tạo chỉ là một mặt của tư duy, là sự chọn lựa giữa các khả năng và đột phá để kết cấu lại, ba mặt này tồn tại trong một thể thống nhất, người tư duy nhanh nhậy giàu sức sáng tạo hơn những người bình thường khác. Hợp tác với người giàu lý trí thì dễ kiếm ra tiền Có thể chia xu hướng hành động của con người thành hai dạng có người thích hành động theo cảm tính, có người thích hành động theo lý tính. Người hành động theo lý tính luôn luôn suy trước tính sau. Đúng bài bản trình tự, chi ly kín kẽ, họ làm việc có kế hoạch dưới sự chỉ đạo của trí tuệ và niềm tin họ tìm thấy niềm vui trong công việc và luôn luôn được cổ vũ bởi thành công, họ biết hoạch định chương trình nhưng không cứng nhắc khuôn sáo. Biết ứng biến điều chỉnh cho thích hợp với hoàn cảnh cụ thể, họ gây cho người khác cảm tưởng họ là con người vững vàng, chắc chắn, ổn định và tháo vát, giỏi giang. Trong bước đầu hợp tác với những người giàu
  49. lý trí, có thể cảm thấy ít nhiều khó hiểu, hơn nữa lại bị họ yêu cầu quá mức khắt khe, rất khó chiều theo. Nhưng sau khi đã làm ăn lâu dài với nhau sẽ nhận ra rằng tâm hồn họ rất trong sáng và thái độ cũng rất thân thiện, chỉ vì con người họ ít khi bộc lộ tính khí ra ngoài nên khiến cho đối phương hơi khó tìm hiểu thông cảm mà thôi. Đồng tiền trong tay họ được sử dụng hết sức linh hoạt, tạo ra mức sinh lợi cao nhất, họ rất thích hợp với chân mua sắm cho công ty lớn, nhờ giỏi tính toán họ sẽ mua được nguyên vật liệu hay máy móc thiết bị hợp lý nhất cho công ty, chỉ cần thực hiện tốt khâu này cũng đã đủ sinh lợi rất lớn rồi. Họ còn có tài buôn bán nhỏ mà kiếm lợi nhuận to, thực ra ai đi buôn cũng muốn một vốn bốn lời, hàng bán chạy khắp nơi, tiền đổ về như nước, ai không muốn vươn lên thành triệu phú, tỷ phú? Có điều từ ước mơ đến hiện thực thường có khoảng cách rất xa, ai muốn buôn bán bất kể là to hay nhỏ đều là kiếm tiền, chớ vì thấy buôn nhỏ mà không làm, tục ngữ có câu: “tích tiểu thành đại”, “góp gió thành bão”, nhiều thương gia tầm cỡ siêu quốc gia thời nay đa phần đi lên từ buôn bán nhỏ, ví dụ nhà tỷ phú Wolton ở nước
  50. Mỹ, ông khởi nghiệp bằng nghề bán lẻ, còn công ty hàng đầu Mac– donald khởi nghiệp bằng bánh Hambge, còn nhà tỷ phú khét tiếng người Hoa Lý Gia Thành đi lên từ buôn bán hoa nhựa, ngày nay họ đều trở thành thần tượng, là mục tiêu phấn đấu của bao người. Hợp tác với người tự tin dễ thành công Một anh công nhân chặt gỗ đến xin việc tại một xưởng khai thác gỗ, ông đốc công hỏi anh đã từng làm ở đâu, anh trả lời đã từng làm việc ở rừng Sahara, ông đốc công lườm anh và nói đôi chỉ nghe người nói về sa mạc Sahara chứ chưa từng nghe nói về rừng Sahara, anh đừng hòng loè bịp tôi nhé, Anh công nhân vẫn bình tĩnh phân trần “Sahara vốn xưa kia là rừng rậm, từ khi tôi chặt gỗ ở đó thì nó mới dần dần bị sa mạc hoá”. Liệu bạn có đủ lòng tin mạnh mẽ vững chắc như anh công nhân chặt gỗ đó không? Đáng tiếc là còn khá nhiều người chưa đủ nhiệt huyết và động lực đối với công việc mình làm, có thể họ chưa thể trả lời được vì sao họ theo đuổi nghề đó, nếu ai thiết tha với công việc, chắc chắn sẽ mở được con đường đi riêng
  51. cho mình. Bất kỳ ai cũng mong muốn thành công, nhưng lại chưa xây dựng được niềm tin là đủ năng lực và nhất định sẽ hoàn thành thật xuất sắc công việc, làm chủ công việc, đam mê công việc và tìm thấy niềm vui trong công việc. Chỉ cần có được lòng tin và khí phách như anh công nhân chặt gỗ nói trên, thì có lẽ rất nhiều xưởng gỗ muốn thu nhận anh ta, bao nhiêu khách hàng muốn mua sản phẩm của anh ta. Người được mệnh danh là ông vua gang thép nước Mỹ là Aldrus Carnegie hồi còn trai trẻ từng là nhân viên điện báo của ngành đường sắt, một phiên trực ban của ông đúng vào ngày chủ nhật, thì chiếc máy điện báo tích tè tè, truyền đến một bức điện khẩn, mà nội dung bức điện khiến ông giật nảy mình. Bức điện đó thông báo rằng tại một khu lân cận có một đoàn tàu hàng bị trật bánh yêu cầu các đoàn tàu khác phải đổi sang tuyến đường khác ngay lập tức, để tránh xảy ra tai nạn đâm tàu. Nhưng hôm đó là ngày chủ nhật, ông không tìm được cấp trên nào đủ thẩm quyền ra lệnh như vậy,
  52. thời gian đang trôi qua từng phút từng giây, biết có bao nhiêu đoàn tàu đang chạy đến chỗ xảy ra sự cố, chỉ cần xử lý không kịp thời, thì tai nạn là không thể tránh khỏi. Không còn giải pháp nào khác, Carnegie đành phải lấy danh nghĩa cấp trên để truyền đạt mệnh lệnh cho các đoàn tàu, điều chuyển họ sang các tuyến đường khác cuối cùng đã tránh được tai hoạ khôn lường. Theo quy định hồi đó, nếu một nhân viên điện báo tự tiện lấy danh nghĩa cấp trên để điều hành chạy tàu thì sẽ bị cách chức nên ngay hôm sau ông đã viết sẵn đơn xin thôi việc để lên bàn của sếp. Ông được cấp trên gọi vào văn phòng, trước mặt Carnegie ông ta xé tan tờ đơn xin thôi việc của ông, rồi thân mật vỗ vai ông nói rằng: “Cậu khá lắm, cậu hãy ở lại tiếp tục làm việc, hãy nhớ trên đời có hai loại nhân viên không bao giờ tiến bộ được một là không làm theo mệnh lệnh, hai là chỉ biết máy móc thực hiện mệnh lệnh, rất may là cậu không thuộc một trong hai loại nhân viên đó”. Created by AM Word2CHM
  53. CÁCH ỨNG XỬ VỚI CÁC VỊ LÃNH ĐẠO CÓ TÍNH CÁCH KHÁC NHAU TÍNH CÁCH QUYẾT ĐỊNH SỐ PHẬN à Chương 1. TÍNH CÁCH TỐT, NGHỀ N GHIỆ P TỐT Làm thế nào để ứng xử cho thoả đáng với lãnh đạo, làm thế nào để nắm được tính cách của các vị ấy? Đó là câu hỏi khiến nhiều người trong giới làm công ăn lương quan tâm, vì ai cũng hiểu rằng có được lòng sếp thì mới mong được cất nhắc được nâng lương, tương lai tiền đồ mới đảm bảo, sự nghiệp mới hy vọng thành công, muốn đối xử sao cho vừa lòng lãnh đạo thì trước hết phải hiểu rõ tính cách của lãnh đạo. Với người lãnh đạo lạnh lùng điềm tĩnh Người lạnh lùng điềm tĩnh thường xem xét sự vật một cách thực tế, khách quan, họ bố trí sắp xếp công việc và cuộc sống hàng ngày một cách khoa học và đúng trình tự, không làm gì ngoài kế hoạch, phong cách xử thế nghiêm túc chặt chẽ, phong cách ửng xử đó khiến cấp dưới cảm nhận người lãnh đạo quá nghiêm khắc lạnh lùng và cô độc, rất khó tiếp xúc. Những vị lãnh đạo thuộc dạng này không bao giờ làm
  54. bộ làm tịch, cũng chẳng thích thuộc hạ xum xoe nịnh nọt, trong công việc họ tỏ ra quyết đoán dứt khoát, thể hiện năng lực vượt trội, mang lại hiệu quả cao, thái độ công tác đàng hoàng ổn định, tuy nhiên có phần cố chấp bảo thủ không thích cải tiến thay đổi. Dạng lãnh đạo này có đầu óc thực tế chỉ chú trọng hiệu quả công việc, nếu thấy sự điều chỉnh có thể mang lại thành quả thì mạnh dạn áp dụng, do vậy họ không bỏ lỡ thời cơ. Lãnh đạo lạnh lùng điềm tĩnh yêu cầu cao đối với bản than, đồng thời yêu cầu khắt khe đối với cấp dưới, quý mến nâng đỡ nhân viên được việc, ghét những người mồm mép khôn khéo, nhưng làm việc qua loa chây lười. Tính cách của người lãnh đạo như vậy sẽ mở ra khoảng không gian phát triển rộng rãi cho những người cấp dưới năng nổ tích cực và hạn chế những kẻ sống giả tạo. Đi đôi với việc yêu cầu khắt khe cấp dưới, thì các vị lãnh đạo này lại ít khi chú ý đến tâm tư tình cảm và đãi ngộ đối với cấp dưới, cho dù phương pháp lãnh đạo của họ có tác dụng nâng cao hiệu suất công tác, nhưng đồng thời cũng tạo ra sức ép nặng nề đối với nhân viên, khi tiếp xúc, cấp dưới có phần sợ sệt giữ ý không muốn gần gũi các vị lãnh đạo.
