›
›

Bài giảng Sinh lý tim - PGS. Nguyễn Thị Đoàn Hương

pdf 90 trang phuongnguyen 5391
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sinh lý tim - PGS. Nguyễn Thị Đoàn Hương", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_sinh_ly_tim_pgs_nguyen_thi_doan_huong.pdf

Nội dung text: Bài giảng Sinh lý tim - PGS. Nguyễn Thị Đoàn Hương

  1. SINH LYÙ TIM Trình baøy: PGS Nguyeãn-thò-Ñoaøn-Höông
  2. I-Sinh lyù tim -Hoaït ñoäng ñieän hoïc cuûa tim -Chöùc naêng bôm maùu cuûa tim -Ñieàu hoaø hoaït ñoäng tim II-Sinh lyù maïch -Huyeát ñoäng löïc -Sinh lyù ñoäng maïch -Sinh lyù mao maïch -Sinh lyù tónh maïch -Ñieàu hoaø hoaït ñoäng maïch
  3. Nhaéc laïi veà cô theå hoïc Vò trí tim
  4. Maøng bao tim  Laø tuùi coù hai lôùp  Lôùp taïng beân trong  lôùp thanh maïc ôû ngoaøi gaén vaøo maøng phoåi vaø hoaønh caùch moâ
  5. Thaønh tim  Cô tim  Maët trong goïi laø noäi maïc  Maët ngoaøi goïi laø ngoaïi maïc  Neáp gaáp cuûa noäi maïc taïo thaønh van tim  Caùc teá baøo cô chuyeân bieät chæ coù trong tim  Caùc sôïi cô leä thuoäc Ca++ khi co thaét
  6. Cô tim  Lôùp cô cuûa thaønh taâm thaát chöùa caùc sôïi tô cô : actin myosin  Coù tính co thaét
  7. Caùc lôùp moâ: Noäi maïc Cô tim Ngoaïi maïc
  8. Caùc buoàng tim  Nhó  Thaát Phaûi vaø traùi Phaûi vaø traùi Cô ít Cô nhieàu Vaùch :moâ lieân keát vaø cô _lieân nhó _lieân thaát
  9. Van tim Van nhó -thaát (NT) Van baùn nguyeät - Van 3 laù -Van ñoäng maïch - Van 2 laù phoåi Toång dieän tích -Van ñoäng maïch caùc laù van gaáp ñoâi chuû dieän tích loå thoâng Coù caùc sôiï daây thöøng gaén vaøo cô truï cuûa thaát
  10. Tuaàn hoaøn tim  Ñoäng maïch vaønh phaûi (RCA) Nhaùnh xuoáng sau ( nhaùnh cuûa RCA)  Ñoäng maïch vaønh traùi (nhaùnh xuoáng cuûa LAD) Nhaùnh voøng traùi (LCA)
  11. Tuaàn hoaøn maïch vaønh
  12. Ñoäng maïch vaønh  Baét nguoàn töø goác ñoäng maïch chuû ngay treân van ñoäng maïch chuû  Ñoå vaøo xoang vaønh
  13. Ñoäng maïch vaønh phaûi  Baét nguoàn töø beân phaûi cuûa ñoäng maïch chuû Thaønh döôùi thaát traùi Nuùt xoang (trong 50% daân soá) Nuùt nhó thaát (trong 90% daân soá ) Thaát phaûi
  14. Nhaùnh xuoáng sau Boù sau cuûa nhaùnh traùi Thaønh sau thaát traùi Nhaùnh traùi
  15. Ñoäng maïch vaønh traùi Thaønh beân thaát traùi Nuùt xoang (trong 45% beänh nhaân) Nuùt nhó thaát (trong 10% beänh nhaân) Thaønh sau thaát traùi
  16. Heä thaàn kinh töï trò : -giao caûm -phoù giao caûm
  17. Heä thaàn kinh töï trò Giao caûm aûnh höôûng treân nhó vaø thaát: -taêng nhòp -taêng co thaét -taêng daãn truyeàn Phoù giao caûm chæ aûnh höôûng treân nhó : -chaäm nhòp -giaûm co boùp -chaäm daãn truyeàn
  18. Heä daãn truyeàn Nuùt xoang (Keith-Flack) Boù lieân nuùt Nuùt nhó-thaát (Aschoff-Tawara) Boù His,nhaùnh phaûi ,nhaùnh traùi
  19. MOÂ NUÙT
  20. Doøng ñieän trong tim Nuùt xoang Cô nhó Boù lieân nuùt Cô nhæ Nuùt nhó - thaát Heä Purkinje Cô thaát
  21. SINH LYÙ TIM Baøi 1 Hoaït ñoäng ñieän hoïc cuûa tim
