Bài giảng Kỹ thuật nhuộm-In hoa - Phạm Thị Hồng Phượng
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Kỹ thuật nhuộm-In hoa - Phạm Thị Hồng Phượng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_ky_thuat_nhuom_in_hoa_pham_thi_hong_phuong.ppt
Nội dung text: Bài giảng Kỹ thuật nhuộm-In hoa - Phạm Thị Hồng Phượng
- Kỹ thuật nhuộm - in hoa GVHD:Phạm Thị Hồng Phượng
- Công nghệ hoàn tất SVTH : Bùi văn Dũng Phạm Thị Dung Phạm Thi Mai Lê Văn Lâm Trương Thúy Loan
- Lời mở đầu Sau quá trình tiền xử lý, in nhuộm vải phải trải qua nhiều khâu xử lý cơ học , chịu nhiều tác nhân của hóa chất và chịu xử lý của các điều kiện nhiệt ẩm nên vải thường bị dãn dài, co ngang, mặt vải thong nhẵn phẳng nên chúng chưa đáp ứng được yêu cầu sản phẩm. do đó trước khi xuất xưởng vải phải được qua khâu hoàn tất
- Công nghệ hoàn tất Xử lý hoàn tất bằng phương phap Xử lý hoàn tất bằng xử lý hóa học cơ học
- Xử lý bằng cơ học Sấy hoàn tất Là(ủi) cho phẳng Xử lý bề mặt:cào lông, Xử lý phòng co mài,xén đầu xơ sản phẩm
- Xử lý hoàn tất bằng Xử lý hóa học Xử lý chống bụi, Xử lý chống màu, Xử lý tăng độ hút chống cháy, Hồ mền Để chống ẩm Chống thấm
- Yêu cầu quan trọng sau khi hoàn tất • Vải ít co nhất, phải ổn định kích thước • Vải phải ít nhàu nhất • Vải phải mền mại,mịn tay,ít di ứng,không chứa các chất bị cấm quá chỉ tiêu cho phép như: cl, Fomandehyd,va một số kim loại nặng
- Các quá trình hoàn tất cơ học • Vắt ép nước: sau quá trình xử lý cơ học vải chứa 200 đến 250% nước,trong đó có 0,5 đến 18% là nước liên kết(liên kết hidro hay Vanderwaals) phần nước này rất khó tách • Phải tách nước trước khi sấy nêu không sẽ tiêu hao rất nhiều năng lượng
- Các phương pháp vắt ép nước • Cán ép • Ép chân không • Vắt ly tâm • Sấy hoàn tất • Máy sấy sào treo • Máy sấy thùng lưới • Sấy băng tải • Sấy định hình(stenter)
- Cán ép • Đây là phương pháp phổ thông,dùng trong thiết bị nhuộm liên tục • Đối vơi loại vải có cấu trúc ốp,có hoa văn nổi không nên dung phương pháp nay vi khi bị ép manh vải có thể bị biên dạng
- Ép chân không • Phương pháp nay dung cho các mặt hang như:nhung,dệt tư terure, dệt kim, vải có hoa văn nổi
- Vắt chân không: dùng cho mặt hàng vải xốp, búp sợi sau khi nhuộm vải được di chuyển qua khe hút chân không hoặc chạy cuốn qua 1 thùng rỗng. Dòng không khí xuyên qua vải sẽ làm vải mất nước nhanh chống (còn lại 70 – 100%) Hình :máy vắt chân không
- Vắt ly tâm • Dung trong nghanh dệt kim,an uất lụa • Nguyên tắc chính la dung lực ly tâm,khi máy hoạt động ẽ tách nước ra với tốc độ cao 750 dến 1000 vong/phút, vắt khô đến 70%
- Sấy hoan tất • Sấy gián tiếp • Sấy trực tiếp • Sấy cao tân • Sấy hông ngoại • Sấy khô đêu
- Máy sấy sào trào Ưu điểm:vải không bị biến dạng,thich hợp cho vải lụa víco,luạ acetate,lụa tơ tằm Nhược điểm: công suất nho,hiệu suất thấp,tốc độ chuyển động của vải chậm Khi sấy vải ở trang thái hoàn toàn tự do,chuyển đọng theo hệ thống sào trào vải,không có lực căng dọc,ngang
- Máy sấy thung lưới • Thường đạt bốn thùng lien tiếp thì mới đảm bảo khô,khi vải quấn quanh thùng người ta thổi khi nóng bên ngoài và hút không khí ẩm bên trong
- Sấy băng tải • Là kiểu vải cung ở dang tự do,được xếp trên băng tải và máy sấy có thể có một hoăc nhiều tầng.khi sấy nhiều tang thì phải dung nhiều băng tải
- sấy văng định hình Được dung phổ biến,là sản phẩm sấy đa năng kết hợp sấy khô và lấy lại kịch thước vải là khổ rộng nhờ hai băng kim đẻ điều chỉnh độ căng ngang
- Thành phần của máy • Bộ phận vào vải:gồm gỡ biên,gỡ nhăn • Bộ phận cấp bù overfeed • Bộ phận ghi biên:có nhiều hệ kim • Bộ phận chính là sấy kết hợp băng khổ • Bộ phận định hình • Điều chỉnh đọ co ngang • Điều chỉnh đọ co dọc
