Bài giảng Java Server Pages - Phạm Hữu Khang

118 trang phuongnguyen 5160

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Java Server Pages - Phạm Hữu Khang", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_java_server_pages_pham_huu_khang.pdf

Nội dung text: Bài giảng Java Server Pages - Phạm Hữu Khang

COMPUTER LEARNING CENTERWWW.HUUKHANG.COM Môn học: Java Server Pages Bài 1 Những vấn đề chính sẽ được đề cập trong khoá học: 9 Cài đặt JRUN. o Cài đặt JDK1.3. o Cài đặt JRUN. o Cấu hình ứng dụng JSP 9 Giới thiệu JSP. o Script. o Khai báo chỉ mục. 1. CÀI ĐẶT JRUN 1.1. Cài đặt JDK Để cấu hình JRUN 4.0 trên Windows, trước tiên bạn cài đặt bộ JDK1.3 hay JDK 1.4 lên đĩa cứng C hay D, sau khi cài đặt thành công bạn nên boot máy lại, trong ổ đĩa sẽ xuất hiện thư mục JDK1.3 với các thư viện của chúng. 1.2. Cài đặt JRUN Để cài đặt JRUN, bạn mua đĩa CD với ứng dụng JRUN 4.0, sau đó cài đặt chúng vào máy có cài đặt JDK. Trong khi cài đặt thì JRUN có yêu cầu chòn thư mục nơi bạn cài đặt JDK. Trong khi cài đặt JRUN, có thể yêu cầu bạn cài đặt chúng dưới dạng một dịch vụ của hợp đồng hành (mặc định là Yes), khi đó JRUN sẽ cài đặt với hai dịch vụ là JRUN Admin và JRUN Default trong cửa sổ Services (trong Control Panel hay Administrative Tools) của hệ điều hành Windows như hình 1-1 sau: Hình 1-1: Dịch vụ JRUN trong Servies Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTERWWW.HUUKHANG.COM Bạn phải bảo dảm rằng chúng đang ở chế độ Started, trong trường hợp đang ở chế độ STOP thì bạn chọn dịch vụ này và nhấn nút Start. Nếu JRUN đang ở chế độ Start thì bạn sẽ gõ trên trình duyệt và cung cấp username cung với password để đăng nhập vào màn hình uqản trị JRUN nếu muốn chương. Nếu JRUN Default Server đang ở chế độ Start thì bạn có thể gõ địa chỉ sau trên browser để chạy ứng dụng mặc định của JSP. Ngoài ra, nếu bạn không cài đặt JRUN như một dịch vụ của hệ điều hành Windows thì mỗi lần bạn muốn chạy ứng dụng JSP thì phài Start nó lên bằng cách chọn Start | Programs | JRUN 4.0 | JRUN Default Server hay JRUN Admin Server roi sau do khởi động JRUN Default Server, phần này sẽ trình bày trong phần cấu hình. 1.3. Cấu hình ứng dụng JSP Để triệu gọi trang JSP (tên mở rộng .jsp) trên trình duyệt, bạn có thể cấu hình một torng hai cách sau: 1.3.1. Cách 1: Nếu không muốn tạo ứng dụng Web cho riêng mình mà sử dụng thư mục mặc định thì bạn có thể khai báo các trang JSP và bỏ vào thư mục JRUN4/Servers/Defaul/ default- ear/ default-war/. Chẳng hạn, trong trường hợp này chúng ta khai báo trang test.jsp với nội dung như sau: Test JSP Để kiểm tra trang JSP này, bạn khai báo trên trình duyệt như sau: Tuy nhiên, bạn có thể khai báo các thư mục con bên trong của thư mục mặc định này, sau đó triệu gọi trên trình duyệt theo tên thư mục, chẳng hạn 1.3.2. Cách 2: Để cấu hình ứng dụng JSP trên JRUN bạn có thể thao tác theo các bước sau: 1. Bạn đăng nhập vào JRUN Admin với bằng cách cung cấp username/pwd như hình 1-2 sau. Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTERWWW.HUUKHANG.COM Hình 1-2: Đăng nhập JRUN Admin 2. Tạo thư mục lưu trữ web site trên ổ đĩa, chẳng hạn trong trường hợp này khai báo thư mục jspsample như hình 1-3. Hình 1-3: Khai báo thư mục để lưu trữ trang JSP Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTERWWW.HUUKHANG.COM 3. Chọn vào menu Home, JRUN sẽ liệt kê danh sách các server đang cấu hình trên JRUN như hình 1-4. Hình 1-4: Danh sách các Server trên JRUN 4. Chọn URL có tên là Create New Server trên menu nằm ở đầu trang, trong cửa sổ vừa xuất hiện (Creating a New JRun Application Server) bạn cung cấp các tham số trong hình 1-5 như sau: • Host Name:localhost (hoặc địa chỉ IP, tên server) • JRun Server Name: Chọn tên của ứng dụng, ví dụ trong trường hợp này chọn jspsample. • JRun Server Directory: Thư mục của ứng dụng bạn vừa tạo ra, chẳng hạn D:/jspsample (hay D:/thuvien/hr). 5. Nhấn nút Create chờ trong giây lát cửa sổ của HOME page sẽ xuất hiện tên ứng dụng web bạn vừa tạo (jspsample), nhấn nút Start để khởi động ứng dụng này. Trong trường hợp phát sinh lỗi do port bị đụng độ, mặc định của site default là 8100 (admin là 8000), khi bạn tạo ứng dụng xong, một port nào đó được gán cho ứng dụng của bạn vì dụ như 8101 như hình 1-6. Tuy nhiên, bạn có thể thay đổi port này bằng cách edit để cập nhật. Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTERWWW.HUUKHANG.COM Hình 1-5: Tạo website Hình 1-6: Tạo ứng dụng JSP thành công Sau khi tạo thành công, tên ứng dụng vừa tạo sẽ xuất hiện trong danh sách server của JRUN như hình 1-7. Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTERWWW.HUUKHANG.COM Hình 1-7: Tên site vừa tạo Xem trên bảng danh sách server ứng với jspsample có phần HTTP Port là 8101, sau đó trên http, bạn gõ kết quả sẽ xuất hiện như hình 1-8. Hình 1-8: Kết quả trang test.jsp Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTERWWW.HUUKHANG.COM 2. GIỚI THIỆU JSP 2.1. Yêu cầu JSP dựa trên cú pháp của ngôn ngữ lập trình Java, chính vì vậy khi làm việc với JSP bạn phải là người có kiến thức về ngôn ngữ này. Nếu bạn xây dựng ứng dụng JSP có kết nối cơ sở dữ liệu thì kiến thức về cơ sở dữ liệu SQL Server hay Oracle là điều cần thiết. 2.2. Giới thiệu JSP là kịch bản trình chủ (Server Script) được chạy trên nền JDK 1.3 trở về sau, cùng với ứng dụng Web Server để quản lý chúng. Web Server thường sử dụng là Tomcate, Java Web Server, JRUN, WebLogic và Apache, Tiền thân của JSP là xuất phát từ Java Servlet, khi làm việc với Java Servlet thì hầu hết các lập trình viwên gặp khó khăn khi xuất nhập dữ liệu, cụ thể là giao diện với người sử dụng. Chính vì vậy SUN Microsystem cung cấp kịch bản JSP là phần mở rộng của Java Servlet để cho phép quá trình lập trình ứng dụng Web trở nên đơn giản hơn. Tuy nhiên, những trang JSP này khi biên dịch đề thông qua trang trung gian là Java Sevrlet. 2.3. Biên dịch trang JSP Khi người sử dụng gọi trang JSP lần đầu tiên, Web Server triệu gọi trình biên dịch dịch trang JSP (trong trường hợp này là JDK) thành tập tin Java, kế đến tập tin java (Java Servlet) này sẽ biên dịch ra Class . Sau đó, trang class thực thi và trả về kết quả cho người sử dụng như hình 1-9. Java Call Parse Engine Web (JSK) Server Request Tập tin JSP Tập tin Instantiate Java Servlet Request Compile Response Tập tin Class Response Instantiate Process and Render Hình 1-10: Quá trình biên dịch trang JSP Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTERWWW.HUUKHANG.COM 2.4. Kịch bản (script) Nội dung của JSP có thể khai báo lẫn lộn với HTML, chính vì vậy bạn sử dụng cặp dấu để khai báo mã JSP. Chẳng hạn, chúng ta khai báo: 1-Giá trị biến Str: 2-Giá trị biến i: 3-Giá trị cũ thể: Trong trường hợp có nhiều khai báo, bạn sử dụng Scriptlet, đều này có nghĩa là sử dụng cặp dấu trên như với các khai báo JSP với cú pháp của Java như sau: -Khai báo trên là Scriptlet Giá trị của i: -Khai báo này là Script 3. KẾT LUẬN Trong bài này, chúng ta tập trung tìm hiểu cách cài đặt JSK và JRUN, sau đó cấu hình ứng dụng JSP trong JRUN hay sử dụng cấu hình mặc định của chúng. Ngoài ra, bạn làm quen cách khai báo mã JSP trong trang .jsp cùng với script hay scriptlet. Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Môn học: Java Server Pages Bài 2 Bài học này chúng ta sẽ làm quen và tìm hiểu cú pháp và một số phương thức cơ bản của JSP: 9 Câu lệnh. 9 Biến và kiểu dữ liệu. 9 Hằng. 9 Bảng dãy 9 Một số phương thức cơ bản 1. KHÁI NIỆM VỀ CÚ PHÁP JSP Cú pháp JSP chính là cú pháp trong ngôn ngữ Java, các bạn làm quen với ngôn ngữ Java thì có lợi thế trong lập trình JSP. Để lập trình bằng ngôn ngữ JSP cần chú ý những điểm sau: Cuối câu lệnh có dấu ; Mỗi phương thức đều bắt đầu { và đóng bằng dấu } Khi khai báo biến thì kiễu dữ liệu nằm trước tên biến Nên có giá trị khởi đầu cho biến khai báo Phải có chi chú (comment) cho mỗi feature mới Sử dụng dấu // để giải thích cho mỗi câu ghi chú Sử dụng /* và */ cho mỗi đoạn ghi chú Khai báo biến có phân biệt chữ hoa hay thường Tên file và lớp cũng như như khai báo biến 2. KHAI BÁO BIẾN Khi thực hiện một việc khai báo biến trong java, bạn cần phải biết tuân thủ quy định như: kiễu dữ liệu trước tên biến và có giá trị khởi đầu Xuất phát từ những điều ở trên, khai báo biến trong Java như sau: Datatype variable name [initial value]; int licount=0; String lsSQL=”Select * from tblusers where active=1”; double account[]; boolean checkerror=false; 3. KIỂU DỮ LIỆU Bảng các kiểu dữ liệu thông thường Type Bytes Range Boolean 2 Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Byte 1 Char 2 Double 8 cho âm, 4 số dương Float 4 Int 4 Long 8 Short 2 Connection