›
›

Bài giảng Kiến trúc máy tính & Hợp ngữ - Chương 6: Kiến trúc x86-32 bit

pdf 99 trang phuongnguyen 5200
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Kiến trúc máy tính & Hợp ngữ - Chương 6: Kiến trúc x86-32 bit", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_mon_hoc_kien_truc_may_tinh_hop_ngu_chuong_5_kien_t.pdf

Nội dung text: Bài giảng Kiến trúc máy tính & Hợp ngữ - Chương 6: Kiến trúc x86-32 bit

  1. Môn học: Kiến trúc máy tính & Hợp ngữ
  2. Bộ vi xử lý Intel 8088/8086 • Cấu trúc bên trong • Mô tả tập lệnh của 8086 • Lập trình hợp ngữ 8086
  3. Bộ vi xử lý Intel 8088/8086 • Cấu trúc bên trong  Sơ đồ khối  Các thanh ghi đa năng  Các thanh ghi đoạn  Các thanh ghi con trỏ và chỉ số  Thanh ghi cờ  Hàng đợi lệnh • Mô tả tập lệnh của 8086 • Lập trình hợp ngữ 8086
  4. Sơ đồ khối 8088/8086 bus địa chỉ BIU Các thanh AX EU 20 bit  ghi đa năng BX CX DX Bus trong của CPU SP Các thanh ghi CS 16 bit dữ liệu Các thanh ghi BP đoạn và con trỏ DS 20 bit địa chỉ con trỏ SI lệnh SS DI ES và chỉ số IP Bus dữ liệu Logic ALU 16 bit điều khiển Các thanh ghi tạm thời bus Bus ngoài Khối điều khiển ALU của EU Hàng đợi lệnh Thanh ghi cờ
  5. Các thanh ghi đa năng của 8088/8086 8 bit cao 8 bit thấp •8088/8086 đến 80286 : 16 bits AX AH AL •80386 trở lên: 32 bits EAX, EBX, ECX, BX BH BL EDX CX CH CL DX DH DL • Thanh ghi chứa AX (accumulator): chứa kết quả của các phép tính. Kết quả 8 bit được chứa trong AL • Thanh ghi cơ sở BX (base): chứa địa chỉ cơ sở, ví dụ của bảng dùng trong lệnh XLAT (Translate) • Thanh ghi đếm CX (count): dùng để chứa số lần lặp trong các lệnh lặp (Loop). CL được dùng để chứa số lần dịch hoặc quay trong các lệnh dịch và quay thanh ghi • Thanh ghi dữ liệu DX (data): cùng AX chứa dữ liệu trong các phép tính nhân chia số 16 bit. DX còn được dùng để chứa địa chỉ cổng trong các lệnh vào ra dữ liệu trực tiếp (IN/OUT)
  6. Các thanh ghi đoạn • Tổ chức của bộ nhớ 1 Mbytes  Đoạn bộ nhớ (segment) FFFFFH 216 bytes =64 KB Đoạn 1: địa chỉ đầu 00000 H Đoạn 2: địa chỉ đầu 00010 H Đoạn cuối cùng: FFFF0 H  Ô nhớ trong đoạn: địa chỉ lệch: offset Ô 1: offset: 0000 Ô cuối cùng: offset: FFFF  Địa chỉ vật lý: 1FFFFH Segment : offset 1F000H Offset=F000 10000H 1 0 0 0 Địa chỉ vật lý=Segment*16 + offset Thanh ghi đoạn Chế độ thực (real mode) 00000H
  7. Các thanh ghi đoạn • Ví dụ: Địa chỉ vật lý 12345H Địa chỉ đoạn Điạ chỉ lệch 1000 H 2345H 1200 H 0345H 1004 H ? 0300 H ? • Ví dụ: Cho địa chỉ đầu của đoạn: 49000 H, xác định địa chỉ cuối
  8. Các thanh ghi đoạn • Các thanh ghi đoạn: chứa địa chỉ đoạn FFFFF 58FFF Đoạn dữ liệu phụ extra segment 49000 4 9 0 0 ES 43FFF Đoạn ngăn xếp Stack segment 34000 3 4 0 0 SS 30000 2FFFF Đoạn mã Code segment 20000 2 0 0 0 CS 1FFFF Đoạn dữ liệu Data segment 10000 1 0 0 0 DS 00000
  9. Các thanh ghi đoạn • Các đoạn chồng nhau FFFFF s t a d c a k 0A480 t 0A47F a c Stack o 0A280 0 A 2 8 SS d 0A27F e Data 0A0F0 0 A 0 F DS 0A0EF Code 090F0 0 9 0 F CS 00000
  10. Các thanh ghi con trỏ và chỉ số • Chứa địa chỉ lệch (offset)  Con trỏ lệnh IP (instruction pointer): chứa địa chỉ lệnh tiếp theo trong đoạn mã lệnh CS. CS:IP  Con trỏ cơ sở BP (Base Pointer): chứa địa chỉ của dữ liệu trong đoạn ngăn xếp SS hoặc các đoạn khác SS:BP  Con trỏ ngăn xếp SP (Stack Pointer): chứa địa chỉ hiện thời của đỉnh ngăn xếp SS:SP  Chỉ số nguồn SI (Source Index): chứa địa chỉ dữ liệu nguồn trong đoạn dữ liệu DS trong các lệnh chuỗi DS:SI  Chỉ số đích (Destination Index): chứa địa chỉ dữ liệu đích trong đoạn dữ liệu DS trong các lệnh chuỗi DS:DI  SI và DI có thể được sử dụng như thanh ghi đa năng  80386 trở lên 32 bit: EIP, EBP, ESP, EDI, ESI
  11. Các thanh ghi con trỏ và chỉ số • Thanh ghi đoạn và thanh ghi lệch ngầm định Segment Offset Chú thích CS IP Địa chỉ lệnh SS SP hoặc BP Địa chỉ ngăn xếp DS BX, DI, SI, số 8 bit Địa chỉ dữ liệu hoặc số 16 bit ES DI Địa chỉ chuỗi đích