  55. Kenex Breches là Chủ tịch tiền nhiệm của hội quỹ William Paen, ông được coi là một vị lãnh đạo lạnh lùng điềm tĩnh điển hình, ông luôn tỏ ra nhanh nhạy tháo vát trong công việc, chẳng hề biết sợ hãi lùi bước trước mọi khó khăn, có rất nhiều giai thoại về ông chứng minh điều đó. Tại thành phố Philadelphia có một toà nhà chung cư, nó nằm ngay sát nách nhà hát kịch mà ông Kenex Breches phản đối đặt địa điểm nhà hát kích ở đó. Với lý do khu vực này an ninh không bảo đảm, bạo lực súng đạn cướp giật thường xuyên xảy ra, Kenex không tranh luận với những người đó ông chỉ hỏi họ, có ai trong số họ đã từng đi đến khu vực đó chưa, hóa ra chưa có ai đến chỗ đó cả, chẳng qua chỉ nghe người ta nói lại như vậy, lúc đó Kenex mới phát huy bản lĩnh lạnh lùng điềm tĩnh của mình, ông quyết định phải đến tận nơi khảo sát để có cơ sở xem xét thêm. ông không mù quáng nghe theo ý kiến của mọi người. Khi ông đi bộ trong khu vực đó ông cũng thấy nơm nớp lo sợ, tâm trạng rất căng thẳng. Những kết quả hoàn toàn trái ngược với những lời đồn đại, trước mặt ông hiện ra một quang cảnh thanh bình, trẻ em vui chơi hồn nhiên, các bà nội trợ đi mua sắm, trai thanh gái
  56. lịch đi chơi trên phố, không hề có tiếng súng hay bạo lực, mọi người đều hăng say lao động để duy trì cuộc sống và chống trả đói nghèo, quyết định cuối cùng của ông là vẫn xây nhà hát kịch ở đó. Dạng lãnh đạo điềm tĩnh lạnh lùng có năng lực làm việc rất cao, biết bố trí sắp xếp sự vụ một cách hợp lý khoa học, ứng xử các tình huống một cách thông minh, có vẻ như ông trời sinh ra họ để đặt vào ghế lãnh đạo, ngày thường họ biểu hiện là con người điềm đạm ít lời, ít để lộ tâm tư tình cảm ra nét mặt, nên người khác rất khó nắm bắt ý nghĩ của họ, đó là con người trước sau như một, điềm tĩnh lạnh lùng lúc bình thường cũng như lúc khó khăn. Nếu như sếp của bạn thuộc dạng người này thì cách biểu hiện của bạn trong công việc cũng như trong ứng xứ phải tỏ ra chủ động có kế hoạch, chu đáo tỷ mỉ, làm gì cũng đến nơi đến chốn, nhưng chớ có một mực làm theo ý mình, nếu có sáng kiến hay cũng nên đề đạt lãnh đạo mới áp dụng, tốt nhất là thực hiện thường xuyên thỉnh thị báo cáo, ghi chép đăng ký thật đầy đủ, không để xảy ra trường hợp sơ suất khác. Khi gặp khó khăn trở ngại, trước hết bạn phải
  57. cố gắng hết mực tự mình khắc phục, nếu bản thân đành chịu bó tay thì mới báo cáo lãnh đạo, nếu bạn chưa tự mình xử lý mà báo cáo lãnh đạo ngay sẽ bị đánh giá là kém năng lực, làm việc thiếu chuẩn bị, không có kế hoạch, thiếu tinh thần tự chủ làm việc thiếu quyết đoán, nhưng nếu làm gì cũng ít báo cáo thỉnh thị lại bị đánh giá là độc đoán kiêu căng, coi thường lãnh đạo nói chung chung sống với dạng lãnh đạo này hết sức khó khăn. Với dạng người lãnh đạo tầm thường Chẳng may phải phục vụ dưới trướng một vị lãnh đạo tầm thường không hẳn là chuyện dở, nếu bạn thật sự là vàng thì đặt vào đâu cũng toả sáng. Có thể là bạn vượt trội hơn lãnh đạo của mình, nhưng không vì thế mà coi thường, ngược lại phải hết lòng phù trợ ông ta, nếu ông ta xử lý không thoả đáng cũng đừng oán thán, tuy rằng chẳng nên đặt nhiều hy vọng vào một vị lãnh đạo như vậy. Thời nay, do cơ chế sử dụng con người chưa thật hoàn thiện một số ít người chịu trách nhiệm tuyển dụng, chỉ lựa chọn trong một nhóm người nhất định, ngoài ra còn chịu tác động của quan hệ thân quen,
  58. thân thuộc nam nữ Nên trong lĩnh vực sử dụng và tuyển chọn nhân tài còn nhiều chỗ bất cập. Những người kém năng lực, đạo đức tư cách xấu ngồi vào ghế lãnh đạo, trong khi đó nhân tài đức độ toàn diện lại bị bài xích, đành chấp nhận vị trí nhân viên bình thường, giả sử tổ chức một đợt trưng cầu dân ý, thì chắc hẳn những người lãnh đạo tầm thường sẽ bị mất chức, đáng tiếc là trên thực tế, những vị lãnh đạo thuộc dạng này không phải là ít và những nhân viên cấp dưới vẫn phải tìm cách thích ứng với các vị lãnh đạo này. Thực chất dạng lãnh đạo tầm thường không đủ năng lực lãnh đạo và năng lực công tác chẳng có khí phách, hoài bão, nhân cách không hoàn thiện, chẳng có hy vọng gặt hái thành công, nên cấp dưới rất khổ tâm, oán hận, suy cho cùng, họ đã chiếm chỗ cản đường người khác, nên không được ai ủng hộ. Đặc điểm chung của các vị lãnh đạo tầm thường là, kém năng lực nhưng lại thích nhúng tay can thiệp vào mọi việc, quyết định một cách võ đoán bất chấp đề nghị hợp lý của người khác, trình độ thấp kém nhưng lại cố che dấu vì sợ bị mọi người coi thường, chẳng làm được tích sự gì, nhưng lại hay tranh công đổ lỗi.
