Bài giảng Nhập môn Công tác Kỹ sư 1- Phần 1: Ghi chép

Nội dung text: Bài giảng Nhập môn Công tác Kỹ sư 1- Phần 1: Ghi chép

1. Phần 1: Ghi chép Công tác Kỹ sư – 2008 Page 1 Ghi chép
2. Nội dung Ghi chép từ bài nói. Ghi chép từ bài viết (tài liệu tham khảo) Phương pháp đọc Ghi chép cho lớp học. Công tác Kỹ sư – 2008 Page 2 Ghi chép
3. Đặt vấn đề Ghi chép là một bước tích cực của việc tiếp nhận thông tin. Hai phương thức: Ghi chép từ bài nói của một diễn giả Ghi chép từ các tài liệu, bài viết, sách tham khảo Ghi chép là một công việc mang tính trí tuệ, ghi nhận những kiến thức từ chất liệu ban đầu (thông qua nói, viết, ý tưởng) 1-3 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 3 Ghi chép
4. Làm việc nhóm Chia lớp thành các nhóm sinh viên 5-7 SV/nhóm Thời gian: 20 phút - Giữ nguyên nhóm làm việc, - Mỗi sinh viên chuẩn bị giấy/viết - Lắng nghe bài nói của giáo viên và ghi tóm tắt các ý chính Công tác Kỹ sư – 2008 Page 4 Ghi chép
5. Thảo luận Chủ đề thảo luận Thời gian: 15-20 phút So sánh các khó khăn và thuận lợi giữa 2 hình thức: • ghi chép từ bài nói và • ghi chép từ các tài liệu tham khảo Công tác Kỹ sư – 2008 Page 5 Ghi chép
6. Các khó khăn ghi chép Từ bài nói Từ tài liệu Cần kết hợp nhiều hoạt động trí Tốn nhiều thời gian để đọc tuệ cùng một lúc. Nghe. tài liệu. Hiểu. Phân tích. Tổng hợp từ nhiều ý, nhiều Chọn lựa. hướng Ghi nhớ bằng việc ghi chép lại. Khả năng tổng hợp Không tồn tại thủ thuật chung. Khó xác định các vấn đề Mỗi người có một cách ghi chép theo phương pháp riêng. cần thiết so với ghi chép từ bài nói. Mức độ quen thuộc, hiểu biết về Khó xác định các ý chính chủ đề cần ghi chép Công tác Kỹ sư – 2008 Page 6 Ghi chép
7. 1.1. Kỹ năng ghi chép từ bài nói 1-7 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 7 Ghi chép
8. Các bước chuẩn bị ghi chép (1) Chuẩn bị tinh thần Cầm tham khảo trước tài liệu liên quan, nếu có biết trước nội dung của bài nói, nhằm để dễ theo dõi và dễ hiểu. Lưu ý bố cục của bài nói: lời mở đầu, các đoạn chuyển tiếp, tổng hợp từng phần, kết luận. Tập trung tư tưởng để ghi chép, không nghĩ những gì khác với nội dung cần ghi chép. Chăm chú lắng nghe. 1-8 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 8 Ghi chép
9. Các bước chuẩn bị ghi chép (2) Ghi chép như thế nào để đạt hiệu quả nhất Phương thức tốt nhất: ghi nhận lời nói của diễn giả bằng hình ảnh, ký hiệu. Ghi nhận tốt những gì không thể nhớ (số liệu, công thức, qui tắc, tên riêng, ) Ghi nhận những gì không hiểu, nghi ngờ. Ghi chép tối đa các thông tin bằng tốc ký, các cụm từ (từ khóa, từ gợi nhớ, từ viết tắt, ) Ghi chép như thế nào để đạt hiệu quả nhất Ghi ngắn gọn, đầy đủ ý tưởng, lôgic của bài nói. Làm nổi bật các ý tưởng chính, quan trọng. 1-9 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 9 Ghi chép
10. Thích ứng với các diễn giả Ghi chép phụ thuộc vào sự chuẩn bị và khả năng trình bày (nói) của diễn giả. Các khả năng của diễn giả giúp ích cho việc ghi chép dễ dàng Giọng nói lớn và rõ, âm điệu lên xuống. Bài nói có dàn bài mạch lạc, có hình ảnh minh họa, bảng biểu dễ hiểu. Từ ngữ đúng, các từ mới phải được giải thích. 1-10 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 10 Ghi chép
11. Các yếu tố giúp ích cho ghi chép (1) Cấu trúc của bài nói Nắm vững dàn bài, các mục chính của bài nói. Theo dõi và ghi chép theo các mục chính này. Các hình thức ngôn từ Diễn giả sử dụng một số kỹ thuật để nhấn mạnh các ý tưởng chính, quan trọng. Nói lặp đi lặp lại: nhấn mạnh một ý tưởng. Các ví dụ cụ thể, hình ảnh minh họa, các giai thoại: để hiểu rõ một ý tưởng. Các từ ngữ nhấn mạnh: lưu ý một ý tưởng quan trọng. 1-11 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 11 Ghi chép
