›
›

Bài giảng Sinh lý hệ mạch - PGS. Nguyễn Thị Đoàn Hương

pdf 92 trang phuongnguyen 5763
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sinh lý hệ mạch - PGS. Nguyễn Thị Đoàn Hương", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_sinh_ly_he_mach_pgs_nguyen_thi_doan_huong.pdf

Nội dung text: Bài giảng Sinh lý hệ mạch - PGS. Nguyễn Thị Đoàn Hương

  1. SINH LYÙ HEÄ MAÏCH Trình baøy: PGS NGUYEÃN THÒ ÑOAØN HÖÔNG
  2. Tim vaø heä maïch
  3. HEÄ THOÁNG MAÏCH  Ñoäng maïch  Mao maïch  Tónh maïch
  4. CAÁU TRUÙC THAØNH MAÏCH
  5. CAÙC LÔÙP THAØNH MAÏCH  Lôùp trong  Lôùp giöõa : sôïi ñaøn hoài vaø cô ,daøy ôû thaønh ñoäng maïch  Lôùp ngoaøi : loùt baèng moâ sôïi
  6. Ñoä sai bieät aùp suaát caøng lôùn Löu löôïng caøng lôùn Khaùng löïc caøng lôùn Löu löôïng maùu caøng nhoû
  7. P Q = R Q tyû leä vôùi (Pvaøo -P ra ) P vaøo P ra
  8. Q tyû leä vôùi r4 r=1 , Q= 1mL/sec r= 2 , Q= 16mL/sec r= 4 , Q = 256mL/sec
  9. ÑÒNH LUAÄT POISEUILLE Löu löôïng qua maïch (Q)  Tyû leä vôùi P vaøo vaø P ra khoûi maïch  Tyû leä nghòch vôùi chieàu daøi maïch (l)  Tyû leä thuaän vôùi r4  Tyû leä nghòch vôùi ñoä nhôùt maùu (u) 4 (Pv – Pr ) IIr Q= 8ul
  10. Ñoä nhôùt maùu  Soá löôïng teá baøo maùu  Löôïng protein cuûa huyeát töông  Hình daïng teá baøo maùu
  11. P(aùp suaát) Q = R (khaùng löïc) Khaùng löïc maïch : 8ul R = IIr4
  12.  Neáu ñoä sai bieät P = 1 mmHg, löu löôïng = 1 mL/sec, thì khaùng löïc maïch = 1 PRU (peripheral resistance unit)  Khi aùp suaát ÑM chuû laø 90mmHg,löu löôïng tim traùi laø 90mL/giaây , Toång söùc caûn ngoaïi bieân =1ñôn vò R
  13. Hieäu quaû cuûa co maïch treân vaän toác doøng maùu
  14. Doøng chaûy lôùp Doøng chaûy xoaùy
  15. MAÏCH GHEÙP NOÁI TIEÁP P vaøo R1 R2 R3 Pra P1 P2 P3 Pv– Pr = (Pv – P1) + (P1-P2) + (P2-Pr) Pv– Pr (Pv – P1) (P1-P2) (P2-Pr) Q Q Q Q R= R1+ R2+ R3
  16. MAÏCH GHEÙP SONG SONG Q1 R1 Q2 R2 Q3 R3 Pv Pr Q = Q1 + Q2 + Q3 1 1 1 1 Rt = R1 + R2 + R3
  17. Loøng maïch bò heïp do maûng xô vöõa
  18. SINH LYÙ ÑOÄNG MAÏCH
  19.  Chöùa 11% toång theå tích maùu cuûa heä maïch  Chöùc naêng : mang maùu töø tim ñeán moâ
  20. ÑAËC TÍNH  Ñaøn hoài  Co thaét ñöôïc
  21. Tính ñaøn hoài
  22. Tính ñaøn hoài thay ñoåi theo tuoåi
  23. HUYEÁT AÙP  Laø löïc cuûa maùu taùc ñoäng leân moät ñôn vò dieän tích thaønh maïch  Löïc ñaåy doøng maùu laø aùp suaát gaây ra do: co thaét taâm thaát söùc ñaøn thaønh ñoäng maïch