  59. Đương nhiên là tuyệt đại số cấp dưới chẳng muốn làm việc dưới sự lãnh đạo của một người tầm thường như thế, có người bỏ đi chỗ khác, nhưng cũng có người đành ẩn nhẫn chịu đựng, chiều lòng sếp để sống qua ngày. 1– Dưới trướng tướng bất tài vẫn có thể là tính giỏi, quan điểm phổ biến cho rằng, tướng kém ắt hẳn lính tồi nghe ra cũng rất có lý, vì chỉ có lãnh đạo giỏi thì mới tạo được khoảng không gian môi trường cho cấp dưới phát huy tài năng. Thế nhưng, cho dù lãnh đạo hèn kém nhưng cấp dưới thực sự có năng lực, có bản lĩnh, vẫn có đất dụng võ như thường, ngược lại những người này phục vụ dưới trướng lãnh đạo có năng lực, chưa chắc đã phát huy được thế mạnh của mình. Xin nêu ví dụ về mối quan hệ giữa Gia Cát Lượng với A Đẩu tức Lưu Thiền trong chuyện Tam Quốc. A Đẩu tuy là chúa nhưng bị thiên hạ coi là vô năng hèn kém, chẳng hiểu biết gì về chính sách trị nước, giữ nước, nên mọi việc A Đẩu đành phải phó thác cho Gia Cát Lượng gánh vác. Hiển nhiên Gia Cát Lượng không phụ tấm lòng uỷ thác, vì ông là nhân tài kiệt xuất lừng danh trong thiên hạ, “trên thông thiên
  60. văn, dưới tường địa lý”, điều binh khiển tướng như thần, có chính sách giữ nước trị nước hết sức sáng suốt. Hai vị bề trên của Gia Cát Lượng là Lưu Bị và Lưu Thiền đều là những kẻ tầm thường, nên ông mới có khoảng không gian rộng lớn để thi thố tài năng. Giả sử Gia Cát Lượng làm thủ hạ của Tào Tháo thì chưa chắc ông đã thể hiện được gì, vì Tào Tháo được đánh giá là túc trí đa mưu. Một tay thâu tóm toàn bộ chính quyền và binh quyền, kẻ dưới quyền chỉ còn biết chấp hành mệnh lệnh. Bạn thấy đó, lãnh đạo bất tài không hẳn là chuyện dở đối với nhân viên, vấn đề cơ bản là bản thân bạn có năng lực trình độ thật sự vượt trội hay không. Ngoài ra quan hệ giữa bạn và lãnh đạo có tạo điều kiện để bạn phát huy tài năng hay không. 2– Chỉ nên hy vọng vừa phải. Với các lãnh đạo tầm thường, chỉ nên tham vọng vừa phải, vì đa phần sẽ rơi vào trường hợp hy vọng càng cao thất bại càng lớn, nói cách khác chỉ nên kỳ vọng có chừng mực thôi, nghĩa là ở mức độ tương thích với khả năng của vị lãnh đạo đó
  61. 3– Giúp lãnh đạo vạch kế bày mưu. Hiển nhiên khi lãnh đạo chỉ là con người tầm thường, thì chẳng thể tự mình hoạch định sách lược,đề xuất chủ trương. Do vậy rất dễ tiếp thu ý kiến đề xuất của cấp dưới. Nếu có được một người cấp dưới trung thực đáng tin cậy và có tài năng, thì nhất định sẽ trở thành tâm phúc của lãnh đạo. Dạng lãnh đạo tầm thường tuy rằng kém năng lực, nhưng để được đê đạt bổ nhiệm vào cương vị đó, chắc hẳn phải có lý do và căn cứ. Có những khiếm khuyết khắc phục được nhưng cũng có những khiếm khuyết không cách gì bù đắp chỉ có thể thông cảm và chịu đựng mà thôi. Với dạng lãnh đạo trù trừ, ít quyết đoán Dạng lãnh đạo yếu mềm, thiếu quyết đoán, hành động rụt rè chậm chạp, lại hay thay đổi chủ kiến, họ suy nghĩ lo lắng quá nhiều về các khả năng xấu, do đó tỏ ra thận trọng quá mức cần thiết, suy đi tính lại đôi khi làm mất thời cơ, lơ là, không chu đáo vẹn toàn, nhưng lại mắc phải sai lầm lớn. Nếu việc gì cũng quá ư cẩn trọng, thiếu quyết đoán thì không còn khả năng sáng tạo, do vậy thành tích chỉ bình bình không thể
  62. vượt trội, những vị lãnh đạo yếu đuối thiếu quyết đoán đều mang một số đặc điểm chung đó là, quyết định vấn đề không dứt khoát, đắn đo cân nhắc quá nhiều, thiên về tâm lý sự thất bại, sợ xảy ra chuyện bất trắc, do dự chần chừ, rụt rè chùn bước, nên sau khi hỏng việc lại ân hận dày vò oán trách số phận có thể nói phong cách lãnh đạo của họ yếu kém, thiếu sức thuyết phục, người khác coi họ là những kẻ nhút nhát, không thông thoáng làm cho công việc thêm phiền hà rắc rối, liên lụy đến người khác. Việc thuyết phục những nhà lãnh đạo này phải kiên trì nhẫn nại, tỷ lệ mềm mỏng, như mưa dầm thấm lâu, không ào ạt như gió bão, vận dụng các phương thức gợi mở so sánh phân tích lợi hại để lãnh đạo nghe theo, lòng thành khẩn, nhiệt tâm của bạn dần dần sẽ cảm hoá được lãnh đạo. Với lãnh đạo nóng nẩy Đã là lãnh đạo dù thuộc dạng tính cách nào, gần như ai cũng thích thể hiện quyền uy, nhưng trong đó thể hiện rõ nét nhất là những người nóng tính, lý do rất nhiều, một là trọng trách trên vai phải lo lắng nhiều cho công việc, tự gây ra sức ép tâm lý rất nặng nề cho
  63. bản thân, không bao giờ thật sự yên tâm trước hoàn cảnh và công việc, đòi hỏi cấp dưới quá khắt khe, luôn luôn cho rằng cấp dưới không đáp ứng được yêu cầu công việc. Trước một thực tế là dù sốt sắng đến đâu, lãnh đạo cũng không thể tự mình thực hiện và hoàn thành tất cả công việc, để người khác làm lại chẳng yên tâm, đâm ra mâu thuẫn tâm lý, bực bội vô cớ, khi có mặt cấp dưới thường hay khiển trách, quát nạt, đôi khi không hẳn vì ghét bỏ thường hay không vừa ý với ai, chẳng qua là một cách để giải toả bức xúc trong lòng thôi, ngay cả trong trường hợp cấp dưới làm rất tốt công việc vẫn có thể bị ca cẩm như thường nếu cấp dưới thông cảm sẽ cho rằng sếp không xuất phát từ ác ý, chỉ do tính khí nóng nảy thế thôi, cũng có thể sếp cho rằng cấp dưới thông minh mẫn cán, nhưng phải truyền đạt ý kiến theo cách quát nạt lớn tiếng như vậy họ mới thấm thía những điều mình cần nói hơn, và thực hiện một cách hoàn hảo hơn. Nhiều nhân viên cùng có quan điểm cho rằng rất khó ứng xử với dạng lãnh đạo nóng tính như thế, khi tiếp xúc chỉ có chấp nhận một chiều, không được bàn cãi, và phải hết sức chú ý giữ gìn thái độ, họ không biết rằng áp dụng cách ứng xử đó không chừng
  64. càng làm cho sếp bực tức hơn, và dưa mình vào thế bị động khó xứ. Thực ra, nếu ở với nhau lâu thì cấp dưới đều hiểu, không phải là lãnh đạo không vừa ý tất cả, chẳng qua chỉ vì quá lo lắng cho công việc hoặc sợ bạn không hoàn thành đúng như ông ta mong muốn, vì thế tâm trạng bị mất thăng bằng, nổi nóng, ai ở trước mặt lúc đó sẽ phải vô tình hứng chịu. Khi đã hiểu rõ như vậy, thì cấp dưới không việc gì phải ngại ngùng, chủ động, mạnh dạn mà thể hiện bản thân, quan hệ hai bên sẽ trở nên nhẹ nhàng thoải mái. Người hay nổi nóng thường thuộc dạng tính cách sốt sắng hấp tấp, không thể kìm nén điều gì trong bụng, phải bộc lộ ra bằng hết, hễ chạm đến là bùng phát ngay. Khi giao tiếp với lãnh đạo nóng tính, hãy thông cảm với tính khí của họ, hoàn toàn không phải sếp không vừa ý mình, chưa yên tâm với biểu hiện của mình, thì cho dù thấy sếp cáu gắt, mình vẫn bình tĩnh ôn hoà, kiềm chế các phản ứng trong nội tâm, có thể nói một cách hình tượng, bạn đang ở bên cạnh một thùng xăng, chỉ cần bạn đừng để bật một tia lửa, thì thùng xăng cũng không thể tự bùng cháy được, cụ thể là không cãi lại, không phê phán, biết lắng nghe, làm tết mọi việc được giao. Nói chuyện bằng