12. Các yếu tố giúp ích cho ghi chép (2) Các chữ then chốt và các từ hữu ích Các chữ then chốt: truyền đạt, diễn tả các ý tưởng, các thông tin quan trọng. Các từ hữu ích là các chuẩn dùng cho các suy luận. Đoạn mở đầu (nhập đề): cho biết nội dung tóm lược của bài nói. Đoạn chuyển mạch: cho biết mối liên hệ giữa những gì đã nói và những gì sắp nói. Đoạn kết thúc: kết luận bài nói. Các chữ then chốt và các từ hữu ích Mở đầu: chúng ta bắt đầu, trước tiên, Minh chứng: ví dụ, chẳng hạn, Nguyên nhân, lý do: bởi vì, do bởi, Hệ quả: vì thế, do đó, từ đó, Nghịch lý: nhưng, tuy nhiên , ngược lại, Nhấn mạnh: ngay cả, không chỉ - mà còn, hơn nữa, 1-12 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 12 Ghi chép
13. Khai thác các điều đã ghi chép Ghi lại mạch lạc, rõ ràng những gì đã ghi chép vắn tắt. Xem lại, hiểu và nhớ những gì đã ghi chép vào thời điểm thuận tiện ngay sau khi ghi chép (ví dụ buổi tối). Bổ sung những gì đã ghi chép thiếu. Làm sáng tỏ những gì còn nghi ngờ, chưa rõ. Nắm vững các điểm chính yếu của bài nói. 1-13 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 13 Ghi chép
14. 1.2. Kỹ năng ghi chép từ bài viết Ghi chép từ bài viết khác với ghi chép từ ? bài nói ở những điểm nào? 1-14 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 14 Ghi chép
15. Kỹ thuật ghi chép Những yếu tố quan trọng cần ghi chép Ghi nhận các phần theo dàn bài: đầy đủ, rõ ràng và lôgic. Chọn ý chính và quan trọng trong tài liệu theo mục tiêu của bài viết. Viết ngắn gọn, dùng các cụm từ, ký hiệu dễ đọc, dễ hiểu. Minh họa bằng hình ảnh sinh động, gợi nhớ. Sử dụng các định dạng văn bản: kiểu chữ, kích thước chữ, màu sắc, 1-15 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 15 Ghi chép
16. Kỹ thuật ghi chép Những yếu tố quan trọng cần ghi chép Ghi chú bên lề của bài viết để thuận tiện cho tra cứu. Các yêu cầu thực tế cho bài viết: Các đề nghị phải phù hợp với các yêu cầu, hoàn cảnh thực tế. Nêu rõ nội dung ghi chép được trích dẫn từ các tài liệu tham khảo (sách nào, trang nào, ), từ các websites, Ghi nhận các tình huống và môi trường (thường gặp và hiếm gặp). Cách đọc tài liệu rất quan trọng trong việc rút trích các ý chính phục vụ việc ghi chép 1-16 Công tác Kỹ sư – 2008 Page 16 Ghi chép
17. Đọc tài liệu Các loại tài liệu Giáo trình Sách tham khảo Các báo cáo/bài báo khoa học Mỗi loại tài liệu cần có cách đọc riêng Công tác Kỹ sư – 2008 Page 17 Ghi chép
18. Đọc giáo trình (textbooks) Cần đọc kỹ nội dung Đọc phần giới thiệu Thông thường, cuối phần giới thiệu sẽ có hướng dẫn cách đọc Thứ thự đọc, phụ thuộc nội dung giữa các Chương Nếu chủ đề là các kiến thức mới Cần tuân thủ thứ tự đọc các chương Đọc kỹ, ghi chú các phần không hiểu Tìm kiếm tài liệu (sách tham khảo, Internet) để đọc thêm phần đó Nếu chủ đề của sách đã quen thuộc Đọc lướt qua các chương theo thư tự đề nghị Hiểu các term sử dụng Đọc kỹ chương cần tìm hiểu Công tác Kỹ sư – 2008 Page 18 Ghi chép
19. Đọc tài liệu tham khảo Tài liệu tham khảo có thể không cần tuân theo thức tự các chương Nên đọc lướt qua phần giới thiệu Đọc mục lục, phần “Index” để xác định nội dung cần tham khảo Công tác Kỹ sư – 2008 Page 19 Ghi chép
20. Đọc báo cáo/bài báo khoa học Đọc phần abstract Phạm vi và các kết quả chính Đọc phần Introduction Tổng quan về chủ đề, cấu trúc nội dung Đọc phần Conclusion Các kết quả chính đã đạt được Đọc nội dung chính Đánh dấu các ý chính liên quan Đánh dấu các tài liệu trích dẫn Tìm và đọc các tài liệu trích dẫn về các nội dung chưa rõ Công tác Kỹ sư – 2008 Page 20 Ghi chép