Statement ResultSet 3.1. Kiểu Array Kiễu mảng là một mảng số liệu do người dùng định nghĩa, chúng có cú pháp như sau: double account[]; // mảng số double hay có thể khai báo như sau double account[]={0,0,1,45.95,6.5}; thứ tự index trong mảng bắt đầu từ vị trí 0. Nếu như bạn khai báo mảng hai chiều, thì cú pháp khai báo như sau: double account[][]=new double[2][5]; Chẳng hạn khai báo như sau: Khai báo biến String <% String strSQL=”select * from tblusers ”; String strWhere=” where active=0”; Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM out.println(“SQL Statement is ” + strSQL+strWhere ); %> Khai báo với nhiều loại dữ liệu 4. CÁC PHƯƠNG THỨC VÀ PHƯƠNG THỨC TRONG JAVA 4.1. Phương thức trả về chiều dài mảng Khi quan tâm đến chiều dài của mảng thì bạn cần theo cú pháp sau: Array.length Giả sử rằng, bạn khai báo biến với chiều dài mãng một và hai chiều <% double account[]={88,11,2.5,77}; double sum; sum=account.length; Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM out.println(“Length of Account is ” + sum);%> 4.2. Chuyển sang kiểu chuỗi Khi bạn cần chuyễn đổi từ kiểu số liệu khác sang kiểu chuỗi, thì cần khai báo như sau: String.valueOf(data); Ví dụ chuyển đổi kiểu sang kiểu chuỗi 4.3. Nối chuỗi Khi cần thiết nối hai hay nhiều chuổi lại với nhau, bạn sử dụng phương thức concat, thông thường chúng ta hay dung phép toán + để nối hai hay nhiều chuỗi lại với nhau. Cú pháp concat như sau: Str1.conact(Str2); Kết nối chuỗi 4.4. Chuỗi con Khi bạn cần lấy một chuỗi con trong chuỗi lớn, bạn cần dùng đến phương thức với cú pháp như sau: str1=str2.substring(start,chiều dài) Ví dụ khai báo để lấy chuỗi con <% String str1=”Select * from tblemplyers”; String str2=str1.substring(9,5); out.println(“Sub String of Str1 is ” + str2); Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM %> Nhưng nếu có nhu cầu lấy ra một ký tự nào đó trong chuỗi, thì bạn không cần dùng substring mà chỉ sử dụng cú pháp charAt như sau: Char=Str1.charAt(number); Chẳng hạn, khai báo để lấy 1 ký tự 4.5. Chuyễn đổi String sang Array Thông thường trong khi tính toá chuỗi, đôi khi cũng cần đến chúng như một mãng, lý do đó chúng ta có phương thức chuyễn đổi như sau: char char1[]=str1.toCharArray(); Chuyển chuỗi sang mảng 4.6. Thay thế chuỗi Khi cần thay thế một chuỗi con nào đó trong chuỗi mẹ thành chuỗi con khác, chúng ta cần đến phương thức replace có cú pháp như sau: str1=str2.replace(“’”,”’’”); str1=str2.replace(“a”,”k”); Ví dụ khai báo thay thế chuỗi Trong đó, khai báo phương thức replaceString như sau Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM sStr.length()?endpos:endpos+old Str.length(),strLen); finalStr=finalStr.concat(tmpStr); stpos=endpos; } finalStr=finalStr.concat(strVar); return finalStr; } %> 4.7. Vị trí ký tự trong chuỗi Khi cần biết vị trí cũa ký tự hay chuỗi con nào đó trong chuỗi, bạn sử dụng phương thức sau: virti=str1.indexOf(“select”); virti=str1.indexOf(“o”); Chẳng hạn tìm vị trí chuỗi hay ký tự trong Chuỗi <% Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM String str1=”Select * from tblemplyurs”; int vitri=str1.indexOf(“o”); Out.println(“Location of \”o\” is ” + vitri); %> 4.8. Kiểu chữ Nếu muốn chuyễn đổi chữ hoa sang thường hay ngược lại, thì bạn dùng phương thức có cú pháp như sau: Từ hoa sang thường: str1.toLowerCase(); Từ thường saung hoa: str1.toUpperCase(); Ví dụ 5. TÓM TẮT Trong bài học này chúng tôi giới thiệu đến cho các bạn cách khai báo biến, các kiểu dữ liệu, đồng thời giúp cho các bạn những phương thức trên chuỗi và ký tự trong JSP. Giáo viên: Phạm Hữu Khang
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Bài 3 PHÉP TOÁN VÀ PHÁT BIỂU CÓ ĐIỀU KIỆN TRONG JSP Chương này chúng ta sẽ làm quen và tìm hiểu toán tử, phát biểu có điều kiện và vòng lặp của JSP. Những vấn đề chính sẽ được đề cập trong bài học này 9 Toán tử. 9 Phép gán trong Java 9 Phát biểu có điều khiển. 9 Vòng lặp. 1. KHÁI NIỆM VỀ CÁC TOÁN TỬ TRONG JSP Khi bạn lập trình trên JSP là sử dụng cú pháp của ngôn ngữ Java. Tương tự như những ngôn ngữ lập trình khác, toán tử giúp cho bạn thực hiện những phép toán như số học hay trên chuỗi. Bảng sau đây giúp cho bạn hình dung được những toán tử sử dụng tron Java Java địng nghĩa toá tử toán học, quan hệ, số học, bit, caste, class, selection, và nột só phép toán gán. Loại toán tử Toán tử Diễn giải Ví dụ + Addition a + b - Subtraction a - b Arithmetic * Multiplication a * b / a / b Division % a % b Modulus > Greater than a > b = Greater than or equal a >= b Relational <= Less than or equal a <= b != a != b == Not equal a == b Equal ! !a Logical && Not a && b huukhang@yahoo.com 3-1
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM || AND a || b OR ~ Complement ~a & AND a & b | a | b Bit- OR ^ Exclusive OR a ^ b > a >> B >>> Right shift a >>> b Zero-filled right shift Assignment = Increment and assign a = b ++ Decrement and assign a++ Add and assign a += Subtract and assign a += b -= Multiply and assign a -= b *= a *= b /= Divide and assign a /= b Assignment %= Take modulus and assign a %= b |= OR and assign a |= b &= AND and assign a &= b ^= XOR and assign a ^= b >= Left shift and assign a >>= b >>>= Right shift and assign a >>>= b Zero-filled left shift and assign Caste (type) Convert to type (char) b instance a instanceof b Instance of Is instance of class? Create a new object of a Allocation new new A() class Selection ? : If Then selection a ? b : c 2. GIỚI THIỆU TOÁN TỬ Khi nói đến toán tử, chúng ta luôn liên tưởng đến thứ tự xử lý, cũng như trong toán học, toán tử trong java cũng co độ ưu tiên add-subtract-multi-divide. 2.1. Toán tử AND Khi thực hiện một việc tăng lên giá trị thì bạn sử dụng cú pháp như sau: int i=0,j=0; huukhang@yahoo.com 3-2
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM j=i++;// i tăng sau khi gán i vào j, chính vì vậy sau khi gán i vào j, j vẫn không thay đổi j=++i;// i tăng trước khi gán i vào j, chính vì vậy sau khi gán i vào j, j thay đổi. Ví dụ 3.1: Phép toán AND. 2.2. Toán tử Not: ~ And ! Toán tử ~ đảo nghịch tất cả các bit của tham số, còn toán tử ! đảo nghịch giá trị của giá trị trước đó Ví dụ 3.2: Phép toán ~ and ! 2.3. Toán tử nhân và chia: * and / Bạn có thể tham khảo ví dụ sau Ví dụ 3.3: Phép toán * và /, + và - <% int i=767; double j=10.5; out.println(“Value of multi is ” + i*j); out.println(“Value of divide is ” +i/5); huukhang@yahoo.com 3-3
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM out.println(“Value of add is ” +i+5); out.println(“Value of subtract is ” +i-5); %> 2.4. Toán tử modulus: % Khi chia một số cho một số, bạn cần kết quả là số dư của phép chia đó thì dùng toán tử modulus Ví dụ 3.4: Phép toán % 2.5. Toán tử quan hệ: >=,>, ,>=, =j) out.println(“result is true”); else out.println(“result is false”); if(i!=j) out.println(“result is not equals”); else out.println(“result is equals”); %> huukhang@yahoo.com 3-4
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 2.6. Toán tử && và || && là toá tử and trong só học || là toán tử or trong số học Hai toán tử này rất thường dùng trong khi lập trình trên Java, ví dụ dưới đây diễn giải cho bạn đầy đủ hai toán tử này. Chú ý rằng khi sử dụng toán tử đều có kèm phát biểu có điều kiện. Ví dụ 3.6: Phép toán && và || =3) &&(b!=true)) out.println(“result is true”); if((j 2.7. Toán tử ?: Toán tử này thay thế cho phát biểu có điều kiện if then else, khi bạn cần lấy kết quả theo điều kiện nào đó, nếu có thể không cần phát biểu if-else, thì hãy thay thế bằng toán tử ?:, cú pháp của chúng như sau: str1=str2.equals(”khang”)?”Welcome to Java”:”Good bye JSP”; Ví dụ 3.7: Phép toán ?: huukhang@yahoo.com 3-5
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 3. PHÉP GÁN Khi gán một giá trị hay biến vào một biến trong Java, bạn phải dùng đến phép gán, nhưng trong Java cũng giốngnhư trong C thì có những phép gán được đơn giản hoá hay nói đúng hơn là chuẩn hoá để rút gọn lại trong khi viết. 3.1. Phép gán thông thường nhất như sau: int j=i; String str1 =” Hello!”; boolean b=true; 3.2. Phép gán thêm một giá trị là 1 int k=0; k++; 3.3. Phép gán thêm một với chính nó giá trị int k=0,j=1; k+=j; tương tự như vậy chúng ta có k*=2, nghĩa là k=k*2 4. PHÁT BIỂU CÓ ĐIỀU KIỆN Các phat biểu có điều kiện như : IF (điều kiện) { câu lệnh; } IF (điều kiện) { câu lệnh; }ELSE { câu lệnh; } switch (điều kiện) { case Value1 câu lệnh1; break; } While (điều kiện) Do - While (điều kiện) Break Continue huukhang@yahoo.com 3-6