  12. Thanh ghi cờ (Flag Register) 15 14 2 1 0 O D I T S Z A P C • 9 bit được sử dụng, 6 cờ trạng thái:  C hoăc CF (carry flag)): CF=1 khi có nhớ hoặc mượn từ MSB  P hoặc PF (parity flag): PF=1 (0) khi tổng số bít 1 trong kết quả là chẵn (lẻ)  A hoặc AF (auxilary carry flag): cờ nhớ phụ, AF=1 khi có nhớ hoặc mượn từ một số BCD thấp sang BCD cao  Z hoặc ZF (zero flag): ZF=1 khi kết quả bằng 0  S hoặc SF (Sign flag): SF=1 khi kết quả âm  O hoặc OF (Overflow flag): cờ tràn OF=1 khi kết quả là một số vượt ra ngoài giới hạn biểu diễn của nó trong khi thực hiện phép toán cộng trừ số có dấu
  13. Thanh ghi cờ (Flag Register) 15 14 2 1 0 O D I T S Z A P C • 3 cờ điều khiển  T hoăc TF (trap flag)): cờ bẫy, TF=1 khi CPU làm việc ở chế độ chạy từng lệnh  I hoặc IF (Interrupt enable flag): cờ cho phép ngắt, IF=1 thì CPU sẽ cho phép các yêu cầu ngắt (ngắt che được) được tác động (Các lệnh: STI, CLI)  D hoặc DF (direction flag): cờ hướng, DF=1 khi CPU làm việc với chuỗi ký tự theo thứ tự từ phải sang trái (lệnh STD, CLD)
  14. Thanh ghi cờ (Flag Register) • Ví dụ: 80h + 80h 100h  SF=0 vì msb trong kết quả =0  PF=1 vì có 0 bít của tổng bằng 1  ZF=1 vì kết qủa thu được là 0  CF=1 vì có nhớ từ bít msb trong phép cộng  OF=1 vì có tràn trong phép cộng 2 số âm
  15. Hàng đợi lệnh • 4 bytes đối với 8088 và 6 bytes đối với 8086 • Xử lý pipeline Không có pipelining F1 D1 E1 F2 D2 E2 F3 D3 E3 F1 D1 E1 Có pipelining F2 D2 E2 F3 D3 E3
  16. Bộ vi xử lý Intel 8088/8086 • Cấu trúc bên trong • Mô tả tập lệnh của 8086  Các lệnh di chuyển dữ liệu  Các lệnh số học và logic  Các lệnh điều khiển chương trình • Lập trình hợp ngữ với 8086
  17. Các lệnh di chuyển dữ liệu • MOV, XCHG, POP, PUSH, POPF, PUSHF, IN, OUT • Các lệnh di chuyển chuỗi MOVS, MOVSB, MOVSW • MOV  Dùng để chuyển giữa các thanh ghi, giữa 1 thanh ghi và 1 ô nhớ hoặc chuyển 1 số vào thanh ghi hoặc ô nhớ  Cú pháp: MOV Đích, nguồn  Lệnh này không tác động đến cờ  Ví dụ: MOV AX, BX MOV AH, ‘A’ MOV AL, [1234H]
  18. Các lệnh di chuyển dữ liệu • Khả năng kết hợp toán hạng của lệnh MOV Đích Thanh ghi Thanh ghi ô nhớ Hằng số đa năng đoạn Nguồn Thanh ghi đa YES YES YES NO năng Thanh ghi YES NO YES NO đoạn Ô nhớ YES YES NO NO Hằng số YES NO YES NO
  19. Các lệnh di chuyển dữ liệu • Lệnh XCHG  Dùng để hoán chuyển nội dung giữa hai thanh ghi, giữa 1 thanh ghi và 1 ô nhớ  Cú pháp: XCHG Đích, nguồn  Giới hạn: toán hạng không được là thanh ghi đoạn  Lệnh này không tác động đến cờ  Ví dụ:  XCHG AX, BX  XCHG AX, [BX]
  20. Các lệnh di chuyển dữ liệu • Lệnh PUSH  Dùng để cất 1 từ từ thanh ghi hoặc ô nhớ vào đỉnh ngăn xếp  Cú pháp: PUSH Nguồn  Mô tả: SP=SP-2, Nguồn => {SP}  Giới hạn: thanh ghi 16 bit hoặc là 1 từ nhớ  Lệnh này không tác động đến cờ  Ví dụ:  PUSH BX  PUSH PTR[BX] • Lệnh PUSHF  Cất nội dung của thanh ghi cờ vào ngăn xếp
  21. Các lệnh di chuyển dữ liệu • Ví dụ về lệnh PUSH PUSH AX PUSH BX SP 1300A 1300A 1300A 13009 13009 12 13009 12 SP 13008 13008 34 13008 34 13007 13007 13007 78 SP 13006 13006 13006 56 13005 13005 13005 13004 13004 13004 13003 13003 13003 13002 13002 13002 13001 13001 13001 13000 13000 13000 SS 1 3 0 0 SS 1 3 0 0 SS 1 3 0 0 SP 0 0 0 A SP 0 0 0 8 SP 0 0 0 6 AX 1 2 3 4 AX 1 2 3 4 BX 7 8 5 6
  22. Các lệnh di chuyển dữ liệu • Lệnh POP  Dùng để lấy lại 1 từ vào thanh ghi hoặc ô nhớ từ đỉnh ngăn xếp  Cú pháp: POP Đích  Mô tả: {SP} => Đích, SP=SP+2  Giới hạn: thanh ghi 16 bit (trừ CS) hoặc là 1 từ nhớ  Lệnh này không tác động đến cờ  Ví dụ:  POP BX  POP PTR[BX] • Lệnh POPF  Lấy 1 từ từ đỉnh ngăn xếp rồi đưa vào thanh ghi cờ
  23. Các lệnh di chuyển dữ liệu • Ví dụ lệnh POP POP DX 1300A 1300A 13009 12 13009 12 13008 34 13008 34 SP 13007 78 13007 78 SP 13006 56 13006 56 13005 13005 13004 13004 13003 13003 13002 13002 13001 13001 13000 13000 SS 1 3 0 0 SS 1 3 0 0 SP 0 0 0 6 SP 0 0 0 8 DX 3 2 5 4 DX 7 8 5 6
  24. Các lệnh di chuyển dữ liệu • Lệnh IN  Dùng để đọc 1 byte hoặc 2 byte dữ liệu từ cổng vào thanh ghi AL hoặc AX  Cú pháp: IN Acc, Port  Lệnh này không tác động đến cờ  Ví dụ:  IN AX, 00H  IN AL, F0H  IN AX, DX • Lệnh OUT  Dùng để đưa 1 byte hoặc 2 byte dữ liệu từ thanh ghi AL hoặc AX ra cổng  Cú pháp: OUT Port, Acc  Lệnh này không tác động đến cờ  Ví dụ:  OUT 00H, AX  OUT F0H, AL  OUT DX, AX
