Bài giảng Hệ điều hành Unix/Linux - Bài 1: Tổng quan về Linux - Đặng Ngọc Cường

pdf 37 trang phuongnguyen 6920
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Hệ điều hành Unix/Linux - Bài 1: Tổng quan về Linux - Đặng Ngọc Cường", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_he_dieu_hanh_unixlinux_bai_1_tong_quan_ve_linux_da.pdf

Nội dung text: Bài giảng Hệ điều hành Unix/Linux - Bài 1: Tổng quan về Linux - Đặng Ngọc Cường

  1. HH UU HHÀNHH ÀÀNHNH UNIX/LINUXUNIX/LINUX Đặng Ng ọc Cường Email: dangocuong@gmail.com Phone: 0972.1111.77 Website:
  2. NNII DUNGDUNG 1.1. TTngng quanquan vv UNIX/LINUXUNIX/LINUX 2.2. CCààii tt vv àà ququ nn trtr thithi tt bb 3.3. QuQu nn trtr hh thth ngng vv àà ii dd ùùngng 4.4. ThaoThao tt áácc trêntrên hh thth ngng tt pp tintin 5.5. XX nn vv àà ccáácc bb llcc 6.6. LLpp trtr ììnhnh SHELLSHELL trêntrên LINUXLINUX 2
  3. TTÀÀII LILI UU THAMTHAM KHKH OO BBààii gigi ngng LinuxLinux –– GV.GV. BB ùùii TrungTrung ÚÚyy DTU.DTU. BBoo mm tt vv àà ttii uu trongtrong RedhatRedhat LinuxLinux –– TrTr nn ThTh chch TTùùngng –– CCmm nangnang LinuxLinux –– NguyNguy nn TiTi nn –– NXBNXB GD.GD. LLpp trtr ììnhnh trêntrên LinuxLinux –– NguyNguy nn PhPh ơơ ngng LanLan –– TTpp 11 SilberschatzSilberschatz GalvinGalvin OperatingOperating SystemSystem ConceptsConcepts ScottScott Mann,Mann, EllenEllen L.L. MitchelMitchel LinuxLinux SystemSystem SecuritySecurity 3
  4. BBÀÀII 1.1. TT NGNG QUANQUAN VV LINUXLINUX 4
  5. LINUXLINUX LL ÀÀ GÌ?GÌ? LinuxLinux ll àà mmtt HH HH dd ngng UNIXUNIX (Unix(Unix likelike OperatingOperating System)System) chch yy trêntrên mm ááyy PCPC vv ii bb uu khikhi nn trungtrung tâmtâm (CPU)(CPU) IntelIntel 8038680386 trtr lên,lên, hayhay cc áácc bb vivi xx ơơ ííchch AMD,AMD, Cyrix.Cyrix. LinuxLinux ngng ààyy naynay còncòn cc óó thth chch yy trêntrên cc áácc mm ááyy MacintoshMacintosh hoho cc SUNSUN Sparc.Sparc. MMtt cc iimm nn ii bb tt cc aa LinuxLinux ll àà mmtt hh uu hhàànhnh mimi nn phph íí vvàà mãmã ngungu nn mm 5
  6. LLCHCH SS II CC AA UNIXUNIX GiGi aa nn mm 1960,1960, AT&TAT&T BellBell LaboratoriesLaboratories vv àà mmtt ss trungtrung tâmtâm khkh áácc thamtham giagia tt oo rara mm tt HH HH mm ii cc tt têntên ll àà MulticsMultics (Multip(Multip lexedlexed InformationInformation andand ComputingComputing Service)Service) nn nn mm 1969,1969, cc hhơơ ngng trtr ììnhnh MulticsMultics bb bãibãi bb vvìì óó llàà mmtt dd áánn ququ áá nhinhi uu thamtham vv ng.ng. KenKen Thompson,Thompson, DennisDennis RitchieRitchie vv àà mmtt ss ngng nghinghi pp cc aa BellBell LabsLabs ãã khôngkhông bb cucu c.c. ThayThay vv ìì xâyxây dd ngng mm tt HH HH llààmm nhinhi uu vivi cc mm tt ll úúc,c, hh phph áátt tritri nn mm tt HH HH ơơ nn gigi nn chch llààmm tt tt mm tt vivi cc ll àà chch yy chch ơơ ngng trtr ìình.nh. PeterPeter NeumannNeumann tt têntên chocho HH HH ơơ nn gigi nn nn ààyy ll àà Unix.Unix. 6