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 4.1. Phát biểu IF (điều kiện) { câu lệnh; } Sử dụng phát biểu if để chọn lọc kết quả khi điều kiện đúng, ví dụ như sau: Ví dụ 3.8: Phát biểu IF =3) &&(b!=true)) out.println(“result is true”); if((j 4.2. Phát biểu IF (điều kiện) { câu lệnh; }ELSE { câu lệnh; } Sử dụng phát biểu if để chọn lọc kết quả khi điều kiện đúng, và xuất ra kết quả khi điều kiện sai, ví dụ như sau: Ví dụ 3.9: Phát biểu IF - ELSE =3) &&(b!=true)) out.println(“result is true”); else out.println(“result is false”); %> 4.3. Phát biểu Switch (điều kiện) Phát biểu switch là phần của phát biểu if else nhiều nhánh, khi có nhiều điều kiện chọn lựa thì bạn sử dụng switch, cú pháp của chúng như sau: Switch(điều kiện) { huukhang@yahoo.com 3-7
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM case Value1 câu lệnh1; break; case Value2 câu lệnh2; break; default: câu lệnh default; } Break: dùng để thoát ra khỏi switch khi thoả một case nào đó trong switch, default: khi không có bất kỳ giá trị nào thoản trong các case thì giá trị cuối cùng là defaule statement Ví dụ 3.10: Phát biểu Switch huukhang@yahoo.com 3-8
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 4.4. Phát biểu While(điều kiện) Phát biểu while thực thi những câu lệnh trong while khi điều kiện cò đúng. Ví dụ 3.11: Phát biểu While 4.5. Phát biểu For Phát biểu for dùng cho vòng lặp có giới hạn cho trước, cú pháp có dạng như sau: int i=0; for(i=1;i 5. TÓM TẮT Trong bài học này chúng tôi giới thiệu đến cho các bạn các phép gán, các toán tử, đồng thời giúp cho các bạn hiểu thêm vào các phát biểu có điều kiện như while, for, switch, . huukhang@yahoo.com 3-9
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Bài 4 ĐỐI TƯỢNG SESSION, REQUEST, RESPONSE TRONG JSP Chương này chúng ta sẽ làm quen các đối tượng thường sử dụng trong quá trình thiết kế trang JSP. Những vấn đề chính sẽ được đề cập trong bài học này 9 Đối tượng Request. 9 Đối tượng Response. 1. ĐỐI TƯỢNG REQUEST Khi muốn lấy giá trị từ một thẻ nhập liệu đệ trình (submit) từ form hay từ chuỗi QueryString, điều này có nghĩa là cho phép lấy giá trị từ client gởi lên server, đối trường hợp này bạn sử dụng đối tượng Request. Đối tượng này thuộc lớp javax.servlet.ServletRequest. 1.1. Request với từ thẻ nhập liệu Ví dụ chúng ta khai báo trang HTML hay JSP có thẻ form, bên trong thẻ form khai báo các thẻ nhập liệu như input, select, textarea như ví dụ 4-1. JSP's Objects Registration Name: Province: Ha Noi Hue Ho Chi Minh Description: huukhang@yahoo.com 3-1
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Khi người sử dụng gọi trang JSP này trên trình duyệt và nhập các thông tin yêu cầu như hình 4-1. Hình 4-1: Nhập liệu Để lấy được giá trị của các phần đã nhập trên hình 4-1, chúng ta sử dụng phương thức getParameter của đối tượng request như ví dụ 4-2. JSP Confirmation "); out.println("Province is " + province +" "); out.println("Description is " + desc +" "); %> Kết quả trình bày như hình 4-2 nếu thông tin nhập giống như hình 4-1. huukhang@yahoo.com 3-2
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 4-2: Sử dụng phương thức getParameter 1.2. Request với từ tham số trên QueryString Tương tự như trên, trong trường hợp bạn muốn lấy các giá trị của các tham số trên QueryString, bạn cũng sử dụng phương thức getParameter của đối tượng rquest. Chẳng hạn, chúng ta khai báo trang JSP có thẻ input và sử dụng phương thức get trong thẻ form như ví dụ 4-3. JSP's Objects Tim kiem va Liet ket Keyword: Khi người sử dụng nhập một từ khoá nào đó và nhấn Submit, trang ex4.jsp sẽ được triệu gọi. Chẳng hạn, chúng ta nhập từ khoá là SQL Server như hình 4-3. huukhang@yahoo.com 3-3
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 4-3: Phương thức GET Khi trang ex4.jsp triệu gọi, trên chuỗi QueryString xuất hiện như hình 4-4. Hình 4-4: Lấy giá trị từ QueryString Để lấy giá trị từ chuỗi QueryString, chúng ta sử dụng phương thức getParemeter của đối tượng request như ví dụ 4-4. <% huukhang@yahoo.com 3-4
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM // Lấy giá trị keyword từ trang ex3.jsp String keyword=request.getParameter("keyword"); // Lấy giá trị sort từ trang QueryString String sort=request.getParameter("sort"); %> JSP Result "); sort=(sort==null)?"ItemName":sort; out.println("Sort by " + sort +" "); %> 1.3. Request với mảng tham số Nếu như có nhiều thẻ trên form hay tham số trên QueryString cùng tên, chúng ta phải sử dụng phương thức getParameterValues của đối tượng request. Ví dụ, chúng ta khai báo trang JSP có nhiều thẻ input dạng checkbox cùng tên nhưng khác giá trị như ví dụ 4-5. JSP's Objects # DepartmentID Department Name "); out.println(" "+ i +" "); out.println(" Phong ban thu " + i+ " "); i++; } %> huukhang@yahoo.com 3-5
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Khi triệu gọi trang JSP này trên trình duyệt, bằng cách chọn một vài phòng ban để xoá bạn có giao diện như hình 4-5. Hình 4-5: Thẻ cùng tên và khác giá trị Như hình trên, bạn chọn các phòng ban có giá trị là 1,5,6,8, khi submit form này trang ex6.jsp sẽ được triệu gọi, để lấy được giá trị 1,5,6,8 như đã chọn bằng cách sử dụng phương thức getParameterValues, bạn khai báo như ví dụ 4-6. JSP Delete huukhang@yahoo.com 3-6
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Khi đó, kết quả trình bày trên trình duyệt như hình 4-6, trong thực tế bạn có thể gán giá trị này với chuỗi SQL và sử dụng phép toán IN hay NOT IN để truy vấn hay thao tác trong dữ liệu. Hình 4-6: Kết quả lấy mảng giá trị 1.4. Request kết hợp với JavaScript Ngoài các cách trên, khi làm ứng dụng thường chúng ta trình bày danh sách mẩu tin phụ thuộc vào giá trị chọn trên thẻ select hay checkbox hoặc readiobutton, bạn có thể sử dụng phương thức getParameter của đối tượng request để thực hiện ý định này như ví dụ 4-7. <% // Lấy giá trị chọn trong thẻ select có tên selectid int selectid=0; // Chuyển qua số nguyên nếu có chọn if (request.getParameter("selectid")!=null) { try { selectid=Integer.parseInt(request.getParameter("selectid")); huukhang@yahoo.com 3-7
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM } catch(Exception ex) { selectid=0; } } %> JSP's Objects Show Greater than 0 Greater than 1 Greater than 2 Greater than 3 Greater than 5 // Chọn lại giá trị chọn trước đó trong thẻ select có tên selectid for(var j=0;j ") form1.selectid.selectedIndex=j; } # DepartmentID Department Name = giá trị chọn trong thẻ select có tên selectid int i=selectid; while(i "); out.println(" "); out.println(" "+ i +" "); out.println(" Phong ban thu " + i+ " "); i++; } %> Lần đầu tiên gọi đến trang ex7.jsp thì kết quả trình bày là 10 phòng ban, nếu người sử dụng chọn giá trị trong phần Show “Greater than ” thì số mẩu tin trình bày lơn hơn hoặc bằng giá trị đang chọn như hình 4-7. huukhang@yahoo.com 3-8
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 4-7: Trình bày mẩu tin chọn lọc 2. ĐỐI TƯỢNG RESPONSE Khi muốn trả giá trị từ server xuống client thì sử dụng đối tượng response. Đối tượng này thuộc lớp javax.servlet.ServletResponse. Chẳng hạn, sau khi kiểm tra giá trị username và password hợp lệ thì tự động chuyển đến trang myaccount.jsp trong trang login_authentication.jsp. Để làm điều này, chúng ta khai báo trang login.jsp có hai thẻ nhập liệu là username và password như ví dụ 4-8. JSP // Khai báo kiểm tra giá trị nhập trên trình khách function checkinput(){ if(document.form1.username.value==""){ alert("Xin vui long nhap username"); document.form1.username.focus(); return false; } if(document.form1.password.value=="" ){ alert("Xin vui long nhap password"); document.form1.password.focus(); return false; } return true; huukhang@yahoo.com 3-9
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM } Administration Module Please enter username and password Username Password Khi triệu gọi trang login.jsp trên trình duyệt như hình 4-8, nếu bạn không nhập giá trị cho username hay password thì cửa sổ thông báo yêu cầu xuất hiện, quá trình submit lên server chỉ xảy ra khi bạn nhập cả hai giá trị hợp lệ. huukhang@yahoo.com 3-10
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 4-8: Đăng nhập Khi submit thành công, trang login_authentication.jsp được gọi, nếu username và password bạn nhập tương ứng là khang, 123456 thì trang myaccount.jsp trỏ đến ngược lại thì gọi lại trang login.jsp như ví dụ 4-9. 3. TÓM TẮT Trong bài học này chúng tôi giới thiệu đến cho các bạn hai đối tượng chính là request và response. huukhang@yahoo.com 3-11