  25. Các lệnh di chuyển dữ liệu • Các lệnh di chuyển chuỗi MOVS, MOVSB, MOVSW  Dùng để chuyển một phần tử của chuỗi này sang một chuỗi khác  Cú pháp: MOVS chuỗi đích, chuỗi nguồn MOVSB MOVSW  Thực hiện: DS:SI là địa chỉ của phần tử trong chuỗi nguồn ES:DI là địa chỉ của phần tử trong chuỗi đích Sau mỗi lần chuyển SI=SI +/- 1, DI=DI +/- 1 hoặc SI=SI +/- 2, DI=DI +/- 2 tuỳ thuộc vào cờ hướng DF là 0/1  Lệnh này không tác động đến cờ  Ví dụ: MOVS byte1, byte2
  26. Bộ vi xử lý Intel 8088/8086 • Cấu trúc bên trong • Mô tả tập lệnh của 8086  Các lệnh di chuyển dữ liệu  Các lệnh số học và logic  Các lệnh điều khiển chương trình • Lập trình hợp ngữ với 8086
  27. Các lệnh số học và logic • ADD, ADC, SUB, MUL, IMUL, DIV, IDIV, INC, DEC • AND, OR, NOT, NEG, XOR • Lệnh quay và dịch: RCL, RCR, SAL, SAR, SHL, SHR • Lệnh so sánh: CMP, CMPS • Lệnh ADD  Lệnh cộng hai toán hạng  Cú pháp: ADD Đích, nguồn  Thực hiện: Đích=Đích + nguồn  Giới hạn: toán hạng không được là 2 ô nhớ và thanh ghi đoạn  Lệnh này thay đổi cờ: AF, CF, OF, PF, SF, ZF  Ví dụ: ADD AX, BX ADD AX, 40H
  28. Các lệnh số học và logic • Lệnh ADC  Lệnh cộng có nhớ hai toán hạng  Cú pháp: ADC Đích, nguồn  Thực hiện: Đích=Đích + nguồn+CF  Giới hạn: toán hạng không được là 2 ô nhớ và thanh ghi đoạn  Lệnh này thay đổi cờ: AF, CF, OF, PF, SF, ZF  Ví dụ:  ADC AL, 30H • Lệnh SUB  Lệnh trừ  Cú pháp: SUB Đích, nguồn  Thực hiện: Đích=Đích - nguồn  Giới hạn: toán hạng không được là 2 ô nhớ và thanh ghi đoạn  Lệnh này thay đổi cờ: AF, CF, OF, PF, SF, ZF  Ví dụ:  SUB AL, 30H
  29. Các lệnh số học và logic • Lệnh MUL  Lệnh nhân số không dấu  Cú pháp: MUL nguồn  Thực hiện:  AX=AL* nguồn8bit DXAX=AX*nguồn16bit  Lệnh này thay đổi cờ: CF, OF  Ví dụ: MUL BL • Lệnh IMUL  nhân số có dấu
  30. Các lệnh số học và logic • Lệnh DIV  Lệnh chia 2 số không dấu  Cú pháp: DIV nguồn  Thực hiện: AL = thương (AX / nguồn8bit) ; AH=dư (AX / nguồn8bit) AX = thương (DXAX / nguồn16bit) ; DX=dư (DXAX / nguồn16bit)  Lệnh này không thay đổi cờ  Ví dụ: DIV BL • Lệnh IDIV  chia 2 số có dấu
  31. Các lệnh số học và logic • Lệnh INC  Lệnh cộng 1 vào toán hạng là thanh ghi hoặc ô nhớ  Cú pháp: INC Đích  Thực hiện: Đích=Đích + 1  Lệnh này thay đổi cờ: AF, OF, PF, SF, ZF  Ví dụ: INC AX • Lệnh DEC  Lệnh trừ 1 từ nội dung một thanh ghi hoặc ô nhớ  Cú pháp: DEC Đích  Thực hiện: Đích=Đích - 1  Lệnh này thay đổi cờ: AF, OF, PF, SF, ZF  Ví dụ: DEC [BX]
  32. Các lệnh số học và logic • Lệnh AND  Lệnh AND logic 2 toán hạng  Cú pháp: AND Đích, nguồn  Thực hiện: Đích=Đích And nguồn  Giới hạn: toán hạng không được là 2 ô nhớ hoặc thanh ghi đoạn  Lệnh này thay đổi cờ: PF, SF, ZF và xoá cờ CF, OF  Ví dụ: AND BL, 0FH • Lệnh XOR, OR: tương tự như lệnh AND • Lệnh NOT: đảo từng bit của toán hạng • Lệnh NEG: xác định số bù 2 của toán hạng
  33. Các lệnh số học và logic • Lệnh CMP  Lệnh so sánh 2 byte hoặc 2 từ  Cú pháp: CMP Đích, nguồn  Thực hiện:  Đích = nguồn : CF=0 ZF=1  Đích> nguồn : CF=0 ZF=0  Đích < nguồn : CF=1 ZF=0  Giới hạn: toán hạng phải cùng độ dài và không được là 2 ô nhớ • Lệnh CMPS  Dùng để so sánh từng phần tử của 2 chuỗi có các phần tử cùng loại  Cú pháp: CMPS chuỗi đích, chuỗi nguồn CMPSB CMPSW  Thực hiện:  DS:SI là địa chỉ của phần tử trong chuỗi nguồn  ES:DI là địa chỉ của phần tử trong chuỗi đích  Sau mỗi lần so sánh SI=SI +/- 1, DI=DI +/- 1 hoặc SI=SI +/- 2, DI=DI +/- 2 tuỳ thuộc vào cờ hướng DF là 0/1  Cập nhật cờ AF, CF, OF, PF, SF, ZF
  34. Các lệnh số học và logic • Lệnh RCL  Lệnh quay trái thông qua cờ nhớ  Cú pháp: RCL Đích, CL (với số lần quay lớn hơn 1) RCL Đích, 1 RCL Đích, Số lần quay (80286 trở lên)  Thực hiện: quay trái đích CL lần  Đích là thanh ghi (trừ thanh ghi đoạn) hoặc ô nhớ  Lệnh này thay đổi cờ: CF, OF CF MSB LSB • Lệnh RCR  Lệnh quay phải thông qua cờ nhớ
  35. Các lệnh số học và logic • Lệnh ROL  Lệnh quay trái  Cú pháp: ROL Đích, CL (với số lần quay lớn hơn 1) ROL Đích, 1 ROL Đích, Số lần quay (80286 trở lên)  Thực hiện: quay trái đích CL lần  Đích là thanh ghi (trừ thanh ghi đoạn) hoặc ô nhớ  Lệnh này thay đổi cờ: CF, OF CF MSB LSB • Lệnh ROR  Lệnh quay phải