  65. ngữ điệu ôn hoà, câu chữ mềm mỏng. Nhỡ ra cơn giận của xếp vẫn bùng lên thì hãy chịu khó nhẫn nhục làm cái bia cho xếp trút giận, nhưng điều chính xác thì tiếp thu, không chính xác thì coi như gió thoảng ngoài tai, hoặc chờ lúc sếp thấy ân hận tự trách mình, chính những lúc đó là dịp tốt nhất để khuyên giải xếp. Cáu giận vừa xúc phạm đến nhân cách và lòng tự trọng của người khác, vừa làm giảm giá trị của bản thân mình, một điều ai cũng thừa nhận là đặc biệt có hại cho sức khỏe. Tóm lại, với đồng sự, với công việc đều chẳng lợi ích gì, đề nghị lãnh đạo hãy luôn tự kiềm chế, nhắn nhủ bản thân bình tĩnh, lý trí trong mọi tình huống, trong tâm trạng ân hận, chắc hẳn xếp sẽ nghe ra và chấp nhận lời khuyên của bạn. Khi lãnh đạo quá giận mất khôn, thì có lẽ vừa giúp lãnh đạo bình tâm tĩnh trí lại, vừa không ảnh hưởng đến công việc. Bản thân người lãnh đạo phải vạch kế hoạch để sửa chữa các khuyết tật nóng nẩy của mình. Với người lãnh đạo hay xoi mói bắt bẻ Nếu phải làm việc dưới trướng vị lãnh đạo hay xét nét là một điều hết sức khổ tâm phiền lụy bất kỳ cấp dưới làm gì cũng bị xếp để tâm xem xét rất cặn kẽ, làm tốt chẳng được khen mà nhỡ có chút sơ suất là
  66. không được xếp bỏ qua, những điều người khác cho là bình thường thì trong con mắt sếp vẫn bị coi là thiếu sót, lời nói nào của cấp dưới cũng bị sếp bắt bẻ. Cấp dưới cảm thấy sếp như hung thần, như quỷ dữ, trong giấc ngủ cũng bị giật mình vì ác mộng, làm cho tâm trạng cấp dưới luôn luôn nơm nớp lo sợ, chẳng có lấy một phút giây thanh thản, làm việc và nói năng ứng xử phải giữ gìn từng ly từng tý, cốt sao tránh bị phiền hà. Sếp hay xét nét có thể thuộc hai dạng. Một là so với người xếp vượt trội hơn hẳn, chiếm ưu thế tuyệt đối về năng lực, hễ sếp ra tay là đạt kết quả hoàn mỹ. Vì vậy sếp hoàn toàn đủ tư cách để chê bai hạch sách kẻ khác rõ ràng là so với sếp bạn thua kém quá xa, nếu sếp nhìn vào chỗ nào cũng yêu cầu chỉnh sửa. Thứ hai là sếp quá yếu kém về năng lực lãnh đạo, nhưng lại có thói xấu hay ghen ghét đố kỵ. Thấy cấp dưới hơn mình là không thể chịu đựng được vì cho rằng mình bị mất thể diện, tạo ra sức ép tâm lý rất lớn, tâm trạng đâm ra buồn bực, cố ý xét nét bới móc để hạ thấp tư cách cấp dưới. Cho dù sếp hay xét nét thuộc dạng giỏi giang hay yếu kém, thì điều cơ bản nhất vẫn là thái độ ứng xử của bạn, nếu bạn hiểu rõ tính khí và tâm trạng của sếp,
  67. thì bạn đều có thể thu xếp ổn thoả tất cả mọi tình huống. 1– Nắm bắt ý đồ của lãnh đạo. khi lãnh đạo giao việc cho bạn, thì cần hỏi lại để lĩnh hội cho thật đầy đủ, ví dụ nội dung tính chất và thời hạn hoàn thành, cách xử lý những vấn đề phát sinh Tránh sự hiểu lầm giữa hai bên, nhằm đáp ứng tối đa yêu cầu của sếp. Tiểu Vương không may gặp phải ông chủ rất khó tính hay hạch sách, thế nhưng đối với Tiểu Vương, ông ta lại rất ít xét nét như đối với người khác. Bí quyết của Tiểu Vương là khi nhận việc hỏi han ông chủ hết sức cặn kẽ sau đó làm rất đúng yêu cầu của ông ta, khiến ông ta không vạch lá tìm sâu được nữa. 2– Tranh thủ sự tín nhiệm của sếp. Sếp xét nét đối với cấp dưới có thể xuất phát từ nguyên nhân tế nhị, ví dụ trong bụng ông ta lo rằng, người đó có tài năng không chừng sẽ thay thế cương vị của mình, một khi đã bị sếp đưa vào sổ đen, thì dù cấp dưới đó biểu hiện tốt đến đâu cũng chẳng được sếp vừa lòng. Trường hợp này cấp dưới phải làm cho
  68. sếp hiểu rõ, mình hoàn toàn không có ý cạnh tranh với sếp, chỉ làm việc một cách hoàn toàn vô tư trong sáng thôi, ngoài ra có thể thoả thuận với xếp một lịch trình báo cáo thỉnh thị để xếp hiểu rõ mọi diễn biến công việc của mình, khi xếp đã yên tâm với đối thủ, thì sẽ không đưa ra yêu cầu quá khắt khe nữa. 3– Nhìn thẳng vào vấn đề. Khi đã phát sinh vấn đề mâu thuẫn với xếp thì không nên né tránh, hãy mạnh dạn gặp sếp để trao đổi trực tiếp vào vấn đề, ví dụ, khi sếp hạch sách bạn một cách vô lý, thì phải tỏ ra thái độ cứng rắn: “sếp phê bình đúng thì tôi tiếp thu phê bình không đúng thì không thể thừa nhận”. Nên nhớ tranh luận không phải là cãi nhau, nói về sự việc chứ không nhằm vào con người, luôn giữ vững nguyên tắc, mực thước, lời nói đi đôi với việc làm, khiến cho sếp phải nể trọng bạn không dám vô cớ hạch sách nữa. 4– Chẳng nên so đo để bụng. Cho dù có bị sếp hạch sách vài lần, thì bạn cũng nên rộng lượng bỏ qua chớ nên để bụng, việc đã qua hãy xếp vào quá khứ tập trung suy nghĩ nhiều về lợi ích chung, hoàn thành xuất sắc công việc sẽ khiến
  69. sếp phải nghĩ lại, đó chính là câu trả lời đắt giá nhất. Mặt khác chú ý giữ mình hơn trong khi làm việc cũng như trong cư xử đừng để xảy ra sơ suất, thái độ thật đúng mực, dần dần sếp sẽ đánh giá chính xác về con người bạn. Sách binh thư thời trước có câu “tam thập lục kế, tẩu vi thượng sách” bạn có thể vận dụng vào trường hợp của mình, nếu gặp phải lãnh đạo khó chiều, công việc đang làm không hấp dẫn, lương lậu chẳng bao, tương lai phát triển không sáng sủa, thì bạn có thể xin thôi việc để đi tìm nơi khác. Nhưng nếu bạn say mê công việc đó, lương lậu đãi ngộ khá, hứa hẹn tương lai tốt đẹp thì chẳng nên chỉ vì gặp phải lãnh đạo không vừa ý mà bỏ đi. Nói cho cùng thì quan hệ giữa lãnh đạo và nhân viên không phải là quan hệ đối kháng, một mất một còn. Như quan hệ địch ta trong chiến tranh, binh pháp dạng “tẩu vi thượng sách” chỉ áp dụng khi có nguy cơ bị tiêu diệt chủ lực hay bị tiêu diệt hoàn toàn, thì phải rút lui để bảo toàn lực lượng mong sau này củng cố làm lại, đó là một chiến thuật chiến lược. Nếu bạn cho rằng công việc hấp dẫn, môi trường công tác tốt thì bạn hãy áp dụng cách xử lý thông minh hơn, là tìm cách hòa nhập thân thiện với
  70. các vị lãnh đạo khó tính. Với người lãnh đạo đa nghi Khi làm việc dưới trướng lãnh đạo thuộc loại đa nghi thì phải luôn luôn thận trọng, không tuỳ tiện, xuề xoà thường xuyên chịu khó xin ý kiến, báo cáo công việc làm cho sếp yên tâm, nói cách khác là thường xuyên xua tan những mầm mống nghi ngờ bằng cách bổ sung đầy đủ thông tin cho sếp. Những tính cách điển hình của những nhà lãnh đạo dạng này là cảm giác quá mức, xem xét rất kỹ từng lời nói cứ chỉ của cấp dưới, suy diễn quá đáng đâm ra mất lòng tin, việc gì cũng hỏi han hết sức cặn kẽ, ngỡ rằng khi không có mặt mình thì cấp dưới sẽ dị nghị nói xấu mình, hoặc chây lười bỏ bê công việc, kém tự tin, tình cảm cấp dưới hững hờ nhạt nhẽo. 1– Làm việc thật cẩn thận chu đáo. Trước khi nói năng hành động, hãy suy trước nghĩ sau cho khỏi bị sơ hở, đặc biệt là không động chạm bóng gió đến những gì liên quan đến sếp, có thể gây ra tâm lý nghi ngờ hoặc thiếu yên tâm cho sếp, thường xuyên kiểm điểm lại bản thân xem có lỡ mồm