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Bài 5 ĐỐI TƯỢNG SESSION TRONG JSP Trong bài trước chúng ta sẽ làm quen các đối tượng thường sử dụng trong quá trình thiết kế trang JSP như Request, Response. Trong bài này chúng ta tiếp tục làm việc với đối tượng Session. Những vấn đề chính sẽ được đề cập trong bài học này 9 Đối tượng Session. 9 Ứng dụng đối tượng Session. 1. ĐỐI TƯỢNG SESSION Khi muốn truyền giá trị từ trang trang web này sang trang web khác trong một phiên làm việc thì sử dụng dụng đối tượng Session. Đối tượng này thuộc lớp HttpSession. 1.1. Nhận dạng một phiên làm việc Mỗi khi có một phiên làm việc được tạo ra, thì trình chủ web sẽ cấp một định danh là một chuỗi bao gồm các ký tự và số cho phiên làm việc đó. Chẳng hạn, bạn mở một browser và gọi trang jsp từ web site, khi đó phiên làm việc được tạo ra cùng với định danh duy nhất. Khi kết thúc phiên làm việc, định danh này bị thu lại và phân phát lại cho phiên làm việc khác mới tạo ra. Để lấy được định danh này, bạn sử dụng phương thức getId như ví dụ 5-1. JSP's Objects Identify ID: Khi người sử dụng gọi trang JSP này trên trình duyệt giá trị của định danh trình bày như hình 4- 1. huukhang@yahoo.com 3-1
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 5-1: Định danh của phiên làm việc 1.2. Khởi tạo và gán giá trị cho session Khi cần truyền gt từ trang JSP này sang trang JSP khác, bằng cách khởi tạo dt Session và gán cho chúng thời gian tương ứng, sau đó bạn có thể truy cập vào đối tượng này trong trang JSP khác trong cùng phiên làm việc. Để làm điều này, bạn sử dụng phương thức setValue vói cú pháp như sau: session.putValue(“tên session”,”giá trị”); Ví dụ sau khi cung cấp username/password và nhấn nút Submit từ trang login.jsp như hình 5-2, trang login_authentication.jsp sẽ được triệu gọi. Hình 5-2: Trang login.jsp huukhang@yahoo.com 3-2
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Nếu username là khang và password là 123456 thì trang myaccount.jsp sẽ được triệu gọi. Trước khi triệu gọi trang myaccount.jsp, chúng ta khởi tạo một số session dùng để sử dụng cho phiên làm việc này chẳng hạn userid, username, fullname, email như ví dụ 5-2 (login_authentication.jsp). 1.3. Lấy giá trị từ session Sau khi đăng nhập thành công, những đối tượng session được tạo ra, bằng cách sử dụng phương thức getValue, bạn có thể lấy giá trị từ các session này như ví dụ 5-3 (myaccount.jsp). huukhang@yahoo.com 3-3
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 5-3: Lấy giá trị từ Session Để lấy giá trị từ các session khai báo trong trang login_authentication.jsp và trình bày trên trang myaccount.jsp, bạn khai báo như ví dụ 5-3. JSP Welcome to JSP userid: = username: = fullname: = email: = 1.4. Huỷ session Sau khi không sử dụng đối tượng session, bạn cần sử dụng phương thức để huỳ session đó thày vì để chúng tồn tại, bởi ví nếu chúng không sử dụng mà vẫn tồn thì web server vẫn phải quảnl lý. Chẳng hạn, khi chúng ta logout khỏi ứng dụng website thì trang logout.jsp sẽ được tiệu gọi, ba72ng cách sử dụng các phương thức removeValue ví dụ 5-4. huukhang@yahoo.com 3-4
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Nếu bạn triệu gọi lại trang trang myaccount.jsp trên trình duyệt, thì kết quả trình bày như hình 5- 4. Hình 5-4: Huỷ các session Như hình trên, khi session chưa tạo ra, nếu bạn truy cập đến giá trị của chúng thì giá trị đó là null, chính vì vậy trong một số trang bắt buộc người sử dụng phải đăng nhập rồi mới sử dụng thì bạn cần phải kiểm tra session, nếu session bằng null thì trỏ đến trang login.jsp. Chẳng hạn trong trường hợp này chúng ta có ví dụ 5-5, cho phép sử dụng khi người sử dụng đã đăng nhập, điều này có nghĩa là session có tên userid phải tồn tại. JSP huukhang@yahoo.com 3-5
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Welcome to JSP 2. TÓM TẮT Trong bài học này chúng tôi giới thiệu đến cho các bạn đối tượng chính là session, sau khi có đối tượng này, bạn có thể kết hợp với hai đối tượng request và response để xây dựng chức năng đăng nhập hệ thống. huukhang@yahoo.com 3-6
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Bài 6 PHƯƠNG THỨC VÀ CHÈN TẬP TIN Khi xây dựng ứng dụng Web nói chung và ứng dụng JSP nói riêng, việc thống nhất hoá giao diện là điều cần thiết, chẳng hạn mọi trang JSP của ứng dụng đều phải có kích thước phần top, left, right, bottom và thân giống nhau. Tương tự như vậy mọi font chữ và kích thước cho từng phần nội dung cũng là điều bạn phải thực hiện để ứng dụng mang tính chuyên nghiệp hơn Ngoài ra, như những bài kế tiếp chúng ta sử dụng chuỗi kết nối hay khai báo đối tượng Connection sử dụng trong mỗi trang, tất cả những điều này đều dẫn đến việc quản lý khó khăn khi cần thay đổi một trong những phần liên quan. Những vấn đề chính sẽ được đề cập trong bài học này 9 Xây dựng tập tin định dạng nội dung 9 Thống nhất kích thước của mọi trang JSP 9 Khai báo hàm và thủ tục dùng chung 9 Sử dụng hàm và thủ tục dùng chung 1. XÂY DỰNG TẬP TIN ĐỊNH DẠNG NỘI DUNG Khi trình bày nội dung trên trang HTML hay trang JSP, để thống nhất định dạng chuỗi trong thẻ body hay thẻ div chẳng hạn bạn cần khai báo thẻ style trong thẻ . A { COLOR: #003063; TEXT-DECORATION: none } A:hover { COLOR: #003063; TEXT-DECORATION: underline } A:link { FONT-WEIGHT: bold; COLOR: red; TEXT-DECORATION: none } A:visited { FONT-WEIGHT: bold; COLOR: black; TEXT-DECORATION: none } .title { FONT-WEIGHT: normal; FONT-SIZE: 22px } .text{ FONT: 11px Arial, Helvetica, sans-serif } huukhang@yahoo.com 3-1
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Trong đó, A tương ứng với liên kết (chuỗi trong thẻ ) có định dạng ứng với trường hợp liên kết, di chuyển con chuột, chọn liên kết. A { COLOR: #003063; TEXT-DECORATION: none } A:hover { COLOR: #003063; TEXT-DECORATION: underline } A:link { FONT-WEIGHT: bold; COLOR: red; TEXT-DECORATION: none } A:visited { FONT-WEIGHT: bold; COLOR: black; TEXT-DECORATION: none } Chẳng hạn, chúng ta khai báo trang JSP với nội dung được áp dụng với kiểu định dạng khai báo trong thẻ style như vú dụ 6-1. Ví dụ 6-1: Khai báo thẻ style Style trong JSP A { COLOR: #003063; TEXT-DECORATION: none } A:hover { COLOR: #003063; TEXT-DECORATION: underline } A:link { FONT-WEIGHT: bold; COLOR: red; TEXT-DECORATION: none } A:visited { FONT-WEIGHT: bold; COLOR: black; TEXT-DECORATION: none } .title { FONT-WEIGHT: normal; FONT-SIZE: 22px; COLOR: #003063; } .text{ FONT: 11px Arial, Helvetica, sans-serif } huukhang@yahoo.com 3-2
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Style Tag Quản Trị SQL Server 2000 Tìm hiểu cách cài đặt, cấu hình, quản trị, backup & restore, import & export, thiết kế, lập trình, tự động hoá tác vụ quản trị, bản sao dữ liệu, bảo mật và chống thâm nhập dữ liệu bằng. SQL Injection . Welcome to Khi triệu gọi trang ex1.jsp trên trình duyệt, nội dung của trang web được định dạng theo thẻ style như hình 6-1. Hình 6-1: Áp dụng thẻ style huukhang@yahoo.com 3-3
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Tương tự như vậy khi bạn muốn thống nhất nội dung trong những thẻ khác của một trang web thì khai báo một định dạng trong thẻ style. Tuy nhiên, khi đặt tên trùng với thẻ HTML, mọi thẻ đó trong trang sẽ cùng chung một định dạng. Chẳng hạn, bạn khai báo định dạng cho thẻ td như sau: TD { FONT: 10px Arial, Helvetica, sans-serif } Mọi nội dung trình bày trong thẻ td sẽ có định dạng như trên. Nếu bạn muốn có định dạng khác thì khai báo thuộc tính class cho thẻ td đó, ví dụ sử dụng định dạng khác cho thẻ td: ABC Thay vì chuỗi ABC sẽ có định dạng là FONT: 10px Arial, Helvetica, sans-serif thì chúng sẽ có định dạng của FONT: 11px Arial, Helvetica, sans-serif. Chú ý rằng, trong mỗi trang web bạn phải khai báo thẻ style và định nghĩa thống nhất cho các thẻ. Khi có sự thay đổi bạn phải thay đổi trong mọi trang web. Để sử dụng chung cho mọi trang web trong ứng dụng, bạn cần xây dựng một tập tin style, tập tin được biết đến với tên gọi custom style sheet (css). Bất kỳ trang web nào trong ứng dụng, muốn áp dụng kiểu định dạng trong tập tin css thì khai báo liên kết tập tin css bằng thẻ link. Ví dụ, chúng ta khai báo tập tin style.css bao gồm các định dạng như ví dụ 6-2. Ví dụ 6-2: Khai báo tập tin css A { COLOR: #003063; TEXT-DECORATION: none } A:hover { COLOR: #003063; TEXT-DECORATION: underline } A:link { FONT-WEIGHT: bold; COLOR: red; TEXT-DECORATION: none } A:visited { FONT-WEIGHT: bold; COLOR: black; TEXT-DECORATION: none } .title { FONT-WEIGHT: bold; FONT-SIZE: 14px; COLOR: #003063; } .text{ FONT: 11px Arial, Helvetica, sans-serif } Sau đó trong trang JSP, bạn khai báo liên kết tập tin này bằng thẻ link, nếu muốn áp dụng định dạng này trong mỗi thẻ HTML bạn sử dụng thuộc tính class như khai báo định dạng của thẻ style ngay trong trang đó như ví dụ 6-3. Ví dụ 6-3: Khai báo sử dụng tập tin css huukhang@yahoo.com 3-4
