Bài giảng Đạo đức hành nghề y dược

Nội dung text: Bài giảng Đạo đức hành nghề y dược

1. ĐẠO ĐỨC HÀNH NGHỀ Y DƯỢC 1
2. MỤC TIÊU 1. Trình bày được những nội dung cơ bản của 12 điều y đức của cán bộ y tế và 10 điều qui định trong hành nghề đối với cán bộ dược. 2. Vận dụng được vào hoạt động, công tác của mình trong từng lãnh vực công việc 2
3. ĐẠO ĐỨC LÀ GÌ ? ❖ nguyên tắc ❖ tiêu chuẩn qui định hành vi – quan hệ giữa người – người, người - xã hội ❖ do xã hội đặt ra 3
4. ĐẠO ĐỨC VÀ PHÁP LUẬT ❖ Giống nhau : nguyên tắc, chuẩn mực để thực hiện bổn phận, trách nhiệm ❖ Khác nhau :  Đạo đức : do xã hội đặt ra, ko mang tính pháp lí  Pháp luật : do bộ máy hành pháp đặt ra, mang tính pháp lí 4
5. ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP Thầy thuốc 5
6. ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP LỜI THỀ HIPPOCRATE 6
7. Lương tâm nghề nghiệp ❖Lương tâm là một phạm trù của đạo đức, một hình thái đặc biệt về ý thức xã hội của một con người. ❖Lương tâm nghề nghiệp nêu ra định hướng và những yêu cầu cần phấn đấu của người cán bộ y tế để “vươn lên cái đẹp - cái ưu việt” tạo ra một “quan hệ đẹp giữa người và người” xây dựng đất nước giàu đẹp, văn minh. 7
8. ĐẠO ĐỨC Y HỌC: Y Đức ❖12 điều đạo đức ngưới cán bộ y tế  1. Chăm sóc sức khỏe cho mọi người là một nghề cao quý, khi đã tự nguyện đứng trong hàng ngũ y tế phải nghiêm túc thực hiện lời dạy của Bác Hồ: “Thầy thuốc như mẹ hiền”.  Phải có lương tâm và trách nhiệm cao, hết lòng yêu nghề, luôn rèn luyện nâng cao phẩm chất đạo đức của người thầy thuốc.  Không ngừng học tập để nâng cao trình độ chuyên môn. Sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn gian khổ vì sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. 8
9.  2. Tôn trọng pháp luật và thực hiện nghiêm túc các qui chế chuyên môn.  Không được sử dụng người bệnh làm thực nghiệm cho những phương pháp chẩn đoán, điều trị, nghiên cứu khoa học khi chưa được phép của Bộ y tế và sự chấp nhận của người bệnh. 9
10.  3. Tôn trọng quyền được khám bệnh, chữa bệnh của nhân dân.  Tôn trọng những bí mật riêng tư của người bệnh.  Khi thăm khám, chăm sóc cần bảo đảm kín đáo và lịch sự.  Quan tâm đến những người bệnh trong diện chính sách ưu đãi xã hội. Không được phân biệt đối xử người bệnh. Không được có thái độ ban ơn, lạm dụng nghề nghiệp và gây phiền hà cho người bệnh.  Phải trung thực khi thanh toán các chi phí khám bệnh, chữa bệnh. 10
11. 10 điều qui định về đạo đức hành nghề Dược ❖1. Đặt lợi ích của người bệnh và sức khỏe nhân dân lên trên hết. ❖2. Hướng dẫn sử dụng thuốc hợp lý, an toàn và tiết kiệm cho người bệnh và nhân dân. Tích cực, chủ động tuyên truyền kiến thức về chăm sóc sức khỏe và bảo vệ sức khỏe nhân dân. ❖3. Tôn trọng và bảo vệ quyền của người bệnh, những bí mật liên quan đến bệnh tật của người bệnh. 12
