›
›

Bài giảng Chẩn đoán xơ gan - Võ Thị Mỹ Dung

pdf 67 trang phuongnguyen 3540
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Chẩn đoán xơ gan - Võ Thị Mỹ Dung", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_chan_doan_xo_gan_vo_thi_my_dung.pdf

Nội dung text: Bài giảng Chẩn đoán xơ gan - Võ Thị Mỹ Dung

  1. CHN ĐỐN XƠ GAN Võ Th M Dung
  2. MC TIÊU  Trình bày nguyên nhân gây xơ gan  Trình bày triu chng lâm sàng xơ gan  Trình bày thay đi v xét nghim máu & sinh hĩa trong xơ gan 2
  3. DÀN BÀI  ĐI CƯƠNG  PHÂN LOI  NGUYÊN NHÂN  TIP CN BNH NHÂN XƠ GAN  BIN CHNG  ĐIU TR 3
  4. ĐI CƯƠNG Gan: thc hin nhiu chc năng sng  Tích tr vitamin, mui khống  Sn xut các protein cn thit  Sn xut các yu t đơng máu  Chuyn hố các cht  Sn xut các cht chng nhim trùng, loi b vi khun khi dịng máu 4
  5. ĐI CƯƠNG  Viêm gan: gan b viêm, sưng phng  Viêm gan mn: viêm gan > 6 tháng  Xơ hĩa: mơ so thay t bào gan cht  Xơ gan: to so nng khp gan  Suy gan: gan b tn thương nhiu, khơng th thc hin các chc năng 5
  6. Xơ gan  Giai đon cui ca các bnh gan mn  Mơ hc . t bào gan b thối hố, hoi t . t bào gan tân sinh . hình thành di xơ →→→ Cu trúc tiu thùy gan thay đi thành nnt tân sinh b bao quanh bi mơ xơ →→→ khơng cĩ chc năng gan 6
  7. PHÂN LOI  Xơ gan nt nh  Xơ gan nt to  Xơ gan th hn hp 7
  8. PHÂN LOI  Xơ gan nt nh — Vách đu, dày, nt tăng sinh < 3mm Nghin rưu Suy dinh dưng Thâm nhim st mt Tc tĩnh mch gan 8
  9. PHÂN LOI  Xơ gan nt to — Vách — Các nt to nh khác nhau > 3 mm — Nhiu so xơ hố khong ca — Tân sinh các t bào ln nhân ln — XG do VGSV Thiu ααα1antitrypsin XG mt nguyên phát 9
  10. PHÂN LOI  Xơ gan th hn hp — Xơ gan nt nh + Xơ gan nt to — XG nt nh →→ XG nt to 10
  11. BNH HC  Đi th — B mt khơng đu — Nhiu nt vàng — Gan to do nhiu nt tăng sinh — Gan teo nh giai đon cui
  12. BNH HC  Tiêu chun chn đốn xơ gan ▪ Nt tân sinh ▪ Xơ hố (tích t mơ xơ to tiu thuỳ gi) ▪ Cu trúc gan bt thưng ▪ T bào gan bt thưng (tinh th hố, lon sn, tăng sn)
  13. NGUYÊN NHÂN
  14. 510% NL > 90% TE
  15. ~ 20 years 30 years
  16. NGUYÊN NHÂN  Rưu: ung quá nhiu, ≥≥≥ 10 năm Nam > 21 đơn v cn/tun N > 14 đơn v cn/tun
  17. NGUYÊN NHÂN  mt — XG mt nguyên phát — XG mt th phát — Viêm đưng mt xơ hố nguyên phát
  18. Primary sclerosing cholangitis with typical stricturing and dilation pattern
  19. NGUYÊN NHÂN  Chuyn hố — Thiu ααα1antitrypsin — Nhim st (Heamochromatosis) — Thâm nhim đng (Wilson) — Glycogenosis IV — Galactose máu — Tyrosinosis bm sinh 20
  20. NGUYÊN NHÂN  Mch máu — Bnh tc nghn tĩnh mch — Hi chng BuddChiari — Xơ gan tim — Viêm màng ngồi tim co tht  Ri lon min dch — Viêm gan t min 21