  22. 1-Ñieän theá maøng -60mV ñeán - 80mV thay ñoåi tuyø vuøng ñöôïc quyeát ñònh chính yeáu bôûi noàng ñoä K+ trong vaø ngoaøi maøng
  23. + [ K ]o Ek= 61,5 Log = -90mV + [ K ]i + + - - RT PK+ [K ] o+PNa+[Na ]o+PCl [Cl ]i Vm = Ln + - F PK+ [K ]i +PNa+[Na+]i+PCl-[Cl ]o Vm = ñieän theá maøng R = haèng soá khí T = nhieät ñoä tuyeät ñoái F = soá Faraday PK+ = tính thaám cuûa maøng ñoái vôùi ion K + [K ]o= noàng ñoä K ngoaøi maøng + [K ]I = noàng ñoä K trong maøng
  24.  Phaân cöïc Ñieän theá nghó  Khöû cöïc Ñieän theá ñoäng  Taùi cöïc
  25. 2-Ñieän theá ñoäng Thay ñoåi tuyø vuøng ñöôïc quyeát ñònh chính yeáu bôûi noàng ñoä Na+ trong vaø ngoaøi maøng 2-1 Ñieän theá ñoäng loaïi ñaùp öùng nhanh : (Fast Response Action Potential) coù 4 pha : pha 0 : khöû cöïc nhanh pha 1 : taùi cöïc ngaén pha 2 : bình nguyeân pha 3 : taùi cöïc nhanh pha 4 : trôû laïi traïng thaùi ban ñaàu
  26. 2-2 Ñieän theá ñoäng ñaùp öùng chaäm Slow Response Action Potential  Nuùt xoang vaø nuùt nhó-thaát coù keânh Ca++ chaäm,nuùt nhó -thaát coù keânh Ca++vaø keânh Na+ chaäm  Bình thöôøng chæ coù ôû nuùt xoang vaø nuùt nhó thaát ,nhöng cuõng coù theå coù ôû baát cöù nôi naøo trong tim  Thöôøng xaûy ra thöù phaùt sau thieáu maùu cô tim ,toån thöông vaø maát caân baèng ñieän giaûi
  27. Ñieän theá ñoäng cuûa teá baøo moâ nuùt
  28. CÔ CHEÁ ION CUÛA ÑTÑ
  29. Phoù giao caûm Öùc cheá Giao caûm Kích thích
  30. 3-Tính höng phaán  Laø bò kích thích  Lan truyeàn taát caû teá baøo cô tim  Laø khaû naêng cuûa cô tim ñaùp öùng vôùi moät kích thích beân ngoaøi (hoaù hoïc ,ñieän hoïc , cô hoïc )
  31. 4-Tính trô  Trô tuyeät ñoái :khoâng ñaùp öùng vôùi kích thích  Trô töông ñoái : kích thích maïnh hôn bình thöôøng môùi ñaùp öùng
  32. 5õ-Tính daãn truyeàn  Khaû naêng nhaän moät kích thích ñieän hoïc vaø daãn xung ñeán teá baøo beân caïnh  Taát caû teá baøo cô tim ñeàu coù ñaëc tính naøy
  33. 6-Tính töï ñoäng  Laø khaû naêng taïo nhòp cuûa teá baøo moâ nuùt, coù theå khôûi ñoäng moät xung ñieän hoïc moät caùch ngaãu nhieân  Nuùt xoang , nuùt nhó-thaát vaø teá baøo Purkinje ñeàu coù ñaëc tính naøy
  34. 7-Tính co thaét  Laø khaû naêng cô tim ruùt ngaén laïi gaây co cô khi coù kích thích ñieän hoïc  Coù nhöõng thuoác laøm taêng co thaét (Digitalis,dopamine,epinephrine)
  35. CAÙC LOÏAI ROÁI LOÏAN NHÒP TIM  Sau-khöû cöïc muoän (Delayed after- depolarisation)  Vaøo laïi (Re-entry)  Hoïat ñoäng baát thöôøng cuûa nuùt daãn nhòp  Bloác tim
  36. 8-Hieän töôïng vaøo laïi Khi coù beá taéc moät höôùng Thôøi gian daãn truyeàn chaäm Thôøi gian trô tuyeät ñoái ngaén
  37. HIEÄN TÖÔÏNG VAØO LAÏI  Gaây bloác thoùang qua hoaëc moät höôùng ,thöôøng trong moâ beänh .  Coù theå gaây roái loïan nhòp .  Coù theå xaûy ra trong nhó, thaát , vaø moâ nuùt .  ÑTÑ chæ daãn theo moät chieàu , nhöng daãn truyeàn chaäm hôn.  Gaây moät voøng taùi kích thích ÑTD laäp ñi laäp laïi (nhòp voøng ).