  71. nói ra điều gì không đáng nói, hoặc làm điều gì không đáng làm không, xử thế thật công minh chính đại, thì đối phương không còn lý do gì để nghi ngờ. 2– Thường xuyên báo cáo thỉnh thị. Nếu không biết rõ cấp dưới của mình đang làm gì thì sẽ sinh lòng nghi ngờ và thiếu yên tâm, không rõ công việc giao ban tiến triển đến đâu, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ cấp dưới có giở thủ đoạn gì không, có thể nói mối lo như vậy hết sức chính đáng nhưng nếu suy diễn quá mức thì lại đâm ra tự làm khổ mình. Nếu phải cộng sự với một vị lãnh đạo này, một nhân viên thông minh không những làm tốt công việc mà còn biết suy diễn để biết được lúc này sếp đang nghĩ gì về mình, phải làm thế nào để ông ta không phải lo lắng gì cho mình, hoặc nghi ngờ mình có hành động sai trái trên cơ sở đó kịp thời thông báo với thông tin đầy đủ nhất, không còn lý do gì để nghi kỵ được nữa. Xua tan mối nghi ngờ của bề trên là cách giữ mình hiệu quả tạo ra sự an toàn cho bản thân. Nguyên Tử Đạt vâng mệnh đánh chiếm thành Tô Châu, khi sắp sửa thắng lợi liền xin chỉ thị của Chu
  72. Nguyên Chương, qua đó thể hiện mình là con người lão luyện thông minh hơn người. Không báo cáo hoặc ít báo cáo sẽ làm cho cấp trên càng nghi ngờ nhiều hơn, cấp trên sẽ tự hỏi, không biết thuốc hạ của mình đang hành động ra sao, hay là hắn coi thường ta hay là hắn đang dở trò ma lanh gì? Nếu chuyện đó xảy ra nhiều lần thì sẽ chuyển thành nghi kỵ mất lòng tin với cấp dưới và người đó sẽ gặp không ít phiền phức. 3– Biết cách trấn an tinh thần cho lãnh đạo. Đa phần lãnh đạo đa nghi, một nguyên nhân là thiếu lòng tự tin, khí thế sa sút, do vậy cấp dưới cần phải tích cực động viên khích lệ, lên dây cót tinh thần cho sếp. Tuân Hoặc là Viên Văn Thần túc trí đa mưu phụng sự Tào Tháo, khi nhận thấy Tào Tháo nghi ngờ mọi thứ, giảm sút lòng tin chính ông này biết cách lấy lại dũng khí cho chủ soái. Trước trận đánh Quan Đô, so sánh lương thảo binh mã của Tào Tháo vẫn còn thua xa sức mạnh của Viên Thiệu, nên Tào Tháo không đủ tự tin, e ngại
  73. rằng sẽ bị thua Viên Thiệu, Tào Tháo ngày đêm lo nghĩ quên ăn, quên ngủ, tâm trạng sa sút. Tuân Hoặc hiểu rõ ngọn ngành liền phân tích cho Tào Tháo nghe về các yếu tố thiên thời địa lợi, nhân hoà và thời cơ chín mùi, cam đoan với Tào Tháo nhất định giành thắng lợi, từ đó Tào Tháo hồi phục niềm tin quả nhiên trận Quan Đô lấy ít đánh nhiều, lấy yếu đánh mạnh, vẫn thắng to, xin trích lời bình luận của Mao Tôn Cương về sự việc này như sau: “Viên Thiệu là con người đa nghi nhưng Tào Tháo còn đa nghi hơn, tuy nhiên sự nghi hoặc của Tào Tháo giành được thắng lợi, trong khi sự đa nghi của Viên Thiệu càng tăng thêm bởi từ Từ Thụ, Hứa Du, nên Viên thiệu phải chịu thất bại”. Với người lãnh đạo phóng khoáng cởi mở Trong cuộc sống hiện thực, có không ít lãnh đạo phóng khoáng cởi mở, đặc điểm chung là tính tình xởi lởi, hành động thông thoáng, quyết định dứt khoát, tiếng nói sang sảng, nét cười rạng rỡ, khi đối mặt với họ người ta có cảm giác đó là con người chính trực, rộng lượng, cao thượng, dạng lãnh đạo này không ưa nhìn những kẻ thậm thụt lấm lét mà chỉ thích những người có tính cách giống tính mình.
  74. Khoáng đạt là yêu cầu cần thiết đối với tất cả các vị lãnh đạo tốt, nếu như bạn làm việc dưới trướng một vị lãnh đạo như thế, là một điều may mắn lớn, nhất là đối với các nhân viên thật sự có năng lực, sẽ được lãnh đạo chú ý nâng đỡ và tin dùng. Dạng lãnh đạo này không hề để ý đến thái độ của người khác đối với anh ra sao. Kể cả với những cấp dưới dám đấu tranh mặt đối mặt với ông ta, chỉ cần nắm lẽ phải có tình có lý, là sẵn sàng nghe theo không bao giờ để bụng trù úm, thậm chí còn được nể trọng hơn nếu thái độ ứng xử với lãnh đạo không đúng mực, ngay lúc đó có thể khiến ông ta bực mình, nhưng sau đó bỏ qua được ấn tượng sâu sắc cho lãnh đạo, sẽ có nhiều cơ hội thăng tiến hơn. Khi phục vụ dưới trướng các lãnh đạo này, bạn có thể phát huy mọi tiềm năng, thể hiện hết bản lĩnh, mang lại hiệu quả cao, làm cho lãnh đạo vui lòng, còn những kẻ chỉ biết khua môi múa mép để che dấu sự yếu kém của mình, chẳng lập được thành tích gì sẽ bị lãnh đạo coi thường, những kẻ xu nịnh bợ đỡ lại càng bị ghét bỏ hơn, dưới sự lãnh đạo của những con người công tâm thoáng đạt như vậy thì những người ma lanh cơ hội không thể tiến thân, ngược lại thường bị trừng trị thẳng tay. Bản thân các vị lãnh đạo đó luôn luôn đứng mũi chịu sào, tiên phong
  75. gương mẫu, cùng kề vai sát cánh, đồng cam cộng khổ với nhân viên, nói chung khả năng thành đạt rất lớn. Created by AM Word2CHM
  76. CÁCH ỨNG XỬ VỚI ĐỒNG NGHIỆP CÓ TÍNH CÁCH KHÁC NHAU TÍNH CÁCH QUYẾT ĐỊNH SỐ PHẬN à Chương 1. TÍNH CÁCH TỐT, NGHỀ N GHIỆ P TỐT Caristin có câu nói nổi tiếng: “Trong rất nhiều yếu tố dẫn đến thành công, thì tính cách là yếu tố hàng đầu”. Khái niệm tính cách được vận dụng trong câu nói này, không phải là tính khí cha sinh mẹ đẻ, mà là sự phân biệt giữa lý trí và tình cảm, quan niệm chung cho rằng chỉ có người học rộng biết nhiều, đầu óc sáng suốt mới có cơ hội chiếm tỷ lệ thành công cao hơn. Bạn rất dễ nhận thấy xung quanh mình, khá nhiều người học hành đến nơi đến chốn, bằng cấp cao, nhưng ứng xứ không khéo léo, nên cũng chẳng thành công, ngược lại nhiều người học hành ít, chẳng có bằng cấp, nhưng quan hệ xã giao rộng rãi, biết nắm bắt cơ hội, nên rất thành đạt, tưởng như là gặp may, nhưng suy cho cùng lại là kết quả tất yếu. Bất kỳ ai cũng có phong cách sống và tính cách riêng của mình, không thể trộn lẫn với ai khác. Ví dụ, trong cùng một văn phòng, có người thích sông đơn lẻ, chẳng giao thiệp với ai, có thể do thói xấu kiêu căng, cố chấp, hoặc do tính tự trọng quá cao, có người
