Bài giảng Luật hiến pháp - Chương 1: Những vấn đề cơ bản về Luật hiến pháp - ThS. Trần Hữu Hiệp

Nội dung text: Bài giảng Luật hiến pháp - Chương 1: Những vấn đề cơ bản về Luật hiến pháp - ThS. Trần Hữu Hiệp

1. TRƯỜNG ĐH TRÀ VINH LUẬT HIẾN PHÁP Trình bày: Ths. Trần Hữu Hiệp hiepcantho@gmail.com 14.06.2021 1
2. Mục tiêu của môn học Cung cấp cho người học những vấn đề lý luận và thực tiễn về Luật Hiến pháp. Tập trung các chuyên đề: ⚫ Những vấn đề chung về LHP ⚫ Chế độ chính trị, ⚫ Chế độ kinh tế, ⚫ Tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước 14.06.2021 2 14.06.2021 2
3. Giáo trình, tài liệu ⚫ Giáo trình môn học ⚫ Slide Bài giảng ⚫ Hiến pháp: 1946, 1959, 1980, 1992 (sửa đổi, bổ sung 2001). ⚫ Một vài tình huống nghiên cứu (Case Study) 14.06.2021 3 14.06.2021 3
4. 14.06.2021 4
5. Địa chỉ một số Website nên truy cập: ⚫ Cổng thông tin điện tử Chính phủ: ⚫ Website QH: ⚫ Thông tin pháp luật kinh doanh 14.06.2021 5 14.06.2021 5
6. Yêu cầu đối với sinh viên: ⚫ Hình thức kiểm tra, thi viết: ➢ Kiểm tra trên lớp ➢ Thi kết thúc môn ⚫ Lên lớp (điểm danh); ⚫ Sinh viên được phép / không được phép? 14.06.2021 6 14.06.2021 6
7. ⚫ Vui lòng tắt điện thoại hoặc để chế độ rung trong giờ học ! 14.06.2021 7 14.06.2021 Bài giảng Chuyên đề Luật Hiến pháp 7
8. Ồn quá bạn ơi! KHO KHO ⚫ Được ngủ, không được ngáy to, ⚫ Có biện pháp chống ồn và đảm bảo vệ sinh môi trường trong khi ngủ. 14.06.2021 8 14.06.2021 Bài giảng Chuyên đề Luật Hiến pháp 8
9. 14.06.2021 9 14.06.2021 Bài giảng Luật Kinh tế - Bài 1
10. V¨n b¶n Ph¸p luËt KiÕn thøc Thùc tiÔn + PHƯƠNG PHÁP LUẬN ®êi sèng Gi¸o tr×nh Lý luận + ThỰc tiỄn 14.06.2021
11. Qui định pháp luật không phù hợp cuộc sống 14.06.2021 Bài giảng Pháp luật Đại cương
12. “Quyết định 33 mang tính chuyên môn cao” “Ông ⚫ Dù bị dư luận phản đối mạnh Nói mẽ nhưng Ông Trần Quý Tường, Phó Cục trưởng Cục gà” Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) vẫn bảo vệ Quyết định cho phép người dân được phép lái xe nếu thoả mãn được 83 tiêu chí sức khoẻ mà Bộ Y tế đưa ra Báo Pháp14.06.2021 Luật TP HCM 29-10-08
13. “Bà Nói Vịt” 14.06.2021 Bài giảng Pháp luật Đại cương
14. 14.06.2021 Bài giảng Pháp luật Đại cương
15. 14.06.2021 Bài giảng Pháp luật Đại cương
16. Chính phuû chæ ñaïo không thöïc hieän qui ñònh “ngöïc leùp” cuûa Boä Y teá, yeâu caàu Boä ruùt “kinh nghieäm” 14.06.2021
17. Hiến pháp là gì? ⚫ Là đạo luật cơ bản của một quốc gia, qui định về quyền lực nhà nước, cách thức tổ chức quyền lực nhà nước đó như thế nào thông qua các qui định về những vấn đề cơ bản nhất, quan trọng nhất của quốc gia như chế độ chính trị, chế độ kinh tế, vh, xh, quốc phòng, an ninh, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. (Từ điển bách khoa toàn thư mở Wikipedia) 14.06.2021 17
18. Hiến pháp Việt Nam ⚫ Là văn bản có hiệu lực pháp luật cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam quy định chế độ chính trị, chế độ kinh tế, văn hóa, xã hôi, quốc phòng – an ninh, quyền và nghĩa vụ của công dân Việt Nam và những người sống và làm việc trên lãnh thổ Việt Nam ❑ Phân biệt giữa 2 khái niệm: HP & Luật Hiến pháp? QH Việt Nam đã ban hành bao nhiêu bản HP? 14.06.2021 18
19. ⚫ HP năm 1946 ⚫ HP năm 1959 ⚫ HP năm 1980 ⚫ HP năm 1992 ⚫ Sửa đổi năm 2001 ⚫ Đang chuẩn bị sửa đổi 14.06.2021 19
20. ❑ Bộ luật Hình sự, BL Dân sự, Luật Đất đai Luật Hiến pháp? ❑ Hiến pháp và Luật Hiến pháp ❑ Hiến pháp là đạo luật cơ bản, có hiệu lực pháp lý cao nhất.