  36. Các lệnh số học và logic • Lệnh SAL  Lệnh dịch trái số học  Cú pháp: SAL Đích, CL (với số lần dịch lớn hơn 1) SAL Đích, 1 SAL Đích, số lần dịch (80286 trở lên)  Thực hiện: dịch trái đích CL bit tương đương với Đích=Đích*2CL  Lệnh này thay đổi cờ SF, ZF, PF CF MSB LSB 0 • Lệnh SHL  Lệnh dịch trái logic tương tự như SAL
  37. Các lệnh số học và logic • Lệnh SAR  Lệnh dịch phải số học  Cú pháp: SAR Đích, CL (với số lần dịch lớn hơn 1) SAR Đích, 1 hoặc SAR Đích, số lần dịch (80286 trở lên)  Thực hiện: dịch phải đích CL bit  Lệnh này thay đổi cờ SF, ZF, PF, CF mang giá trị của MSB MSB LSB CF
  38. Các lệnh số học và logic • Lệnh SHR  Lệnh dịch phải logic  Cú pháp: SHR Đích, CL (với số lần dịch lớn hơn 1) SHR Đích, 1 hoặc SHR Đích, số lần dịch (80286 trở lên)  Thực hiện: dịch phải đích CL bit  Lệnh này thay đổi cờ SF, ZF, PF, CF mang giá trị của LSB LSB CF MSB 0 Chú ý: Trong các lệnh dịch và quay, toán hạng không được là thanh ghi đoạn
  39. Bộ vi xử lý Intel 8088/8086 • Cấu trúc bên trong • Mô tả tập lệnh của 8086  Các lệnh di chuyển dữ liệu  Các lệnh số học và logic  Các lệnh điều khiển chương trình  Lệnh nhảy không điều kiện: JMP  Lệnh nhảy có điều kiện JE, JG, JGE, JL, JLE  Lệnh lặp LOOP  Lệnh gọi chương trình con CALL  Lệnh gọi chương trình con phục vụ ngắt INT và IRET • Lập trình hợp ngữ với 8086
  40. Lệnh nhảy không điều kiện JMP • Dùng để nhảy tới một địa chỉ trong bộ nhớ • 3 loại: nhảy ngắn, gần và xa  Lệnh nhảy ngắn (short jump) Độ dài lệnh 2 bytes: E B Độ lệch Phạm vi nhảy: -128 đến 127 bytes so với lệnh tiếp theo lệnh JMP Thực hiện: IP=IP + độ lệch Ví dụ: XOR BX, BX Nhan: MOV AX, 1 ADD AX, BX JMP SHORT Nhan
  41. Lệnh nhảy không điều kiện JMP  Lệnh nhảy gần (near jump) Phạm vi nhảy: ± 32 Kbytes so với lệnh tiếp theo lệnh JMP Ví dụ: XOR BX, BX XOR CX, CX XOR CX, CX Nhan: MOV AX, 1 MOV AX, 1 MOV AX, 1 ADD AX, BX ADD AX, BX ADD AX, BX JMP NEAR Nhan JMP NEAR PTR BX JMP WORD PTR [BX] Thực hiện: IP=IP+ độ lệch IP=BX IP=[BX+1] [BX] E 9 Độ lệchLo Độ lệchHi Nhảy gián tiếp
  42. Lệnh nhảy không điều kiện JMP  Lệnh nhảy xa (far jump) Độ dài lệnh 5 bytes đối với nhảy tới nhãn: IP Lo IP Hi CS Lo CS Hi E A Phạm vi nhảy: nhảy trong 1 đoạn mã hoặc nhảy sang đoạn mã khác Ví dụ: EXTRN Nhan: FAR XOR CX, CX Next: MOV AX, 1 MOV AX, 1 ADD AX, BX ADD AX, BX JMP FAR PTR Next JMP DWORD PTR [BX] JMP FAR Nhan IP = [BX+1][BX] Thực hiện: IP=IP của nhãn CS= [BX+3][BX+2] CS=CS của nhãn
  43. Tóm tắt lệnh JMP FFFFFH Đoạn mã 2 Nhảy xa +127 Đoạn mã 1 Nhảy ngắn JMP Nhảy gần -128 00000H
  44. Lệnh nhảy có điều kiện • JE or JZ, JNE or JNZ, JG, JGE, JL, JLE (dùng cho số có dấu) và JA, JB, JAE, JBE (dùng cho số không dấu) • Nhảy được thực hiện phụ thuộc vào các cờ • Là các lệnh nhảy ngắn • Ví dụ: Nhan1: XOR BX, BX Nhan2: MOV AX, 1 CMP AL, 10H Thực hiện: IP=IP + độ dịch JNE Nhan1 JE Nhan2
  45. Lệnh lặp LOOP • LOOP, LOOPE/LOOPZ, LOOPNE/LOOPNZ • Là lệnh phối hợp giữa DEC CX và JNZ XOR AL, AL XOR AL, AL XOR AL, AL MOV CX, 16 MOV CX, 16 MOV CX, 16 Lap: INC AL Lap: INC AL Lap: INC AL LOOP Lap CMP AL, 10 CMP AL, 10 LOOPE Lap LOOPNE Lap Lặp đến khí CX=0 Lặp đến khí CX=0 Lặp đến khí CX=0 hoặc AL<>10 hoặc AL=10
  46. Lệnh CALL • Dùng để gọi chương trình con • Có 2 loại: CALL gần và CALL xa  CALL gần (near call): tương tự như nhảy gần Gọi chương trình con ở trong cùng một đoạn mã Tong PROC NEAR Tong PROC NEAR CALL WORD PTR [BX] ADD AX, BX ADD AX, BX ADD AX, CX ADD AX, CX RET Tong ENDP RET Tong ENDP MOV BX, OFFSET Tong CALL BX CALL Tong Cất IP vào ngăn xếp Cất IP vào ngăn xếp Cất IP vào ngăn xếp IP=IP + dịch chuyển IP= BX IP= [BX+1] [BX] RET: lấy IP từ ngăn xếp RET: lấy IP từ ngăn xếp RET: lấy IP từ ngăn xếp
  47. Lệnh CALL  CALL xa (far call): tương tự như nhảy xa Gọi chương trình con ở ngoài đoạn mã Tong PROC FAR CALL DWORD PTR [BX] ADD AX, BX ADD AX, CX RET Tong ENDP CALL Tong Cất CS vào ngăn xếp Cất CS vào ngăn xếp Cất IP vào ngăn xếp Cất IP vào ngăn xếp IP=IP của Tong IP = [BX+1][BX] CS =CS của Tong CS= [BX+3][BX+2] RET: lấy IP từ ngăn xếp RET: lấy IP từ ngăn xếp lấy CS từ ngăn xếp lấy CS từ ngăn xếp
