Bài giảng Stent niệu quản

Nội dung text: Bài giảng Stent niệu quản

1. STENTSTENT NINIỆỆUU QUQUẢẢNN BsBs HadnHadn Email:Email: ha.dinhngoc@yahoo.comha.dinhngoc@yahoo.com 11/11/2009 1
2. I.I. ĐĐỊỊNHNH NGHNGHĨĨAA Stent niệuquản llàà mmộộtt dâydây cathetercatheter đưđượợcc đđặặtt bênbên trongtrong niniệệuu ququảảnn đđểể ddẫẫnn nnưướớcc titiểểuu ttừừ ththậậnn xuxuốốngng bbààngng quangquang,, ccĩĩ ththểể đđặặtt quaqua dada hayhay quaqua ngãngã soisoi bbààngng quangquang StentStent gigiúúpp niniệệuu ququảảnn đưđượợcc thơngthơng vvàà chocho phphéépp nnưướớcc titiểểuu thothốátt llưưuu ThThưườờngng doubledouble JJ llàà loloạạii stentstent niniệệuu ququảảnn ththưườờngng đưđượợcc ddùùngng nhinhiềềuu nhnhấấtt VVớớii hhììnhnh ddạạngng ccĩĩ haihai đđầầuu thơngthơng nhnhưư đđuơiuơi heoheo,, mmộộtt đđầầuu trongtrong bbểể ththậậnn vvàà mmộộtt đđầầuu trongtrong bbààngng quangquang vvàà thânthân doubledouble JJ nnằằmm hohồànn totồànn trongtrong niniệệuu ququảảnn gigiúúpp chocho nnưướớcc titiểểuu thothốátt llưưuu quaqua khkhỏỏii chchỗỗ hhẹẹpp xuxuốốngng bbààngng quangquang ddễễ ddààngng 11/11/2009 2
3. MMộộtt ssốố thuthuậậtt ngngữữ đưđượợcc ddùùngng đđểể chchỉỉ StentStent niniệệuu ququảảnn DoubleDouble JJ stentstent UreteralUreteral stentstent DoubleDouble pigtailspigtails stentstent DoubleDouble JJ ureteralureteral cathetercatheter stentstent PigtailsPigtails stentstent UretericUreteric stentstent JJJJ ureteralureteral stentstent 11/11/2009 3
4. II.II. LLỊỊCHCH SSỬỬ VVààoo nhnhữữngng nnăămm gigiữữaa ththậậpp niênniên 70,70, viviệệcc đđặặtt stentstent niniệệuu ququảảnn đưđượợcc ththựựcc hihiệệnn bbằằngng ccááchch đđặặtt quaqua ngãngã llưưngng trongtrong phphẫẫuu ththậậtt hohoặặcc ngãngã bbààngng quangquang quaqua soisoi bbààngng quangquang ThơngThơng banban đđầầuu ccĩĩ ccấấuu ttạạoo bbằằngng fabricfabric phphủủ bbằằngng verniverni vvềề sausau llààmm bbằằngng plasticplastic ttạạoo ssựự ccứứngng ccáápp chocho stentstent vvàà ddễễ ddààngng ddặặtt hhơơnn ThThờờii giangian đđầầuu,, thơngthơng niniệệuu ququảảnn ththẳẳngng vvàà gâygây khkhĩĩ chchịịuu chocho bbệệnhnh nhânnhân dodo ssựự kkííchch ththííchch niêmniêm mmạạcc bbààngng quangquang thơngthơng đưđượợcc đưđưaa rara ngongồàii >> nhinhiễễmm trtrùùngng giagia ttăăngng >> ddễễ ttạạoo ssỏỏii vvàà gâygây nghnghẹẹtt >> ththờờii giangian đđặặtt ngngắắnn vvàà ddẫẫnn llưưuu kkéémm ddầầnn 11/11/2009 4