12. 10 điều qui định về đạo đức hành nghề Dược ❖4. Nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật và những qui định chuyên môn, thực hiện chính sách quốc gia về thuốc. Không lợi dụng hoặc tạo điều kiện cho người khác lợi dụng nghề nghiệp để mưu cầu lợi ích cá nhân, vi phạm pháp luật. ❖5. Tôn trọng và hợp tác với cơ quan quản lý nhà nước kiên quyết đấu tranh với các hiện tượng tiêu cực trong hoạt động nghề nghiệp. 13
13. 10 điều qui định về đạo đức hành nghề Dược ❖6. Trung thực, thật thà, đoàn kết, kính trọng các bậc thầy, tôn trọng đồng nghiệp, sẵn sàng học hỏi kinh nghiệm, trao đổi kiến thức với đồng nghiệp và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. ❖7. Hợp tác chặt chẽ với các cán bộ y tế khác để thực hiện tốt nhiệm vụ phòng chống dịch bệnh, khám chữa bệnh, nghiên cứu khoa học. 14
14. 10 điều qui định về đạo đức hành nghề Dược ❖ 8. Thận trọng, tỉ mỉ, chính xác trong khi hành nghề, không được vì mục đích lợi nhuận mà làm thiệt hại sức khỏe và quyền lợi người bệnh, ảnh hưởng xấu đến danh dự và phẩm chất nghề nghiệp. ❖ 9. Không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, kinh nghiệm nghề nghiệp, tích cực nghiên cứu và ứng dụng tiến bộ khoa học – công nghệ, phát huy sáng kiến, cải tiến, đáp ứng tốt các yêu cầu phục vụ xã hội trong mọi tình huống. ❖ 10. Nâng cao tinh thần trách nhiệm trong hành nghề, gương mẫu thực hiện nếp sống văn minh, tích cực tham gia đấu tranh phòng chống các tệ nạn xã hội. 15
15. Phẩm chất đạo đức của người cán bộ y tế nói chung ❖ Ý thức trách nhiệm cao ❖ Lòng trung thực ❖ Sự ân cần và cảm thông sâu sắc ❖ Tính mềm mỏng và có nguyên tắc ❖ Tính khẩn trương và tự tin ❖ Lòng say mê nghề nghiệp 16
16. HOẠT ĐỘNG CỦA NGÀNH DƯỢC VIỆT NAM VÀ VAI TRÒ CỦA DƯỢC SĨ TRONG CỘNG ĐỒNG 18
17. Sức khỏe là vốn quí nhất của con người, là một trong những điều kiện cơ bản để con người sống hạnh phúc, là mục tiêu và là nhân tố quan trọng trong việc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và bảo vệ tổ quốc Luật Bảo vệ sức khỏe nhân dân 19
18. CÁC LĨNH VỰC CÔNG TÁC CỦA NGÀNH DƯỢC CÔNG TÁC ĐẢM BẢO THUỐC LÃNH VỰC PHÒNG VÀ CHỮA QUẢN LÝ BỆNH CHO NHÀ NƯỚC NHÂN DÂN LÃNH VỰC ĐÀO TẠO NHÂN LỰC DƯỢC Ngành dược CÔNG TÁC ĐẢM BẢO LÃNH VỰC CHẤT LƯỢNG DƯỢC THUỐC BỆNH VIỆN 20
19. CÁC LĨNH VỰC CÔNG TÁC CỦA NGÀNH DƯỢC CÔNG TÁC ĐẢM BẢO THUỐC LÃNH VỰC PHÒNG VÀ CHỮA QUẢN LÝ BỆNH CHO NHÀ NƯỚC NHÂN DÂN LÃNH VỰC ĐÀO TẠO NHÂN LỰC DƯỢC Ngành dược CÔNG TÁC ĐẢM BẢO LÃNH VỰC CHẤT LƯỢNG DƯỢC THUỐC BỆNH VIỆN 21
20. LÃNH VỰC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ❖ Cục quản lý dược  Phòng quản lý dược ❖Viện kiểm nghiệm dược phẩm  Trung tâm kiểm nghiệm ❖Thanh tra y tế/ dược 22