  48. Lệnh ngắt INT và IRET • INT gọi chương trình con phục vụ ngắt (CTCPVN) • Bảng vector ngắt: 1 Kbytes 00000H đến 003FF H  256 vector ngắt  1 vector 4 bytes, chứa IP và CS của CTCPVN  32 vector đầu dành riêng cho Intel  224 vector sau dành cho người dùng • Cú pháp: INT Number • Ví dụ: INT 21H gọi CTCPVN của DOS
  49. Lệnh ngắt INT và IRET • Thực hiện INT:  Cất thanh ghi cờ vào ngăn xếp  IF=0 (cấm các ngắt khác tác động), TF=0 (chạy suốt)  Cất CS vào ngăn xếp  Cất IP vào ngăn xếp  IP=[N*4], CS=[N*4+2] • Gặp IRET:  Lấy IP từ ngăn xếp  Lấy CS từ ngăn xếp  Lấy thanh ghi cờ từ ngăn xếp
  50. Bộ vi xử lý Intel 8088/8086 • Cấu trúc bên trong • Mô tả tập lệnh của 8086 • Lập trình hợp ngữ 8086
  51. Lập trình hợp ngữ với 8086 • Giới thiệu khung của chương trình hợp ngữ • Cách tạo và chạy một chương trình hợp ngữ trên máy IBM PC • Các cấu trúc lập trình cơ bản thực hiện bằng hợp ngữ • Một số chương trình cụ thể
  52. Lập trình hợp ngữ với 8086 • Giới thiệu khung của chương trình hợp ngữ  Cú pháp của chương trình hợp ngữ  Dữ liệu cho chương trình  Biến và hằng  Khung của một chương trình hợp ngữ • Cách tạo và chạy một chương trình hợp ngữ trên máy IBM PC • Các cấu trúc lập trình cơ bản thực hiện bằng hợp ngữ • Một số chương trình cụ thể
  53. Cú pháp của chương trình hợp ngữ 1. .Model Small khai báo kiểu kích thước bộ nhớ 2. .Stack 100 khai báo đoạn ngăn xếp 3. .Data 4. Tbao DB ‘Chuoi da sap xep:’, 10, 13 5. MGB DB ‘a’, ‘Y’, ‘G’, ‘T’, ‘y’, ‘Z’, ‘U’, ‘B’, ‘D’, ‘E’, khai báo đoạn dữ liệu 6. DB ‘$’ 7. .Code 8. MAIN Proc khai báo đoạn mã lệnh 9. MOV AX, @Data ;khoi dau DS 10. MOV DS, AX 11. MOV BX, 10 ;BX: so phan tu cua mang bắt đầu chương trình chính 12. LEA DX, MGB ;DX chi vao dau mang byte 13. DEC BX ;so vong so sanh phai lam 14. LAP: MOV SI, DX ; SI chi vao dau mang 15. MOV CX, BX ; CX so lan so cua vong so 16. MOV DI, SI ;gia su ptu dau la max 17. MOV AL, [DI] ;AL chua phan tu max 18. TIMMAX: chú thích bắt đầu 19. INC SI ;chi vao phan tu ben canh 20. CMP [SI], AL ; phan tu moi > max? bằng dấu ; 21. JNG TIEP ;khong, tim max 22. MOV DI, SI ; dung, DI chi vao max 23. MOV AL, [DI] ;AL chua phan tu max 24. TIEP: LOOP TIMMAX ;tim max cua mot vong so 25. CALL DOICHO ;doi cho max voi so moi 26. DEC BX ;so vong so con lai 27. JNZ LAP ;lam tiep vong so moi 28. MOV AH, 9 ; hien thi chuoi da sap xep 29. MOV DX, Tbao 30. INT 21H 31. MOV AH, 4CH ;ve DOS 32. INT 21H 33. MAIN Endp 34. DOICHO Proc 35. PUSH AX kết thúc chương trình chính 36. MOV AL, [SI] 37. XCHG AL, [DI] 38. MOV [SI], AL 39. POP AX bắt đầu chương trình con 40. RET 41. DOICHO Endp 42. END MAIN kết thúc đoạn mã
  54. Cú pháp của chương trình hợp ngữ • Tên Mã lệnh Các toán hạng ; chú giải • Chương trình dịch không phân biệt chữ hoa, chữ thường • Trường tên:  chứa các nhãn, tên biến, tên thủ tục  độ dài: 1 đến 31 ký tự  tên không được có dấu cách, không bắt đầu bằng số  được dùng các ký tự đặc biệt: ? . @ _ $ %  dấu . phải được đặt ở vị trí đầu tiên nếu sử dụng
  55. Lập trình hợp ngữ với 8086 • Giới thiệu khung của chương trình hợp ngữ  Cú pháp của chương trình hợp ngữ  Dữ liệu cho chương trình  Biến và hằng  Khung của một chương trình hợp ngữ • Cách tạo và chạy một chương trình hợp ngữ trên máy IBM PC • Các cấu trúc lập trình cơ bản thực hiện bằng hợp ngữ • Một số chương trình cụ thể
  56. Dữ liệu cho chương trình • Dữ liệu:  các số hệ số 2: 0011B  hệ số 10: 1234  hệ số 16: 1EF1H, 0ABBAH  Ký tự, chuỗi ký tự: ‘A’, ‘abcd’
  57. Lập trình hợp ngữ với 8086 • Giới thiệu khung của chương trình hợp ngữ  Cú pháp của chương trình hợp ngữ  Dữ liệu cho chương trình  Biến và hằng  Khung của một chương trình hợp ngữ • Cách tạo và chạy một chương trình hợp ngữ trên máy IBM PC • Các cấu trúc lập trình cơ bản thực hiện bằng hợp ngữ • Một số chương trình cụ thể