  7. LLCHCH SS II CC AA UNIXUNIX NNmm 1973,1973, ss ddngng ngônngôn ngng CC cc aa Ritchie,Ritchie, ThompsonThompson ãã vivi tt ll ii toto àànn bb hh uu hh àànhnh UnixUnix vv àà âyây ll àà mmtt thaythay ii quanquan trtr ngng cc aa Unix.Unix. NhNh óó UnixUnix tt chch llàà hh uu hh àànhnh chocho mm tt mm ááyy PDPPDP xxxx trtr thth àànhnh hh uu hh àànhnh cc óó thth chch yy trêntrên nhinhi uu lolo ii mm ááyy tt íínhnh khkh áácc nhau.nhau. KhoKho ngng 19771977 bb nn quyquy nn cc aa UNIXUNIX cc gigi ii phph óóngng vv àà hh uu hh àànhnh UNIXUNIX trtr thth àànhnh mm tt thth ơơ ngng phph m.m. 7
  8. LLCHCH SS II CC AA LINUXLINUX NNmm 1991,1991, LinusLinus Torvalds,Torvalds, sinhsinh viênviên cc aa ii hh cc tt ngng hh pp Helsinki,Helsinki, PhPh nn lan,lan, bb tt uu xemxem xx éétt MinixMinix vv ii mm cc ííchch nghiênnghiên cc uu cc ááchch tt oo rara mm tt HH HH UnixUnix chch yy trêntrên mm ááyy PCPC vvii bb vivi xx lýlý IntelIntel 8038680386 NgNg ààyy 25/8/1991,25/8/1991, LinusLinus chocho rara versionversion 0.010.01 vv àà thôngthông bb ááoo trêntrên comp.os.minixcomp.os.minix cc aa InternetInternet vv dd áánn cc aa mm ìình.nh. NgNg ààyy 1/1992,1/1992, LinusLinus chocho rara versionversion 0.120.12 vv ii shellshell vv àà compiler.compiler. LinusLinus tt têntên HH HH cc aa mm ììnhnh ll àà NNmm 1994,1994, phiênphiên bb nn chch íínhnh thth cc 11 .0.0 cc phph áátt hh àànhnh 8
  9. LLCHCH SS II CC AA LINUXLINUX LinuxLinux cc vivi tt ll ii toto àànn bb tt concon ss không,không, tt cc ll àà khôngkhông ss ddngng mm tt dòngdòng ll nhnh nn ààoo cc aa Unix,Unix, trtr áánhnh vv nn bbnn quyquy nn cc aa Unix.Unix. TuyTuy nhiênnhiên hoho tt ngng cc aa LinuxLinux hoho àànn toto àànn dd aa trêntrên nguyênnguyên tt cc cc aa hh uu hh àànhnh Unix.Unix. VV ìì vvyy nn uu mm tt ngng ii nn mm cc Linux,Linux, thth ìì ss nnmm cc UNIX.UNIX. QuQu áá trtr ììnhnh phph áátt tritri nn cc aa LinuxLinux cc tt ngng tt cc bb ii ss hh trtr ccaa chch ơơ ngng trtr ììnhnh GNUGNU (GNU(GNU ’’ss NotNot Unix)Unix) 9
  10. LLCHCH SS II CC AA LINUXLINUX LinuxLinux cc óó mmtt linhlinh vv tt chch íínhnh thth cc ––LinuxLinux penguin,penguin, ggii ll àà Tux.Tux. LinhLinh vv tt cc aa LinuxLinux 10
  11. VVNN BBNN QUYQUY NN CCáácc chch ơơ ngng trtr ììnhnh tuântuân theotheo GNUGNU CopyleftCopyleft oror GPLGPL (General(General PublicPublic License)License) cc óó bbnn quyquy nn nhnh sausau ::  Tác gi vn là s hu ch ươ ng trình c a mình.  Ai c ng ưc quy n bán copy c a ch ươ ng trình v i giá bt k mà không ph i tr cho tác gi u.  Ng ưi s hu ch ươ ng trình t o iu ki n cho ng ưi khác sao chép ch ươ ng trình ngu n phát tri n ti p ch ươ ng trình. 11