21. CÁC LĨNH VỰC CÔNG TÁC CỦA NGÀNH DƯỢC CÔNG TÁC ĐẢM BẢO THUỐC LÃNH VỰC PHÒNG VÀ CHỮA QUẢN LÝ BỆNH CHO NHÀ NƯỚC NHÂN DÂN LÃNH VỰC ĐÀO TẠO NHÂN LỰC DƯỢC Ngành dược CÔNG TÁC ĐẢM BẢO LÃNH VỰC CHẤT LƯỢNG DƯỢC THUỐC BỆNH VIỆN 23
22. CÔNG TÁC ĐẢM BẢO THUỐC PHÒNG VÀ CHỮA BỆNH CHO NHÂN DÂN ❖ Sản xuất ❖Cung ứng – phân phối thuốc 24
23. CÔNG TÁC ĐẢM BẢO THUỐC PHÒNG VÀ CHỮA BỆNH CHO NHÂN DÂN ❖ Sản xuất thuốc :  Cty cổ phần dược phẩm TW (TW1, TW2)  Công ty cổ phần tư nhân (DHG, Pharmedic)  Công ty liên doanh (United pharma, Sanofi, Stada) nhà máy GMP – Asian, GMP- WHO, EU, cGMP GLP GSP 25
24. ❖Cung ứng – phân phối thuốc:  Công ty phân phối (quốc doanh, TNHH, nước ngoài)  Nhà thuốc  Quầy thuốc  Đại lý thuốc  Tủ thuốc => Tiêu chuẩn GDP và GPP (GSP) GPP : Lộ trình : 1/7/2007 1/1/2011  Vấn đề quản lý giá thuốc 26
25. CÁC LĨNH VỰC CÔNG TÁC CỦA NGÀNH DƯỢC CÔNG TÁC ĐẢM BẢO THUỐC LÃNH VỰC PHÒNG VÀ CHỮA QUẢN LÝ BỆNH CHO NHÀ NƯỚC NHÂN DÂN LÃNH VỰC ĐÀO TẠO NHÂN LỰC DƯỢC Ngành dược CÔNG TÁC ĐẢM BẢO LÃNH VỰC CHẤT LƯỢNG DƯỢC THUỐC BỆNH VIỆN 27
26. CÔNG TÁC ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG THUỐC ❖ Viện kiểm nghiệm thuốc TW ❖ Viện kiểm nghiệm thuốc Tp HCM ❖ Trung tâm kiểm nghiệm thuốc – mỹ phẩm ❖ Các công ty / nhà máy sản xuất có phòng thí nghiệm đạt chuẩn GLP 28
27. CÁC LĨNH VỰC CÔNG TÁC CỦA NGÀNH DƯỢC CÔNG TÁC ĐẢM BẢO THUỐC LÃNH VỰC PHÒNG VÀ CHỮA QUẢN LÝ BỆNH CHO NHÀ NƯỚC NHÂN DÂN LÃNH VỰC ĐÀO TẠO NHÂN LỰC DƯỢC Ngành dược CÔNG TÁC ĐẢM BẢO LÃNH VỰC CHẤT LƯỢNG DƯỢC THUỐC BỆNH VIỆN 29
28. LĨNH VỰC DƯỢC BỆNH VIỆN ❖ Đảm bảo sử dụng thuốc hợp lý – an toàn – hiệu quả ❖ Cung ứng thuốc – trang thiết bị đảm bảo yêu cầu của điều trị ❖ Dược lâm sàng, thông tin tư vấn cho BS trong sử dụng thuốc 30
29. CÁC LĨNH VỰC CÔNG TÁC CỦA NGÀNH DƯỢC CÔNG TÁC ĐẢM BẢO THUỐC LÃNH VỰC PHÒNG VÀ CHỮA QUẢN LÝ BỆNH CHO NHÀ NƯỚC NHÂN DÂN LÃNH VỰC ĐÀO TẠO NHÂN LỰC DƯỢC Ngành dược CÔNG TÁC ĐẢM BẢO LÃNH VỰC CHẤT LƯỢNG DƯỢC THUỐC BỆNH VIỆN 31
30. LÃNH VỰC ĐÀO TẠO NHÂN LỰC DƯỢC ❖ Gồm những trường y dược thuộc trung ương cũng như các tỉnh, thành phố đào tạo cho hệ thống chăm sóc bảo vệ sức khoẻ nhân dân các cán bộ y cũng như dược từ sơ cấp (dược tá, điều dưỡng sơ cấp) đến Sau đại học (Tiến sĩ ) ❖ Do tác động của nền kinh tế thị trường cũng như nhiều yếu tố khách quan – chủ quan khác nên hiện tình trạng cán bộ chuyên môn thiếu nghiêm trọng ở nhiều địa phương, nhưng cũng thừa nhiều Bác sĩ - Dược sĩ không xin việc được. 32
31. ĐẶC ĐIỂM CỦA THUỐC ❖ Thuốc là loại hàng hoá đặc biệt có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của người bệnh, trật tự an ninh xã hội ❖ Là loại hàng hóa có tuổi thọ và đòi hỏi phải được bảo quản theo những điều kiện riêng. 33
32. CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ CỤ THỂ ❖ Ngành dược là 1 ngành kinh tế - khoa học kĩ thuật. ❖ Nhà nước giao cho ngành Dược đảm trách và người Dược sĩ có trách nhiệm tổ chức thực hiện sao cho đạt hiệu quả tốt về mặt kinh tế cũng như sử dụng 34