  58. Biến và hằng • DB (define byte): định nghĩa biến kiểu byte • DW (define word): định nghĩa biến kiểu từ • DD (define double word): định nghĩa biến kiểu từ kép • Biến byte:  Tên DB gia_trị_khởi đầu  Ví dụ: MOV AL, B1 B1 DB 4 B1 DB ? LEA BX, B1 C1 DB ‘$’ MOV AL, [BX] C1 DB 34
  59. Biến và hằng • Biến từ:  Tên DW gia_trị_khởi đầu 1300A  Ví dụ: 13009 13008 9 W1 DW 4 13007 8 W2 DW ? 13006 7 • Biến mảng: 13005 6 13004  M1 DB 4, 5, 6, 7, 8, 9 5 13003 4 M1 13002  M2 DB 100 DUP(0) 13001  M3 DB 100 DUP(?) 13000  M4 DB 4, 3, 2, 2 DUP (1, 2 DUP(5), 6)  M4 DB 4, 3, 2, 1, 5, 5, 6, 1, 5, 5, 6
  60. Biến và hằng • Biến mảng 2 chiều: 1300A 1 6 3 13009 4 2 5 13008 5 13007 2 13006 4 13005  M1 DB 1, 6, 3 3 13004 6 DB 4, 2, 5 13003 1 M1 13002 13001 13000  M2 DB 1, 4 DB 6, 2 MOV AL, M1 ; copy 1 vao AL MOV AH, M1[2] DB 3, 5 MOV BX, 1 MOV SI, 1 MOV CL, M1[BX+SI] MOV AX, Word Ptr M1[BX+SI+2] MOV DL, M1[BX][SI]
  61. Biến và hằng • Biến kiểu xâu ký tự  STR1 DB ‘string’  STR2 DB 73h, 74h, 72h, 69h, 6Eh, 67h  STR3 DB 73h, 74h, ‘r’, ‘i’, 6Eh, 67h • Hằng có tên  Có thể khai báo hằng ở trong chương trình  Thường được khai báo ở đoạn dữ liệu  Ví dụ: CR EQU 0Dh ;CR là carriage return LF EQU 0Ah ; LF là line feed CHAO EQU ‘Hello’ MSG DB CHAO, ‘$’
  62. Lập trình hợp ngữ với 8086 • Giới thiệu khung của chương trình hợp ngữ  Cú pháp của chương trình hợp ngữ  Dữ liệu cho chương trình  Biến và hằng  Khung của một chương trình hợp ngữ • Cách tạo và chạy một chương trình hợp ngữ trên máy IBM PC • Các cấu trúc lập trình cơ bản thực hiện bằng hợp ngữ • Một số chương trình cụ thể
  63. Khung của chương trình hợp ngữ • Khai báo quy mô sử dụng bộ nhớ  .MODEL Kiểu kích thuớc bộ nhớ  Ví dụ: .Model Small Kiểu Mô tả Tiny (hẹp) mã lệnh và dữ liệu gói gọn trong một đoạn Small (nhỏ) mã lệnh nằm trong 1 đoạn, dữ liệu 1 đoạn Medium (tB) mã lệnh nằm trong nhiều đoạn, dữ liệu 1 đoạn Compact (gọn) mã lệnh nằm trong 1 đoạn, dữ liệu trong nhiểu đoạn Large (lớn) mã lệnh nằm trong nhiều đoạn, dữ liệu trong nhiều đoạn, không có mảng nào lớn hơn 64 K Huge (đồ sộ) mã lệnh nằm trong nhiều đoạn, dữ liệu trong nhiều đoạn, các mảng có thể lớn hơn 64 K
  64. Khung của chương trình hợp ngữ • Khai báo đoạn ngăn xếp  .Stack kích thuớc (bytes)  Ví dụ:  .Stack 100 ; khai báo stack có kích thước 100 bytes  Giá trị ngầm định 1KB • Khai báo đoạn dữ liệu:  .Data  Khai báo các biến và hằng • Khai báo đoạn mã  .Code
  65. Khung của chương trình hợp ngữ Stack SS chương trình chương trình CS DS 100h ES 100h PSP PSP .COM . EXE
  66. Khung của chương trình hợp ngữ • Khung của chương trình hợp ngữ để dịch ra file .EXE .Model Small .Stack 100 .Data ;các định nghĩa cho biến và hằng .Code MAIN Proc ;khới đầu cho DS MOV AX, @data MOV DS, AX ;các lệnh của chương trình ;trở về DOS dùng hàm 4CH của INT 21H MOV AH, 4CH INT 21H MAIN Endp ;các chương trình con nếu có END MAIN
  67. Khung của chương trình hợp ngữ • Chương trình Hello.EXE .Model Small .Stack 100 .Data CRLF DB 13,10,’$’ MSG DB ‘Hello! $’ .Code MAIN Proc ;khới đầu cho DS MOV AX, @data MOV DS, AX ;về đầu dòng mới dùng hàm 9 của INT 21H MOV AH,9 LEA DX, CRLF INT 21H ;Hiển thị lời chào dùng hàm 9 của INT 21H MOV AH,9 LEA DX, MSG INT 21H ;về đầu dòng mới dùng hàm 9 của INT 21H MOV AH,9 LEA DX, CRLF INT 21H ;trở về DOS dùng hàm 4CH của INT 21H MOV AH, 4CH INT 21H MAIN Endp END MAIN
  68. Khung của chương trình hợp ngữ • Khung của chương trình hợp ngữ để dịch ra file .COM .Model Tiny .Code ORG 100h START: JMP CONTINUE ;các định nghĩa cho biến và hằng CONTINUE: MAIN Proc ;các lệnh của chương trình INT 20H ;trở về DOS MAIN Endp ;các chương trình con nếu có END START
  69. Khung của chương trình hợp ngữ FFFFH SP Chiều tiến của ngăn xếp Chiều tiến của mã và dữ liệu CONTINUE: Dữ liệu 0100H JMP CONTINUE IP Đoạn đầu chương trình 0000H Program segment prefix
  70. Khung của chương trình hợp ngữ • Chương trình Hello.COM .Model Tiny .Code ORG 100H START: JMP CONTINUE CRLF DB 13,10,’$’ MSG DB ‘Hello! $’ CONTINUE: MAIN Proc ;về đầu dòng mới dùng hàm 9 của INT 21H MOV AH,9 LEA DX, CRLF INT 21H ;Hiển thị lời chào dùng hàm 9 của INT 21H MOV AH,9 LEA DX, MSG INT 21H ;về đầu dòng mới dùng hàm 9 của INT 21H MOV AH,9 LEA DX, CRLF INT 21H ;trở về DOS INT 20H MAIN Endp END START