  12. CCÁÁCC CC TRTR NGNG CC AA LINUXLINUX LinuxLinux ll àà mimi nn phph íí (free)(free) vv àà MãMã ngungu nn mm (Open(Open Source):Source): BaoBao gg mm cc kernel,kernel, drivers,drivers, cc áácc côngcông cc phph áátt tritri n,n, TTíínhnh nn nh:nh: LinuxLinux cc óó ttíínhnh nn nhnh cao,cao, íítt bb llii khikhi ss ddngng soso vv ii cc áácc HH HH khkh áác.c. TTíínhnh bb oo mm t:t: LinuxLinux cungcung cc pp cc áácc mm cc bb oo mm tt khkh áácc nhaunhau chocho ngng ii ss ddng.ng. MM ii ngng ii dd ùùngng chch llààmm vivi cc trêntrên mm tt khôngkhông giangian dd àànhnh riêng.riêng. 12
  13. CCÁÁCC CC TRTR NGNG CC AA LINUXLINUX MultiMulti Tasking,Tasking, MultiMulti Threading:Threading: LLàà khkh àà HHHH gg áánn chocho tt ngng titi nn trtr ììnhnh hoho cc chichi mm quyquy nn ss ddngng CPUCPU trongtrong mm tt khokho ngng thth ii giangian nhâtnhât nh.nh. MultiMulti User:User: LLàà khkh éépp nhinhi uu ngng ii ddùùngng ngng thth ii truytruy cc pp vv ààoo cc ùùngng mm tt mm ááy.y. MultiMulti flatform:flatform: ChCh yy trêntrên nhinhi uu nn nn tt ngng phph nn ccngng khkh áácc nhau.nhau. 13
  14. CCÁÁCC CC TRTR NGNG CC AA LINUXLINUX MultiMulti StandardStandard Compliant:Compliant: ơơ ííchch vv ii hh uu hhtt cc áácc hh POSIX,POSIX, SystemSystem V,V, vv àà BSD.BSD. HH trtr nhinhi uu hh thth ngng file:file: MinixMinix 1,1, MSMS DOS,DOS, VFAT,VFAT, FAT32,FAT32, ISOISO 96609660 (CD(CD ROMS),ROMS), HaiHai hh thth ngng tt pp tintin chch íínhnh cc aa LinuxLinux ll àà ext2ext2 vv àà ext3.ext3. MultipleMultiple NetworkingNetworking Protocols:Protocols: CCáácc giaogiao thth cc nn nn ttngng cc hh trtr bbii KernelKernel nhnh TCPTCP ,, IPv4,IPv4, IPv6,IPv6, X.25,X.25, IPX,IPX, Appletalk,Appletalk, Netrom,Netrom, 14
  15. NhNh ngng hh nn chch ChCh aa thânthân thithi nn vv ii ngng ii dd ùùngng CCààii tt còncòn phph cc tt pp PhPh nn mm mm ngng dd ngng còncòn khkh óó thaothao tt áácc ThiThi uu trtr gigi úúpp thânthân thithi nn ngng ii dd ùùngng CònCòn dd aa nhinhi uu vv ààoo giaogiao titi pp dòngdòng ll nhnh ThiThi uu hh trtr phph nn cc ngng 15
  16. CCÁÁCC THTH ÀÀNHNH PHPH NN CHCH ÍÍNHNH APLICATION SHELL UTILITIES PROGRAMS KERNEL HARDWARE 16
  17. CCÁÁCC THTH ÀÀNHNH PHPH NN CHCH ÍÍNHNH HH lõilõi (kernel(kernel nhân):nhân): XXáácc ll pp nhinhi uu chch ơơ ngng trtr ììnhnh ccpp thth pp vv ààơơ áácc trtr cc titi pp vv ii CPU,CPU, uu khikhi nn thithi tt bb phph nn cc ngng vv àà uu khikhi nn vivi cc thth cc hihi nn chch ơơ ngng trtr ìình.nh. CCuu trtr úúcc hh thth ngng tt pp tin:tin: LLàà hh thth ngng ll uu trtr ccáácc thôngthông tintin trêntrên thithi tt bb HH vv (shell):(shell): LLàà ccááchch ngng ii dd ùùngng tt ơơ ngng tt áácc gigi áánn titi pp vv ii phph nn cc ngng thôngthông quaqua kernel.kernel. HH vv ngng mm nhnh ll àà bashbash CC áácc hh vv khkh áácc nhnh tcsh,tcsh, ksh,ksh, zshzsh CCáácc titi nn íích:ch: CCóó chch cc nn ngng chch íínhnh ll àà thth cc hihi nn cc áácc côngcông vivi cc dd chch vv ccaa hh uu hh àành.nh. 17
