Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 1: Những vấn đề chung về kế toán chi phí

Nội dung text: Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 1: Những vấn đề chung về kế toán chi phí

1. CH NG 1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN CHI PHÍ GV: Nguy ễn Ng ọc Khaùnh Dung 1 Mục tiêu nghiên c ứu
   Sự khác bi ệt và tương đồng gi ữa k ế toán chi phí và kế toán qu ản tr ị.
   Kế toán qu ản tr ị liên quan đến vi ệc ho ạch định và ki ểm tra nh ư th ế nào.
   Kế toán chi phí liên quan đến vi ệc chu ẩn b ị BCKQKD và BCĐKT .
   Kế toán chi phí và kế toán qu ản tr ị dựa trên d ữ li ệu chung để th ực hi ện m ục tiêu nh ư th ế nào 2 1.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ VAØ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ Nh ng caâu hoûi ñöôïc traû lôøi thoâng qua vieäc söû duïng keá toaùn chi phí vaø keá toaùn quaûn trò  Neáu Cty saùch McGraw- Hill coù 8.000 quyeån saùch toàn kho vaøo cuoái naêm taøi chính, nhöõng chi phí naøo seõ ñöôïc trình baøy treân BCÑKT  Bao nhieâu quyeån saùch caàn phaûi baùn ñeå cty McGraw- Hill coù lôøi  Nhöõng chi phí naøo ñeå coâng ty khoâng laøm oâ nhieãm khoâng khí  Nhöõng chi phí naøo ñeå coâng ty Ford Motor tieát kieäm nhieân lieäu ôû möùc toái thieåu 3  . 1
2. 1.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ VAØ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ Thoâng tin Söû duïng ñeå laäp keá toaùn BCKQKD vaø BCÑKT chi phí Heä thoáng keá toaùn chi phí Thoâng tin Hoã trôï cho nhaø quaûn keá toaùn lyù trong vieäc ñöa ra quaûn trò quyeát ñònh 4 1.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ VAØ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ Laäp keá hoaïch Thoâng tin cung caáp cho nhaø quaûn Keá toaùn trò ñöôïc quyeát ñònh quaûn trò döïa treân khaùi nieäm söï thích hôïp Kieåm soaùt 5 1.1. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ VAØ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ
   Keá toaùn chi phí: lieân quan ñeán vieäc thu thaäp, toång hôïp vaø baùo caùo caùc döõ lieäu chi phí ñeå laäp caùc baùo caùo taøi chính. Döõ lieäu keá toaùn chi phí ñöôïc duøng ñeå xaùc ñònh : - Trò giaù haøng toàn kho baùo caùo treân Baûng CÑKT - Giaù voán haøng baùn, CP baùn haøng, CP quaûn lyù doanh nghieäp 6 2
3. Ca ùc ñoái töôïng co ù nhu ca àu söû du ïng thoâng tin keá toaùn _ Nhöõng ñoái töôïng beân ngoaøi doanh nghieäp  Caùc chuû sôû höõu  Caùc nhaø ñaàu tö  Caùc cô quan chöùc naêng lieân quan  Caùc nhaø cho vay vaø cung caáp haøng hoaù dòch vuï _ Nhöõng ñoái töôïng beân trong doanh nghieäp  Nhaø quaûn trò  Nhaân vieân 7 Nhu c ầu thông tin k ế toán c ủa các nhóm đối t ượng khác nhau ĐỐI T ƯỢNG S Ử NHU C ẦU THÔNG TIN DỤNG THÔNG TIN Cổ đông Mua, bán, ho ặc n ắm gi ữ cổ phi ếu Ch ủ nợ Tăng, gi ảm ho ặc gi ữ nguyên m ức tín d ụng n ợ Nhân viên Đệ trình yêu c ầu t ăng l ươ ng, thay đổi vi ệc làm Khách hàng Mua s ản ph ẩm c ủa doanh nghi ệp Nhà qu ản lý Xác định tình hình, trình độ và hi ệu để điều hành, qu ản lý, ki ểm soát ho ạt động SXKD Công chúng Đánh giá tác động v ề kinh t ế cùa doanh nghi ệp Chính ph ủ Tính thu ế, đánh giá tác động c ủa DN đến môi tr ường kinh doanh 8 Caùc chuyeân ngaønh keá toaùn _ Keá toaùn taøi chính (KTTC) Keá toaùn taøi chính phaûn aùnh söï hình thaønh vaø vaän ñoäng cuûa taøi saûn, nguoàn voán; quaù trình kinh doanh vaø keát quaû cuûa quaù trình kinh doanh trong moät ñôn vò cuï theå, nhaèm cung caáp thoâng tin kinh teá- taøi chính _ Keá toaùn chi phí (KTCP) Là một lónh vöïc cuûa keá toaùn coù lieân quan chuû yeáu vôùi vieäc ghi cheùp caùc khoaûn muïc chi phí nhaèm xaùc ñònh giaù thaønh saûn phaåm, phaân tích söï bieán ñoäng cuûa chi phí qua ñoù phuïc vuï cho muïc tieâu kieåm soaùt vaø ra caùc quyeát ñònh 9 saûn xuaát cuûa nhaø quaûn trò 3