  38. 9-ÖÙc cheá do laøm vieäc quaù söùc  Nuùt xoang sau khi bò kích thích vôùi moät nhòp quaù nhanh,neáu vuøng taêng tính höng phaán khoâng coøn nöõa ,caàn coù moät thôøi gian ñeå nuùt xoang laáy laïi nhòp bình thöôøng
  39. 10-Hieän töôïng sau-khöû cöïc  Sôùm  Muoän Hieän töôïng sau –khöû cöïc ôû cô tim ghi ôû xoang vaønh choù khi cho noradrenaline (norepinephrine). Kích thích 1 (S1)gaây ÑTÑ theo sau laø moät sau-khöû cöïc nhoû . Khi khoûang caùch S2-S3 giaûm, sau-khöû cöïc seõ lôùn hôn , cho ñeán khi ñuû maïnh ñeå gaây moät loïat ÑTÑ sôùm
  40. Hieän töôïng sau-khöû cöïc  Ñi cuøng vôùi baát thöôøng thoùang qua doøng Na+ vaøo .  Sau khöû cöïc muoän coù theå maïnh ñeå ñaït ngöôûng gaây khöû cöïc lôùn hôn vaø taïo ÑTÑ môùi  Xaûy ra khi vaän ñoäng ,nhòp tim nhanh ,taàn soá ÑTÑ taêng .  Yeáu toá laøm taêng hieän töôïng sau khö-cöïc laø : Taêng nhòp tim ,thu taâm sôùm ,taêng Ca2+ ngoøai teá baøo, taêng catecholamines, thuoác (digitalis ).
  41. TAÏI SAO COÙ DOØNG NA+ BAÁT THÖÔØNG ?  Thieáu oxy ,khoâng taïo ñöôïc ATP, moät phaàn cô tim bò thieáu maùu .  Giaûm ATP coù nghóa laø hoïat ñoäng Ca-ATPase ít (bôm Ca2+ ngöôïc vaøo heä voõng noäi baøo ) 2+  Taêng [Ca ]i vaø taêng giao caûm vaøo laøm taêng theâm a2+ released from SR  Na+ builds up because pumps work overtime to remove excess Ca2+ from cells  Produces inward current  Get depolarisation and an action potential
  42. ÑIEÄN TAÂM ÑOÀ Ghi nhöõng söï thay ñoåi ñieän theá cuûa tim khi hoaït ñoäng
  43. MUÏC ÑÍCH CUÛA ECG 1-Höôùng cô theå hoïc cuûa tim 2-Ñoä lôùn töông ñoái cuûa caùc buoàng tim 3-Khaùm phaù nhöõng roái loaïn veà nhòp vaø daãn truyeàn 4-Vò trí, ñoä lan roäng ,söï tieán trieån cuûa caùc toån thöông do thieáu maùu cô tim 5-Aûnh höôûng caùc roái loaïn noàng ñoä ion 6- Taùc duïng cuûa caùc loaïi thuoác treân tim
  44. TIM Laø moät bôm Coù hoaït ñoäng ñieän hoïc Phaùt sinh doøng ñieän coù theå ño ñöôïc treân maët ngoaøi da
  45. Doøng ñieän vaø ñieän theá Moät maûng cô tim  Khi nghó ,Vm haèng ñònh trong  Khoâng coù doøng ñieän ++++++++++++++++++ ngoaøi - + 0 mV
  46. KHI COÙ KÍCH THÍCH Moät maûnh cô tim ù Ñieän theá ñoäng trong ÑTÑ ++++ Vmthay ñoåi ++++++++++++++ Gaây khöû cöïc ngoaøi Doøng ñieän
  47. Ñieän theá ñoäng Moät maûnh cô tim Ñieän theá ñoäng Trong lan truyeàn ++++ ++++++++++++++ Ngoaøi Doøng ñieän - + Ñieän theá aâm