  24. Aùp suaát taâm thaát khoù ño Aùp suaát ñoäng maïch cho bieát löïc ñaåy doøng maùu Huyeát aùp dao ñoäng trong chu kyø tim: HA taâm thu ,HA taâm tröông Huyeát aùp trung bình HATB = P taâm tröông+ 1/3 hieäu aùp
  25. HUYEÁT AÙP TRUNG BÌNH  Cung löôïng tim  Khaùng löïc maïch ngoaïi bieân HATB = CLT x KL (tieåu ñoäng maïch)  Theå tích maùu  Söùc ñaøn thaønh maïch
  26. HA thay ñoåi theo tuoåi ,phaùi tính ,ngaøy ñeâm
  27. AÙP SUAÁT ÑAÅY THEÅ TÍCH V4 VB V3 V2 VA V1 P1 PA P2 P3 PB P4 AÙP SUAÁT
  28. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA SÖÙC ÑAØN
  29. AÛNH HÖÔÛNG TOÅNG SÖÙC CAÛN NGOAÏI BIEÂN
  30. ÑO HA VÔÙI PP TRÖÏC TIEÁP Cho oáng thoâng vaøo ÑM oáng thoâng ñöôïc noái vôùi heä thoáng ghi vaø khuyeách ñaïi
  31. ÑO HA VÔÙI PHÖÔNG PHAÙP GIAÙN TIEÁP
  32. NGUYEÂN TAÉC Taêng P trong tuùi khí cho ñeán khi ÑM caùnh tay bò eùp hoaøn toaøn Giaûm P trong tuùi khí xuoáng töø töø Nghe caùc tieáng doäng Korotkoff
  33. HATT :Trò soá luùc tieáng ñoäng ñaàu tieân xuaát hieän HATTr :Trò soá luùc tieáng ñoäng maát
  34. CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG HA  Cung löôïng tim  Söùc ñaøn thaønh maïch  Theå tích maùu  Khaùng löïc maïch ngoaïi bieân  Ñoä nhôùt maùu  Tuoåi  Troïng löïc  Cheá ñoä aên  Hoâ haáp  Vaän ñoäng
  35. P TRONG HEÄ TUAÀN HOAØN P trong ÑM ,TM,vaø caùc buoàng tim laø do hieäu quaû bôm cuûa tim Thaát phaûi vaø thaát traùi coù daïng soùng gioáng nhau nhöng khaùc nhau trò soá P Nhó phaûi vaø nhó traùi coù daïng soùng gioáng nhau nhöng khaùc nhau trò soá P
  36. SINH LYÙ MAO MAÏCH
  37.  Chöùa 5% toång theå tích maùu cuûa heä maïch  Chöùc naêng : trao ñoåi vaät chaát vôùi moâ
  38. CAÁU TRUÙC chia 6-8 laàn Ñoäng maïch nuoâi tieåu ÑM lôùn ( 20µ) tieåu ÑM taän cuøng (5-10µ) Mao maïch tieåu tónh maïch
  39. Caáu truùc mao maïch
  40. MAO MAÏCH Maøng neàn TBNB1 Nhaân Khe ngang qua TB Khe giöõa TB Loøng maïch TBNB2
  41. CÔ CHEÁ TRAO ÑOÅI VAÄT CHAÁT TAÏI MAO MAÏCH  Cô cheá khueách taùn  Cô cheá sieâu loïc  Cô cheá aåm baøo
  42. Cô cheá khueách taùn  Tính hoaø tan trong lipid  Tính hoaø tan trong nöôùc  Côû lôùn phaân töû  Khoaûng caùch khueách taùn  Tính thaám mao maïch  Ñoä sai bieät noàng ñoä ,ñieän theá
  43. CÔ CHEÁ SIEÂU LOÏC  Aùp suaát maùu  Aùp suaát moâ  Aùp suaát keo cuûa maùu  Aùp suaát keo cuûa moâ