4. Caùc chuyeân ngaønh keá toaùn _ Keá toaùn quaûn trò (KTQT) Keá toaùn quaûn trò cung caáp thoâng tin veà quaù trình hình thaønh vaø phaùt sinh chi phí thu nhaäp khi thöïc hieän caùc keá hoaïch ngaén haïn vaø daøi haïn theo muïc tieâu, chieán löôïc cuûa ñôn vò. Thoâng tin cuûa Keá toaùn quaûn trò linh hoaït vaø thöôøng gaén lieàn vôùi töøng boä phaän cuï theå trong ñôn vò nhaèm phuïc vuï cho nhu caàu quaûn trò ôû caùc caáp ñoä khaùc nhau 10 Phaân bieät keá toaùn taøi chính, keá toaùn chi phí vaø keá toaùn quaûn trò Nhöõng ñieåm gioáng nhau giöõa caùc chuyeân ngaønh keá toaùn:  Caùc chuyeân ngaønh keá toaùn ñeàu ñeà caäp ñeán caùc söï kieän kinh teá, ñeàu quan taâm ñeán thu nhaäp, chi phí, taøi saûn vaø coâng nôï cuûa Doanh nghieäp  Caùc chuyeân ngaønh keá toaùn ñeàu döïa treân heä thoáng ghi cheùp ban ñaàu cuûa keá toaùn  Cung caáp thoâng tin thöïc hieän caùc baùo caùo taøi chính  Trong keá toaùn chi phí giuùp phaân tích caùc bieán ñoäng chi phí trong quaù trình saûn xuaát cuûa Doanh nghieäp  Trong keá toaùn quaûn trò thoâng tin naøy laø cô sôû ñeå nhaø quaûn trò vaän duïng, xöû lyù nhaèm taïo ra thoâng tin thích hôïp phuïc  Moãi chuyeân ngaønh keá toaùn ñeàu bieåu hieän traùch nhieäm cuûa 11 ngöôøi quaûn lyù Phaân bieät keá toaùn taøi chính, keá toaùn chi phí vaø keá toaùn quaûn trò Nh ững ñieåm khaùc nhau giöõa caùc chuyeân ngaønh keá toaùn Ñoái töôïng söû duïng thoâng tin Ñaëc ñieåm thoâng tin Baùo caùo söû duïng Kỳ báo cáo Ph ạm vi báo cáo 12 4
5. Phaân bieät keá toaùn taøi chính, keá toaùn chi phí vaø keá toaùn quaûn trò cn c phân bi t Thông tin k toán Lo i thông tin KTTC KTCP KTQT i tưng Bên trong, Bên ngoài DN Bên trong DN s dng ngoài DN Linh ho t, c im C nh, quá kh , áp ng theo thích hp, thông tin nguyên tc yêu cu tươ ng lai Báo cáo -B/c CPSX Báo cáo theo Báo cáo tài chính s dng -P. CP b/ph n y/c qu n tr nh k, nh k, K báo cáo nh k quy nh th ưng xuyên th ưng xuyên Ph m vi báo cáo Toàn b DN Tùy theo y/c Ch yu b ph n 13 1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX 1.2.1 Doanh nghi ệp s ản xu ất  Doanh nghi ệp laø moät toå chöùc kinh teá thöïc hieän moät,moät soá hoaëc taát caû caùc coâng ñoaïn cuûa quaù trình ñaàu tö, saûn xuaát ñeán tieâu thuï saûn phaåm hoaëc cung öùng dòch vuï treân thò tröôøng nhaèm muïc ñích sinh lôøi.  DN saûn xuaát laø doanh nghieäp maø hoaït ñoäng cuûa noù goàm 3 hoaït ñoäng chính: + Saûn xuaát + Baùn haøng + Quaûn lyù haønh chính 14 1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX 1.2.2. Quy trình hoaït ñoäng cuûa DNSX Giai ñoaïn 1: Mua caùc nguoàn löïc Giai ñoaïn 2: Toàn tröõ nguoàn löïc Giai ñoaïn 3: Quaù trình saûn xuaát Giai ñoaïn 4: Toàn tröõ thaønh phaåm Giai ñoaïn 5: Tieâu thuï 15 5