5. SSựự rara đđờờii ccủủaa ốốngng caocao susu ccĩĩ siliconesilicone ccĩĩ ccảảii thithiệệnn vvềề ththờờii giangian nhnhưưngng ssựự kkííchch ththííchch ccủủaa bbệệnhnh nhânnhân vvẫẫnn nhinhiềềuu KKèèmm theotheo đđĩĩ,, ccĩĩ hihiệệnn ttưượợngng rrớớtt thơngthơng xuxuốốngng bbààngng quangquang hohoặặcc ttụụtt ốốngng lênlên khkhỏỏii bbààngng quangquang khơngkhơng ththểể llấấyy quaqua ngãngã soisoi bbààngng quangquang mmàà ccầầnn đđếếnn phphẫẫuu thuthuậậtt cancan thithiệệpp vvààoo GibbonsGibbons stentstent rara đđờờii đđầầuu tiêntiên đđểể khkhắắcc phphụụcc ssựự trutruồồii xuxuốốngng bbààngng quangquang ccủủaa stentstent,, nguyênnguyên ttắắcc ccủủaa thơngthơng llàà ccĩĩ nhnhữữngng ggờờ,, xuơixuơi theotheo mmộộtt chichiềềuu,, kkííchch ththưướớcc 11Fr.11Fr. TuyTuy rrấấtt hihiệệuu ququảả vvềề ddẫẫnn llưưuu nhnhưưngng stentstent ththưườờngng bbịị ttụụtt lênlên khkhỏỏii bbààngng quangquang 11/11/2009 5
6. Năm 1978, Hepperlein, Mardis và Kammandel phát triển thơng cĩ một đầudạng đuơi heo "pigtail" cĩ thể bung thẳng để đưavàothậnvà trở lạihìnhdạng ban đầu khi rút guide wire ra. Ưu điểm: chỉ cần đặt qua ngã bàng quang, cĩ nhiềukíchcở khác nhau để thay đổi. Lầnlượttừng loại stent ra đời, dầndầnhội đủ các điềukiện: nhiềukíchcở khác nhau, đặtdễ dàng qua ngã nội soi bàng quang, dự phịng đượcsự di chuyểnlênxuống của stent , ít gây tổnthương bề mặtcủaniêmmạc bàng quang, cản quang, chấtliệutốt để hạnchế tối đaviệc tạosỏibámthứ phát. 11/11/2009 6
7. Dr.Roy P. Finey, đưaraý tưởng tạo stent cĩ hai đầunhưđuơi heo cĩ hình nhưđuơi chữ J ở hai đầugầnvàxa, haiđầu đốidiện nhau ( mộtgối vào dài dưới, mộtgối vào bàng quang ), giúp hạnchế việc kích thích niêm mạc bàng quang , hệ thống kín từ thậnxuống bàng quang tránh được nhiễmtrùngngược dịng vào bàng quang, ống đồng dạng và thuơn nhỏ hai đầu, hai đầu kín và cĩ nhiềulổ bên, cĩ thể luồn guide wire vào bên trong qua lổ bên hai khi cắt đầutậncủa stent, trở lạihìnhdạng ban đầu sau khi rút guide wire ra. Từđây, cĩ tên double-J. 11/11/2009 7
8. III.III. MMỤỤCC ĐĐÍÍCHCH Ðặt stent trong thờihạn dài: trong các trường hợpbế tắcniệuquản. Ðặt stent trong thờihạnngắn: trong các phẫuthuậttrênniệuquản giúp sự lành sẹotốtvàchuyển dịng nướctiểu trong các trường hợp xì dị. 11/11/2009 8
9. III.III. MMỘỘTT SSỐỐ DDẠẠNGNG STENTSTENT HAYHAY DDÙÙNGNG 11/11/2009 9