  44. AÙP SUAÁT KEO HUYEÁT TÖÔNG  Noàng ñoä protein /huyeát töông : 7,3 g/dL  P keo cuûa huyeát töông : 28mmHg Protein : 19mmHg Cation/huyeát töông : 9mmHg  P keo cuûa moâ : Noàng ñoä protein /moâ : 2-3g/dL P keo cuûa moâ : 8mmHg
  45. SIEÂU LOÏC  Qf = Kf [ ( Pc +IIi ) ] – [ ( Pi + IIc) ] Qf : Ñoä loïc dòch Kf : Heä soá chuyeân chôû nöôùc Pc: P thuyû tónh mao maïch Pi : P thuyõ tónh moâ keõ IIc : P keo cuûa huyeát töông Iii : P keo cuûa moâ keõ
  46. ÑAÀU ÑOÄNG MAÏCH  Löïc laøm dòch di chuyeån ra khoûi m m : P mao maïch 30mmHg P moâ keõ 3mmHg P keo moâ keõ 8mmHg toång coäng 41mmHg  Löïc laøm dòch di chuyeån vaøo trong m m: P keo cuûa huyeát töông 28mmHg  Löïc di chuyeån thöïc söï : 13mmHg
  47. ÑAÀU TÓNH MAÏCH  Löïc laøm dòch di chuyeån vaøo trong m m: P keo cuûa huyeát töông 28mmHg  Löïc laøm dòch di chuyeån ra khoûi m m : P mao maïch 10mmHg P moâ keõ 3mmHg P keo moâ keõ 8mmHg 21mmHg  Löïc di chuyeån thöïc söï : 7mmHg
  48. KEÁT QUAÛ  Löcï trung bình ñaåy dòch ra ngoaøi : P trung bình mao maïch 17.3mmHg P moâ keõ 3mmHg P keo moâ keõ 8mmHg Toång coäng 28.3mmHg  Löcï trung bình ñaåy dòch vaøo mao maïch : P keo cuûa huyeát töông 28mmHg  Löïc loïc thöïc söï 0.3mmHg
  49. Löôïng dòch loïc toaøn cô theå: 2mL/phuùt 6.67mL/phuùt/mmHg Heä soá loïc trung bình cuûa moâ : 0.01mL/mmHg/100g moâ
  50. Mao maïch BH HEÄ BAÏCH Nuùt BH HUYEÁT Tuaàn hoaøn phoåi Maïch BH Van Nuùt BH Tuaàn hoaøn heä thoáng Maïch BH
  51. Löu löôïng baïch huyeát 2ø-3 lít / ngaøy Löu löôïng baïch huyeát coù vai troø ñieàu hoaø : -noàng ñoä protein /dòch keõ -theå tích dòch keõ -aùp suaát dòch keõ
  52. Haïch baïch huyeát
  53. SINH LYÙ TÓNH MAÏCH
  54.  Chöùa 68% theå tích maùu cuûa heä maïch  Laø heä thoáng döï tröû maùu  Chöùc naêng :mang maùu töø moâ veà tim
  55. AÙP SUAÁT TÓNH MAÏCH  Aùp suaát maùu ñaàu tónh maïch cuûa mao maïch : 15mmHg  P giaûm daàn khi veà tim  ASTMTÖ(CVP:central venous pressure): P cuûa taâm nhó phaûi hoaëc tónh maïch chuû treân
  56. P tónh maïch Soùng a ñaàu tieân laø do thu nhó Soùng v thöù hai laø do thu thaát
  57. CAÙC YEÁU TOÁ GIUÙP MAÙU VEÀ TIM  Caùc van trong tónh maïch noâng ôû chi  Aûnh höôûng troïng löïc  Co thaét cô  Cöû ñoäng hoâ haáp  Hoaït ñoäng bôm vaø huùt maùu veà cuûa tim
  58. Caùc van Cöû ñoäng co thaét cô
  59. ÑIEÀU HOAØ HOAÏT ÑOÄNG MAÏCH