  77. do tự ti rụt rè, ngược lại có người luôn chan hoà thân thiện với đồng sự, họ biết ứng xử hợp tình hợp lý với từng loại tính cách khác nhau, nên mới tạo dựng được quan hệ rộng rãi như vậy. Với đồng nghiệp kiêu căng ngạo mạn Trong đối nhân xử thế chúng ta luôn luôn tự cảnh báo bản thân là phải tôn trọng người khác, đặc biệt là khi ý kiến hai bên không đồng nhất, mối quan hệ được tạo dựng trên cơ sở hai bên tôn trọng lẫn nhau, không xúc phạm hoặc gây tổn hại cho nhau, và mỗi bên vẫn giữ vững vai trò độc lập của mình, đó cũng là nguồn gốc để sản sinh ra niềm vui và hứng thú. Người kiêu kỳ luôn có ý thức thể hiện sự vượt trội của mình so với xung quanh từ lời ăn tiếng nói hay hành vi cử chỉ của họ đều có vẻ lấn lướt áp đảo kẻ khác, ví dụ khi bàn bạc công việc họ không bao giờ phát biểu đầu tiên để cho mọi người nói hết, cuối cùng mới đưa ra ý kiến mang tính quyết định không thể thay đổi đó là phong cách của lãnh đạo. Kiêu căng ngạo mạn được thể hiện rõ nét qua tác phong cử chỉ và lời nói thiếu lễ phép, thiếu
  78. khiêm tốn, gây cho người khác cảm giác khó chịu, có điều do yêu cầu công việc đôi khi vẫn phải tiếp xúc với họ, trong trường hợp này, bạn nên áp dụng giải pháp sau: Một là: Rút ngắn tối đa thời gian giao tiếp, nói thẳng vào nội dung vấn đề một cách mạch lạc gẫy gọn, nêu ý kiến cá nhân một cách dứt khoát thẳng thắn, không lan man ngoài đề, không cho đối phương cơ hội thể hiện tính ngạo mạn. Hai là: Nói năng chặt chẽ kín kẽ rõ ràng sắc cạnh không để sơ hở cho đối phương chê bai hoặc bắt bẻ, tạo cho đối phương ấn tượng bạn là con người lịch lãm hiểu biết, không dễ bắt nạt, đối phương sẽ nhục trí, không dám lên mặt kẻ kiêu căng thì hãy triệt để khai thác để hạ thấp uy thế của họ, chớ cố nể nang chấp nhận hoặc nghe theo một chiều khiến họ càng vênh váo hơn. Nhìn chung những kẻ kiêu ngạo ít nhất cũng phải có điểm tựa nào đó, có thể là hình thức xinh đẹp tuấn tú, cũng có thể là học cao hiểu rộng, từng trải nhưng nhiều người chỉ được cái vỏ bề ngoài, bên trong rỗng tuếch, gặp phải đối thủ cứng cựa là họ chùn bước ngay. Ngoài ra những kẻ cao ngạo thường có tính hiếu thắng, nếu xét thấy không cần thiết, thì nên
  79. tránh giao thiệp với họ, càng tránh tranh cãi hơn thua với họ, nếu họ thắng thì càng kiêu ngạo hơn, nếu họ thua sẽ để bụng thù hằn, nói cách khác với dạng người này chỉ nên ứng xử theo phép xã giao thông thường thôi. Những người kiêu căng thông thường là rất trọn vẹn chức năng phận sự của mình, họ sẵn sàng chịu khó, chịu khổ để làm thật tốt, không chịu thua kém ai. cũng không thích kẻ khác nhúng tay vào công việc của họ. Vì vậy nếu người đó không chủ động đến nhờ vả, thì tốt nhất bạn nên tránh xa họ ra. Với đồng nghiệp máy móc cứng nhắc (bảo thủ cố chấp) Người có tính cách bảo thủ cố chấp thường làm tốt công việc trong phạm vi trách nhiệm được phân công với lòng tận tụy yêu nghề rất đáng khâm phục, họ cũng rất có ý thức trau dồi kiến thức chuyên môn và tay nghề, ham học hỏi, cầu tiến bộ, từng bước đi lên không có tư tưởng đốt cháy giai đoạn, chấp nhận hiện trạng đã có, hưởng thụ theo cống hiến của mình. Họ cũng tỏ ra có chính kiến và năng lực lãnh đạo lao vào công việc với lòng nhiệt tình hăng say, nổi
  80. bật nhất là tinh thần dám chịu trách nhiệm và kiên trì bền bỉ tỏ rõ nghị lực phi thường. Nhược điểm điển hình nhất của họ là cố chấp bảo thủ, kể cả khi biết mình sai vẫn cố tình theo đuổi rất khó chấp nhận ý kiến người khác, trừ khi họ chịu thừa nhận đối phương hơn hẳn mình, đây là dạng người có tính cách lạnh lung, thường thấy ở đàn ông khí chất mạnh mẽ phóng khoáng, thích một tay xây dựng cơ đồ, nét mặt luôn nghiêm nghị đạo mạo, không chịu xu thời nịnh thế, nhìn nhận cuộc đời với nhãn quan khắt khe cầu toàn, chê nhiều hơn khen vì cho rằng mình vượt trội hơn mọi người, tuy nhiên tâm hồn họ trong sáng không làm điều ác với ai, không âm mưu thủ đoạn. Họ đề ra mục tiêu cuộc đời khá cao và cố gắng theo đuổi, đáng tiếc là do cố chấp bảo thủ nên quan hệ xã giao không có duyên, vì hay đề cao mình, làm mất thể diện người khác khi biết rõ mình sai cũng không chịu xin lỗi, tuy nhiên những người chấp nhận họ thì sẽ trở thành bạn tâm giao. Khi giao tiếp với dạng người tính cách cố chấp bảo thủ, bạn cần phân tích toàn diện tâm trạng của họ. Sau đó đề ra phương pháp xử lý cho thật thoả đáng. Với những người quá giàu lòng tự tin thì có thể
  81. tìm cách hạ bớt uy thế của họ để hai bên giao lưu trên quan hệ bình đẳng tôn trọng lẫn nhau, trên cơ sở đó xây dựng tình cảm bình thường, những người bảo thủ ngoài mặt lạnh lùng nhưng bên trong rất sốt sắng, có thể bạn tác động vào họ bằng con đường tình cảm. Chân thành dễ dàng cảm hoá trái tim của họ. Cần quan sát phán đoán ngôn ngữ cử chỉ của họ để bắt mạch tâm tư suy nghĩ của họ giúp bạn giành thế chủ động trong giao lưu. Bạn phải kiên trì bền bỉ, không nóng ruột để tìm ra đề tài chung, quan hệ tốt thì tính bảo thủ cố chấp sẽ nhường chỗ cho nhiệt tình và thông cảm, tôn trọng chân lý. Với đồng nghiệp thích tranh giành hiếu thắng Kiêu căng tự phụ và hiếu thắng rất gần gũi với nhau, đều là những kẻ thích biểu hiện vai trò cá nhân, tìm mọi cơ hội chứng tỏ rằng mình cao hơn người khác. Trong con mắt nhiều người đều thấy rất lố bịch khó chấp nhận nhưng vì giữ hoà khí, không muốn xúc phạm đến đối phương, nên đa phần áp dụng cách ứng xử nhường nhịn. Người thích tranh giành hiếu thắng thường có
  82. khả năng và thủ đoạn mở quan hệ rất giỏi, bất kỳ xuất hiện ở đâu cũng nhanh chóng thu hút sự chú ý và hoà nhập với các dạng tính cách khác, họ cũng hay gây ấn tượng và được cấp trên chú ý, trong mọi trường hợp họ thường làm chủ tình hình, tung hoành ngang dọc, trở thành nhân vật trung tâm. Ngôn ngữ cử chỉ của họ rất phóng khoáng, khí thế, phong cách đàng hoàng mạnh mẽ, gây tho người khác cảm giác họ là ông chủ, nắm vai trò chủ đạo chi phối tất cả. Trước tình hình đó bạn không nên khiêm nhường chịu đựng quá đáng, càng khiến cho đối phương được thể lấn lướt hơn, cho rằng bạn là kẻ yếu đuối có thể bắt nạt, coi thường. Bạn hãy nắm bắt thời cơ cho những người hay chơi trội đó một bài học, đánh mất nhuệ khí của họ, để cho họ thấm thía rằng thiên hạ còn khối người cao tay hơn mình, cần phải biết điều hơn trong ứng xử. Con người phải tự khẳng định mà bằng chủ kiến, bản sắc độc đáo của mình, nếu như trong công việc cũng như trong đời sống, bạn thể hiện được chủ kiến và bản sắc riêng biệt, thì sẽ gây được ấn tượng cho người khác. Những vấn đề không thuộc về nguyên tắc thì có thể nhường nhịn chẳng nên tranh giành hơn thua, khi kiến giải của