- Xử lý hoàn tất bề mặt vật liệu
- Cào lông • Cào lông: tạo một lớp đầu xơ trên mặt vải nhằm tăng khả năng giữ nhiệt, tăng độ mềm mại, tăng vẻ đẹp bên ngoài sau khi cào, vải thường bị co khổ, tăng thể tích giảm độ bề mat • Chải vải mộc: do trên vải vẫn còn có bôi trơn và sáp thiên nhiên nên xơ it bị đứt ,nhưng do qua trình nhuộn một số đàu xơ rụng làm ảnh hưởng đến môi trương nhuộm nên người ta thường chải sau khi nấu tẩy
- Ưu va nhược điểm • nhược điếm: khi chải tuyet vải thường bị co ngang 3 đến 4%,co dọc 1%,giảm đọ bền đưt gần 10% • ưu điểm:mền,cách nhiệt,dáng đẹp
- Mài vải • Mài là công nghệ tạo nên lớp tuyết mịn trên bề măt vải dựa trên nguyên tắc là cho vải chạy trên bề mặt trục mài • Mài vải: tạo cho vải có bề mặt mịn, cho vải hiệu ứng da đào hoặc hiệu ứng da nai. Sau khi mài các chỉ tiêu về độ bền của vải đều giảm
- Phân loại mài • Mài dá • Mài vi sinh
- Là cán vải • Là khâu công nghệ cơ học làm vải phẳng nhẵn,mịn, độ gãy, độ gấp khúc, hoặc nỗi hoa văn như mong muốn.
- Phân loại • Cán phẳng • Cán bóng • Cán tạo hoa văn nổi • Cán tạo nếp nhăn • Cán phẳng vải dẹt kim • Hấp xốp
- Máy sấy được sử dụng trong khâu định hình, làm khô vải sau khi nhuộm và cuối
- Các công nghệ xử lý hoá học cơ bản • Hồ mềm • Hồ tăng cứng, hồ đầy đặn • Hồ chống nhàu
- Hồ mềm Bôi trơn mặt ngoài xơ -sợi bằng các chất bôi trơn thích hợp nhằm giảm ma sát để các xơ -sợi chuyển động tương đối với nhau dễ dàng khi chịu biến dạng.
- Hồ tăng cứng, hồ đầy đặn Một số vải mỏng hay vải dệt kim do quá mềm nên tạo dáng không đẹp, khó may, biên vải dễ bị quăn, vì vậy ta cần hồ vải để tăng độ cứng và làm cho vải đầy đặn hơn
- Hồ chống nhàu Một số xơ -sợi thiên nhiên do trong phân tử có chứa nhiều nhóm ưa nước nhưng lại thiếu các liên kết ngang, khi chịu tác động cơ học sẽ bị biến dạng, tương tác với nhau ở vị trí mới và giữ lại nếp nhàu không cho phục hồi gây nên hiện tượng nhàu khô
- Xử lý chống thấm nước Đối với những vải dùng cho hàng nội thất, vải để che hàng hoá khi vận chuyển, che mưa cho kho hàng, làm lều bạt và sử dụng cho các nhu cầu xây dựng, quốc phòng thường được sử dụng một số hợp chất hoá học có tính ghét nước
- Phương pháp • Xử lý chống thấm hay còn gọi là phương pháp tráng phủ • Xử lý kỵ nước hay còn gọi là phương pháp ngấm ép hoá chất chống thấm(dựa trên nguyên lý sức căng bề mặt của vải và nước).
- Xử lý chống cháy Nhiều loại vải rất dễ bắt lửa và cháy. Để tránh hoả hoạn ở nơi dùng nhiều vải trang trí như rạp hát, kho tàng, phòng triển lãm; các mặt hàng vải công nghiệp; vải quốc phòng người ta có thể hồ cho vải một số hoá chất có khả năng chống cháy.
- Phương pháp • Sử dụng muối amonium của phostphoric acid : (NH4)2SO4, NH4Cl, (NH4)2CO3 ở nhiệt độ cao các chất này có khả năng thoát khí dập lửa. Ví dụ :3(NH4)2SO4àNH3+N2+3H2O+3NH4HSO3 • Sử dụng một số muối vô cơ :NaSiO3, MgCl2, Na2B4O7 có khả năng chảy ra ở nhiệt độ cao ngăn không cho lửa lan truyền
- Xử lý chống tĩnh điện • Sử dụng chất bôi trơn • Biến tính mặt ngoài xơ • Xử lý bằng nhựa hoá học
- Kỹ thuật nhuộm hoàn tất • Nhuộm là quá trình gia công nhằm tạo màu cho xơ, sợi hay vải sau cho màu đó đều, sâu và bền
- Thiết bị nhuộm được chế tạo theo các nguyên tắc sau đây: • Vật liêu dệt chuyển động, dung dịch nhuộm tĩnh. • Dung dịch nhuộm chuyển động, vật liệu dệt tĩnh. • Cả vật liệu dệt và dung dịch nhuộm đều chuyển động
- Cơ chế nhuộm
- Giai đoạn 1 Thuốc nhuộm được hấp thụ bởi bề mặt xơ. Quá trình hấp thụ thực tế xảy ra rất nhanh khi nhuộm, ta phải tạo điều kiện như thế nào để cho không những chỉ có mặt ngoài mà cả bên mặt trong xơ cũng hấp thụ được thuốc nhuộm.