  60. CÔ CHEÁ TAÏI CHOÅ 1-Cô cheá töï ñieàu chænh : -do cô : taêng P truyeàn : co maïch giaûm P truyeàn : daõn maïch -do chuyeån hoaù : Daõn maïch : giaûm oxy, pH,taêng CO2,taêng P thaåm thaáu ,taêng nhieät ñoä ,K+,lactate,histamine,adenosine Co maïch : serotonin,giaûm nhieät ñoä
  61. 2-Do teá baøo noäi bì : Baøi tieát chaát : -daõn maïch : prostacyclin,EDRF,NO -co maïch : thromboxane A2 endothelin
  62. THAØNH LAÄP NO  NO : Arginine citrulline TBNB + eNOS + Keùo caêng O2 NO TBCT Arginine citrulline + iNOS + Cytokin Endotoxin O2 NO Daõn cô cGMP GTP
  63. THAØNH LAÄP NO  Kích thích : acetylcholine bradykinin VIP, chaát P Moät soá polypeptid  ÖÙc cheá : Hemoglobine
  64. ENDOTHELIN  Taêng nhòp tim ,taêng co thaét  Co maïch vaønh  Co cô trôn
  65. ENDOTHELIN  Kích thích : Angiotensin II Catecholamine Yeáu toá taêng tröôûng Giaûm oxy Insulin LDL oxy hoaù ,HDL Keùo caêng Thrombine  ÖÙc cheá : NO, ANP, PGE2, Prostacyclin
  66. CÔ CHEÁ THAÀN KINH 1-Trung taâm vaän maïch : Ôû haønh naûo Nô-roân giao caûm tieàn haïch ôû vuøng moõm-buïng –beân (RVLM) coät chaát xaùm lieân giöõa beân (IML) xung giao caûm ñeán maïch
  67. TRUNG TAÂM VAÄN MAÏCH
  68. 2-Trung taâm cao : - voû naûo : vuøng vaän ñoäng ,tieàn vaän ñoäng co ,daõn maïch - vuøng döôùi ñoài : ñieàu hoaø maïch trong caûm xuùc ,theo nhieät ñoä moâi tröôøng 3- Heä thaàn kinh thöïc vaät : - Giao caûm: co maïch : norE, neuropeptide daõn maïch : acetylcholine ,VIP,chaát P - Phoù giao caûm : ( khoâng ñeán cô xöông vaø da daõn maïch : acetylcholine
  69. 4-Phaûn xaï aùp thuï quan  Huyeát aùp taêng : daõn maïch vaø ngöôïc laïi  Giôùi haïn ñaùp öùng : 70-110mmHg > 150mmHg khoâng ñaùp öùng
  70. Aùp thuï quan
  71. 5ï-Thuï theå ôû nhó caêng nhó : daõn maïch giaûm huyeát aùp ,taêng nhòp tim 6-Hoùa thuï quan : gaây co maïch 7-Phaûn xaï hoaù maïch vaønh : (Bezold -zarisch) Serotonin,veratridine gaây haï huyeát aùp ,chaäm nhòp tim
  72. 8- Da vaø noäi taïng : Kích thích ñau ñôùn : Vöøa : co maïch Nhieàu : daõn maïch 9-Phoåi : Hoaù thuï quan ôû phoåi : haï huyeát aùp Caêng phoåi : daõn maïch Xeäp phoåi : co maïch
  73. CÔ CHEÁ THEÅ DÒCH 1-Chaát daõn maïch : Nhoùm Kinins: Bradykinin Lysylbradykinin Adrenomedullin : öùc cheá baøi tieát aldosterone hoaït ñoäng giao caûm ANP(atrial natriuretic peptide) giaûm huyeát aùp ñaùi Na+ : öùc cheá men H+K+ATPase
  74. CÔ CHEÁ THEÅ DÒCH 2-Chaát co maïch : Vasopressine, NorE, E, AngiotensinII ,Urotensin II
  75. Caùm ôn söï chuù yù cuûa baïn