Bài giảng Dược liệu chứa Alcaloid có cấu trúc Steroid

Nội dung text: Bài giảng Dược liệu chứa Alcaloid có cấu trúc Steroid

1. DƯỢC LIỆU CHỨA ALCALOID CÓ CẤU TRÚC STEROID TS. Đỗ Quyên
2. GIỚI THIỆU CẤU TRÚC STEROID Cấu trúc steroid 27 carbon như cholesterol ◼ Alcaloid của chi Solanum 20 E N HO 27 Ose O Cholesterol (27C) Nhóm Solanidan (glycoalcaloid)
3. GIỚI THIỆU CẤU TRÚC STEROID Cấu trúc steroid có 21 carbon ◼ Các alcaloid từ họ Apocynaceae và Buxaceae CH3 H N CH3 H CH3 H H H H3C N Conessin CH3
4. TÍNH CHẤT ALCALOID STEROID Lý tính ◼ Thể chất, màu sắc, mùi vị ◼ Tính tan Hóa tính ◼ Tính chất của khung steroid (Libermann) ◼ Tính chất của nhóm alcaloid (phản ứng với thuốc thử tạo tủa và thuốc thử tạo màu)
5. 1. DƯỢC LIỆU CHỨA ALCALOID CẤU TRÚC STEROID 27C Các loài thuộc chi Solanum: nguyên liệu chiết xuất solasonin (solasodin) để bán tổng hợp thuốc steroid. ◼ Cà lá xẻ: Solanum laciniatum Ait. Phân bố: vùng khí hậu cận nhiệt đới Bộ phận dùng: trên mặt đất Thành phần hóa học chính: glycoalcaloid (3 – 4%) Solasonin: khoảng 1,5 % ◼ Cà hôi
6. SOLASODIN HN 22 F E O • Progesteron • Cortison • Tác dụng Bán tổng hợp HO chống viêm, solasodin điều trị khớp
7. 2. DƯỢC LIỆU CHỨA ALCALOID CẤU TRÚC STEROID 21 C Nhiều loài thuộc họ Apocynaceae như ◼ Chi Holarrhena và chi Funtumia: các alcaloid có cấu trúc steroid thuộc chi này thường có nhóm amin ở Carbon C3, còn gọi là alkamin. ◼ Mực hoa trắng Holarrhena antidysenterica, họ trúc đào.
8. MỰC HOA TRẮNG Holarrhena antidysenterica Họ Trúc đào Thừng mực lá to, sừng trâu, mộc hoa trắng Phân bố:mọc hoang, các tỉnh miền núi và trung du, nhiều nhất ở Đắc lắc và Nghệ An. Bộ phận dùng: vỏ thân đã cạo bỏ lớp bần; hạt
9. MỰC HOA TRẮNG THÀNH PHẦN HÓA HỌC Vỏ thân: gôm, nhựa, tanin và alcaloid. Hàm lượng alcaloid: 0,2 – 4% (khoảng 45 alc.) Alcaloid chính: conessin Hạt: dầu béo (40%), tanin, nhựa và alcaloid
10. CONESSIN CH3 H N CH3 H CH3 H H H H3C N CH3
11. MỰC HOA TRẮNG Mực hoa trắng là cây có nguồn gốc nhiệt đới châu Á, có gỗ rắn chắc màu trắng (do vậy cây còn có tên là cây ngà voi), được sử dụng theo kinh nghiệm dân gian chữa lỵ và ỉa chảy. Lâm sàng: conessin (HCl, HBr) chữa lỵ amip (tác dụng cả đối với kén) Dạng dùng: cao lỏng, cồn thuốc, nước sắc vỏ thân. Vỏ thân làm nguyên liệu chiết alcaloid. Chế phẩm Holanin là hỗn hợp alcaloid trong đó conessin chiếm 30%.