- Giai đoạn 2 Đây là giai đoạn khuếch tán dung dịch vào xơ giai đoạn này xảy ra trong một thời gian dài nên nó quyết định tốc độ của cả quá trình nhuộm. Việc khuấy trộn dung dịch nhuộm điều đặng sẽ làm cho tốc độ khuếch tán của thuốc nhuộm trong dung dịch tăng lên và do đó làm cho tốc độ nhuộm cũng tăng theo.
- Giai đoạn 3 Đây là giai đoạn cố định màu của thuốc nhuộm trên sơ. Trong giai đoạn này giữa thuốc nhuộm và xơ phát sinh ra các lực tác dụng tương hỗ. Nhờ đó mà thuốc nhuộm được giữ chặt trên xơ
- Động học quá trình nhuộm
- Giai đoạn 1 • Khuếch tán thuốc nhuộm và chất trợ đến bề mặt xơ sợi. Giai đoạn này xảy ra rất nhanh
- Giai đoạn 2 • Hấp phụ thuốc nhuộm và chất trợ từ dung dịch lên bề mặt xơ sợi. Quá trình này thuốc nhuộm thực hiện liên kết với xơ sợi xảy ra nhanh chống bằng liên kết Van der Waals
- Giai đoạn 3 Hấp phụ thuốc nhuộm và chất trợ từ bề mặt xơ sợi vào sâu trong lõi xơ sợi, giai đoạn này xảy ra khó khăn nhất, nhiều trở lực nhất, là giai đoạn chậm nhất và là giai đoạn quyết định tốc độ nhuộm
- Giai đoạn 4 Thuốc nhuộm thực hiện hiện liên kết bám dính vào vật liệu người ta gọi giai đoạn này là gắn màu
- Giai đoạn 5 Khuếch tán thuốc nhuộm và chất trợ từ vật liệu ra môi trường bên ngoài.
- Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thuốc nhuộm khuếch tán từ bề mặt xơ sợi vào lõi xơ sợi • Kích thước phân tử thuốc nhuộm • Kích thước mao quản xơ sợi • Mức độ khuấy đảo và tuần hoàn thuốc nhuộm • Nhiệt độ
- Sử dụng chất trợ trong quá trình nhuộm • Tăng tốc độ thấm nước • Làm đều màu • Tác dụng ổn định hệ thống và phân tán • Làm trơn vật liệu • Chất trợ giúp ngăn cản chạy màu hay di tản màu
- Công nghệ nhuộm
- Phương pháp nhuộm gián đoạn Khi vật liệu dệt ngâm vào dung dịch thuốc nhuộm thì vật liệu sẽ trích hút thuốc nhuộm từ dung dịch vào xơ sợi và thực hiện gắn màu, trong quá trình này nồng độ thuốc nhuộm ngoài máng sẽ giảm và lượng thuốc nhuộm trong vật liệu sẽ tăng
- Phương pháp nhuộm liên tục
- Đối với dây chuyền ngấm hấp liên tục một pha Vải vào máy Ngấm ép dung dịch thuốc nhuộm Hấp bằng hơn nước bão hoà Thổi gió Giặt xử lý bằng các dung dịch hoá chất cần thiết sấy khô và ra xe
- Đối với dây chuyền nhuộm ngấm hấp hai pha. Vải vào máy Ngấm ép dung dịch thuốc nhuộm sấy trung gian(gió nóng) Ngấm ép dung dịch hiện màu(pha thứ hai) Hấp bằng hơi nước bão hoà Thổi gió Giặt và xử lý các dung dịch hoá chất cần thiết sấy khô và ra xe.
- Đối với dây chuyền thermosol. Vải Ngấm ép dung dịch nhuộm sấy trung gian (bằng hồng ngoại và gió nóng) Gia nhiệt sấy khô và ra vải
- Nhuộm bán liên tục
- Cuộn ủ nóng Ngấm ép xông hơi ở 850C ủ sấy giặt
- Cuộn ủ nguội Ngấm ép ủ (6 – 24giờ) giặt sấy.
- Kỹ thuật nhuộm hoàn tất • Qui trình xử lý hoàn tất là sự kết hợp giữa các biện pháp cơ học và hóa học. • Quá trình xử lý cơ học nhằm làm thay đổi tính chất cơ lý của sản phẩm, còn quá trình xử lý hoá học là dùng các tác nhân hoá học làm biến đổi bản chất của vật liệu(dẫn đến những biến đổi khác