  21. NGUYÊN NHÂN  Suy dinh dưng  Nhim trùng — Giang mai sơ sinh → xơ gan — Sán máng: trng gây phn ng mơ xơ khong ca — St rét → Xơ gan ? SR & XG → SDD & VGSV ? 22
  22. NGUYÊN NHÂN  Sang thương dng ht — Brucellosis — Lao — Sarcoidosis  Xơ gan căn nguyên n 23
  23. TIP CN BN XƠ GAN Phn hành chính Chú ý các đc đim liên quan bnh ••• Ngh nghip ••• Tui: thưng ln tui ••• Gii: nam > n 24
  24. TIN S  Vàng da  Viêm gan  S dng thuc  Truyn máu  Nghin rưu  Bnh di truyn gia đình 25
  25. Din tin t nhiên ca Bnh gan mn Bnh Xơ Xơ gan gan gan T mn cịn mt vong bù bù Xut huyt t tĩnh mch thc qun Báng bng Bnh não gan Vàng da
  26. LÂM SÀNG  Hi chng suy t bào gan  Hi chng tăng áp tĩnh mch ca 27
  27. TRIU CHNG CƠ NĂNG  Mt mi  St cân  Bing ăn  Tiêu chy  Teo cơ  Phù chân  St 28
  28. TRIU CHNG CƠ NĂNG  Da vàng  Bng to  Xut huyt — chy máu cam, li — xut huyt dưi da — xut huyt tiêu hố  Gim kh năng tình dc — bt lc — lnh cm
  29. TRIU CHNG THC TH  Gy  St  Vàng da — t bào gan suy chc năng — đi sng hng cu ↓↓↓  Tăng sc t  Xut huyt dưi da  To tuyn mang tai 30
  30. TRIU CHNG THC TH Ngĩn tay dùi trng
  31. Bàn tay co kiu Dupuytren
  32. Mĩng trng (Terry’s nail)
  33. Hgjdhll flm,vbb 34
  34. Muehrcke’s nail
  35. TRIU CHNG THC TH  Lịng bàn tay son  Phù chân  Lim mĩng xanh da tri (Azure lunula)  Vịng KayserFleicher: bnh Wilson 36
  36. TRIU CHNG THC TH  Sao mch — c ngc — cánh tay — lịng bàn tay  N hố tuyn vú nam  Thay đi phân b lơng  Teo tinh hồn
  37. TRIU CHNG THC TH Khám bng  Báng bng 38
  38. TRIU CHNG THC TH Khám bng  Báng bng  Tun hồn bàng h  Lách to  Gan to, gan teo 39
  39. TRIU CHNG THC TH Khám bng  Báng bng  Tun hồn bàng h  Lách to  Gan to, gan teo 40
  40. CN LÂM SÀNG Huyt hc  Hng cu ↓↓↓ (thiu folate)  Đi sng HC ↓↓↓  Haemoglobin ↓↓↓  Bch cu ↓↓↓  Tiu cu ↓↓↓ 41
  41. CN LÂM SÀNG Các yu t đơng máu  Gan tng hp I (Fibrinogen), II (Prothrombin), V, VII, IX, X  T½: VII ngn nht, X, IX  V khơng ph thuc vit K  Vit K 10 mg → PT (TQ) ci thin ít nht 30% 42
  42. Sơ đ đơng c m máu PT ↑↑↑ / aPTT ⊥⊥⊥ thiu VII thiu vit K điu tr Warfarin bnh gan
  43. Sơ đ đơng c m máu PT ⊥⊥⊥ / aPTT ↑↑↑ thiu VIII, IX, XI, XII Lupus anticoagulant điu tr Heparin gim prekallikrein gim kininogen trng lưng phân t cao
  44. Sơ đ đơng c m máu PT & aPTT ↑↑↑ thiu V, X ↓↓↓ fibrinogen, II thiu vit K điu tr Warfarin bnh gan
  45. CN LÂM SÀNG Sinh hố máu  Bilirubin TP, TT > GT ↑↑↑ , 50%  Phosphatase kim ↑↑↑  γγγ Glutamyl Transpeptidase ↑↑↑  5’nucleotidase ↑↑↑  Đưng huyt ↑↑↑ 46
  46. CN LÂM SÀNG Sinh hố máu  Transaminase — AST — ALT 47