  83. mình bị đối phương bác bỏ một cách phi lý bạn cũng chỉ nên cười trừ cho qua. Khi chứng kiến hai người khác tranh cãi, một người đuối lý có thể bị mất thể diện, thì bạn nên can thiệp nhẹ nhàng để tháo gỡ giúp họ, không phải là đứng ra làm nhân vật trung gian phán quyết phân xứ ai đúng ai sai mà mượn cớ bàn công việc hay nhờ vả một trong hai người để tách họ ra khỏi cuộc đấu khẩu, giải thoát cho cả hai bên đặc biệt là người đang ở thế bị áp đảo. Với đồng nghiệp thâm trầm kín đáo Biểu hiện bề ngoài sâu sắc kín kẽ và thâm trầm ít nói, điềm tĩnh thường gây ấn tượng sâu sắc cho người tiếp xúc, thế nhưng thực chất bên trong họ lại là người có đầu óc quan sát phân tích rất nhạy bén trước sự vật, luôn luôn đưa ra quan điểm độc đáo của mình, tuy nhiên nếu không cần thiết, thì họ chỉ nghĩ trong lòng, không chịu phát biểu ý kiến riêng trước công chúng. Trong giao tiếp họ biết cách tác động vào tình cảm đối phương, bản thân họ không để lộ gì ra ngoài, nhưng tìm hiểu đối phương rất kỹ, do vậy họ luôn giành thế chủ động, điều chỉnh quan hệ để giành
  84. thắng lợi. Khi đặt quan hệ với những người này, bạn cũng cần đề phòng, không dốc hết gan ruột tâm sự với họ, tránh họ lợi dụng đưa bạn vào tròng. Những người chính chắn kín kẽ đôi khi bên ngoài thân thiện nhưng bên trong lại nhiều âm mưu thủ đoạn, gặp phải đối tượng này, khuyên bạn nên tránh xa ra là hơn, ngay cả khi đối phương chủ động tiếp cận bạn, bạn vẫn nên kiếm cớ lảng tránh, nếu tình thế bắt buộc phải cộng tác thì làm gì cũng phải đăng ký ghi chép, việc gì cũng phải công khai rõ ràng, để phòng hậu hoạ. Với đồng nghiệp nóng tính Người nóng vội rất coi trọng hiệu quả năng suất, nhanh chóng hoà nhập vào môi trường và kết giao bạn bè, làm việc với năng suất cao, họ cũng thường là con người thông minh linh hoạt biết ứng phó xứ lý tình huống thoả đáng, được cấp trên tin dùng. Dạng người này bẩm sinh đã có tính hiếu kỳ, tỏ ra hứng thú với con người sự vật và mọi thứ, thích tiếp thu cái mới, dù mới chập chững vào nghề, họ vẫn nhanh chóng nắm bắt được bí quyết, nên người trong cộng đồng cảm nhận họ là tay thông thạo, ngoài ra
  85. tính cách xởi lởi hào phóng, khi có vướng mắc với ai, cũng chỉ một câu đùa tếu cho qua. Khiến cho đối phương không thể để bụng chấp nhặt, do vậy quan hệ xã giao của họ rất tốt. Người nóng vội thường tạo ra khí thế, có thể nói họ mang tố chất lãnh đạo, trong đối nhân xử thế cũng không thể hiện khôn ngoan mánh lới, hợp tác với người khác luôn tỏ ra hăm hở xông xáo, hiệu quả cao, tình nguyện gánh vác công việc nặng nhọc khó khăn, chủ động học tập ưu điểm của người khác, do vậy đồng sự bạn bè cũng rất tin yêu. Mặt hạn chế của người nóng vội là rất bộp chộp thiếu chín chắn, ít suy trước tính sau, nên nếu hợp tác giao lưu với họ thì bạn phải tỏ ra điềm tĩnh cẩn trọng, tránh bị lôi kéo vào những hành động nông nổi hấp tấp, hoặc xảy ra va chạm xung khắc giữa hai bên, trước cách ứng xử nóng vội của họ bạn nên tỏ ra khoan dung thông cảm. Với đồng nghiệp yếu đuối nhu nhược Đa phần người yếu đuối nhu nhược lại có trí tuệ hơn người, năng lực làm việc sáng tạo độc đáo, có khả năng phân tích hoạch định, dàn dựng chương
  86. trình, đạt hiệu suất cao, hoàn chỉnh trọn vẹn, họ cũng hết sức tự tin vào bản lĩnh năng lực bản thân, đến mức khiến người khác cho rằng họ có phần kiêu ngạo và lạnh lùng rất đáng ghét. Họ mang trong mình tố chất thành công như lạnh lùng, lý trí, khách quan, thiết thực, nhưng lại thiếu kiên trì bền bỉ, khi thuận lợi thì hăng hái nhiệt tình nhưng khi vấp váp thì hay nản chí bỏ cuộc, họ hay nghĩ về khả năng xấu, chỉ lo bị thất bại. Trong lòng luôn nghĩ rằng mình tốt hơn tất cả mọi người, nhưng trong ứng xử lại tỏ ra thành khẩn nhiệt tình khiến mọi người cảm thấy gần gũi đáng yêu đặc biệt tâm hồn họ trong sáng đôn hậu, tạo ra sức cuốn hút, làm bạn với những con người như thế này sẽ nhận được niềm vui thanh thản không cần phải đề phòng giữ ý với họ, chẳng bao giờ phải ngờ vực băn khoăn. Tuy nhiên khi giao lưu với nhau bạn chớ nên khoe mẽ bốc đồng trước mặt họ, làm như vậy sẽ bị họ ác cảm, cũng không cần thiết thể hiện uỷ mị xúc cảm trước sự đời nhằm tác động vào họ, một nguyên tắc hàng đầu là chân thành sẽ khiến họ cảm phục bạn. Trong giao tiếp, dạng người này rất ít biểu lộ tình cảm ra bên ngoài, nhưng họ lại thích đàng hoàng minh bạch, yêu ghét rõ ràng, gây ấn tượng về một tâm
  87. hồn cởi mở phóng khoáng và trung thực, đó là một trong những yếu tố thu hút mọi người gần gũi họ. Tuy nhiên rất nhiều trường hợp họ lại tỏ ra quá khích, nhất là trong trường hợp quá hứng khởi, xúc động, cần phải đề phòng hạn chế các tình huống đó. Trong quan hệ họ tỏ ra cao thượng thông thoáng, rất nhạy cảm và tinh tế, trình bày ý kiến một cách dí dỏm hài hước, có khí phách, nhưng nếu bị vấp váp thì lại nhục chí lùi bước, kém kiên nhẫn bền chí, thiếu nghị lực. Thế mạnh của họ là có đầu óc quan sát nắm bắt nhưng châm ngôn xử thế của họ là biết giữ mình, vì coi bản thân mình là quan trọng nhất, đáng quý nhất, đương nhiên họ cũng không bao giờ xúc phạm người khác, thường động viên khen ngợi bất kỳ ai, cũng vì vậy mà họ được mọi người tôn trọng và đánh giá cao. Tuy nhiên dạng tính cách yếu đuối có những hạn chế, đó là thiếu tinh thần tích cực, chủ động, tản mạn thiếu tập trung, do đó rất cần gây áp lực để thúc đẩy họ vươn tới. Cách suy nghĩ đa chiều của họ rất thích hợp với công việc triển khai theo kế hoạch, nhờ phong cách tư duy chặt chẽ và giàu sức tưởng tượng, vận dụng vào trong công việc sẽ hình thành sức sáng tạo.
  88. Created by AM Word2CHM
  89. Chương 2. TÍNH CÁCH TỐT, HÔN NHÂN HẠNH PHÚC TÍNH CÁCH QUYẾT ĐỊNH SỐ PHẬN HẠNH PHÚC HÔN NHÂN LÀ SỰ BAO DUNG VÀ ĐÓN NHẬN TÍNH CÁCH CỦA ĐỐI PHƯƠNG Mọi gia đình hạnh phúc đều có những nét tương đồng nhưng các gia đình bất hạnh thì lại mỗi nhà một cảnh. Sự rạn nứt trong tình cảm vợ chồng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, nhưng đáng kể nhất là do tính tình không hợp. Thế nhưng tính cách không phải là thứ định hình bất biến, mà thường xuyên thay đổi theo hoàn cảnh môi trường, trong đó tình yêu có tác động lớn nhất làm thay đổi tính cách con người, chẳng hạn, vì yêu một người con gái mà chàng trai đổi hẳn tính nết, từ ngông cuồng ngang ngược thành dịu dàng ngoan ngoãn, khi hai bên xây dựng tình yêu trung thực, thì mỗi bên sẽ tự điều chỉnh bản thân để thích ứng hoà đồng với bên kia, nếu như không thể điều chỉnh, sẽ thường xuyên sảy ra xung đột, kết quả là ai đi đường nấy “rẽ thúy chia uyên”.