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Welcome to Link Style Sheet File Style File Quản Trị SQL Server 2000 Tìm hiểu cách cài đặt, cấu hình, quản trị, backup & restore, import & export, thiết kế, lập trình, tự động hoá tác vụ quản trị, bản sao dữ liệu, bảo mật và chống thâm nhập dữ liệu bằng. SQL Injection . Welcome to Triệu gọi trang ex.jsp trên trình duyệt như hình 6-3, màu và kích thước font cùng với kiểu chữa của nội dung không thay đổi so với ex1.jsp, bởi vì phần thẻ style được tách ra thành tập tin style.css, sau đó dùng thẻ link để liên kết tập tin css này vào trang jsp trở lại. huukhang@yahoo.com 3-5
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 6-3: Liên kết tập tin css Chú ý rằng, nếu khai báo thuộc tính class trong thẻ thì những nội dung trong thẻ sẽ có định dạng theo định dạng khai báo trong thuộc tính class. Tương tự, nếu khai báo thuộc tính class trong thẻ thì nội dung trong thẻ sẽ có định dạng giống như định dạng khai báo trong thông tin class. 2. THỐNG NHẤT KÍCH THƯỚC CỦA MỌI TRANG JSP Khi xây dựng ứng dụng web chuyên nghiệp, điều đầu tiên bạn nên quan tâm là sự thống nhất về kích thước của các phần trên trang web. Điều này có nghĩa là khi người sử dụng thay đổi trang web khi duyệt, phần top, left, right, bottom có kích thước như nhau. Để làm điều này, bạn chia trang web ra thành 5 phần: top, left, right, body và bottom. Phần top thường trình bày các thuộc tính như quản cáo (baner), logo (biểu tượng của công ty), menu (thực đơn của ứng dụng) và một số thông tin khác. Phần left là thông tin về các menu phụ hay còn gọi là menu của menu chính, bên cạnh menu con này trang web thường có các liên kết về liên hệ, quảng cáo, mailing list (đăng ký email), gởi đến bạn bè (send to friend), Đối với phần right, thường là phần giới thiệu về các thông đặc biệt và quảng cáo, chẳng hạn đối với ứng dụng bán sách, phần right thường là danh sách các nhóm sách bán chạy, sắp phát hành, Phần bottom thường thông tin liên lạc của công ty, chủ nhân của web site và bản quyền. Ngoài ra, phần bottom đôi khi là danh sách các menu con khác. Tóm lại, tuỳ thuộc vào ý tưởng thiết kế mỗi phần như trên bao gồm các thuộc tính mà nhà thiết kế cần trình bày sao cho phù hợp. Tuy nhiên, phần body là phần trình bày nội dung chính của mỗi trang web. Ngoài ra, tuỳ vào từng trường hợp cụ thể, trang web có thể không có phần left và right. huukhang@yahoo.com 3-6
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Như vậy, chúng ta sẽ chia trang web ra thành 5 phần, phần body chính là phần chính của trang web đó, còn 4 phần còn lại được chèn vào khi có nhu cầu. Chẳng hạn, có những trang web do thông tin trình bày trong phần body nhiều, nên cần không gia lớn hơn, bạn có thể không cần sử dụng hai phần left và right. Để làm điều này, trước tiên chúng ta thiết kế trang sample.jsp có 5 phần như hình 6-3. Hình 6-3: Trang sample.jsp Lưu ý: • Tạo một table gồm 3 hàng 3 cột và khai báo border=1 để đễ canh lề sau đó bạn có thể khai báo lại thuộc tính này bằng 0. • Phần top và bottom là một hàng và merge 3 cột thành 1. • Bên trong mỗi phần có thể có một hay nhiều thẻ table khác. • Có thể không có phần left và right nhưng bắt buộc phần top và bottom phải có. • Bạn có thể sử dụng chiều rộng của table theo kích thước tương đối (%) hay số chỉ định, đối với màn hình 600*800 thì chiều rộng thường sử dụng là 780, khi người sử dụng chọn độ phân giải của màn hình lớn hơn thì kích thước của table này không thay đổi, trong khi đó nội dung sẽ phủ đầy màn hình khi bạn khai báo kích thước theo 100%. Để có giao diện như trang sample.jsp như trên, bạn có thể khai báo như ví dụ 6-3. Ví dụ 6-3: Nội dung trang sample.jsp Welcome to Including File huukhang@yahoo.com 3-7
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM TOP LEFT BODY RIGHT BOTTOM Trong trường hợp bạn muốn có đường phân cách giữa mỗi phần bằng image, bạn có thể khai báo lại trang sample.jsp có 5 hàng và 5 cột như template.jsp như hình 6-4. Hình 2-4: Phân cách có viềng Để trình bày trang tempale.jsp như hình 6-4, bạn khai báo nội dung trang này như ví dụ 6-4. Ví dụ 6-4: Khai báo template.jsp huukhang@yahoo.com 3-8
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Welcome to Including File TOP LEFT BODY RIGHT BOTTOM Sau đó tách trang template.jsp này thành 5 trang khác nhau được đặt tên tương ứng là top.htm, left.htm, right.htm và bottom.htm, trong đó phần body tương ứng với trang templates.jsp. Để khai báo chèn tập tin trong trang jsp, bạn sử dụng cú pháp như sau: Trong đó trang templates.jsp khai báo chèn top.htm, left.htm, right.htm và bottom.htm như ví dụ 6-5. Ví dụ 6-5: Khai báo chèn tập tin trong templates.jsp Welcome to HUUKHANG.COM huukhang@yahoo.com 3-9
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM BODY Khi triệu gọi trang templates.jsp, nội dung của 4 tang left.htm, right.htm, top.htm, bottom.htm chèn vào trang templates.jsp như hình 6-5. huukhang@yahoo.com 3-10
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 6-5: Trang templates.jsp sau khi chèn Trong đó, nội dung của trang top.htm định nghĩa tương tự như ví dụ 6-5-1. Ví dụ 6-5-1: Nội dung trang top.htm LOGO BANNER Welcome Home | Search | Contact | Help huukhang@yahoo.com 3-11
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Nội dung của tập tin left.htm được định nghĩa tương tự như ví dụ 6-5-2. Ví dụ 6-5-2: Nội dung trang left.htm LEFT Nếu có sử dụng trang right.htm thì nội dung của tập tin này được định nghĩa tương tự như ví dụ 6-5- 3. Ví dụ 6-5-3: Nội dung trang right.htm FREE ADV Tương tự như vậy, trang bottom.htm có nội dung như ví dụ 6-5-4. Ví dụ 6-5-4: Nội dung trang bottom.htm HUUKHANG.COM Copyright ©2000-2005. All Rights Reserved. Chú ý rằng, trong mỗi trang khai báo chèn không có các thẻ đóng và mở html, body bởi khi chèn thì nội dung của tập tin được chèn sẽ được chèn vào tập tin bị chèn và trong tập tin bị chèn đã có hai thẻ này. Kịch bản trình chủ jsp hỗ trợ các tập tin được chèn với các tên mở rộng như htm, jsp, inc, lib, html. Do thực chất của việc khai báo chèn là chèn đoạn mã trong tập tin chèn vào tập tin bọ chèn, trong trường hợp này trang chèn htm hay jsp đều giống nhau đó là lý do tại sao các trang chèn ở trên đều có tên mở rộng là htm. Tuy nhiên, khi bạn gọi trang chèn này một mình ví dụ tom.htm, nếu bên trong có mã jsp thì mã đó không được thông dịch. Nếu những trang chèn này có nhu cầu gọi một mình thì bạn có thể chuyển chúng thành trang jsp thay vì htm như đã trình bày. Sau khi có được trang templates.jsp, bạn có thể sử dụng trang này là mẫu cho các trang khác bằng cách save as thành các trang jsp khác khi lập trình. Khi khai báo chèn tập tin, bạn có thể sử dụng đường dẫn tương đối hoặc tuyệt đối của tập tin chèn so với ập tin bị chèn. huukhang@yahoo.com 3-12
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 3. KHAI BÁO HÀM VÀ THỦ TỤC DÙNG CHUNG Sau khi khai báo chèn tập tin thành một tập tin mẫu, chúng ta có thể sử dụng tập tin này để save as thành trang nhiều trang jsp khác. Chẳng hạn, chúng ta khai báo một trang jsp có tên common.jsp, trong tập tin bao gồm những phương thức sử dụng nhiều lần trong các trang jsp khác. Ví dụ chúng ta khai báo phương thức nhận giá trị kiểm tra, nếu giá trị null htì trả về rỗng như ví dụ 6-6. Ví dụ 6-6: Nội dung thủ tục getVal trong common.jsp public String getVal(String strVal,String def) { return (strVal==null?def:strVal); } Tương tự như vậy, chúng ta khai báo phương thức nhận một chuỗi cha sStr, chuỗi con oldStr và chuỗi thay thế newStr nếu tìm thấy chuỗi con, sau đó tìm kiếm trong chuỗi cha, nếu tìm thấy chuỗi con thì thay thế chuỗi thay thế như ví dụ 6-7. Ví dụ 6-7: Nội dung thủ tục replaceString trong common.jsp public String replaceString(String sStr,String oldStr,String newStr) { sStr=(sStr==null?"":sStr); String strVar=sStr; String tmpStr=""; String finalStr=""; int stpos=0,endpos=0,strLen=0; while (true) { strLen=strVar.length(); stpos=0; endpos=strVar.indexOf(oldStr,stpos); if (endpos==-1) break; tmpStr=strVar.substring(stpos,endpos); tmpStr=tmpStr.concat(newStr); strVar=strVar.substring(endpos+oldStr.length()>sStr.length()?endpos:e ndpos+oldStr.length(),strLen); finalStr=finalStr.concat(tmpStr); stpos=endpos; } finalStr=finalStr.concat(strVar); return finalStr; } Lưu ý rằng, khi khai báo phương thức trong JSP để dùng chung bạn sử dụng cặp dấu Để sử dụng phương thức này, bạn khai báo chè tập tin common.jsp vào trang jsp và gọi các phương thức này như phương thức được khai báo ngay trong trang jsp đó. Ví dụ, chúng ta khai báo trang login.jsp cho phép người sử dụng nhập username và password, sau đó submit, trong trang login_authentication.jsp sẽ lấy hai thời gian này bằng cách sử dụng đối tượng Request. Tuy nhiên, trong trường hợp người sử dụng nhập giá trị có dấu ‘ hay giá trị là null thì kết nối cơ sở dữ liệu sẽ phát sinh lỗi. Chính vì vậy trong trường hợp này chúng ta sử dụng phương thức getVal và replaceString trong tập tin common.jsp để thay thế nếu tìm thấy dấu ‘ trong giá trị vừa lấy ra như ví dụ 6-8. huukhang@yahoo.com 3-13