33. Trong lĩnh vực chuyên môn ❖ Dược sĩ là người chịu trách nhiệm toàn diện về mặt khoa học kỹ thuật nơi bộ phận mình phụ trách hay công tác. Là người duy nhất quyết định về các vấn đề chuyên môn. ❖ Phải chăm lo việc đảm bảo chất lượng thuốc từ khâu sản xuất đến tồn trữ ở kho và lưu thông đến tay người bệnh. ❖ Phải có đạo đức, lương tâm nghề nghiệp. Tình cảm thương yêu người bệnh như chính người thân của mình. Tận tình hướng dẫn người bệnh sử dụng thuốc chu đáo; đảm bảo hợp lý, an toàn, hiệu quả. ❖ Giải thích, an ủi, động viên người bệnh an tâm về bệnh tật của họ. Cho những lời khuyên khôn ngoan giúp người bệnh. ❖ Tham gia sinh hoạt nghề nghiệp đều đặn. Thực hiện nghiêm chỉnh các đường lối, chủ trương của ngành trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng. ❖ Tự trau dồi nghề nghiệp để theo kịp sự phát triển của khoa học kỹ thuật và tình hình dược phẩm hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả công việc. ❖ Không được mắc sai phạm nghề nghiệp. 35
34. Trong quản lý kinh tế ❖ Phải đề ra qui định làm việc của bộ phận mình trách nhiệm, phân công phân nhiệm cụ thể cho từng nhân viên , thực hiện vai trò của nhà quản trị. ❖ Điều khiển các sinh hoạt của đơn vị. ❖ Phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của một công dân VN bên cạnh nghĩa vụ của một Dược sĩ. ❖ Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật. ❖ Đảm bảo đem lại hiệu quả kinh tế phù hợp cho đơn vị. 36
35. Các chuyên ngành trong ngành dược Dược liệu Hóa dược Kiểm nghiệm Dược lý – DLS Công nghiệp dược Bào chế 37
36. Các công việc của người Dược sĩ ❖ Làm trong XDN :  Dược liệu : nghiên cứu, nuôi trồng, phát triển DL => thuốc chiết xuất từ DL, thực phẩm chức năng  Hóa dược : RD (yếu)  Kiểm nghiệm : phòng KN, QA, QC  Công nghiệp dược, bào chế : xưởng  Dược lý 38
37. Các công việc của người Dược sĩ ❖ Trung tâm kiểm nghiệm:  Kiểm nghiệm ❖ Bệnh viện:  Dược lâm sàng ❖ Phòng xét nghiệm 39
38. Các công việc của người Dược sĩ ❖ Phân phối thuốc, bán lẻ thuốc ❖ Trình dược viên ❖ Giảng viên ĐH, CĐ dược ❖ Quản lý nhà nước : Sở y tế ( phòng QLD, thanh tra y tế) 40
39. VAI TRÒ CỦA NGƯỜI DƯỢC SĨ 41
40. Dược sĩ 7 sao Năm 2000, Tổ chức Y tế thế giới WHO đã đưa ra khái niệm “Dược sĩ 7 sao” và được liên đoàn Dược Quốc tế (FID) hưởng ứng. Người Dược sĩ phải: ❖ Là người chăm sóc sức khỏe cho nhân dân (Caregiver), ❖ là người đưa ra quyết định (Decision – maker) ❖ là cầu nối (Communicator) ❖ là nhà quản lí (Manager), ❖ học suốt đời (Life- long- Learner) ❖ là thầy giáo (Teacher), ❖ là nhà lãnh đạo (Leader). ❖ FID còn đưa ra thêm tiêu chí thứ 8 : Người Dược sĩ cũng là nhà nghiên cứu (Researcher) 42