10. CCĩĩ ddạạngng ốốngng đđịịnhnh ssẳẳnn vvớớii haihai đđầầuu congcong nhnhưư đđuơiuơi heoheo HaiHai ddạạngng đđuơiuơi heoheo thơngthơng ththưườờngng nhnhưư hhììnhnh vvẽẽ ((HHììnhnh 4).4). CCấấuu ttạạoo thơngthơng ththưườờngng bbằằngng etylenetylen polyurethanepolyurethane ((teflonteflon),), ccĩĩ hohoặặcc khơngkhơng kkèèmm phphủủ bbằằngng silicone.silicone. CCảảnn quangquang CCĩĩ nhinhiềềuu llổổ bênbên ddọọcc theotheo susuốốtt chichiềềuu ddààii JJ,JJ, ccĩĩ đđầầuu ttậậnn mmởở 11/11/2009 10
11. ChiChiềềuu ddààii ccủủaa stentstent đưđượợcc ttíínhnh ttừừ phphầầnn đđááyy ccủủaa "pigtail"."pigtail". MMộộtt ssốố loloạạii stentstent JJJJ ccĩĩ kkííchch ththưướớcc ccĩĩ ththểể thaythay đđổổii chichiềềuu ddààii (Multi(Multi lenthlenth stentstent).). ChiChiềềuu ddààii ccủủaa stentstent JJJJ thơngthơng ththưườờngng ttừừ 2626 30cm.30cm. CCáácc ccởở thơngthơng ththưườờngng llàà 6Fr6Fr vvàà 7Fr.7Fr. CCĩĩ ththểể trtrởở llạạii hhììnhnh ddạạngng banban đđầầuu khikhi rrúútt guideguide wirewire rara khkhỏỏii lịnglịng stentstent JJJJ niniệệuu ququảảnn 11/11/2009 11
12. StentStent JJJJ ccủủaa mmộộtt ssốố hãnghãng ccĩĩ đđíínhnh theotheo mmộộtt ccọọngng chchỉỉ xanhxanh ởở đđuơiuơi đđểể ddựự phịngphịng đđặặtt vvààoo niniệệuu ququảảnn ququáá llốố ccĩĩ ththểể kkééoo vvààoo bbààngng quangquang đưđượợcc ThThờờii hhạạnn llưưuu thơngthơng trungtrung bbììnhnh llàà 66 ththáángng,, nnếếuu llàà loloạạii ccĩĩ siliconesilicone ccĩĩ ththểể kkééoo ddààii đđếếnn 1212 ththáángng (Ð/v(Ð/v nnưướớcc tata trungtrung bbììnhnh khokhoảảngng 33 ththáángng llàà ttốốtt nhnhấấtt)) CCĩĩ ththểể thaythay đđổổii ddễễ ddààngng trongtrong ccáácc llầầnn sausau nnếếuu thơngthơng chchưưaa bbáámm ssỏỏii 11/11/2009 12
13. MMộộtt ssốố ddạạngng thơngthơng:: DoubleDouble JJ ccĩĩ chichiềềuu ddààii ccốố đđịịnhnh:: 24,24, 26,26, 2828 hohoặặcc 30cm.30cm. DoubleDouble JJ ccĩĩ chichiềềuu ddààii thaythay đđổổii:: vdvd ttừừ 2222 30cm.30cm. DoubleDouble JJ ddùùngng chocho bbệệnhnh lýlý khkhúúcc nnốốii bbểể ththậậnn niniệệuu ququảảnn phịngphịng ngngừừaa hhẹẹpp niniệệuu ququảảnn sausau xxẻẻ chchỗỗ hhẹẹpp niniệệuu ququảảnn 11/11/2009 13
14. IV.IV. CHCHỈỈ ĐĐỊỊNHNH HHẹẹpp khkhúúcc nnốốii bbểể ththậậnn niniệệuu ququảảnn HHẹẹpp niniệệuu ququảảnn dodo ssỏỏii,, laolao ChChèènn éépp niniệệuu ququảảnn ttừừ ngongồàii vvààoo dodo ccáácc bbệệnhnh lýlý áácc ttíínhnh DDựự phịngphịng ttổổnn ththươươngng dodo xxạạ trtrịị NhiNhiễễmm trtrùùngng nnặặngng hhệệ niniệệuu dodo bbếế ttắắcc TTạạoo hhììnhnh bbààngng quangquang ccắắmm llạạii niniệệuu ququảảnn 11/11/2009 14
