Bài giảng Pháp luật đại cương - Bài 2: Một số vấn đề cơ bản về pháp luật - Nguyễn Thị Tuyết Mai

Nội dung text: Bài giảng Pháp luật đại cương - Bài 2: Một số vấn đề cơ bản về pháp luật - Nguyễn Thị Tuyết Mai

1. Bài 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÁP LUẬT GV. Nguyễn Thị Tuyết Mai
2. Nội dung I- Nguồn gốc của pháp luật II- Bản chất của pháp luật III- Thuộc tính của pháp luật IV- Kiểu pháp luật VII- Hình thức của pháp luật
3. I- Nguồn gốc của pháp luật 1- Các quan điểm phi mác-xít 2- Quan niệm của chủ nghĩa Mác-Lênin
4. 1- Các quan điểm phi mác xít về nguồn gốc pháp luật Pháp luật được ra đời như thế nào ? Thuyết Thuyết Thuyết Thần “Quyền PL học tự nhiên” linh cảm PL là PL do PL = linh cảm Thượng Luật NN của con đế sáng + Quyền người về tạo ra tự nhiên cách xử sự đúng đắn
5. 2- Quan niệm của chủ nghĩa Mác-Lênin về nguồn gốc pháp luật + Pháp luật chỉ xuất hiện khi xã hội lồi người phát triển đến một giai đoạn nhất định + Quản lý xã hội trước khi cĩ nhà nước và pháp luật ? Tập quán Tín điều Đạo đức tơn giáo Xã hội
6. + Nguồn gốc ra đời pháp luật: Những nguyên nhân làm xuất hiện nhà nước cũng chính là nguyên nhân dẫn đến sự ra đời pháp luật Nhà nước Pháp luật Tư hữu và giai cấp Xã hội
7. + Pháp luật hình thành bằng những con đường nào? Thừa nhận (tập quán hoặc tiền lệ) Nhà Pháp nước luật Ban hành
8. II- Bản chất của pháp luật 1- Tính giai cấp 2- Tính xã hội
9. 1- Tính giai cấp của pháp luật Về mặt nội dung: pháp luật thể hiện ý chí của giai cấp thống trị. Về mục tiêu điều chỉnh các quan hệ xã hội: - Pháp luật định hướng các quan hệ xã hội phát triển theo mục tiêu, trật tự phù hợp ý chí của giai cấp thống trị; - Pháp luật bảo vệ, củng cố quyền lợi, địa vị của giai cấp thống trị.
10. 2- Tính xã hội của pháp luật Pháp luật thể hiện ý chí và bảo vệ lợi ích của giai cấp, tầng lớp khác trong xã hội Pháp luật chứa đựng các giá trị xã hội: + Nhân đạo + Cơng lý, cơng bằng + Giá trị thơng tin: PL phản ánh điều kiện kinh tế, xã hội v.v
11. * Định nghĩa pháp luật Do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận HỆ và đảm bảo thực hiện THỐNG QUY TẮC Pháp luật Pháp XỬ SỰ Là nhân tố điều chỉnh các quan hệ xã hội
12. III- Thuộc tính của pháp luật 1- Khái niệm: Thuộc tính của pháp luật là những dấu hiệu riêng cĩ, để phân biệt pháp luật với các quy phạm xã hội khác. 2- Các thuộc tính của pháp luật: - Tính quy phạm-phổ biến - Tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức - Tính được đảm bảo thực hiện bởi nhà nước
13. VI- Kiểu pháp luật + Khái niệm: Kiểu pháp luật là tổng thể những đặc điểm cơ bản, đặc thù của pháp luật, thể hiện bản chất giai cấp và những điều kiện tồn tại, phát triển của pháp luật trong một hình thái kinh tế xã hội nhất định. + Các kiểu pháp luật trong lịch sử ? + Quy luật thay thế các kiểu pháp luật?
14. VII- Hình thức của pháp luật ◼ 1- Khái niệm hình thức của pháp luật ◼ 2- Các dạng hình thức pháp luật: + Hình thức bên trong (HT cấu trúc) + Hình thức bên ngồi (Nguồn của PL)
15. 1- Khái niệm hình thức pháp luật KN1: Hình thức pháp luât là cách thức mà giai cấp thống trị sử dụng để nâng ý chí của mình lên thành luật.
16. 2- Các dạng hình thức pháp luật * Hình thức bên trong (hình thức cấu trúc) Quy Chế Hệ Ngành phạm định thống luật PL PL PL
17. * Hình thức bên ngồi (nguồn của pháp luật) Tập quán pháp Pháp Tiền lệ pháp luật Văn bản QPPL
18. Ví dụ về tập quán pháp Điều 28 Bộ luật Dân sự năm 2005. Quyền xác định dân tộc 1. Cá nhân khi sinh ra được xác định dân tộc theo dân tộc của cha đẻ, mẹ đẻ. Trong trường hợp cha đẻ và mẹ đẻ thuộc hai dân tộc khác nhau thì dân tộc của người con được xác định là dân tộc của cha đẻ hoặc dân tộc của mẹ đẻ theo tập quán hoặc theo thoả thuận của cha đẻ, mẹ đẻ.
19. II. CÁC LOẠI VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT Ở VN Lọai VB CƠ QUAN BAN HÀNH TÊN VĂN BẢN VĂN Quốc hội Hiến pháp; BẢN LUẬT Luật; Nghị quyết Uỷ ban thường vụ Quốc hội Pháp lệnh, Nghị quyết Chủ tịch nước Lệnh, quyết định Chính phủ Nghị quyết, nghị định Thủ tướng Chính phủ Quyết định, chỉ thị Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ Quyết định, chỉ thị, thông tư VĂN Hội đồng thẩm phán TANDTC Nghị quyết BẢN Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC Quyết định, chỉ thị, thông tư DƯỚI Giữa các Bộ, cơ quan ngang Bộ; Bộ, cơ quan LUẬT ngang Bộ – TANDTC, VKSNDTC; TANDTC - Nghị quyết, thông tư liên tịch VKSNDTC, CQ NN có thẩm quyền - Tổ chức chính trị-xã hội Hội đồng nhân dân Nghị quyết Uỷ ban nhân dân Quyết định, chỉ thị
20. Biểu quyết thơng qua Luật ở Quốc hội