  90. Vợ chồng nhà nọ chỉ vì những chuyện không đâu mà thường xuyên cãi cọ, chuyện bé xé ra to, cuối cùng đành phải chia tay. Sau đó mỗi người đều xây dựng lại tồ ấm, đều sống rất hòa thuận hạnh phúc, thiên hạ cho rằng, người thứ hai đến với họ không bằng người thứ nhất, vậy thì tại sao họ lại có thể chung sống vui vẻ với nhau, đó là hợp tính hợp nết. Chẳng hạn trong một cặp vợ chồng, nếu ông xã mải mê sự nghiệp, thường đi đây đi đó, giao tiếp bạn bè. Nhưng bà xã lại không thông cảm, hay ghen tuông, thường xuyên gọi điện thoại để kiểm tra bất kể chồng đang họp hành, tiếp khách hay nghỉ ngơi, bất kể có lý do hay không có lý do, chẳng để cho ông xã được một phút thảnh thơi, bị xấu hổ trước mặt thiên hạ dù cho dù kiếm được nhiều tiền, vợ đẹp con khôn, thì kết cục tan vỡ vẫn không thể tránh được. Nếu chuyển đổi vị thế vẫn người đàn ông đó, nhưng bà vợ là người nhân hậu, giàu lòng vị tha, biết an ủi động viên chồng, khi chồng về muộn thì gọi điện nhắc nhở “Anh đừng uống quá say, trên đường về phải lái xe cho cẩn thận, con di ngủ rồi, những em vẫn thức chờ anh”. Người chồng sẽ thấy ngọt ngào êm ái như tắm nắng mùa xuân để đáp lại tâm tình của vợ anh càng hăng say xây
  91. dựng cơ đồ chăm lo cho vợ cho con; Cuộc sống tràn đầy hạnh phúc, tỷ lệ những cặp vợ chồng như vậy thường chiếm số đông. Tuy nhiên vẫn có những trường hợp cá biệt, chồng tính khí ngang trái, vợ cũng chẳng ra gì thế mà họ lại sống với nhau rất êm thấm. Chỉ có một cách giải thích là hai người tính cách đều không tốt nhưng lại tương thích với nhau, hai nửa không trọn vẹn kết hợp với nhau lại tạo thành một vật hoàn mỹ. Nếu hai người tính cách khác nhau chung sống dưới một mái ấm, do quan điểm suy nghĩ hoặc phong cách không thống nhất, thì xung đột là lẽ thường tình. Trước tình trạng đó, cả hai đứng trước một sự lựa chọn, muốn tiếp tục chung sống một cách hài hòa, thì người này phải chấp nhận tính nết của người kia. Thứ hai là một người phải tự điều chỉnh để có thể thích ứng, cách thích ứng hiệu quả nhất là trao đổi tâm sự. Khi ý kiến hai bên trái ngược nhau, thì phải bàn bạc để đi đến thống nhất với một quan điểm chung, trên cơ sở đó tạo dựng hạnh phúc gia đình ổn định. Ví dụ, thống hỏi vợ: cuối tuần này chúng mình nên làm gì?” vợ nói “Chúng mình đi leo núi được
  92. không, anh chả nói cần rèn luyện sức khoẻ đấy thôi” chồng đưa ra câu hỏi mang tính thăm dò còn cách trả lời rủa vợ lại đánh trúng tâm lý của chồng, tức là hai bên có sự đồng cảm. Vừa thể hiện suy nghĩ của mình đồng thời bày tỏ sự quan tâm nguồn khác, làm cho hai tâm hồn càng gắn bó khăng khít với nhau hơn. Một trường hợp khác khi chồng hỏi vợ “Em có thấy cái cặp tài liệu của anh ở đâu không?” vợ liền xẵng giọng: “Tôi làm sao mà biết được, anh thật là vô tâm vô tính, bạ đâu vứt đấy thẳng ai rỗi hơi đi theo dõi xem anh để nó ở đâu?”. Rất có thể người chồng hỏi như vậy chỉ muốn để được vợ chiều, thế mà bà vợ lại quay ra trách cứ, lên án thói hư tật xấu của chồng, chắc hẳn trong lòng anh cảm thấy ngậm ngùi chua xót, họ sẽ ngày càng xa nhau. Như vậy đủ biết để thông cảm với nhau cần vận dụng một số cách thức thủ thuật, chưa hẳn thật thà, thẳng thắn đã được việc. Trước khi trả lời câu hỏi của đối phương, hãy nắm bắt tâm lý tình cảm của họ, với tình huống trên nếu người vợ trả lời: “Anh nghĩ lại coi, hay là hôm qua anh để quên ngoài cơ quan không mang về, để em
  93. xem lại chỗ cũ xem, không chừng vẫn ở đó cũng nên!” chỉ cần nghe qua cũng cảm nhận được tình cảm yêu thương lo lắng vợ giành cho chồng. Một là không nên sử dụng từ nặng nề, hai là ngữ điệu đừng cáu gắt, trách cứ khiến cho mâu thuẫn không những không được giải quyết mà trở nên căng thẳng hơn, biết vận dụng lời hay ý đẹp, thì đối phương sẽ cảm thấy mát lòng mát dạ. Cùng một câu hỏi, nhưng ngữ điệu và biểu cảm khác nhau thì cảm nhận của người nghe cũng hoàn toàn khác nhau, ví dụ cô gái nói với chàng trai: “thật đáng ghét!” nhưng với giọng điệu nũng nịu, ánh mắt tình tứ, nét mặt tươi rói, thì chàng trai ngầm hiểu là “thật đáng yêu!”. Tranh luận là điều tốt khiến hai bên hiểu nhau, nhưng tranh luận mang ác ý lại trở thành cãi vã, đả kích, bêu xấu nhau. Nếu muốn thông qua tranh luận để phân biệt hơn thua, nâng cao mình, hạ thấp đối phương là hoàn toàn xuất phát từ ác ý. Một chuyện cỏn con hoàn toàn có thể bỏ qua nhưng vì muốn chì chiết hạ nhục đối phương nên cố ý bới chuyện, dây cà ra dây muống, không có ai đúng tuyệt đối hay sai tuyệt đối nhưng kết quả là mất đi lòng tin và tình yêu.
  94. Trong quan hệ vợ chồng, không gì quý báu hơn là tình yêu; chớ nên bao giờ tranh giành phải trái đúng sai. Cho dù xác định được điều đó phỏng có ích gì khi cả hai bên đều mất đi niềm tin và tình cảm, để lòng tự trọng bị tổn thương, nói cách khác là được rất ít mà mất rất nhiều, đó là mầm mống đưa đến rạn nứt đổ vỡ hôn nhân. Khi đã yêu hà tất phải gây đau khổ cho nhau dù người bạn đời mắc lầm lỗi rõ ràng, không thể chối cãi. Vì sao không thể nhường nhịn tha thứ mà phải nói cho ra lẽ, dày vò cho bõ tức, sao không suy ngẫm cho kỹ, nếu thắng thì sẽ được gì, nếu thua thì sẽ mất gì, nhưng chắc chắn cả hai đều thấy buồn khổ. Đàn ông thường quá coi trọng thể diện, nhất là trong gia đình, cho rằng phải tỏ ra uy nghiêm quyền thế, thì mới xứng đáng là một vị gia trưởng, mới đáng mặt tu mi nam tử. Nếu người vợ hiểu được tâm lý này, luôn luôn có ý thức tôn vinh người chồng thì sẽ giữ được bầu không khí hoà đồng thân ái trong nhà, ngay cả khi ở ngoài xã hội chị là bà giám đốc, thì về nhà vẫn nên đóng vai trò người vợ hiền, dâu thảo. Đàn ông cũng thích xông pha ngoài cuộc đời để mưu đồ sự nghiệp, mong gặt hái thành công, đó là
  95. khí phách, là lý tưởng, thật đáng khuyến khích. Nhưng trước khi vào cuộc chơi, cũng nên bình tĩnh xem xét suy ngẫm về tư cách thân phận của mình. Chẳng hạn, bạn là anh chàng chưa vợ, cha mẹ còn mạnh giỏi, thì bạn cứ việc mặc sức tung hoành ngang dọc, chơi bời với bạn bè, quan hệ với bạn gái. Nhưng nếu bạn đã là người chồng người cha thì bạn phải chú ý giữ gìn ý tứ, làm gì, tiếp xúc với ai đều nên hỏi ý kiến của vợ, thể hiện sự tôn trọng đồng thời tranh thủ sự ủng hộ đồng tình của người bạn đời, mặt khác xua tan mọi mặc cảm nghi ngờ. Nhỡ ra bạn có ý tưởng hay nhưng lại bị vợ phản đối thì hãy lựa chọn lời phân tích khuyên giải, không những bạn vẫn thực hiện được ý tưởng, mà quan hệ hôn nhân cũng được củng cố. Nếu đàn bà tỏ ra mạnh mẽ, hiếu thắng thì thường gây sức ép tâm lý cho chồng, nếu vận dụng tính cách này trong quan hệ với vợ chồng thì sẽ dẫn đến tình yêu tan vỡ, oán trách hờn giận sẽ làm cõi lòng tan nát. Mục đích ly hôn của thanh niên là theo đuổi lý tưởng; mục đích ly hôn của lứa tuổi trung niên là mong thay đổi số phận; mục đích ly hôn của người già là tìm sự yên hàn trong tâm hồn. Cả hai đều đã già lão, nếu