15. GiGiảảii áápp bbếế ttắắcc niniệệuu ququảảnn dodo ssựự ggậậpp ggĩĩcc niniệệuu ququảảnn khikhi quaqua ccáácc bbĩĩ mmạạchch hayhay niniệệuu ququảảnn hhììnhnh YY trongtrong ththậậnn đđơiơi XXìì dịdị niniệệuu ququảảnn sausau phphẫẫuu thuthuậậtt DDựự phịngphịng ssựự didi chuychuyểểnn ccủủaa ssỏỏii trtrưướớcc khikhi ttáánn ssỏỏii ngongồàii ccơơ ththểể SauSau ththủủ thuthuậậtt cancan thithiệệpp trêntrên đưđườờngng niniệệuu ngãngã nnộộii soisoi CCơơnn đđauau ququặặnn ththậậnn khkháángng vvớớii đđiiềềuu trtrịị nnộộii khoakhoa 11/11/2009 15
16. ChChèènn éépp niniệệuu ququảảnn ởở phphụụ nnữữ đđangang mangmang thaithai BBảảoo vvệệ vvếếtt mmổổ trêntrên niniệệuu ququảảnn sausau khikhi ttạạoo hhììnhnh niniệệuu ququảảnn ThThủủngng niniệệuu ququảảnn khikhi llààmm ththủủ thuthuậậtt bbằằngng nnộộii soisoi TrongTrong ghghéépp ththậậnn SuySuy ththậậnn sausau ththậậnn chchưưaa ththểể hohoặặcc khơngkhơng ththểể phphẫẫuu thuthuậậtt 11/11/2009 16
17. V. CHỐNG CHỈ ĐỊNH ViêmViêm bbààngng quangquang,, ttổổnn ththươươngng bbààngng quangquang dodo xxạạ TTắắcc nghnghẽẽnn đưđườờngng rara ccủủaa bbààngng quangquang vvàà titiểểuu khơngkhơng kikiểểmm sosốátt llàà chchốốngng chchỉỉ đđịịnhnh ttươươngng đđốốii nnếếuu khơngkhơng đưđượợcc đđiiềềuu trtrịị BBààngng quangquang coco ththắắtt ThThậậnn mmủủ vvàà titiểểuu mmááuu đđạạii ththểể nênnên trtrìì hohoảảnn đđặặtt JJJJ niniệệuu ququảảnn ThThậậnn ứứ nnưướớcc đđộộ III,III, llàà chchốốngng chchỉỉ đđịịnhnh ttươươngng đđốốii (( nênnên llààmm trongtrong mmộộii trtrưườờngng ccĩĩ ththểể mmổổ ccấấpp ccứứuu vvàà ccĩĩ ddùùngng khkháángng sinhsinh ddựự phịngphịng trtrưướớcc đđĩĩ).). 11/11/2009 17
18. VI.VI. PPHHƯƠƯƠNGNG TITIỆỆNN BBộộ ddụụngng ccụụ soisoi bbààngng quangquang ThơngThơng niniệệuu ququảảnn ththẳẳngng ccĩĩ llỗỗ ởở cucuốốii (end(end hole)hole) vvàà guideguide wirewire 0.035"0.035" (road(road runner).runner). StentStent JJJJ niniệệuu ququảảnn ++ ốốngng đđẩẩyy CC armarm hhưướớngng ddẫẫnn đđịịnhnh vvịị đđầầuu thơngthơng đđúúngng vvịị trtríí 11/11/2009 18
19. VII.VII. THTHỦỦ THUTHUẬẬTT ĐĐẶẶTT DOUBLEDOUBLE JJ NGNGƯƯỢỢCC DỊNGDỊNG BBệệnhnh nhânnhân nnằằmm ththếế ssảảnn SSáátt trtrùùngng vvùùngng bbộộ phphậậnn sinhsinh ddụụcc TrTrảảii khkhăănn llỗỗ BBơơmm niniệệuu đđạạoo vvớớii XylocainXylocain gelgel 2%2% 1010 mlml đđểể ththờờii giangian khokhoảảngng 5ph5phúútt (( đđốốii vvớớii namnam),), hohoặặcc 2ml2ml ((đđốốii vvớớii nnữữ).). BBệệnhnh nhânnhân ccĩĩ ththểể đưđượợcc ddùùngng thêmthêm thuthuốốcc gigiảảmm đđauau totồànn thânthân :: DOLARGANDOLARGAN 5050 100mg100mg TMTM chchậậmm hohoặặcc FENTANYLFENTANYL 5050 100gamma100gamma TMTM chchậậmm 11/11/2009 19
