Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 3: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo chi phí thực tế kết hợp với chi phí ước tính - Trần Duy Thức

Nội dung text: Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 3: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo chi phí thực tế kết hợp với chi phí ước tính - Trần Duy Thức

1. KẾ TOÁN CHI PHÍ Giảng viên: Trần Duy Thức LOGO
2. LOGO NỘI DUNG CHI TIẾT 1 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CHƯƠNG MỤC TIÊU KTCP SẢN XUẤT VÀ 2 TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH ĐẶC ĐIỂM KTCP SẢN XUẤT THEO MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP 3 VỚI ƯỚC TÍNH TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO ĐƠN ĐẶT HÀNG TRONG MÔ 4 HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 4 TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN BƯỚC 5 TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 6 LẬP BÁO CÁO SẢN XUẤT
3. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 1. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ➢Nhận thức được mục tiêu, ý nghĩa và đặc điểm của mô hình KTCP sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo chi phí thực tế kết hợp với chi phí ước tính. ➢Xác định được đối tượng tập hợp chi phí và tính giá thành. ➢Hiểu được qui trình kế toán tập hợp, tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của từ phương pháp tính giá thành của mô hình này ➢Biết cách tính toán và xử lý chênh lệch trên tài khoản chi phí sản xuất chung. ➢Hiểu được ý nghĩa, cách lập phiếu chi phí công việc và báo cáo sản xuất.
4. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 2.MỤC TIÊU KTCP SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH Cung cấp thông tin về chi phí một cách kịp thời, hữu ích và hiệu quả kinh tế cho nhà quản lý đưa ra quyết định kinh tế Giúp cho nhà quản lý thực hiện được chức năng hoạch định, thông Cung cấp thông tin để nhà qua việc cung cấp thông tin để dự quản lý kiểm soát thông tin toán ngân sách hiệu quả
5. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 3. ĐẶC ĐIỂM KTCP SX THEO MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH ➢Từ chi phí sản xuất phát sinh tập hợp cho từng đối tượng, dựa vào kết quả đầu ra tính giá thành và trên cơ sở đó tiếp tục tính giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ. ➢Khi tiến hành tập hợp CPSX cho tất cả các khoản mục theo CP thực tế phát sinh. Tuy nhiên, khi tổng hợp CP, khoản mục CP chung được tính theo chi phí phân bổ, các khoản mục CP còn lại thì tính theo CP thực tế. ➢Do CPSX chung khi tập hợp bên Nợ TK 627 thì theo chi phí thực tế, còn khi tổng hợp CP thì theo CPSX chung ước tính. Nên TK 627 có SDCK cần được điều chỉnh xử lý. ➢Công tác tổ chức chứng từ kế toán nhìn chung giống như mô hình kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm theo thực tế nhưng khi tính giá thành, không sử dụng Bảng tính giá thành mà lại sử dụng Báo cáo sản xuất.
6. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 4. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO ĐƠN ĐẶT HÀNG TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH ➢Kế toán CPSX và tính giá thành SP theo đơn đặt hàng được sử dụng trong các doanh nghiệp SX theo đơn đặt hàng. Đa số các sản phẩm áp dụng phương pháp tính giá thành theo đơn đặt hàng thường có các đặc điểm sau: ✓ Có tính cá biệt, theo yêu cầu của từng đơn đặt hàng. ✓ Không đồng nhất. ✓ Được đặt mua trước khi sản xuất. a.Kế toán tập hợp CPSX: ➢Tập hợp CPSX theo 3 khoản mục: ✓ Chi phí NVL trực tiếp. ✓ Chi phí NC trực tiếp. ✓ Chi phí SX chung.
7. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 4. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO ĐƠN ĐẶT HÀNG TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH a.Kế toán tập hợp CPSX: (TT) Mô hình vân động chứng từ của các khoản mục CPSX: Đơn đặt hàng → Lệnh SX → Phiếu xuất kho NVL → Phiếu CP công việc Phiếu thời gian lao động Bảng phân bổ CPSXC Ước tính
8. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 4. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO ĐƠN ĐẶT HÀNG TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH a.Kế toán tập hợp CPSX: (TT) a-1. Kế toán tập hợp chi phí NVLTT: ➢Căn cứ vào phiếu xuất kho NVL, kế toán sẽ ghi nhận chi phí NVLTT cho từng đơn đặt hàng vào từng phiếu CP công việc. Sau khi công việc hoặc đơn đặt hàng hoàn thành, kế toán sẽ tổng hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp phát sinh và ghi nhận phần tổng chi phí. a-2. Kế toán tập hợp chi phí NCTT: ➢Kế toán sử dụng phiếu thời gian lao động của những công việc được thực hiện trong ngày của từng công nhân sản xuất. Khi CP nhân công trực tiếp đã được tập hợp một cách đầy đủ cho từng đơn đặt hàng đã hoàn thành, tổng cộng CP nhân công trực tiếp sẽ được ghi nhận vào phần tổng chi phí sản xuất trên phiếu CP công việc để tính giá thành.
9. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 4. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO ĐƠN ĐẶT HÀNG TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH a-1. Kế toán tập hợp a-2. Kế toán tập hợp chi chi phí NVLTT phí NCTT: Căn cứ vào phiếu xuất kho NVL, Kế toán sử dụng phiếu thời gian lao động của những công việc được thực kế toán sẽ ghi nhận chi phí hiện trong ngày của từng công nhân sản NVLTT cho từng đơn đặt hàng xuất. Khi CP nhân công trực tiếp đã vào từng phiếu CP công việc. Sau được tập hợp một cách đầy đủ cho từng khi công việc hoặc đơn đặt hàng đơn đặt hàng đã hoàn thành, tổng cộng hoàn thành, kế toán sẽ tổng hợp CP nhân công trực tiếp sẽ được ghi chi phí nguyên vật liệu trực tiếp nhận vào phần tổng chi phí sản xuất phát sinh và ghi nhận phần tổng trên phiếu CP công việc để tính giá chi phí. thành.
10. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 4. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO ĐƠN ĐẶT HÀNG TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH a.Kế toán tập hợp CPSX: (TT) a-3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung: ➢CPSX chung là những CP phục vụ và quản lý SX phát sinh trong quá trình chế tạo sản phẩm tại phân xưởng : CP nhân công phân xưởng, CP khấu hao tại phân xưởng, CP quản lý khác tại phân xưởng ➢Những chi phí này khi phát sinh sẽ được ghi nhận vào bên Nợ TK 627- CPSX chung theo chi phí thực tế phát sinh.
11. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 4. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO ĐƠN ĐẶT HÀNG TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH b. Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành: Trình tự kế toán tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm như sau: ✓ Kết chuyển chi phí NVLTT và chi phí NCTT vào đối tượng tính giá thành theo chi phí thực tế. ✓ Phân bổ CPSX chung theo chi phí ước tính. Cách phân bổ chi phí SXC ước tính: ✓ Xác định đơn giá phân bổ chi phí SXC ước tính theo công thức : Tổng CPSX chung ước tính Đơn giá CPSX = Tổng mức hoạt động ước tính (số giờ chung ước tính máy, số giờ lao động TT ) ✓ Xác định mức phân bổ chi phí SXC ước tính cho từng công việc: Mức phân bổ CPSX chung Đơn giá phân bổ Mức hoạt động thực = x ước tính cho từng công việc CPSXC ước tính tế của từng CV
12. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 4. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO ĐƠN ĐẶT HÀNG TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH c. Mô hình lập phiếu chi tiết công việc: d. Xử lý chênh lệch trên tài khoản CPSXC: Khi tiến hành phân bổ CPSXC ước tính, kế toán sẽ gặp một trong hai trường hợp sau đây: ➢ Tổng phát sinh Nợ Có: phân bổ thiếu. Trường hợp phần chênh lệch nhỏ khoảng 5% không trọng yếu, kế toán tiến hành bút toán điều chỉnh: ➢ Mức phân bổ thiếu: Nợ 632/ Có 627 ➢ Mức phân bổ thừa: Nợ 627/Có 632 Trường hợp phần chênh lệch là trọng yếu, kế toán thường phân bổ chênh lệch này vào tất cả các đối tượng chịu CP liên quan: TK 154, TK 155, TK 632
13. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 5. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN BƯỚC TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH Chi phí cũng sẽ được tập hợp ở từng giai đoạn theo ba khoản mục : ✓Chi phí NVLTT. ✓CP NCTT. ✓CPSXC. a. Kế toán tập hợp chi phí NVLTT: Chi phí NVL TT được xác định trên cơ sở lượng NVL xuất dùng cho trực tiếp SP và được ghi nhận lên trên phiếu xuất kho. Mỗi giai đoạn sản xuất được mở tài khoản chi tiết NVL để theo dõi riêng. b. Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp: Căn cứ vào bảng chấm công, kế toán lập bảng phân bổ lương. c. Kế toán tập hợp chi phi SXC: Tiến hành phân bổ chi phí sản xuất chung ở mỗi giai đoạn sản xuất.
14. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 5. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN BƯỚC TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH d. Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành SP: Trình tự thực hiện: ➢ Tổng hợp chi phí sản xuất: + Tổng hợp CP NVLTT, CPNCTT theo mức CP thực tế. + Phân bổ CPSXC theo đơn giá phân bồ ước tính và mức hoạt động thực tế. ➢ Tính giá thành đơn vi SP. ➢ Tính tổng giá thành và già trị DDCK. e. Xác định SLHT tương đương: Để xác định giá thành đơn vị sản phẩm của từng giai đoạn, kế toán phải xác định kết quả sản xuất của giai đoạn đó bao gồm cả sản phẩm hoàn thành và sản phẩm dở dang nghĩa là kế toán phải xác định sảnph ẩm hoàn thành tương đương của giai đoạn.
15. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 5. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN BƯỚC TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH e. Xác định SLHT tương đương: Phương pháp bình quân: SLHT tương đương = SLHT giai đoạn SLHT tương x đương giai đoạn Phương pháp FIFO: SLHT SLHT tương SLHT tương = đương + SLHT trong kỳ - tương đương đương SPDDĐK SPDDCK SLHT tương đương = SLSPDDĐK (100% - tỷ lệ hoàn x thành ĐK) DDĐK
16. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 5. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN BƯỚC TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH Phương pháp FIFO: SLHT trong kỳ SLHT trong kỳ SLSPDDCK = x SLHT tương đương = SLSPDDCK Tỷ lệ hoàn thành x CK DDCK
17. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 5. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN BƯỚC TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH f. Xác định Giá thành đơn vi sản phẩm, tổng giá thành sản phẩm và CPSX DDCK Phương pháp bình quân: Tổng Z sản phẩm = SLHT Z đơn vị sản x phẩm CPSP DDCK SLHT tương Z đơn vị sản phẩm = x đương SPDDCK
18. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 5. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN BƯỚC TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH f. Xác định Giá thành đơn vi sản phẩm, tổng giá thành sản phẩm và CPSX DDCK Phương pháp FIFO: CPSX phát sinh Z đơn vị sản = phẩm SLHT tương đương theo pp FIFO Z SPDDĐK = CPSXDDĐK (SLHT tương + đương x Z ĐVSP) & PSHT SPDDĐK Z SPPSHT SL PS HT Z đơn vị sản phẩm = x
19. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 5. TÍNH GIÁ THÀNH SP THEO PHƯƠNG PHÁP PHÂN BƯỚC TRONG MÔ HÌNH CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH f. Xác định Giá thành đơn vi sản phẩm, tổng giá thành sản phẩm và CPSX DDCK Phương pháp FIFO: CPSX DDCK SLHT tương Z đơn vị sản phẩm = x đương SPDDCK Trong cả hai phương pháp nói trên, cần tính chi phí theo từng khoản mục sau đó tổng hợp lại để xác định giá thành đơn vị Sản phẩm.
20. CHƯƠNG 3- KTCP SX & TÍNH GIÁ THÀNH LOGO THEO CP THỰC TẾ KẾT HỢP VỚI ƯỚC TÍNH 6. LẬP BÁO CÁO SẢN XUẤT Trong kế toán sản xuất và tính giá thành SP theo qui trình sản xuất, kế toán tập hợp chi phí sản xuất, tổng hợp chi phí và xác định SP HT tương đương và tính giá thành đơn vị SP trên một mẩu biểu gọi là báo cáo sản xuất. Nội dung báo cáo sản xuất gồm 3 phần: Tổng hợp chi phí và tính giá thành đơn Phần kê sản lượng và xác định sản lương vị: Phần này tổng hợp các chi phí sản tương đương: phần này phàn ánh khối xuất của phân xưởng và tính giá thành lượng vật chất đi qua phân xưởng trong đơn vị. Giá thành này sẽ được dùng để kỳ và cho phép nhà quản lý biết được tính giá trị bán thành phẩm chuyển sang mức độ hoàn thành của tất cả các sản phân xưởng kế tiếp và tính chi phí cho phẩm trong quá trình sản xuất sản phẩm dở dang cuối kỳ Cân đối chi phí: CPSXDDĐK + CPSXPS = CPSXSP HT + CPSXDDCK