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Ví dụ 6-8: Dùng thủ tục replaceString trong common.jsp 4. KẾT CHƯƠNG Trong bài này chúng ta tập trung tìm hiểu cách khai báo tập tin dùng chung sau đó chèn vào trang jsp. Ngoài ra, bạn tham khảo chi tiết các khai báo biến, phát biểu, hàm, thủ tục trong tập tin jsp, sau đó khai báo chèn và sử dụng các khai báo này. Trong bài kế tiếp, chúng ta tiếp tục tìm hiểu cách tương tác với cơ sở dữ liệu. huukhang@yahoo.com 3-14
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Môn học: Java Server Pages BÀI 7: JAVA DATABASE CONNECTIVITY JavaSoft Inc giới thiệu JDBC (Java Database Connectivity) cho phép các ứng dụng Java truy cập vào cơ sở dữ liệu. với JDBC bạn có thể cập nhật, thêm và truy vấn dữ liệu bất kỳ. Để kết nối cơ sở dữ liệu SQL Server trong Java, chúng ta có nhiều cách ứng với nhiều phương thức kết nối cơ sở dữ liệu, trong phần này chúng ta tập trung tìm hiểu cách kết nối cơ sở dữ liệu SQL Server từ Java bằng cầu nối JDBC-ODBC và các gói hỗ trợ khác. Những vấn đề chính sẽ được đề cập trong bài học này 9 Giới thiệu JDBC API 9 Các đối tượng kết nối cơ sở dữ liệu. 9 Khai báo ODBC. 9 Sử dụng cầu nối JDBC-ODBC 9 Truy vấn, cập nhật, thêm, xoá dữ liệu 1. GIỚI THIỆU JDBC API JDBC API (Application Programming Interface) là một tập đặt tả cho phép định nghĩa làm thế nào để Java kết nối với cơ sở dữ liệu. JDBC API được phát triển bởi công ty JavaSoft. Nhiều khái niệm của JDBC API được vay mượn từ các tài nguyên khác như ODBC (Open Database Connectivity) của Microsoft. 1.1. Trình điều khiển của JDBC JDBC API định nghĩa để thể hiện dữ liệu như thế nào, thực thi tập lệnh để thêm, xoá hay cập nhật dữ liệu như thế nào từ yêu cầu của người sử dụng. 1.2. Sản phẩm của JDBC Sản phẩm của JDBC bao gồm ba loại chính là gói java.sql, Test suite, cầu nối JDBC-ODBC và java.sql.package. JDBC API là tập các interface và class cho phép kết nối cơ sở dữ liệu, chúng chứa đựng tong gới java.sql và những interface này bao gồm: • CallableStatement: Chứa đựng các phương thức để thực thi thủ tục SQL có hỗ trợ các tham số In và Out. • Connection: Bảo trì và theo giỏi kết nối cơ sở dữ liệu. • DatabaseMetaData: Cung cấp các thông tin của cơ sở dữ liệu. • Driver: Tạo ra đối tượng kết nối. • PrepareStatement: Biên dịch phát biểu SQL trước khi thực thi. • ResultSet: Cung cấp các phương thức để truy cập dữ liệu từ phát biểu SQL. Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM • ResultSetMetaData: Thu thập thông tin siêu dữ liệu phù hợp với đối tượng ResultSet cuối cùng. • Statement: Thực thi phát biểu SQL và truy vấn dữ liệu trả về từ đối tượng ResultSet. 1.2.1. Test Suite Test Suite dùng để kiểm tra các chức năng của trình điều khiển JDBC, nó bảo đảm rằng tất cả phương thức và lớp cài đặt trong JDBC API được cài đặt. 1.2.2. Cầu nối JDBC-ODBC Cầu nối JDBC-ODBC là trình điều khiển JDBC cho phép chương trình Java sử dụng ODBC để kết nối cơ sở dữ liệu. Trong trường hợp này chúng ta sử dụng ODBC của hệ điều hành Windows để kết nối cơ sở dữ liệu Windows hỗ trợ. 1.3. Các trình điều khiển JDBC JDBC Driver bao gồm 4 loại chính: JDBC-ODBC Bridge, Native API Java, JDBC Network và Native Protocol. 2. CÁC ĐỐI TƯỢNG KẾT NỐI CƠ SỞ DỮ LIỆU Như giới htiệu ở trên, chúng ta sẽ có 3 đối tượng chình để làm việc với cơ sở dữ liệu là Connection, Statement và ResultSet. Trước khi sử dụng các đối tượng này, bạn phải khai báo import java.sql.* và khai báo trình điều khiển JdbcODBC như sau: Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver"); 2.1. Connection Connection là đối tượng dùng để mở kết nối cơ sở dữ liệu bằng trình điều khiển JDBC, bằng cách sử dụng phương thức DriverManager.getConnection của đối tượng Connection bạn có thể mở kết nối cơ sở dữ liệu với loại cơ sở dữ liệu cùng với các tham số khác. 2.1.1. Khai báo Khai báo đối tượng Connection, bạn sử dụng cú pháp như sau: Connection con = DriverManager.getConnection("jdbc:odbc:Northwind","hocvien",""); Hay Connection con = null; con = DriverManager.getConnection("jdbc:odbc:Northwind","hocvien",""); 2.1.2. Tạo đối tượng Statement Sau khi mở kết nối cơ sở dữ liệu bằng đối tượng Connection, bạn có thể sử dụng phương thức createStatement để trả về đối tượng Statement bằng cú pháp: con.createStatement(); Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 2.1.3. Đóng kết nối Để đóng kết nối cơ sở dữ liệu, bạn sử dụng cú pháp: con.close(); 2.1.4. Giải phóng kết nối Tương tự như trên, khi không có nhu cầu sử dụng đối tượng connection, bạn cần huỷ đối tượng này để giải phóng bộ nhớ mà đối tượng đã chiếm. con.dispose(); 2.2. Statement Đối tượng Statament dùng để thực thi phát biểu SQL dùng cho hành động truy vấn và cập nhật, thay đổi xoá dữ liệu. 2.2.1. Khai báo Khai báo đối tượng Statement, bạn sử dụng cú pháp như sau: Statement st = con.createStatement(); Hay Statement st = null; st = con.createStatement(); 2.2.2. Thực thi phát biểu SQL Sau khi mở kết nối cơ sở dữ liệu bằng đối tượng Connection và khai báo đối tượng Statement, bạn có thể sử dụng phương thức executeUpdate để thực thi phát biểu SQL dạng hành động: st.executeUpdate(sql); Hay khai báo biến int để nhận số mẩu tin được thực thi int records= st.executeUpdate(sql); 2.2.3. Đóng đối tượng Để đóng kết nối cơ sở dữ liệu, bạn sử dụng cú pháp: st.close(); 2.2.4. Giải phóng đối tượng Tương tự như trong trường hợp đối tượng connection, khi không có nhu cầu sử dụng đối tượng statement, bạn cần huỷ đối tượng này để giải phóng bộ nhớ mà đối tượng đã chiếm. st.dispose(); 2.3. ResultSet Đối tượng ResultSet nắm giữ một tập dữ liệu cho phép bạn thao tác trên tập dữ liệu bằng các phương thức và thuộc tính của nó. Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 2.3.1. Khai báo Khai báo đối tượng ResultSet, bạn sử dụng cú pháp như sau: ResultSet rs = st.executeQuery(sql); Hay ResultSet rs = null; // hoặc ResultSet rs; rs= st.executeQuery(sql); 2.3.2. Đọc dữ liệu từ đối tượng ResultSet Sau khi mở kết nối cơ sở dữ liệu bằng đối tượng Connection, bạn có thể sử dụng phương thức createStatement để trả về đối tượng Statement, bạn có thể đọc tập dữ liệu để điền vào đối tượng ResultSet và có thể đọc đối tượng bằng phương thức next() như sau: rs.next() Nếu cần kiểm tra đối tượng tồn tại mẩu tin hay không, bạn có thể sử dụng phát biểu oif như sau: if(rs.next()) { } Trong trường hợp duyệt từng mẩu tin bên trong đối tượng, bạn sử dụng phát biểu while như sau: while(rs.next()) { } Để đọc giá trị từ field, bạn sử dụng phương thức của đối tượng này, chẳng hạn đối với trường hợp này chúng ta sử dụng phương thức getString(fieldname) như sau: string x=rs.getString("CustomerID") 2.3.3. Đóng đối tượng ResultSet Để đóng đối tượng ResultSet, bạn sử dụng cú pháp: rst.close(); 2.3.4. Giải phóng đối tượng ResultSet Tương tự như trên, khi không có nhu cầu sử dụng đối tượng ResultSet, bạn cần huỷ đối tượng này để giải phóng bộ nhớ mà đối tượng đã chiếm. rst.dispose(); Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 3. KHAI BÁO ODBC Để sử dụng ODBC trong khai báo cầu nối JDBC-ODBC, trước tiên bạn khai báo trình điều khiển trong ODBC. Để làm điều này, bạn chọn ODBC trong Cntrol panel hay từ Administrative Tools, cửa sổ xuất hiện như hình 9-1 sau: Hình 9-1: Tạo Data Source Name Chọn vào DSN System | Add để thêm tên tham chiếu, cửa sổ xuất hiện yêu cầu bạn nhập tên (sẽ sử dụng trong khai báo) và chỉ định server (trường hợp này dùng dấu . tương đương với SQL của máy cục bộ) như hình 9-2. Bước kế tiếp chọn vào đặt quyền kết nối cơ sở dữ liệu bằng SQL hay Windows, trong trường hợp này chúng ta chọn vào tuỳ chọn thứ hai như hình 9-3. Khi chọn vào tuỳ chọn này, bạn cần cung cấp username và password để định nghĩa cơ sở dữ liệu SQ Server. Nếu các tham số trên cung cấp hợp lệ, chọn Next cửa sổ kế tiếp xuất hiện như hình 9-4 yêu cầu bạn chọn tên cơ sở dữ liệu cần làm việc. Lưu ý rằng, cơ sở dữ liệu mặc định chính là cơ sở dữ liệu khai báo mặc định trong SQL Server khi người sử dụng với username đó được tạo ra. Chọn Next và đến bước cuối cùng, bạn có thể kiểm tra kết nối cơ sở dữ liệu vừa chọn có thành công hay không bằng cách nhấn vào nút Test Conneciton như hình 9-5. Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 9-2: Khai báo DSN Hình 9-3: Nhập username và password Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 9-4: Chọn tên cơ sở dữ liệu Hình 9-5: Kiểm tra kết nối cơ sở dữ liệu Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 4. SỬ DỤNG CẦU NỐI JDBC-ODBC Sau khi khai báo xong ODBC với tên chỉ định, giả sử trong trường hợp này chúng ta chọn tên SQL với cơ sở dữ liệu Northwind cùng với tài khoản sa và password là sa. try{ Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver"); Connection con = DriverManager.getConnection("jdbc:odbc:SQL","sa","sa"); } catch(Exception e) { System.out.println("Error : " + e); } } 5. SỬ DỤNG ĐỐI TƯỢNG CONNECTION, STATEMENT VÀ RESULTSET 5.1. Sử dụng phương thức executeQuery Trở lại tập tin java, bạn có thể khai báo để kết nối cơ sở dữ liệu và truy vấn dữ liệu bạn có thể khai báo và sử dụng phương thức executeQuery và đối tượng Resultset như ví dụ sau: try{ Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver"); Connection con = DriverManager.getConnection("jdbc:odbc:SQL","sa","sa"); Statement st = con.createStatement(); String sql = "Select * from Customers"; ResultSet rs = st.executeQuery(sql); while(rs.next()) { out.println(rs.getString("CustomerID")); } con.close(); } catch(Exception e) { out.println("Error : " + e); } } Chẳng hạn, chúng ta tham khảo ví dụ về chức năng đăng nhập hệ thống bằng cách sử dụng ODBC-JDBC như sau: <% int err=0; String userid=""; String username=""; String email=""; String password=""; String fullname=""; try{ Connection cn; Statement smt; ResultSet rst; Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver"); Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM cn = DriverManager.getConnection(odbc,sysuser,syspwd); smt = cn.createStatement(); username= request.getParameter("username"); username=replaceString(username,"'", "''"); session.putValue("username",username); password= request.getParameter("password"); String strSQL=""; String pwd=""; strSQL="select * from tblusers where username = '" + username + "'"; rst=smt.executeQuery(strSQL); if (rst.next()){ userid= rst.getString("UserID"); pwd=rst.getString("Password"); fullname= rst.getString("Fullname"); email= rst.getString("Email"); if(pwd.equals(password)){ session.putValue("userid",userid); session.putValue("email",email); session.putValue("fullname",fullname); response.sendRedirect("myaccount.jsp"); } else{ /*sai password*/ session.putValue("userid","0"); response.sendRedirect("login.jsp"); } } else{ /*sai user*/ session.putValue("userid","-1"); response.sendRedirect("login.jsp"); } smt.close(); cn.close(); } catch (Exception e){ /*sai ket noi*/ session.putValue("userid","-2"); out.println(e); response.sendRedirect("login.jsp"); } %> Từ trang login.jsp, người sử dụng nhập username/password và nhấn OK, bạn triệu gọi trang login_authentication.jsp, bằng cách sử dụng 3 đối tượng Connection, Statement và Resultset để kết nối cơ sở dữ liệu và kiểm tra. Nếu username/password hợp lệ thì trang myaccount.jsp sẽ đựơc triệu gọi, nếu không chúng ta sẽ trở về trang login.jsp. 5.2. Sử dụng phương thức executeNonQuery Trong trường hợp thêm hay cập nhật, thêm, xoá dữ liệu hay thực thi SP bạn sử dụng phương thức executeUpdate, bạn có thể khai báo như ví dụ sau: try{ Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver"); Connection con = DriverManager.getConnection("jdbc:odbc:SQL","sa","sa"); Statement st = con.createStatement(); String sql = "Delete from Customers where Country=’Vietnam’"; int records = st.executeUpdate(sql); Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM out.println("Effected records : " + records.ToString()); con.close(); } catch(Exception e) { out.println("Error : " + e); } } Chẳng hạn, chúng ta khai báo trang them.jsp để thêm mẩu tin vào bảng tblCategories như sau: %@ page import="java.sql.*" %> 6. KẾT LUẬN Trong bài này, chúng ta tìm hiểu JDBC API, các đối tượng làm việc với cơ sở dữ liệu, khai báo ODBC và các phương thức của các đối tượng Connection, Statement và ResultSet. Trong bài kế tiếp chúng ta tiếp tục tìm hiểu về các cách trình bày dữ liệu bằng 3 đối tượng trên với cơ sở dữ liệu SQL Server. Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Môn học: Java Server Pages BÀI 8: THÊM, XOÁ, CẬP NHẬT DỮ LIỆU Sau khi chúng ta đã làm quen với JDBC (Java Database Connectivity), bạn có thể sử dụng cầu nối JDBC-ODBC hay các gói kết nối khác để xoá, cập nhật, thêm và truy vấn dữ liệu bất kỳ. Những vấn đề chính sẽ được đề cập trong bài học này 9 Thêm dữ liệu 9 Xoá dữ liệu 9 Cập nhật dữ liệu 9 Thực thi thủ tục nội tại của SQL Server 1. THÊM DỮ LIỆU Để thêm mẩu tin vào bảng dữ liệu SQL Server, bạn sử dụng phương thức executeUpdate như ví dụ trang insert.jsp sau: Thêm mẩu tin vào cơ sở dữ liệu trong JSP <% boolean isok=false; try{ Connection cn; Statement smt; ResultSet rst; Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver"); cn = DriverManager.getConnection(odbc,sysuser,syspwd); smt = cn.createStatement(); String strSQL=""; strSQL="insert into tblCategories values('Database')"; smt.executeUpdate(strSQL); isok=true; smt.close(); cn.close(); } catch (Exception e) { /*sai ket noi*/ out.println(e); isok=false; } if( isok) out.println("Thêm mẩu tin thành công"); else out.println("Thêm mẩu tin không thành công "); Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM %> 2. CẬP NHẬT DỮ LIỆU Trong trường hợp cập nhật dữ liệu cũng tương tự như thêm mẩu tin, bạn sử dụng phương thức executeUpdate để thực thi phát biểu SQL dạng Update. Chẳng hạn, chúng ta tham khảo ví dụ về cập nhật dữ liệu như trang update.jsp sau: Cập nhật mẩu tin vào cơ sở dữ liệu trong JSP 3. XOÁ MẨU TIN Trong trường hợp xoá mẩu tin trong cơ sở dữ liệu bạn cũng sử dụng phương thức executeUpdate như trang delete.jsp sau: Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Xoá mẩu tin vào cơ sở dữ liệu trong JSP =30 "; j= smt.executeUpdate(strSQL); isok=true; smt.close(); cn.close(); } catch (Exception e) { /*sai ket noi*/ out.println(e); isok=false; } if( isok) out.println("Xoá " + j + " mẩu tin thành công"); else out.println("Xoá mẩu tin không thành công "); %> 4. THỰC THI THỦ TỤC NỘI TẠI CỦA SQL SERVER 4.1. Thủ tục không có giá trị trả về Bạn có thể thực thi một thủ tục nội tại không có giá trị trả về của SQL Server cũng như một phát biểu SQL dạng hành động, chẳng hạn chúng ta có thủ tục thêm mẩu tin vào tblCategories như trang procedure.jsp sau: create proc AddCategories @name nvarchar(50) as Insert into tblCategories values(@name) Lưu ý rằng, khi gọi thủ tục này trong SQL Server bạn sử dụng cú pháp như sau: AddCategories ‘Phan Tich‘ Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Sau đó, từ trang JSP bạn khai báo để thực thi thủ tục này như sau: Thêm mẩu tin vào cơ sở dữ liệu trong JSP 4.2. Thực thi thủ tục có giá trị trả về Bạn có thể thực thi một thủ tục nội tại có giá trị trả về của SQL Server cũng như một phát biểu SQL dạng Select, chẳng hạn chúng ta có thủ tục thêm mẩu tin vào tblCategories và lấy số tự động là mã của Category đó phát sinh như trang procedurewithvalue.jsp sau: create proc getCategoryID @name nvarchar(50) as insert into tblCategories values(@name) select @@identity as No Lưu ý rằng, khi gọi thủ tục này trong SQL Server bạn sử dụng cú pháp như sau: Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM getCategoryID ‘Phan Tich He Thong‘ Thì kết quả trả về là số tự động tương ứng với mã Category. Sau đó, từ trang JSP bạn khai báo để thực thi thủ tục này bằng đối tượng ResultSet như trang procedurewithvalue.jsp sau: Thêm mẩu tin vào cơ sở dữ liệu trong JSP 4.3. Thực thi thủ tục có giá trị trả về là tập dữ liệu Bạn có thể thực thi một thủ tục nội tại có giá trị trả về là một tập dữ liệu của SQL Server cũng như một phát biểu SQL dạng Select, chẳng hạn chúng ta có thủ tục thực thi những hành động nào đó, sau đó liệt kê mẩu tin của bảng tblCategories như trang procedurewithresultset.jsp sau: create proc getResultset @id int Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM as Nhiều tính toán và hành động ơ đây select * from tblCategories where CateID>@id Lưu ý rằng, khi gọi thủ tục này trong SQL Server bạn sử dụng cú pháp như sau: getResultset 20 Thì kết quả trả về là danh sách mẩu tin có mã Category lớn hơn 20. Sau đó, từ trang JSP bạn khai báo để thực thi thủ tục này bằng đối tượng ResultSet như trang procedurewithresulset.jsp sau: Liệt kê mẩu tin vào cơ sở dữ liệu trong JSP "); } isok=true; smt.close(); cn.close(); } catch (Exception e) { /*sai ket noi*/ out.println(e); isok=false; } if(!isok) out.println("Liệt kê mẩu tin không thành công "); %> Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 5. LIỆT KÊ DỮ LIỆU THEO TUỲ CHỌN Bằng cách liệt kê danh sách của bảng có quan hệ cha, cho phép người sử dụng chọn một phần tử, bạn có thể liệt kê danh sách các mẩu tin có quan hệ trong bảng có quan hệ N. Để làm điều này, trước tiên bạn liêt kê danh sách trong bảng tblCategories trên thẻ select, sau đó mỗi lần người sử dụng chọn một CategoryID thì bạn liêt kê danh sách các mẩu tin trong bảng tblSubCategories như ví dụ trang chooseandshow.jsp. Liệt kê mẩu tin trong JSP Category: "); out.println(rst.getString("CateName")); out.println(" "); } } catch (Exception e) { /*sai ket noi*/ out.println(e); } out.println(" "); rst.close(); //Nếu có submit thì liệt danh sách subcategory theo cateid if(cateid!