20. ÐÐặặtt mmááyy soisoi bbààngng quangquang quaqua niniệệuu đđạạoo:: khkhảảoo ssáátt bbààngng quangquang vvàà đđịịnhnh vvịị ccáácc llổổ niniệệuu ququảảnn,, khkhảảoo ssáátt ttììnhnh trtrạạngng phunphun nnưướớcc titiểểuu ccủủaa llỗỗ niniệệuu ququảảnn ÐÐưưaa thơngthơng niniệệuu ququảảnn (catheter)(catheter) ccĩĩ guideguide wirewire ddẫẫnn đưđườờngng vvààoo kênhkênh ththủủ thuthuậậtt (operator(operator chanelchanel),), ddùùngng ccầầnn nângnâng (elevator)(elevator) đđểể hhưướớngng ddẫẫnn cathetercatheter vvààoo ngayngay mimiệệngng niniệệuu ququảảnn,, chocho guideguide wirewire đđii trtrưướớcc khikhi vvààoo mimiệệngng niniệệuu ququảảnn đđểể trtráánhnh xâyxây xxáátt mimiệệngng llỗỗ titiểểuu vvàà đđii llạạcc đưđườờngng DDưướớii hhưướớngng ddẫẫnn ccủủaa CC Arm,Arm, ccĩĩ ththểể kkếếtt hhợợpp bbơơmm thuthuốốcc ccảảnn quangquang ởở ththìì nnààyy đđểể xxáácc đđịịnhnh vvịị trtríí vvàà mmưướớcc đđộộ ccủủaa niniệệuu ququảảnn bbịị bbếế ttắắcc mmộộtt phphầầnn hayhay hohồànn totồànn 11/11/2009 20
21. LuLuồồnn guideguide wirewire vvưượợtt quaqua chchỗỗ bbếế ttắắcc,, ccốố ggắắngng đưđưaa đưđượợcc vvààoo bbểể ththậậnn,, gigiữữ ccốố đđịịnhnh guideguide wire.wire. TrTrưượợtt cathetercatheter theotheo guideguide wirewire vvưượợtt quaqua chchỗỗ hhẹẹpp,, đđểể đđáánhnh gigiáá mmứứcc đđộộ hhẹẹpp soso vvớớii kkííchch ththưướớcc cathetercatheter ththưườờngng llàà 6Fr;6Fr; đđiiềềuu nnààyy gigiúúpp?? llựựaa kkííchch ththưướớcc stentstent chchíínhnh xxáácc hhơơnn ChChọọnn chichiềềuu ddààii stentstent ttùùyy theotheo:: bênbên phphảảii ththưườờngng ddùùngng stentstent ccĩĩ kkííchch ththưướớcc ngngắắnn hhơơnn bênbên trtrááii (do(do ththậậnn phphảảii xuxuốốngng ththấấpp hhơơnn trtrááii);); đđộộ ứứ nnưướớcc ththậậnn ccààngng llớớnn,, kkííchch ththưướớcc stentstent ccầầnn chchọọnn ddààii hhơơnn ChChọọnn stentstent ccĩĩ haihai đđầầuu mmởở (open(open endend holes)holes) 11/11/2009 21