6. 1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX 1.2.3. Muïc tieâu cuûa keá toaùn chi phí  Cung caáp caùc thoâng tin chi phí phuïc vuï cho vieäc xaùc ñònh giaù thaønh SP, giaù baùn, lôïi nhuaän  Giuùp cho Doanh nghieäp xaây döïng hoaøn thieän hôn heä thoáng ñònh möùc chi phí  Cung caáp thoâng tin phuïc vuï cho quaù trình kieåm soaùt chi phí haï thaáp giaù thaønh SP trong ñieàu kieän chaát löôïng SP ñöôïc naâng cao 16 1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX 1.2.4. Ñaëc ñieåm cuûa keá toaùn chi phí  Nhöõng thoâng tin veà chi phí saûn xuaát, giaù thaønh saûn phaåm cung caáp cho nhaø quaûn trò ñeå thöïc hieän caùc quyeát ñònh saûn xuaát, kinh doanh, kieåm soaùt, ñaùnh giaù traùch nhieäm trong quaù trình hoaït ñoäng thöôøng coù ñaëc ñieåm linh hoaït, kòp thôøi vaø ñöôïc thieát laäp theo yeâu caàu quaûn lyù cuûa caùc nhaø quaûn trò 17 1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX _ Ñaëc ñieåm cuûa keá toaùn chi phí  Nhöõng thoâng tin veà CPSX vaø giaù thaønh SP phuïc vuï cho vieäc toång hôïp, coâng khai tình hình taøi chính phuïc vuï cho caùc ñoái töôïng beân ngoaøi DN, caùc thoâng tin naøy ñoøi hoûi phaûi tuaân thuû caùc nguyeân taéc chuaån möïc chung.  Caùc baùo caùo thöôøng ñöôïc thöïc hieän theo töøng boä phaän vaø ñöôïc laäp thöôøng xuyeân hoaëc ñònh kyø theo yeâu caàu cuûa nhaø quaûn trò 18 6
7. 1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX Chöùc naêng cuûa keá toaùn chi phí Kieåm soaùt hoaït Cung caáp thoâng tin veà tính hieäu quaû vaø chaát ñoäng löôïng cuûa coâng vieäc hoaøn thaønh Tính giaù thaønh saûn Ño löôøng giaù voán cuûa caùc nguoàn löïc ñeå tính giaù phaåm, dòch vuï thaønh saûn phaåm hoaëc thöïc hieän vieäc cung caáp dòch vuï Kieåm soaùt quaûn lyù Cung caáp thoâng tin veà keát quaû cuûa caùc nhaø quaûn lyù cuõng nhö caùc ñôn vò KD Kieåm soaùt chieán Thoâng tin veà keát quaû kinh doanh cuûa DN, hoã trôï löôïc cho vieäc kieåm soaùt chieán löôïc hoaëc ñieàu chænh chieán löôïc döïa treân nhöõng yeâu caàu khaùch quan cuûa thò tröôøng 19 1.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP SX Ñoái vôùi caùc DN SX caùc nhaø quaûn lyù caàn thoâng tin ñeå: - Giuùp caùc kyõ sö thieát keá nhöõng saûn phaåm ñöôïc sx moät caùch hieäu quaû - Baùo hieäu nôi naøo trong hoaït ñoäng sx caàn caûi tieán veà chaát löôïng, naêng suaát vaø toác ñoä - Höôùng daãn caùc quyeát ñònh veà cô caáu saûn phaåm - Löïa choïn giöõa caùc nhaø cung caáp - Thöông löôïng giaù, caùc laäp ñaëc ñieåm saûn phaåm, chaát löôïng, phöông thöùc giao haøng vaø dòch vuï tôùi khaùch haøng => Nhöõng yeâu caàu môùi ñoái vôùi thoâng tin keá toaùn chi phí20 1.3. KE Á TOA ÙN CHI PH Í TRONG MOÂI TR ÖÔØNG CA ÏNH TRANH TOAØN CAÀU 1.3.1 Nhöõng yeâu caàu môùi ñoái vôùi thoâng tin KTCP - Thoâng tin chính xaùc, thích hôïp veà hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa DN - Thoâng tin ñeå ño löôøng moät caùch chính xaùc CP vaø khaû naêng sinh lôøi cuûa caùc SP, caùc boä phaän thò tröôøng - Heä thoáng kieåm soaùt hoaït ñoäng giuùp hoï caûi tieán CP, caûi tieán chaát löôïng vaø giaûm thôøi gian laøm vieäc cuûa nhaân vieân => Heä thoáng tính giaù thaønh döïa treân cô sôû hoaït ñoäng (ABC) => Quaûn lyù döïa treân möùc ñoä hoaït ñoäng (ABM) 21 7
8. 1.3. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TRONG MOÂI TRÖÔØNG CAÏNH TRANH TOAØN CAÀU => Heä thoáng tính giaù thaønh döïa treân cô sôû hoaït ñoäng (ABC) Giuùp nhaø Chi phí ñöôïc phaân boå cho caùc ñoái töôïng quaûn trò theo nguyeân nhaân phaùt sinh chi phí thaáy ñöôïc chi phí vaø nguoán goác Khaéc phuïc haïn cheá cuûa tính giaù thaønh phaùt sinh theo phöông phaùp truyeàn thoáng chi phí => kieåm soaùt chi phí Phaân boå moät caùch chính xaùc chi phí giaùn tieáp 22 8