  71. Lập trình hợp ngữ với 8086 • Giới thiệu khung của chương trình hợp ngữ • Cách tạo và chạy một chương trình hợp ngữ trên máy IBM PC • Các cấu trúc lập trình cơ bản thực hiện bằng hợp ngữ • Một số chương trình cụ thể
  72. Cách tạo một chương trình hợp ngữ Tạo ra tệp văn bản của chương trình *.asm Dùng MASM để dịch ra mã máy *.obj Dùng LINK để nối tệp . obj thành *.exe không Dịch được ra .com? Dùng exe2bin để dịch *.exe thành *.com chạy chương trình
  73. Lập trình hợp ngữ với 8086 • Giới thiệu khung của chương trình hợp ngữ • Cách tạo và chạy một chương trình hợp ngữ trên máy IBM PC • Các cấu trúc lập trình cơ bản thực hiện bằng hợp ngữ  Cấu trúc lựa chọn  Cấu trúc lặp • Một số chương trình cụ thể
  74. Cấu trúc lựa chọn If-then • If (điều_kiện) then (công_việc) • Ví dụ: Gán cho BX giá trị tuyệt đối của AX ; If AX<0 CMP AX, 0 ; AX<0 ? JNL End_if ; không, thoát ra ; then NEG AX ; đúng, đảo dấu End_if: MOV BX, AX ;gán
  75. Cấu trúc lựa chọn If-then-else • If (điều_kiện) then (công_việc1) else (công_việc2) • Ví dụ: if AX<BX then CX=0 else CX=1 ; if AX<BX CMP AX, BX ; AX<BX ? JL Then_ ; đúng, CX=0 ;else MOV CX, 1 ; sai, CX=1 JMP End_if Then_: MOV CX, 0; End_if:
  76. Cấu trúc lựa chọn case • case Biểu thức Giá trị 1: công việc 1 Giá trị 2: công việc 2 Giá trị N: công việc N End Case CMP AX, 0 ; • Ví dụ: JL AM ; AX 0 Nếu AX=0 thì CX=0 AM: MOV CX, -1 Nếu AX>0 thì CX=1 JMP End_case Khong: MOV CX, 0 JMP End_case DUONG: MOV CX, 1 End_case:
  77. Cấu trúc lặp FOR-DO • for (số lần lặp) do (công việc) khởi tạo bộ đếm ví dụ: Hiển thị một dòng ký tự $ trên màn hình công việc MOV CX, 80 ;số lần lặp MOV AH,2 ;hàm hiển thị giảm bộ đếm đi 1 MOV DL,’$’ ;DL chứa ký tự cần hiển thị HIEN: INT 21H ; Hiển thị LOOP HIEN End_for S bộ đếm=0? Đ
  78. Cấu trúc lặp While-DO • while (điều kiện) do (công việc) ví dụ: đếm số ký tự đọc được từ bàn phím, S khi gặp ký tự CR thì thôi Điều kiện XOR CX, CX ;CX=0 Đ MOV AH,1 ;hàm đọc ký tự từ bàn phím TIEP: INT 21H ; đọc một ký tự vào AL công việc CMP AL, 13 ; đọc CR? JE End_while ; đúng, thoát INC CX ; sai, thêm 1 ký tự vào tổng JMP TIEP ; đọc tiếp End_while:
  79. Cấu trúc lặp Repeat-until • Repeat (công việc) until (điều kiện) ví dụ: đọc từ bàn phím cho tới khi gặp ký tự CR thì thôi công việc MOV AH,1 ;hàm đọc ký tự từ bàn phím TIEP: INT 21H ; đọc một ký tự vào AL Điều kiện CMP AL, 13 ; đọc CR? JNE TIEP ; chưa, đọc tiếp Đ End_: S
  80. Lập trình hợp ngữ với 8086 • Giới thiệu khung của chương trình hợp ngữ • Cách tạo và chạy một chương trình hợp ngữ trên máy IBM PC • Các cấu trúc lập trình cơ bản thực hiện bằng hợp ngữ • Một số chương trình cụ thể
  81. Xuất nhập dữ liệu • 2 cách:  Dùng lệnh IN, OUT để trao đổi với các thiết bị ngoại vi  phức tạp vì phải biết địa chỉ cổng ghép nối thiết bị  Các hệ thống khác nhau có địa chỉ khác nhau  Dùng các chương trình con phục vụ ngắt của DOS và BIOS  đơn giản, dễ sử dụng  không phụ thuộc vào hệ thống • Ngắt 21h của DOS:  Hàm 1: đọc 1 ký tự từ bàn phím  Vào: AH=1  Ra: AL=mã ASCII của ký tự, AL=0 khi ký tự là phím chức năng  Hàm 2: hiện 1 ký tự lên màn hình  Vào: AH=2 DL=mã ASCII của ký tự cần hiển thị  Hàm 9: hiện chuỗi ký tự với $ ở cuối lên màn hình  Vào: AH=9 DX=địa chỉ lệch của chuỗi ký tự cần hiẻn thị  Hàm 4CH: kết thúc chương trình loại .exe  Vào: AH=4CH
  82. Một số chương trình cụ thể • Ví dụ 1: Lập chương trình yêu cầu người sử dụng gõ vào một chữ cái thường và hiển thị dạng chữ hoa và mã ASCII dưới dạng nhị phân của chữ cái đó lên màn hình  Ví dụ:  Hay nhap vao mot chu cai thuong: a  Mã ASCII dưới dạng nhị phân của a la: 11000001  Dang chu hoa cua a la: A • Ví dụ 2: Đọc từ bàn phím một số hệ hai (dài nhất là 16 bit), kết quả đọc được để tại thanh ghi BX. Sau đó hiện nội dung thanh ghi BX ra màn hình. • Ví dụ 3: Nhập một dãy số 8 bit ở dạng thập phân, các số cách nhau bằng 1 dấu cách và kết thúc bằng phím Enter. Sắp xếp dãy số theo thứ tự tăng dần và in dãy số đã sắp xếp ra màn hình.