22. DDùùngng kkỹỹ thuthuậậtt "" OverOver thethe wire"wire" đưđưaa đđầầuu doubledouble JJ ccĩĩ đđộộ thuơnthuơn hhơơnn vvààoo guideguide wire,wire, gigiữữ ccốố đđịịnhnh guideguide llààmm trtrụụcc,, đđẩẩyy doubledouble JJ trtrưượợtt vvààoo đđếếnn bbểể ththậậnn,, ttốốtt nhnhấấtt llàà ggốốii vvààoo đđààii ddưướớii DDưướớii hhưướớngng ddẫẫnn ccủủaa CC armarm canhcanh đđầầuu ddưướớii doubledouble JJ nnằằmm ởở bbờờ trêntrên khkhớớpp mumu ((đđốốii vvớớii namnam)) hohoặặcc bbờờ ddưướớii khkhớớpp mumu ((đđốốii vvớớii nnữữ).). CCĩĩ ththểể llấấyy mmốốcc llàà ccổổ bbààngng quangquang (qua(qua mmááyy soisoi bbààngng quangquang )) đđểể canhcanh đđầầuu doubledouble JJ vvừừaa đđủủ khikhi rrúútt guideguide wire,wire, trtrảả llạạii đđộộ congcong chocho doubledouble J.J. KiKiểểmm tratra haihai đđầầuu thơngthơng đđúúngng vvịị trtríí trtrưướớcc khikhi ngngừừngng ththủủ thuthuậậtt 11/11/2009 22
23. VIII.VIII. THTHỦỦ THUTHUẬẬTT ĐĐẶẶTT DOUBLEDOUBLE JJ XUƠIXUƠI DỊNGDỊNG 1. Ph−¬ng tiƯn : Máy siêu âm: giúp xác định vị trí thận, độ ứ nước, vị trí để đi kim vào thận. Máy Xquang: C-arm hướng dẫn đường đi của kim, kiểm tra thuốc vào bể thận sau khi chọc kim, khảo sát sự? di chuyển của thuốc xuống niệu quản và bàng quang, vị trí tắc hay hẹp của niệu quản, soi để hướng dẫn guide wire và double-J. Thuốccản quang pha lỗng 50% (Ultravist 300, Telebrix 35). Bộ dụng cụ peel - away kit ( COOK): kim chọc dị, guide wire .014-.018" x 50cm; guide wire 0.035" x145cm, sheath 6Fr. Double - J: 6-7Fr, 26,28 hoặc 30cm. 11/11/2009 23
24. 2.2. TITIẾẾNN HHÀÀNHNH THTHỦỦ THUTHUẬẬTT BBệệnhnh nhânnhân nhnhịịnn ăănn íítt nhnhấấtt 4h4h trtrưướớcc ththủủ thuthuậậtt BBệệnhnh nhânnhân nnằằmm ssấấpp,, nghiêngnghiêng trtrááii nnếếuu chchọọnn đưđườờngng vvààoo ththậậnn phphảảii vvàà ngngưượợcc llạạii SiêuSiêu âmâm đđịịnhnh vvịị vvàà chchọọnn đđúúngng vvịị trtríí ccầầnn chchọọcc vvààoo ththậậnn SSáátt trtrùùngng trtrảảii khkhăănn llổổ TêTê ttạạii chchỗỗ bbằằngng lidocainlidocain 2%2% 2ml2ml hohoặặcc ccĩĩ ththểể gâygây mêmê ((nnếếuu ccầầnn).). ChChọọcc dịdị vvààoo bbểể ththậậnn vvớớii kimkim 18G.18G. BBơơmm thuthuốốcc ccảảnn quangquang vvààoo bbểể ththậậnn vvàà chchụụpp PUD.PUD. 11/11/2009 24
25. ÐÐáánhnh gigiáá đđààii ththậậnn,, bbểể ththậậnn,, niniệệuu ququảảnn,, ssốố llưượợngng chchỗỗ hhẹẹpp hayhay ggậậpp ggĩĩcc,, vvịị trtríí ttắắcc hohồànn totồànn,, thuthuốốcc xuxuốốngng đưđượợcc bbààngng quangquang hayhay khơngkhơng,, mmứứcc đđộộ niniệệuu ququảảnn hhẹẹpp ÐÐưưaa guideguide wirewire .018".018" quaqua nịngnịng kimkim RRúútt kimkim gigiữữ trtrụụcc guideguide wirewire vvàà đđặặtt bbộộ sheathsheath vvààoo bbểể ththậậnn ÐÐưưaa guideguide wirewire .035".035" hhưướớngng ddẫẫnn đđii theotheo niniệệuu ququảảnn xuxuốốngng đđếếnn bbààngng quangquang NNếếuu khơngkhơng quaqua đưđượợcc chchỗỗ ttắắcc ccĩĩ ththểể đưđưaa thơngthơng niniệệuu ququảảnn hayhay nongnong niniệệuu ququảảnn đđii theotheo đđểể llààmm gigiáá đđỡỡ chocho guideguide wirewire đđủủ mmạạnhnh 11/11/2009 25