  18. NHNH ÂNÂN LINUXLINUX GUI CONSOLE SHELL xterm bash KERNEL ksh csh KDE GNOME 18
  19. NHÂNNHÂN LINUXLINUX PhPh nn nhânnhân (kernel)(kernel) cc aa LinuxLinux cc óó thth hihi uu ơơ nn gigi nn llàà mmtt tt pp hh pp cc áácc chch ơơ ngng trtr ììnhnh thth ngng trtr úú trongtrong bb nhnh KernelKernel ll àà phph nn chch íínhnh cc aa hh uu hh àành,nh, phph trtr ááchch hhuu hh tt cc áácc chch cc nn ngng chch íínhnh cc aa hh uu hh àànhnh nhnh ququ nn lýlý bb nhnh ,, thth cc thithi nhinhi mm vv vvàà truytruy nhnh pp phph nn cc ng ng 19
  20. NHNH ÂNÂN LINUXLINUX  cc côngcông bb llnn uu tiêntiên trêntrên InternetInternet nn mm 19911991  1994, phiên b n 1  1996, phiên b n 2  1996, phiên b n 2.2  2001, phiên b n 2.4  2003, phiên b n 2.6 CCáácc phiênphiên bb nn phph áátt tritri nn kernelkernel cc pp nhnh tt hh ààngng ngng ààyy hoho cc hh ààngng thth áángng 20
  21. PHIÊNPHIÊN BB NN NHÂNNHÂN CCáácc phiênphiên bb nn cc aa nhânnhân LINUXLINUX cc xx áácc nhnh bb ii hh thth ngng ss ddng:ng: X.YY.ZZX.YY.ZZ  Nu YY là s ch n  phiên b n n nh.  Nu YY là s l  phiên b n th nghi m (không dùng phát tri n các b n phân ph i) VVíí dd:: KernelKernel 2.6.322.6.32  2 là S chính  6 là s ph , phiên b n n nh  32 là cp váp (patch level) 21
  22. BBNN PHÂNPHÂN PHPH II LINUXLINUX BBnn phânphân phph ii LinuxLinux ll àà bb ccáácc chch ơơ ngng trtr ììnhnh ngng ddngng baobao gg mm cc 44 phph nn chch íínhnh cc aa mm tt hh uu hhàànhnh (shell,(shell, kernel,kernel, filefile system,system, utility)utility) vv àà ccáácc chch ơơ ngng trtr ììnhnh phph cc vv ii dd ùùng.ng. TTtt cc ccáácc chch ơơ ngng trtr ììnhnh trongtrong bb nn phânphân phph ii uu theotheo bb nn quyquy nn GPL.GPL. HiHi nn naynay cc óó rrtt nhinhi uu côngcông tyty cc áácc bb nn phânphân phph ii khkh áácc nhau.nhau.  Tham kh o t i: 22
  23. CCÁÁCHCH ÁÁNHNH SS PHIÊNPHIÊN BB NN CCnn phânphân bibi tt ss phiênphiên bb nn cc aa bb nn phânphân phph ii vvii ss phiênphiên bb nn cc aa nhânnhân NhânNhân LinuxLinux hihi nn angang cc iiuu hh àànhnh vv àà phph áátt tritri nn bb ii LinusLinus Torvalds,Torvalds, nênnên phiênphiên bb nn cc aa nhânnhân ttngng theotheo thth tt,, chch khôngkhông phânphân nhnh áánhnh vv àà lênlên nhnh cc áácc bb nn phânphân phph i.i. VVíí dd::  openSUSE 11.2 (Kernel 2.6.31.5)  Fedora 12 (Kernel 2.6.31)  23
  24. MMTT SS NGNG DD NGNG TRÊNTRÊN LINUXLINUX CCáácc ngng dd ngng chocho vv nn phòngphòng :: OpenOffice,OpenOffice, KOffice,KOffice, StartOffice,StartOffice, 24
  25. MMTT SS NGNG DD NGNG TRÊNTRÊN LINUXLINUX CCáácc ngng dd ngng mm ngng vv àà Internet:Internet:  WebServer, FTP Server, Mail Server,  WebBrowser, Instant Messenger: Firefox, GIMP, CCáácc côngcông cc phph áátt tritri n:n:  C/C++  Java: Eclipse, NetBeans,  Python  Perl, CGI  25