  83. Một số chương trình cụ thể • Ví dụ 4: Viết chương trình cho phép nhập vào kích thước M*N và các phần tử của một mảng 2 chiều gồm các số thập phân 8 bit. Tìm số lớn nhất và nhỏ nhất của mảng, in ra màn hình Tính tổng các phần tử của mảng và in ra màn hình Chuyển thành mảng N*M và in mảng mới ra màn hình Hãy nhập giá trị M= Hãy nhập giá trị N= Nhập phần tử [1,1]= Nhập phần tử [1,2] Số lớn nhất là phần tử [3,4]=15 Số nhỏ nhất là phần tử [1,2]=2 Tổng=256
  84. Bộ vi xử lý Intel 8088/8086 • Các chế độ địa chỉ của 8086  Chế độ địa chỉ thanh ghi  Chế độ địa chỉ tức thì  Chế độ địa chỉ trực tiếp  Chế độ địa chỉ gián tiếp qua thanh ghi  Chế độ địa chỉ tương đối cơ sở  Chế độ địa chỉ tương đối chỉ số  Chế độ địa chỉ tương đối chỉ số cơ sở • Cách mã hoá lệnh của 8086
  85. Chế độ địa chỉ thanh ghi (Register Addressing Mode) • Dùng các thanh ghi như là các toán hạng • Tốc độ thực hiện lệnh cao • Ví dụ:  MOV BX, DX ; Copy nội dung DX vào BX  MOV AL, BL ; Copy nội dung BL vào AL  MOV AL, BX ; không hợp lệ vì các thanh ghi có kích thước khác nhau  MOV ES, DS ; không hợp lệ (segment to segment)  MOV CS, AX ; không hợp lệ vì CS không được dùng làm thanh ghi đích  ADD AL, DL ; Cộng nội dung AL và DL rồi đưa vào AL
  86. Chế độ địa chỉ tức thì (Immediate Addressing Mode) • Toán hạng đích là thanh ghi hoặc ô nhớ • Toán hạng nguồn là hằng số • Dùng để nạp hằng số vào thanh thi (trừ thanh ghi đoạn và thanh cờ) hoặc vào ô nhớ trong đoạn dữ liệu DS • Ví dụ:  MOV BL, 44 ; Copy số thập phân 44 vào thanh ghi BL  MOV AX, 44H ; Copy 0044H vào thanh ghi AX  MOV AL, ‘A’ ; Copy mã ASCII của A vào thanh ghi AL  MOV DS, 0FF0H ; không hợp lệ  MOV AX, 0FF0H ;  MOV DS, AX ;  MOV [BX], 10 ; copy số thập phân 10 vào ô nhớ DS:BX
  87. Chế độ địa chỉ trực tiếp (Direct Addressing Mode) • Một toán hạng là địa chỉ ô nhớ chứa dữ liệu • Toán hạng kia chỉ có thể là thanh ghi • Ví dụ:  MOV AL, [1234H] ; Copy nội dung ô nhớ có địa chỉ DS:1234 vào AL  MOV [ 4320H ], CX ; Copy nội dung của CX vào 2 ô nhớ liên tiếp DS: 4320 và DS: 4321
  88. Chế độ địa chỉ gián tiếp qua thanh ghi (Register indirect Addressing Mode) • Một toán hạng là thanh ghi chứa địa chỉ của 1 ô nhớ dữ liệu • Toán hạng kia chỉ có thể là thanh ghi • Ví dụ:  MOV AL, [BX] ; Copy nội dung ô nhớ có địa chỉ DS:BX vào AL  MOV [ SI ], CL ; Copy nội dung của CL vào ô nhớ có địa chỉ DS:SI  MOV [ DI ], AX ; copy nội dung của AX vào 2 ô nhớ liên tiếp DS: DI và DS: (DI +1)
  89. Chế độ địa chỉ tương đối cơ sở (Based relative Addressing Mode) • Một toán hạng là thanh ghi cơ sở BX, BP và các hằng số biểu diễn giá trị dịch chuyển • Toán hạng kia chỉ có thể là thanh ghi • Ví dụ:  MOV CX, [BX]+10 ; Copy nội dung 2 ô nhớ liên tiếp có địa chỉ DS:BX+10 và DS:BX+11 vào CX  MOV CX, [BX+10] ; Cách viết khác của lệnh trên  MOV AL, [BP]+5 ; copy nội dung của ô nhớ SS:BP+5 vào thanh ghi AL
  90. Chế độ địa chỉ tương đối chỉ số (Indexed relative Addressing Mode) • Một toán hạng là thanh ghi chỉ số SI, DI và các hằng số biểu diễn giá trị dịch chuyển • Toán hạng kia chỉ có thể là thanh ghi • Ví dụ:  MOV AX, [SI]+10 ; Copy nội dung 2 ô nhớ liên tiếp có địa chỉ DS:SI+10 và DS:SI+11 vào AX  MOV AX, [SI+10] ; Cách viết khác của lệnh trên  MOV AL, [DI]+5 ; copy nội dung của ô nhớ DS:DI+5 vào thanh ghi AL
  91. Chế độ địa chỉ tương đối chỉ số cơ sở ( Based Indexed relative Addressing Mode) • Ví dụ:  MOV AX, [BX] [SI]+8 ; Copy nội dung 2 ô nhớ liên tiếp có địa chỉ DS:BX+SI+8 và DS:BX+SI+9 vào AX  MOV AX, [BX+SI+8] ; Cách viết khác của lệnh trên  MOV CL, [BP+DI+5] ; copy nội dung của ô nhớ SS:BP+DI+5 vào thanh ghi CL
  92. Tóm tắt các chế độ địa chỉ Chế độ địa chỉ Toán hạng Thanh ghi đoạn ngầm định Thanh ghi Thanh ghi Tức thì Dữ liệu Trực tiếp [offset] DS Gián tiếp qua thanh ghi [BX] DS [SI] DS [DI] DS Tương đối cơ sở [BX] + dịch chuyển DS [BP] + dịch chuyển SS Tương đối chỉ số [DI] + dịch chuyển DS [SI] + dịch chuyển DS Tương đối chỉ số cơ sở [BX] + [DI]+ dịch chuyển DS [BX] + [SI]+ dịch chuyển DS [BP] + [DI]+ dịch chuyển SS [BP] + [SI]+ dịch chuyển SS
  93. Bỏ chế độ ngầm định thanh ghi đoạn (Segment override) • Ví dụ:  MOV AL, [BX]; Copy nội dung ô nhớ có địa chỉ DS:BX vào AL  MOV AL, ES:[BX] ; Copy nội dung ô nhớ có địa chỉ ES:BX vào AL
  94. Bộ vi xử lý Intel 8088/8086 • Các chế độ địa chỉ của 8086 • Cách mã hoá lệnh của 8086
  95. Cách mã hoá lệnh của 8086 Opcode MOD-REG-R/M Dịch chuyển Tức thì 1-2 byte 0-1 byte 0-2 byte 0-2 byte • Một lệnh có độ dài từ 1 đến 6 byte D W W=0 dữ liệu 1 byte Opcode W=1 dữ liệu 2 byte D=1 dữ liệu đi đến thanh ghi cho bởi 3 bit REG D=0 dữ liệu đi từ thanh ghi cho bởi 3 bit REG
  96. Cách mã hoá lệnh của 8086 MOD REG R/M MOD <> 11 00 không có dịch chuyển Thanh ghi Mã Mã Chế độ địa chỉ 01 dịch chuyển 8 bit 10 dịch chuyển 16 bit W=1 W=0 000 DS:[BX+SI] 11 R/M là thanh ghi AX AL 000 001 DS:[BX+DI] BX BL 011 010 SS:[BP+SI] CX CL 001 011 SS:[BP+DI] DX DL 010 100 DS:[SI] SP AH 100 101 DS:[DI] DI BH 111 110 SS:[BP] BP CH 101 111 DS:[BX] SI DH 110
  97. Cách mã hoá lệnh của 8086 • Ví dụ: chuyển lệnh MOV CL, [BX] sang mã máy  opcode MOV: 100010  Dữ liệu là 1 byte: W=0  Chuyển tới thanh ghi: D=1  Không có dịch chuyển: MOD=00  [BX] nên R/M=111  CL nên REG=001 1 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 MOV MOD CL [BX] D W Ví dụ 2: chuyển lệnh MOV [SI+F3H], CL sang mã máy