26. ÐÐặặtt JJJJ niniệệuu ququảảnn ccĩĩ kkííchch ththưướớcc ththííchch hhợợpp ttừừ bbểể ththậậnn xuơixuơi dịngdịng xuxuốốngng bbààngng quangquang KiKiểểmm tratra đđầầuu thơngthơng ththậậtt đđúúngng vvịị trtríí mmớớii rrúútt guideguide wire.wire. MMộộtt ssốố trtrưườờngng hhợợpp khkhĩĩ,, niniệệuu ququảảnn hhẹẹpp khơngkhơng ththểể đưđưaa JJJJ quaqua đưđượợcc mmàà chchỉỉ ccĩĩ ththểể đưđưaa guideguide wirewire quaqua ththìì phphảảii ddùùngng phương pháp đặt JJ xuơi dịng cảitiến, tứccĩkếthợpvới soi bàng quangquang đđểể ggắắpp đđầầuu guideguide wire,wire, ccăăngng haihai đđầầuu dâydây llààmm trtrụụcc vvàà nongnong bbằằngng bbộộ nongnong niniệệuu ququảảnn chocho đđếếnn kkííchch ccởở yêuyêu ccầầuu rrồồii mmớớii đđặặtt JJJJ vvààoo niniệệuu ququảảnn 11/11/2009 26
27. 3.3. CHCHỈỈ ĐĐỊỊNHNH BBếế ttắắcc niniệệuu ququảảnn nhnhưưngng ccĩĩ chchốốngng chchỉỉ đđịịnhnh ccủủaa đđặặtt JJJJ niniệệuu ququảảnn ngngưượợcc dịngdịng hayhay khơngkhơng ththểể đđặặtt đưđượợcc quaqua ngãngã bbààngng quangquang 4. CHỐNG CHỈ ĐỊNH RRốốii loloạạnn đđơngơng mmááuu MMủủ quanhquanh ththậậnn 11/11/2009 27
28. IX.IX. CCÁÁCC TRITRIỆỆUU CHCHỨỨNGNG THTHƯƯỜỜNGNG GGẶẶPP SAUSAU KHIKHI ĐĐẶẶTT ỐỐNGNG JJJJ Cảmgiáccộm: thường thấy ở phầnlớnbệnh nhân do ống thơng kích thích vào niệumạc, triệu chứng thường qua khỏi trong vài ngày cĩ thể dùng thuốcgiảm đau. Tiểugấp, tiểu nhiềulầnvàcảmgiáccăng ở bàng quang : do đầuthơngkíchthíchtrựctiếpvào niêm mạc bàng quang hoặc do đầu thơng nằm quá dài trong lịng bàng quang. Cách khắcphục: thường cho bệnh nhân uống nhiềunướcvàtập nhịntiểuchothậtcăng sau đĩmớitiểu, mục đích để cho bàng quang thường xuyên trong tình trạng căng. Hạnchế những tư thế hoặcdichuyển đột ngột. 11/11/2009 28
29. Tiểu máu: thường là tiểumáuvi thể trong thời gian cịn hiệndiệncủa thơng trong niệuquản. Ít khi tiểumáuồạttạo thành huyếtkhối gây bít tắc JJ nếubệnh nhân uống nhiềunước. Dịứng : với ống thơng thái quá: đơi khi phảirút ống thơng trong vài ngày do bệnh nhân bị kích ứng quámức đốivới ống thơng, đơi khi việc chỉnh lạivị trí ống thơng hoặc thay loại thơng khác ( hoặccủa hãng khác) đơi khi bệnh nhân cĩ thể thấybìnhthường trở lại. 11/11/2009 29