  48. Khi taùi cöïc Moät maûnh cô tim Moät maûnh cô tim hoaøn toaøn khöû cöïc trong trong +++++++++++ +++++++++++++++++++ +++++++ ngoaøi ngoaøi Doøng ñieän Vmkhoâng thay ñoåi Khoâng coù doøng ñieän Moät ít ñieän theá aâm - +
  49. a-Caùc sôïi cô ñang caêng b-Vectô bieåu hieän höôùng vaø bieân ñoä cuûa doøng ñieän trong tim
  50. VEC-TÔ ÑOÀ(VECTOGRAMME)
  51. HÌNH CHIEÁU CUÛA VECTÔ ÑOÀ TRONG MAËT PHAÚNG ÑÖÙNG DOÏC
  52. VECTÔ ÑOÀ TRONG MAËT PHAÚNG TRAÙN VECTÔ ÑOÀ TRONG MAËT PHAÚNG NGANG
  53. HìNH CHIEÁU CUÛA VECTÔ ÑOÀ TREÂN CAÙC CHYEÅN ÑAÏO TRONG MAËT PHAÚNG THAÚNG ÑÖÙNG
  54. MAËT PHAÚNG THAÚNG ÑÖÙNG -Chuyeån ñaïo chuaån -Chuyeån ñaïo ñôn cöïc ôû chi
  55. Maët phaúng ngang Maët phaúng doïc
  56. CHUYEÅN ÑAÏO CHUAÅN Tam giaùc EINTHOVEN
  57. Tam giaùc Einthoven
  58. CHUYEÅN ÑAÏO MOÄT CÖÏC WILSON
  59. GOLDBERGER
  60. CHUYEÅN ÑAÏO TRÖÔÙC NGÖÏC
  61. TÖÔNG QUAN GIÖÕA ÑIEÄN THEÁ ÑOÄNG VAØ ECG
  62. Caùc chuyeån ñaïo -Chuaån: DI,DII,DIII -Ñôn cöïc ôû chi: aVR,aVL aVF tröôùc ngöïc: V1-V6
  63. THÖÏC HAØNH 1-Ngöôøi ñöôïc ño ôû tö theá naèm ,thö giaõn ngöïc vaø chaân khoâng coù quaàn aùo 2-Baät maùy ,nuùt ñieàu chænh ñeå ôû vò trí 0 3-Thoa kem daãn ñieän vaøo vuøng da ñeå ñieän cöïc ,ñaët baûng kim loaïi leân caùc vò trí da ñaõ thoa kem,maët tröôùc caúng tay ,maët ngoaøi caúng chaân 4- Thoa kem vaøo caùc vò trí ñeå ñieän cöïc tröôùc ngöïc 5- Gaén ñieän cöïc ôû chi vaø tröôùc ngöïc
  64. 6- Ñònh chuaån bieân ñoä 7-Baét ñaàu ghi chuyeån ñaïo DI.Chôø moät luùc cho giaõn ñoà oån ñònh ,ghi caùc chuyeån ñaïo khaùc Khi ghi ôû caùc chuyeån ñaïo tröôùc ngöïc caàn yeâu caàu ngöôøi ñöôïc ño ngöng thôû vaøi giaây 8- Ghi xong ,taét maùy ,thaùo gôõ ñieän cöïc,lau da baèng nöôùc aám ,lau saïch caùc baûng kim loaïi caém ñieän cöïc vaø daây
  65. Luùc baét ñaàu
  66. Khöû cöïc nhó Giai ñoaïn P sôùm Giai ñoaïn muoän
  67. Khöû cöïc thaát R q s
  68. Ñoaïn S-T S - T Thaát hoaøn toaøn khöû cöïc
  69. Taùi cöïc thaát T
  70. Trôû laïi luùc ban ñaàu
  71. Bình thöôøng P = Khöû cöïc hai taâm nhó : 0,08-0,1 giaây P-R = Daãn xung töø nhó ñeán thaát: 0,12-0,20 giaây qRs = Khöû cöïc hai thaát : 0,06-0,1 giaây Q-T = Thôøi gian thu taâm ñieän cô hoïc cuûa thaát : 0.35-0,40 giaây T = Taùi cöïc thaát : 0,20 giaây S-T naèm treân ñöôøng ñaúng ñieän
  72. HEÄ THOÁNG 3 TRUÏC ÑOÂI CUÛA BAYLEY VAØ CABRERA
  73. TRUÏC ÑIEÄN TRUNG BÌNH Truïc qRs : -300 +1100 Truïc P : 200 80 0 Truïc T : 100 700
  74. ÑIEÄN TAÂM ÑOÀ BÌNH THÖÔØNG