Bài giảng Kế toán xây dựng cơ bản

Nội dung text: Bài giảng Kế toán xây dựng cơ bản

1. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Chæång mäüt NHÆÎNG VÁÚN ÂÃÖ CHUNG VÃÖ HAÛCH TOAÏN TRONG DOANH NGHIÃÛP XÁY DÆÛNG CÅ BAÍN 1.1 Âàûc âiãøm cuía hoaût âäüng kinh doanh xáy dæûng cå baín âãún haûch toaïn kãú toaïn Xáy dæûng cå baín laì ngaình saín xuáút váût cháút quan troüng thuäüc lénh væûc cäng nghiãûp nhàòm taûo nãn cå såí haû táöng cho xaî häüi. Thäng thæåìng cäng taïc xáy dæûng cå baín do caïc âån vë nháûn tháöu tiãún haình. Âæïng trãn goïc âäü kãú toaïn taìi chênh thç hoaût âäüng cuía doanh nghiãûp xáy dæûng cå baín coï nhæîng âàûc âiãøm cå baín sau: - Saín pháøm xáy làõp laì caïc cäng trçnh, caïc váût kiãún truïc âaïp æïng nhu cáöu sæí duûng toaìn xaî häüi trong caïc lénh væûc dán duûng, cáöu âæåìng hoàûc thuíy låüi. Ngoaìi ra saín pháøm xáy dæûng cå baín coìn coï thãø laì caïc tæ liãûu lao âäüng âãø tiãúp tuûc quaï trçnh saín xuáút chàóng haûn caïc nhaì xæåíng, xê nghiãûp Nhæîng saín pháøm naìy coï quy mä låïn, kãút cáúu phæïc taûp, thåìi gian saín xuáút daìi nhæng nãúu xeït tæìng saín pháøm thç ta laûi bàõt gàûp tênh âån chiãúc. Do váûy, viãûc täø chæïc quaín lyï vaì haûch toaïn nháút thiãút phaíi coï dæû toaïn thiãút kãú, thi cäng. - Saín pháøm xáy dæûng cå baín cäú âënh taûi nåi saín xuáút, âoìi hoíi âàût trãn mäüt khu væûc âëa lyï nháút âënh thæåìng âæåüc khaïch haìng choün træåïc, âãø thæûc hiãûn âæåüc quaï trçnh saín xuáút thç caïc nguäön nhán læûc, váût læûc ( maïy moïc thiãút bë, cäng cuû lao âäüng, nguyãn váût liãûu ) phaíi di chuyãøn thæåìng xuyãn theo âëa âiãøm thi cäng. Chênh vç âàûc thuì cuía saín pháøm xáy làõp nhæ váûy âaî laìm aính hæåíng âãún cå cáúu cuía caïc doanh nghiãûp xáy dæûng, bao gäöm nhiãöu âån vë nháûn tháöu raíi taïc khàõp nåi, taïch råìi våïi bäü pháûn kãú toaïn cuía âån vë chuí quaín. - Baín cháút cuía saín pháøm xáy dæûng cuìng våïi cå cáúu hoaût âäüng cuía caïc doanh nghiãûp xáy dæûng âaî dáùn âãún tçnh traûng mäùi håüp âäöng xáy dæûng thæåìng chiãúm gáön hãút thåìi læåüng trong nàm kãú toaïn cuía doanh nghiãûp . - Giaï tiãu thuû cuía saín pháøm xáy dæûng cå baín dæûa theo giaï dæû toaïn trãn cå såí âaî âiãöu chènh thãm pháön thæûc tãú phaït sinh ngoaìi dæû toaïn âæåüc duyãût hoàûc giaï thoía thuáûn våïi chuí âáöu tæ tæì træåïc; do váûy tênh haìng hoïa cuía saín pháøm xáy làõp thãø hiãûn khäng roî raìng. Táút nhiãn trong näüi dung män hoüc naìy seî chæa âãö cáûp âãún caïc doanh nghiãûp kinh doanh báút âäüng saín vaì nhaì åí. 1
2. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín - Pháön låïn cäng viãûc theo håüp âäöng xáy dæûng cáön phaíi thæûc hiãûn làõp raïp nhiãöu loaûi váût liãûu nhiãöu bäü pháûn chi tiãút thuäüc nhæîng nguäön læûc khan hiãúm quan troüng, do váûy phaíi coï kãú hoaûch täø chæïc thi cäng cuû thãø âãø traïnh täúi âa sæû giaïn âoaûn trong thi cäng cäng trçnh. Sæû giaïn âoaûn cuía cäng trçnh aính hæåíng ráút låïn âãún khaí nàng quay voìng väún cuía doanh nghiãûp. - Täø chæïc saín xuáút trong caïc doanh nghiãûp xáy dæûng cå baín åí næåïc ta hiãûn nay, pháön låïn âãöu theo phæång thæïc khoaïn goün caïc cäng trçnh, caïc haûng muûc cäng trçnh âãún caïc âäüi, caïc xê nghiãûp xáy làõp trong näüi bäü doanh nghiãûp theo tæìng håüp âäöng xáy dæûng âáúu tháöu âæåüc.Trong giaï khoaïn goün bao gäöm caí tiãön nhán cäng, nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû thi cäng vaì caïc chi phê chung cuía bäü pháûn nháûn khoaïn. Tæì caïc âàûc âiãøm vãö hoaût âäüng kinh doanh vaì saín pháøm cuía ngaình xáy dæûng dáùn âãún nhæîng âiãøm khaïc biãût nháút âënh trong tæìng pháön haình cäng taïc kãú toaïn. Tuy nhiãn, vãö cå baín cäng taïc kãú toaïn cuía doanh nghiãûp xáy dæûng cå baín cuîng bao gäöm caïc pháön haình kãú toaïn tæång tæû nhæ caïc doanh nghiãûp cäng nghiãûp: kãú toaïn nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû; kãú toaïn lao âäüng tiãön læång; kãú toaïn taìi saín cäú âënh;kãú toaïn chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm Nhæîng âiãøm khaïc biãût seî láön læåüt âæåüc giåïi thiãûu åí näüi dung cuía caïc chæång tiãúp theo. 1.2 Hãû thäúng taìi khoaín kãú toaïn doanh nghiãûp xáy dæûng xáy làõp Theo nguyãn lyï kãú toaïn, thç kãú toaïn doanh nghiãûp xáy làõp cuîng chênh laì kãú toaïn cuía mäüt daûng doanh nghiãûp saín xuáút cäng nghiãûp, do váûy vãö cå baín hãû thäúng taìi khoaín kãú toaïn cuía doanh nghiãûp xáy làõp cuîng coï khaï nhiãöu taìi khoaín truìng våïi hãû thäúng taìi khoaín kãú toaïn thäúng nháút aïp duûng âäúi våïi caïc doanh nghiãûp saín xuáút kinh doanh thäng thæåìng. Tuy nhiãn âãø phuì håüp våïi âàûc thuì cuía caïc âäúi tæåüng haûch toaïn kãú toaïn trong doanh nghiãûp xáy làõp, ngaìy16/12/1998 Bäü Taìi chênh âaî ban haình hãû thäúng taìi khoaín kãú toaïn aïp duûng cho caïc doanh nghiãûp xáy làõp keìm theo Quyãút âënh säú 1864/1998/QÂ- BTC vãö viãûc “ Ban haình chãú âäü kãú toaïn aïp duûng cho caïc doanh nghiãûp xáy làõp”. Âãún ngaìy 09/10/2002 âãø hæåïng dáùn thæûc hiãûn kãú toaïn phuì håüp våïi caïc chuáøn mæûc kãú toaïn måïi, Bäü Taìi chênh âaî ban haình Thäng tæ 89/2002/TT-BTC, Thäng tæ naìy cuîng taûo nãn mäüt säú thay âäøi âaïng kãø trong hãû thäúng taìi khoaín kãú toaïn . 2
3. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín HÃÛ THÄÚNG TAÌI KHOAÍN KÃÚ TOAÏN AÏP DUÛNG CHO DOANH NGHIÃÛP XÁY LÀÕP Âaî sæía âäøi bäø sung theo chãú âäü kãú toaïn keìm theo quyãút âënh 15/2006/QÂ-BTC ngaìy 20-3-2006 vaì caïc thäng tæ coï hiãûu læûc hiãûn haình . SÄÚ HIÃÛU TAÌI KHOAÍN TÃN TAÌI KHOAÍN GHI CHUÏ Cáúp 1 Cáúp 2 Cáúp 3 1 2 3 4 5 LOAÛI TAÌI KHOAÍN 1 TAÌI SAÍN LÆU ÂÄÜNG 111 Tiãön màût 1111 Tiãön Viãût Nam 1112 Ngoaûi tãû 1113 Vaìng baûc, kim khê quyï, âaï quyï 112 Tiãön gæíi ngán haìng 1121 Tiãön Viãût Nam 1122 Ngoaûi tãû 1123 Vaìng baûc, kim khê quyï, âaï quyï 113 Tiãön âang chuyãøn 1131 Tiãön Viãût Nam 1132 Ngoaûi tãû 121 Âáöu tæ chæïng khoaïn ngàõn haûn 1211 Cäø phiãúu 1212 Traïi phiãúu, tên phiãúu, kyì phiãúu 128 Âáöu tæ ngàõn haûn khaïc 1281 Tiãön gæíi coï kyì haûn 1288 Âáöu tæ ngàõn haûn khaïc 129 Dæû phoìng giaím giaï âáöu tæ ngàõn haûn 131 Phaíi thu khaïch haìng Chi tiãút theo âäúi tæåüng 133 Thuãú giaï trë gia tàng âæåüc kháúu træì 1331 Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì cuía haìng hoaï, dëch vuû 1332 Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì cuía TSCÂ 136 Phaíi thu näüi bäü 1361 Väún kinh doanh åí caïc âån vë træûc thuäüc Duìng åí âån vë cáúp trãn 1362 Taûm æïng giaï trë khäúi læåüng xáy làõp 1368 Phaíi thu näüi bäü khaïc 138 Phaíi thu khaïc 3
4. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 1 2 3 4 5 1381 Taìi saín thiãúu chåì xæí lyï 1385 Phaíi thu vbãö cäø pháön hoaï 1388 Phaíi thu khaïc 139 Dæû phoìng phaíi thu khoï âoìi 141 Taûm æïng Chi tiãút theo âäúi tæåüng 1411 Taûm æïng læång vaì caïc khoaín phuû cáúp theo læång 1412 Taûm æïng mua váût tæ, haìng hoïa 1413 Taûm æïng chi phê giao khoaïn xáy làõp näüi bäü 1418 Taûm æïng khaïc 142 Chi phê traí træåïc ngàõn haûn 144 Cáöm cäú, kyï cæåüc, kyï quyî ngàõn haûn 151 Haìng mua âang âi trãn âæåìng 152 Nguyãn liãûu, váût liãûu 1521 Nguyãn liãu, váût liãûu chênh 1522 Váût liãûu phuû Chi tiãút theo yãu cáöu quaín lyï maì coï thãø bäø 1523 Nhiãn liãûu sung taìi khoaín cúp 2 1524 Phuû tuìng thay thãú hoàûc cáúp 3 1526 Thiãút bë xáy dæûng cå baín 1528 Váût liãûu khaïc 153 Cäng cuû, duûng cuû 1531 Cäng cuû, duûng cuû 1532 Bao bç luán chuyãøn 1533 Âäö duìng cho thuã 154 Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang 1541 Xáy làõp 1542 Saín pháøm khaïc 1543 Dëch vuû 1544 Chi phê baío haình 155 Thaình pháøm 156 Haìng hoaï 1561 Giaï mua haìng hoaï 1562 Chi phê thu mua haìng hoaï 1567 Haìng hoaï báút âäüng saín 157 Haìng gæíi âi baïn 158 Haìng hoaï kho baío thuãú 159 Dæû phoìng giaím giaï haìng täön kho 1591 Dæû phoìng giaím giaï nguyãn váût liãûu, CC-DC 1592 Dæû phoìng giaím giaï thaình pháøm, haìng hoïa 161 Chi sæû nghiãûp 4
5. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 1 2 3 4 5 1611 Chi sæû nghiãûp nàm træåïc 1612 Chi sæû nghiãûp nàm nay LOAÛI TAÌI KHOAÍN 2 TAÌI SAÍN CÄÚ ÂËNH 211 Taìi saín cäú âënh hæîu hçnh 211 Nhaì cæía, váût kiãún truïc 2112 Maïy moïc, thiãút bë 2113 Phæång tiãûn váûn taíi, truyãön dáùn 2114 Thiãút bë, duûng cuû quaín lyï 2115 Daìn giaïo, cäúp pha 2118 Taìi saín cäú âënh khaïc 212 Taìi saín cäú âënh thuã taìi chênh 213 Taìi saín cäú âënh vä hçnh 2131 Quyãön sæí duûng âáút 2132 Quyãön phaït haình 2133 Baín quyãön, bàòng saïng chãú 2134 Nhaîn hiãûu haìng hoaï 2135 Pháön mãöm maïy vi tênh 2136 Giáúy pheïp vaì giáúy pheïp nhæåüng quyãön 2138 Taìi saín cäú âënh vä hçnh khaïc 214 Hao moìn taìi saín cäú âënh 2141 Hao moìn taìi saín cäú âënh hæîu hçnh 2142 Hao moìn taìi saín cäú âënh thuã taìi chênh 2143 Hao moìn taìi saín cäú âënh vä hçnh 2147 Hao moìn baït âäüng saín 221 Âáöu tæ chæïng khoaïn daìi haûn 2211 Cäø phiãúu 2212 Traïi phiãúu 222 Goïp väún liãn doanh 228 Âáöu tæ daìi haûn khaïc 229 Dæû phoìng giaím giaï âáöu tæ daìi haûn 241 Xáy dæûng cå baín dåí dang 2411 Mua sàõm taìi saín cäú âënh 2412 Xáy dæûng cå baín 2413 Sæîa chæîa låïn taìi saín cäú âënh 242 Chi phê traí træåïc daìi haûn 244 Kyï quyî, kyï cæåüc daìi haûn LOAÛI TAÌI KHOAÍN 3 NÅÜ PHAÍI TRAÍ 311 Vay ngàõn haûn 5
6. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 1 2 3 4 5 315 Nåü daìi haûn âãún haûn traí 3151 Nåü daìi haûn âãún haûn traí ngán haìng 3152 Nåü daìi haûn âãún haûn traí âäúi tæång khaïc 331 Phaíi traí ngæåìi baïn 3311 Phaíi traí cho âäúi tæåüng khaïc 3312 Phaíi traí cho bãn nháûn tháöu, nháûn tháöu phuû 333 Thuãú vaì caïc khoaín phaíi näüp Nhaì næåïc 3331 Thuãú giaï trë gia tàng 33311 Thuãú GTGT âáöu ra 33312 Thuãú GTGT haìng nháûp kháøu 3332 Thuãú tiãu thuû âàûc biãût 3333 Thuãú xuáút, nháûp kháøu 3334 Thuãú thu nháûp doanh nghiãûp 3335 Thu trãn väún 3336 Thuãú taìi nguyãn 3337 Thuãú nhaì âáút, tiãön thuã âáút 3338 Caïc loaûi thuãú khaïc 3339 Phê, lãû phê vaì caïc khoaín phaíi näüp khaïc 334 Phaíi traí cäng nhán viãn 3341 Phaíi traí cäng nhán viãn 3342 Phaíi traí lao âäüng thuã ngoaìi 335 Chi phê phaíi traí 3351 Trêch træåïc chi phê baío haình 3352 Chi phê phaíi traí 336 Phaíi traí näüi bäü 3362 Phaíi traí vãö khäúi læåüng xáy làõp nhán khoaïn näüi bäü 3368 Phaíi traí näüi bäü khaïc 337 Thanh toaïn theo tiãún âäü kãú hoaûch håüp âäöng xd 338 Phaíi traí, phaíi näüp khaïc 3381 Taìi saín thæìa chåì xæí lyï 3382 Kinh phê cäng âoaìn 3383 Baío hiãøm xaî häüi 3384 Baío hiãøm y tãú 3387 Doanh thu chæa thæûc hiãûn 3388 Phaíi traí, phaíi näüp khaïc 341 Vay daìi haûn 342 Nåü daìi haûn 343 Traïi phiãúu phaït haình 3431 Mãûnh giaï traïi phiãúu 3432 Chiãút kháúu traïi phiãúu 3433 Phuû träüi traïi phiãúu 6
7. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 1 2 3 4 5 344 Nháûn kyï quyî, kyï cæåüc daìi haûn LOAÛI TAÌI KHOAÍN 4 NGUÄÖN VÄÚN CHUÍ SÅÍ HÆÎU 411 Nguäön väún kinh doanh 412 Chãnh lãûch âaïnh giaï laûi taìi saín 413 Chãnh lãûch tyí giaï 4131 Chãnh lãûch tyí giaï häúi âoaïi âaïnh giaï laûi cuäúi nàm TC 4132 Chãnh lãûch tyí giaï häúi âoaïi trong giai âoaûn ÂTXDCB 4133 Chãnh lãûch tyí giaï häúi âoaïi tæì chuyãøn âäøi baïo caïo TC 414 Quyî âáöu tæ phaït triãøn 4141 Quîy âáöu tæ phaït triãøn 4142 Quyî nghiãn cæïu khoa hoüc vaì âaìo taûo 415 Quyî dæû phoìng taìi chênh 416 Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp viãûc laìm 421 Låüi nhuáûn chæa phán phäúi 4211 Låüi nhuáûn nàm træåïc 4212 Låüi nhuáûn nàm nay 431 Quyî khen thæåíng, phuïc låüi 4311 Quyî khen thæåíng 4312 Quyî phuïc låüi 4313 Quyî phuïc låüi âaî hçnh thaình taìi saín cäú âënh 441 Nguäön väún âáöu tæ xáy dæûng cå baín 451 Quyî quaín lyï cáúp trãn Duìng choT.Cty,táûp âoaìn. 461 Nguäön kinh phê sæû nghiãûp 4611 Nguäön kinh phê sæû nghiãûp nàm træåïc 4612 Nguäön kinh phê sæû nghiãûp nàm nay 466 Nguäön kinh phê âaî hçnh thaình taìi saín cäú âënh LOAÛI TAÌI KHOAÍN 5 DOANH THU 511 Doanh thu baïn haìng vaì cung cáúp dëch vuû 5111 Doanh thu baïn haìng hoaï 5112 Doanh thu baïn caïc T.pháøm, SP XL hoaìn thaình Chi tiãút theo yãu 51121 Doanh thu ban saín pháøm xáy làõp cáöu quaín lyï 51122 Doanh thu baïn saín pháøm khaïc 5113 Doanh thu cung cáúp dëch vuû 5114 Doanh thu tråü cáúp, tråü giaï 512 Doanh thu näüi bäü 5121 Doanh thu baïn haìng hoïa 7
8. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 1 2 3 4 5 5122 Doanh thu baïn caïc TP, SPXL hoaìn thaình 51221 Doanh thu baïn saín pháøm xáy làõp 51222 Doanh thu baïn saín pháøm khaïc 5123 Doanh thu cung cáúp dëch vuû 515 Doanh thu hoaût âäüng taìi chênh Chi tiãút theo hoaût âäüng 521 Chiãút kháúu thæång maûi 5211 Chiãút kháúu haìng hoaï 5212 Chiãút kháúu thaình pháøm 5213 Chiãút kháúu dëch vu û 531 Haìng baïn bë traí laûi 532 Giaím giaï haìng baïn LOAÛI TAÌI KHOAÍN 6 CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT, KINH DOANH 621 Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp 622 Chi phê nhán cäng træûc tiãúp 623 Chi phê sæí duûng maïy thi cäng 6231 Chi phê nhán cäng 6232 Chi phê váût liãûu 6233 Chi phê duûng cuû saín xuáút 6234 Chi phê kháúu hao maïy thi cäng 6237 Chi phê dëch vuû mua ngoaìi 6238 Chi phê bàòng tiãön khaïc 627 Chi phê saín xuáút chung 6271 Chi phê nhán viãn phán xæåíng 6272 Chi phê váût liãûu 6273 Chi phê duûng cuû saín xuáút 6274 Chi phê kháúu hao TSCÂ 6277 Chi phê dëch vuû mua ngoaìi 6278 Chi phê bàòng tiãön khaïc 632 Giaï väún haìng baïn 635 Chi phê taìi chênh 641 Chi phê baïn haìng 6411 Chi phê nhán viãn 6412 Chi phê váût liãûu, bao bç 6413 Chi phê duûng cuû, âäö duìng 6414 Chi phê kháúu hao TSCÂ 6415 Chi phê baío haình 6417 Chi phê dëch vuû mua ngoaìi 8
9. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 1 2 3 4 5 6418 Chi phê khaïc bàòng tiãön 642 Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp 6421 Chi phê nhán viãn quaín lyï 6422 Chi phê váût liãûu quaín lyï 6423 Chi phê âäö duìng vàn phoìng 6424 Chi phê kháúu hao TSCÂ 6425 Thuãú, phê vaì lãû phê 6426 Chi phê dæû phoìng 6427 Chi phê dëch vuû mua ngoaìi 6428 Chi phê bàòng tiãön khaïc LOAÛI TAÌI KHOAÍN 7 THU NHÁÛP HOAÛT ÂÄÜNG KHAÏC 711 Thu nháûp hoaût âäüng khaïc LOAÛI TAÌI KHOAÍN 8 CHI PHÊ HOAÛT ÂÄÜNG KHAÏC 811 Chi phê hoaût âäüng khaïc LOAÛI TAÌI KHOAÍN 9 XAÏC ÂËNH KÃÚT QUAÍ KINH DOANH 911 Xaïc âënh kãút quaí kinh doanh LOAÛI TAÌI KHOAÍN 0 TAÌI KHOAÍN NGOAÛI BAÍNG 001 Taìi saín thuã ngoaìi 002 Váût tæ, haìng hoaï nháûn giæî häü, nháûn gia cäng 003 Haìng hoaï nháûn baïn häü, nháûn kyï gæíi 004 Nåü khoï âoìi âaî xæí lyï 005 Nguäön väún vay bàòng ngoaûi tãû 007 Ngoaûi tãû caïc loaûi 008 Haûn mæïc kinh phê 0081 Haûn mæïc kinh phê thuäüc ngán saïch TW 0082 Haûn mæïc kinh phê thuäüc ngán saïch ÂP 009 Nguäön väún kháúu hao cå baín 9
10. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Chæång hai Kãú TOAÏN VÁÛT LIÃÛU VAÌ CÄNG CUÛ DUÛNG CUÛ LAO ÂÄÜNG TRONG DOANH NGHIÃÛP XÁY LÀÕP 2.1 Nhæîng váún âãö chung vãö váût liãûu xáy dæûng vaì cäng cuû duûng cuû lao âäüng trong cäng taïc kãú toaïn 2.1.1 Khaïi niãûm vaì âàûc âiãøm cuía váût liãûu, cäng cuû duûng cuû lao âäüng Váût liãûu xáy dæûng laì nhæîng âäúi tæåüng lao âäüng thãø hiãûn dæåïi daûng váût cháút cuû thãø, do doanh nghiãûp xáy làõp mua ngoaìi hay tæû saín xuáút hoàûc nháûn cuía bãn giao tháöu cäng trçnh ( bãn A) duìng cho muûc âêch saín xuáút, kinh doanh xáy làõp, saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp , dëch vuû liãn quan âãún hoaût âäüng xáy làõp. Vç váûy váût liãûu xáy dæûng laì cå såí váût cháút cáúu thaình nãn saín pháøm xáy làõp hoàûc caïc lao vuû, dëch vuû xáy dæûng khaïc. Khi âæåüc xuáút duìng, váût liãûu chè tham gia mäüt láön vaìo tæìng cäng trçnh xáy làõp cuû thãø, mäüt dëch vuû xáy dæûng cuû thãø , khäng sæí duûng nhiãöu láön nhæ caïc loaûi cäng cuû duûng cu hoàûc taìi saín cäú âënh, chuïng bë tiãu hao toaìn bäü vaì thay âäøi hoaìn toaìn hçnh thaïi váût cháút ban âáöu. Vãö phæång diãûn kãú toaïn, giaï trë váût liãûu xáy dæûng xuáút duìng âæåüc chuyãøn hãút mäüt láön vaìo chi phê saín xuáút kinh doanh xáy dæûng cå baín trong kyì. Âãø mua sàõm váût liãûu sæí duûng træûc tiãúp hoàûc dæû træî cho saín xuáút kinh doanh xáy làõp doanh nghiãûp phaíi duìng väún luán chuyãøn mäüt láön maì doanh nghiãûp váù thæåìng hay goüi laì väún læu âäüng (nhæ træåïc âáy). Trong xáy dæûng cå baín, tiãön chi phê váût liãûu xáy dæûng thæåìng chiãúm tyí troüng tæì 70% âãún 75% giaï thaình xáy dæûng cäng trçnh. Do váûy, täø chæïc täút cäng taïc kãú toaïn váût liãûu coï taïc duûng vaì yï nghéa quan troüng trong viãûc quaín lyï chi phê tiãút kiãûm, hiãûu quaí vaì haû giaï thaình saín pháøm xáy dæûng cuîng nhæ tàng mæïc doanh låüi. Bãn caûnh váût liãûu, hoaût âäüng xáy làõp coìn phaíi thæåìng xuyãn sæí duûng âãún mäüt säú tæ liãûu saín xuáút khäng thuäüc âäúi tæåüng lao âäüng vaì cuîng khäng thuäüc taìi saín cäú âënh, âoï chênh laì cäng cuû duûng cuû lao âäüng. Cäng cuû duûng cuû trong xáy làõp laì nhæîng tæ liãûu lao âäüng khäng âuí tiãu chuáøn giaï trë vaì thåìi gian sæí duûng quy âënh âäúi våïi taìi saín cäú âënh. Vç váûy cäng cuû duûng cuû âæåüc quaín lyï vaì kãú toaïn nhæ nguyãn liãûu, váût liãûu. 10
11. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Nhæîng tæ liãûu lao âäüng khäng âuí tiãu chuáøn quy âënh laìm taìi saín cäú âënh gäöm : - Laì tæ liãûu lao âäüng coï giaï trë thoía maîn âiãöu kiãûn laìm taìi saín cäú âënh nhæng thåìi gian sæí duûng khäng thoía maîn âiãöu kiãûn laìm taìi saín cäú âënh. - Laì tæ liãûu lao âäüng coï giaï trë khäng thoía maîn âiãöu kiãûn laìm taìi saín cäú âënh nhæng thåìi gian sæí duûng thoía maîn âiãöu kiãûn laìm taìi saín cäú âënh. - Laì tæ liãûu lao âäüng coï giaï trë vaì thåìi gian sæí duûng khäng thoía maîn âiãöu kiãûn laìm taìi saín cäú âënh . - Ngoaìi ra coìn coï mäüt säú tæ liãûu lao âäüng âæåüc xãúp vaìo cäng cuû duûng cuû khäng phán biãût giaï trë vaì thåìi gian sæí duûng. Theo quy âënh hiãûn haình, nhæîng tæ liãûu lao âäüng sau âáy khäng phán biãût tiãu chuáøn giaï trë vaì thåìi gian sæí duûng váùn haûch toaïn laì cäng cuû duûng cuû : . Caïc âaì giaïo, cäng cuû duûng cuû gaï làõp chuyãn duìng cho saín xuáút xáy làõp; . Caïc loail bao bç duìng âãø âæûng váût liãûu, haìng hoïa trong quaï trçnh thu mua, baío quaín vaì tiãu thuû saín pháøm, haìng hoïa; . Caïc loaûi bao bç baïn keìm theo haìng hoïa coï tênh tiãön riãng nhæng trong quaï trçnh baío quaín haìng hoïa váûn chuyãøn trãn âæåìng vaì dæû træî trong kho coï tênh giaï trë hao moìn âãø træì dáön giaï trë cuar bao bç; . Nhæîng duûng cuû, âäö nghãö bàòng thuíy tinh, saình, sæï; . Quáön aïo, giaìy deïp chuyãn duìng âãø laìm viãûc 2.1.2 Yãu cáöu vãö quaín lyï vaì nguyãn tàõc haûch toaïn kãú toaïn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû lao âäüng Xuáút phaït tæì vë trê, vai troì cuía váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû trong hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh xáy dæûng cå baín âaî naíy sinh ra nhæîng yãu cáöu vãö quaín lyï vaì haûch toaïn kãú toaïn âäúi våïi váût liãûu cuîng nhæ cäng cuû duûng cuû : 2.1.2.1. Kãú toaïn chi tiãút nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû tæìng loaûi, theo tæìng âëa âiãøm Phaíi thæûc hiãûn kãú toaïn chi tiãút nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû theo tæìng âëa âiãøm dæû træî, tæìng loaûi, tæìng nhoïm chi tiãút âãø dãù daìng kiãøm tra âäúi chiãúu, phaït chãnh lãûch, tàng cæåìng quaín lyï, baío vãû an toaìn, haûn chãú tháút thoaït caïc loaûi váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû. Theo yãu cáöu cuía nguyãn tàõc kãú toaïn chi tiãút, tæìng loaûi váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû cáön âæåüc quy æåïc maî hiãûu, quy caïch, âån vë tênh mäüt caïch cuû thãø. Trong khi quaín lyï váût liãûu, cäng cuû duûng cuû nháút thiãút phaíi phán loaûi chuïng theo nhæîng tiãu thæïc khoa hoüc, phuì håüp våïi tçnh hçnh thæûc tãú vaì yãu cáöu quaín lyï cuía âån vë. Nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû xuáút duìng cho saín xuáút kinh doanh xáy làõp phaíi âæåüc theo doîi vãö hiãûn váût vaì giaï trë trãn säø kãú toaïn chi tiãút theo nåi sæí duûng, tæìng 11
12. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín cäng trçnh, tæìng haûng muûc cäng trçnh, theo âäúi tæåüng thuã vaì ngæåìi chëu traïch nhiãûm váût cháút âãø thuáûn låüi cho viãûc theo doîi vaì haûch toaïn chi phê saín xuáút, âënh giaï saín pháøm cäng trçnh. Âäúi våïi caïc loaûi cäng cuû duûng cuû coï giaï trë låïn, quyï hiãúm phaíi coï hçnh thæïc kãú toaïn vaì baío quaín âàûc biãût. 2.1.2.2. Giaï ghi haûch toaïn kãú toaïn cuía nguyãn váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû phaíi tuán theo caïc nguyãn tàõc tênh giaï a. Giaï thæûc tãú cuía váût liãûu, cäng cuû duûng cuû nháûp âæåüc xaïc âënh tuìy theo tæìng nguäön nháûp. + Mua ngoaìi: Giaï thæûc tãú cuía nguyãn váût liãûu mua ngoaìi duìng vaìo saín xuáút kinh doanh xáy làõp , bao gäöm: Giaï mua trãn hoaï âån Caïc khoaín Giaï thæûc Chi phê (kãø caí caïc loaûi thuãú giaím træì giaï = thu mua tãú nháûp theo quy âënh) + mua (nãúu coï) thæûc tãú Trong âoï: . Chi phê thu mua thæûc tãú bao gäöm: chi phê váûn chuyãøn; chi phê bäúc xãúp, baío quaín, phán loaûi; chi phê læu kho læu baîi; chi phê baío hiãøm phaït sinh tæì nåi mua vãö âãún kho cuía doanh nghiãûp; cäng taïc phê cuía caïn bäü thu mua; chi phê hao huût tæû nhiãn ( trong âënh mæïc) . Caïc khoaín giaím giaï haìng mua laì caïc khoaín doanh nghiãûp âæåüc ngæåìi baïn giaím træì vaìo giaï mua do mua säú nhiãöu ( chiãút kháúu thæång maûi), haìng khäng âuïng cháút læåüng hoàûc máùu maî quy âënh . Khi tênh giaï nguyãn váût liãûu hoàûc cäng cuû duûng cuû mua ngoaìi cáön chuï yï âãún thuãú giaï trë gia tàng. Âäúi våïi caïc doanh nghiãûp näüp thuãú theo phæång phaïp kháúu træì thç thuãú giaï trë gia tàng khäng tênh vaìo giaï trë cuía nguyãn váût liãûu hoàûc cäng cuû duûng cuû ; âäúi våïi doanh nghiãûp näüp thuãú theo phæång phaïp træûc tiãúp thuãú giaï trë gia tàng âæåüc tênh chung vaìo giaï trë cuía nguyãn váût liãûu hoàûc cäng cuû duûng cuû. . Ngoaìi ra trong giaï mua coìn coï thãø coï mäüt säú loaûi thuãú nhæ : thuãú nháûp kháøu, thuãú tiãu thuû âàûc biãût + Nháûp laûi sau khi xuáút âi gia cäng chãú biãún: Caïc chi phê Giaï thæûc tãú = Giaï xuáút âi + Chi phê + sau khi gia cäng nháûp gia cäng, gia cäng, træåïc khi nháûp kho chãú biãún chãú biãún . Chi phê sau khi chãú biãún træåïc khi nháûp kho gäöm: chi phê váûn chuyãøn tæì kho doanh nghiãûp âãún nåi gia cäng chãú biãún vaì tæì nåi chãú biãún vãö laûi kho cáön nháûp sau khi gia cäng; caïc chi phê bäúc xãúp, baío quaín liãn quan khaïc trong quaï trçnh váûn chuyãøn trãn. 12
13. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín + Nháûn goïp väún liãn doanh: Nguyãn giaï = Giaï do häüi âäöng âaïnh giaï + chi phê træåïc khi sæí duûng Giaï thoía thuáûn giæîa Caïc chi phê liãn quan Giaï thæûc tãú = caïc bãn goïp väún + tæì khi nháûn väún âãún nhá ûp liãn doanh khi nháûp kho + Caïc træåìng håüp nháûp kho khaïc cuîng xaïc âënh giaï nháûp kho tæång tæû nhæ trãn vaì luän phaíi váûn duûng nguyãn tàõc giaï phê. b. Giaï thæûc tãú cuía nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû xuáút kho âæåüc xaïc âënh theo mäüt trong caïc phæång phaïp sau: - Tênh theo giaï thæûc tãú nháûp træåïc xuáút træåïc ( FIFO) - Tênh theo giaï nháûp sau xuáút træåïc ( LIFO) - Tênh theo giaï thæûc tãú tæìng láön nháûp ( giaï âêch danh) - Tênh theo giaï bçnh quán gia quyãön taûi thåìi âiãøm xuáút kho (sau mäùi láön nháûp) - Tênh theo giaï bçnh quán cuäúi kyì træåïc ( âáöu kyì). Caïc doanh nghiãûp xáy làõp sau khi âaî læûa choün phæång phaïp tênh giaï thæûc tãú nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû xuáút kho phaíi aïp duûng nháút quaïn giæîa caïc kyì kãú toaïn, êt nháút phaíi trong mäüt niãn âäü kãú toaïn. * Vê duû minh hoüa vãö näüi dung, âàûc âiãøm tênh toaïn cuía tæìng phæång phaïp tênh giaï váût liãûu xuáút kho : Mäüt doanh nghiãûp xáy làõp coï tçnh hçnh sau nháûp xuáút vãö mäüt loaûi váût liãûu theïp Φ6 nhæ sau: - Nguyãn váût liãûu täön âáöu thaïng: 3000 kg; âån giaï: 4000 â/kg - Tçnh hçnh nháûp, xuáút trong thaïng: . Ngaìy 05: Nháûp 2000 kg; âån giaï : 4200â/kg . Ngaìy 07: Xuáút sæí duûng cho saín xuáút 2500 kg . Ngaìy 09: Nháûp 5000 kg; âån giaï : 4400â/kg . Ngaìy 15: Xuáút sæí duûng cho saín xuáút 1000 kg Yãu cáöu: Tênh giaï theïpΦ6 xuáút duìng theo caïc phæång phaïp hiãûn nay doanh nghiãûp xáy làõp âang aïp duûng . @ Phæång phaïp Nháûp træåïc - xuáút træåïc: Âàûc âiãøm cuía phæång phaïp naìy laì váût liãûu xuáút ra âæåüc tênh theo thæï tæû giaï âaî nháûp vaìo træåïc vaì sau âoï láön læåüt âãún giaï cuía caïc láön nháûp tiãúp theo. Càn cæï vaìo taìi liãûu âaî cho åí vê duû trãn ta coï giaï trë xuáút kho vaìo caïc ngaìy 07 vaì 15 nhæ sau: 13
14. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín - Taûi ngaìy 07: Giaï theïp Φ6 nháûp træåïc tiãn chênh laì giaï cuía theïp Φ6 täön kho âáöu kyì, so saïnh læåüng haìng täön kho âáöu kyì (3000kg) våïi læåüng xuáút ra trong ngaìy 07 (2000kg) ta tháúy haìng täön kho âáöu kyì khi âaím baío âuí cung cáúp säú haìng xuáút ra láön naìy, do váûy giaï thæûc tãú xuáút kho ngaìy 07 seî laì: 2500 kg * 4000 â/kg = 10.000.000 âäöng - Taûi ngaìy 15: Trong kho báy giåì giaï theïp Φ6 nháûp træåïc tiãn váùn laì giaï cuía 500 kg täön kho coìn laûi sau khi âaî xuáút åí nghiãûp vuû ngaìy 07. Nãúu so saïnh säú haìng täön kho (500 kg) våïi säú haìng cáön xuáút ra trong ngaìy 15 (1000 kg) ta tháúy ngoaìi säú täön kho ra coìn phaíi sæí duûng thãm 500 kg nháûp vaìo ngaìy 05, do váûy giaï thæûc tãú xuáút kho ngaìy 15 seî laì: 500 kg * 4000 â/kg + 500 kg * 4200 â/kg = 4.100.000 âäöng @ Phæång phaïp Nháûp sau - xuáút træåïc: Âàûc âiãøm cuía phæång phaïp naìy laì giaï váût liãûu xuáút ra âæåüc tênh theo thæï tæû giaï nháûp vaìo måïi nháút træåïc khi xuáút vaì sau âoï láön læåüt âãún giaï cuía caïc lä haìng måïi nháút coìn laûi tiãúp theo. Càn cæï vaìo taìi liãûu âaî cho ta coï giaï trë xuáút kho vaìo caïc ngaìy 07 vaì 15 nhæ sau: - Taûi ngaìy 07: Giaï theïp Φ6 nháûp vaìo måïi nháút træåïc ngaìy 07 chênh laì giaï cuía 2000 kg nháûp vaìo ngaìy 05, nhæng vãö khäúi læåüng váùn chæa âuí säú cáön xuáút (2500 kg), âäúi våïi 500 kg coìn thiãúu phaíi sæí duûng âãún giaï cuía lä haìng måïi nháút trong säú coìn laûi, trong træåìng håüp naìy kãú toaïn phaíi tênh giaï cuía haìng täön kho âáöu kyì. Do váûy giaï thæûc tãú xuáút kho ngaìy 07 seî laì: 2000 kg * 4200 â/kg + 500 kg * 4000 â/kg = 10.400.000 âäöng - Taûi ngaìy 15: Giaï theïp Φ6 nháûp vaìo måïi nháút træåïc khi xuáút laì giaï cuía theïp Φ6 nháûp vaìo åí nghiãûp vuû ngaìy 09. Ta dãù daìng tháúy ngay khäúi læåüng cuía lä theïp Φ6 nháûp ngaìy 09 (5000 kg) dæ âaím baío cho khäúi læåüng cáön xuáút trong ngaìy 15 (1000 kg). Do váûy giaï thæûc tãú xuáút kho ngaìy 15 seî laì: 1000 kg * 4400 â/kg = 4.400.000 âäöng @ Phæång phaïp giaï âêch danh: Âàûc âiãøm cuía phæång phaïp naìy laì váût liãûu xuáút ra thuäüc láön nháûp naìo thç láúy giaï nháûp kho cuía láön nháûp âoï laìm giaï xuáút kho. ÅÍ vê duû naìy giaí sæí giaï theïp Φ6 xuáút kho ngaìy 07 laì giaï âêch danh cuía theïp Φ6 täön kho vaì theïp Φ6 xuáút kho cuía ngaìy 15 laì giaï âêch danh cuía theïp Φ6 nháûp kho åí nghiãûp vuû ngaìy 09. Ta coï giaï trë xuáút kho vaìo caïc ngaìy 07 vaì 15 nhæ sau: - Taûi ngaìy 07: giaï thæûc tãú xuáút kho ngaìy 07 seî laì: 2500 kg * 4000 â/kg = 10.000.000 âäöng - Taûi ngaìy 15: giaï thæûc tãú xuáút kho ngaìy 15 seî laì: 14
15. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 1000 kg * 4400 â/kg = 4.400.000 âäöng @ Phæång phaïp giaï bçnh quán taûi thåìi âiãøm xuáút kho( sau mäùi láön nháûp): AÏp duûng phæång phaïp naìy, træåïc mäùi láön xuáút kho hoàûc sau mäùi láön nháûp, âån giaï váût liãûu laûi âæåüc xaïc âënh theo phæång phaïp bçnh quán gia quyãön nhæ sau: Giaï thæûc tãú váût liãûu täön kho sau mäùi láön nháûp Âån giaï bçnh quán = sau mäùi láön nháûp Säú læåüng thæûc tãú váût liãûu täön kho sau mäùi láön nháûp Giaï trë váût liãûu mäùi láön xuáút âæåüc càn cæï vaìo âån giaï bçnh quán sau mäùi láön nháûp træåïc khi xuáút - goüi tàõt laì giaï bçnh quán træåïc khi xuáút : Trë giaï váût liãûu Säú læåüng váût liãûu Âån giaï bçnh quán xuáút duìng = xuáút duìng x træåïc khi xuáút Càn cæï vaìo taìi liãûu âaî cho ta coï giaï trë theïp Φ6 xuáút kho vaìo caïc ngaìy 07 vaì 15 nhæ sau: - Ngaìy 07: âån giaï bçnh quán theïp Φ6 træåïc khi xuáút kho chênh laì âån giaï bçnh quán sau láön nháûp åí ngaìy 05: Âån giaï bçnh quán 3000 x 4.000 + 2000 x 4.200 sau láön nháûp = = 4.080 ngaìy 05 3000 + 2000 Trë giaï váût liãûu xuáút ngaìy 07: 2500 kg * 4080 â/kg = 10.200.000 âäöng - Ngaìy 15: âån giaï bçnh quán theïp Φ6 træåïc khi xuáút kho chênh laì âån giaï bçnh quán sau láön nháûp åí ngaìy 09, âãø tênh âån giaï theïp Φ6 sau láön nháûp kho naìy,træåïc hãút ta cáön xaïc âënh giaï trë thæûc tãú theïp Φ6 täön kho sau láön nháûp ngaìy 09, gäöm giaï trë theïp Φ6 täön kho sau khi xuáút vaìo ngaìy 07 cäüng våïi giaï trë theïp Φ6 nháûp kho vaìo ngaìy 09 Âån giaï bçnh quán 2500 x 4.080 + 5000 x 4.400 sau láön nháûp = = 4293,33 ngaìy 09 2500 + 5000 Trë giaï váût liãûu xuáút ngaìy 15: 1000 kg * 4293,33 â/kg = 4.293.330 âäöng @ Phæång phaïp giaï bçnh cuäúi kyì træåïc( âáöu kyì): Âàûc âiãøm cuía phæång phaïp naìy laì vaìo cuäúi mäùi kyì kãú toaïn, kãú toaïn phaíi xaïc âënh âån giaï bçnh quán cuía nguyãn váût liãûu täön kho âãø laìm âån giaï xuáút kho cho kyì sau, vç váûy âån giaï naìy coìn goüi laì âån giaï bçnh quán âáöu kyì. Cäng thæïc tênh nhæ sau: 15
16. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Âån giaï bçnh quán Giaï thæûc tãú váût liãûu täön cuäúi kyì træåïc( âáöu kyì naìy) cuäúi kyì træåïc = ( âáöu kyì naìy) Säú læåüng thæûc tãú váût liãûu täön cuäúi kyì træåïc( âáöu kyì naìy) Giaï trë váût liãûu xuáút kho tæìng láön trong kyì âæåüc xaïc âënh nhæ sau: Trë giaï váût liãûu Säú læåüng váût liãûu Âån giaï bçnh quán cuäúi xuáút mäùi láön = xuáút mäùi láön x kyì træåïc ( âáöu kyì naìy) Càn cæï vaìo taìi liãûu âaî cho ta coï âån giaï theïp Φ6 xuáút kho vaìo caïc ngaìy 07 vaì 15 âãöu laì âån giaï bçnh quán cuäúi kyì træåïc ( âáöu kyì naìy), âån giaï naìy âaî cho åí haìng theïp Φ6 täön kho âáöu kyì : 4000â/kg: Trë giaï váût liãûu xuáút: Ngaìy 07: 2.500 x 4.000 = 10.000.000 âäöng Ngaìy 15: 1.000 x 4.000 = 4.000.000 âäöng 2.1.2.3 Giaï haûch toaïn Âãø giaím nheû khäúi læåüng cäng taïc kãú toaïn, doanh nghiãûp coï thãø sæí duûng giaï kãú hoaûch hoàûc mäüt loaûi giaï äøn âënh trong kyì kãú toaïn (goüi laì giaï haûch toaïn) âãø theo doîi tçnh hçnh nháûp xuáút nguyãn váût liãûu hay cäng cuû duûng cuû thç cuäúi kyì kãú toaïn tênh laûi giaï thæûc tãú cuía säú nguyãn váût liãûu hay cäng cuû duûng cuû âaî xuáút kho trong kyì, trãn cå såí âoï kãú toaïn tiãún haình âiãöu chènh giaï haûch toaïn cuía nguyãn váût liãûu hoàûc cäng cuû duûng cuû vãö giaï thæûc tãú xuáút kho theo cäng thæïc sau: Giaï thæûc tãú cuía Giaï haûch toaïn cuía Hãû säú chãnh lãûch váût liãûu, cäng cuû váût liãûu, cäng cuû giæîa giaï thæûc tãú duûng cuû xuáút kho = duûng cuû xuáút kho x våïi giaï haûch toaïn trongTrong ky âoì ï: trong kyì Giaï thæûc tãú cuía váût Giaï thæûc tãú cuía váût liãûu, cäng cuû duûng cuû + liãûu, cäng cuû duûng cuû Hã û säú chãnh lãûch täön kho âáöu ky ì nháûp kho trong kyì giæ îa giaï thæûc tãú våïi giaï haûch toaïn cuía = nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû Giaï haûch toaïn cuía Giaï haûch toaïn cuía váût liãûu, cäng cuû + váût liãûu, cäng cuû duûng cuû täön kho duûng cuû nháûp kho âáöu kyì trong kyì 16
17. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín c. Âäúi våïi nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû xuáút duìng vaìo hoaût âäüng xáy làõp coï giaï trë quaï låïn, liãn quan âãún nhiãöu cäng trçnh, hoàûc phuûc vuû nhiãöu chu kyì saín xuáút kinh doanh coï thãø aïp duûng phæång phaïp phán bäø hai láön hoàûc phán bäø dáön.Trong mäüt säú træåìng håüp coï thãø sæí duûng âënh mæïc tiãu hao âãø phán bäø dáön. d. Quaín lyï vaì haûch toaïn kãú toaïn nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû phaíi âaím baío cung cáúp âáöy âuí këp thåìi nhæîng thäng tin täøng håüp vãö caí hiãûn váût láùn giaï trë cuía tæìng loaûi nguyãn váût liãûu hay cäng cuû duûng cuû ( coìn goüi laì tæìng danh âiãøm) 2.1.3 Phán loaûi nguyãn váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû 2.1.3.1 Phán loaûi nguyãn váût liãûu Trong doanh nghiãûp xáy làõp váût liãûu coï ráút nhiãöu loaûi våïi nguäön gäúc ráút khaïc nhau, do âoï âãø âaím baío haûch toaïn càût cheî vaì hiãûu quaí nguyãn váût liãûu kãú toaïn cáön phaíi phán loaûi nguyãn váût liãûu mäüt caïch håüp lyï theo nhæîng tiãu thæïc nháút âënh do cäng taïc quaín lyï yãu cáöu. a. Theo näüi dung kinh tãú kãút håüp våïi quy âënh cuía chãú âäü kãú toaïn : * Nguyãn liãûu,váût liãûu chênh: laì nhæîng loaûi nguyãn liãûu, váût liãûu khi tham gia vaìo quaï trçnh saín xuáút, noï cáúu thaình nãn thæûc thãø váût cháút chênh cuía saín pháøm xáy làõp, saín pháøm cäng nghiãûp xáy dæûng. Khaïi niãûm nguyãn liãûu, váût liãûu chênh phuû thuäüc vaì gàõn liãön våïi tæìng loaûi hçnh saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp, noï coï thãø bao gäöm caí baïn thaình pháøm mua ngoaìi våïi muûc âêch tiãúp tuûc saín xuáút, chãú taûo caïc saín pháøm xáy dæûng cå baín. Chàóng haûn: - Caït xáy dæûng : Caït xáy, caït âuïc,caït tä - Âaï xáy dæûng : âaï häüc, âaï dàm nghiãön caïc loaûi - Caïc loaûi gaûch ngoïi: gaûch theí, gaûch äúng, ngoïi låüp - Xi màng, theïp, gäù, bã täng âuïc sàôn, caïc loaûi váût liãûu khaïc - * Váût liãûu phuû: laì nhæîng loaûi váût liãûu khi tham gia vaìo quaï trçnh xáy dæûng cäng trçnh hoàûc saín xuáút caïc saín pháøm cäng nghiãûp xáy dæûng, khäng cáúu thaình thæûc thãø chênh cuía saín pháøm maì noï coï thãø kãút håüp våïi nguyãn váût liãûu chênh laìm thay âäøi maìu sàõc, hçnh daïng bãn ngoaìi cuía saín pháøm, hoàûc taûo âiãöu kiãûn cho quaï trçnh thi cäng cäng trçnh thæûc hiãûn âæåüc bçnh thæåìng Vê duû nhæ: - Caïc loaûi kênh trang trê - Vaïn eïp, formica, ximili - Giáúy daïn, giáúy âãö can, coït eïp - Sån caïc loaûi vaì bäüt treït - Keo chäúng tháúm 17
18. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín - Caïc loaûi phuû gia : xàng , dáöu hoía, nhåït ( khäng sæí duûng vaìo viãûc cung cáúp nàng læåüng) * Nhiãn liãûu: laì nhæîng loaûi váût liãûu duìng âãø cung cáúp nàng læåüng cho quaï trçnh thi cäng cäng trçnh hoàûc saín xuáút caïc saín pháøm cäng nghiãûp xáy dæûng . Nhiãn liãûu coï thãø täön taûi dæåïi daûng ràõn, loíng vaì khê: - Xàng, dáöu: khi chuïng âæåüc sæí duûng âãø thàõp saïng hoàûc chaûy maïy; - Than caïc loaûi: than âaï, than cuíi, than täø ong - Caïc cháút âäút khaïc: ga, cuíi * Phuû tuìng thay thãú: laì nhæîng loaûi váût tæ duìng âãø sæía chæîa, thay thãú maïy moïc thiãút bë thi cäng cäng trçnh, caïc phæång tiãûn váûn taíi vaì caïc duûng cuû thi cäng khaïc * Váût liãûu vaì thiãút bë xáy dæûng cå baín: laì nhæîng váût liãûu thiãút bë, cäng cuû, khê cuû vaì váût kãút cáúu sæí duûng âãø làõp âàût caïc cäng trçnh xáy dæûng cå baín . b. Theo nguäön gäúc xuáút xæï : * Nguyãn váût liãûu saín xuáút trong næåïc: gäöm nguyãn váût liãûu mua ngoaìi vaì nguyãn váût liãûu tæû chãú * Nguyãn váût liãûu nháûp kháøu c. Theo hçnh thaïi biãøu hiãûn : * Váût liãûu ràõn: caït saûn, sàõt theïp * Váût liãûu loíng: xàng, dáöu, caïc loaûi hoïa cháút * Váût liãûu khê: håi, ga 2.1.3.2 Phán loaûi cäng cuû duûng cuû a. Theo näüi dung kinh tãú kãút håüp våïi quy âënh cuía chãú âäü kãú toaïn : * Cäng cuû duûng cuû : bao gäöm caïc cäng cuû, duûng cuû sæí duûng cho quaï trçnh saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp xáy làõp : caïc âaì giaïo, cäng cuû, duûng cuû gaï làõp * Bao bç luán chuyãøn: laì caïc loaûi bao bç sæí duûng nhiãöu láön cho nhiãöu chu kyì saín xuáút kinh doanh hoàûc nhiãöu cäng trçnh . Giaï trë cuía bao bç luán chuyãøn seî âæåüc træì dáön vaìo chi phê saín xuáút caïc cäng trçnh hoàûc tæìng chu kyì saín xuáút kinh doanh . * Âäö duìng cho thuã: laì caïc loaûi cäng cuû, duûng cuû maì doanh nghiãûp xáy làõp chuyãn sæí duûng âãø cho thuã. b. Theo mæïc âäü luán chuyãøn giaï trë : * Cäng cuû, duûng cuû luán chuyãøn mäüt láön: thæåìng laì nhæîng loaûi cäng cuû, duûng cuû giaï trë khaï nhoí nãn khäng nháút thiãút phaíi phán bäø nhiãöu láön, vê duû: (?) hoàûc chè xuáút duìng mäüt láön cho mäüt chu kyì saín xuáút kinh doanh . Âäúi våïi loaûi cäng cuû duûng cuû naìy, toaìn bäü giaï trë xuáút duìng âæåüc tênh vaìo cho mäüt chu kyì saín xuáút kinh doanh. 18
19. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín * Cäng cuû,duûng cuû phán bäø hai láön: do tênh cháút vãö thåìi gian sæí duûng vaì giaï trë cuía mäüt säú cäng cuû, duûng cuû maì chuïng thæåìng âæåüc kãú toaïn phán bäø hai láön. Nghéa laì, giaï trë xuáút duìng cuía chuïng âæåüc chia âãöu laìm hai vaì tênh vaìo hai chu kyì saín xuáút kinh doanh näúi tiãúp nhau. * Cäng cuû, duûng cuû phán bäø nhiãöu láön: laì nhæîng cäng cuû, duûng cuû coï giaï trë quaï låïn vaì phuûc vuû cho nhiãöu chu kyì saín xuáút kinh doanh. Giaï trë xuáút duìng cuía chuïng âæåüc chia thaình nhiãöu pháön tæång æïng våïi säú chu kyì saín xuáút kinh doanh tham gia phuûc vuû vaì âæåüc tênh dáön tæìng pháön vaìo tæìng chu kyì saín xuáút kinh doanh . 2.2 Kãú toaïn chi tiãút nguyãn váût liãûu vaì cäng cuû, duûng cuû Trong näüi dung naìy, thç nguyãn váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû âãöu coï tênh cháút kãú toaïn nhæ nhau : âãöu laì haìng täön kho, dæû træî cho quaï trçnh saín xuáút kinh doanh, cho nãn kãú toaïn chi tiãút váût liãûu vaì cäng cuû, duûng cuû âãöu tæång tæû nhau. Sau âáy chè trçnh baìy cuû thãø kãú toaïn chi tiãút nguyãn váût liãûu, tæì âoï coï thãø váûn duûng cho kãú toaïn chi tiãút cäng cuû, duûng cuû. Váût liãûu trong doanh nghiãûp xáy dæûng cå baín coï khaï nhiãöu chuíng loaûi våïi cäng duûng khaïc biãût nhau, mäùi chuíng loaûi laûi bao gäöm nhiãöu thæång hiãûu, máùu maî vaì giaï caí âa daûng phong phuï. Âäúi våïi mäùi cäng trçnh xáy dæûng cå baín thç loaûi váût liãûu chênh hay phuû âãöu coï vë trê, vai troì hãút sæïc quan troüng khäng thãø thiãúu âæåüc.Chênh vç váûy, kãú toaïn nguyãn váût liãûu phaíi âaím baío theo doîi chi tiãút tçnh hçnh biãún âäüng tàng giaím cuía tæìng loaûi nguyãn váût liãûu caí vãö giaï trë láùn hiãûn váût theo tæìng kho dæû træî ; tæìng âëa âiãøm, tæìng cäng trçnh sæí duûng ; tæìng âäúi tæåüng chëu traïch nhiãûm váût cháút. Hiãûn nay kãú toaïn nguyãn váût liãûu thæåìng aïp duûng mäüt trong ba phæång phaïp kãú toaïn chi tiãút nguyãn váût liãûu sau: 2.2.1 Phæång phaïp theí song song: Kãú toaïn chi tiãút nguyãn váût liãûu vaì caïc loaûi haìng täön kho theo phæång phaïp theí song song khaï âån giaín vaì âæåüc aïp duûng khaï phäø biãún åí næåïc ta tæì træåïc âãún nay. Näüi dung cäng viãûc cuû thãø cuía phæång phaïp naìy nhæ sau: * Taûi kho: thuí kho måí säø kho hoàûc theí kho âãø ghi cheïp säú læåüng nháûp, xuáút, täön tæìng loaûi váût tæ, haìng hoïa .Theí kho âæåüc måí riãng cho tæìng danh âiãøm váût tæ, haìng hoïa vaì chè duìng âãø theo doîi vãö hiãûn váût ( læåüng). Haìng ngaìy, càn cæï vaìo chæïng tæì nháûp kho, xuáút kho thuí kho ghi säú læåüng thæûc nháûp, thæûc xuáút vaìo caïc theí kho liãn quan vaì cuäúi mäùi ngaìy phaíi tênh ra säú täön trãn tæìng theí kho .Mäùi chæïng tæì, ghi mäüt doìng vaìo theí kho. Thuí kho phaíi thæåìng xuyãn âäúi chiãúu säú täön trãn theí kho våïi säú læåüng thæûc tãú trong kho âãø âaím baío khåïp âuïng giæîa säú liãûu trãn säø kãú toaïn våïi thæûc tãú hiãûn váût.Haìng ngaìy hoàûc âënh kyì ( 3 âãún 5 ngaìy) sau khi ghi xong theí kho, thuí kho phaíi chuyãøn toaìn bäü chæïng tæì nháûp, xuáút kho vãö phong 19
20. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín kãú toaïn. Cuäúi thaïng, thuí kho cáön phaíi tênh täøng cäüng säú nháûp, xuáút vaì täön kho vãö màût læåüng theo tæìng danh âiãøm váût tæ, haìng hoïa. * Taûi phoìng kãú toaïn : Kãú toaïn váût tæ, haìng hoïa måí theí kãú toaïn chi tiãút cho tæìng danh âiãøm váût tæ, haìng hoïa tæång æïng våïi caïc theí kho âæåüc måí taûi kho, chè khaïc laì noï theo doîi caí vãö hiãûn váût (læåüng) láùn giaï trë. Haìng ngaìy hoàûc âënh kyì ( 3 âãún 5 ngaìy) nháûn âæåüc chæïng tæì nháûp, xuáút kho do thuí kho chuyãøn âãún, kãú toaïn váût tæ phaíi kiãøm tra, âäúi chiãúu chæïng tæì nháûp, xuáút kho våïi caïc chæïng tæì liãn quan ( nhæ: hoïa âån mua haìng, håüp âäöng váûn chuyãøn, phiãúu mua haìng ) vaì ghi âån giaï haûch toaïn vaì tênh ra thaình tiãön trãn tæìng chæïng tæì . Càn cæï vaìo caïc chæïng tæì âaî tênh thaình tiãön, kãú toaïn ghi láön læåüt tæìng nghiãûp vuû nháûp, xuáút vaìo caïc theí kãú toaïn chi tiãút váût tæ, haìng hoïa nhæ theí kho cuía thuí kho. Cuäúi thaïng kãú toaïn tiãún haình cäüng theí kãú toaïn chi tiãút, tênh ra täøng nháûp, xuáút vaì täön cuía tæìng danh âiãøm váût tæ, âäúi chiãúu våïi theí kho cuía thuí kho. Tiãúp theo càn cæï vaìo theí kãú toaïn chi tiãút âãø láûp baíng täøng håüp nháûp, xuáút, täön vãö màût giaï trë cuía tæìng loaûi váût tæ. Säú liãûu cuía baíng naìy âæåüc âäúi chiãúu våïi säú liãûu cuía kãú toaïn täøng håüp nháûp, xuáút, täön . Phæång phaïp theí song song laì phæång phaïp âån giaín dãù thæûc hiãûn, nhæng chè nãn aïp duûng trong âiãöu kiãûn quy mä hoaût âäüng cuía doanh nghiãûp khäng låïn làõm.AÏp duûng phæång phaïp naìy täún khaï nhiãöu cäng sæïc do ghi cheïp truìng làõp. Máùu theí kho: THEÍ KHO Ngaìy láûp theí : Tåì säú : Tãn, nhaîn hiãûu, quy caïch váût tæ: Âån vë tênh : Maî säú : . Chæïng tæì Ngaìy Säú læåüng Kyï xaïc STT Säú Ngaìy, Diãùn giaíi nháûp, nháûn cuía Nháûp Xuáút Täön hiãûu thaïng xuáút kãú toaïn A B C D E 1 2 3 4 20
21. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Máùu theí kãú toaïn chi tiãút: THEÍ KÃÚ TOAÏN CHI TIÃÚT VÁÛT LIÃÛU Säú theí Säú tåì Tãn váût tæ, nhaîn hiãûu, quy caïch : Maî säú : Âån giaï : Âån vë tênh : Kho: Chæïng tæì Nháûp Xuáút Täön Säú Ngaìy Trêch yãúu Säú Thaình Säú Thaình Säú Thaình Ghi chuï hiãûu thaïng læåüng tiãön læåüng tiãön læåüng tiãön 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Máùu baíng täøng håüp nháûp - xuáút - täön nguyãn váût liãûu : BAÍNG TÄØNG HÅÜP NHÁÛP-XUÁÚT-TÄÖN KHO VÁÛT LIÃÛU Thaïng nàm STT Tãn Täön âáöu Nháûp trong Xuáút trong Täön cuäúi Maî säú váût liãûu thaïng thaïng thaïng thaïng A B C 1 2 3 4 21
22. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Så âäö haûch toaïn chi tiãút váût liãûu theo phæång phaïp theí song song Phiãúu nháûp kho Baíng täøng håüp Kãú toaïn Theí Nháûp - xuáút - täön täøng håüp hoàûc kho váût tæ Säø Theí kho chi tiãút váût tæ Phiãúu xuáút kho Ghi chuï: : Ghi haìng ngaìy hoàûc âënh kyì ( 3-> 5 ngaìy mäüt láön) : Ghi cuäúi thaïng : Quan hãû âäúi chiãúu 2.2.2 Phæång phaïp säø âäúi chiãúu luán chuyãøn Phæång phaïp säø âäúi chiãúu luán chuyãøn âæåüc hçnh thaình trãn cå såí caíi tiãún phæång phaïp theí song song. Theo phæång phaïp naìy, kãú toaïn chi tiãút nguyãn váût liãûu nhæ sau: * Taûi kho: cuîng måí theí kho theo doîi vãö màût læåüng tæång tæû nhæ phæång phaïp theí song song * Taûi phoìng kãú toaïn: Måí säø âäúi chiãúu luán chuyãøn âãø theo doixsoos læåüng vaì giaï trë cuía tæìng loaûi váût tæ (thay cho theí kãú toaïn chi tiãút åí phæång phaïp theí song song). Säø âäúi chiãúu luán chuyãøn âæåüc ghi cheïp mäüt láön vaìo cuäúi thaïng trãn cå såí täøng håüp nháûp, xuáút kho phaït sinh trong thaïng cuía tæìng loaûi váût liãûu. Mäùi loaûi váût liãûu âæåüc ghi mäüt doìng trãn säø âäúi chiãúu luán chuyãøn. Häù tråü cho viãûc täøng håüp säú liãûu vaìo cuäúi thaìng kãú toaïn coìn sæí duûng caïc loaûi baíng kã nháûp , xuáút. Haìng ngaìy hoàûc âënh kyì tæì phiãúu nháûp, xuáút kho kãú toaïn phaíi vaìo caïc baíng kã nháûp, xuáút. Cuäúi thaïng âäúi chiãúu säú læåüng váût liãûu trãn säø âäúi chiãúu luán chuyãøn våïi theí kho cuía thuí kho âäöng thåìi âäúi chiãúu säú tiãön cuía tæìng loaûi váût liãûu trãn säø naìy våïi säú liãûu kãú toaïn täøng håüp. Phæång phaïp säú âäúi chiãúu luán chuyãøn coï æu âiãøm laì giaím nheû khäúi læåüng cäng viãûc kãú toaïn âäúi våïi tæìng loaûi váût liãûu nhæng, toaìn bäü cäng viãûc tæì ghi cheïp, tênh toaïn, kiãøm tra âãöu däön caí vaìo cuäúi thaïng, laìm cho viãûc láûp baïo caïo haìng thaïng khaï cháût váût âãø këp tiãún âäü quy âënh. Så âäö haûch toaïn chi tiãút váût liãûu theo phæång phaïp säø âäúi chiãúu luán chuyãøn 22
23. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Baíng kã nháûp Phiãúu nháûp kho Theí kho Säø âäúi chiãúu luán chuyãøn Kãú toaïn täøng håüp Phiãúu xuáút kho Baíng kã xuáút Ghi chuï: : Ghi haìng ngaìy hoàûc âënh kyì ( 3-> 5 ngaìy mäüt láön) : Ghi cuäúi thaïng : Quan hãû âäúi chiãúu Máùu säø âäúi chiãúu luán chuyãøn: SÄØ ÂÄÚI CHIÃÚU LUÁN CHUYÃØN Säú dæ Säú dæ âáöu Tãn Âån Luán chuyãøn thaïng (n) Maî Âån âáöu thaïng (n) thaïng (n+1) váût vë säú giaï Säú Thaình Nháûp Xuáút Säú Thaình liãûu tênh læåüng tiãön SL TT SL TT læåüng tiãön 2.2.3 Phæång phaïp säø säú dæ Phæång phaïp säø säú dæ laì phæång phaïp coï khaï nhiãöu âiãøm khaïc biãût so våïi caïc phæång phaïp khaïc, thãø hiãûn sæû tiãún bäü væåüt báûc trong cäng taïc kãú toaïn chi tiãút váût liãûu. * Taûi kho: AÏp duûng phæång phaïp säø säú dæ, cäng viãûc åí kho cuîng thæûc hiãûn tæång tæû nhæ caïc phæång phaïp theí song song vaì phæång phaïp säø âäúi chiãúu luán chuyãøn. Tuy nhiãn váùn coï nhæîng âiãøm khaïc hån nhæ sau: Âënh kyì, sau khi vaìo theí kho, thuí kho táûp håüp toaìn bäü chæïng tæì nháûp, xuáút kho phaït sinh theo tæìng loaûi váût tæ quy âënh, sau âoï láûp phiãúu giao nháûn chæïng tæì vaì näüp cho kãú toaïn keìm theo caïc chæïng tæì nháûp, xuáút váût tæ. Ngoaìi ra, thuí kho coìn phaíi ghi säú læåüng váût tæ täön kho cuäúi thaïng theo tæìng loaûi maî säú (danh âiãøm) váût tæ vaìo säø säú dæ. Säø säú dæ âæåüc kãú toaïn måí cho tæìng kho vaì duìng trong suäút caí niãn âäü kãú toaïn, haìng thaïng vaìo nhæîng ngaìy cuäúi, kãú toaïn chuyãøn 23
24. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín säø säú dæ âãún cho tæìng kho âãø thuí kho ghi säú dæ caïc loaûi váût tæ vaìo säø. Sau khi hoaìn táút viãûc ghi säø, thuí kho chuyãøn ngay cho kãú toaïn âãø kiãøm tr vaì tênh thaình tiãön. * Taûi phoìng kãú toaïn: Âënh kyì nhán viãn kãú toaïn phaíi xuäúng kho âãø kiãøm tra viãûc ghi cheïp theí kho cuía thuí kho vaì thu nháûn chæïng tæì trãn cå såí phiãúu giao nháûn chæïng tæì âaî âæåüc thuí kho láûp. Sau khi nháûn chæïng tæì, kãú toaïn kiãøm tra, tênh giaï váût liãûu xuáút nháûp trãn tæìng chæïng tæì, täøng cäüng säú tiãön vaì ghi vaìo cäüt säú tiãön trãn phiãúu giao nháûn chæïng tæì, âäöng thåìi ghi säú tiãön täøng cäüng nháûp, xuáút cuía tæìng nhoïm váût tæ vaìo baíng luîy kãú nháûp - xuáút - täön váût tæ. Baíng naìy måí cho tæìng kho, mäùi kho måí mäüt tåì, säú liãûu ghi vaìo baíng âæåüc láúy tæì phiãúu giao nháûn chæïng tæì nháûp, xuáút váût tæ. Cäng viãûc tiãúp theo cuía kãú toaïn laì cäüng säú tiãön nháûp, xuáút trong thaïng theo tæìng loaûi váût tæ trãn baíng kã, räöi dæûa vaìo säú dæ âáöu thaïng cuía chuïng âãø tênh ra säú dæ cuäúi thaïng hay coìn goüi laì âáöu thaïng sau. Càn cæï vaìo säú dæ cuäúi thaïng trãn baíng luîy kãú nháûp - xuáút - täön kãú toaïn âäúi chiãúu våïi säú tiãön trãn säø säú dæ âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc : Säú læåüng täön kho x Âån giaï. Så âäö haûch toaïn chi tiãút váût liãûu theo phæång phaïp säø âäúi chiãúu luán chuyãøn Phiãúu nháûp kho Phiãúu giao nháûn chæïng tæì nháûp Theí kho Säø säú dæ Baíng luîy kãú nháûp, xuáút, täön kho váût tæ Kãú toaïn täøng Phiãúu xuáút kho Phiãúu giao nháûn chæïng tæì xuáút Ghi chuï: : Ghi haìng ngaìy hoàûc âënh kyì ( 3-> 5 ngaìy mäüt láön) : Ghi cuäúi thaïng : Quan hãû âäúi chiãúu 24
25. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Caïc máùu biãøu liãn quan âãún phæång phaïp naìy gäöm: PHIÃÚU GIAO NHÁÛN CHÆÏNG TÆÌ Tæì ngaìy âãún ngaìy thaïng nàm Nhoïm Säú læåüng Säú hiãûu Thaình tiãön váût liãûu chæïng tæì chæïng tæì Ngaìy thaïng nàm Ngæåìi nháûn Ngæåìi giao SÄØ SÄÚ DÆ Nàm Kho Âån Âënh Säú dæ âáöu Säú dæ cuäúi Säú dæ cuäúi Säú dæ cuäúi Maî Tãn Âån vë mæïc nàm thaïng 1 thaïng 2 nàm säú váût tæ giaï tênh dæû træî SL TT SL TT SL TT SL TT Càn cæï vaìo âënh kyì giao nháûn chæïng tæì nháûp, xuáút váût tæ, kãú toaïn coï thãø thiãút kãú máùu baíng luîy kãú nháûp xuáút täön kho váût liãûu thaình hai hay nhiãöu âåüt nháûp xuáút theo máùu máùu sau: 25
26. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín BAÍNG LUÎY KÃÚ NHÁÛP XUÁÚT TÄÖN Thaïng nàm Kho Nháûp Xuáút Täön Täön kho Nhoïm kho âáöu Tæì ngaìy Tæì ngaìy Luîy Tæì ngaìy Tæì ngaìy Luîy váût liãûu cuäúi thaïng âãún ngaìy âãún ngaìy kãú âãún ngaìy âãún ngaìy kãú nháûp xuáút thaïng 2.3 Kãú toaïn täøng håüp nguyãn váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû 2.3.1 Taìi khoaín sæí duûng, thuí tuûc vaì chæïng tæì Âãø haûch toaïn váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû noïi riãng, haìng täön kho noïi chung caïc doanh nghiãûp saín xuáút kinh doanh coï thãø haûch toaïn täøng håüp theo mäüt trong hai phæång phaïp : Kã khai thæåìng xuyãn vaì Kiãøm kã âënh kyì. Tuy nhiãn theo quy âënh cuía Chãú âäü kãú toaïn aïp duûng cho caïc doanh nghiãûp xáy làõp keìm theo Quyãút âënh säú 1864/1998/QÂ-BTC do Bäü træåíng Bäü Taìi chênh kyï ngaìy 16/12/1998 , thç caïc doanh nghiãûp xáy làõp chè aïp duûng haûch toaïn haìng täön kho theo phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn. Phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn laì phæång phaïp theo doîi vaì phaín aïnh tçnh hçnh hiãûn coï, biãún âäüng tàng, giaím cuía caïc loaûi haìng täön kho mäüt caïch thæåìng xuyãn liãn tuûc trãn caïc taìi khoaín haìng täön kho, bao gäöm caïc taìi khoaín thuäüc nhoïm 15, nhæ laì: taìi khoaín 151(Haìng mua âang âàûc âiãøm âæåìng); taìi khoaín 152 ( Nguyãn váût liãûu); taìi khoaín 153 (Cäng cuû duûng cuû); taìi khoaín 154, 156, 157 Hiãûn nay, phæång phaïp naìy âæåüc sæí duûng khaï phäø biãún åí næåïc ta båíi vç noï chæïa mäüt säú æu âiãøm nháút âënh phuì håüp våïi âiãöu kiãûn thæûc tãú : - Giaï trë caïc loaûi haìng täön kho trãn säø kãú toaïn coï thãø xaïc âënh âæåüc åí báút kyì thåìi âiãøm naìo trong kyì. Vç váûy thäng tin vãö tçnh hçnh biãún âäüng tàng, giaím vaì tçnh hçnh hiãûn coï cuía haìng täön kho âæåüc cung cáúp mäüt caïch cáûp nháût nhanh choïng våïiì âäü chênh xaïc cao. - Goïp pháön têch cæûc vaìo viãûc tàng cæåìng haûch toaïn kinh tãú vaì baío vãû taìi saín cuía doanh nghiãûp. - Nhanh choïng phaït hiãûn vaì âiãöu chènh këp thåìi nhæîng sai lãûch trong quaï trçnh haûch toaïn kãú toaïn haìng täön kho. Bãn caûnh nhæîng æu âiãøm trãn, phæång phaïp naìy váùn coìn màût haûn chãú âoï laì khäúi læåüng cäng viãûc kãú toaïn nhiãöu. Nãúu doanh nghiãûp coï nhiãöu chuíng loaûi váût tæ, haìng hoïa 26
27. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín vaì caïc loaûi haìng täön kho khaïc, maì giaï trë cuía tæìng loaûi laûi tháúp beï, thæåìng xuyãn xuáút duìng, xuáút baïn thç viãûc aïp duûng phæång phaïp naìy täún khaï nhiãöu cäng sæïc. 2.3.1.1 Taìi khoaín sæí duûng: Theo phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn, kãú toaïn cáön sæí duûng caïc taìi khoaín sau: * Taìi khoaín 152 “ Nguyãn liãûu, váût liãûu” âæåüc sæí duûng âãø phaín aïnh giaï trë hiãûn coï vaì tçnh hçnh biãún âäüng caïc loaûi nguyãn liãûu, váût liãûu trong kho cuía doanh nghiãûp xáy làõp. Nguyãn liãûu, váût liãûu cuía doanh nghiãûp xáy làõp coï thãø do doanh nghiãûp xáy làõp mua ngoaìi, tæû saín xuáút hoàûc nháûn cuía bãn giao tháöu cäng trçnh (bãn A) duìng cho muûc âêch saín xuáút kinh doanh xáy làõp hoàûc saín xuáút caïc saín pháøm cäng nghiãûp, dëch vuû. Kãút cáúu vaì näüi dung cuía taìi khoaín 152 : Bãn Nåü: - Trë giaï thæûc tãú cuía nguyãn liãûu, váût liãûu nháûp kho do mua ngoaìi, nháûn æïng træåïc cuía bãn giao tháöu (bãnA), tæû saín xuáút, thuã ngoaìi gia cäng chãú biãún, nháûn goïp väún liãn doanh, âæåüc cáúp trãn cáúp phaït hoàûc tæì caïc nguäön khaïc. - Trë giaï nguyãn liãûu, váût liãûu thæìa phaït hiãûnkhi kiãøm kã. Bãn Coï: - Trë giaï thæûc tãú cuía nguyãn liãûu, váût liãûu xuáút kho âãø saín xuáút, thuã ngoaìi gia cäng, goïp väún liãn doanh hoàûc nhæåüng baïn; - Chiãút kháúu, giaím giaï haìng mua âæåüc hæåíng hoàûc giaï trë haìng mua traí laûi cho ngæåìi baïn; - Trë giaï nguyãn liãûu, váût liãûu thiãúu huût phaït hiãûn khi kiãøm kã. Säú dæ bãn Nåü: - Trë giaï thæûc tãú cuía nguyãn liãûu, váût liãûu täön kho Taìi khoaín naìy coï 6 taìi khoaín cáúp 2: TK 1521- Nguyãn liãûu, váût liãûu chênh TK 1524- Phuû tuìng thay thãú TK 1522 - Váût liãûu TK 1526- Thiãút bë XDCB TK 1523 - nhiãn liãûu TK 1528- Váût liãûu khaïc Læu yï: - Âäúi våïi TK 1521- Nguyãn liãûu, váût liãûu chênh, khi phaín aïnh coï thãø bao gäöm nguyãn liãûu, váût liãûu mua ngoaìi, nháûn cuía bãn A, gia cäng hoàûc tæû chãú biãún. - Âäúi våïi TK 1526- Thiãút bë XDCB, näüi dung phaín aïnh bao gäöm caí giaï trë thiãút bë xáy dæûng cå baín cuía bãn giao tháöu hoàûc bãn giao tháöu uíy nhiãûm cho âån vë nháûn tháöu mua thiãút bë thuäüc väún thiãút bë cuía cäng trçnh xáy dæûng cå baín sau âoï làõp âàût vaìo cäng trçnh. * Taìi khoaín 151” Haìng mua âang âi trãn âæåìng” : Taìi khoaín naìy âæåüc duìng âãø phaín aïnh giaï trë cuía caïc loaûi haìng hoïa, váût tæ (nguyãn váût liãûu, cäng cuû duûng cuû) mua ngoaìi âaî thuäüc quyãön såí hæîu cuía doanh 27
28. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín nghiãûp xáy làõp nhæng chæa vãö nháûp kho cuía doanh nghiãûp, chæa vãö âãún nåi doanh nghiãûp âang thi cäng vaì træûc tiãúp sæí duûng, coìn âang trãn âæåìng váûn chuyãøn, åí bãún caíng, bãún baîi hoàûc âaî vãö âãún doanh nghiãûp xáy làõp âang chåì kiãøm nháûn nháûp kho. Kãút cáúu vaì näüi dung taìi khoaín 151 nhæ sau: Bãn Nåü: - Giaï trë haìng hoïa, váût tæ âang âi trãn âæåìng; - Kãút chuyãøn giaï trë thæûc tãú cuía váût tæ, haìng hoïa âang âi trãn âæåìng Bãn Coï: - Giaï trë haìng hoïa, váût tæ âang âi trãn âæåìng âaî vãö nháûp kho hoàûc âaî chuyãøn thàóng cho caïc âäúi tæåüng sæí duûng; - Kãút chuyãøn giaï trë thæûc tãú cuía váût tæ, haìng hoïa âang âi trãn âæåìng âáöu kyì. Säú dæ bãn Nåü: - Giaï trë váût tæ, haìng hoïa âaî mua nhæng coìn âang âi trãn âæåìng hoàûc âaî vãö âãún doanh nghiãûp nhæng chæa hoaìn thaình thuí tuûc nháûp kho taûi thåìi âiãøm âáöu kyì hoàûc cuäúi kyì. * Taìi khoaín 153” Cäng cuû, duûng cuû”: Kãút cáúu vaì näüi dung taìi khoaín 153 nhæ sau: Bãn Nåü: - Trë giaï thæûc tãú cuía cäng cuû,duûng cuû nháûp kho do mua ngoaìi, tæû chãú, thuã ngoaìi gia cäng, nháûn goïp väún liãn doanh - Giaï trë cäng cuû, duûng cuû , âäö duìng cho thuã nháûp laûi kho - Trë giaï thæûc tãú cuía cäng cuû, duûng cuû thæìa phaït hiãûn khi kiãøm kã. Bãn Coï: - Trë giaï thæûc tãú cuía cäng cuû , duûng cuû xuáút kho sæí duûng cho saín xuáút, kinh doanh, cho thuã hoàûc goïp väún liãn doanh; - Chiãút kháúu mua cäng cuû , duûng cuû âæåüc hæåíng - Trë giaï thæûc tãú cuía cäng cuû ,û duûng cuû thiãúu phaït hiãûn khi kiãøm kã. Säú dæ bãn Nåü: - Trë giaï thæûc tãú cuía cäng cuû , duûng cuû täön kho. Taìi khoaín 153 coï ba taìi khoaín cáúp 2: - Taìi khoaín 1531- Cäng cuû , duûng cuû - Taìi khoaín 1532- Bao bç luán chuyãøn - Taìi khoaín 1533- Âäö duìng cho thuã Læu yï: chè haûch toaïn vaìo taìi khoaín 1533 khi cäng cuû , duûng cuû âæåüc doanh nghiãûp mua vãö hoaìn toaìn sæí duûng vaìo muûc âêch cho thuã. 28
29. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 2.3.1.2 Thuí tuûc chæïng tæì a. Thuí tuûc nháûp kho: Nháûn âæåüc Giáúy baïo nháûn haìng hoàûc chæïng tæì tæång âæång Ban kiãøm nháûn tiãún haình kiãøm tra thæûc tãú Tiãún haình quaï trçnh säú læåüng, cháút læåüng, máùu maî bäúc dåí, nháûp kho Láûp Biãn baín kiãøm nháûn váût tæ ( 2 baín) trãn cå såí säú liãûu thæûc tãú Bä ü pháûn cung æïng láûp Phiãúu nháûp kho ( 2 baín) trãn cå såí giáúy baïo nháûn haìng, biãn baín kiãøm nháûn vaì hoïa âån giao cho thuí kho Thuí kho ghi säú thæûc nháûp vaìo phiãúu vaì chuyãøn Hoaìn thaình quaï trçnh cho kãú toaïn laìm càn cæï ghi säø nháûp kho Læu yï: - Nãúu váût liãûu khäng âuïng quy caïch, pháøm cháút seî láûp biãn baín âãø bäü pháûn cung æïng laìm thuí tuûc khiãúu naûi våïi bãn baïn; - Âäúi våïi váût liãûu tæû chãú nháûp kho, váût liãûu khäng duìng hãút traí laûi kho hay phãú liãûu thu häöi caïc bäü pháûn âang giæî váût liãûu træåïc khi nháûp kho phaíi láûp Phiãúu nháûp kho thaình 3 baín, ngæåìi chëu traïch nhiãûm kyï vaìo vaì mang váût liãûu vaì phiãúu nháûp kho âãún nháûp kho, thuí kho kiãøm nháûn xong, kyï vaìo caí ba baín : 01 baín giao cho ngæåìi näüp, 01 baín chuyãøn vãö bäü pháûn cung æïng vaì 01 baín laì càn cæï ghi vaìo theí kho sau âoï chuyãøn cho phoìng kãú toaïn. - Âäúi våïi váût liãûu thuã ngoaìi chãú biãún nháûp kho : càn cæï vaìo phiãúu giao haìng gia cäng, bäü pháûn cung æïng cuîng láûp ba baín Phiãúu nháûp kho vaì xæí lyï tæång tæû nhæ váût liãûu tæû chãú. 29
30. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín - Âäúi våïi váût liãûu nháûp kho do di chuyãøn näüi bäü:Bäü pháûn cung æïng phaíi láûp Phiãúu di chuyãøn váût tæ näüi bäü thaình hai baín, âäöng thåìi tiãún haình xæí lyï luán chuyãøn chæïng tæì tæång tæû nhæ caïc træåìng håüp trãn. b. Thuí tuûc xuáút kho: Ta coï thãø mä taí khaïi quaït trçnh tæû xuáút kho cho caïc træåìng håüp nhæ sau: Caïc bäü pháûn láûp Giáúy âãö nghë lénh váût tæ khi coï nhu cáöu, chuyãøn cho bäü pháûn cung æïng váût tæ B.pháûn cung æïng tháúy âãö nghë håüp lyï , láûp phiãúu xuáút kho ( 03 baín) : 01 giao cho ngæåìi lénh váût Tiãún haình quaï trçnh tæ, 01 baín âãø laûi bäü pháûn cung æïng, 01baín thuí xuáút kho kho giæî âãø ghi theí kho vaì chuyãøn cho kãú toaïn Læu yï: - Âãø giaím båït khäúi læåüng ghi cheïp, thæåìng caïc doanh nghiãûp coï thãø sæí duûng “ Phiãúu xuáút kho váût tæ theo haûn mæïc”. Phiãúu do phoìng kãú hoaûch láûp âáöu thaïng trãn cå såí kãú hoaûch saín xuáút, âæåüc láûp mäüt láön nhæng coï thãø xuáút vaì lénh nhiãöu láön trong caí thaïng hoàûc caí kyì saín xuáút, gäöm hai baín: 01 baín gæíi cho cung æïng kiãøm tra räöi chuyãøn âãún cho thuí kho laìm càn cæï xuáút mäùi láön; 01 baín giao cho ngæåìi lénh váût tæ giæî, mäùi láön nháûn váût tæ, ngæåìi lénh phaíi mang theo phiãúu xuáút theo haûn mæïc naìy âãø thuí kho ghi säú liãûu xuáút mäùi láön vaìo caí hai baín. Khi hãút haûn mæïc hoàûc hãút thåìi gian sæí duûng thuí kho thu laûi phiãúu naìy tæì ngæåìi lénh váût tæ âäúi chiãúu våïi theí kho, kyï vaìo caí hai baín vaì chuyãøn cho 01 baín cho bäü pháûn cung æïng, 01 baín cho kãú toaïn. - Træåìng håüp váût liãûu xuáút baïn thç phaíi coï hoïa âån baïn haìng láûp thaình ba baín coï âáöy âuí chæî kyï cuía caïc âäúi tæåüng quy âënh trãn hoïa âån, 01 baín giao cho khaïch haìng, 01 baín chuyãøn cho bäü pháûn cung æïng, 01 baín thuí kho laìm càn cæï ghi vaìo theí kho räöi chuyãøn cho kãú toaïn. - Træåìng håüp váût liãûu xuáút thuã ngoaìi gia cäng, bäü pháûn cung æïng càn cæï vaìo håüp âäöng láûp thaình ba baín phiãúu xuáút kho vát tæ coï ghi roî “ thuã ngoaìi gia cäng “, caïch luán chuyãøn tæång tæû nhæ xuáút baïn. 2.3.2 Kãú toaïn täøng håüp tçnh hçnh biãún âäüng nguyãn váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû Viãûc kãú toaïn täøng håüp tçnh hçnh biãún âäüng tàng giaím nguyãn váût liãûu vaì cäng cuû duûng cuû , coï thãø âæåüc mä taí qua caïc så âäö sau: 30
31. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 2.3.2.1 Kãú toaïn täøng håüp nguyãn liãûu, váût liãûu a. Så âäö kãú toaïn täøng håüp: TK111,112,113,141 TK152” Nguyãn váût liãûu” TK621,627,641,642 (1) (8) TK1331 TK151,154 TK331, 338, 336 (2) (9) TK411 TK154 (3) (10) TK632 TK3333( nháûp kháøu) (11) (4) TK222,128 TK222, 128 (5) (12) TK1381,334,3388 TK3381 (13) (6) TK412 TK412 (7) (14) 31
32. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín b. Giaíi thêch näüi dung nghiãûp vuû kinh tãú, taìi chênh liãn quan: (1) : Nguyãn váût liãûu mua ngoaìi nháûp kho, gäöm giaï mua trãn hoïa âån vaì caïc chi phê liãn quan (váûn chuyãøn, bäúc dåí,baío hiãøm, baío quaín ). ÅÍ nghiãûp vuû naìy cáön læu yï âãún thuãú giaï trë gia tàng: • Nãúu doanh nghiãûp näüp thuãú theo phæång phaïp kháúu træì, kãú toaïn thæûc hiãûn kãú toaïn gäöm hai näüi dung: giaï mua khäng tênh thuãú ghi vaìo taìi khoaín 152, säú thuãú GTGT doanh nghiãûp âaî chi ra âæåüc phaín aïnh vaìo taìi khoaín 1331 âãø cuäúi kyì doanh nghiãûp âæåüc kháúu træì ( nhæ så âäö) • Nãúu doanh nghiãûp näüp thuãú giaï trë gia tàng theo phæång phaïp træûc tiãúp, kãú toaïn khäng sæí duûng taìi khoaín 1331 âãø phaín aïnh thuãú GTGT âaî chi ra, säú thuãú naìy âæåüc tênh chung vaìo giaï mua nguyãn váût liãûu (2) : Nguyãn váût liãûu âang trãn âæåìng âi vãö âãún doanh nghiãûp âaî nháûp kho hoàûc nguyãn váût liãûu nháûp laûi sau khi gia cäng chãú biãún. (3) : Nguyãn váût liãûu âæåüc cáúp phaït hoàûc do caïc bãn goïp väún liãn doanh (4) : Thuãú nháûp kháøu tênh vaìo nguyãn váût liãûu ( nãúu coï) (5) : Nháûn laûi väún goïp liãn doanh bàòng nguyãn váût liãûu (6) : Váût liãûu phaït hiãûn thæì khi kiãøm kã (7) : Chãnh lãûch tàng giaï trë nguyãn váût liãûu do âaïnh giaï laûi (8) :Xuáút kho nguyãn váût liãûu sæí duûng cho træûc tiãúp saín xuáút, cho phán xæåíng saín xuáút, cho bäü pháûn baïn haìng, quaín lyï doanh nghiãûp (9) : Giaím giaï nguyãn váût liãûu, xuáút nguyãn váût liãûu trong caïc âån vë näüi bäü (10) : Xuáút váût liãûu thuã ngoaìi hoàûc tæû gia cäng (11) : Giaï väún nguyãn váût liãûu nhæåüng baïn (12) : Xuáút nguyãn váût liãûu goïp väún liãn doanh, thäng thæåìng kãú toaïn coìn phaíi sæí duûng keìm thãm taìi khoaín 412 âãø phaín aïnh giaï trë chãnh lãûch giæîa giaï xuáút khothæûc tãú våïi giaï âæåüc Häüi âäöng liãn doanh cháúp nháûn. (13) : Nguyãn váût liãûu thiãuú phaït hiãûn khi kiãøm kã chåì xæí lyï hoàûc âaî xæí lyï bàòng caïch træì læång hoàûc caïc âäúi tæåüng coï traïch nhiãûm vãö viãûc tháút thoaït nguyãn váût liãûu bäöi thæåìng. (14) : Chãnh lãûch giaím giaï trë nguyãn váût liãûu do âaïnh giaï laûi 32
33. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 2.3.2.2 Kãú toaïn täøng håüp cäng cuû duûng cuû a. Så âäö kãú toaïn täøng håüp: TK111,112,113,141 TK153” Cäng cuû duûng cuû ” TK623,627,641,642 (1) (7) TK1331 TK 151, 154 TK331, 338, 336 (2) (8) TK154 TK242 (9) (3) TK222, 128 TK222,128 (4) (4) (10) TK3381 TK1381,334,3388 (5) (11) TK412 TK412 (6) (12) b. Giaíi thêch näü dung caïc nghiãûp vuû kinh tãú, taìi chênh : (1) : Cäng cuû duûng cuû mua ngoaìi nháûp kho, gäöm giaï mua trãn hoïa âån vaì caïc chi phê liãn quan (váûn chuyãøn, bäúc dåí,baío hiãøm, baío quaín ). ÅÍ nghiãûp vuû naìy cuîng cáön cáön læu yï âãún thuãú giaï trë gia tàng nhæ âäúi våïi træåìng håüp nguyãn váût liãûu âaî trçnh baìy åí pháön træåïc. 33
34. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín • Nãúu doanh nghiãûp näüp thuãú theo phæång phaïp kháúu træì, kãú toaïn thæûc hiãûn kãú toaïn gäöm hai näüi dung: giaï mua khäng tênh thuãú ghi vaìo taìi khoaín 153, säú thuãú GTGT doanh nghiãûp âaî chi ra âæåüc phaín aïnh vaìo taìi khoaín 1331 âãø cuäúi kyì doanh nghiãûp âæåüc kháúu træì ( nhæ så âäö) • Nãúu doanh nghiãûp näüp thuãú giaï trë gia tàng theo phæång phaïp træûc tiãúp, kãú toaïn khäng sæí duûng taìi khoaín 1331 âãø phaín aïnh thuãú GTGT âaî chi ra, säú thuãú naìy âæåüc tênh chung vaìo giaï mua cäng cuû duûng cuû (2) : Cäng cuû duûng cuû âang trãn âæåìng âi vãö âãún doanh nghiãûp âaî nháûp kho hoàûc nguyãn váût liãûu nháûp laûi sau khi gia cäng chãú biãún. (3) :Cäng cuû duûng cuû âang âi trãn âæåìng âaî vãö nháûp kho hoàûc nháûp laûi kho sau khi hoaìn thaình gia cäng chãú biãún. (4) :Nháûn laûi väún goïp liãn doanh bàòng cäng cuû duûng cuû (5) :Cäng cuû duûng cuû phaït hiãûn thæì khi kiãøm kã, chåì xæí lyï (6) :Chãnh lãûch tàng giaï trë cäng cuû duûng cuû do âaïnh giaï laûi (7) : Xuáút cäng cuû duûng cuû loaûi phán bäø giaï trë mäüt láön vaìo sæí duûng cho caïc âäúi tæåüng, nhæ: phán xæåíng, sæí duûng cho bäü pháûn baïn haìng, cho quaín lyï doanh nghiãûp (8) :Cäng cuû duûng cuû âæåüc giaím gia,ï âæåüc chiãút kháúu thæång maûi hoàûc xuáút âiãöu chuyãøn näüi bäü. (9) : Xuáút cäng cuû duûng cuû loaûi phán bäø nhiãöu láön sæí duûng cho caïc âäúi tæåüng. (10) : Xuáút cäng cuû, duûng cuû goïp väún liãn doanh, thäng thæåìng kãú toaïn coìn phaíi sæí duûng keìm thãm taìi khoaín 412 âãø phaín aïnh giaï trë chãnh lãûch giæîa giaï xuáút khothæûc tãú våïi giaï trë âæåüc Häüi âäöng liãn doanh cháúp nháûn. (11) : Cäng cuû, duûng cuû thiãúu phaït hiãûn khi kiãøm kã chåì xæí lyï hoàûc âaî xæí lyï bàòng caïch træì læång hoàûc caïc âäúi tæåüng coï traïch nhiãûm vãö viãûc tháút thoaït cäng cuû, duûng cuû bäöi thæåìng. (12) : Chãnh lãûch giaím giaï trë cäng cuû, duûng cuû do âaïnh giaï laûi. c. Caïc phæång phaïp phán bäø giaï trë cäng cuû duûng cuû: Khi xuáút duìng cäng cuû duûng cuû cáön càn cæï vaìo quy mä vaì caïch sæí duûng cuía cäng cuû duûng cuû âãø xaïc âënh säú láön phán bäø giaï trë cäng cuû duûng cuû vaìo chi phê . * Træåìng håüp cäng cuû, duûng cuû xuáút duìng coï giaï trë nhoí, thåìi gian sæí duûng ngàõn, säú læåüng khäng nhiãöu thç toaìn bäü giaï trë xuáúy duìng âæåüc tênh hãút mäüt láön vaìo chi phê saín xuáút kinh doanh - goüi laì phæång phaïp phán bäø mäüt láön hay phán bäø 100%. 34
35. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Tuy nhiãn mäüt säú træåìng håüp caïc cäng cuû, duûng cuû coï thåìi gian sæí duûng daìi, sæí duûng cho nhiãöu cäng trçnh xáy dæûng, nhæng giaï trë quaï nhoí cuîng coï thãø aïp duûng phæång phaïp phán bäø mäüt láön (100%) * Træåìng håüp cäng cuû, duûng cuû coï giaï trë tæång âäúi cao, thåìi gian sæí duûng khaï daìi, quy mä tæång âäúi låïn, sæí duûng cho hai cäng trçnh xáy dæûng khaïc nhau nãúu aïp duûng phæång phaïp phán bäø mäüt láön seî laìm cho chi phê saín xuáút kinh doanh tàng âäüt biãún âäúi våïi mäüt cäng trçnh hoàûc mäüt chu kyì sx, cho nãn kãú toaïn phaíi phán bäø giaï trë cäng cuû, duûng cuû xuáút duìng laìm 2 láön - goüi laì phán bäø 50% : + Giaï trë cäng cuû, duûng cuû láön thæï nháút: Giaï trë cäng cuû, Giaï trë cäng cuû, duûng cuû duûng cuû xuáút duìng phán bäø láön thæï nháút = 2 + Giaï trë cäng cuû, duûng cuû phán bäø phán bäø láön thæï hai: Giaï trë cäng cuû, Giaï trë cäng cuû, Giaï trë Tiãön bäöi duûng cuû phán bäø duûng cuû xuáút duìng = - phãú liãûu - thæåìng láön thæï hai 2 thu häöi (nãúu coï) * Træåìng håüp cäng cuû, duûng cuû coï giaï trë låïn, thåìi gian sæí duûng láu tæång æïng våïi nhiãöu chu kyì saín xuáút, nhiãöu cäng trçnh xáy dæûng, kãú toaïn tiãún haình phán bäø dáön hay coìn goüi laì phán bäø nhiãöu láön. Âäúi våïi træåìng håüp naìy khi xuáút duìng, kãú toaïn phaíi xaïc âënh chênh xaïc thåìi gian vaì säú láön sæí duûng âãø phán bäødáön giaï trë cuía cäng cuû duûng cuû vaìo chi phê saín xuáút kinh doanh : + Mæïc phán bäø giaï trë cäng cuû, duûng cuû chomäùi láön ( khäng kãø láön cuäúi cuìng): Mæïc phán bäø giaï trë Giaï trë cäng cuû, duûng cuû xuáút duìng cäng cuû, duûng cuû cho mäüt = láön ( kyì) sæí duûng Säú láön (kyì) sæí duûng âæåüc xaïc âënh + Mæïc phán bäø giaï trë cäng cuû, duûng cuû láön cuäúi cuìng : Mæïc phán bäø giaï Mæïc phán bäø giaï trë Giaï trë Tiãön bäöi trë cäng cuû, cäng cuû, duûng cuû = - phãú liãûu - thæåìng duûng cuû cho láön cho mäüt láön ( kyì) thu häöi (nãúu coï) sæí du ûng cuäúi cuìng sæí duûng 35
36. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín + Nãúu cäng cuû, duûng cuû coï säú láön sæí duûng nhoí hån säú láön kãú toaïn xaïc âënh, coï thãø do nhiãöu nguyãn nhán khaïc nhau, kãú toaïn seî xaïc âënh mæïc phán bäø giaï trë cäng cuû, duûng cuû cho láön cuäúi cuìng naìy theo cäng thæïc sau: Mæïc phán bäø giaï Giaï trë coìn laûi cuía Giaï trë Tiãön bäöi trë cäng cuû, = cäng cuû, duûng cuû - phãú liãûu - thæåìng duûng cuû cho láön baïo hoíng thu häöi (nãúu coï) sæí duûng cuäúi cuìng 36
37. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín CHÆÅNG ba KÃÚ TOAÏN TIÃÖN LÆÅNG VAÌ CAÏC KHOAÍN TRÊCH THEO LÆÅNG I. KHAÏI NIÃÛM VAÌ PHÁN LOAÛI TIÃÖN LÆÅNG 1. Khaïi niãûm tiãön læång: Trong quaï trçnh sæí duûng lao âäüng, doanh nghiãûp phaíi chi ra caïc khoaín chi phê âãø buì âàõp vaì taïi taûo sæïc lao âäüng dæåïi hçnh thæïc tiãön læång. Khoaín chi phê naìy âæåüc tênh vaìo giaï thaình saín pháøm saín xuáút ra. Nhæ váûy, tiãön læång laì biãøu hiãûn bàòng tiãön cuía chi phê nhán cäng maì doanh nghiãûp traí cho ngæåìi lao âäüng theo thåìi gian, khäúi læåüng cäng viãûc maì hoü âaî cäúng hiãún cho doanh nghiãûp. Tiãön læång cuía cäng nhán viãn cuía doanh nghiãûp xáy làõp gäöm: Tiãön læång, phuû cáúp læu âäüng, tiãön cäng, tiãön thæåíng, baío hiãøm xaî häüi vaì caïc khoaín phaíi traí khaïc thuäüc vãö thu nháûp cuía cäng nhán viãn (thuäüc biãn chãú cuía doanh nghiãûp) vaì tiãön cäng phaíi traí cho lao âäüng thuã ngoaìi. Tiãön læång laì thu nháûp chuí yãúu cuía ngæåìi lao âäüng. Traí læång håüp lyï laì âoìn báøy kinh tãú âãø kêch thêch ngæåìi lao âäüng laìm viãûc têch cæûc våïi nàng suáút, cháút læåüng vaì traïch nhiãûm cao. Haûch toaïn täút tiãön læång vaì sæí duûng lao âäüng håüp lyï laì mäüt trong nhæîng biãûn phaïp haû giaï thaình saín pháøm cuía doanh nghiãûp. Viãûc haûch toaïn täút tiãön læång seî goïp pháön tàng cæåìng chãú âäü haûch toaïn näüi bäü trong doanh nghiãûp. 2. Phán loaûi tiãön læång: 2.1. Theo tênh cháút læång: Tiãön læång traí cho ngæåìi lao âäüng gäöm: Læång chênh: Traí cho CNV trong thåìi gian thæûc tãú laìm cäng viãûc chênh. Læång phuû: Traí cho CNV trong thåìi gian khäng laìm cäng viãûc chênh nhæng váùn âæåüc hæåíng læång (âi hoüc, nghè pheïp, âi hoüp ). Phuû cáúp læång: Traí cho CNV cuía doanh nghiãûp xáy làõp do tênh cháút cäng viãûc luän phaíi læu âäüng, traí cho CNV trong thåìi gian laìm âãm, laìm thãm giåì hoàûc laìm viãûc trong mäi træåìng âäüc haûi 2.2. Theo mäi træåìng âæåüc traí læång: Tiãön læång traí cho ngæåìi lao âäüng gäöm: Tiãön læång træûc tiãúp: Traí cho CNV træûc tiãúp saín xuáút. Tiãön læång chung: Traí cho CNV quaín lyï, phuûc vuû saín xuáút åí caïc âäüi xáy dæûng. Tiãön læång quaín lyï: Traí cho CNV åí caïc bäü pháûn quaín lyï. 2.3. Theo hçnh thæïc traí læång: Tiãön læång traí cho ngæåìi lao âäüng gäöm: a. Læång thåìi gian: Læång thåìi gian traí cho ngæåìi lao âäüng theo thåìi gian laìm viãûc thæûc tãú cuìng våïi cäng viãûc vaì trçnh âäü thaình thaûo cuía ngæåìi lao âäüng. Trong doanh nghiãûp xáy làõp thæåìng coï caïc thang læång nhæ thang læång cuía cäng nhán xáy dæûng, thang læång sæí duûng maïy, Trong 37
38. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín tæìng thang læång laûi chia thaình caïc báûc læång càn cæï vao trçnh âäü thaình thaûo kyî thuáût, nghiãûp vuû hoàûc chuyãn män cuía ngæåìi lao âäüng. Mäùi báûc læång æïng våïi mæïc tiãön læång nháút âënh. Tiãön læång thåìi gian âæåüc tênh trãn cå såí báûc læång cuía ngæåìi lao âäüng vaì thåìi gian laìm viãûc cuía hoü. Læång thåìi gian âæûåc tênh nhæ sau: Tiãön læång phaíi traí Säú ngaìy thæûc tãú laìm = Mæïc læång ngaìyx trong thaïng viãûc trong thaïng Mæïc læång Mæïc læång thaïng theo báûc x Hãû säú caïc loaûi phuû cáúp (nãúu coï) = ngaìy Säú ngaìy laìm viãûc trong thaïng theo chãú âäü Mæïc læång tênh theo caïch trãn laì læång thåìi gian giaín âån. Caïch traí læång naìy chæa chuï yï âãún cháút læåüng cäng taïc cuía ngæåìi lao âäüng nãn noï chæa kêch thêch tênh têch cæûc vaì tinh tháön traïch nhiãûm cuía hoü. Khàõc phuûc nhæåüc âiãøm trãn trong mäüt säú doanh nghiãûp aïp duûng hçnh thæïc traí læång theo thåìi gian coï thæåíng. Hçnh thæïc traí læång naìy váùn dæûa trãn caïch tênh læång theo thåìi gian giaín âån kãút håüp våïi tiãön thæåíng càn cæï vaìo thaình têch cuía ngæåìi lao âäüng trong cäng viãûc. Caïch traí læång naìy coï taïc duûng kêch thêch ngæåìi lao âäüng tiãút kiãûm váût tæ, nãu cao tinh tháön traïch nhiãûm trong cäng viãûc. Læång cäng nháût laì hçnh thæïc âàûc biãût cuía læång thåìi gian. Âáy laì tiãön læång traí cho nhæîng ngæåìi laìm viãûc taûm chæa âæåüc sàõp xãúp vaìo thang læång, báûc læång. Theo caïch traí læång naìy ngæåìi lao âäüng laìm viãûc ngaìy naìo âæåüc hæåíng læång ngaìy áúy theo nhæîng cäng viãûc mang tênh thåìi vuû. Hçnh thæïc traí læång naìy chè aïp duûng våïi nhæîng cäng viãûc mang tênh thåìi vuû, taûm thåìi. b. Hçnh thæïc traí læång theo saín pháøm: Læång theo saín pháøm dæûa trãn säú læåüng vaì cháút læåüng maì ngæåìi lao âäüng âaî hoaìn thaình. Hçnh thæïc traí læång theo saín pháøm bao gäöm caïc hçnh thæïc cuû thãø sau: * Traí læång theo saín pháøm træûc tiãúp: Mæïc læång âæåüc tênh theo giaï cäú âënh khäng phuû thuäüc vaìo âënh mæïc säú læåüng saín pháøm hoaìn thaình. Læång saín Säú læåüng (khäúi læåüng) = x Âån giaï læång pháøm træûc tiãúp saín pháøm hoaìn thaình * Traí læång theo saín pháøm coï thæåíng, phaût Hçnh thæïc naìy traí læång theo saín pháøm træûc tiãúp kãút håüp våïi thæåíng nãúu coï thaình têch tiãút kiãûm váût tæ, náng cao nàng suáút lao âäüng hoàûc náng cao cháút læåüng saín pháøm. Ngæåüc laûi, nãúu ngæåìi lao âäüng laìm laîng phê váût tæ hoàûc saín xuáút ra saín pháøm våïi cháút læåüng keïm seî bë phaût læång. * Hçnh thæïc traí læång theo saín pháøm giaïn tiãúp Sæí duûng âãø tênh læång cho caïc cäng nhán laìm caïc cäng viãûc phuûc vuû saín xuáút hoàûc caïc nhán viãn giaïn tiãúp. Mæïc læång cuía hoü âæåüc xaïc âënh càn cæï vaìo kãút quaí saín xuáút cuía cäng nhán træûc tiãúp. 38
39. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín * Traí læång theo saín pháøm luyî tiãún: Mæïc læång traí ngoaìi pháön tênh theo læång saín pháøm træûc tiãúp coìn coï pháön thæåíng thãm càn cæï vaìo säú læåüng saín pháøm væåüt mæïc. Hçnh thæïc naìy aïp duûng trong træåìng håüp cáön âáøy nhanh tiãún âäü saín xuáút. Tiãön læång cuía CN âæåüc tênh nhæ sau: Tiãön læång saín pháøm coï Læång saín pháøm = + Thæåíng væåütmæïc thæåíng cuía mäùi CNSX træûc tiãúp Trong âoï: Læång saín pháøm Säú læåüng saín = x Âån giaï læång træûc tiãúp pháøm hoaìn thaình Tyí lãû thæåíng væåüt Säú læåüng saín pháøm Thæåíng væåüt âënh mæïc = x âënh mæïc cuía säú væåüt mæïc c. Hçnh thæïc traí læång khoaïn theo khäúi læåüng cäng viãûc: Hçnh thæïc naìy thæåìng âæåüc aïp duûng cho nhæîng cäng viãûc lao âäüng giaín âån coï tênh cháút âäüt xuáút nhæ váûn chuyãøn, bäúc vaïc Mæïc læång âæåüc xaïc âënh theo tæìng khäúi læåüng cäng viãûc cuû thãø. â. Tiãön læång saín pháøm táûp thãø: Træåìng håüp mäüt säú cäng nhán cuìng laìm chung mäüt cäng viãûc nhæng khoï xaïc âënh âæåüc kãút quaí lao âäüng cuía tæìng caï nhán thæåìng aïp duûng phæång phaïp traí læång naìy. Tiãön læång cuía caí nhoïm âæåüc tênh nhæ sau: Tiãön læång cuía nhoïm = Âån giaï læång x Khäúi læåüng cäng viãûc hoaìn thaình Phán phäúi tiãön læång cho mäùi caï nhán trong nhoïm thæåìng âæåüc phán theo cáúp báûc vaì thåìi gian laìm viãûc cuía tæìng ngæåìi. Trçnh tæû tênh læång: Xaïc âënh hãû säú so saïnh læång: Tiãön læång cáúp báûc theo quy âënh Hãû säú so saïnh (Hi) = Tiãön læång báûc 1 Duìng hãû säú trãn quy âäøi thåìi gian laìm viãûc thæûc tãú cuía mäùi cäng nhán thaình thåìi gian laìm viãûc thay âäøi: Thåìi gian laìm viãûc quy Thåìi gian laìm viãûc Khäúi læåüng saín pháøm (cäng = x âäøi cuía mäùi CN (Ti) thæûc tãú cuía mäùi CN (ti) viãûc) hoaìn thaình (Hi) Tiãön læång cuía nhoïm Mæïc læång 1 giåì quy âäøi = Täøng thåìi gian laìm viãûc quy âäøi (∑Ti) 39
40. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Tiãön læång cuía mäùi Mæïc læång 1 giåì Thåìi gian laìm viãûc quy âäøi = x cäng nhán quy âäøi cuía mäùi cäng nhán e. Hçnh thæïc khoaïn quyî læång: Tiãön læång âæåüc quy âënh cho tæìng bäü pháûn càn cæï vaìo khäúi læåüng cäng viãûc phaíi hoaìn thaình. Viãûc tênh læång cho tæìng caï nhán trong táûp thãø âoï càn cæï vaìo thåìi gian laìm viãûc vaì cáúp báûc kyî thuáût cuía hoü. Phæång phaïp naìy thæåìng aïp duûng våïi caïc cäng viãûc cuía caïc bäü pháûn haình chênh trong doanh nghiãûp. 3. Quy âënh vãö Baío hiãøm xaî häüi, Baío hiãøm y tãú, Kinh phê cäng âoaìn vaì quyî dæû phoìng tråü cáúp máút viãûc laìm: 3.1. Baío hiãøm xaî häüi: Quyî baío hiãøm xaî häüi (BHXH) âæåüc hçnh thaình nhàòm muûc âêch traí læång cho cäng nhán viãn (CNV) khi nghè hæu hoàûc giuïp âåî cho CNV trong caïc træåìng håüp äúm âat, tai naûn, máút sæïc lao âäüng phaíi nghè viãûc Quyî BHXH âæåüc hçnh thaình bàòng caïch tênh thãm vaìo chi phê saín xuáút theo tyí lãû quy âënh cuía tiãön læång phaíi traí cho CNV. Theo chãú âäü hiãûn haình, haìng thaïng doanh nghiãûp trêch láûp quyî BHXH theo tyí lãû 20% trãn læång cáúp báûc, chæïc vuû, håüp âonoìg, hãû säú læång baío læu, phuû cáúp chæïc vuû, thám niãn, khu væûc, âàõt âoí cuía CNV, trong âoï 15% tênh vaìo chi phê saín xuáút cuía caïc bäü pháûn sæí duûng lao âäüng, coìn laûi 5% âæåüc tênh træì vaìo læång cuía ngæåìi lao âäüng. Säú tiãön thuäüc quyî BHXH âæåüc näüp lãn cå quan quaín lyï BHXH âãø chi traí cho caïc træåìng håüp nghè hæu, nghè máút sæïc lao âäüng, tiãön tuáút, Caïc khoaín chi cho ngæåìi lao âäüng khi bë äúm âau, thai saín, âæåüc thanh toaïn theo chæïng tæì phaït sinh thæûc tãú. 3.2. Baío hiãøm y tãú: Quyî baío hiãøm y tãú (BHYT) âæåüc hçnh thaình tæì viãûc trêch theo tyí lãû quy âënh tênh theo tiãön læång cå baín cuía CNV trong thaïng. Theo chãú âäü hiãûn haình quyî BHYT âæåüc trêch theo tyí lãû 3% trãn læång cáúp báûc, chæïc vuû, håüp âäöng, hãû säú læång baío læu, phuû cáúp chæïc vuû, thám niãn, khu væûc, âàõt âoí cuía CNV, trong âoï doanh nghiãûp tênh vaìo chi phê 2%, ngæåìi lao âäüng chëu 1% âæåüc træì vaìo læång. Quyî BHYT âæåüc näüp cho cå quan BHYT duìng âãø taìi trå ü viãûn phê vaì tiãön thuäúc men cho ngæåìi lao âäüng khi äúm, âau phaíi vaìo bãûnh viãûn. 3.3. Kinh phê cäng âoaìn (KPCÂ): KPCÂ âæåüc sæí duûng cho hoaût âäüng baío vãû quyãön låüi cuía CNV trong doanh nghiãûp. Theo quy âënh mäüt pháön KPCÂ âæåüc sæí duûng âãø phuûc vuû cho hoaût âäüng cuía cäng âoaìn taûi doanh nghiãûp, pháön coìn laûi näüp cho cå quan cäng âoaìn cáúp trãn. Kinh phê cäng âoaìn cuîng âæåüc hçnh thaình do doanh nghiãûp tênh vaìo chi phê saín xuáút theo tyí lãû quy âënh. Theo chãú âäü hiãûn haình KPCÂ âæåüc trêch haìng thaïng bàòng 2% tiãön læång phaíi traí cho CNV. Toaìn bäü KPCÂ âæåüc tênh hãút vaìo chi phê saín xuataï - kinh doanh cuía bäü pháûn sæí duûng lao âäüng trong doanh nghiãûp. 40
41. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 3.4. Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm: Theo quy âënh taûi Thäng tæ säú 82/TT-BTC ngaìy 14/8/2003 cuía Bäü Taìi chênh Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm cuía doanh nghiãûp duìng âãø chi tråü cáúp thäi viãûc, máút viãûc laìm cho ngæåìi lao âäüng. Theo quy âënh nãúu Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm haìng nàm khäng chi hãút âæåüc chuyãøn säú dæ sang nàm sau. Træåìng håüp Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm khäng âuí âãø chi tråü cáúp cho ngæåìi lao âäüng thäi viãûc, máút viãûc laìm trong nàm taìi chênh thç toaìn bäü pháön chãnh lãûch thiãúu âæåüc haûch toaïn vaìo chi phê quaín lyï doanh nghiãûp trong kyì. Mæïc trêch Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm tæì 1%-3% trãn quyî tiãön læång laìm cå såí âoïng baío hiãøm xaî häüi cuía doanh nghiãûp. Mæïc tênh cuû thãø do doanh nghiãûp tæû quyãút âënh tuyì vaìo khaí nàng taìi chênh cuía doanh nghiãûp haìng nàm. Khoaín trêch láûp quyî dæû phoìng trå cáúp máút viãûc laìm âæåüc trêch vaì haûch toaïn vaìo chi phê quaín lyï doanh nghiãûp trong kyì cuía doanh nghiãûp. - Thåìi âiãøm trêch láûp quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm: laì thåìi âiãøm khoaï säø kãú toaïn âãø láûp Baïo caïo taìi chênh nàm. II. KÃÚ TOAÏN CHI TIÃÚT TIÃÖN LÆÅNG VAÌ CAÏC KHOAÍN TRÊCH THEO LÆÅNG 1. Haûch toaïn säú læåüng lao âäüng: Sæû thay âäøi vãö säú læåüng vaì cháút læåüng lao âäüng trong doanh nghiãûp xáy làõp thæåìng do caïc nguyãn nhán sau: - Tuyãøn duûng måïi CNV, náng báûc thåü; - Nghè viãûc (nghè hæu, nghè máút sæïc, chuyãøn cäng taïc, thäi viãûc, ). Càn cæï vaìo caïc chæïng tæì ban âáöu nhæ: quyãút âënh tuyãøn duûng, quyãút âënh cho chuyãøn cäng taïc, thäi viãûc, quyãút âënh náng báûc thåü, âãø theo doîi, haûch toaïn sæû thay âäøi vãö säú læåüng vaì cháút læåüng lao âäüng. Chè tiãu säú læåüng lao âäüng cuía doanh nghiãûp xáy làõp âæåüc phaín aïnh trãn "Säø danh saïch lao âäüng cuía doanh nghiãûp". 2. Haûch toaïn thåìi gian lao âäüng: Haûch toaïn tçnh hçnh sæí duûng thåìi gian lao âäüng bao gäöm haûch toaïn säú giåì cäng taïc cuía CNV vaì haûch toaïn thåìi gian lao âäüng tiãu hao cho tæìng cäng viãûc hoàûc cho saín xuáút tæìng loaûi saín pháøm trong doanh nghiãûp. Haûch toaïn tçnh hçnh sæí duûng thåìi gian lao âäüng bàòng viãûc sæí duûng baíng cháúm cäng âãø theo doîi thåìi gian laìm viãûc cuía CNV. Trong baíng cháúm cäng ghi roî thåìi gian laìm viãûc, thåìi gian vàõng màût vaì ngæìng viãûc våïi caïc lê do cuû thãø. Baíng cháúm cäng do täø træåíng ghi cheïp vaì täøng håüp näüp cho phoìng kãú toaïn vaìo cuäúi thaïng âãø laìm càn cæï tênh læång. 3. Haûch toaïn kãút quaí lao âäüng: Tuyì tæìng loaûi hçnh saín xuáút vaì âiãöu kiãûn täø chæïc lao âäüng ma ì aïp duûng caïc chæïng tæì thêch håüp. Caïc chæïng tæì thæåìng âæåüc sæí duûng âãø haûch toaïn kãút quaí lao âäüng laì: "phiãúu xaïc 41
42. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín nháûn saín pháøm vaì cäng viãûc âaî hoaìn thaình", "Håüp âäöng giao khoaïn", "Baíng giao nháûn saín pháøm", 4. Haûch toaïn chi tiãút tiãön læång vaì caïc khoaín trêch theo læång: Càn cæï vaìo caïc chæïng tæì ban âáöu nhæ: baíng cháúm cäng hoàûc theo doîi cäng taïc cuía caïc täø, phiãúu laìm thãm, phiãúu laìm thãm giåì, phiãúu giao näüp saín pháøm, håüp âäöng giao khoaïn, phiãúu nghè hæåíng BHXH, âãø láûp baíng tênh vaì thanh toaïn læång vaì BHXH cho ngæåìi lao âäüng. Càn cæï vaìo baíng tênh læång kãú toaïn láûp baíng tênh vaì phán bäø chi phê tiãön læång cuìng caïc khoaín trêch theo læång vaìo chi phê cuía tæìng âån vë saín xuáút, bäü pháûn sæí duûng lao âäüng. III. KÃÚ TOAÏN TÄØNG HÅÜP TIÃÖN LÆÅNG VAÌ CAÏC KHOAÍN TRÊCH THEO LÆÅNG 1. Taìi khoaín sæí duûng: Kãú toaïn tiãön læång vaì caïc khoaín trêch theo læång sæí duûng caïc taìi khoaín: - TAÌI KHOAÍN 334 - PHAÍI TRAÍ CÄNG NHÁN VIÃN Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh caïc khoaín phaíi traí vaì tçnh hçnh thanh toaïn caïc khoaín phaíi traí cho cäng nhán viãn cuía doanh nghiãûp xáúy làõp vãö tiãön læång, phuû cáúp læu âäüng, tiãön cäng, tiãön thæåíng, baío hiãøm xaî häüi vaì caïc khoaín phaíi traí khaïc thuäüc vãö thu nháûp cuía cäng nhán viãn (thuäüc biãn chãú cuía doanh nghiãûp) vaì tiãön cäng phaíi traí cho lao âäüng thuã ngoaìi. Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn Bãn Nåü: - Caïc khoaín tiãön læång, phuû cáúp læu âäüng, tiãön cäng, tiãön thæåíng, baío hiãøm xaî häüi vaì caïc khoaín khaïc âaî æïng, âaî traí træåïc cho cäng nhán viãn; - Caïc khoaín kháúu træì vaìo tiãön læång, tiãön cäng cuía cäng nhán viãn; - Caïc khoaín tiãön cäng âaî æïng træåïc hoàûc âaî traí våïi lao âäüng thuã ngoaìi. Bãn Coï: - Caïc khoaín tiãön læång, tiãön cäng, tiãön thæåíng, baío hiãøm xaî häüi vaì caïc khoaín khaïc phaíi traí cho cäng nhán viãn; - Caïc khoaín tiãön cäng phaíi traí cho lao âäüng thuã ngoaìi. Säú dæ bãn Coï: - Caïc khoaín tiãön læång, tiãön cäng, tiãön thæåíng vaì caïc khoaín khaïc coìn phaíi traí cho cäng nhán viãn; - Caïc khoaín tiãön cäng coìn phaíi traí cho lao âäüng thuã ngoaìi. Taìi khoaín 334 co ï thãø coï säú dæ bãn Nåü (trong træåìng håüp ráút caï biãût), säú dæ Nåü TK 334 (nãúu coï) phaín aïnh säú tiãön âaî traí quaï säú phaíi traí vãö tiãön læång, tiãön cäng, tiãön thæåíng vaì caïc khoaín khaïc cho cäng nhán viãn. Taìi khoaín 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn, coï 2 taìi khoaín cáúp 2: 42
43. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín - Taìi khoaín 3341 - Phaíi traí cäng nhán viãn: Duìng âãø phaín aïnh caïc khoaín phaíi traí vaì tçnh hçnh thanh toaïn caïc khoaín phaíi traí cho cäng nhán viãn cuía doanh nghiãûp xáy làõp vãö tiãön læång, tiãön phuû, phuû cáúp læu âäüng, tiãön chi cho lao âäüng næî, tiãön cäng, caïc khoaín mang tênh cháút læång, tiãön thæåíng, baío hiãøm xaî häüi vaì caïc khoaín phaíi traí khaïc thuäüc vãö thu nháûp cuía cäng nhán viãn (thuäüc biãn chãú cuía doanh nghiãûp). - Taìi khoaín 3342 - Phaíi traí lao âäüng thuã ngoaìi: Duìng âãø phaín aïnh caïc khoaín phaíi traí vaì tçnh hçnh thanh toaïn caïc khoaín phaíi traí cho caïc lao âäüng thuã ngoaìi khäng thuäüc biãn chãú cuía doanh nghiãûp xáy làõp. - TAÌI KHOAÍN 3353 - QUYÎ DÆÛ PHOÌNG TRÅÜ CÁÚP MÁÚT VIÃÛC LAÌM Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh säú liãûu coï, tçnh hçnh trêch láûp vaì sæí duûng quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm cuía doanh nghiãûp. Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 3353 - Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm: Bãn Nåü: - Tråü cáúp tiãön cho ngæåìi lao âäüng bë máút viãûc laìm - Chi âaìo taûo laûi cho ngæåìi lao âäüng. - Trêch näüp âãø hçnh thaình quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laì cuía cáúp trãn. Bãn Coï: - Trêch láûp quyî tênh vaìo chi phê quaín lyï doanh nghiãûp. - Do cáúp dæåïi näüp lãn âãø hçnh thaình quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm cuía cáúp trãn. Säú dæ bãn Coï: Säú quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm hiãûn coï. - TAÌI KHOAÍN 338 - PHAÍI TRAÍ, PHAÍI NÄÜP KHAÏC Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh tçnh hçnh thanh toaïn vãö caïc khoaín phaíi traí, phaíi näüp ngoaìi näüi dung âaî phaín aïnh åí caïc taìi khoaín khaïc (tæì TK 331 âãún TK 336). Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc: Bãn Nåü: - Kãút chuyãøn giaï trë taìi saín thæìa vaìo caïc taìi khoaín liãn quan theo quyãút âënh ghi trong biãn baín xæí lyï; - Baío hiãøm xaî häüi phaíi traí cho cäng nhán viãn; - Kinh phê cäng âoaìn chi taûi âån vë; - Säú baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú vaì kinh phê cäng âoaìn âaî näüp cho cå quan quaín lyï quyî baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú vaì kinh phê cäng âoaìn; - Doanh thu chæa thæûc hiãûn tênh cho tæìng kyì kãú toaïn; traí laûi tiãön nháûn træåïc cho khaïch haìng khi khäng tiãúp tuûc thæûc hiãûn viãûc cho thuã taìi saín; 43
44. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín - Kãút chuyãøn "doanh thu chæa thæûc hiãûn" sang taìi khoaín 511 hoàûc taìi khoaín 515 (tiãön baín quyãön, tiãön laîi, cäø tæïc vaì låüi nhuáûn âæåüc chia); - Caïc khoaín âaî traí vaì âaî näüp khaïc. Bãn Coï: - Giaï trë taìi saín thæìa chåì giaíi quyãút (chæa xaïc âënh roî nguyãn nhán); - Giaï trë taìi saín thæìa phaíi traí cho caï nhán, táûp thãø (trong vaì ngoaìi âån vë) theo quyãút âënh trong biãn baín xæí lyï do xaïc âënh ngay âæåüc nguyãn nhán; - Trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú vaì kinh phê cäng âoaìn vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh; - Caïc khoaín thanh toaïn våïi cäng nhán viãn vãö tiãön nhaì, âiãûn næåïc åí táûp thãø; - Trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú vaìo læång cuía cäng nhán viãn; - Kinh phê cäng âoaìn væåüt chi âæåüc cáúp buì; - Doanh thu chæa thæûc hiãûn phaït sinh trong kyì; - Säú kãút chuyãøn chãnh lãûch tyí giaï häúi âoaïi phaït sinh vaì âaïnh giaï laûi caïc khoaín muûc tiãön tãû coï gäúc ngoaûi tãû (træåìng håüp laîi tyí giaï) cuía hoaût âäüng âáöu tæ XDCB (giai âoaûn træåïc hoaût âäüng) khi hoaìn thaình âáöu tæ âãø phán bäø dáön vaìo doanh thu hoaût âäüng taìi chênh; - Caïc khoaín phaíi traí khaïc. Säú dæ bãn Coï: - Säú tiãön coìn phaíi traí, coìn phaíi näüp; - Baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú vaì kinh phê cäng âoaìn âaî trêch chæa näüp âuí cho cå quan quaín lyï hoàûc säú quyî âãø laûi cho âån vë chæa chi hãút; - Trë giaï taìi saín phaït hiãûn thæìa coìn chåì giaíi quyãút; - Doanh thu chæa thæûc hiãûn cuía caïc kyì kãút toaïn tiãúp theo; - Chãnh lãûch tyí giaï häúi âoaïi phaït sinh vaì âaïnh giaï laûi caïc khoaín muûc tiãön tãû coï gäúc ngoaûi tãû (laîi tyí giaï) cuía hoaût âäüng âáöu tæ XDCB (giai âoaûn træåïc hoaût âäüng) khi hoaìn thaình âáöu tæ chæa xæí lyï taûi thåìi âiãøm láûp Baíng cán âäúi kãú toaïn cuäúi nàm taìi chênh. Taìi khoaín naìy coï thãø coï säú dæ bãn Nåü phaín aïnh säú âaî traí, âaî näüp nhiãöu hån säú phaíi traí, phaíi näüp hoàûc säú kinh phê cäng âoaìn væåüt chi chæa âæåüc cáúp buì. Taìi khoaín 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc, coï 6 taìi khoaín cáúp 2: - Taìi khoaín 3381 - Taìi saín thæìa chåì giaíi quyãút: Phaín aïnh giaï trë taìi saín thæìa chæa xaïc âënh roî nguyãn nhán, coìn chåì quyãút âënh xæí lyï cuía cáúp coï tháøm quyãön. Træåìng håüp giaï trë taìi saín thæìa âaî xaïc âënh âæåüc nguyãn nhán vaì coï biãn baín xæí lyï thç âæåüc ghi ngay vaìo caïc taìi khoaín liãn quan, khäng haûch toaïn qua taìi khoaín 338 (3381). - Taìi khoaín 3382 - Kinh phê cäng âoaìn: Phaín aïnh tçnh hçnh trêch vaì thanh toaïn kinh phê cäng âoaìn åí âån vë. 44
45. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín - Taìi khoaín 3383 - Baío hiãøm xaî häüi: Phaín aïnh tçnh hçnh trêch vaì thanh toaïn baío hiãøm xaî häüi cuía âån vë. - Taìi khoaín 3384 - Baío hiãøm y tãú: Phaín aïnh tçnh hçnh trêch vaì thanh toaïn baío hiãøm y tãú theo qui âënh. - Taìi khoaín 3387 - Doanh thu chæa thæûc hiãûn: Phaín aïnh säú hiãûn coï vaì tçnh hçnh tàng giaím doanh thu nháûn træåïc trong kyì kãú toaïn. Chè haûch toaïn vaìo taìi khoaín naìy säú tiãön cuía khaïch haìng âaî traí træåïc cho mäüt hoàûc nhiãöu kyì kãú toaïn vãö cho thuã taìi saín vaì phaíi haûch toaïn chi tiãút theo tæìng khaïch haìng. Khäng haûch toaïn vaìo taìi khoaín naìy säú tiãön nháûn træåïc cuía ngæåìi mua saín pháøm, haìng hoaï hoàûc nháûn dëch vuû maì âån vë cung cáúp. - Taìi khoaín 3388 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc: Phaín aïnh caïc khoaín phaíi traí, phaíi näüp khaïc cuía âån vë ngoaìi näüi dung caïc khoaín phaíi traí, phaíi näüp âaî phaín aïnh trong caïc Taìi khoaín tæì TK 331 âãún TK 336 vaì tæì TK 3381 âãún TK 3387. 2. Phæång phaïp kãú toaïn tiãön læång vaì caïc khoaín têch theo læång: 2.1. Kãú toaïn tiãön læång, BHXH, BHYT vaì KPCÂ: (1). Tênh tiãön læång, caïc khoaín phuû cáúp theo qui âënh phaíi traí cho cäng nhán viãn (cáön læu yï: BHXH, BHYT vaì kinh phê cäng âoaìn cuía cäng nhán træûc tiãúp xáy làõp vaì cäng nhán sæí duûng maïy cho hoaût âäüng xáy làõp khäng haûch toaïn vaìo TK 622, 623 maì haûch toaïn vaìo TK 627), ghi: Nåü TK 241 - Xáy dæûng cå baín dåí dang Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (6231) Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6271) Nåü TK 641 - Chi phê baïn haìng (6411) Nåü TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp (6421) CoïTK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn Coï TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc (3382, 3383, 3384) (2). Tênh tiãön thæåíng phaíi traí cho cäng nhán viãn, ghi: Nåü TK 431 - Quyî khen thæåíng, phuïc låüi Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (3). Tênh tiãön baío hiãøm xaî häüi (äúm âau, thai saín, tai naûn, ) phaíi traí cho cäng nhán viãn, ghi: Nåü TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (4). Tênh tiãön læång nghè pheïp thæûc tãú phaíi traí cho cäng nhán viãn, ghi: Nåü caïc TK 623, 627, 641, 642, hoàûc 45
46. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí Coï TK334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (5). Caïc khoaín phaíi kháúu træì vaìo læång vaì thu nháûp cuía cäng nhán viãn nhæ tiãön taûm æïng, baío hiãøm y tãú, baío hiãøm xaî häüi, tiãön thu bäöi thæåìng theo quyãút âënh xæí lyï ghi: Nåü TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn Coï TK 141 - Taûm æïng, hoàûc Coï TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc Coï TK 138 - Phaíi thu khaïc (6). Tênh tiãön thuãú thu nháûp cuía cäng nhán viãn phaíi näüp Nhaì næåïc, ghi: Nåü TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn Coï TK 333 - Thuãú vaì caïc khoaín phaíi näüp Nhaì næåïc (3338). (7). Khi æïng træåïc hoàûc thæûc traí tiãön læång, tiãön cäng cho cäng nhán viãn, ghi: Nåü TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn Coï caïc TK 111, 112 (8). Thanh toaïn caïc khoaín phaíi traí cho cäng nhán viãn, ghi: Nåü TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn Coï TK 111 - Tiãön màût, hoàûc Coï TK 112 - Tiãön gæíi ngán haìng (9). Chi phê tiãön àn ca phaíi traí cho cäng nhán viãn, ghi: Nåü caïc TK 622, 623, 627, 641, 642 Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn: Khi chi tiãön àn ca cho cäng nhán viãn, ghi: Nåü TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn Coï TK 111, 112 (10). Thanh toaïn våïi nhán cäng thuã ngoaìi: - Xaïc âënh tiãön cäng phaíi traí âäúi våïi nhán cäng thuã ngoaìi, ghi: Nåü caïc TK 622, 623, Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (3342) - Khi æïng træåïc hoàûc thæûc thanh toaïn tiãön cäng phaíi traí cho nhán cäng thuã ngoaìi, ghi: Nåü TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (3342) Coï caïc TK 111, 112 (11). Näüp baío hiãøm xaî häüi, kinh phê cäng âoaìn cho cå quan quaín lyï quyî vaì khi mua theí baío hiãøm y tãú cho cäng nhán viãn, ghi: 46
47. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Nåü TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc Coï TK 111 - Tiãön màût Coï TK 112 - Tiãön gæíi ngán haìng (12). Kinh phê cäng âoaìn chi væåüt âæåüc cáúp buì, ghi: Nåü TK 111 - Tiãön màût NåüTK 112 - Tiãön gæíi ngán haìng Coï TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc (3382) (13). Säú BHXH âaî chi traí cho cäng nhán viãn khi âæåüc cå quan BHXH thanh toaïn, ghi: Nåü TK 111, 112 Coï TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc (3383) (14). Haûch toaïn trêch træåïc tiãön læång nghè pheïp cuía cäng nhán saín xuáút: Theo quy âënh, haìng nàm ngæåìi lao âäüng nghè pheïp theo chãú âäü vaì váùn âæåüc hæåíng læång. Trêch træåïc tiãön læång nghè pheïp laì âãø traïnh sæû biãún âäüng låïn cuía chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm do viãûc nghè pheïp cuía cäng nhán giæîa caïc thaïng khäng âäöng âãöu. Mæïc trêch træåïc tiãön læång nghè pheïp âæåüc xaïc âënh nhæ sau: Mæïc trêch træåïc tiãön Tiãön læång thæûc = x Tyí lãû trêch træåïc læång nghè pheïp tãú traí cho CNSX Trong âoï: Täøng säú tiãön læång nghè pheïp theo KH cuía CNSX Tyí lãû trêch træåïc = Täøng säú tiãön læång chênh theo KH cuía CNSX - Khi trêch træåïc tiãön læång nghè pheïp cuía CNSX, ghi: Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp Coï TK 335 - Chi phê phaíi traí - Khi traí tiãön læång nghè pheïp cho CNSX, ghi: Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn 2.2. Kãú toaïn quyî dæû phoìng tråü cáúp máút viãûc laìm: (1). Cuäúi niãn âäü kãú toaïn khi trêch láûp Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm tênh vaìo chi phê quaín lyï doanh nghiãûp, ghi: Nåü TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp Coï TK 3353 - Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm. (2). Säú tiãön thu cuía cáúp dæåïi âãø trêch láûp quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm cuía cáúp trãn, ghi: 47
48. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Nåü TK 111, 112, hoàûc Nåü TK 136 - Phaíi thu näüi bäü Coï TK 3353 - Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm (3). Khi chi traí tråü cáúp thäi viãûc, máút viãûc laìm cho ngæåìi lao âäüng, ghi: Nåü TK 3353 - Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm Coï caïc TK 111, 112 (4). Træåìng håüp quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm khäng âuí âãø chi tråü cáúp cho ngæåìi lao âäüng thäi viãûc, máút viãûc laìm trong nàm taìi chênh, thç pháön chãnh lãûch thiãúu âæåüc haûch toaïn vaìo chi phê quaín lyï doanh nghiãûp trong kyì, khi chi, ghi: Nåü TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp Coï caïc TK 111, 112. (5). Chi tråü cáúp cho ngæåìi lao âäüng bë máút viãûc laìm, chi âaìo taûo laûi chuyãn män kyî thuáût cho ngæåìi lao âäüng, ghi: Nåü TK 3353 - Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm Coï caïc TK 111, 112. (6). Trêch näüp quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm cho cáúp trãn, ghi: Nåü TK 3353 - Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm Coï TK 111, 112 Coï TK 336 - Phaíi traí näüi bäü Vê duû kãú toaïn tiãön læång vaì caïc khoaín trêch theo læång: Liãn quan âãún tçnh hçnh læång vaì caïc khoaín trêch theo læång cuía Cäng ty Xáy dæûng 10, trong thaïng 1/2004 coï mäüt säú nghiãûp vuû kinh tãú sau: 1. Täøng tiãön læång phaíi traí cho caïn bäü, cäng nhán: 360.000.000â. Trong âoï: Læång træûc tiãúp: 300.000.000â, læång nhán viãn quaín lyï âäüi: 30.000.000â, læång nhán viãn quaín lyï cäng ty: 20.000.000â, læång nhán cäng sæí duûng maïy: 10.000.000â (Giaí âënh tiãön læång phaíi traí bàòng tiãnö læång laì càn cæï âoïng BHXH). 2. Trêch BHXH, BHYT vaì KOCÂ theo qui âënh. 3. Kháúu træì tiãön BHXH vaì BHYT vaìo læång cuía caïn bäü, cäng nhán viãn: 21.600.000â 4. Traí læång cho caïn bäü cäng nhán viãn: 320.200.000â vaì traí tråü cáúp máút viãûc cho äng A: 4.800.000â (Phiãúu chi säú 15 ngaìy 20/1). 5. Näüp baío hiãøm xaî häüi bàòng tiãön gæíi ngán haìng 55.000.000â. 6. Kháúu træì læång thu häöi taûm æïng cuía äng Minh, säú tiãön laì: 2.000.00â (Giáúy thanh toaïn taûm æïng keìm chæïng tæì liãn quan säú 30 ngaìy 22/3). Yãu cáöu: Âënh khoaín caïc nghiãûp vuû kinh tãú âaî phaït sinh. 48
49. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín Giaíi: Âënh khoaín kãú toaïn Âån vë tênh: 1.000â 1. Nåü TK 622: 300.000 Nåü TK 623: 10.000 Nåü TK 627: 30.000 Nåü TK 642: 20.000 Coï TK 334: 360.000 2. Nåü TK 627: 64.600 Nåü TK 642: 3.800 Coï TK 338: 68.400 (TK 3382: 7.200) (TK 3383: 54.000) (TK 3384: 7.200) 3. Nåü TK 334: 21.600 Coï TK 338: 21.600 (TK 3383: 18.000) (TK 3384: 3.600) 4. Nåü TK 3353: 4.800 Nåü TK 334: 320.200 Coï TK 111: 325.000 5. Nåü TK 3383: 55.000 Coï TK 112: 55.000 6. Nåü TK 334: 2.000 Coï TK 141: 2.000 49
50. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín CHÆÅNG bäún KÃÚ TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT VAÌ TÊNH GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM I. KHAÏI NIÃÛM, PHÁN LOAÛI, ÂÄÚI TÆÅÜNG HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT VAÌ GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM TRONG DOANH NGHIÃÛP XÁY LÀÕP 1. Khaïi niãûm chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm xáy làp: 1.1. Khaïi niãûm chi phê saín xuáút: Chi phê saín xuáút laì täøng säú caïc hao phê lao âäüng vaì lao âäüng váût hoaï âæåüc biãøu hiãûn bàòng tiãön phaït sinh trong quaï trçnh saín xuáút kinh doanh. Chi phê saín xuáút cuía doanh nghiãûp xáy làõp bao gäöm chi phê saín xuáút xáy làõp vaì chi phê saín xuáút ngoaìi xáy làõp. Caïc chi phê saín xuáút xáy làõp cáúu thaình giaï thaình saín pháøm làõp. Chi phê saín xuáút xáy, làõp laì toaìn bäü caïc chi phê saín xuáút phaït sinh trong lénh væûc hoaût âäüng saín xuáút xáy làõp, noï laì bäü pháûn cå baín âãø hçnh thaình giaï thaình saín pháøm xáy làõp. 1.2. Khaïi niãûm vãö giaï thaình saín pháøm xáy làõp: Giaï thaình saín pháøm xáy làõp laì toaìn bäü caïc chi phê tênh bàòng tiãön âãø hoaìn thaình khäúi læåüng saín pháøm xáy, làõp theo quy âënh. Saín pháøm xáy, làõp coï thãø laì kãút cáúu cäng viãûc hoàûc giao laûi cäng viãûc coï thiãút kãú vaì dæû toaïn riãng coï thãø laì haûng muûc cäng trçnh, cäng trçnh hoaìn thaình toaìn bäü. Giaï thaình haûng muûc cäng trçnh hoàûc cäng trçnh hoaìn thaình toaìn bäü laì giaï thaình saín pháøm cuäúi cuìng cuía saín xuáút xáy làõp. Trong saín xuáút xáy, làõp cáön phán biãût caïc loaûi giaï thaình cäng taïc xáy, làõp: Giaï thaình dæû toaïn, giaï thaình kãú hoaûch vaì giaï thaình thæûc tãú. Giaï thaình dæû toaïn: Laì täøng caïc chi phê dæû toaïn âãø hoaìn thaình khäúi læåüng xáy, làõp cäng trçnh. Giaï thaình dæû toaïn âæåüc xaïc âënh trãn cå såí caïc âënh mæïc, qui âënh cuía Nhaì næåïc vaì khung giaï quy âënh aïp duûng theo tæìng vuìng laînh thäø. Giaï thaình dæû toaïn = Giaï trë dæû toaïn - Låüi nhuáûn âënh mæïc Giaï thaình kãú hoaûch: Laì giaï thaình âæåüc xaïc âënh xuáút phaït tæì nhæîng âiãöu kiãûn cuû thãø åí mäüt doanh nghiãûp xáy, làõp nháút âënh trãn cå såí biãûn phaïp thi cäng, caïc âënh mæïc vaì âån giaï aïp duûng trong doanh nghiãûp. Giaï thaình kãú hoaûch = Giaï thaình dæû toaïn - Mæïc haû giaï thaình Giaï thaình thæûc tãú: Phaín aïnh toaìn bäü caïc chi phê thæûc tãú âãø hoaìn thaình baìn giao khäúi læåüng xáy làõp maì doanh nghiãûp âaî nháûn tháöu. Giaï thaình thæûc tãú bao gäöm caïc chi phê theo âënh mæïc, væåüt âënh mæïc vaì khäng âënh mæïc nhæ caïc khoaín thiãût haûi trong saín xuáút, caïc khoaín bäüi 50
51. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín chi, laîng phê vãö tráût tæû, lao âäüng, tiãön väún trong quaï trçnh saín xuáút vaì quaín lyï cuía doanh nghiãûp âæåüc pheïp tênh vaìo giaï thaình. Giaï thaình thæûc tãú âæåüc xaïc âënh theo säú liãûu cuía kãú toaïn. 2. Phán loaûi chi phê saín xuáút: Chi phê saín xuáút gäöm nhiãöu loaûi coï cäng duûng vaì muûc âêch khaïc nhau trong quaï trçnh saín xuáút cuía doanh nghiãûp. Trong caïc doanh nghiãûp xáy làõp chi phê saín xuáút âæåüc phán thaình caïc loaûi sau: 2.1. Theo yãúu täú chi phê: Càn cæï vaìo näüi dung kinh tãú cuía chi phê âãø sàõp xãúp nhæîng chi phê coï näüi dung kinh tãú ban âáöu giäúng nhau vaìo cuìng mäüt nhoïm chi phê. Caïc phán loaûi naìy khäng phán biãût nåi chi phê phaït sinh vaì muûc âêch sæí duûng cuía chi phê. Muûc âêch cuía caïch phán loaûi naìy âãø biãút âæåüc chi phê saín xuáút cuía doanh nghiãûp gäöm nhæîng loaûi naìo, säú læåüng, giaï trë tæìng loaûi chi phê laì bao nhiãu. Theo caïch phán loaûi naìy caïc chi phê saín xuáút âæåüc chia thaình caïc yãúu täú chi phê sau: - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu: gäöm toaìn bäü giaï trë caïc loaûi nguyãn liãûu, nhiãn liãûu, phuû tuìng thay thãú, váût liãûu thiãút bë xáy dæûng cå baín, duûng cuû,. maì doanh nghiãûp âaî thæûc sæû sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút. - Chi phê nhán cäng: laì toaìn bäü säú tiãön læång tiãön cäng phaíi traí, tiãön trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn cuía cäng trçnh, viãn chæcï trong doanh nghiãûp. - Chi phê kháúu hao TSCÂ: laì toaìn bäü giaï trë kháúu hao phaíi trêch cuía caïc TSCÂ sæí duûng trong doanh nghiãûp. - Chi phê dëch vuû mua ngoaìi: laì toaìn bäü säú tiãön doanh nghiãûp phaíi traí vãö caï dëch vuû mua tæì bãn ngoaìi: Tiãön âiãûn, tiãön næåïc, tiãön âiãûn thoaûi phuûc vuû cho hoaût âäüng saín xuáút - kinh doanh cuía doanh nghiãûp. - Chi phê khaïc bàòng tiãön: gäöm toaìn bäü chi phê khaïc duìng cho hoaût âäüng saín xuáút - kinh doanh åí doanh nghiãûp ngoaìi caïc yãúu täú chi phê trãn nhæ chi phê tiãúp khaïch, häüi hoüp, häüi nghë Tuyì theo yãu cáöu quaín lyï, caïc chi phê coï thãø âæåüc phán loaûi chi tiãút hån nhæ: Chi phê váût liãûu chênh, chi phê váût liãûu phuû, chi phê nhiãn liãûu, chi phê nàng læåüng, 2.2. Theo khoaní muûc chi phê: Caïch phán loaûi naìy dæûa trãn cäng duûng cuía chi phê trong quaï trçnh saín xuáút vaì phæång phaïp táûp håüp chi phê coï taïc duûng têch cæûc cho viãûc phán têch giaï thaình theo khoaín muûc chi phê. Muûc âêch cuía caïch phán loaûi naìy âãø tçm ra caïc nguyãn nhán laìm thay âäøi giaï thaình so våïi âënh mæïc vaì âãö ra caïc biãûn phaïp haû giaï thaình saín pháøm. Theo caïch phán loaûi naìy chi phê saín xuáút trong doanh nghiãûp bao gäöm: - Chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp: laì giaï trë thæûc tãú cuía caïc loaûi nguyãn, váût liãûu sæí duûng træûc tiãúp cho saín xuáút xáy làõp. 51