30. X.X. BIBIẾẾNN CHCHỨỨNGNG Nhiễm trùng: thường do thao tác hay dụng cụ đượcxử lý vơ trùng chưa đúng mực. Tỷ lệ nhiễm trùng giảmnếu cĩ dùng kèm kháng sinh dự phịng. Thủng niệuquản:thường phảimổ cấpcứu. Tuy nhiên nếu đặt đượcJJ niệuquảnthìcĩthểđiều trịđượcbiếnchứng này luơn. Gập gĩc và gãy thơng: phải điềutrị như lấydị vật đường tiểuhoặc can thiệpphẫuthuật. 11/11/2009 30
31. Bám cặnsỏi vào ống gây tắc stent JJ trướcthời hạn, thường gặp ở những bệnh nhân để thơng quá hạn định ( thường khoảng 3 tháng), đơi khi ống cĩ thể bị bít trong vịng chưa đầy 1 tháng do bệnh nhân uống quá ít nước. Tạo thành cây sỏiniệuquản do bệnh nhân bỏ quên: phảiphẫuthuật. Stent JJ vào tụtkhỏi bàng quang vào niệuquản dùng máy soi niệuquản đưavàođể bắt đầu thơng (cĩ thể dùng baskets, snare, grapper). Tụt stent ra khỏibể thận đặtlại thơng stent JJ. 11/11/2009 31
32. XI.XI. THEOTHEO DÕIDÕI Tùy theo tình trạng bệnh lý và chỉ định đặt ống thơng mà thời gian đặt ống dài hay ngắn. Ðối với những thủ thuật trên niệu quản như tán sỏi ngồi cơ thể, tán sỏi trong cơ thể, cơn đau quặn thận kháng điều trị nội việc đặt thơng niệu quản thường ngắn ngày: 2-4 tuần. Ðối với các trường hợp điều trị các bệnh lý mạn tính, điều trị thủng hay xì dị niệu quản, dự phịng trước xạ trị khối u ác tính vùng chậu. chỉ định đặt thơng thường kéo dài hơn (trên lý thuyết là từ 6-12 tháng, nhưng thực tế trên số bệnh nhân của chúng tơi, thơng thường cĩ khuynh hướng bám sỏi và bít ống sau 3 tháng, thời gian cịn rút ngắn hơn đối với bệnh nhân uống khơng đủ lượng nước tối thiểu (3lít/ngày). Nếu cần kéo dài quá trình điều trị cĩ thể thay thơng nhiều lần. 11/11/2009 32
33. XII.XII. RRÚÚTT THƠNGTHƠNG Sau khi hết mục đích sử dụng JJ hoặc cần thay thế thơng khác. Trước khi rút thơng chúng tơi thường cho bệnh nhân chụp 1 phim K.U.B để xem thơng cĩ nằm đúng vị trí khơng( nếu tụt lên trên cần phải chuẩn bị soi niệu quản để gắp thơng), thơng cĩ cịn nguyên vẹn khơng hay tự đức lìa (khi thơng đặt bị gập gĩc hoặc một số trường hợp dùng thơng sử dụng lại), cĩ cịn sĩt sỏi sau tán khơng. Thường dùng đặt máy soi bàng quang cĩ kênh thủ thuật, dùng kềm kẹp đầu thơng JJ và rút ra. Nếu muốn thay thơng thì đổi thơng trong thì này. Nếu cĩ C-arm, cĩ thể dùng kelly dài dưới hướng dẫn của chế độ flouro, bắt đầu thơng JJ và lấy ra ngồi. 11/11/2009 33
34. 11/11/2009 34
35. 11/11/2009 35
36. 11/11/2009 36
37. 11/11/2009 37
38. 11/11/2009 38