  47. CN LÂM SÀNG  Albumin ↓↓↓ (⊥⊥⊥ 65% Pr, t½: 3 tun)  T l Alb/Glo < 1  Đin di Globulin: γγγGlo ↑↑↑ — XGƯM: ↑↑↑ααα 2Glo, βββGlo  Glo min dch — IgA ↑↑↑: Xơ gan rưu (Laennec) — IgM ↑↑↑: Xơ gan mt tiên phát — IgG ↑↑↑: Viêm gan t min 48
  48. CN LÂM SÀNG  XN dch báng — Rivalta (–) — Protein DMB 1,1g%: tăng áp ca Alb HT – Alb DMB 49
  49. CN LÂM SÀNG  Kháng th kháng cơ trơn  Kháng th kháng nhân  Kháng th kháng ti lp th  HBsAg, antiHCV  St, Ferritin, Ceruloplasmin, Cu  αααFetoprotein 50
  50. CN LÂM SÀNG  Siêu âm & CT scan — Gan teo — Cu trúc nt  Ni soi — Giãn tĩnh mch thc qun — Giãn tĩnh mch trc tràng
  51. CN LÂM SÀNG  Sinh thit gan ‘Tiêu chun vàng’
  52. Ph ân loi theo Child A B C Bilirubin máu 3 Albumin máu > 3,5 g% 33,5 < 3 Báng bng khơng d khĩ ki m sốt ki m sốt Ri lo n khơng nh hơn mê th n kinh Dinh d ưng rt tt tt kém 53
  53. Ph ân loi ChildTurcottePugh 1 2 3 Bnh não gan khơng đ 12 đ 34 Báng b ng khơng nh trung bình Bilirubin máu 3 Albumin máu > 3,5 g% 2,8 3,5 6 Ho c INR 2,2 XG mt Bili 10 54
  54. BIN CHNG  XHTH do v TM thc qun giãn  Viêm phúc mc nhim khun nguyên phát  Hi chng gan thn  Hơn mê gan  Ung thư hố  Báng bng 55
  55. Viêm phúc mc nhim khun nguyên phát  Đau bng  St  Bnh não gan  Tiêu chy  Chống nhim trùng  Xut huyt tiêu hố  Nơn 56
  56. VPMNKNP BCðNTT Cy dch báng dch báng VPMNKNP c y (+) > 250/mm 3 (+) VPMNKNP c y () > 250/mm 3 () Nhi m trùng d ch báng < 250/mm 3 (+) 57
  57. VPMNKNP  Nguy cơ VPMNKNP: Protein DMB 1 g/dL — Glucose LDH huyt thanh 58
  58. TIÊN LƯNG  Yu t tiên lưng • Bt thưng chc năng thn • Ri lon huyt đng • Mc đ đáp ng điu tr 59
  59. Tiên lưng  Tiên lưng xơ gan cĩ báng bng kém • 10 năm: rt him • Thi gian sng trung v 25 năm: xơ gan cĩ báng bng 6 tháng: báng bng khĩ cha 2 tun: hi chng gan thn type 1 60
  60. Kh năng sng cịn ChildTurcottePugh ði m Nhĩm Kh năng Kh năng sng 1 năm sng 2 năm 56 A 100% 85% 61
  61. Kh năng sng cịn ChildTurcottePugh ði m Nhĩm Kh năng Kh năng sng 1 năm sng 2 năm 56 A 100% 85% 79 B 81% 57% 62
  62. Kh năng sng cịn ChildTurcottePugh ði m Nhĩm Kh năng Kh năng sng 1 năm sng 2 năm 56 A 100% 85% 79 B 81% 57% 1015 C 45% 35% 63
  63. Tiên lưng sng – Nguy cơ phu thut ChildTurcottePugh CTP A CTP B CTP C 56 đim 79 đim 1015 đim Tu i th (năm) 1520 414 13 T vong chu ph u (%) 10 30 80 Schuppan D, Afdhal NH. Liver cirrhosis 2008 64
  64. ĐIU TR  Xơ gan: bnh đe da đi sng  Khơng cĩ tr liu nào cha lành xơ gan hoc phc hi mơ so gan  Điu tr nhm ngăn nga hoc làm chm tn thương gan 65
  65. ĐIU TR  Điu tr nguyên nhân  Tránh làm tn thương gan  Điu tr nâng đ — Nhu cu dinh dưng — Điu tr báng bng  Điu tr bin chng  Ghép gan 66