  26. MMTT SS NGNG DD NGNG TRÊNTRÊN LINUXLINUX 26
  27. MMTT SS BBNN PHÂNPHÂN PHPH II RedhatRedhat MandrakeMandrake -mandrake.com FedoraFedora DebianDebian TurboLinuxTurboLinux SuSESuSE 27
  28. MMTT SS BBNN PHÂNPHÂN PHPH II KnoppixKnoppix XandrosXandros LindowsLindows LycorisLycoris SlackwareSlackware 28
  29. RedhatRedhat vv àà FedoraFedora CoreCore RedhatRedhat vv àà FedoraFedora CoreCore ll àà haihai bb nn LinuxLinux cc óó ll llàà thth nhnh hh àànhnh nhnh tt trêntrên thth gigi i,i, phph áátt hh àànhnh bb ii côngcông tyty Redhat.Redhat.  T 2003, Công ty Redhat phát tri n Redhat Enterprise Linux (RHEL) v i m c ích th ơ ng mi, nh m vào các công ty, xí nghi p.  Redhat c ng u t m ra d án Fedora nh m phát tri n phiên b n Fedora Core cho ng i dùng bình th ng.  Bn Linux c a RedHat cu i cùng d ng phiên b n 9.0. Phiên b n c a Fedora c b t u t 1. Hi n nay ã có Fedora Core 12. 29
  30. SuSESuSE LINUXLINUX MadeMade inin GermanyGermany CCcc kk thth nhnh hh àànhnh châuchâu ÂuÂu vv àà BBcc MM NNmm 2003,2003, côncôn gg tyty SuSESuSE cc NovellNovell muamua ll i.i. NovellNovell angang dd cc ss cc uu tt chocho SuSESuSE nhnh mm vv ààoo enterpriseenterprise usersusers cc nhnh tranhtranh vv ii Redhat.Redhat. BBnn SuSESuSE mm ii nhnh tt hihi nn naynay ll àà:: Website:Website: 30
  31. DebianDebian LinuxLinux NhiNhi uu ngng ii cc óó ýý kiki nn chocho rrng:ng:  Ng i không chuyên nên dùng Fedora Core có th làm quen v i nh ng k thu t m i.  Ng i chuyên nghi p nên dùng Debian vì s n nh tuy t v i c a nó. BBnn mm ii nhnh tt 3.0R23.0R2 WebWeb site:site: 31
  32. MandrakeMandrake LinuxLinux MadeMade inin FranceFrance CCngng rr tt thth nhnh hh àànhnh châuchâu ÂuÂu ,, MM vvàà ViVi tt Nam.Nam. âyây ll àà bbnn cc uu ááii nhnh tt trongtrong vv nn ViVi tt hh óóa.a. BBnn mm ii nhnh tt hihi nn naynay llàà 10.010.0 WebWeb site:site: 32
  33. TurboTurbo LinuxLinux NNii titi ngng tt ii NhNh t,t, TrungTrung QuQu c.c. CôngCông tyty TurboTurbo angang uu tt mm nhnh thth ngng trtr thth trtr ngng TrungTrung QuQu cc BBnn TurboTurbo mm ii nhnh tt hihi nn naynay ll àà 10F10F 33
  34. KnoppixKnoppix LinuxLinux MadeMade inin GermanyGermany BBnn livelive LinuxLinux cc ngng cc aa chuchu ngng hihi nn nay.nay. ChoCho phph éépp khkh ii ngng trtr cc titi pp tt CDCD mm àà khôngkhông cc nn ccààii tt vv ààoo ccng.ng. PhiênPhiên bb nn mm ii nhnh tt ll àà 3.43.4 34
  35. VietkeyVietkey LinuxLinux MadeMade inin VietnamVietnam HoHo àànn toto àànn khôngkhông nn ii bb tt sausau khikhi tt gigi ii cucu cc thithi TTVNTTVN 2003.2003. PhPh áátt tritri nn bb ii nhnh óómm VietkeyVietkey trêntrên nn nn RedhatRedhat 7.27.2 35
  36. TTààii nguyênnguyên  vn.org/vn.org/        36