21. Bài 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LUẬT HIẾN PHÁP
22. Hệ thống văn bản pháp luật Hiến pháp Bộ luật, Luật, NQ của Quốc hội Pháp lệnh, NQ của UBTVQH Lệnh, Quyết định của Chủ tịch nước Nghị định, nghị quyết của Chính phủ Quyết định của Thủ tướng Thông tư, quyết định của các bộ cơ quan ngang bộ, văn bản liên tịch Nghị quyết của HĐTPTANDTC; quyết định, chỉ thị, thông tư của CATANDTC, VTVKSNDTC; Văn bản của chính quyền địa phương: NQ HĐND, QĐ của UBND
23. Khoa học pháp lý cơ sở Khoa học pháp lý Khoa học pháp lý chuyên ngành
24. Khoa học pháp lý chuyên ngành LUẬT HIẾN PHÁP Ngành luật độc lập và chủ đạo trong hệ thống pháp luật Một môn học luật
25. hệ thống pháp luật của quốc gia Quy Hệ thống Ngành phạm Chế Pháp luật pháp định luật luật luật
26. I. Luật Hiến pháp là một ngành luật độc lập trong hệ thống pháp luật VN Luật Luật Hiến pháp Luật TTDS hành chính Luật Luật TTHS hình sự HỆ THỐNG Luật PHÁP LUẬT Luật lao động dân sự Luật Luật thương mại tài chính Luật Luật đất đai môi trường
27. Luật Hiến pháp – ngành luật độc lập trong HTPL 1. Đối tượng điều chỉnh 2. Phương pháp điều chỉnh
28. 1. Đối tượng điều chỉnh của Luật Hiến pháp Các quan hệ xã hội cơ bản nhất, quan trọng nhất liên quan đến việc xác định: 1. Chế độ chính trị, chế độ kinh tế, chế độ VHXH, an ninh quốc phòng, đối ngoại. 2. Mối quan hệ cơ bản giữa Nhà nước và công dân: quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. 3. Những vấn đề cơ bản trong tổ chức và hoạt động của Bộ máy nhà nước.
29. Đặc điểm của đối tượng điều chỉnh Phạm vi điều chỉnh rộng. Chỉ điều chỉnh những quan hệ xã hội cơ bản và quan trọng nhất tạo nền tảng pháp lý cho toàn hệ thống pháp luật (điều chỉnh vĩ mô)
30. Phạm vi điều chỉnh của Luật Hiến pháp rộng ◼ Chính trị ◼ Kinh tế ◼ Văn hoá xã hội ◼ Quyền và nghĩa vụ cơ bản của con người và công dân trên các lĩnh vực ◼ Tổ chức bộ máy nhà nước các cấp
31. Chế độ chính trị: ◼ Bản chất của nhà nước ◼ Chính thể ◼ Mối quan hệ Nhà nước – Nhân dân ◼ Quan hệ Đảng – Nhà nước – xã hội ◼ Vị trí, vai trò của các đoàn thể nhân dân ◼ Chính sách đối ngoại
32. Chế độ kinh tế ◼ Mục đích phát triển kinh tế ◼ Chính sách phát triển kinh tế ◼ Các chế độ sở hữu ◼ Chính sách của nhà nước đối với các thành phần kinh tế ◼ Nguyên tắc quản lý nền kinh tế
33. Văn hoá – GD - KHCN ◼ Mục đích, chính sách phát triển: – Văn hoá – Giáo dục – Khoa học và công nghệ
34. Tổ chức bộ máy nhà nước ◼ Những vấn đề cơ bản đối với từng cơ quan nhà nước (thể chế) – Vị trí, tính chất – Nhiệm vụ quyền hạn – Cơ cấu tổ chức – Các hình thức hoạt động
35. 2. Phương pháp điều chỉnh Phương pháp cho phép – trao quyền Phương pháp cấm Phương pháp bắt buộc Đặt ra các nguyên tắc có tính định hướng
36. Điều 69 – HP 1992 ◼ Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí; có quyền được thông tin; có quyền hội họp, lập hội, biểu tình theo quy định của pháp luật.
37. Điều 13 – HP 1992 ◼ Tổ quốc Việt Nam là thiêng liêng, bất khả xâm phạm. ◼ Mọi âm mưu và hành động chống lại độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, chống lại sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa đều bị nghiêm trị theo pháp luật.
38. Điều 78. BLHS. Tội phản Điều 79. BLHS. Tội hoạt bội Tổ quốc động nhằm lật đổ chính 1. Công dân Việt Nam nào câu quyền nhân dân kết với nước ngoài nhằm gây ◼ Người nào hoạt động thành nguy hại cho độc lập, chủ lập hoặc tham gia tổ chức quyền, thống nhất và toàn vẹn nhằm lật đổ chính quyền lãnh thổ của Tổ quốc, lực nhân dân, thì bị phạt như lượng quốc phòng, chế độ xã sau: hội chủ nghĩa và Nhà nước CH ◼ 1. Người tổ chức, người xúi XHCN Việt Nam, thì bị phạt tù giục, người hoạt động đắc từ mười hai năm đến hai mươi lực hoặc gây hậu quả năm, tù chung thân hoặc tử nghiêm trọng, thì bị phạt tù hình. từ 12 năm đến hai mươi ◼ 2. Phạm tội trong trường hợp năm, tù chung thân hoặc tử có nhiều tình tiết giảm nhẹ thì hình; bị phạt tù từ bảy năm đến ◼ 2. Người đồng phạm khác thì mười lăm năm. bị phạt tù từ 5 năm đến 15 năm.
39. 3. Nguồn của Luật Hiến pháp Hiến pháp Luật, NQ của Quốc hội Pháp lệnh, NQ của UBTVQH Lệnh, quyết định của Chủ tịch nước Nghị định, nghị quyết của Chính phủ Quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Thông tư, quyết định, chỉ thị , của các bộ cơ quan ngang bộ, văn bản liên tịch Nghị quyết của HĐTPTANDTC; quyết định, chỉ thị, thông tư của CATANDTC, VTVKSNDTC; Văn bản của chính quyền địa phương