=null) { int j=0; try{ String strSQL=""; strSQL="select * from tblSubCategories Where cateid='" + cateid +"'"; Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM rst=smt.executeQuery(strSQL); while(rst.next()) { j++; out.println(rst.getString("SubCateID")+"-"); out.println(rst.getString("SubCateName")); out.println(" "); } } catch (Exception e) { /*sai ket noi*/ out.println(e); } rst.close(); if(j==0) out.println("SubCategory not found!"); } smt.close(); cn.close(); %> 6. KẾT LUẬN Trong bài này, chúng ta tìm hiểu trình bày dữ liệu, thêm, xoá, cập nhật và thực thi thủ tục nội tại SQL Server bằng 3 đối tượng Connection, Statement và ResultSet với cơ sở dữ liệu SQL Server. Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Môn học: Java Server Pages BÀI 9: THÊM, XOÁ, CẬP NHẬT DỮ LIỆU Sau khi chúng ta đã làm quen với thao tác cơ sở dữ liệu, trong bài này chúng ta tiếp tục tìm hiểu xây dựng chức năng đăng nhập hệ thống ứng dụng. Những vấn đề chính sẽ được đề cập trong bài học này 9 Mô hình chức năng đăng nhập 9 Login, Trang chính và Logout 1. MÔ HÌNH CHỨC NĂNG ĐĂNG NHẬP Rong mọi ứng dụng Web, nếu cho phép người sử dụng đăng nhập hệ thống bạn đều phải sử dụng trang login, trang chính sau khi đăng nhập thành công và trang logout theo mô hình sau. Begin Username và Client Password Validate Huỷ tất cả No Session Database Validate Khởi tạo một số Session Yes Đăng nhập thành công Database Logout Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 1. Người sử dụng nhập username và password. 2. Nhấn nút Login. 3. Kiểm tra trên client (JavaScript) người sử dụng đã nhập username (email) và Password (nếu bắt buộc phải có Password). Nếu username và password hợp lệ thì nhảy đến bước 4, ngược lại trở về bước 1. 4. Kết nối cơ sở dữ liệu và kiểm tra username có tồn tại hay không? • Nếu tồn tại thì so sánh Password Nếu trùng Password thì khởi tạo một số Session cần thiết và trỏ đến trang chính của tài koản người sử dụng. Ngược lại thì trở về bước 1 với thông báo “Sai password”. • Trong trường hợp không tồn tại thì trở về bước 1 với thông báo “Không tồn tại username”. 5. Sau khi đăng nhập thành công, nếu người sử dụng Logout thì huỷ tất cả các Session đã tạo ra và trở về bước 1. Lưu ý: Dựa vào đâu chúng ta trình bày chuỗi thông báo trong trang login. 1. Lần đầu tiên hay sau khi logout nếu người sử dụng gọi trang login thì chúng ta thông báo “Xin vui lòng cung cấp username và password để đăng nhập hệ thống”. 2. Trong trường hợp sai password mà gọi lại trang login thì chúng ta thông báo “ Sai password, xin vui lòng nhập lại password”. 3. Tương tự như vậy, khi kiểm tra không tìm thấy username mà gọi lại trang login thì chúng ta thông báo “ Không tồn tại username, xin vui lòng nhập lại username”. Như vậy, chúng ta dựa và session có tên userid, nếu đăng nhập thành công thì session có giá trị là số id của người sử dụng. Trong trường hợp sai password thì chúng ta gán giá trị cho session này là 0, nếu username không tồn tại thì giá trị gán là –1. Khi lỗi phát sinh thì gán giá trị là - 2. 2. LOGIN, TRANG CHÍNH VÀ LOGOUT 2.1. Trang LOGIN Để xây dựng trang login, bạn khai báo thành ba phân đoạn, trước tiên là khai báo đoạn JavaScript để kiểm tra username / password như ví dụ sau: function checkinput(){ if(document.form1.username.value==""){ alert("Xin vui long nhap username"); document.form1.username.focus(); return false; } if(document.form1.password.value=="" ){ alert("Xin vui long nhap password"); document.form1.password.focus(); return false; } Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM return true; } Sau đó, dựa vào giá trị của session có tên userid, bạn có thể thông báo chuỗi thông báo như sau: Sai password,Xin vui lịng nhập password ";} if(userid.equals("-1")){ err=" Sai username,Xin vui lịng nhập username ";} if(userid.equals("-2")){ err=" Lỗi hệ thống, Xin vui lòng thử lại ";} %> Sau đó, khai báo thẻ form cùng với các thẻ input cho phép người sử dụng nhập username/password và gọi phương thức checkinput(): Nhân viên quản lý Username Password Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Khi người sử dụng triệu gọi trang login lần đầu tiên, màn hình xuất hiện như hình 9-1. Hình 9-1: Trang login Nếu người sử dụng không nhập user/password mà nhấn nút “Đăng nhập” thì cửa sổ thông báo do phương thức checkinput khai báo ở trên phun ra như hình 9-2. Hình 9-2: Thông báo yêu cầu nhập username/password Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Trong trường hợp đã nhập username mà chưa cung cấp passwprd thì cửa sổ xuất hiện như hình 9-3. Hình 9-3: Yêu cầu nhập password Lưu ý rằng, sau khi thông báo yêu cầu người sử dụng cung cấp username hay password, nếu người sử dụng nhấn nút IK lập tức con trỏ sẽ chỉ vào textbox tương ứng. Nếu cả hai giá trị đếu cung cấp, trang khai báo trong thuộc tính action của thẻ form sẽ được triệu gọi. Trong trường hợp này chính là trang login_authentication.jsp. 2.2. Trang kiểm tra cơ sở dữ liệu Sau khi submit đến trang login_authentication.jsp, bạn kết nối cơ sở dữ liệu và đọc trong bảng tblusers với phát biểu Select và mệnh đề Where ứng với cột username. Nếu tìm thấy mẩu tin tồn tại bạn tiếp tục so sánh giá trị trong cột password với passsword nhập từ trang login.jsp, nếu password hợp lệ thì khởi tạo session và trỏ đến trang myaccount.jsp. Trong trường hợp không tìm thấy mẩu tin nào có username bằng với username mà người sử dụng cung cấp thì bạn trở về trang login.jsp với giá trị của session có tên userid là –1. Đối với trường hợp so sánh password không bằng nhau thì bạn trở về trang login.jsp với giá trị của session có tên userid là 0. Nếu lỗi phát sinh do kết nối cơ sở dữ liệu thì bạn bạn trở về trang login.jsp với giá trị của session có tên userid là –2. <% int err=0; String userid=""; String username=""; String email=""; String password=""; String fullname=""; try{ Connection cn; Statement smt; ResultSet rst; Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver"); cn = DriverManager.getConnection(odbc,sysuser,syspwd); smt = cn.createStatement(); username= request.getParameter("username"); username=replaceString(username,"'", "''"); session.putValue("username",username); Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com
COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM password= request.getParameter("password"); String strSQL=""; String pwd=""; strSQL="select * from tblusers where username = '" + username + "'"; rst=smt.executeQuery(strSQL); if (rst.next()){ userid= rst.getString("UserID"); pwd=rst.getString("Password"); fullname= rst.getString("Fullname"); email= rst.getString("Email"); if(pwd.equals(password)){ session.putValue("userid",userid); session.putValue("email",email); session.putValue("fullname",fullname); response.sendRedirect("myaccount.jsp"); } else{ /*sai password*/ session.putValue("userid","0"); response.sendRedirect("login.jsp"); } } else{ /*sai user*/ session.putValue("userid","-1"); response.sendRedirect("login.jsp"); } smt.close(); cn.close(); } catch (Exception e){ /*sai ket noi*/ session.putValue("userid","-2"); out.println(e); response.sendRedirect("login.jsp"); } %> Chúng ta thay thế giá trị nhập có dấu ‘ thành hai dấu nháy đơn liên tiếp bằng phương thức replaceString khai báo trong trang common.jsp như sau: username= request.getParameter("username"); username=replaceString(username,"'", "''"); Lưu ý rằng, khi username và password đều hợp lệ thì chúng ta khai báo như sau: if(pwd.equals(password)) { session.putValue("userid",userid); session.putValue("email",email); session.putValue("fullname",fullname); response.sendRedirect("myaccount.jsp"); } Nếu sai password thì bạn khai báo như sau: else{ Phạm Hữu Khang huukhang@yahoo.com